شوربختانه دانش اَنگارِش(ریاضی) از هجوم واژههای بیگانه آسیب بسیار دیده و برای پالایش آن باید تلاش بسیار نمود.
«زاویه» و واژههای همساز با آن از این دستهاند که جایگزین پارسی آنان در پی میآید:
زاویه = گوشه، گوش، کنج، گونیا
زوایا = گوشهها، کنحها
زاویه تماس = گوشه پرماس
زاویه حاده = گوشه تند، تندگوشه
زاویه حمله (Angle of attack) = گوشه تاز
زاویه خارجی = گوشه بیرونی
زاویه خارجی مثلث = گوشه بیرونی سهسر
زاویه داخلی = گوشه درونی
زاویه قائمه = گوشه راست، راستگوشه
زاویه متقابل به قوس = گوشه پَتیر خـَم (پَتیرَک=روبرو، مقابل)
زاویه متمم = گوشه رساساز
زاویه مجاور = گوشه همسای
زاویه مكمل = گوشه هموارساز
زاویه منفرجه = گوشه باز، بازگوشه
زاویه میل (Angle of inclination) = گوشه اریب
زوایای متقابل به راس = گوشههای سر به سر
نمونه:
مجموع زوایای داخلی یک مثلث ١۸۰ درجه است =
همفزود/گردآمدهی گوشههای درونی یک سهگوش ١۸۰زینه است
زاویه حاده، زاویهای است كه كمتر از ۹۰درجه باشد =
تیزگوشه، گوشهای است كه كمتر از ۹۰زینه باشد
آیا این زاویه، قائمه است؟ =
آیا این گوشه، راست است؟
آری این یک زاویه قائمه است =
آری این یک راستگوشه است
زوایای متقابل به راس، با هم مساوی هستند =
گوشههای سر به سر باهم برابرند
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پالایش زبان پارسی
@farzandan_parsi
«زاویه» و واژههای همساز با آن از این دستهاند که جایگزین پارسی آنان در پی میآید:
زاویه = گوشه، گوش، کنج، گونیا
زوایا = گوشهها، کنحها
زاویه تماس = گوشه پرماس
زاویه حاده = گوشه تند، تندگوشه
زاویه حمله (Angle of attack) = گوشه تاز
زاویه خارجی = گوشه بیرونی
زاویه خارجی مثلث = گوشه بیرونی سهسر
زاویه داخلی = گوشه درونی
زاویه قائمه = گوشه راست، راستگوشه
زاویه متقابل به قوس = گوشه پَتیر خـَم (پَتیرَک=روبرو، مقابل)
زاویه متمم = گوشه رساساز
زاویه مجاور = گوشه همسای
زاویه مكمل = گوشه هموارساز
زاویه منفرجه = گوشه باز، بازگوشه
زاویه میل (Angle of inclination) = گوشه اریب
زوایای متقابل به راس = گوشههای سر به سر
نمونه:
مجموع زوایای داخلی یک مثلث ١۸۰ درجه است =
همفزود/گردآمدهی گوشههای درونی یک سهگوش ١۸۰زینه است
زاویه حاده، زاویهای است كه كمتر از ۹۰درجه باشد =
تیزگوشه، گوشهای است كه كمتر از ۹۰زینه باشد
آیا این زاویه، قائمه است؟ =
آیا این گوشه، راست است؟
آری این یک زاویه قائمه است =
آری این یک راستگوشه است
زوایای متقابل به راس، با هم مساوی هستند =
گوشههای سر به سر باهم برابرند
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پالایش زبان پارسی
@farzandan_parsi
چرا نخست میگوییم اندیشه نیک؟
برای اینکه همه چیز اغاز در اندیشه شکل میگیرد،
مانند دانه ای که در زمین میکاریم ،خوبی واکنش خوبی و بدی واکنش بدی است
@farzandan_parsi
برای اینکه همه چیز اغاز در اندیشه شکل میگیرد،
مانند دانه ای که در زمین میکاریم ،خوبی واکنش خوبی و بدی واکنش بدی است
@farzandan_parsi
اشــو زرتـشــت ایـرانـی؛ پـدر مـیـنـویـی(معنوی) ایـرانـیـان بـه شـمـار مـیـرونـد.
اشوزرتشت ایرانی؛ پیامدار و آموزگار؛ راهنمای نیک و راستین مردمان جهان هستند. اشوزرتشت ایرانی نخستین انسان اندیشمند و بینشمند؛ فرهیخته و فرزانه؛ فیلسوف جهان بوده اند. اشوزرتشت انسانی هوشمند و بینشوری بودند. ایشان از نیکخویی؛ نیک منشی و نیک سرشتی بهره مند بوده اند. اشوزرتشت انسانی با سواد و از دانش بالایی برخوردار بودند. اندیشه ای نیک و والا؛ گفتاری نیک و شیرین؛ کرداری نیک و درست داشته اند.اشوزرتشت در برابر دشمنانش و آنانیکه سخنانش را نپذیرفتند شمشیر و جنگ افزار بدست نگرفتند. از جنگ و کشتار؛ از نابرابری و بیدادگری؛ از زور و ستم؛ از تازش و چپاول؛ از نادانی و ناروایی؛ از دروغ و نیرنگ؛ از کژی و نادرستی؛ از کاهلی و سستی؛ از تباهی و ویرانی؛ از ناآگاهی و خرافات و... دوری میکردند و رنج می بردند و بیزار بودند.
