ИСО АЛАЙҲИССАЛОМНИНГ ОСМОНГА КЎТАРИЛИШИ

Аллоҳ таоло пайғамбари Исо алайҳиссаломни самога кўтаргани Қуръони карим оятларида баѐн қилинган. Хусусан, Оли Имрон сурасида шундай дейилган: “(Эй Муҳаммад алайҳиссалом,) Аллоҳ айтган бу сўзларни эсланг: “Эй Исо, албатта Мен сени ердан бус-бутун (яъни, ҳеч қандай зарар етказмасдан) олувчи ва Ўз ҳузуримга кўтарувчиман. Ва сени кофирлардан халос қилувчиман ҳамда то қиѐмат кунигача сенга эргашган зотларни кофирлардан юқори қўювчиман. Сўнгра менга қайтасизлар. Бас, Ўзим сизлар талашиб-тортишган нарсалар ҳақида ораларингизда ҳакамлик қиламан. Бас, кофир бўлган кимсаларга дунѐ ва охиратда қаттиқ азоб билан азоб бераман. Ва улар учун ҳеч қандай ѐрдамчи бўлмайди. Имон келтириб, яхши амаллар қилган зотларга эса (Аллоҳ) ажрларини комил суратда беради. Аллоҳ зулм қилувчиларни севмайди” (Оли Имрон сураси, 55-57-оятлар). Уламолар Аллоҳ таолонинг “(Эй Муҳаммад алайҳиссалом,) Аллоҳ айтган бу сўзларни эсланг: “Эй Исо, албатта Мен сени ердан бус-бутун олувчи ва Ўз ҳузуримга кўтарувчиман” деган сўзи ҳақида бир қанча фикрларни айтишган. Уларнинг ичида иккитаси жуда машҳурдир: биринчиси, жумҳур уламоларга кўра, оятнинг маъноси қуйидагича: эй Исо, Мен сени ердан олувчи, жасадинг ва руҳинг билан осмонга кўтарувчиман. Бу фикр эгалари оятдаги “таваффий”ни (вафот эттиришни) жонини олиш деб изоҳлашмаган. Бу сўз бирон нарсани тўлиқ олиш мазмунини ифодалайди. Ҳасан ва Ибн Журайж оятни “сени олувчиман ва тириклайин осмонга кўтарувчиман” деб тафсир қилишган. Иккинчиси, айрим уламоларга кўра, оятнинг маъноси қуйидагича: эй Исо, Мен сенинг жонингни олиб, мартабангни баланд қиламан, руҳингни ҳузуримга кўтараман. Бу фикр соҳиблари “таваффий”ни жонни олиш, осмонга кўтаришни эса руҳнинг кўтарилиши деб изоҳлашган. Қалб таскин топадигани биринчи фикрдир. Чунки Аллоҳ таоло Нисо сурасида: “Уни (яъни, Исони) ўлдирмаганлари аниқдир. Балки Аллоҳ уни Ўз ҳузурига кўтарган. Аллоҳ қудрат ва ҳикмат Эгаси бўлган Зотдир” дейилган (157-158-оятлар). Қолаверса, ҳадиси шарифларда қиѐмат жуда яқин қолганида Исо алайҳиссалом осмондан тушиб, ер юзини адолатга тўлдириши ҳақида хабар берилган. Бу ривоятлар маънан мутавотир даражасига етган. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Исо ибн Марям ораларингизга одил ҳакам бўлиб тушишига оз қолди. У Дажжолни қатл қилади, тўнғизни ўлдиради, хочни синдиради, жизяни бекор қилади. (Ўша вақтда) бойлик кўпаяди, ҳатто уни бирон киши қабул қилмайди. Ҳатто бир марта сажда қилиш дунѐ ва ундаги нарсалардан яхшироқ бўлади” (Бухорий ривоят қилган). Бу бобда келган саҳиҳ ҳадислардан хулоса қиладиган бўлсак, Аллоҳ таоло Исо алайҳиссаломни руҳи ва танаси билан осмонга қандай кўтарган бўлса, охири замонда худди шу ҳолатда ерга тушади. “Ва сени кофирлардан халос қилувчиман ҳамда то қиѐмат кунигача сенга эргашган зотларни кофирлардан юқори қўювчиман”.
Исо алайҳиссаломга эргашганлардан мурод, Аллоҳга ихлос қилган, Унинг ягоналигини тан олган, Исони ҳақ пайғамбар билиб, “Исо Аллоҳдир” ѐки “Аллоҳнинг ўғлидир”, деган нотўғри ақидадан узоқ бўлган зотлардир. Юқори қўйилишдан мурод, уларнинг руҳий ва моддий жиҳатдан устунликлари, имон қувватлари, ҳис қилиш қобилиятлари, ақл-идрок ва шижоат бобида кофирлардан афзал эканликларидир. Яъни, мен сени кофирлардан узоқ қиламан, уларнинг макрларидан асрайман, сен ва онанг ҳақида қилган туҳматларидан поклайман. Сенга имон келтириб, тасдиқлаган, Аллоҳ юборган барча пайғамбарларга ишонган мўмин бандаларни ҳужжат-далиллар билан, тўғри ақидалари билан қиѐмат кунигача сени инкор қилувчи кимсалардан афзал қиламан. “Сўнгра менга қайтасизлар. Бас, Ўзим сизлар талашиб-тортишган нарсалар ҳақида ораларингизда ҳакамлик қиламан”. Яъни, эй одамлар, сизлар кейин Аллоҳга қайтариласиз. У Зот ихтилоф қилаѐтган ишларингиз борасида адолатли ҳукм чиқаради. “Бас, кофир бўлган кимсаларга дунѐ ва охиратда қаттиқ азоб билан азоб бераман. Ва улар учун ҳеч қандай ѐрдамчи бўлмайди”. Яъни, Аллоҳ кофир кимсаларни дунѐда ораларига адоват солиш, урушжанжаллар, парчаланиш, турли хил касалликлар ва бахтсизлик билан, охиратда эса, жаҳаннам қийноғи билан қаттиқ азоб

