📆 #Kun_tarixi

📝 14-Noyabr 2019-yil Payshanba, yilning 318-(kabisa yilida 319) kuni. Yil yakuniga 47 kun qoldi.

Bu kunda...

🎗 14-noyabr — Butunjahon diabet kasalligiga qarshi kurashish kuni

🗓 14-noyabr 1770-yil — J. Bryus Koʻk Nil bulogʻini topdi

🗓 14-noyabr 1788-yil - rus admirali, Antarktidani kashf qilishda ishtirok etgan tadqiqotchi M.Lazarev tug'ilgan.

🗓 14-noyabr 1896-yil - Niagara sharsharasidagi gidroelekrostansiya ishga tushirildi.

🗓 14-noyabr 1963-yil — Atlantika okeanida vulqon otilishi natijasida orol hosil boʻldi

🗓 14-noyabr 1981-yil - Senegal va Gambiya Senegambiya federativ respublikasini tuzdi.

👉 @geografiya_JDPI 👈

📆 #Kun_tarixi

📝 16-Noyabr 2019-yil Shanba, yilning 320- kuni. Yil yakuniga 45 kun qoldi.

Bu kunda...

🎗 16-noyabr — Islandiyada 🇮🇸 island tili bayrami.

🗓 16-noyabr 1824-yil — Аvstraliyalik tadqiqotchi Xemilton Xum Avstraliyaning eng uzun daryosi bo'lgan Myurrey daryosini topdi;

🗓 16-noyabr 1869-yil — Suvaysh kanali rasmiy ravishda ochildi, uning qurilishi o'n yil davom etdi;

🗓 16-noyabr 1874-yil — Aleksandr Vasilevich Kolchak (1874-1920) tug'ilgan - rus admirali, gidrograf, qutbli ekspeditsiyalar ishtirokchisi;

🗓 16-noyabr 1875-yil — Shveytsariyaning Afrikadagi sayohatchisi Verner Munzinger o'ldirildi.

🗓 16-noyabr 1907-yil — Oklaxoma AQShning 46-shtatiga aylandi.

🗓 16-noyabr 1918-yil - Vengriya mustaqillikni qo'lga kiritdi.

🗓 16-noyabr 1933-yil - AQSH va SSSR o'rtasida diplomatik aloqalar o'rnatildi.

🗓 16-noyabr 2000-yil —Marg'ilonda buyuk fiqh olimi Imom Burxoniddin Marg'inoniy tavalludining 910 yilligi (hijriy sana boʻyicha) tantanali nishonlandi. Shu mu­nosabat bilan Margʻilon shahri markazida Burxoniddin Marginoniy yodgorlik majmui bunyod etilib, shu yerda uning ramziy maqbarasi oʻrnatildi.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
22-noyabr Vasko da Gama Ezgu Umid burnini aylanib oʻtgan kun.

1497-yil iyulda Hindistonga yo'l qidirish uchun 4 ta kemadan iborat ekspeditsiya Lissabondan jo'nab ketdi. Qirol ekspeditsiya uchun og'ir yuk kemalari "San-Gabriel” va "San- Rafael”, "Berriu” nomli 3 machtali elkanli kema va yuk tashuvchi kemalar yasashni buyurdi. Va buni hammasini tajribasiz dengiz sarkardasi Vasko da Gamaga topshirdi. Haligacha olimlar nima uchun Portugaliya qiroli ishni sinalgan moryak, Ezgu Umid burnini ochib mashhurlikka erishgan Bartolomeu Diashga topshirmaganligi ustida bahslashadilar. Diash bu nuqtani Bur deb ataydi, lekin burunni Hindistonga yo'l ochish umidida Umid deb o'zgartirdilar. Bu orzular o'zini oqladi faqat Diash bilan emas. Diash qirol uchun kuchsiz komandirdek ko'ringan deb hisoblaydilar. Bir safar u kemalarni Hindistonga etkazib bera olmadi, isyonkor matroslarni uddalay olmadi. Da Gama esa jur'atli va hattoki shafqatsizligi bilan ham tanilgan edi. Boshqa manbalarda aytilishicha qirol ekspeditsiyani Vaskoning otasiga topshirmoqchi bo'lgan, lekin u to'satdan vafot etgan. Nima bo'lishidan qat'iy nazar Vasko da Gama oldiga qo'yilgan vazifani uddaladi. U Afrikani janub tomonidan aylanib o'tdi, Ezgu Umid burnini bosib o'tib Hind okeaniga chiqdi va nihoyat ko'zlangan manzilga Hindistonga etib keldi. Da Gama ekspeditsiyasi ochgan yo'l Suetsk kanali ochilishiga qadar asosiy savdo yo'li bo'lib qoldi.

👉 @geografiya_JDPI 👈

📆 #Kun_tarixi

📝 14-dekabr 2019-yil Shanba.