اشوزرتشت هیچ انسانی را نکشت و فرمان آدمکشی و تازشگری و تاراج و... ندادند. از آنجایی هم که معجزه دور از عقل و خرد؛ علم و دانش است خوشبختانه اشوزرتشت ایرانی هیچ معجزه ای نداشته اند.اشوزرتشت هیچ بایستگی و بایدی برای آیین و باورش بر کسی سربار و تحمیل نکردند. پند و اندرز و آموزه های اشوزرتشت برای انسانهای جهان: نیک و درست زیستن؛ شاد و خوش زیستن؛ به پیشرفت و پویایی رسیدن؛ به سوی خوشبختی و بهروزی گام برداشتن؛ به سازندگی و آبادانی زاستار(طبیعت) و زیست بوم و جهان پرداختن؛ پاسداشت چهار آخشیج(آب- آتش- هوا- خاک)؛ عشق ورزی و دوست داشتن؛ با سازش و آشتی زندگی نمودن؛ و همینگونه نگفتن دروغ؛ نزدن نیرنگ؛ فریب ندادن؛ ستمگری نکردن؛ حق و راشن(حقوق) انسانی را پایمال نکردن؛ دوری از یاوه ها و خرافه ها و... بوده است.اشوزرتشت ایرانی به آسمان در رفت وآمد نبودند و با اهورامزدا هم به گفتگو نپرداخته اند و کسی یا چیزی از آسمان برای او پیغام و پیامی نیآورده است وانگه این زرتشت است که در آن روزگاران تیره و تار؛ مزدا اهورا؛ خدای خرد را به نیکی و راستی می یابند و با چشم دل او را مینگرد. سروده ها و سخنانش هم در نسک گاتها دل آگاهی و الهامی است.چکیده و بنمایه آموزه های اشوزرتشت به انسانها: اندیشه نیک گفتار نیک و کردار نیک است. جدای از اندیشه گفتار و کردارنیک که با آن اشوزرتشت را در جهان میشناسند ایشان را با آتش هم میشناسند بدینگونه که هرگاه نامی و نگاره ای یا تندیسی از اشوزرتشت می بینید همراه با آتش و آتشدان است که این آتش؛ روشنایی است. آتش پاکی و زداینده است. آتش گرمی بخش است. آتش زندگی است و...
درگـذشـت اشــو زرتــشــت:
تورانیان که دشمن دیرینه ایرانیان بودند به فرمان "ارجاسب تورانی" به سرکردگی "توربراتور" هنگامی که گشتاسپ شاه و پسرش اسفندیار از شهر بیرون رفته بودند بر ایران ما هجوم و یورش آوردند. اشوزرتشت که با ٧٢تن از یارانش در آتشکده بلخ بسر میبردند در روز«خور ایزد و دیماه»(پنجم دیماه) جان
خود را بدست تورانیان از دست دادند.
گمان میرود که آرامگاه ایشان هم در افغانستان امروزی که آن زمان جزو ایران بود باید باشد. از آنجایی که زرتشتیان سوگواری و مرده پرستی ندارند اینکه آرامگاه اشوزرتشت در کجاست مهم نیست با ارزش برای ما آموزه ها و پیامهای نیک اوست که برایمان به یادگار مانده است.
@farzandan_parsi
اشوزرتشت ایرانی؛ پیامدار و آموزگار؛ راهنمای نیک و راستین مردمان جهان هستند. اشوزرتشت ایرانی نخستین انسان اندیشمند و بینشمند؛ فرهیخته و فرزانه؛ فیلسوف جهان بوده اند. اشوزرتشت انسانی هوشمند و بینشوری بودند. ایشان از نیکخویی؛ نیک منشی و نیک سرشتی بهره مند بوده اند. اشوزرتشت انسانی با سواد و از دانش بالایی برخوردار بودند. اندیشه ای نیک و والا؛ گفتاری نیک و شیرین؛ کرداری نیک و درست داشته اند.اشوزرتشت در برابر دشمنانش و آنانیکه سخنانش را نپذیرفتند شمشیر و جنگ افزار بدست نگرفتند. از جنگ و کشتار؛ از نابرابری و بیدادگری؛ از زور و ستم؛ از تازش و چپاول؛ از نادانی و ناروایی؛ از دروغ و نیرنگ؛ از کژی و نادرستی؛ از کاهلی و سستی؛ از تباهی و ویرانی؛ از ناآگاهی و خرافات و... دوری میکردند و رنج می بردند و بیزار بودند.