лайди. Дўзахийларни азобдан ҳеч ким қутқариб қололмайди. Мана шу кофирларнинг муносиб жазосидир. Мўмин бандаларнинг мукофоти эса қуйидагича баѐн қилинган: “Имон келтириб, яхши амаллар қилган зотларга эса (Аллоҳ) ажрларини комил суратда беради. Аллоҳ зулм қилувчиларни севмайди”. Аллоҳ таоло мўмин бандаларга имонлари ва дунѐда қилган солиҳ амаллари сабабидан жуда кўп марҳамат кўрсатади, уларга ҳисобсиз мукофотлар беради. Жумладан, уларни остидан дарѐлар оқиб ўтадиган жаннатларга киритади, покиза жуфтлар беради. Аллоҳнинг розилиги ва жамоли эса ҳаммасидан кўра улуғроқдир. Мана шу оятда “Парвардигоримиз Аллоҳдир”, деб тўғри йўлда собитқадам бўлган мўминларга улуғ башорат берилмоқда. Шундан сўнг Парвардигори олам ишларни ўз ўрнига қўя олмайдиган жабру зулм аҳлини хуш кўрмаслиги таъкидланмоқда. Нисо сурасида Бани Исроилнинг кирдикорлари, макру ҳийлалари ва пуч даъволари мана бундай баѐн қилинган. Аллоҳ таоло айтади: “Яна кофирликлари ва Марям хусусида улуғ бўҳтон қилганликлари сабабли ҳамда Аллоҳнинг пайғамбари Масиҳ Исо ибн Марямни “Бизлар ўлдирганмиз”, деган сўзлари сабабли (Биз уларни лаънатладик). Ҳолбуки, улар (Исони) ўлдирганлари ҳам, осганлари ҳам йўқ. Фақат улар учун (бошқа биров Исога) ўхшатиб қўйилди, холос. Албатта (Исо) ҳақида талашиб-тортишган кимсалар унинг (ўлдирилган-ўлдирилмагани) ҳақида шубҳада қолганлар. У ҳақда ҳеч ҳам билимлари йўқ, фақат гумонларга бериладилар, холос. Уни ўлдирмаганлари аниқдир. Балки Уни Аллоҳ Ўз ҳузурига кўтарган. Аллоҳ қудрат ва ҳикмат Эгаси бўлган Зотдир. Ҳар бир аҳли китоб ўлими олдидан унга (Исога) албатта имон келтиради. Қиѐмат кунида эса буларнинг зарарига гувоҳ бўлади” (Нисо сураси, 156-159-оятлар).
“Яна кофирликлари” дейилганда, улар Исо алайҳиссаломни инкор қилишгани кўзда тутилмоқда. Бўҳтон эса, ақл қабул қилмайдиган даражадаги ѐлғон гапдир. Яъни, ҳақ йўлга, ҳидоят йўлига бошлаш учун юборилган Исо алайҳиссаломни инкор қилишгани, Марям ҳақида нолойиқ гапларни тарқатишгани яҳудийларнинг лаънатланишига, хорликка юз тутишларига сабаб бўлди. “Ҳамда Аллоҳнинг пайғамбари Масиҳ Исо ибн Марямни “Бизлар ўлдирганмиз”, деган сўзлари сабабли (Биз уларни лаънатладик). Ҳолбуки, улар (Исони) ўлдирганлари ҳам, осганлари ҳам йўқ. Фақат улар учун (бошқа биров Исога) ўхшатиб қўйилди, холос”. Яҳудийлар кўкрак кериб, ўзларича мақтаниб: – Аллоҳнинг Пайғамбари Исо ибн Марямни биз ўлдирганмиз! – дедилар. Аллоҳ таоло қабиҳ жиноятлари сабаб уларни лаънатлади. Улар ғазабга дучор бўлдилар. Улар улкан жиноятни содир этишгани етмаганидек, худди муҳим ишни қойиллатиб бажариб қўйгандек, мақтанишни ҳам ўрнига қўйдилар. Яҳудийлар тилидан чиққан бу сўзлар ҳақиқатан Исо алайҳиссаломни ўлдирмоқчи бўлганликларига, Исони ѐлғончи, фирибгар деб даъво қилганликлари далолат қилади. Улар Исони осиш учун душманларга топширмоқчи бўлишган. Гўѐки уни тутиб, ниятларига етишди ҳам. Бироқ Аллоҳ таоло уларнинг саъй-ҳаракатларини бекор кетказди, макрлари бир пул бўлди. Яҳудийлар дилидаги ниятнинг акси содир бўлди. Аллоҳ Ўз пайғамбари Исо алайҳиссаломни уларнинг макр-ҳийлаларидан сақлаб, ҳузурига руҳи ва жасади билан кўтарди. Имом Замахшарийнинг айтишларича, улар Исо алайҳиссаломни сеҳргар деб айблашган. Исони “Аллоҳнинг Пайғамбари” деб истеҳзо қилишган. “Ҳолбуки, улар (Исони) ўлдирганлари ҳам, осганлари ҳам йўқ. Фақат улар учун (бошқа биров Исога) ўхшатиб қўйилди, холос”. Бу ерда яҳудийлар мақтанаѐтган ишнинг асл моҳияти ҳақида хабар қилинмоқда. Яҳудийлар “Биз Исони ўлдирдик” деб ѐлғон гапиряптилар. Бу уларнинг даъвоси. Улар Исони ўлдирганлари ҳам, осганлари ҳам йўқ. Аслида улар Исо алайҳиссаломга қуйиб қўйгандек ўхшаш бошқа кишини ўлдирганлар. Кейин Исони ўлдирдик, деб ўйлаганлар ва одамларга мақтанганлар. Шайх Ҳасанайн Муҳаммад Махлуф шундай дейди: “Яҳудийларнинг кўпи “Масиҳни биз ўлдирдик, дорга осдик”, деб даъво қилдилар. Аллоҳ уларни ѐлғончи қилди: бошқа бир кишини Исо алайҳиссаломга ўхшатиб қўйди. Улар Исони ўлдириш учун келганларида унинг қиѐфадошини кўрдилар ва ўлдирдилар. Улар Исога ўхшаш одамни пайғамбар деб ўйлагандилар. Аслида эса, Ибн Марямни ўлдирмагандилар. Аллоҳ Исони осмонга кўтарди ва уни душманлар ѐмонлигидан