Bu kunda...

1896 — Glazgoda metropoliten ishga tushdi.

1900 — Kvant mexanikasi kuchga kirdi.

1911 — Amundsen Janubiy qutbga yetib bordi.

1918 — Karl Fridrix Finlyandiya taxtidan voz kechdi (tasvirda).

1995 — Dayton kelishuvi imzolandi.

2012 — Sandi-Xuk maktabidagi ommaviy qotillik.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
Bugun 4-fevral @geografiya_JDPI kanali 1 yoshga to‘ldi.

Bundan roppa-rosa 1 yil oldin shunchaki ermak uchun telegram kanal ochgandim.

Kanal ochishdan maqsadim pul topish bo‘lmagan. Aksincha qo‘limdan kelganicha, imkon qadar mazkur fan qiziquvchilariga yangi bilimlar va xabarlarni yetkazish, shuningdek, fakultetimiz yangiliklari va yutuqlaridan xabardor qilish, qolaversa, fanimiz rivojiga ozgina bo‘lsada o‘z hissamni qo‘shish-oliy maqsadim bo‘lgan va shunday bo‘lib qoladi.

Agarda mening yozganlarim kimgadir ozgina bo‘lsa ham foyda keltirayotgan bo‘lsa, shuning o‘zi men uchun kifoya, bu dunyoda bundan ortiq mukofot yo‘q.

Ma’lumot uchun.
Ana shu 1 yillik vaqt mobaynida kanalga 1577 ta post joylabman. Ya’ni bir kunda o‘rtacha 4,3 ta post. Shularning ichida eng ko‘p o‘qilgani “Partiyalar haqidagi so‘rovnoma” bo‘lib, 1690 kishi tomonidan ko‘rilgan.

Kanal foydalanuvchilari deyarli barcha viloyatlardan bizni kuzatib borishmoqda. (Bu borada hozircha Jizzax viloyati yetakchilik qilmoqda) Ularning asosiy qismini institut talabalari va o‘qituvchilari, abitureyntlar, maktab o‘qituvchilari hamda o‘quvchi yoshlar tashkil qiladi.

Yana birgina gap - shu 1 yil davomida meni qo‘llab-quvvatlab kelayotgan, xatolarimni kechirgan, iliq mehrini darig‘ tutmayotgan barcha mushtariylarga shuningdek fan fidoyilariga o‘zimning cheksiz minnatdorligimni bildirmoqchiman. Sizlarning har biringizni juda hurmat qilaman. Unchalik ko‘p bo‘lmasada, ahil jamoa to‘planganidan xursandman.

Bundan keyin ham olloh nasib etsa, sizlar uchun qiziqarli va ilmiy ma’lumotlarni tashlab borishga va sizlarni zeriktirib qo‘ymaslikka harakat qilaman.

Ishonchingiz uchun rahmat, sog‘ va salomat bo‘ling!!!

Bir yoshli kanalga ulanish 👇👇👇
https://t.me/geografiya_JDPI

Rasmiy guruhimiz👇👇👇
https://t.me/geografiya_JDPI_group

Murojat uchun 👇👇👇
https://t.me/geografiya_JDPIbot

#Kun_tarixi
14-Fevral. Buyuk shoir, tarixchi, geograf Zahiriddin Muxammad Bobur tavallud topgan kun

Bobur (taxallusi;to‘liq ismi Zahiriddin Muhammad ibn Umarshayx Mirzo) (1483.14.2, Andijon – 1530.26.12,Agra) – o‘zbek mumtoz adabiyotining yirik vakili: buyuk shoir: tarixchi, geograf; davlat arbobi, iste’dodli sarkarda; boburiylar sulolasi asoschisi, temuriy shahzoda.

Uning otasi - Umarshayx Mirzo Farg‘ona viloyatining hokimi bo‘lgan. Boburning onasi Qutlug‘ Nigor xonim Toshkent hokimi Yunusxonning qizi bo‘lgan.

Boburning bolaligi asosan Andijon va uning atroflarida o‘tdi. Bobur saroy muhitida o‘qidi va tarbiya topdi. Yoshligidan ilm-fanga, she'riyatga qiziqa boshladi. Dovyurakligi va jasurligi uchun u yoshligidan “Bobur”(Sher) laqabini olgan. Otasi vafotidan keyin 1494 yil iyun oyida, o‘n ikki yoshda taxtga o‘tirdi. Boburning siyosiy faoliyatidagi dastlabki maqsadi Amir Temur davlatining poytaxti strategik va geografik jihatidan muhim bo‘lgan Samarqandni egallash va Movarounnahrda markazlashgan kuchli davlatni saqlash, mustahkamlash hamda Temur imperiyasini qayta tiklash edi. 1495-1496 yillarda Bobur Samarqandga ikki marta muvaffaqiyatsiz yurish qildi. 1497-1498 yillarda u Samarqand atrofidagi bir qancha joylarni va Samarqandni egallaydi. Samarqand hokimi Boysung‘ur Mirzo esa Qunduzga qochadi.