اشوزرتشت هیچ انسانی را نکشت و فرمان آدمکشی و تازشگری و تاراج و... ندادند. از آنجایی هم که معجزه دور از عقل و خرد؛ علم و دانش است خوشبختانه اشوزرتشت ایرانی هیچ معجزه ای نداشته اند.اشوزرتشت هیچ بایستگی و بایدی برای آیین و باورش بر کسی سربار و تحمیل نکردند. پند و اندرز و آموزه های اشوزرتشت برای انسانهای جهان: نیک و درست زیستن؛ شاد و خوش زیستن؛ به پیشرفت و پویایی رسیدن؛ به سوی خوشبختی و بهروزی گام برداشتن؛ به سازندگی و آبادانی زاستار(طبیعت) و زیست بوم و جهان پرداختن؛ پاسداشت چهار آخشیج(آب- آتش- هوا- خاک)؛ عشق ورزی و دوست داشتن؛ با سازش و آشتی زندگی نمودن؛ و همینگونه نگفتن دروغ؛ نزدن نیرنگ؛ فریب ندادن؛ ستمگری نکردن؛ حق و راشن(حقوق) انسانی را پایمال نکردن؛ دوری از یاوه ها و خرافه ها و... بوده است.اشوزرتشت ایرانی به آسمان در رفت وآمد نبودند و با اهورامزدا هم به گفتگو نپرداخته اند و کسی یا چیزی از آسمان برای او پیغام و پیامی نیآورده است وانگه این زرتشت است که در آن روزگاران تیره و تار؛ مزدا اهورا؛ خدای خرد را به نیکی و راستی می یابند و با چشم دل او را مینگرد. سروده ها و سخنانش هم در نسک گاتها دل آگاهی و الهامی است.چکیده و بنمایه آموزه های اشوزرتشت به انسانها: اندیشه نیک گفتار نیک و کردار نیک است. جدای از اندیشه گفتار و کردارنیک که با آن اشوزرتشت را در جهان میشناسند ایشان را با آتش هم میشناسند بدینگونه که هرگاه نامی و نگاره ای یا تندیسی از اشوزرتشت می بینید همراه با آتش و آتشدان است که این آتش؛ روشنایی است. آتش پاکی و زداینده است. آتش گرمی بخش است. آتش زندگی است و...
درگـذشـت اشــو زرتــشــت:
تورانیان که دشمن دیرینه ایرانیان بودند به فرمان "ارجاسب تورانی" به سرکردگی "توربراتور" هنگامی که گشتاسپ شاه و پسرش اسفندیار از شهر بیرون رفته بودند بر ایران ما هجوم و یورش آوردند. اشوزرتشت که با ٧٢تن از یارانش در آتشکده بلخ بسر میبردند در روز«خور ایزد و دیماه»(پنجم دیماه) جان
خود را بدست تورانیان از دست دادند.
گمان میرود که آرامگاه ایشان هم در افغانستان امروزی که آن زمان جزو ایران بود باید باشد. از آنجایی که زرتشتیان سوگواری و مرده پرستی ندارند اینکه آرامگاه اشوزرتشت در کجاست مهم نیست با ارزش برای ما آموزه ها و پیامهای نیک اوست که برایمان به یادگار مانده است.
@farzandan_parsi
دیباچه
در۲۳ دیماه ۱۳۹۶
در شبی سرد پاییزیِ بی نم نای
که آسمان آبی مه و ستارگان را گِرد خویش تنیده وپهنه خود را چراغانی کرده بود،
ما در گوشه ای از این بیکران دشت آرام گرفته بودیم،
دست بکار شدیم،
در زمستان زاده و شکوفا شدیم گُل دادیم و ببار نشستیم،
تا شادمانه و با آرامش برای بازسازی دوباره زبان وفرهنگ پارسی
با نگاهی نازک برای فرزندان پارسی خانه ای ساختیم.
آرمان این دهلیز؛
پاکی، ادب، و پرهیز ازناپاکی، چالش وشتاب زدگیست.
میخواهیم در پیمودن این راه دراز وپر پیچ و خم روزبروز پخته تر،
سنجیده تر نگارش ها را در برابر چشمان تیزبین شما به نمایش بگذاریم.
خواهران و برادران آیینی در پیمودن این راه دراز وپر پیچ و خم سرافرازانه،
زبان پارسی این زیبای سخت جان وماراهمراهی نمایید وبا پیمودن فرسنگها ناهمواری دستمان را گرفته تا باهم به خانه ای دَر آییم که هرگز به تنهایی کسی بدانجا نخواهد رسید.
خانه هایتان آباد گامهایتان استوار و گلباران.
✍سیاه منصور
@farzandan_parsi
در۲۳ دیماه ۱۳۹۶
در شبی سرد پاییزیِ بی نم نای
که آسمان آبی مه و ستارگان را گِرد خویش تنیده وپهنه خود را چراغانی کرده بود،
ما در گوشه ای از این بیکران دشت آرام گرفته بودیم،
دست بکار شدیم،
در زمستان زاده و شکوفا شدیم گُل دادیم و ببار نشستیم،
تا شادمانه و با آرامش برای بازسازی دوباره زبان وفرهنگ پارسی
با نگاهی نازک برای فرزندان پارسی خانه ای ساختیم.
آرمان این دهلیز؛
پاکی، ادب، و پرهیز ازناپاکی، چالش وشتاب زدگیست.
میخواهیم در پیمودن این راه دراز وپر پیچ و خم روزبروز پخته تر،
سنجیده تر نگارش ها را در برابر چشمان تیزبین شما به نمایش بگذاریم.