сақлади200”. Муфасирлар бошқа кишининг Исога ўхшатиб қўйилиши ҳақида бир қанча қавлларни келтирганлар. Уларнинг ичида энг мақбул саналган икки хил қарашни келтирамиз. Биринчиси, Аллоҳ таоло Исо алайҳиссаломга хиѐнат қилган ва уни қатл қилишда “ташаббус” кўрсатганлардан бирини унга ўхшатиб қўйган. Ўша киши Яҳузо Исхарбутийдир. У Исо алайҳиссалом кетидан юриб, душманлар фойдасига жосуслик қилган. Яҳузо Исо алайҳиссалом турган жойни душманларга кўрсатиб: “Олдингиздан
биринчи чиққан одам Масиҳ бўлади. Уни ушлаб, қатл қилинглар!” деди. Бас, у Исо алайҳиссаломни кўрсатиш учун унинг уйига кирганида Аллоҳ Исони осмонга кўтарди. Ҳалиги мунофиқни Исо алайҳиссаломга ўхшатиб қўйди. Душманлар етиб келиб, Яҳузони Исо деб ўйлашди ва қатл қилишди. Мана шу қавл Инжилнинг баъзи нусхаларида келтирилган. Алусий бунга қуйидаги сўзлари билан ишора қилган: “Ҳаворийлардан бир киши Исо алайҳиссаломга душманлик қилиб, кетидан пойлоқчилик қиларди. Душманлар Исони ўлдирмоқчи бўлганларида, у: “Мен кўрсатаман сизларга Исони”, деди. Бунинг эвазига 30 дирҳам пул ҳам олди. Шундай қилиб, ўша киши Исо алайҳиссалом уйига кирди. Аллоҳ пайғамбарини осмонга кўтарди ва иккиюзламачи кимсани Исога ўхшатиб қўйди. Душманлар хоинни Исо алайҳиссалом деб ўйлаб, қатл қилишди”. Иккинчиси, яҳудийлар Исони қатл қилмоқчи бўлишганда, Аллоҳ таоло пайғамбарининг мухлис шогирдларидан бирини унга ўхшатиб қўйган. Исо шогирдларига хитоб қилиб: “Орангизда ким менга ўхшатилиб, кейин қатл қилинишни ва жаннатга киришни хоҳлайди?” деди. Шунда бир киши: “Мен”, деб розилик берди. Бас, Аллоҳ уни Исо алайҳиссалом суратига киргизди. Ғанимлар уни қатл қилдилар. Ибн Касир мана шу қавлни қувватлайдиган бир қанча ривоятларни келтирган. Жумладан, Ибн Аббосдан ривоят қилинишича, Аллоҳ таоло Исо алайҳиссаломни осмонга кўтаришни ирода қилганида, у шогирдлари олдига чиқди. Уйда ҳаворийлардан ўн икки киши бор эди. Исо уларга қарата: “Орангизда мендан кейин имон келтирганидан сўнг ўн икки марта кофир бўладиганлар бор”, деди. Сўнгра: “Ичингизда қайси бирингиз менга ўхшатилиб, ўрнимга қатл қилинишни истайди? У жаннатда мен билан бирга бўлади”, деди. Шунда ораларида энг ѐши кичиги ўрнидан турди. Исо унга: “Ўтир!” деди. Кейин ҳалиги савол билан яна мурожаат қилди. Яна ўша йигит ўрнидан турди. Исо яна: “Ўтир!” деб амр қилди. Аллоҳнинг пайғамбари учинчи марта мурожаат қилганида ҳам ўша йигит: “Мен розиман”, деди. Шунда Исо унга: “Сен ўшасан”, деди. Шунда ѐш йигит Исо алайҳиссаломга ўхшатиб қўйилди. Исо алайҳиссалом эса осмонга кўтарилди. Яҳудийлар Исони қидириб келишди. Унинг қиѐфадошини топиб, қатл қилишди. Ҳаворийлар ичидан баъзилар буни кўриб ўн икки марта кофир бўлди”. Ибн Касир айтади: “Ибн Аббосдан нақл қилинган бу ривоят санади саҳиҳ. Уни Насоий Абу Курайбдан, у Абу Муовиядан ривоят қилган. Бир қанча салафларнинг айтишича, Исо ҳаворийларга: “Сизлардан қайси бирингиз менга ўхшатилиб, ўрнимга қатл қилинишни ва жаннатда мен билан бирга бўлишни истайди?” деган”. Биз Қуръони карим оятларига суянган ҳолда, Исо алайҳиссалом ўлдирилмаган, осилмаган, балки Аллоҳ уни ҳузурига кўтарган, яҳудийлар ўлдириб дорга осган Исо эмас, бошқа одам, деб эътиқод қилишимиз лозим. “Албатта (Исо) ҳақида талашиб-тортишган кимсалар унинг (ўлдирилганўлдирилмагани) ҳақида шубҳада қолганлар. У ҳақда ҳеч ҳам билимлари йўқ, фақат гумонларга бериладилар, холос”.
Аҳли китоб Исо алайҳиссалом ҳақида ихтилоф қиладилар. Уларда Исо алайҳиссалом ҳақида қатъий илмнинг ўзи йўқ. Улар Исо ҳақида ҳужжат-далилсиз фақат гумонни гапирадилар. Ҳақиқатан аҳли китоб вакиллари Исо алайҳиссалом ҳақида жуда кўп ихтилоф қилганлар. Баъзилари уни “Аллоҳнинг ўғли”, дейишган. Баъзилар “Исода инсоний унсур билан бирга илоҳий унсур ҳам мавжуд”, деб даъво қилишган. Улар Исонинг қатл қилиниши ҳақида ҳам кўп талашиб-тортишишган. Баъзи яҳудийлар: “Исо ѐлғончи эди. Биз уни ҳақиқатан ўлдирганмиз”, дейишган. Бошқалари бунга эътироз билдириб: “Агар Исо ўлдирилган бўлса, бизнинг соҳибларимиз қаерда? Агар соҳибларимиз ўлдирилган бўлса, у ҳолда Исо қаерда?” дейишган. Улар ичида: “Юз Исоники, бадан эса соҳибимизники”, деганлар ҳам бор. Хуллас, жуда кўп ихтилоф қилишган.

