Forwarded from DinOnline دین‌آنلاین
🔻بررسی مدخل «تکثر دینی در قرآن» در نشست تلگرامی «سی شب سی مدخل»
(متن مدخل به این مطلب در زیر پیوند شده است)
🔹 با حضور فرهاد شفتی
🔹برپایهٔ کتاب دایره‌المعارف قرآن انتشارات بریل هلند (۵جلد)
🕙 زمان برگزاری: پنج‌شنبه شب، دوم اردیبهشت ساعت ۲۲ در کانال تلگرام دین‌آنلاین
◀️برای دسترسی به امکان و قابلیت voice chat
نسخه تلگرام خود را به‌روزرسانی کنید!
⏪درصورتی که برای شرکت در این وویس چت تلگرامی با مشکل مواجه شدید از طریق پیوند زیر در گوگل میت، این نشست را پیگیری کنید!
https://meet.google.com/wre-qbun-tob
🆔 @dinonline
(متن مدخل به این مطلب در زیر پیوند شده است)
🔹 با حضور فرهاد شفتی
🔹برپایهٔ کتاب دایره‌المعارف قرآن انتشارات بریل هلند (۵جلد)
🕙 زمان برگزاری: پنج‌شنبه شب، دوم اردیبهشت ساعت ۲۲ در کانال تلگرام دین‌آنلاین
◀️برای دسترسی به امکان و قابلیت voice chat
نسخه تلگرام خود را به‌روزرسانی کنید!
⏪درصورتی که برای شرکت در این وویس چت تلگرامی با مشکل مواجه شدید از طریق پیوند زیر در گوگل میت، این نشست را پیگیری کنید!
https://meet.google.com/wre-qbun-tob
🆔 @dinonline
تکثر دینی در قرآن
<unknown>
🔻بررسی مدخل «تکثر دینی در قرآن»
✔️در نُهمین نشست «سی شب سی مدخل»، همچون شب‌های گذشته در آغاز نشست علی سلطانی کارشناس و مدیر نشست، گزارشی چکیده‌وار از مهمترین نکات این مدخل درباره اصطلاحاتی چون دین و ملة، اسلام، حنیف و اهل‌الکتاب در قرآن سخن گفته شد و در ادامه به نظرات مدخل‌نویسان مبنی بر دشواری تعریف دقیق مسیحیت و یهودیت هم‌عصر نزول، مواجهه‌ها و رفتارهای پیامبر (ص) با پیروان سایر ادیان، شیوهٔ بازتاب و محاجه و مدافعه‌های قرآن با اعتقادات یهودیان و مسیحیان و فهم امروز مسلمانان از تعامل با دین‌های دیگر برگرفته از قرآن اشاره شد.
🔹سپس فرهاد شفتی، قر‌آن‌پژوه معاصر ساکن اسکاتلند، نکات انتقادی جدی خود دربارهٔ مدخل از جمله کم‌ربطی عنوان پلورالیسم مدخل با محتوای آن، جامعیت نداشتن ارجاعات قرآن، سوگیری مدخل‌نویسان به نشان دادن گرایش قرآن به سخت‌گیری بر دیگر ادیان به‌رغم بارها دم‌زدن از ابهام اصول قرآن در مواجههٔ با دیگر ادیان، نامنسجم بودن متن، اختصاص بخش زیادی به مباحث تاریخی و نه قرآنی و قاعده شمردن آیات سیف (۵ و ۲۹ توبه) مطرح کرد.
🆔 @dinonline
✔️در نُهمین نشست «سی شب سی مدخل»، همچون شب‌های گذشته در آغاز نشست علی سلطانی کارشناس و مدیر نشست، گزارشی چکیده‌وار از مهمترین نکات این مدخل درباره اصطلاحاتی چون دین و ملة، اسلام، حنیف و اهل‌الکتاب در قرآن سخن گفته شد و در ادامه به نظرات مدخل‌نویسان مبنی بر دشواری تعریف دقیق مسیحیت و یهودیت هم‌عصر نزول، مواجهه‌ها و رفتارهای پیامبر (ص) با پیروان سایر ادیان، شیوهٔ بازتاب و محاجه و مدافعه‌های قرآن با اعتقادات یهودیان و مسیحیان و فهم امروز مسلمانان از تعامل با دین‌های دیگر برگرفته از قرآن اشاره شد.
🔹سپس فرهاد شفتی، قر‌آن‌پژوه معاصر ساکن اسکاتلند، نکات انتقادی جدی خود دربارهٔ مدخل از جمله کم‌ربطی عنوان پلورالیسم مدخل با محتوای آن، جامعیت نداشتن ارجاعات قرآن، سوگیری مدخل‌نویسان به نشان دادن گرایش قرآن به سخت‌گیری بر دیگر ادیان به‌رغم بارها دم‌زدن از ابهام اصول قرآن در مواجههٔ با دیگر ادیان، نامنسجم بودن متن، اختصاص بخش زیادی به مباحث تاریخی و نه قرآنی و قاعده شمردن آیات سیف (۵ و ۲۹ توبه) مطرح کرد.
🆔 @dinonline
Moshaf-Tanzil.pdf
153.9 MB
نسخه‌ای از قرآن بر مبنای دریافتی از ترتیب نزول سوره‌ها
🍃 این فایل را در روزهای آغازین عمر این کانال تلگرامی فرستاده بودم. فکر کردم شاید مناسب باشد که آن را مجددا به اشتراک بگذارم برای دوستان علاقمندی که ممکن است آن را ندیده باشند. مصحف قرآنی است که بر مبنای دریافتی از ترتیب نزول سوره‌ها توسط عبدالله علوی فاطمی، پژوهشگر دینی، مرتب شده است.