خواهران و برادران آیینی در پیمودن این راه دراز وپر پیچ و خم سرافرازانه،
زبان پارسی این زیبای سخت جان وماراهمراهی نمایید وبا پیمودن فرسنگها ناهمواری دستمان را گرفته تا باهم به خانه ای دَر آییم که هرگز به تنهایی کسی بدانجا نخواهد رسید.
خانه هایتان آباد گامهایتان استوار و گلباران.
✍سیاه منصور
@farzandan_parsi
🌹🔥🌹🔥🌹🔥🌹🔥🔥
درود دوستان
پگاه زیبای *کیوان شید* پاییزیتون در دوازدهمین روز از *آبان ماه* شاد و نیک باد
برایتان روز و هفته ای سرشار از:
شادمانی
تندرستی
سرفرازی
مهرورزی
نیک فرجامی
آرزو میکـــــــــــنم.
🍇🍷🍷🍷🍷🍷🍷🍇
@farzandan_parsi
درود دوستان
پگاه زیبای *کیوان شید* پاییزیتون در دوازدهمین روز از *آبان ماه* شاد و نیک باد
برایتان روز و هفته ای سرشار از:
شادمانی
تندرستی
سرفرازی
مهرورزی
نیک فرجامی
آرزو میکـــــــــــنم.
🍇🍷🍷🍷🍷🍷🍷🍇
@farzandan_parsi
❣به مِهر❣
🌼درود بر دوستانِ نیک آیین و نیک سرشتم.
🌸درود بر شما کدخدایان وکدبانوهای ایران زمین.
💐درود بر شما که در سمفونیِ زندگی ، تار و پودِ خود را با کلافِ مِهر بافته اید و ریشه های این نقش ِ زیبا را چنان به قامتِ عشق و مهرورزی آراسته اید که هیچ خمودگی در قامت ندارد.
🌹درود بر شما که با دو بالِ هماهنگی و همدلی بر بنیادِ یگانگی و وفا و عشق ، روشنگرِ راهِ زندگانی میباشید.
🌻اکنون ستایشگرتانم که نشانِ رسایی و زیباشناسی و نیکمَنِشی ، همراه با خورشیدِ جهانمَداری را بر سینه دارید و کلید دارِ گنجینه های مهر و مهربانی هستید.
🥀همرَهانِ گرانسنگ و بزرگمهرم.
آفتابِ پرتو افشان سر برآورده از خاوران
و بر زمین نهیب میزند که برخیز ، چَشمانِ بخواب رفتۀ زمین را گشود
چکاوکان آوازه خوان را به خوانش آورد.
و این فرایند ، زیباترین هنرهای زندگی را برای شما به ارمغان میآورد.
🌻به راستی که بامداد ، گشودنِ چَشمانِ زیبای شماست به نیکی ها جهان.
🌷پگاهتان فرّخ و سرفراز باشید به مهر در گذرِ زمان.
ایدون باد🙏😊
#آریامهر
@farzandan_parsi
🌼درود بر دوستانِ نیک آیین و نیک سرشتم.
🌸درود بر شما کدخدایان وکدبانوهای ایران زمین.
💐درود بر شما که در سمفونیِ زندگی ، تار و پودِ خود را با کلافِ مِهر بافته اید و ریشه های این نقش ِ زیبا را چنان به قامتِ عشق و مهرورزی آراسته اید که هیچ خمودگی در قامت ندارد.
🌹درود بر شما که با دو بالِ هماهنگی و همدلی بر بنیادِ یگانگی و وفا و عشق ، روشنگرِ راهِ زندگانی میباشید.
🌻اکنون ستایشگرتانم که نشانِ رسایی و زیباشناسی و نیکمَنِشی ، همراه با خورشیدِ جهانمَداری را بر سینه دارید و کلید دارِ گنجینه های مهر و مهربانی هستید.
🥀همرَهانِ گرانسنگ و بزرگمهرم.
آفتابِ پرتو افشان سر برآورده از خاوران
و بر زمین نهیب میزند که برخیز ، چَشمانِ بخواب رفتۀ زمین را گشود
چکاوکان آوازه خوان را به خوانش آورد.
و این فرایند ، زیباترین هنرهای زندگی را برای شما به ارمغان میآورد.
🌻به راستی که بامداد ، گشودنِ چَشمانِ زیبای شماست به نیکی ها جهان.
🌷پگاهتان فرّخ و سرفراز باشید به مهر در گذرِ زمان.
ایدون باد🙏😊
#آریامهر
@farzandan_parsi
🔵آیینهای جشن تیرهماه سیزدهشو تبری (مصادف با دوازدهم آبان ماه)
🔴پذیرایی ویژه شب تیرهماه سیزدهشو: در شب تیرما سیزده، خانوادهها، دوستان و خویشاوندان نزدیک، گردهم جمع میشوند و بنا بر رسم محل آجیل و میوههایی مانند انار، پرتقال، خربزه، هندوانه، ازگیل، سنجد، انگور، نیشکر، تخمه، بشتیزیک و گردو دور سفره میچینند و با هم میخورند. همچنین نان و شیرینیهای محلی همچون کماج و بادونه هم در این شب پخته و در پذیراییها استفاده میشد.