Уларнинг биронтаси ҳам Исо ҳақида ҳақ гапни айтмаган. “Уни ўлдирмаганлари аниқдир. Балки Уни Аллоҳ Ўз ҳузурига кўтарган. Аллоҳ қудрат ва ҳикмат Эгаси бўлган Зотдир”. Бу ерда яҳудийлар даъвоси ѐлғон экани, Исо алайҳиссаломга Аллоҳ нажот бергани таъкидланмоқда. Яъни, яҳудийларнинг даъвоси ҳақиқатан анча йироқ. Аслида улар Исони ўлдирмаганлар. Бунга ҳеч қандай шубҳа йўқ. Аллоҳ Исони осмонга кўтарди ва ѐмонликлардан сақлади. Аллоҳ таоло қудратли ва ҳикматли Зотдир. Қайси банда Ундан паноҳ сўраса, Аллоҳ унга паноҳ беради, уни азиз қилади. Аллоҳ тақдир қилган ҳар бир ишда ҳикмат бордир. Демак, жумҳур уламолар наздида, Аллоҳ Исо алайҳиссаломни фақат руҳи билан эмас, балки танаси ва руҳи билан осмонга кўтарган. “Ҳар бир аҳли китоб ўлими олдидан унга, албатта имон келтиради. Қиѐмат кунида эса буларнинг зарарига гувоҳ бўлади”. Муфассирлар бу оятни икки хил тафсир қилишган: Биринчиси, “Ўлими олдидан унга” деганда, Исо алайҳиссалом кўзда тутилган. У ҳолда оятнинг маъноси қуйидагича бўлади: аҳли китобдан бўлган ҳар бир одам Исо алайҳиссалом охири замонда осмондан тушганида унга аниқ имон келтиради. Қиѐмат куни эса, Исо алайҳиссалом аҳли китобни Ёлғиз Аллоҳга ибодат қилишга чақиргани, Унга бошқа нарсаларни шерик қилишдан қайтарганига гувоҳлик беради. Мана шу қавлни кўпчилик муфассирлар маъқуллашган. Маъқуллаганларнинг аввалида муфассирлар устози Ибн Жарир Табарий туради. У киши турли қавлларни келтирганидан кейин: “Саҳиҳлик жиҳатидан энг афзал қавл шуки, аҳли китобдан бўлган ҳар бир киши Исо алайҳиссалом ўлимидан олдин Исога имон келтиради”. Ибн Касир Ибн Жарир афзал билган қавлни изоҳлаб шундай деган: “Ибн Жарир айтган гапнинг саҳиҳлигига шубҳа йўқ. Чунки оятнинг келтирилшидан мақсад яҳудийлар “Исони биз ўлдирганмиз” деган даъволарини бекор қилишдир. Аллоҳ хабар қилишича, асл ҳақиқат бундай эмас. Улар Исога ўхшаш одамни қатл қилганлар. Буни ўзлари аниқ билмайдилар. Шундан кейин Аллоҳ Исони ҳузурига кўтарди. Исо тирикдир, қиѐматдан олдин ерга тушади”. Шундан кейин Ибн Касир Исо алайҳиссалом замон охирлаганида осмондан ер юзига тушиши ҳақидаги ривоятларни бирма-бир келтирган. Иккинчи қавлга кўра, “ўлими олдидан” деганда оятда ишора қилинган ҳар бир китобий – яҳудий ва насроний назарда тутилган. У ҳолда оятнинг маъноси қуйидагича бўлади: ҳар бир китобий ўлимидан олдин Исо алайҳиссаломга имон келтиради. Сабаби, ўлим арафасида яҳудий ва насронийларга ҳақиқат ошкор бўлади. Улар инкор қилиб келган таълимотнинг ростлиги аѐн бўлади. Ана ўшанда ҳар бир яҳудий ва насроний Исо алайҳиссаломга имон келтиради. У Аллоҳнинг бандаси ва расули эканига, Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқлигига иқрор бўлади. Лекин бу вақтдаги имоннинг фойдаси йўқ. Ахир фурсат ўтиб бўлди. Жон чиқиш вақтидаги имон аҳамиятсиздир (Фиръавн сувга ғарқ бўлаѐтганида ўлими аниқ эканини билгач, ―Аллоҳга ишондим, Мусонинг Парвардигорига ишондим! деб айтган. Аммо Аллоҳ унинг жон чиқиш вақтидаги имонини қабул қилмаган. Демак, инсон ҳаѐтлик чоғини ғанимат билиб, Аллоҳ буюрган йўлдан юриши керак, танадан руҳнинг олиниши вақтидаги имон ҳам, тавба ҳам аҳамиятсиздир. Таржимон). Бизнингча, иккала фикр ўртасида қарама-қаршилик йўқ, иккиси ҳам ҳақ. Зеро, ҳар бир китобий вафотидан олдин Исо алайҳиссалом ҳақ пайғамбар эканини билади ва унга имон келтиради. Шунингдек, ҳар бир китобий охири замонда Исо алайҳиссаломнинг тушишига гувоҳ бўлади. Унга имон келтириб, ортидан эрашади. Биз юқорида Исо алайҳиссалом ва унинг онаси Марям ҳақидаги қиссаларни ўқидик. Бу қиссалар ўзида жуда кўп ҳикматларни, ваъз-насиҳатларни жамлаган. Қуйида уларни қисқа суратда келтирамиз: 1. Аллоҳ таоло Имроннинг қизи Марямнинг шарафини олий қилган, унга кўп марҳамат кўрсатган. Парвардигори олам Марям ҳақида шундай деган: “Яна (Аллоҳ имон келтирган зотлар ҳақида) ўз номусини сақлаган аѐлни – Марям бинти Имронни (мисол келтирди). Бас, Биз Ўз тарафимиздан бўлган руҳни унга пуфладик (ва у Исога ҳомиладор бўлди). У Парвардигорининг сўзларини ва китобларини тасдиқ этди ҳамда (Аллоҳнинг амрига) итоат этувчилардан бўлди” (Таҳрим сураси, 12-оят). 2. Исо алайҳиссалом Аллоҳнинг солиҳ бандаларидан биридир. Аллоҳ унга жуда кўп каромат кўрсатди, р

