✅✅✅İZAFƏ MÖVZUSUNDAN SONRA MATERİALLAR QRUPUN YENİ ADMİNLERİ TƏRƏFİNDƏN İŞLƏNİLƏCƏK,ÇÜNKİ QRUP SİLİNDİYİ ÜÇÜN EVVELKİ QRUPUN MATERİALLARİ ƏLİMİZDƏ YOXDUR..İNŞƏƏALLAH.

Əssələmu aləykum va rahmətullah.
Kanalımızin profil şəklini düşündüm ki, mənasını başa düşməyən olar.Buna görə kəlim kəlimə tərcumə etmək qərırına gəldim.Əslində sözlər dilimizdə işlətdiyimz sözlərə çox bənzəyir.

طَلَبُ- tələb
اَلْعِلْمِ- elm
اَفْضَلُ-ən fəzilətli
مِنْ - dan dən harfi cərr
اَصَّلَاةِ- namaz.
اَلنَّافِلَتِ- nafilə.
Bütöv şəkildə oxusaq.
Elm tələb etmək, nafilə namazından daha fəzilətlidir.

Imam Şafi rahiməhullah

💡Abdullah İbn Mübarək (Allah ona rəhmət etsin) belə demişdir:
“Elmin əvvəli niyyətdir (ixlaslı olmaq), sonra dinləmək, sonra başa düşmək, sonra əzbərləmək, sonra əməl etmək, sonra yaymaq (dəvət etmək)”. (Cəmiu bəyənil-ilmi və fədlih, 540)
____________

QRAMMATİK CİNSİN DAVAMI....

QADIN CİNSİNİN ƏLAMƏTLƏRİ👇

1.Sonu Təmərbutə ة ilə bitənlər.(istisnaları çıxmaqla---bəzi təmərbutə ilə bitən kişi adları var. ,məsələn
حَمْزَةُ
طَلْحَةُ
2.Sonu ƏLİFUL QAİMƏ اء və ƏLİFUL MƏQSURA ى ilə bitən sözlər. BU Sonluq sözdə olsa da.mütləq zəəidə (əlavə olunmuş olmalıdır,yəni sözün kökündə olmamalıdır.)
Qeyd:حَمْزَةُ və الْفَتَى kimi müəyyən sözlər varki,sonlari bele bitsə də ,kişi cinsindədir.çünki,bu sonluqlar sözün kökündədir.bele oldugu üçün bu tip sözler kişi cinsində hesab edilir.
صَحْرَاءُ Səhra
ذِكْرَى zikr



2.qadina aid olan,törəyə bilən və s.
Hamilə حَامِلٌ
Qız بِنْتٌ
3.Millətin,qəbilənin,xalqın,şəhərin,dövlətin,ölkənin adı
Qureyş(qəbilə) قُرَيْشٌ●
Bakı بَاكُو●
مُوسْكُو Moskva ●
4.Cüt bədən üzvləri (daxili və xarici):
qulaq أُذُنٌ
Və s. عَيْنٌ göz
5.Bəzi isimlər:
Torpaq,yer أَرْضٌ
Günəş ٌشَمْس
Od نَارٌ
Cəhənnəm(və başqa adları) جَحِيمٌ
Hərb حَرْبٌ
Nəfs نَفْسٌ
Ev دَارٌ
Qazan قِدْرٌ
رِيحٌ külək
خَمْرٌ İçki
Və sairə...
6.Əlifbanin bütün hərfləri,şəkilçilər,sözönlər(hərfu cərrlər və sairə)
7.Bəzi sözləri qadın cinsinə çevirmək üçün təmərbutə əlave olunmuş sözlər.
طَبِيْبٌ--طَبِيْبَةٌ
(Muhamməd həkimdir.)مُحَمَّدٌ طَبِيْبٌ .
خَدِيْجَةُ طَبِيْبَةٌ(Xədicə həkimdir).

Bu(qadın cinsi üçün istifade edilən işarə əvəzliyi)
Bu-aqil və qeyri aqil ,təkdə,qadın cinsində və yaxinliq üçün istifade edilən işarə əvəzliyidir.
*Aqil* :
Bu Xədicədir.
Bu qızdir.
Bu mühəndisin bacısıdır.

*Qeyri-aqil* :
Bu maşındır.
Bu ütüdür.
Bu Ənəsin velosipedidir.

*Başqa misal*:
Bu qulaqdir bu ise gözdür.
Bu əldir bu isə ayaqdır.
Bu qaşıqdır bu isə qazandır.


Bu burundur,bu isə ağızdır.❌
Bu burundur,bu isə ağızdir.✅

Cümlənin növləri.