🔵آیین لالزن شو در این شب بنا بر سنت پیشینیان آیین «لالزنِ شو» یا کتک خوردن از لال برگزار میشود. نحوه انجام بازی در گذشته بدین صورت بود که سر شب چند نفر از جوانان روستا دور هم جمع میشدند، یک تن را به عنوان لال که نمیبایست حرف بزند، انتخاب میکردند و «شیش» یا چوب بلندی را به دستش میدادند. این جوانان به همراه فرد لالی که چوب بلندی در دست داشت، در روستا میگشتند و در خانههای روستایی را میکوبیدند. هنگامی صاحب خانه از در بیرون میآمد، این لال با شیش (چوب) به صاحب خانه میزد و فرار میکرد و دوستانش پشت سرش میرفتند و آوازهای محلی سر میدادند و صاحب خانه هم مقداری میوه، پول یا برنج به همراهان لال میداد.
🔴اهالی بر این باورند که لال هرکسی را بزند، آن فرد تا سال دیگر مریض نمیشود. این زدن را شگون درستی میدانند یا اگر صاحب خانه هوشیار باشد و قسمتی از چوب را میگیرد و میشکند؛ زیرا به باور آنها شگون دارد. بیشتر مواقع لال سراغ زنان نازا، افراد دمبخت، حیوانات نازا و درختان بیمیوه میرود. در هنگام زدن، کسی پادرمیانی میکند و با قول و ضمانت جلوی زدن لال را میگیرد. صاحب خانه هم ترکه چوب را در بین چوبهای سقف میگذارد و معتقد است که برکت میآورد.
🔵آواز محلی جوانان در جشن تیرماه سیزدهشو این بود :
لال اِنه لال اِنه
پار بورده امسال اِنه
پار بورده امسال اِنه
مهمانِ پارسال اِنه
سرخانِ سوار اِنه
مه مارِ برار اِنه
🔴فال گوش ایستادن زنان: یکی از آیینهای جشن تیرهماه سیزدهشو «فال گوش ایستادن زنان» بود. زنان در هنگام غروب چادر بر سر خود میکردند و در کوچه میایستادند و به نخستین سخنانی که از رهگذران کوچه میشنیدند، توجه میکردند و با خود آن را میسنجیدند. اگر حرف بدی بود برای آن متاسف میشدند و اگر هم سخن خوبی میشنیدند، آن را به فال نیک میگرفتند.
🔵ترساندن درختان بی بار : از دیگر کارهای این شب این بود که اگر درختی مثل درخت گردو، پرتقال یا آلوچه که در سال میوه نمی داد یا کم میوه می داد با تبر حمله می کردند تا آن را قطع کنند و در این میان یک نفر پادرمیانی می کرد و مانع از قطع کردن درخت می شد. این عمل به گونه ای ترساندن درخت برای بارور شدن بود.
🔴جشن و پایکوبی: جشن و پایکوبی بخش دیگری از این مراسم است که معمولا نوازندگان محلی با سورنا مینوازند و مردم به شادمانی و پایکوبی میپردازند.
🔵گردو شکستن: از آیینهای دیگر جشن تیرهما سیزدهشو که بسیار مرسوم بود،شکستن گردو بود. به باور مردم منطقه، هرکسی اگر گردویی را میشکست و مغز آن پربار و تمیز بود، عقیده داشتند که برای آن فرد خوب است و سال خوشی در انتظار است اما اگر پوچ یا خراب بود، سال آن فرد بد بود.
🔴امیری خوانی: از دیگر رسمهایی که در این شب برگزار میشد، جمع شدن اهالی روستا در یک محیط بود و در هنگام برپایی جشن تیرهماسیزده، امیریخوانی انجام میشد.
#فرهنگ_ایران #آبانگان #تیرماه_سیزده_شو.
@farzandan_parsi
🔴پذیرایی ویژه شب تیرهماه سیزدهشو: در شب تیرما سیزده، خانوادهها، دوستان و خویشاوندان نزدیک، گردهم جمع میشوند و بنا بر رسم محل آجیل و میوههایی مانند انار، پرتقال، خربزه، هندوانه، ازگیل، سنجد، انگور، نیشکر، تخمه، بشتیزیک و گردو دور سفره میچینند و با هم میخورند. همچنین نان و شیرینیهای محلی همچون کماج و بادونه هم در این شب پخته و در پذیراییها استفاده میشد.
🔵آیین لالزن شو در این شب بنا بر سنت پیشینیان آیین «لالزنِ شو» یا کتک خوردن از لال برگزار میشود. نحوه انجام بازی در گذشته بدین صورت بود که سر شب چند نفر از جوانان روستا دور هم جمع میشدند، یک تن را به عنوان لال که نمیبایست حرف بزند، انتخاب میکردند و «شیش» یا چوب بلندی را به دستش میدادند. این جوانان به همراه فرد لالی که چوب بلندی در دست داشت، در روستا میگشتند و در خانههای روستایی را میکوبیدند. هنگامی صاحب خانه از در بیرون میآمد، این لال با شیش (چوب) به صاحب خانه میزد و فرار میکرد و دوستانش پشت سرش میرفتند و آوازهای محلی سر میدادند و صاحب خانه هم مقداری میوه، پول یا برنج به همراهان لال میداد.
