️ گــارد شـــاهــنــشــاهــی ️

#مخملباف_و_مساله_استحاله

چند روز پیش صحبت از محسن مخملباف بود با استادی گرامی از حوزه ادبیات و شماری دیگر از دوستان. و جناب استاد به نکته خوبی اشاره نمودند: "استحاله این آدم از انقلاب 57 تا کنون." و سایر دوستان هم پذیرفتند. من هم این اجماع را پذیرفتم و به نظرم با توجه به کارنامه هنری اش استدلالی صد در صد منطقی می رسید. اما نمی دانم چرا دلم خیلی با این پذیرش همراه نبود. هنوز در درون تردیدی داشتم. حدوداً همان روزها، یعنی حدود ده روز قبل شبکه بی-بی-سی از این فرد طی یک برنامه دعوت به عمل آورد تا نظر خود را به عنوان مخالف درباره صحبت های رضا پهلوی بیان کند. راستش من از نوشتن این متن به هیچ عنوان قصد طرفداری از شاهزاده را ندارم. اما پاسخ محسن مخملباف موضوعی را برایم روشن کرد که مطمئن شدم تردیدم بی دلیل نبوده است. در واقع هیچ چیزی در دنیا آنچنان که به نظر می رسد نیست: محسن مخملباف در برابر دوربین با صدایی خشن و روحیه ای که غرور از سر و رویش می بارید گفت: "اگر شاهزاده بخواهد برگردد و بشود شاه من هم دوباره می شوم همان محسن چریک." (فایل فیلمش را پیدا نکردم تا ارسال کنم ولی مطمئن هستم خیلی از دوستان آن را دیده اند. در یوتیوب هم می توانید سرچ کنید.) آن چیزی که برای من مهم است نه دفاع از شاهزاده بلکه مفهوم "استحاله" در این آدم است. در حالی که صحبت در آن جمع کارشناسان بی-بی-سی از این بود که مردم امروزه به طور خودجوش شعارهایی در جهت تمجید از خاندان پهلوی به زبان می آورند و به نظر می رسد اقبال جامعه از رضا پهلوی بسیار بسیار بسیار بالاتر از هر کسی دیگری است، باز هم آقای مخملباف تلویحاً گفت: "به جهنم که مردم رنج دیده ایران چه چیزی را فریاد می کنند، من اسلحه به دست می گیرم و آدم می کشم تا عقیده خودم را به کرسی بنشانم." جالب اینجاست که وقتی مجری برنامه اشاره کرد که شاهزاده هیچوقت از پادشاه شدن صحبت نکرده و همواره تاکید می کنند که فقط یک حکومت دموکرات و غیرخاندانی می تواند دوای درد ایران باشد باز محسن چریک به روی حرفهایش پافشاری کرد و گفت: "نه! نگفته!" در حالی که همه ما، تمامی افرادی که اخبار ایران را دنبال کرده اند، نه یک بار، نه دو بار، بلکه شاید ده ها بار از دهن رضا پهلوی این جملات را شنیده باشند. اما محسن چریکی که آمده بود در برنامه بی-بی-سی نظر کارشناسی بدهد هنوز نشنیده بود که یا دروغ می گفت و یا مانند هم مسلکی هایش عادت دارد بدون آنکه چیزی را بداند نظر بدهد.

خلاصه آنکه من از تمام صحبت هایی که در این گروه داشتم یاد گرفتم که وقتی صحبت از "استحاله" می شود می تواند دو معنا داشته باشد: 1- استحاله در مغزه و 2- استحاله در پوسته. اینکه محسن مخملباف از دیکتاتوری دینی به تسامح دینی و سپس به بی دینی رو می آورد اصلا به آن معنا نیست که این آدم در مغزمایه های فکری خود هم دچار استحاله شده باشد. او امروز آنقدر دموکرات است که حاضر است اسلحه به دست بگیرد و هر کسی که دموکراسی را زیر سوال برده نابود کند. محسن مخملباف ذاتا یک دیکتاتور خود رای است که همیشه حاضر است برای اثبات خودش آدم ها را بکشد چون فکر می کند این کره زمین فقط مال اوست و باقی انسان ها غریبه و مهمان هستند. او صاحب است و دیگران نه! دیکتاتوری که فقط لباس دموکراسی را به تن کرده. مخملباف در پوسته استحاله یافته است نه در مغزمایه.

ما نمونه هایی مثل مخملباف را در روزگار فعلی بسیار زیاد داریم. آیا احمدی نژاد را در پست ریاست جمهوری اش به یاد می آورید؟ یادتان است چگونه به سختی های مردم ریشخند می زد و چطور مخالفینش را خس و خاشاک خطاب می کرد؟ امروز احمدی نژاد از چه دیالکتیکی بهره می برد و گفتمان سیاسی اش چیست؟ چه کسی باور دارد که احمدی نژاد استحاله یافته است؟ احمدی نژاد و محسن مخملباف از نگاه من دارای سیرتی صد در صد یکسان هستند. هرچند که صورتشان هم مانند هم است. به هر حال اینان وقتی از سر سفره کنار گذاشته شدند سعی کردند ظاهرشان را با شرایط جدید هماهنگ کنند. من نمی گویم این فرآیند حتما خودآگاه و از روی فریبکاری است، شاید صد در صد غریزی و بر مبنای ویژگی های شخصیتی ایشان و رفتار ذهن ناخودآگاهشان باشد. اما هرچه هست از نوع تغییر رفتارهای الهام چرخنده ها و معصومه ابتکارها و هزاران هزار آدم آشنا و ناشناس دیگر به نظر می رسد.

ادامه دارد ...

👍46👏1

6.32K views15:09