⏳Биз қийналяпмиз!

Юлдуз Усмонова интеллектуал мулкка оид қонунчилик яхши ишлаши оқибатида ашулачилар қийналаётганини таъкидлаб, Президент ва Бош вазирга мурожаат қилибди.

@generalissimo_marshal

O‘zbekiston Budapesht Konvensiyasiga a’zo bo‘lishi zarurmi? – Raqamli xavfsizlik va xalqaro hamkorlik nuqtai nazaridan tahlil

Bugun kiberjinoyatlar nafaqat texnologik taraqqiyotga, balki milliy xavfsizlikka ham tahdid solmoqda. Shu bois O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining "Axborot texnologiyalari yordamida sodir etiladigan jinoyatlarga qarshi kurashish faoliyatini yana kuchaytirishga qaratilgan chora-tadbirlar to`g`risida"gi qarorida muhim vazifalardan biri sifatida Budapesht konvensiyasiga qo‘shilish masalasini har tomonlama o‘rganish belgilab qo‘yilgan.

Bu masala birinchi marta ko‘tarilayotgan emas. 2 yil oldin axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sohasida sodir etilayotgan jinoyatlar jinoyat huquqi tizimida yetarlicha aks etmayotgani haqida tahliliy ma’lumotnoma tayyorlanganda ham Budapesht konvensiyasi batafsil tahlil qilingan edi.

Budapesht konvensiyasi nima?

2001 yilda Yevropa Kengashi tomonidan qabul qilingan "Kompyuter jinoyatlari to‘g‘risidagi" Budapesht konvensiyasi ilk marta kiberjinoyatlarga qarshi kurashish bo‘yicha xalqaro yondashuvni taklif qilgan hujjat hisoblanadi. U quyidagi maqsadlarga xizmat qiladi:
- Milliy qonunchilikni unifikatsiya qilish
- Kiberjinoyatlarga qarshi samarali kurash uslublarini ishlab chiqish
- Davlatlararo hamkorlikni rivojlantirish

Konvensiyada ko‘rsatilgan asosiy jinoyat guruhlari:
1.Kompyuter tizimi va ma’lumotlariga hujumlar
– Buzib kirish, tizimni ishdan chiqarish, zarar yetkazish
2.Axborotdan noqonuniy foydalanish
– Ma’lumotlarni o‘g‘irlash, bloklash, o‘zgartirish orqali iqtisodiy foyda olish
3.Ma’lumotlarni saqlash bilan bog‘liq jinoyatlar
– Noqonuniy kontent tarqatish, ommaviy axborotni nazoratsiz saqlash
4.Mualliflik huquqi va turdosh huquqlarni buzish
– Piratlik, litsenziyasiz foydalanish
5.Kiberterrorizm va zo‘ravonlikni targ‘ib qilish
– Jamoat xavfsizligiga tahdid soluvchi virtual faoliyatlar

O‘zbekiston uchun bu konvensiyaga a’zo bo‘lish nimani anglatadi?
a) Jinoyat kodeksini zamonaviylashtirish
– Kiberjinoyatlarni aniq tasniflash, yangi moddalarga ehtiyoj mavjud
b) Xalqaro tergov va ma’lumot almashinuviga kirish
– Davlatlararo hamkorlikni oshirish, tezkor javob choralarini ko‘rish
d) Yevropa tajribasidan foydalanish
– Kiberjinoyatga qarshi kurashda samarali modelni o‘zlashtirish
e) O‘zbekistonning xalqaro imijini oshirish
– Raqamli huquqiy tizimni mustahkamlash, investorlar uchun ishonch yaratish

Nega hozir bu dolzarb?
- Kiberjinoyatlar soni ortmoqda. Masalan, moliyaviy firibgarlik, ijtimoiy tarmoqlar orqali shaxsiy ma’lumotlarni o‘g‘irlash, hatto davlat tizimlariga hujumlar bo‘lmoqda.
- O‘zbekiston aholisi tezkor raqamli transformatsiyadan o‘tmoqda.
Internet va mobil qurilmalar hayotimizning ajralmas qismiga aylangan.
- Milliy qonunchilik bu o‘zgarishlarga har doim ham tez javob bera olmaydi.

Taklif

O‘zbekiston Budapesht konvensiyasiga ma’lum rezervlar bilan, ya’ni milliy manfaatlarni inobatga olgan holda qo‘shilishi lozim. Bu nafaqat jinoyatlarga qarshi kurashish sifatini oshiradi, balki O‘zbekistonni xalqaro raqamli xavfsizlik tizimining to‘laqonli ishtirokchisiga aylantiradi. Manba.

@generalissimo_marshal

Йўл қўйилган камчилик ва хатолар учун соғлиқни сақлаш вазирининг ўринбосарлари Д.Султанов, Ф.Шарипов лавозимидан озод этилди, вазир ўринбосари О.Омонов 6 ойда рақамлаштиришда ўзгариш қилмаса, ишдан олиниши ҳақида огоҳлантирилди.

@generalissimo_marshal