فرهاد شفتی

قرآن به منزله‌ی منازل السائرینِ محمد (ص)

🍃یکی از زیبایی‌های قرآن، نقش آن در هدایت، تصحیح، یادآوری و تشویق پیامبر است. با خواندن این آیات تصویری کاملا بشرگونه از پیامبر می‌گیریم. انسانی که مانند انسانها، نیاز به هدایت دارد، نیاز به تصحیح شدن دارد و نیاز به یادآوری.

🍃قرآن که می‌گوید "بگو من بشری هستم مانند شما که به من وحی می‌شود (۱۸:۱۱۰)"، یعنی همان خصوصیات چالش‌انگیزی که بنا بر آیات قرآن انسان به آنها دچار است در پیامبر نیز می‌باشد.

🍃با درک چنین تصویری از پیامبر است که متوجه بزرگی او، شان انسانی فوق‌العاده‌اش، و عظمت کاری که به انجام رساند می‌شویم. قرآن پیش از آنکه دیگران را هدایت کند، پیامبر را هدایت می‌کند. یک بار خواندن قرآن به منزله‌ی منازل السائرینِ محمد، خواننده را مدهوش و عاشق روح بلند و پاک پیامبر می‌کند و ازدیدن تازیانه‌ی سلوک بر سینه‌ی گشوده‌ی او به وجد می‌آورد.

🍃آن پیامبری که فراتر از قدرت بشری است ممکن است منابر را پر رونق و مخاطبین را انگشت به دهان کند اما نمی‌تواند برای انسان‌ها اسوه باشد (۳۳:۲۱)، که اسوه‌ی هر کسی باید از جنس او باشد، با همان آرزوها و با همان دردها.

🍃گزیده‌ای اندک از بسیاری از آیات قرآن که پیامبر را مانند بشری عادی خطاب می‌کنند و خلاصه‌ی مضمون (نه ترجمه‌ی) آیات:

▫️هرگز مگو کاری را انجام می‌دهی مگر آنکه خدا را یاد کنی و اگر فراموشش کردی باز یادش کن (۱۸:۲۳,۱۸:۲۴).
▫️صبر داشته باش مانند پبامبران اولی‌العزم (۴۶:۳۵).
▫️بگو که اختیار سود و زیان نفس خود را نداری و علم غیب نمی‌دانی (۷:۱۸۸).
▫️تو نمی‌توانی هر کس را که دوست داری هدایت کنی (۲۸:۵۶).
▫️تو پیش از این وحی نه از قانون شریعت آگاه بودی و نه از ایمانی که در این کتاب تبیین شده است (۴۲:۵۲).
▫️تو پیش از این وحی آگاهی از برخی داستان‌های پیامبران گذشته نداشتی (۱۲:۳).
▫️تو امید نداشتی که کتابی به تو نازل شود (۲۸:۸۶).
▫️بگو تو نمی‌دانی که بر خودت و بر دیگران در آینده چه خواهد رفت (۴۶:۹).
▫️برای گناهان خود استغفار کن (۴۰:۵۵، ۴۷:۱۹).
▫️از مردم بیم داری حال آن‌که خداوند سزاوارتر است که از او بیم داشته باشی (۳۳:۳۷).
▫️در آن‌چه بر تو نازل شده دچار شک نشو (۳:۶۰، ۲:۱۴۷).
▫️در پاسخ به توقع انجام کارهای فوق انسانی بگو سبحان الله آیا غیر از این است که من بشری هستم که پیامبرم (۱۷:۹۰ تا ۱۷:۹۳).
▫️خدا تو را ببخشد چرا به ایشان اجازه (برای مرخصی از جنگ) دادی (۹:۴۳).
▫️اگر بعد از این علمی که برایت آمد از ایشان تبعیت کنی دیگر یار و نگهبانی در برابر خدا نخواهی داشت (۱۳:۳۷).
▫️جولان کافران در شهر‌ها تو را نفریبد (۳:۱۹۶).
▫️از هوا و هوس ایشان پیروی نکن و از ايشان بپرهيز كه مبادا از بعضى از چيزهايى كه خدا بر تو نازل كرده منحرفت کنند (۵:۴۹).
▫️خدا را مدام یاد کن و از غافلین مباش (۷:۲۰۵).
▫️از ابلاغ برخی آیاتی که دل‌تنگت می‌کنند سر باز نزن و ابلاغ آنها را به تاخیر مینداز (۱۱:۱۲).
▫️نزدیک بود تو را از آن چه به تو وحی کردیم منحرف کنند، در آن صورت عذابی مضاعف در دنیا و آخرت دامن‌گیرت می‌شد (۱۷:۷۳ تا ۱۷:۷۵).
▫️اگر شیطان باعث شود که فراموش کنی ... (۶:۶۸).
▫️بگو که خداوند تو را به راه مستقیم و ملت ابراهیم هدایت کرد (۶:۱۶۱).
▫️اگر بخواهیم آن چه به تو وحی کردیم را از تو می‌گیریم (۱۷:۸۶).
▫️اموال و اولاد ایشان تو را خیره نسازد (۹:۸۵).
▫️اگراز آن چه بر تو نازل شده در شکی، از آنها که پیش از تو کتاب آسمانی داشتند بپرس (۱۰:۹۴).
▫️به خاطر زینت دنیا روی از آنها که مدام پروردگار خود را می‌خوانند مگردان (۱۸:۲۸)
▫️تقوی داشته باش، از وحی پیروی کن و بر خدا توکل کن (۳۳:۱ تا ۳۳:۳).
▫️صبر داشته باش و مانند یونس مباش (۶۸:۴۸).

🍃بله بدون شک همه‌ی این آیات به معنی ظاهری نیستند و در برخی از آنها خطاب اصلی در واقع پیامبر نیست، یا آیه در پی بیان نکته‌ای کلی بوده است، اما تعمیم چنین تفسیری به تمامی این آیات و آیات متعدد دیگر از این دست انصافا ذوق و بداهه پردازی می‌طلبد. توجیه بعضی مفسرین برای برگرداندن معنی برخی از این آیات واقعا "خواندنی" است. اساسا این پرسش مطرح است که کدام منبعِ معتبرتر از قرآن، مفسر را وا می‌دارد که در پی راهی برای توجیه همه‌ی این آیات و دیگر آیات مشابه باشد. در برابر، آنها که در بین منابع نقلی دینی، قرآن را در شناخت پیامبر اصل قرار داده‌اند کمتر در پی توجیه آیاتی از این دست بوده‌اند.

#پیامبر
@farhadshafti

3.1K viewsedited 02:58