исолат ва нубувват билан унинг шарафини баланд қилди. Исо улул азм пайғамбарлардандир. У Парвардигорининг рисолатини одамларга етказди, уларни ихлосга, тоатга чақирди, ширкдан қайтарди. Исо ва онаси Марям Аллоҳ таолонинг қудратига далолат қилувчи аломатлардандир. Аллоҳ таоло шундай деган: “(Кейин) Биз Марямнинг ўғли (Исони отасиз дунѐга келтириш билан) ва унинг онаси (Марямни эрсиз фарзандли қилиш билан қудратимизга далолат қиладиган) ояталомат қилдик ва иккисини бир оқар сувли баланд-кўркам қароргоҳга жойладик” (Мўминун сураси, 50-оят). Айтилишича, кўркам қароргоҳдан мурод, Фаластиндаги Байтул Мақдисдир. 3. Исо алайҳиссалом ва онаси залолатдагилар, кофир ва мушриклар айтган ҳар қандай айблардан покдирлар. Улар иккиси ҳам Аллоҳнинг бандасидир. 4. Исо алайҳиссалом қавмида ҳам Аллоҳга ихлос билан ибодат қилган, Парвардигорга тўлиқ итоат этган содиқ мўминлар бор эди. Шунингдек, Исога имон келтириб, аммо динда бидъатларни – янги нарсаларни ўйлаб чиқарганлар ҳам бор эди. Ваҳоланки, Аллоҳ уларни бунга буюрмаганди. Исо алайҳиссалом қавми ичида, шунингдек, ҳақ йўлдан оғиб, шайтонга малай бўлган фосиқ кимсалар ҳам мавжуд эди. Бу ҳақда Аллоҳ таоло шундай деган: “Сўнгра уларнинг изларидан кетма-кет пайғамбарларимизни юбордик ва Исо ибн Марямни ҳам (уларнинг) ортидан юбордик ва унга Инжилни ато этдик ҳамда унга эргашган зотларнинг дилларида меҳрибонлик ва раҳм-шафқат (пайдо) қилдик. Роҳибликни эса ўзлари чиқариб олдилар. Биз уларга (роҳиб бўлишларини) ѐзганимиз – буюрганимиз йўқ, Лекин ўзлари Аллоҳнинг розигини истаб (роҳибликни одат қилдилар-у), сўнг унга тўла риоя қила олмадилар. Бас, Биз улардан имон келтирган зотларга ажр-мукофотларини ато этдик. (Аммо) улар орасида кўплари фосиқ-итоатсиздирлар” (Ҳадид сураси, 27-оят). Парвардигоримиз Аллоҳ азза ва жалладан барчамизни тўғри йўлда бардавом қилишини сўраймиз!

https://t.me/eskiobodmasjidi

“... албатта, намоз мўминларга вақти тайин фарз бўлгандир” (Нисо сураси 103-оят)

2022 ЙИЛ 02 ЯНВАР (1443ҳ - 28 Жумадул аввал ) ЯКШАНБА КУНИ УЧУН НАМОЗ ВАҚТЛАРИ ТАҚВИМИ (Наманган вақти билан)

⏰ ТОНГ - 06:16
⏰ ҚУЁШ - 07:39
⏰ ҚИЁМ - 12:17-12-27
⏰ АСР - 15:14
⏰ ШОМ - 16:57
⏰ ХУФТОН - 18:25

#ҚИЁМ
НАМАНГАН ВАҚТИ БИЛАН 12-22 ДА -5 ва +5 қилиб олинган
•••••┄┄┄┄༻❅༺┄┄┄┄•••••
|📚 @ilmahllari
♻️Яқинларингизга ҳам улашинг!
https://t.me/eskiobodmasjidi

ҚАЛБНИНГ УЧ ХИЛ ҲОЛАТИ

Қалблар уч хил бўлади:
1. Салим қалб. Аллоҳ ҳузурига соғлом қалб билан келган бандаларгина қиёматда нажот топади. Аллоҳ таоло айтади: “У кунда на молу давлат, на бола-чақа фойда беради. Магар Аллоҳ ҳузурига тоза дил билан келган кишиларгагина (фойда беради)” (Шуаро сураси, 88-89-оятлар).
Салим қалб Аллоҳнинг буйруқларига, қайтариқларига зид келадиган ҳар қандай шаҳватлардан, шубҳалардан, Ундан бошқасига сиғинишдан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўгитларидан бошқа кўрсатмалардан саломат қалбдир. Ундай қалб эгаси Аллоҳдан бошқасига юзланмайди, ширкдан саломат бўлади, У Зотга қуллик қилишда, муҳаббат, таваккул, тавба, қўрқув, умидда холис бўлади. Унинг барча амали Аллоҳ учун – яхши кўрса, Аллоҳ учун яхши кўради, ёмон кўрса ҳам Унинг учун ёмон кўради. Берса, Аллоҳ учун беради. Ман этса Аллоҳ учун ман этади... Аллоҳ таолодан шундай қалб сўраймиз!
2. Ўлик қалб. У аввалгисининг тескариси бўлиб, Эгасини танимайди, амрига бўйсунмайди, Уни яхши кўрмайди, рози қилмайди, шаҳватлар, лаззатлар билан овора бўлади, Парвардигори ғазабига, нафратига йўлиқишдан қўрқмайди. Шунинг учун муҳаббат, умид, қўрқув, розилик, таъзим, ибодатда Аллоҳдан бошқасига боғланади. Ёмон кўрса, нафси учун ёмон кўради. Яхши кўрса ҳам нафси учун яхши кўради. Берса ҳам, бермаса ҳам нафси учун. Ҳавойи нафси унинг эътиқодига, шаҳват, жаҳолат раҳбарига, ғафлат ҳамроҳига айланади... Бундай қалб эгаси бўлиб қолишдан Аллоҳнинг Ўзи асрасин!
3. Касал қалб. Унинг иллати бор. Ундай қалбда ёнма-ён иккита жиҳат мавжуд. Уларнинг қай бири ғолиб келса, қалбни ўша ёққа тортиб кетади. Унда – бир томондан – Аллоҳга муҳаббат, имон, ихлос, таваккул бўлса, бошқа томондан шаҳвоний муҳаббат, ҳирс, ҳасад, кибр, риё, манманлик, нифоқ, бахиллик каби шикастлантирувчи, оқибатда ҳалок этувчи иллатлар мавжуд. Бундай қалбни даволаш лозим !

"Қуръон - қалблар шифоси" китобидан.
•••••┄┄┄┄༻❅༺┄┄┄┄•••••
🌐 Ravza.uz |📚@Ravza_uz ✓
♻️Яқинларингизга ҳам улашинг!
https://t.me/eskiobodmasjidi

ЁДЛАБ ОЛИНГ ЖУДА КЕРАКЛИ ДУО

Аллоҳумма аҳсин аақибатана фил умуури куллиҳа ва ажирна мин хизйид дуня ва азабил ахироҳ.

Маъноси:

Эй Аллоҳ! Барча ишларда оқибатимизни хайрли қил ва дунёда шарманда бўлишдан ва дўзах ўтидан Ўзинг сақла.

T.me/eskiobodmasjidi

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир куни Аббос розияллоҳу анҳуга: “Гўзаллигинг мени ажаблантиради”, дедилар. У киши: “Инсоннинг гўзаллиги нима, ё Аллоҳнинг расули?”, дедилар. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Унинг тили”, дедилар».