Batafsil....

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
​​14-Fevral. «Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni» aksiya kuni

14 fevral kuni butun dunyoda antiqa aksiya - «Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni» o‘tkaziladi. Uning maqsadi oddiy va oliyjanob - bolaga yaxshi kitobni taqdim etish hamda shunday ishlarga boshqalarni ham jalb qilish va qiziqtirishdir. Xalqaro kitob sovg‘a qilish kunini uchta oddiy tarzda nishonlash mumkin.
1.Do‘stingizga yoki oila a'zolaringizga kitob sovg‘a qiling. Bolaga yangi yoki o‘zingizning eski kitobingizni sovg‘a qiling va “Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni”ni nishonlang.
2.Kitobni kutish xonalarida yoki foyeda qoldirib keting. Bolalar ko‘p vaqtlarini o‘tkazadigan va yaxshi kitoblar yo‘q bo‘lgan kutish xonalarini tanlang. Yaxshi kitobni bekitib yoki ochiq holda o‘zingiz tanlagan xonaga qo‘yib keting. Bu ishlar bolalarni kitob mutolaasiga qiziqtirish maqsadida qilinadi. Haqiqatan, shubhalanmasdan qiziqarli kitobni tanlang.
3.O‘z kitoblaringizni hadya qiling.Ulg‘aygan bolalaringizga kerak bo‘lmagan kitoblarini yig‘ib, ulardan birortasini o‘qib ko‘radigan bolalarga bering. O‘z kitoblaringizni kutubxonaga,maktabga, bolalar shifoxonasiga, mehribonlik uyiga hadya qiling. Bundan tashqari shaxsiy kitoblaringizni xalqaro miqyosda bolalarga kitob tarqatish bilan faoliyat yuritadigan hayriya tashkilotlariga ham keltirib berishingiz mumkin.
«Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni» faqat ko‘ngillilar tashabbusi bilan o‘tkaziladi. Unda qatnashishning turli yo‘llari mavjud. «Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni» uyushmasining tashkilotchisi bo‘lishingiz mumkin.
1.Ushbu bayramga o‘z tashkilotingiz a'zolarining e'tiborini jalb qilish. Bayramni nishonlash uchun «Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni»ga bag‘ishlangan plakatni osib qo‘yish yoki boshqa imkoniyatlarni qo‘llash;
2.Barcha ishtirokchilarning imkoni darajasida «Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni»ga bag‘ishlangan tadbirlarni rejalashtirish, kitob yig‘ish ishlarini yoki bolalar uchun ertaklar o‘qish soatini tashkil qilish;
3.«Xalqaro kitob sovg‘a qilish kuni»da kitob xarid qilgan insonlar uchun chegirmalar joriy qilish fikrlari bilan kitob do‘koni ma'muriyatiga murojaat qilish.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
2020 yil 1-mart Yakshanba

Bahor ayyomingiz muborak bo‘lsin!

👉 BAYRAMLAR:

- 🇺🇳Butunjahon maqtovlar aytish kuni
- 🇷🇺Rossiyada mushuklar kuni
- 🇺🇳Butunjahon fuqarolik mudofaasi kuni
- 🇷🇺Rossiya Ichki ishlar vazirligining sud ekspertlari kuni
- 🌍Bahor bayrami
- 🇧🇦Bosniya va Gertsegovinaning Mustaqillik kuni
- 🇰🇷Koreyaning mustaqillik harakati kuni
- 🇰🇿Qozog'istonda shukrona kuni
- 🇺🇸AQShda Rangli ayollarning milliy kuni
- 🇧🇷Braziliyadagi Rio karnavali
- 🇮🇸Islandiyada pivo kuni
- 🇨🇺Kubada greyfurt hosili festivali

👉 TARIXDA BUGUN:

- 1565 — Eshtasiu di Sa Rio-de-Janeyro shahriga asos soldi.
- 1762 — Pyotr III dvoryan erkinligi haqidagi manifestni eʼlon qildi.
- 1781 — Merilend AQSh mustaqilligi haqidagi hujjatlarni tan oldi.
- 1872 — Yellouston milliy parkiochildi.AQSh
- 1896 — Bekkerel Urandagi radioaktiv elementlarni kashf qildi.
- 1873 - Remington birinchi yozuv mashinkasini ishlab chiqarishni boshladi
- 1954 yil - AQSh Bikini Atollga vodorod bombasini otdi
- 1992 — Oʻzbekiston va Fransiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
- 1995 — Qozogʻiston xalqlari Assambleyasi tuzildi.
- 1996 yil - "Svobodnyy" kosmodromiga asos solindi
- 2000 yil - Ikkinchi Chechen urushi paytida Argun darasida jang, Pskov parashyutchilarining butun guruhi halok bo'lgan.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1455 yil – Yevropa Uygʻonish davrining yirik vakili, mashhur italyan musavviri - Sandro Botticheli
- 1892 yil – yapon adabiyotining eng koʻzga koʻringan vakillaridan biri- Akutagava Ryunoske tavallud topgan.
- 1906 yil - Vera Menchik - rossiyalik shaxmatchi, shaxmat bo'yicha ayollar o'rtasida birinchi jahon chempioni
- 1912 yil - Boris Chertok - Sovet va rus olimi, raketa dizayneri, Rossiya Fanlar akademiyasining akademigi.
- 1915 yil – Oʻzbekiston xalq shoirasi, xalqaro “Nilufar“, Javaharlar Neru nomidagi Davlat mukofotlari sohibasi - Zulfiyaxonim Isroilova
- 1921 yil – kompozitor, Oʻzbekiston xalq artisti, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi - Ikrom Akbarov
- 1929 yil – adabiyotshunos, adabiy tanqidchi - Ozod Sharafiddinov
- 1938 yil - Borislav Brondukov - sovet va ukrain aktyori, Ukraina SSR xalq artisti
- 1942 yil – shoir, publitsist, adabiyotshunos va tarjimon, Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi - Muhammad Ali
- 1948 yil - Irina Kupchenko - sovet va rus teatr va kino aktrisasi
- 1950 yil – xonanda, Oʻzbekiston va Qoraqalpogʻiston xalq artisti Gʻulomjon Yoqubov

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi

Bugun 2020-yil 4-mart, chorshanba.

Bu kunda...

👉Bayramlar:
- 🇺🇳Xalqaro teatr kassirlari kuni
- 🇧🇾Belarusiyada Politsiya kuni
- 🇮🇸Islandiyada pirojnoe kuni

👉 Tarixda bugun:

- 1152 yil - Frederik I Shtaufen, Barbarossa laqabli, Germaniya qiroli etib saylandi.
- 1726 — Rossiyada birinchigimnaziya ochildi.
- 1818 yil - Moskvada Kuzma Mininin va knyaz Pozarskiy haykali ochildi
- 1877 yil - "Bolshoy teatr" da Chaykovskiyning "Oqqush ko'li" baletining premyerasi bo‘ldi
- 1877 yil - mikrofonning tug'ilgan kuni: Amerikalik Emil Berliner mikrofonni yaratdi
- 1890 — Edinburgda Ford-Brij koʻprigi ochildi.
- 1918 yil - "Cyclops" harbiy kemasi Bermud uchburchagi suvlarida g'oyib bo'ldi
-1919 — Moskvada Komintern tashkil topdi.
- 1955 yil - ’’Sony’’ qo'l telefonlari ishlab chiqarishni boshladi
- 1988 — Luvrda oynali piramida qurildi.
- 1992 — Oʻzbekiston va Turkiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
- 1993 yil ,,Sog‘lom avlod uchun’’ ordeni ta’sis etildi
- 2012 — Vladimir Putin Rossiya Prezidenti etib saylandi.

👉 Tavalludlar:

- 1678 yil - Antonio Vivaldi - italiyalik bastakor, skripkachi, o'qituvchi, dirijyor
-1859 yil Popov Aleksandr Stepanovich- rus fizigi va elektrotexnigi, radio ixtirochisi. Elektr-magnit to’lqinlarni amaliy maqsadlarda qo’llash asoschilaridan biri.
- 1891- Orif Garmon Toshmatov –Andijon farzandi - aktyor, sozanda (garmonchi). O’zbekiston xalq artisti
- 1928 yil - Vasiliy Gryazev - sovet va rus artilleriya va o'q-dorilar dizayneri
- 1937 yil - Yuriy Senkevich - sovet va rus sayohatchisi, teleboshlovchi, olim
- 1938- yil Do‘spanov O‘raqbay - qoraqalpoq tilshunosli fan arbobi
- 1954 yil - Boris Moiseev - sovet va rus raqqosi, xoreograf, qo'shiqchi, Rossiyada xizmat ko'rsatgan artist

Manba: @kalendarlar telegram kanali.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
2020-yil 5-mart, Payshanba

👉 Bayramlar:

- 🇰🇬Qirg'izistonda milliy kiyim ,,Oq qalpoq’’ kuni
- 🇰🇬Qirg'iziston sud tizimi xodimlari kuni
- 🇦🇿Ozarbayjonda jismoniy tarbiya va sport kuni
- 🇺🇳Xalqaro Pancake kuni
- 🇧🇪 Belgiyada milliy onalar kuni