Ərəb dilində cümlənin iki növü var:

1)İsmi cümlə -الجُمْلَةُ الاسْمِيَّةُ
2)Feli cümləالجُمْلَةُ الفِعْلِيَّة


Adlıq halda,marifə (müəyyən) olan isimlə başlayan cümləyə İsmi cümlə (الجملة الاسمية) deyilir.

الكتابُ جديدٌ

İsmi cümlənin iki əsas üzvü var:

Mübtəda (المبتدأ)- haqqında danışılan.

Xəbər (الخبر) - verilən məlumat.
Xəbər mübtəda ilə - irabda,cinsdə,kəmiyyətdə (tək,cüt,cəm) uzlaşır.Marifə və nəkrada uzlaşmır (Ancaq istisna hallar var)

Xəbərin (الخبر) 3 növü var.

1. Xəbər (الخبر) Mufrad (yəni bir sözdən ibarət ola bilər ) -

الغرفةُ واسِعَةٌ.
القرآنُ كتابُ اللهِ.

2. Xəbər (الخبر) Şibhu cümlə (yəni cümləyə bənzər,natamam cümlə) ilə ifadə oluna bilər.
Şibhu cümlə hərfu cər və ismi məcrur (جار ومجرور) və zərflər (ظرف زمان أو مكان) nəzərdə tutulur.

القِطُّ تَحْتَ السَّيَّارَةِ Pişik maşının altındadır.
سَفَرُنا اليَوْمَ. Səfərimiz bu gündür.
خَديِجَةُ فيِ الْحَديِقَةِ – Xədicə bağdadır.

Xəbər (الخبر) Cümləylə ifadə ola bilər - Burada nəzərdə tutulan mübtədadan sonra gələn cümlə özlüyündə müstəqil cümlə olmasıdır və bu müstəqil cümlə həm isimlə ola bilər - حَامِدٌ أخُوهُ وَزِيرٌ,
həm də fellə : - بِلاَلٌ خَرَجَ مِنَ الفَصْلِ .


📌Qeyd: Əgər mübtəda marifədirsə (المعرفة) cümlənin əvvəlində ,nəkiradırsa(النكرة) xəbərdən sonra gəlir.

Feli Cümlə الجملة الفعلية
Feillə başlayan cümləyə Feli Cümlə deyilir.Feillər zaman baxımından 3 qismə bölünür:

Madi – خَرَجَ(cıxdı) كَتَبَ (yazdı) لَعِبَ (oynadı)

Mudari – يخرُجُ (cıxır) يكْتُبُ (yazır) يَلْعَبُ ( oynayır)

Əmr –(cıx) اخْرُجْ (oyna) الْعَبْ (yaz)اكُتُبْ

Feli cümlənin iki əsas cümlə üzvü var:
Fel - hərəkətdir
Faail hərəkəti yerinə yetirən şəxsdir.
Ərəb dilində felin başlanğıc forması kimi kişi cinsi 3-cü şəxs təki götürülür.
məs: َذَهَب (yəni فَعَلَ babı)
Ərəb dilində tək bir fel cümlə ola bilər. məs:
ذَهَبَ – O getdi.
Burada həm fel var həm fail - tərcümədə O getdi kimi başa düşülür.(faaili gizlidir)

📌Qeyd: Heç vaxt faail feldən qabaq gələ bilməz.Əgər feldən sonra açıq formada faail gələrsə,daha orada gizli faail var deməyə ehtiyyac yoxdur.

📌Qeyd:
1.Mübtəda,Xəbər,Faail dəimən mərfu olur. (Ola bilər zahirdə görünməz, ancaq yerinə görə mərfu olurlar)
2. Əgər fel təsirli feldirsə cumlənin əsas üzvlərindən biri də məfuul bihi olur. (مَفْعُول بِهِ –hərəkətin kimin və ya nəyin üzərində icra olunduğunu göstərir) Məfuul bihi nasb halında olur.məs:
كتب الطالبُ الدرسَ. Tələbə dərsi yazdı.
قرأ محمدٌ كتابًا. Muhammad kitab oxudu.
Bu cümlələrdə الدرسَ və كتابًا Məfuul bihidir.

Ərəb dilində Fellər geniş mövzudur.Bu sadəcə fellə tanışlıq idi.

Diqqet 👆⬇
1.Bu Ənəsin velosipedidir.* (bu cümlədə izafe var)
1 .هَذِهِ دَرَّاجَةُ اَنَسٍ .
2.Bu velosiped Ənəsindir (bu cümlədə izafe yoxdur. لِ hərfu cərri ilə işlenecek)

2. *هَذِهِ اَلدَّرَّاجَةُ لِانَسٍ*
Bu iki cümlə arasinda ferq var.*
.