🔴اهالی بر این باورند که لال هرکسی را بزند، آن فرد تا سال دیگر مریض نمیشود. این زدن را شگون درستی میدانند یا اگر صاحب خانه هوشیار باشد و قسمتی از چوب را میگیرد و میشکند؛ زیرا به باور آنها شگون دارد. بیشتر مواقع لال سراغ زنان نازا، افراد دمبخت، حیوانات نازا و درختان بیمیوه میرود. در هنگام زدن، کسی پادرمیانی میکند و با قول و ضمانت جلوی زدن لال را میگیرد. صاحب خانه هم ترکه چوب را در بین چوبهای سقف میگذارد و معتقد است که برکت میآورد.
🔵آواز محلی جوانان در جشن تیرماه سیزدهشو این بود :
لال اِنه لال اِنه
پار بورده امسال اِنه
پار بورده امسال اِنه
مهمانِ پارسال اِنه
سرخانِ سوار اِنه
مه مارِ برار اِنه
🔴فال گوش ایستادن زنان: یکی از آیینهای جشن تیرهماه سیزدهشو «فال گوش ایستادن زنان» بود. زنان در هنگام غروب چادر بر سر خود میکردند و در کوچه میایستادند و به نخستین سخنانی که از رهگذران کوچه میشنیدند، توجه میکردند و با خود آن را میسنجیدند. اگر حرف بدی بود برای آن متاسف میشدند و اگر هم سخن خوبی میشنیدند، آن را به فال نیک میگرفتند.
🔵ترساندن درختان بی بار : از دیگر کارهای این شب این بود که اگر درختی مثل درخت گردو، پرتقال یا آلوچه که در سال میوه نمی داد یا کم میوه می داد با تبر حمله می کردند تا آن را قطع کنند و در این میان یک نفر پادرمیانی می کرد و مانع از قطع کردن درخت می شد. این عمل به گونه ای ترساندن درخت برای بارور شدن بود.
🔴جشن و پایکوبی: جشن و پایکوبی بخش دیگری از این مراسم است که معمولا نوازندگان محلی با سورنا مینوازند و مردم به شادمانی و پایکوبی میپردازند.
🔵گردو شکستن: از آیینهای دیگر جشن تیرهما سیزدهشو که بسیار مرسوم بود،شکستن گردو بود. به باور مردم منطقه، هرکسی اگر گردویی را میشکست و مغز آن پربار و تمیز بود، عقیده داشتند که برای آن فرد خوب است و سال خوشی در انتظار است اما اگر پوچ یا خراب بود، سال آن فرد بد بود.
🔴امیری خوانی: از دیگر رسمهایی که در این شب برگزار میشد، جمع شدن اهالی روستا در یک محیط بود و در هنگام برپایی جشن تیرهماسیزده، امیریخوانی انجام میشد.
#فرهنگ_ایران #آبانگان #تیرماه_سیزده_شو.
@farzandan_parsi
تا نظر تنگُ و دلی سنگُ و به صد رنگ تو داری
از رَسم ِ وفا ، سهم ِ صفا ، یارِ دلآرام خبر نیست
✍ #آریامهر
@farzandan_parsi
از رَسم ِ وفا ، سهم ِ صفا ، یارِ دلآرام خبر نیست
✍ #آریامهر
@farzandan_parsi
🌼
کو ساقیِ گُلچهرهٔ مَه پیکرِ زیبا رُخِ میخانه ام
ریزد ز جام ِ چَشم ِ خود،یک باده در پیمانه ام
✍ #آریامهر
@farzandan_parsi
کو ساقیِ گُلچهرهٔ مَه پیکرِ زیبا رُخِ میخانه ام
ریزد ز جام ِ چَشم ِ خود،یک باده در پیمانه ام
✍ #آریامهر
@farzandan_parsi
🌼فرزندان پارسی:
▪️زبان شکرین و شیوای پارسی که میتوانیم بیدرنگ آن را توانمندترین زبان زیباشناختی در جهان بدانیم سرشت و ساختاری دوگانه و ناسازوارانه دارد.
▪️از سویی دیگر زبانی ست بسیار سوده و ساده، نازک، با رنگ و آهنگی دلاویز و خنیاگرانه و گوشنواز ، از دیگر سوی ، زبانی استوار و سختجان و پایدار که تندبادهایی ویرانگر را پشت سر نهاده و در درازای سدهها و هزارهها بر پای مانده ، و باری گران و توانفرسا را بر دوش کشیده است که فرهنگ گرانسنگ و نازش خیز ایرانی است.
▪️زبان وفرهنگ پارسی ، این زیبای سخت جان را پاس بداریم.