👉 Tarixda bugun:

1711 yil - Pyotr I farmoni bilan Senat tashkil etilgan
- 1770 yil - "Bostonda qirg'in" bo'lgan;
- 1844 yil. Kanada poytaxti Kingston shahridan Monrealga ko‘chirildi;
- 1868 yil. Angliyada stepler kashfiyoti uchun patent berildi;
- 1946 - Uinston Cherchill Evropani ajratuvchi chiziqni "Temir parda" deb atadi. Fulton nutqida Sovuq urush boshlanishi haqida gapirdi.
- 1944 yil - O‘zbekistonning birinchi metallurgiya zavodi dastlabki metall mahsulotlarini bera boshladi.
- 1966 yil. Inglizlarning Boeing 707 samolyoti Yaponiyaning Fudzi shahrida halokatga uchradi. 124 nafar odam halok bo‘ldi.
- 1970 yil - Yadro qurolini tarqatmaslik to'g'risidagi shartnoma kuchga kirdi
- 1979 — „Voyager-1“ Yupiterga yetdi.

👉 Tavalludlar:

- 1703 yil - Vasiliy Trediakovskiy - rus yozuvchisi va shoiri
- 1919 yil - Aleksey Fatyanov - sovet shoiri, ko'plab mashhur qo'shiqlarning muallifi
- 1922 yil - Semyon Gudzenko - Sovet shoiri va jurnalisti, urush muxbiri
- 1928 yil Jmakin Valentin Ivanovich — rassom, O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan san'at arbobi (1964).
- 1931 yil - Tamara Miansarova - sovet va rus estrada xonandasi, o'qituvchi, Rossiya xalq artisti
- 1936 yil - Vladimir Maslachenko - sovet futbolining darvozaboni, SSSRda xizmat ko'rsatgan sport ustasi
- 1953 yil Iosif Stalin vafot etdi;
- 1969 yil. O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Shuhrat Qayumov.
- 2013 — Hugo Chávez (1954-yil t.),Venesuela prezidenti vafot etdi

Manba: Kalendarlar telegram kanali.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi

Bahor — bayramlar bilan boshlanadi. Ko‘klamning ikkinchi haftasida 8-martni nishonlaymiz. Xo‘sh, munis onalarimiz, hamda xotin-qizlar bayramini nishonlashimizning sababi nimada? Nega ayollar bunchalik ulug‘lanadi?

Oliy ta’lim va Xalq ta’limi sohasidagi Geografiya faniga oid eng so‘nggi yangiliklarni biz bilan birga kuzatib boring👇

Oliy ta’lim | Xalq ta’limi | Murojaat uchun

#Kun_tarixi
Bugun 2020-yil 9-mart, Dushanba

👉 Bayramlar:

- 🇺🇳Jahon DJlar kuni
- 🇺🇳Dunyo hamdo‘stligi kuni
- 🇱🇾Livanda O'qituvchilar kuni
- 🇺🇦Ukraina er tuzuvchilar kuni
- 🇦🇺Avstraliyada Kanberra kuni

👉 Tarixda bugun(xronika):

- 1309 — Rim papasining Avinyon tutqunligi: Clement Vaviliyonga oʻrnashdi.
- 1500 yil - Kabral ekspeditsiyasi Hindistonga yo'l oldi va Braziliya yerlarini kashf qildi
1714 yil - Pyotr I oddiy askar sifatida xizmat qilmagan zodagonlarga ofitser unvonlari berilishini taqiqlovchi farmon chiqardi
1776 yil - Adam Smitning "Millatlar farovonligining tabiati va sabablarini o'rganish" kitobi Londonda nashr etildi
- 1796 — Napoleon I Josephine de Beauharnaisga uylandi.
- 1831 yil - Frantsiya xorijiy legionni ta'sis etuvchi qonun qabul qildi
- 1918 — Rossiya poytaxti Sankt-Peterburgdan​Moskvaga koʻchirildi.
-1959 yil - birinchi ,,Barbie’’ qo'g'irchoqlari sotuvga qo'yildi

👉 Tavalludlar:

- 1454 yil - Amerigo Vespuchchi - italyan sayohatchisi, Amerika qit’asiga uning nomi berilgan
- 1930 yil - Afanasy Kochetkov - sovet va rus kino va teatr aktyori, RSFSR xalq artisti
- 1934 - Yuriy Gagarin - Sovet kosmonavti, Yerning birinchi kosmonavti, Sovet Ittifoqi Qahramoni
- 1940 yil - Larisa Golubkina - sovet va rus teatr va kino aktrisasi, qo'shiqchi, RSFSR xalq artisti
- 1943 - Robert Fisher - amerikalik shaxmatchi, shaxmat bo'yicha 11-jahon chempioni

Manba: @kalendarlar telegram kanali

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
​​10-may. Xristofor Kolumb "Kayman" orollarini ochgan kun.