🍃 در نوشتاری که در صدانت منتشر شد توضیح دادم که چرا توجه به ترتیب نزول سوره‌ها می‌تواند در فهم بهتر قرآن راهگشا باشد. نوشتم که چینش برخی سوره‌ها در این نسخه بر مبنای روایات کمتر مشهور است، مثلا سوره‌های توحید و نجم مدنی محسوب شده‌اند که صحیح به نظر نمی‌آید.
🍃 با این حال تدوین این نسخه کار قابل تقدیری است و با وجود مطابق نبودن با بعضی روایات مشهورتر، در مجموع تصویر راهگشایی از سیر نزول قرآن را نشان می‌دهد. خطّ زیبای عثمان طه و رنگ ملایم زمینه، به صفحه‌های کتاب نمای زیبا و دلنشینی داده است.
🍃 در این ماه رمضان یک بار خواندن قرآن یا بخشی از قرآن به ترتیبی متفاوت از ترتیب کنونی که به ترتیب نزول نزدیک‌تر است خالی از لطف نیست.
#ترتیب_نزول
@farhadshafti
🍃 این فایل را در روزهای آغازین عمر این کانال تلگرامی فرستاده بودم. فکر کردم شاید مناسب باشد که آن را مجددا به اشتراک بگذارم برای دوستان علاقمندی که ممکن است آن را ندیده باشند. مصحف قرآنی است که بر مبنای دریافتی از ترتیب نزول سوره‌ها توسط عبدالله علوی فاطمی، پژوهشگر دینی، مرتب شده است.
🍃 در نوشتاری که در صدانت منتشر شد توضیح دادم که چرا توجه به ترتیب نزول سوره‌ها می‌تواند در فهم بهتر قرآن راهگشا باشد. نوشتم که چینش برخی سوره‌ها در این نسخه بر مبنای روایات کمتر مشهور است، مثلا سوره‌های توحید و نجم مدنی محسوب شده‌اند که صحیح به نظر نمی‌آید.
🍃 با این حال تدوین این نسخه کار قابل تقدیری است و با وجود مطابق نبودن با بعضی روایات مشهورتر، در مجموع تصویر راهگشایی از سیر نزول قرآن را نشان می‌دهد. خطّ زیبای عثمان طه و رنگ ملایم زمینه، به صفحه‌های کتاب نمای زیبا و دلنشینی داده است.
🍃 در این ماه رمضان یک بار خواندن قرآن یا بخشی از قرآن به ترتیبی متفاوت از ترتیب کنونی که به ترتیب نزول نزدیک‌تر است خالی از لطف نیست.
#ترتیب_نزول
@farhadshafti
🍃 در این دریای پرتلاطم، همیشه چهار همراه باورم را به وجود آن حقیقت مطلق که ما خدایش می‌نامیم تقویت کرده‌اند:
▫️جاری قرآن
▫️زلالی انسان‌های وارسته
▫️گرمای تجربه‌های معنوی
▫️امواج رازآمیز موسیقی
#باور
#موسیقی
@farhadshafti
▫️جاری قرآن
▫️زلالی انسان‌های وارسته
▫️گرمای تجربه‌های معنوی
▫️امواج رازآمیز موسیقی
#باور
#موسیقی
@farhadshafti
سعی می‌کنم از تکرار مطلب پرهیز کنم، اما متاسفانه نکته‌ی اول در این پیام که سال پیش نوشته شد هنوز و بیش از پیش مناسبت دارد، و نکته‌ی دوم را نیز نگهداشتم:
در آستانه‌ی شب‌های قدر، دو نکته:
🍃امسال که با وجود کرونا گردهمایی برای عبادت، آسان یا قابل توصیه نیست، می‌توان بازگشت کرد به عبادت فردی و درخلوت، که صورت اصلی عبادت بوده است. عبادت جمعی و به شکل مراسم مزیّت‌های خود را دارد امّا سیره‌ی پیامبر و امامان و پارسایان و توصیه‌ی ایشان برای درک و ارتقای معنوی، به استثنای مواردی مانند نماز جماعت، بر عبادت فردی و در خلوت بوده است. آن «حالی» که در عبادت جمعی احساس می‌شود گاه از احساس فراتر نمی‌رود. حالِ عبادت فردی، حتّی اگر به اندازه‌ی دانه‌ی خردلی باشد گاه تا عمق جان رسوخ می‌کند.
🍃همواره دغدغه‌ی اینکه کدام شب، شب قدر است گریبان‌گیر مشتاقان این شب است. پرسش‌های کمرشکن از کِی بودن شب قدر با توجّه به اختلاف ساعات در نقاط مختلف زمین و اختلاف نظر در تشخیص آغاز ماه نیز مزید بر این سرگردانی است. شاید داستان واقعی وارونه‌ی آنی است که بسیاری می‌پندارند. شاید این انسان‌ها نیستند که در جستجوی شب قدرند بلکه این شب قدر است که در جستجوی انسان‌هاست. شاید اگر دل، صیقلی بخورد و کمی پاک‌تر شود، هر صاحب‌دلی شب قدر خود را در وقت خود و به اندازه‌ی خود پذیرا باشد. مانند او که پس از سال‌ها انس و نجوا، در یکی از همین ایّام پذیرای شب قدر خود شد که بهتر از هزار ماه بود.