Имом Табарий ривояти
@eskiobodmasjidi

ОВҚАТНИ МАҚТАШ ҲАМ СУННАТДАН

Абдулҳай Лакнавий бир куни эр-хотин муридлариникига меҳмонга борибдилар. Овқат ниҳоятда мазали бўлган экан (одатда, шайх Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига кўра, овқатни доим мақтаркан), парда ортидаги аёлга қарата:
— Аллоҳ рози бўлсин, овқатингиз жуда мазали чиқибди, — дебдилар.
Бу гапни эшитган аёл йиғлаб юборибди. Шунда шайх бунинг сабабини сўраганларида шундай жавоб берган экан:
— Эрим билан 40 йилдан бери бирга яшайман. Лекин бирон марта ҳам менга овқатимни мақтамаган. Сиздан биринчи марта бу гапни эшитиб, кўзимга ёш келди.

•••••┄┄┄┄༻❅༺┄┄┄┄•••••
🌐 Ravza.uz |📚@Ravza_uz ✓
♻️Яқинларингизга ҳам улашинг!
https://t.me/eskiobodmasjidi

#EskiObod jomʼe masjidi imom xatibi Gʻayratjon Asaboev.


1-DARS
Imom Buxoriy siyratlari.


@eskiobodmasjidi

Комил мумин ким?

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим

Қутбул Орифин Шайҳ Мухаммад ат тажоний бу киши Жавохир деган китобида айтган эканларки:
5 та иш борки ким ўша ишни қиладиган бўлса Аллоҳ ўша кишини ўзига ҳидоят қилади ва ўзини йу‌лига бошлайди ва шу 5 та иш инсонни иймон нурини зиёда қилади деган эканлар.
1.Аллоҳ таоло га комил иймон келтирмоқлик
Аллоҳ айтади:
Албатта Аллоҳ таоло иймон келтирган кишиларни ту‌гри йу‌лга бошлайди.
Бошка бир оятда:
Ким Аллоҳ таолога иймон келтирса Аллоҳ уни қалбини ту‌ғри йу‌лга солиб қу‌яди.
2.Аллоҳ таоло га юзланмоқлик яьни Инобат Аллоҳ таоло га боғланиш ва Аллоҳ таоло дан бошка барча нарсадан юз ўгириш, узилишдур деган эканлар.
Аллоҳ оятда:
Аллоҳ ўзига инобат қилган кишиларни хидоятга бошлайди.деган.
3.Аллоҳ таоло тоатидан нафси билан уришиш,жанг қилишлиқдур.Аллоҳ таоло қайтарган нарсаларидан сақлиниш билан Аллоҳ таоло ни таотига рози бўлишлиқ
Хатто ки яхши сифатларни ўзига вожиб қилиб бажаргай Ўша яхши сифатларни Аллоҳ учун барпо қилгай.
Аллоҳ таоло айтади:
Бизни йу‌лимизда жидду жаҳд қилган кишиларга биз уларга ўзимизга келадиган йу‌лларга бошлаб қу‌ямиз.
4.Росулаллоҳга эргашишлик хар бир сўзда, хар бир амалда хаттоки харакат ва саконотларида ҳам инсон Росулаллоҳга иктидо қилмоқлигидур.
Аллоҳ таоло айтади: Сизлар
Пайғамбарга эргашинглар, шоядки шунда хидоят топгайсизлар.
5.Аллоҳ таоло га боғланиш.
Ким Аллоҳ таолога боғланса
Аллоҳ таоло уни ту‌ғри йу‌лга бошлаб қу‌йгай.
Кейин бир қанча ишлар зикр қилиндики,шайтон учун бандани васваса килишга бирон йу‌л қолдирмайдиган ишларни хам зикр қилдилар. ва бу нарсалар бандани иймонини зиёда қилмоқлигида хеч қандай шубҳа йу‌кдур, чунки банда билан шайтон ўртасиндаги шайтонни ҳийлаларини дафь қилишлик иймонини зиёда қилади.
Бу ишлар Аллоҳ учун бўлган ибодатларни тузатмоқлик, ўша ибодатларни иҳлос билан бажармоқлик ва Аллоҳ таолодан шайтоннинг васвасасидан паноҳ сўрашлик каби ишлар инсонни иймонини камолотиға етказади.
Бу тўғрисида бир қанча оятлар келтирибдилар,
Шайтон учун хеч кандай иймон келтирган ва парвардигорига таваккул қиладиган кишиларнинг устига шайтон учун хеч қандай йу‌л йу‌кдур.
Демак манашу ишларни хаммасига эга бўлишлиқ тасаввуфни маърифати билан ва яхши билишлик билангина рўёбга чиқади. дедилар .
Бу тасаввуф
Қуръон ва суннатни зубдаси чўққиси хисобланади. дедилар
Бу жойда бир қанча қоидаларни айтибдилар.
Банданинг ишлари сўзларининг асосидурким, манашу асосга етадиган бўлса унинг аҳволи зохиран ҳам ботилан ҳам тўғрилиқда бўлади дебдилар ва унга ўша бандани бирон ахволига нохислиқ етмайди дедилар.бу Росулаллоҳнинг гапларига биноанки Хисоб-китоб қилинглар ўзларингизни токи Қиёматда хисоб китоб қилинмасларингиздан олдин.
номаи аьмонларизни тарозига солинглар,тарозига солинмасидан бурун.
2 -чи коидаси банда бирон бир иш қилар экан,бирон бир гап гаплар экан факатгина Аллоҳни розичилигини мақсад қилиб гапирмоғлигидур.
Агар мақсади тўғри бўлса, Аллоҳ учун бўладиган бўлса ва қалбини хар ҳил ёмон нарсалардан ювадиган бўлса Аллоҳ дан бошка учун бўлган нарсалардан қалбини тозалайдиган бўлса،манашу қоидага амал қилган хисобланади.
Бирон бир гап, бирон бир ишни қилар экан албатта Аллоҳни истаб қилмоқлиқ керак бўлади. депдилар.
3 -чи қоида
Қалбини мусулмонларни барчаси учун рахмат макони қилиб қу‌йгай.
Мусулмонларининг барчаларига таьзим ва хурматдан иборат бўлган хакларни адо қилмоқлиғи керакдур.
Агар бу қоидага амал қилиб рўёбга чиқарадиган бўлса Аллоҳ таоло хам унинг қалбига мусулмонларга нисбатан рахматни уйғотган булиб ва унинг бошка аъзоларига ҳам Илоҳий рахмат нурларини ёғдириб қўяди ва Илоҳий рахматнинг ҳаловатини тотади ва пайғамбарларнинг хакикий меросидан улуш олган бўлади.
Качоники инсон бошка мусулмонларга нисбатан қалбида мехр шавқатни ўрнаштириб билса комил мумин даражасига етади.