Kayman orollari Buyuk Britaniyaning Vest-Indiyadagi mustamlaksi bo'lib, Katta Kayman, Kichik Kayman va Kayman-Brak orollaridan tashkil topgan. Ular Karib dengizining shimoli-g'arbiy qismida joylashganlar, Kuboy va Yamayka (AQSh) orasida.

Kayman orollari 1503-yil 10-mayda mashhur ispan dengizchisi va xaritachisi Xristofor Kolumb tomonidan, uning Yangi Dunyoga to'rtinchi va so'nggi ekspedisiyasida ochilgan. Ushbu joylar tub aholisi nomi saqlanib qolmagan, va Kolumb evropaliklardan birinchi bo'lib, ushbu pastkam orollarning qirg'oqlarini qurdi. Ispanlar boshlanishida ularni "Las-Tortugas" – "Toshbaqa orollari" deb atashdi, orollarda va atrofdagi suvlarida ushbu sudralib yuruvchilarning ko'pligi tufayli, lekin keyinroq ma'lum bo'ldiki, timsoxlar u erda ancha ko'proq, va orollar qayta nomlandi.

1523-yildan boshlab orollar dengiz kartalariga "Lagartos"lar nomi bilan ko'rsatilgan, kaysiki "alligatorlar" yoki "katta kaltakesaklar"ni bildiradi. 1530-yildan "Kayman orollari" nomidan foydalanilgan. Taxminiy fikrlarga ko'ra, bu nom paydo bo'lishiga, evropalik sayyoxlar, u erda yirik iguanani ko'rganda, ularni timsox-kayman deb qabul qilishgani sabab bo'lgan. O'shandan beri "Kayman orollari" nomi kartografiyada qo'llaniladi.

Angliyaliklardan birinchi bo'lib Frensis Dreyk 1586-yilda orolga kelgan. Keyingi yuz yillik davomida orollar Karib dengizida suzgan kemalarga oziq-ovqat va chuchuk suv zaxiralarini to'ldirish uchun nufuzli oraliq joy bo'lib xizmat qilishdi, doimiy aholi yo'q edi, dengizchilar, qaroqchilar va toshbaqa ovchilari bu erda qisqa vaqtga to'xtashar edi.

1670-yildagi Madrid shartnomasiga ko'ra orollar ustidan nazorat rasmiy ravishda Britaniyaga topshirilgan, qaysiki Yamaykadagi gubernator orqali boshqarilgan. Asta-sekin Katta Kaymanda doimiy aholi paydo bo'la boshladi, lekin qolgan orollar yana uzoq vaqt axolisiz qolishgan. 19-asr boshlanishiga aholi arang ming kishiga qadar etardi, buning ustiga yarim aholisi qullar bo'lgan edilar. 1835-yilda qullik bekor qilinishi bilan ko'plab ozod qilingan qullar orollrda qolishdi, va 20-asr boshlanishiga aholi soni 5 marta oshdi.

Mahalliy aholisi paxta, qizil daraxt etishtirardi, arqon to'qishar edi va baliqchilik bilan shug'ullanishdi. Deyarli barcha mahsulot Yamaykaga eksport qilinardi. Mamlakat iqtisodiyotni modernizasiya qilishga bir necha bor harakat qilingan, lekin orolda yashovchilar o'zining ajralib qolgan xayot turmush tarzidan (izolyasiya) kutulishga shoshishmagan.

1962-yilda Yamayka mustaqillikka erishgandan keyin Kayman orollari aholisi Buyuk Britaniyaning tassarrufida qolmoqlikni istadi. Xuddi shu davrda u erda offshor sektori guldiros rivojlanishi boshlandi. Katta timsoh oroli bank ishlari markazi va karib sayyohlik poytaxtlaridan biri bo'lib qoldi.

Bugun Kayman orollari – gullayotgan moliyaga oid offshor markazi, iqtisodiyotining asosi – bu sayohatga oid biznes. Har yili orollarga 2 milliondan ortiqroq sayyohlar tashrif buyuradilar. Orollar zamonaviy turistik infratuzilma, oq qumli go'zal plyajlari va suvosti ovchiligining ideal shart-sharoitlari, dayving, yaxting va serfing bilan mashhurdir.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi
​​15-may. Xalqaro iqlim kuni.

15-may kuni dunyo Xalqaro Iqlim kunini nishonlaydi. Ushbu norasmiy ekologik bayramni tashkil etish meteorologlarning hozirgi va kelajak avlodlar farovonligiga ta'sir qiluvchi muhim resurs sifatida iqlimni himoya qilishga chaqiruviga javob bo'ldi.