#شب_قدر
#عبادت
@farhadshafti
در آستانه‌ی شب‌های قدر، دو نکته:
🍃امسال که با وجود کرونا گردهمایی برای عبادت، آسان یا قابل توصیه نیست، می‌توان بازگشت کرد به عبادت فردی و درخلوت، که صورت اصلی عبادت بوده است. عبادت جمعی و به شکل مراسم مزیّت‌های خود را دارد امّا سیره‌ی پیامبر و امامان و پارسایان و توصیه‌ی ایشان برای درک و ارتقای معنوی، به استثنای مواردی مانند نماز جماعت، بر عبادت فردی و در خلوت بوده است. آن «حالی» که در عبادت جمعی احساس می‌شود گاه از احساس فراتر نمی‌رود. حالِ عبادت فردی، حتّی اگر به اندازه‌ی دانه‌ی خردلی باشد گاه تا عمق جان رسوخ می‌کند.
🍃همواره دغدغه‌ی اینکه کدام شب، شب قدر است گریبان‌گیر مشتاقان این شب است. پرسش‌های کمرشکن از کِی بودن شب قدر با توجّه به اختلاف ساعات در نقاط مختلف زمین و اختلاف نظر در تشخیص آغاز ماه نیز مزید بر این سرگردانی است. شاید داستان واقعی وارونه‌ی آنی است که بسیاری می‌پندارند. شاید این انسان‌ها نیستند که در جستجوی شب قدرند بلکه این شب قدر است که در جستجوی انسان‌هاست. شاید اگر دل، صیقلی بخورد و کمی پاک‌تر شود، هر صاحب‌دلی شب قدر خود را در وقت خود و به اندازه‌ی خود پذیرا باشد. مانند او که پس از سال‌ها انس و نجوا، در یکی از همین ایّام پذیرای شب قدر خود شد که بهتر از هزار ماه بود.
#شب_قدر
#عبادت
@farhadshafti
https://castbox.fm/app/castbox/player/id3517393/id378544132?v=8.22.11&autoplay=1
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
دریافت مستقیم فایل در سه بخش 👇
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
دریافت مستقیم فایل در سه بخش 👇
ND2_5_1
Farhad Shafti
20 MB
نرسیده به درخت:
گفتگوهای حامد صادقی با فرهاد شفتی
فصل دوم - نشست پنجم - بخش اول (۲۵ دقیقه)
رمضانیات، شب قدر:
اختلاف نظرها
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
نرسیده به درخت:
گفتگوهای حامد صادقی با فرهاد شفتی
فصل دوم - نشست پنجم - بخش اول (۲۵ دقیقه)
رمضانیات، شب قدر:
اختلاف نظرها
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
ND2_5_2
Farhad Shafti
27 MB
نرسیده به درخت:
گفتگوهای حامد صادقی با فرهاد شفتی
فصل دوم - نشست پنجم - بخش دوم (۳۳ دقیقه)
رمضانیات، شب قدر:
رویکردی متفاوت به شب قدر
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
نرسیده به درخت:
گفتگوهای حامد صادقی با فرهاد شفتی
فصل دوم - نشست پنجم - بخش دوم (۳۳ دقیقه)
رمضانیات، شب قدر:
رویکردی متفاوت به شب قدر
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
ND2_5_3
Farhad Shafti
24 MB
نرسیده به درخت:
گفتگوهای حامد صادقی با فرهاد شفتی
فصل دوم - نشست پنجم - بخش سوم (۳۱ دقیقه)
رمضانیات، شب قدر:
چه می‌توان کرد و در پی چه می‌توان بود؟
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
نرسیده به درخت:
گفتگوهای حامد صادقی با فرهاد شفتی
فصل دوم - نشست پنجم - بخش سوم (۳۱ دقیقه)
رمضانیات، شب قدر:
چه می‌توان کرد و در پی چه می‌توان بود؟
#گفت‌وگو
@farhadshafti
ارسال نظر و پرسش: farhad.s.telegram@gmail.com
Forwarded from یادداشت‌های فاطمه توفیقی (F Tofighi)
روش‌شناسی دین‌پژوهی در معرفی شخصیت‌های تاریخی، به مناسبت بحث‌های نظریه «دین و قدرت»
فاطمه توفیقی
در همه پرسش‌ها و پاسخ‌های ناظر به نظریه «دین و قدرت» عبدالکریم سروش نقطه گمشده‌ای درباره روش‌شناسی دین‌پژوهی وجود دارد. این ابهام مرا واداشت که ضمن شرحی بر روش‌ها/رویکردهای گوناگون دین‌پژوهی، با مثال‌هایی توضیح دهم که چگونه نظریه دین و قدرت می‌تواند در چارچوب هر یک از این روش‌ها فهمیده شود و در عین حال گویی به هیچ یک از آنها ملتزم نیست.
...
نظریه دین و قدرت سروش صرفاً به دلیل اینکه از پیش‌داوری به دور است نمی‌تواند پدیدارشناسانه نامیده شود. اما اگر هم بخواهد در قالب پدیدارشناسی دین باشد گرفتار نقدهایی می‌شود که این رویکرد را در بسیاری از محافل علمی سه دهه گذشته از پا انداخته است. یعنی باید ادعای تاریخی خود را محدود سازد و از روش‌های تاریخ‌پژوهانه که آنها هم به دور از جانبداری است، پیروی کند؛ مرز مشخصی میان تفاسیر متون دینی و خود متون دینی ایجاد کند؛ توجه داشته باشد که خود مفاهیمی چون اقتدار و سیاست در طول زمان تحول یافته‌اند.