🔻سفره۱= خوان، توشهدان
🔻سفرهپرداز= پرخور
🔻سفرهچی= خواندار، پیشیار
🔻سفرهخانه= ناهارخانه۲
🔻سفرهدار= مهماندار
🔻سفرهی دل بازکردن= راز دل گفتن
🔻سفرهی عقد= خوانچه
🔻سفرهکردن= دریدن، پارهکردن
🔻سفرهماهی= پهنماهی، سِپَرماهی، ماهی اژدر، ماهی برغی(برقی)
🔻سفرهنشین= مهمان
🔻سفرهنهادن= خواننهادن، خوانگستردن، خوراکخورانیدن
🔻دستمال سفره= دستارخوان
🔻همسفره= همخوراک، همخورش
✍نمونه:
🔺در بین راه، سفره را باز کرد و با همسفره، مشغول خوردن شدند=
در میانهی راه، توشهدان را باز کرد و با همخوراک، دستبهکار خوردن شدند
در میانهی راه، خوان را گسترد و با همخورِش، سرگرم خوردن شدند
🔺سعدی خویشخوانیم، پس به جفا برانیم
سفره اگر نمینهی، در به چه باز میکنی؟ #سعدی=
سعدی خویشخوانیم، پس به ستم برانیم
خوان اگر نمینهی، در به چه باز میکنی؟
❗️پینوشت:
۱. برخی واژهی «سفره» را پارسی میدانند. از همین رو بکاربردن آن در زبان پارسی پذیرفتنی است.
۲. واژهی «ناهار» در اینجا(همانند واژهی «آش» در «آشپز») چماری فَراگیر و جدا از «خوراک میانروزی» دارد.
پالایش زبان پارسی .
@farzandan_parsi
▪️زبان شکرین و شیوای پارسی که میتوانیم بیدرنگ آن را توانمندترین زبان زیباشناختی در جهان بدانیم سرشت و ساختاری دوگانه و ناسازوارانه دارد.
▪️از سویی دیگر زبانی ست بسیار سوده و ساده، نازک، با رنگ و آهنگی دلاویز و خنیاگرانه و گوشنواز ، از دیگر سوی ، زبانی استوار و سختجان و پایدار که تندبادهایی ویرانگر را پشت سر نهاده و در درازای سدهها و هزارهها بر پای مانده ، و باری گران و توانفرسا را بر دوش کشیده است که فرهنگ گرانسنگ و نازش خیز ایرانی است.
▪️زبان وفرهنگ پارسی ، این زیبای سخت جان را پاس بداریم.
🔻سفره۱= خوان، توشهدان
🔻سفرهپرداز= پرخور
🔻سفرهچی= خواندار، پیشیار
🔻سفرهخانه= ناهارخانه۲
🔻سفرهدار= مهماندار
🔻سفرهی دل بازکردن= راز دل گفتن
🔻سفرهی عقد= خوانچه
🔻سفرهکردن= دریدن، پارهکردن
🔻سفرهماهی= پهنماهی، سِپَرماهی، ماهی اژدر، ماهی برغی(برقی)
🔻سفرهنشین= مهمان
🔻سفرهنهادن= خواننهادن، خوانگستردن، خوراکخورانیدن
🔻دستمال سفره= دستارخوان
🔻همسفره= همخوراک، همخورش
✍نمونه:
🔺در بین راه، سفره را باز کرد و با همسفره، مشغول خوردن شدند=
در میانهی راه، توشهدان را باز کرد و با همخوراک، دستبهکار خوردن شدند
در میانهی راه، خوان را گسترد و با همخورِش، سرگرم خوردن شدند
🔺سعدی خویشخوانیم، پس به جفا برانیم
سفره اگر نمینهی، در به چه باز میکنی؟ #سعدی=
سعدی خویشخوانیم، پس به ستم برانیم
خوان اگر نمینهی، در به چه باز میکنی؟
❗️پینوشت:
۱. برخی واژهی «سفره» را پارسی میدانند. از همین رو بکاربردن آن در زبان پارسی پذیرفتنی است.
۲. واژهی «ناهار» در اینجا(همانند واژهی «آش» در «آشپز») چماری فَراگیر و جدا از «خوراک میانروزی» دارد.
پالایش زبان پارسی .
@farzandan_parsi
🔵 پالایش زبان پارسی
🔻ضابط= سَرباک، پاسدار، نگهبان، نگاهدارنده، بایگان، فراهمآورنده، پاکار(=مباشر)، کاردار، فرماندار، مرد هشیار، مرد نیرومند، باژستان(گمرک)، شماررَس(=مُمَیِز)، افسر، دهدار، دهخدا
🔻ضابطه= دستور، شیوه، روال، آسال، فراریز(=حکمی کلی منطبق بر جزییات)، باژستانی
🔻ضابطین عدلیه = پاسگَران، کارگزاران دادگستری
🔻ضابط قضایی= پاسگر، کارگزار دادگستری
🔻انضباط= ادب، سامانگرفتن، سامانپذیری، بهسامانی، آراستگی، بِنُوایی، سِرُوشِگی
🔻انضباطی= سِرُوشیک
🔻باانضباط= باادب، ساماندار، آراسته، بهسامان
🔻بیانضباط= بیادب، گستاخ، شلخته، ولنگار، نابسامان، ناخوددار
🔻منضبط= بهسامان، ساماندار، سامانمند، سختگیر
✍نمونه:
🔺ساختوسازها در کشور باید طبق ضابطه صورت بگیرد=
ساختوسازها در کشور باید برپایهی دستور/آییننامه انجام یابد
🔺با ایجاد قشونی باانضباط، به جنگ دشمن رفت=
با پدیدآوردن سپاهی بهسامان و گوش بهفرمان، به جنگ دشمن رفت
🔺از محصلین باانضباط مدرسه است=
از شاگردان آراستهی دبستان/دبیرستان است
از دانشآموزان باادبِ آموزشگاه است.