Iqlimni saqlash bugungi kunda insoniyat oldida turgan global muammolardan biridir. Atmosfera qatlamida global isish, ozon qatlami, tabiiy ofatlar, atmosfera havosining o'zgarishi - bu Yerning iqlimi yomonlashishiga olib keladi va buning oqibatida odamlar oziq-ovqat, hayot va mol-mulk xavfsizligiga salbiy ta'sir ko'rsatmoqda, tabiiy resurslarning holati yomon ta'sir qiladi va davlatlarning muvozanatli rivojlanishi buziladi.

Zamonaviy ilm-fan Yerdagi haroratning yanada oshishi bilan qanday qilib tez-tez katastrofik iqlim o'zgarishi yuz berishi haqidagi savolga javob bera olmaydi. Biroq, ekologlar va meteorologlarning fikriga ko'ra, insoniyat bu o'zgarishlarni butunlay kechiktirishi mumkin.

Sayyoradagi ekstremal iqlim o'zgarishiga olib keladigan asosiy muammolardan biri atmosferada issiqxona gazlarining kontsentratsiyasining oshishi hisoblanadi. Birinchi marta bu hodisa global darajada 1992-yilda - Rio-de-Janeyroda bo'lib o'tgan Yer Sammitida muhokama qilindi. Dunyoning 180 dan ortiq mamlakatlari BMTning Iqlim o'zgarishi bo'yicha Asosiy konventsiyasiga (UNFCCC) imzo chekdilar. Ushbu bitim atmosferadagi issiqxona gazlarini barqarorlashtirishga qaratilgan davlat harakatlarining umumiy printsiplarini Yerning iqlim tizimiga global antropogen ta'siri bilan tahdid qiladigan darajada belgilab berdi.

1997-yil oxirida Kioto shahrida (Yaponiya) o'tkazilgan UNFCCCning uchinchi konferentsiyasida Konventsiyadan tashqari, 1990-yilga nisbatan 2008-2012-yillarda issiqxona gazlari emissiyasini kamaytirish yoki barqarorlashtirish uchun rivojlangan mamlakatlar va o'tish davri iqtisodiyotiga ega mamlakatlarni majburlagan xalqaro hujjat - mashhur Kyoto protokoli qabul qilindi.

10 yil o'tib, 2007-yil dekabr oyida Bali (Indoneziya) da BMTning iqlim o'zgarishi masalalari bo'yicha yana bir konferentsiyasi bo'lib o'tdi. Uning ishtirokchilari - 190 dan ortiq mamlakat vakillari vakillari jahon shirkatlarining savdo va sanoat sohasi karbonat angidrid chiqindilarini kamaytirishga qaratilgan zarur chora-tadbirlarni qabul qilishga chaqirgan xalqaro bitimga imzo chekdilar.

Yerning iqlimini saqlab qolish sayyoramizning har bir fuqarosiga bog'liq. O'zingizning hissangizni oshirish juda qiyin emas. Masalan, siz mashinani kamroq ishlatishingiz, xonadoningizda energiyani tejaydigan yorug'lik manbalarini qo'llashingiz, daraxt ekishda ishtirok etishingiz va yashil maydonlarni himoya qilishingiz mumkin. Bu kichik narsalar kabi ko'rinadi ... Ammo sayyoramiz aholisi ko'paytirgan bu "kichik narsalar" juda katta ahamiyatga ega.

👉 @geografiya_JDPI 👈

#Kun_tarixi

Bugun, 2 sentyabr, O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Abdug‘aniyevich Karimovni xotirlash kuni.

Aynan 2016 yil 2 sentyabr kuni Islom Karimovning vafoti haqida Oliy Majlis hamda Vazirlar Mahkamasining qo‘shma axboroti e’lon qilingan edi.


👉 @geografiya_JDPI 👈

#kun_tarixi

BAYROG‘IMIZ 29 YOSHGA TO‘LDI

📌 Bugun 18-noyabr - O'zbekiston Respublikasi Davlat bayrog'i qabul qilingan kun.

O‘zbekiston Respublikasi Davlat bayrog‘i 1991-yil 18-noyabrda Oliy Kengashning VII sessiyasida tasdiqlangan.

Bugun 28 yoshini nishonlayotgan bayrog‘imiz mustaqilligimiz timsoli sifatida dunyo turguncha yuksaklarda hilpirab tursin, ilohim.

O‘zbekiston Respublikasi Davlat bayrog‘ining tarixi haqida ma’lumot


👉 t.me/geografiya_JDPI

​#kun_tarixi

📌 JO BAYDEN 78 YOSHDA

AQSH tarixidagi eng yoshi katta prezident - Jo Bayden(1948) bugun, 20-noyabr sanasida 78 yoshni qarshi oldi.