@ftofighi
https://www.dinonline.com/32306
فاطمه توفیقی
در همه پرسش‌ها و پاسخ‌های ناظر به نظریه «دین و قدرت» عبدالکریم سروش نقطه گمشده‌ای درباره روش‌شناسی دین‌پژوهی وجود دارد. این ابهام مرا واداشت که ضمن شرحی بر روش‌ها/رویکردهای گوناگون دین‌پژوهی، با مثال‌هایی توضیح دهم که چگونه نظریه دین و قدرت می‌تواند در چارچوب هر یک از این روش‌ها فهمیده شود و در عین حال گویی به هیچ یک از آنها ملتزم نیست.
...
نظریه دین و قدرت سروش صرفاً به دلیل اینکه از پیش‌داوری به دور است نمی‌تواند پدیدارشناسانه نامیده شود. اما اگر هم بخواهد در قالب پدیدارشناسی دین باشد گرفتار نقدهایی می‌شود که این رویکرد را در بسیاری از محافل علمی سه دهه گذشته از پا انداخته است. یعنی باید ادعای تاریخی خود را محدود سازد و از روش‌های تاریخ‌پژوهانه که آنها هم به دور از جانبداری است، پیروی کند؛ مرز مشخصی میان تفاسیر متون دینی و خود متون دینی ایجاد کند؛ توجه داشته باشد که خود مفاهیمی چون اقتدار و سیاست در طول زمان تحول یافته‌اند.
@ftofighi
https://www.dinonline.com/32306
دین‌آنلاین
روش‌شناسی دین‌پژوهی در معرفی شخصیت‌های تاریخی؛ به مناسبت بحث‌های نظریه دین و قدرت| فاطمه توفیقی
از آنجا که بحث‌ها درباره نظریه دین و قدرت هم از سوی خود صاحب نظریه و هم از سوی ناقدان گِرد دو مثال اسلام و مسیحیت می‌گشت، مثال‌هایی هم که در توضیح رویکردها بیان خواهم کرد، بر این دو نمونه متمرکز است. بحث درباره نظریه دین و قدرت در پایان یادداشت خواهد آمد.…
Muassese Hikmat En
Farhad Shafti
در این ماه رمضان دو نشست یکی با مخاطبان ایرانی و دیگری با مخاطبان غیر ایرانی موسسهی بین‌المللی حکمت داشتم. عنوان صحبتم در نشست اول "معنویت بدون دین، کدام معنویت؟ کدام دین؟" بود و عنوان صحبت دوم به زبان انگلیسی "The Narrative of the Qur’an about ‘the Human Being and the Divine - روایت قرآن از (ارتباط) انسان و امر قدسی".
فایل صحبت دوم را برای علاقمندان در اینجا می‌گذارم با چکیده‌ای به فارسی. امیدوارم پس از دریافت فایل صحبت اول آن را نیز در اینجا منتشر کنم.
🍃🍃🍃
The Narrative of the Qur’an about the Human Being and the Divine - روایت قرآن از (ارتباط) انسان و امر قدسی
در این صحبت سعی کرده‌ام با استناد به آیات قرآن روایت این کتاب را از ارتباط انسان با امر قدسی در قالب پاسخ به هفت پرسش، مطرح کنم:
بر پایه‌ی قرآن
۱. ملاک رستگاری انسان چیست؟
۲. پیامبران برای چه هدفی فرستاده شده‌اند؟
۳. معنی تزکیه چیست؟
۴. چرا خداوند انسان را آفرید؟
۵. چرا به عبادت و عبودیت خدواند فراخوانده شده‌ایم؟
۶. برای تزکیه چه ابزارها و تمهیداتی داریم؟
۷. کدام دین نزد خداوند پذیرفتنی است؟
#انسان #امر_قدسی
@farhadshafti
فایل صحبت دوم را برای علاقمندان در اینجا می‌گذارم با چکیده‌ای به فارسی. امیدوارم پس از دریافت فایل صحبت اول آن را نیز در اینجا منتشر کنم.
🍃🍃🍃
The Narrative of the Qur’an about the Human Being and the Divine - روایت قرآن از (ارتباط) انسان و امر قدسی
در این صحبت سعی کرده‌ام با استناد به آیات قرآن روایت این کتاب را از ارتباط انسان با امر قدسی در قالب پاسخ به هفت پرسش، مطرح کنم:
بر پایه‌ی قرآن
۱. ملاک رستگاری انسان چیست؟
۲. پیامبران برای چه هدفی فرستاده شده‌اند؟
۳. معنی تزکیه چیست؟
۴. چرا خداوند انسان را آفرید؟
۵. چرا به عبادت و عبودیت خدواند فراخوانده شده‌ایم؟
۶. برای تزکیه چه ابزارها و تمهیداتی داریم؟
۷. کدام دین نزد خداوند پذیرفتنی است؟
#انسان #امر_قدسی
@farhadshafti
دفاع از اسلام یا انسان؟
🍃 در پاسخ به پرسش‌ها و دغدغه‌ها درباره‌ی دین، اگر هدفمان دفاع از اسلام باشد*، ممکن است ناخواسته حرمت دین را خدشه‌دار کنیم و به انسان نیز جفا کنیم؛ اما اگر هدفمان دفاع از انسان باشد، همین کمک به فهم بهتر دین خواهد کرد و از این راه حرمت دین را حفظ کرده‌ایم و به انسان نیز خدمت کرده‌ایم.