Урганч шахар Мискин бобо масжиди имом хатиби Кўзибай Машарипов.

Каналга уланиш ⤵️

https://t.me/eskiobodmasjidi

ҚАБР АЗОБИ ВА НЕЪМАТИГА ИЙМОН

Ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва саҳобалар розияллоҳу анҳумдан келган хабарлар асосида қабр азобига - ким шунга лойиқ бўлса ва уни Мункар ва Накирнинг Роббидан, динидан ва набийсидан сўроқ қилишга (иймон келтирамиз). Қабр жаннат боғларидан бир боғдир ёки дўзах чуқурларидан бир чуқурдир.
Шарҳ: Яъни осий бўлиб, азобга лойиқ бўлганлар учун қабр азоби бўлишига иймон келтирамиз. Мункар ва Накир номли икки фаришта бандадан унинг қабрида туриб Робби, дини ва набийси ҳақида сўроқ-савол қилишига иймон келтирамиз. Қабр азоби ва унда уч нарса ҳақида сўралиши ҳақ эканига қабр азоби ҳақида келган оятлар ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан, саҳобалар розияллоҳу анҳумдан собит бўлган хабарлар далолат қилади. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қабр жаннат боғларидан бир боғдир ёки дўзах чуқурларидан бир чуқурдир", деганлар.
Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятлари бунга далилдир:
"Ва оли Фиръавнни ёмон азоб ўраб олди. У ўтоловдир. Унга эртаю кеч кўндаланг қилинурлар. Соат қоим бўлганида эса: "Оли Фиръавнни энг ашаддий азобга киритинглар", (дейилур)" (Ғофир сураси, 45-46-оятлар).
"Уларни ҳалокатга учрайдиган Кунларига йўлиққунларига қадар тек қўй. У Кунда ҳийлалари уларга ҳеч қандай фойда бермас ва уларга ёрдам ҳам берилмас. Ва албатта, зулм қилганларга ундан ўзга азоб ҳам бор, лекин уларнинг кўплари билмаслар" (Тур сураси, 45-47-оятлар).
"Аллоҳ иймон келтирганларни бу дунё ҳаётида ҳам, охиратда ҳам собит сўз ила собитқадам қилур. Аллоҳ золимларни залолатга кетказур" (Иброҳим сураси, 27-оят).
Ва Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг
"Албатта, банда қачон қабрига қўйилса-ю, ундан соҳиблари қайтиб кетса, у уларнинг кавушларининг тақиллаганини эшитиб турганида олдига икки фаришта келиб, уни ўтирғизишади ва (Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни назарда тутиб):
"Бу одам ҳақида нима дер эдинг?" дейишади. Мўмин бўлса:
"Гувоҳлик бераманки, албатта, у Аллоҳнинг бандаси ва Расулидир", дейди.
Унга: "Дўзахдаги ўрнингга назар сол, батаҳқиқ, Аллоҳ сенга уни жаннатдаги ўринга алмаштириб берди", дейилади. У икковини ҳам кўради", деган сўзлари (Бухорий, Муслим, Абу Довуд, Термизий ва Насоий Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилганлар).
Ва Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг
"Сизлардан бирингиз ёки бир инсон қабрга қўйилса, унинг олдига қорамтир-зангори рангли икки фаришта келади. Улардан бири Мункар, бошқаси Накир дейилади", деган сўзлари (Термизий Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган).

"Ақийдатут-Таҳовия" шарҳининг талхийси, китобидан.
•••••┄┄┄┄༻❅༺┄┄┄┄•••••
🌐 Ravza.uz |📚@Ravza_uz ✓
♻️Яқинларингизга ҳам улашинг!
https://t.me/eskiobodmasjidi

3 январ душанба куни учун намоз вақтлари

«Аҳлингизни намоз (ўқиш) га буюринг ва (ўзингиз ҳам) унга бардошли бўлинг!»
ТОҲА сураси 132- оят.

@eskiobodmasjidi

#ҚУРЪОНИ КАРИМ ҚИССАЛАРИДАН
АСҲОБУЛ КАҲФ ҚИССАСИ
Қуръони каримда муҳтарам пайғамбарларнинг қавмлари билан бўлган ҳодисаларни ѐритувчи қиссалар билан бирга бошқа қавмлар ҳақида ҳам маълумотлар келтирилган. Булар Қуръон ҳақ Калом эканига, Аллоҳнинг даргоҳидан нозил қилинганига далолат қилади. Зеро, уларда оқил кишилар учун ибрат ва панднасиҳатлар бордир. Аллоҳ таоло айтади: “Ҳақиқатан, уларнинг қиссаларида ақл эгалари учун ибрат бордир. (Ушбу Қуръон) тўқиб чиқарилган сўз эмас. Балки ўзидан аввалги нарсаларни (самовий китобларни) тасдиқловчи, (унга) имон келтирадиганқ қавм учун барча нарсаларни муфассал баѐн қилувчи ҳидоят ва раҳмат (бўлган бир Китоб)дир” (Юсуф сураси, 111-оят).
@eskiobodmasjidi

🤲 Сендан бошқа илоҳ йўқ, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Сенинг банданг ва расулингдир...

«Аллоҳумма инний асбаҳту ушҳидука ва ушҳиду ҳамалата ъаршика ва малаикатика ва жамийъа холқик, аннака анталлоҳу лаа илаҳа илла анта ваҳдака лаа шарийка лака ва анна Муҳаммадан ъабдука ва росулук»

Маъноси: “Аллоҳим, албатта, мен тонг оттирдим. Сени ҳамда аршингни кўтарувчи фаришталарингни ва ҳамма халқ қилган нарсаларингни гувоҳ қилиб айтаманки, Сендан бошқа илоҳ йўқ, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Сенинг банданг ва расулингдир”

@eskiobodmasjidi

Ассалому алайкум қадри баланд, oлисдаги қадирдоним.

Аллоҳ сизнинг қалбингизни шод айласин! Маҳзунлигингизни кетқазиб, шод айласин. Гуноҳ ва камчиликларимизни кечирсин, беморларимизга шифо бериб, хонадонингизни файзли ва барокатли қилсин!