@farzandan_parsi
🔻ضابط= سَرباک، پاسدار، نگهبان، نگاهدارنده، بایگان، فراهمآورنده، پاکار(=مباشر)، کاردار، فرماندار، مرد هشیار، مرد نیرومند، باژستان(گمرک)، شماررَس(=مُمَیِز)، افسر، دهدار، دهخدا
🔻ضابطه= دستور، شیوه، روال، آسال، فراریز(=حکمی کلی منطبق بر جزییات)، باژستانی
🔻ضابطین عدلیه = پاسگَران، کارگزاران دادگستری
🔻ضابط قضایی= پاسگر، کارگزار دادگستری
🔻انضباط= ادب، سامانگرفتن، سامانپذیری، بهسامانی، آراستگی، بِنُوایی، سِرُوشِگی
🔻انضباطی= سِرُوشیک
🔻باانضباط= باادب، ساماندار، آراسته، بهسامان
🔻بیانضباط= بیادب، گستاخ، شلخته، ولنگار، نابسامان، ناخوددار
🔻منضبط= بهسامان، ساماندار، سامانمند، سختگیر
✍نمونه:
🔺ساختوسازها در کشور باید طبق ضابطه صورت بگیرد=
ساختوسازها در کشور باید برپایهی دستور/آییننامه انجام یابد
🔺با ایجاد قشونی باانضباط، به جنگ دشمن رفت=
با پدیدآوردن سپاهی بهسامان و گوش بهفرمان، به جنگ دشمن رفت
🔺از محصلین باانضباط مدرسه است=
از شاگردان آراستهی دبستان/دبیرستان است
از دانشآموزان باادبِ آموزشگاه است.
@farzandan_parsi
❣به مِهر❣
🌼درود بر شما مهرورزانِ مهرآیینِ نیک اندیش.
🌺اینک که پنجرهٔ مهتاب را بسته ایم و فروغمندیهای فَرّین پِی را از بارگاهِ آفتابِ عالمتاب بی منّت گرفته ایم و هر گوشه از کهن دیارمان ایران ، آیین مِهر روشنگر راهمان است سر فرود میآورم بر سپهرستانهای ناکرانمندِ شما زیبا دلانِ نیک اندیش که جامِ کلامتان مِهر است و مهربانی.
🌻درود بر شما که چَشم اندازِ فروغِ سپهرتان ،فزایندهٔ پاکی و مِهر است ، شما که هر یک ، نجیب زادگانی هستید که پای،را در گُسترهٔ فُروزانِ راستی و مَنش ِ بلند نهاده اید و با سازِ سخنهای مهرآفرین به رامشِ دل میپردازید.
💐ستایش میکنم بارانِ وجودتان را که شویندهٔ نازیبایی هاست تا گُل بِرویَد از بارش ِ نگاهِ باران خیزِ پُر مهرتان...
🌼روزتان نیک ، و نیک آیینتان به گُسترهٔ
مِهر ، سایه گستر باد...
ایدون باد🙏😊
✍ #آریامهر
@farzandan_parsi
🌼درود بر شما مهرورزانِ مهرآیینِ نیک اندیش.
🌺اینک که پنجرهٔ مهتاب را بسته ایم و فروغمندیهای فَرّین پِی را از بارگاهِ آفتابِ عالمتاب بی منّت گرفته ایم و هر گوشه از کهن دیارمان ایران ، آیین مِهر روشنگر راهمان است سر فرود میآورم بر سپهرستانهای ناکرانمندِ شما زیبا دلانِ نیک اندیش که جامِ کلامتان مِهر است و مهربانی.
🌻درود بر شما که چَشم اندازِ فروغِ سپهرتان ،فزایندهٔ پاکی و مِهر است ، شما که هر یک ، نجیب زادگانی هستید که پای،را در گُسترهٔ فُروزانِ راستی و مَنش ِ بلند نهاده اید و با سازِ سخنهای مهرآفرین به رامشِ دل میپردازید.
💐ستایش میکنم بارانِ وجودتان را که شویندهٔ نازیبایی هاست تا گُل بِرویَد از بارش ِ نگاهِ باران خیزِ پُر مهرتان...
🌼روزتان نیک ، و نیک آیینتان به گُسترهٔ
مِهر ، سایه گستر باد...
ایدون باد🙏😊
✍ #آریامهر
@farzandan_parsi
اَلا ای مَه لقای من ، مثالِ شاخِ شمشادی
تو شورانگیز و زیبایی ،به طنّازی پَریزادی
کشیده موجِ موهایت میان واژه های من
تو با تصنیفِ چَشمانت چو گُل ، بازیچهٔ بادی
#آریامهر
@farzandan_parsi
تو شورانگیز و زیبایی ،به طنّازی پَریزادی
کشیده موجِ موهایت میان واژه های من
تو با تصنیفِ چَشمانت چو گُل ، بازیچهٔ بادی
#آریامهر
@farzandan_parsi