* که در واقع دفاع از« فهم ما از اسلام» خواهد بود ...
#دین #انسان
@farhadshafti
🍃 در پاسخ به پرسش‌ها و دغدغه‌ها درباره‌ی دین، اگر هدفمان دفاع از اسلام باشد*، ممکن است ناخواسته حرمت دین را خدشه‌دار کنیم و به انسان نیز جفا کنیم؛ اما اگر هدفمان دفاع از انسان باشد، همین کمک به فهم بهتر دین خواهد کرد و از این راه حرمت دین را حفظ کرده‌ایم و به انسان نیز خدمت کرده‌ایم.
* که در واقع دفاع از« فهم ما از اسلام» خواهد بود ...
#دین #انسان
@farhadshafti
خاطره‌ای از وداع با ماه رمضان
🍃 مادر بزرگم نه چندان اهل مطالعه بود و نه چندان اهل مباحثه. زنی بود رنج‌دیده و تمام دلخوشی‌اش دعا بود و نماز، و خواندن قرآن. هنوز اشک‌های او را در آخرین روز آخرین ماه رمضان عمرش به یاد دارم. اشک که می‌ریخت بی‌صدا بود ولی سوزناک. در آن روز آخر ماه انگار که با عزیزی وداع می‌کرد. اشک در چروک‌های صورتش می‌رقصید و جاری می‌شد. بسیار می‌شد که از من می‌خواست دعایی را برای او بخوانم. همیشه سعی من در زیبا خواندن بود و سعی او در پنهان کردن اشک‌هایش.
🍃 به یاد دارم در شیطنت نوجوانی حیله‌ای را که از رفقا یاد گرفته بودم برایش اجرا کردم. با کمک پنبه‌ی خیسی که در مشتت پنهان می‌کنی وانمود می‌کنی که از انگشتانت آب بهشتی سرازیر شده است! قصدم خنداندن مادربزرگ بود اما پیرزن گریه کرد و آب را برای تبرک به صورت زد. شاید ۴۰ سال از آن زمان گذشته باشد و من هنوز تصور می‌کنم که او می‌دانست نوه‌ی شیطانش حیله می‌کند، با این حال آنقدر منتظر معجزه‌ای برای شفای دردها و بیماری‌هایش بود که در همین تردستی نیز فرصت اعجازی می‌دید.
🍃 و من اکنون تازه می‌فهمم که آن اشک‌ها، آن ایمان بدون اما و اگر ، سادگی بی‌غل و غش، شوق خواندن قرآن بدون درگیر جزییات شدن، آن وداع، آن آخرین وداع عاشقانه با ماه رمضان، همه و همه معجزه‌ی مادربزرگ بودند، از دید من، که در آستانه‌ی سالخوردگی و پس از سال‌ها درس و بحث، در این آخرین روز ماه رمضان هنوز در پی تیمار روح ناخوش خویشم.
🥀 مادربزرگ، خانم، ای معجزه‌ی غمگین قامت خمیده‌ی خاموش، خدایت رحمت کند و به امید دیدار در ناکجایی، به گونه‌ای.
#خاطره #ماه_رمضان #ایمان
@farhadshafti
🍃 مادر بزرگم نه چندان اهل مطالعه بود و نه چندان اهل مباحثه. زنی بود رنج‌دیده و تمام دلخوشی‌اش دعا بود و نماز، و خواندن قرآن. هنوز اشک‌های او را در آخرین روز آخرین ماه رمضان عمرش به یاد دارم. اشک که می‌ریخت بی‌صدا بود ولی سوزناک. در آن روز آخر ماه انگار که با عزیزی وداع می‌کرد. اشک در چروک‌های صورتش می‌رقصید و جاری می‌شد. بسیار می‌شد که از من می‌خواست دعایی را برای او بخوانم. همیشه سعی من در زیبا خواندن بود و سعی او در پنهان کردن اشک‌هایش.
🍃 به یاد دارم در شیطنت نوجوانی حیله‌ای را که از رفقا یاد گرفته بودم برایش اجرا کردم. با کمک پنبه‌ی خیسی که در مشتت پنهان می‌کنی وانمود می‌کنی که از انگشتانت آب بهشتی سرازیر شده است! قصدم خنداندن مادربزرگ بود اما پیرزن گریه کرد و آب را برای تبرک به صورت زد. شاید ۴۰ سال از آن زمان گذشته باشد و من هنوز تصور می‌کنم که او می‌دانست نوه‌ی شیطانش حیله می‌کند، با این حال آنقدر منتظر معجزه‌ای برای شفای دردها و بیماری‌هایش بود که در همین تردستی نیز فرصت اعجازی می‌دید.
🍃 و من اکنون تازه می‌فهمم که آن اشک‌ها، آن ایمان بدون اما و اگر ، سادگی بی‌غل و غش، شوق خواندن قرآن بدون درگیر جزییات شدن، آن وداع، آن آخرین وداع عاشقانه با ماه رمضان، همه و همه معجزه‌ی مادربزرگ بودند، از دید من، که در آستانه‌ی سالخوردگی و پس از سال‌ها درس و بحث، در این آخرین روز ماه رمضان هنوز در پی تیمار روح ناخوش خویشم.
🥀 مادربزرگ، خانم، ای معجزه‌ی غمگین قامت خمیده‌ی خاموش، خدایت رحمت کند و به امید دیدار در ناکجایی، به گونه‌ای.