Кунимиз хайрли, барокатли энг муҳими дунё ва охиратимизга фойдали ўтсин!

@eskiobodmasjidi

Имом Абулҳасан ал-Ашъарий

Аблҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳнинг насаблари улуғ саҳобий Абу Мусо ал-Ашъарий розияллоҳу анҳуга бориб тақалади. У киши боғдодда яшаб, ўша ерда 333 ҳижрий санада санада вафот этганлар.
Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ дастлаб мўътаийларнинг бошлиғи Абу Али Жибоийдан дарс олган ва кези келиб ўзи ҳам мўътазилийларга бош бўлган. Кейин тавба қилиб, мўътазилийларга қарши бўлган. Кейин тавба қилиб, мўтазилийларга қарши бўлган. Уларнинг айбларини фош қилган ва Аҳли сунна ва жамоанинг имоми бўлишга эришган.
Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ Аҳли сунна ва жамоа ақийдаси бўйича бир неча китоблар ёзган. Улардан баъзиларини эслаб ўтайлик.
1. “Мақолатул исломиййин”.
Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ ўзларининг бу китобларида Аҳли сунна ва жамоанинг ақийдасини баён қилиб берган.
2 “Ал-Ибона”.
Бу китобда Аҳли сунна ва жамоанинг мазҳабини имом Аҳмад ибн Ҳанбалнинг Қавллари асосида баён этилган ҳамда мўътазилий ва жаҳмийларга раддиялар қилинган.
3. “Рислотун ила аҳлис сағр”
Мазкур риолада имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ мўътазийларга маълум бир масалаларда раддия қилади ва ўзининг имом Аҳмад мазҳабида эканини баё қилди.
Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ ўзининг мазкур уч китобида оят ва ҳадисларни таъвийл қилиш йўлига ўтмайди. Салаф уламолар, ҳусусан, имом Аҳмад ибн Ҳанбал роҳимаҳуллоҳнинг йўлларини тутади.
4. “Ал-Ламаъ”.
Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ ўзининг бу китобида аввалги уч китобидагидан бошқача йўл тутиб, ақлий далилга ҳам эътимод қилади. Шундай қилиб, у киши бу китобда салаф уламолар йўлидан эмас, кейинги, таъвил йўлини тутганлар изидан боради.
Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳнинг ҳайтлари ва мазҳабларини чуқур ўрганган уламолардан шайҳ Муҳаммад Абу заҳра роҳимаҳуллоҳ қуйидагиларни ҳулоса қиладилар:
“Қуръони Карим ва ҳадиси шарифда келган ақийдаларни олган ва тушунтиришнинг барча услубларини қўллаган.
Ташбага оид оятларнинг зоҳирини – сиртқи маъносини олган. Аммо ташбиҳга ўтмаган. У, Аллоҳ таолонинг бандаларнинг юздига ўхшамаган юзи ва У зотнинг махлуқотларнинг қўлига ўхшамаган қшли борлигига эътиқод қилган.
Ақоидга оҳод ҳадислардан ҳужжат келтирган.
Аҳли ҳавонинг барчасидан, мўътазийлардан четда бўлган.
Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳнинг мазҳаби ўртача ва мўътадил мазҳабдир. У киши ақийдаларга далил келтиришда ҳам нақлдан, ҳам ақлдан истифода қилган. Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ Қуръони Карим ва ҳадиси шарифда келган Аллоҳ таолонинг, Унинг Расулларининг ва охират кунинг васфларини собит қилади. Ақлий ва мантиқий далилларни ҳужжат қилиб келтиради. Шунингдек, у киши фалсафий масалардан ҳам фойдаланган. Чунки, Имом Абулҳасан Али ибн Исмоил ал-Ашъарий роҳимаҳуллоҳ мўътазйлар, файласуфлар, қарматийлар, ботинийлар, рофизийлар ва бошқаларга раддиялар қилган. Бу ишда эса, ўшаларни қаноатлантириш ва зиддиларига далил келтириш лозимдир”.

Абдулазиз БОБАМИРЗАЕВ

@eskiobodmasjidi

ҚАЛБ НИМА ДЕГАНИ?

«Қалб» луғатда бир нарсани ағдаришни англатади. У бир хил турмай, у ёқ-бу ёққа ағдарилиб тургани учун ҳам «қалб» деб аталган.
Ислом тушунчаси бўйича қалб икки хил: зоҳирий ва ботиний бўлади.
Зоҳирийси кўкракнинг чап томонида жойлашган конус шаклидаги гўшт парчасидир. Ботинийси эса нуроний, латиф, билувчи, инсонни инсон қилувчи нарсадир.
Зоҳирий қалб инсоннинг зоҳирида – жисмида жон вазифасини ўтайди. Ботиний қалб эса инсоннинг ақлий, руҳий-маънавий ҳаётида жон вазифасини ўтайди.
Бу ерда ботиний қалб кўзда тутилади. Жисм соғлом бўлиши, баъзан бемор бўлиши ва вақти келиб ўлиши табиий бўлганидек, қалб ҳам соғлом бўлиши, бемор бўлиши ва ўлиши табиийдир. Шунинг учун ҳам қалбга алоҳида эътиборли бўлиш зарур. Албатта, қалб табобати бадан табобатидан кўра анча аҳамиятлироқ эканини таъкидлашга ҳожат ҳам қолмаган бўлса керак.
Қалб табобати илми Қуръони Карим ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатлари асосида юзага келган, ривожланган ва ўз самарасини бериб келмоқда.
Аллоҳ таоло "Юнус" сурасида марҳамат қилади:
«Эй одамлар! Батаҳқиқ, сизга Роббингиздан мавъиза, кўкслардаги нарсага шифо, мўминларга ҳидоят ва раҳмат келди» (57-оят).
Яъни Қуръон қалбингиздаги руҳий, маънавий дардларингизнинг барчасига шифо бўлиб келди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қалб табибларининг имоми бўлганлар ва бу ишда ҳаммага намуна кўрсатганлар. Ул зотнинг ҳадисларида бу масалалар ажойиб услуб ила баён қилинган.
Мусулмон уламолар оят ва ҳадислардан қалб табобати борасида самарали даво йўлларини топганлар. Тасаввуф уламолари бу ишда барчага устоз бўлганлар. Улар ихлос билан қалб табобати борасида нодир китоблар таълиф қилганлар.

"Руҳий тарбия" китобидан.
•••••┄┄┄┄༻❅༺┄┄┄┄•••••
Kanalimiz👇👇
@eskiobodmasjidi