AQSH tarixidagi eng yoshi katta prezidentga aylanishi kutilayotgan Bayden 35 yildan ortiq vaqt davomida Delaver shtatidan senator boʻlgan va 44-prezident Barak Obama maʼmuriyatida vitse-prezident lavozimini egallagan. 1974-yildayoq nufuzli Time jurnali uni “Tarixni yaratadigan kelajakdagi 200 kishi”roʻyxatiga kiritgan edi.
U maktabda duduqlanib gapirgani uchun tengdoshlari jigʻiga tegishgan. Ammo boʻlgʻusi prezident oyna qarshisida sheʼr oʻqish mashqlari bilan nutqidagi kamchiliklarni tuzatgan.
29 yoshida Delaver shtatidan senatorlik posti uchun saylovda gʻolib chiqqan yosh siyosatchining rafiqasi Neliya va bir yoshli qizi Naomi avtohalokatda vafot etishadi, oʻgʻillari Bo va Hanter jiddiy jarohatlanishgan. Shu sabab senatorlikdan voz kechmoqchi boʻlgan Baydenni siyosatda qolishga koʻndirishgan va u farzandlari davolanayotgan shifoxonada qasamyod qabul qilgan. 2015-yili katta oʻgʻli Bo 46 yoshida miya saratonidan vafot etgach, 2016-yilgi prezidentlik saylovlariga nomzodini qoʻyishni rejalashtirgan Bayden poygani tark etishga qaror qilgan. Ammo oradan toʻrt yil oʻtib u baribir AQSH prezidentligiga saylandi.
1987-yilda u ilk marta prezidentlik saylovlarida ishtirok etish uchun nomzodini ilgari surgan, ammo plagiat boʻyicha ayblovdan keyin nomzodini qaytarib olishga qaror qilgan. Tramp uni “imillagan Jo” deb atagan boʻlsa-da, Vashingtonda Baydenni yoqtirmaydigan biror odamni topish qiyin. U koʻp yillar mobaynida Kongressda respublikachilar bilan muvaffaqiyatli hamkorlik qilgan doʻstona va dilkash inson sifatida nom qozongan.
Bayden Obamani oʻz ukasi deb atagan. Prezidentligining soʻnggi kunlarida Barak Obama Jo Baydenni prezidentlik medali – AQSHda fuqarolar uchun oliy mukofot bilan taqdirlagan.
The Washington Post nashrining xabar berishicha, Bayden AQSHni iqlim boʻyicha Parij kelishuviga qaytarmoqchi, Trampning Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotidan chiqishi haqidagi va immigratsiyani taqiqlovchi qarorini bekor qilishni va AQSHga yoshligida noqonuniy tarzda keltirilgan shaxslarga mamlakatda qolishga imkon beruvchi dasturni tiklashni rejalashtirmoqda.

Manba


👉 t.me/geografiya_JDPI

#Kun_tarixi

"Oʻzbekiston Respublikasining Davlat Madhiyasi" haqidagi qaror 1992-yilning 10-dekabrida Oʻzbekiston Respublikasi Yuqori Kengashinig 11-chaqirigʻida qabul qilingan.

Oʻzbekiston xalq shoiri Abdulla Oripov soʻzi;
Oʻzbekiston xalq bastakori Mutal Burhonov musiqasi.


👉 t.me/geografiya_JDPI

#Kun_tarixi

📌 Bugun 25-dekabr, juma
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Nukus tumani tashkil etilgan kun.
Nukus tumani - 1968-yil 25-dekabrda tashkil etilgan. Gʻarbda Xo‘jayli, shimoliy-g‘arbda Amudaryo orqali Qanliko‘l tumani, sharqda Qorao‘zak, shimoliy-sharqda Kegeyli, shimolda Bo‘zatov tumanlari, janubiy-sharqda Amudaryo tumani bilan chegaradosh.


👉 t.me/geografiya_JDPI

#kun_tarixi | #statistika

📊 18-may – Xalqaro muzeylar kuni. O‘zbekistondagi eng ommabop muzeylar

🏢 Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2021-yil 1-yanvar holatiga O‘zbekistondagi muzeylar soni 105 tani tashkil etib, ularga 1515,8 ming kishi tashrif buyurgan.

Mamlakatimizdagi eng ko‘p tashrif buyuruvchilarga ega bo‘lgan top: 5 muzeylar

🔸Qoraqalpog‘iston Respublikasi I.V. Saviskiy nomidagi davlat muzeyi – 12,9 ming kishi

🔸Temuriylar tarixi davlat muzeyi – 31,5 ming

🔸Buxoro davlat badiiy me’morchilik muzey qo‘riqxonasi – 119,8 ming kishi

🔸 Xivadagi "Ichan-Qala" majmuasi – 143,8 ming kishi

🔸Samarqand davlat badiiy muzey qo‘riqxonasi – 167,5 ming kishi


👉 @geografiya_JDPI