#خاطره #ماه_رمضان #ایمان
@farhadshafti
وَ ٱلْعَصْرِ إِنَّ ٱلْإِنسَٰنَ لَفِی خُسْرٍ إِلاَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَ عَمِلُوا۟ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَ تَوَاصَوْا۟ بِٱلْحَقِّ وَ تَوَاصَوْا۟ بِٱلصَّبْرِ
#ظلم #حق #تواصوا
@farhadshafti
#ظلم #حق #تواصوا
@farhadshafti
https://e.pcloud.link/publink/show?code=XZRzoXZBvhLBoBX7qHqoRXmbYW8d7mlVnp7
«معنویت بدون دین، کدام معنویت؟ کدام دین؟»
آیا معنویت بدون دین امکان‌پذیر است؟ در این گفتار سعی کرده‌ام به این پرسش پاسخ دهم.
#معنویت #دین
@farhadshafti
دریافت مستقیم فایل صوتی 👇
«معنویت بدون دین، کدام معنویت؟ کدام دین؟»
آیا معنویت بدون دین امکان‌پذیر است؟ در این گفتار سعی کرده‌ام به این پرسش پاسخ دهم.
#معنویت #دین
@farhadshafti
دریافت مستقیم فایل صوتی 👇
Muassese Hikmat
Farhad Shafti
موسسه بین‌المللی حکمت،
سی شب با حکمت، ماه رمضان ۱۴۰۰ شمسی، شب هشتم:
«معنویت بدون دین، کدام معنویت؟ کدام دین؟» - فرهاد شفتی
آیا معنویت بدون دین امکان‌پذیر است؟ در این گفتار سعی کرده‌ام به این پرسش پاسخ دهم.
#معنویت #دین
@farhadshafti
سی شب با حکمت، ماه رمضان ۱۴۰۰ شمسی، شب هشتم:
«معنویت بدون دین، کدام معنویت؟ کدام دین؟» - فرهاد شفتی
آیا معنویت بدون دین امکان‌پذیر است؟ در این گفتار سعی کرده‌ام به این پرسش پاسخ دهم.
#معنویت #دین
@farhadshafti
پرسشی و پاسخی: حجاب در قرآن
پرسش: دستور قرآن درباره‌ی حجاب زنان چیست؟
پاسخ: در آیات متعددی از قرآن به پوشش اشاره شده است، اما به طور مشخص در دو سوره برای پوشش زنان دستور خاص آمده است: سوره‌ی احزاب آیه‌ی ۵۹ و سوره‌ی نور آیه‌ی ۳۱ (آیات ۵۸ تا ۶۰ به نوعی مکمل و تبصره بر آیه‌ی ۳۱ هستند).
در این پاسخ کوتاه فهم خود را از این آیات بیان می‌کنم. این فهمی است که حاصل تدبر من در این آیات و تفسیرهای متفاوت آنها، مطالعه‌ی بحث‌های سنتی و اخیر در باب حجاب، پژوهش دانشگاهی در سابقه‌ی بحث، و مباحثه با برخی از صاحب‌نظران در اینباره است:
🍃 سوره‌ی احزاب:
یکی از دغدغه‌های اصلی سوره‌ی احزاب دشمنی‌ها و مزاحمت‌های منافقین در مدینه بوده است. آیه‌ی ۵۹ و در پی آن ۶۰، به زنان مومن دستور می‌دهد که به گونه‌ای لباس بپوشند که بهانه دست منافقین برای آزار ایشان ندهند. صرف نظر از اینکه آیه‌ی ۵۹ چه پوششی را توصیه می‌کند، «یدنین» یعنی چه و «جلابیب» چیست، بر مبنای محتوی و خاستگاه آیات مجاور در این سوره، با این نظر تفسیری موافقم که این آیه در صدد بیان یک حکم عام درباره‌ی چگونگی حجاب زنان مسلمان نیست، بلکه در پی حل مشکلی موضعی و محلی در مدینه و در زمان وحی بوده است. نهایت آنچه از آیه استفاده می‌شود این است که در محیط‌های نا‌امن، زنان باید پوششی داشته باشند که ایشان را از زنان ناپاکدامن متمایز کند. تصور می‌کنم این توصیه‌ای است که در بیشتر جوامع امروز، مسلمان یا نامسلمان، عقلایی تلقی شده و رعایت می‌شود.
🍃 سوره‌ی نور:
بنابراین تنها آیه‌ای که به نظر می‌آید دستوری عام و مشخص درباره‌ی پوشش زنان داده است، آیه‌ی ۳۱ سوره‌ی نور (و متممات آن، آیات ۵۸ تا ۶۰ همان سوره) است. در اینجا سعی می‌کنم ترجمه‌‌ی آیه را بیاورم و توضیحات خود را در میان پرانتز بنویسم. تصور می‌کنم برای تبیین فهم خود از این آیه و از بحث حجاب در قرآن، همین کفایت می‌کند. پس از توصیه به مردان به چشم فروگرفتن در آیه‌ی ۳۰، در آیه‌ی ۳۱ آمده است:
«و به زنان مؤمن بگو كه چشمان خويش فروگيرند و دامان خود را حفظ کنند و زيبایی‌های خود را جز آن مقدار كه (در آن جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند عرف است و) معمولا پيداست آشكار نكنند، و (اما در این مورد سینه استثناست و حتی اگر باز بودن آن عرف باشد باید حتما پوشانده شود. بنابراین زنان از هر گونه پوشش معمول خود مانند) خمار (که همین پوششی است که شما زنان عرب معمولا بر سر خود می اندازید، استفاده کنند و آن) را بر گريبان (برای پوشش سینه) بیندازند. و زیبایی خود را آشکار نکنند جز براى شوهرانشان يا پدرانشان يا پدران شوهرانشان يا پسرانشان يا پسران شوهرانشان يا برادرانشان يا پسران برادرانشان، يا پسران خواهرانشان يا زنان (مورد اعتماد نه مانند برخی زنان مشرک زمان پیامبر که به اخلاق پایبند نبودند) يا بندگان خود، يا مردان وابسته (به آن خانه) که نظر (بد) ندارند ، يا كودكانى كه به امور جنسی زنان واقف نیستند. و نيز چنان پاى بر زمين نزنند تا (با صدا کردن خلخال‌هایی که به پا دارند) زیبایی پنهان خود را جلوه دهند. اى مؤمنان، همگان به درگاه خدا توبه كنيد، باشد كه رستگار شوید.»
* برای «نسائهن» تفسیر دیگری هم هست که قابل توجه و تدبر است و آن "همه‌ی زنان" است (نظر فخر رازی و محمد بن عبدالله ابن عربی و نیز علامه مصطفوی در تفسیر روشن).
#حجاب
@farhadshafti
پرسش: دستور قرآن درباره‌ی حجاب زنان چیست؟
پاسخ: در آیات متعددی از قرآن به پوشش اشاره شده است، اما به طور مشخص در دو سوره برای پوشش زنان دستور خاص آمده است: سوره‌ی احزاب آیه‌ی ۵۹ و سوره‌ی نور آیه‌ی ۳۱ (آیات ۵۸ تا ۶۰ به نوعی مکمل و تبصره بر آیه‌ی ۳۱ هستند).
در این پاسخ کوتاه فهم خود را از این آیات بیان می‌کنم. این فهمی است که حاصل تدبر من در این آیات و تفسیرهای متفاوت آنها، مطالعه‌ی بحث‌های سنتی و اخیر در باب حجاب، پژوهش دانشگاهی در سابقه‌ی بحث، و مباحثه با برخی از صاحب‌نظران در اینباره است:
🍃 سوره‌ی احزاب:
یکی از دغدغه‌های اصلی سوره‌ی احزاب دشمنی‌ها و مزاحمت‌های منافقین در مدینه بوده است. آیه‌ی ۵۹ و در پی آن ۶۰، به زنان مومن دستور می‌دهد که به گونه‌ای لباس بپوشند که بهانه دست منافقین برای آزار ایشان ندهند. صرف نظر از اینکه آیه‌ی ۵۹ چه پوششی را توصیه می‌کند، «یدنین» یعنی چه و «جلابیب» چیست، بر مبنای محتوی و خاستگاه آیات مجاور در این سوره، با این نظر تفسیری موافقم که این آیه در صدد بیان یک حکم عام درباره‌ی چگونگی حجاب زنان مسلمان نیست، بلکه در پی حل مشکلی موضعی و محلی در مدینه و در زمان وحی بوده است. نهایت آنچه از آیه استفاده می‌شود این است که در محیط‌های نا‌امن، زنان باید پوششی داشته باشند که ایشان را از زنان ناپاکدامن متمایز کند. تصور می‌کنم این توصیه‌ای است که در بیشتر جوامع امروز، مسلمان یا نامسلمان، عقلایی تلقی شده و رعایت می‌شود.
🍃 سوره‌ی نور:
بنابراین تنها آیه‌ای که به نظر می‌آید دستوری عام و مشخص درباره‌ی پوشش زنان داده است، آیه‌ی ۳۱ سوره‌ی نور (و متممات آن، آیات ۵۸ تا ۶۰ همان سوره) است. در اینجا سعی می‌کنم ترجمه‌‌ی آیه را بیاورم و توضیحات خود را در میان پرانتز بنویسم. تصور می‌کنم برای تبیین فهم خود از این آیه و از بحث حجاب در قرآن، همین کفایت می‌کند. پس از توصیه به مردان به چشم فروگرفتن در آیه‌ی ۳۰، در آیه‌ی ۳۱ آمده است:
«و به زنان مؤمن بگو كه چشمان خويش فروگيرند و دامان خود را حفظ کنند و زيبایی‌های خود را جز آن مقدار كه (در آن جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند عرف است و) معمولا پيداست آشكار نكنند، و (اما در این مورد سینه استثناست و حتی اگر باز بودن آن عرف باشد باید حتما پوشانده شود. بنابراین زنان از هر گونه پوشش معمول خود مانند) خمار (که همین پوششی است که شما زنان عرب معمولا بر سر خود می اندازید، استفاده کنند و آن) را بر گريبان (برای پوشش سینه) بیندازند. و زیبایی خود را آشکار نکنند جز براى شوهرانشان يا پدرانشان يا پدران شوهرانشان يا پسرانشان يا پسران شوهرانشان يا برادرانشان يا پسران برادرانشان، يا پسران خواهرانشان يا زنان (مورد اعتماد نه مانند برخی زنان مشرک زمان پیامبر که به اخلاق پایبند نبودند) يا بندگان خود، يا مردان وابسته (به آن خانه) که نظر (بد) ندارند ، يا كودكانى كه به امور جنسی زنان واقف نیستند. و نيز چنان پاى بر زمين نزنند تا (با صدا کردن خلخال‌هایی که به پا دارند) زیبایی پنهان خود را جلوه دهند. اى مؤمنان، همگان به درگاه خدا توبه كنيد، باشد كه رستگار شوید.»
* برای «نسائهن» تفسیر دیگری هم هست که قابل توجه و تدبر است و آن "همه‌ی زنان" است (نظر فخر رازی و محمد بن عبدالله ابن عربی و نیز علامه مصطفوی در تفسیر روشن).
#حجاب
@farhadshafti
پرسشی و پاسخی: پس از مرگ
- آیا در آیه‌ی ۶۱ سوره‌ی واقعه که حکایت از نشئه‌ی مجدد انسان‌ها کرده است، اشاره به مفهموم تجربه‌ی زندگی‌های پی‌در‌پی روح است؟
🍃 اگر تنها آیه‌ی ۶۱ سوره‌ی واقعه را درباره‌ی آخرت داشتیم شاید می‌شد چنین برداشتی کرد، اما آیات درباره‌ی آخرت آنقدر زیادند که این آیه را تنها می‌توان در پرتو آنها معنی کرد. بر اساس روایت قرآن از آن چه پس از مرگ اتفاق می‌افتد، تأملی بین مرگ و قیامت خواهد بود که بین مسلمانان به عالم برزخ معروف است و سپس قیامت بر پا خواهد شد که در آن انسان‌ها به پاداش یا کیفر اعمال خود می‌رسند. پاداش بهشت است و کیفر جهنم. بر این مبنا نشئه‌ی مجدد انسان همان دوباره زنده شدن در قیامت است.
🍃 با این حال (بر مبنای فهمی تکثر‌گرا) همانگونه که وصف خداوند در قرآن (و ادیان ابراهیمی) تنها تصویری از آن حقیقت مطلق است، وصف قیامت در قرآن (و ادیان ابراهیمی) نیز تنها تصویری از حقیقت امر پس از مرگ است. آنچه پس از مرگ اتفاق می‌افتد به گونه‌های متفاوت و بنا بر تحمل و پیش زمینه‌ی مخاطب برای او متجلی و تصویر می‌شود. برای برخی این تصویر، بهشت و جهنم بوده است و برای برخی تناسخ، ... . آنچه در کتب مقدس آمده و یا تجربه‌ی معنوی افراد، تنها تصویر و تجلی آن حقیقت است و نه عین و تمام آن. حقیقت این امر تنها پس از مرگ بر انسان روشن می شود، که زبان انسانی و عالم ناسوتی تحمل و ظرفیت فهم و بیان آن را ندارد.
🍃 در این میان اما منطق این حقیقت برای همه یا بیشتر ادیان یکسان است: "مرگ پایان نیست و دنیا مزرعه‌ی آخرت است". صرف‌نظر از اینکه دین یک فرد چه تصویری از آخرت به او ارائه می‌کند، این منطق برای انسان دین‌دار (به معنی کلی آن) کارساز است. همین رازآمیزی حقیقت است که آن را گران‌سنگ، شیرین و خدایی می کند.
#مرگ #قیامت #پرسش_پاسخ
@farhadshafti
- آیا در آیه‌ی ۶۱ سوره‌ی واقعه که حکایت از نشئه‌ی مجدد انسان‌ها کرده است، اشاره به مفهموم تجربه‌ی زندگی‌های پی‌در‌پی روح است؟
🍃 اگر تنها آیه‌ی ۶۱ سوره‌ی واقعه را درباره‌ی آخرت داشتیم شاید می‌شد چنین برداشتی کرد، اما آیات درباره‌ی آخرت آنقدر زیادند که این آیه را تنها می‌توان در پرتو آنها معنی کرد. بر اساس روایت قرآن از آن چه پس از مرگ اتفاق می‌افتد، تأملی بین مرگ و قیامت خواهد بود که بین مسلمانان به عالم برزخ معروف است و سپس قیامت بر پا خواهد شد که در آن انسان‌ها به پاداش یا کیفر اعمال خود می‌رسند. پاداش بهشت است و کیفر جهنم. بر این مبنا نشئه‌ی مجدد انسان همان دوباره زنده شدن در قیامت است.
🍃 با این حال (بر مبنای فهمی تکثر‌گرا) همانگونه که وصف خداوند در قرآن (و ادیان ابراهیمی) تنها تصویری از آن حقیقت مطلق است، وصف قیامت در قرآن (و ادیان ابراهیمی) نیز تنها تصویری از حقیقت امر پس از مرگ است. آنچه پس از مرگ اتفاق می‌افتد به گونه‌های متفاوت و بنا بر تحمل و پیش زمینه‌ی مخاطب برای او متجلی و تصویر می‌شود. برای برخی این تصویر، بهشت و جهنم بوده است و برای برخی تناسخ، ... . آنچه در کتب مقدس آمده و یا تجربه‌ی معنوی افراد، تنها تصویر و تجلی آن حقیقت است و نه عین و تمام آن. حقیقت این امر تنها پس از مرگ بر انسان روشن می شود، که زبان انسانی و عالم ناسوتی تحمل و ظرفیت فهم و بیان آن را ندارد.
🍃 در این میان اما منطق این حقیقت برای همه یا بیشتر ادیان یکسان است: "مرگ پایان نیست و دنیا مزرعه‌ی آخرت است". صرف‌نظر از اینکه دین یک فرد چه تصویری از آخرت به او ارائه می‌کند، این منطق برای انسان دین‌دار (به معنی کلی آن) کارساز است. همین رازآمیزی حقیقت است که آن را گران‌سنگ، شیرین و خدایی می کند.
#مرگ #قیامت #پرسش_پاسخ
@farhadshafti