#آهنگ
#آفتابکاران_جنگل که به #سراومدزمستون هم معروف است، سروده ی سعید سلطانپور است.اصل موسیقی این ترانه، از یک ترانه ی فولکلور ارمنی با نام ساری سیرون یار sari sirun yar (یار زیبای کوهستان) گرفته شده است.خواننده ی این اجرا خانم #شقایق_کمالی است.

@drsargolzaei

#آهنگ

#آفتابکاران_جنگل يا #سراومدزمستون

سروده ی سعید سلطانپور
آهنگساز مهرداد باران،گروه کر دانشجویان واشنگتن


سر اومد زمستون
شکفته بهارون
گل سرخ خورشید باز اومد و شب شد گریزون
گل سرخ خورشید باز اومد و شب شد گریزون
کوه‌ها لاله‌زارن
لاله‌ها بیدارن
تو کوه‌ها دارن گل گل گل آفتابو می‌کارن
تو کوه‌ها دارن گل گل گل آفتابو می‌کارن
توی کوهستون
دلش بیداره
تفنگ و گل و گندم
داره می‌یاره
توی سینه‌اش جان جان جان
توی سینه‌اش جان جان جان
یه جنگل ستاره داره جان جان
یه جنگل ستاره داره
سر اومد زمستون
شکفته بهارون
گل سرخ خورشید باز اومد و شب شد گریزون
گل سرخ خورشید باز اومد و شب شد گریزون
لبش خندهٔ نور
دلش شعلهٔ شور
صداش چشمه ویادش، آهوی جنگل دور
توی کوهستون دلش بیداره
تفنگ و گل و گندم داره می‌یاره
توی سینه‌اش جان جان جان
توی سینه‌اش جان جان جان
یه جنگل ستاره داره جان جان
یه جنگل ستاره داره.

@drsargolzaei

#یادداشت_هفته
#سانسور_شایعه_سرمایه_اجتماعی
 

توان اقتصادی یک فرد تنها بستگی به مقدار اموال و املاک او ندارد، بلکه این که یک فرد چه قدر در جامعه اعتبار و نفوذ دارد هم جزئی از توان اقتصادی است. به این بخش از توان اقتصادی، سرمایه
اجتماعی (Social Capital) می گوییم.
همان طور که یک فرد علاوه بر سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی دارد یک جامعه هم دارای سرمایه اجتماعی است. ایران از حیث سرمایه اقتصادی کشوری ثروتمند است اما از حیث سرمایه اجتماعی کشوری ضعیف است! ما کشوری داریم که جزو بزرگترین مخازن نفت و گاز طبیعی دنیاست، کشوری که از حیث اقلیمی و تاریخی پتانسیل های مهمی برای گردشگری دارد و از حیث جغرافیایی پل بین آسیای میانه و آب های آزاد و پل بین خاورمیانه و شبه قاره هند است. اگر به رده بندی های جهانی "توسعه" نگاه کنید شگفت زده می شوید که چرا کشوری که با این پتانسیل ها باید در یک سوم بالای جدول قرار داشته باشد در یک سوم انتهایی جدول قرار دارد. پاسخ را باید در پایین بودن "سرمایه اجتماعی" این کشور دانست.
مهمترین عنصر در سرمایه اجتماعی "اعتماد عمومی" است. وقتی فضای اجتماعی سرشار از اعتماد است آفرینش شغل و ثروت بالا می رود. چه وقت مردم یک جامعه به هم اعتماد دارند؟ وقتی که به صحت اخباری که از یکدیگر دریافت می کنند باور داشته باشند. بنابراین وقتی در روابط بین فردی مان فرض را بر دروغ بودن اخباری که از هم می شنویم بگذاریم می توان گفت سرمایه اجتماعی مان از دست رفته است. سانسور و شایعه، دو فرآیندی هستند که سرمایه اجتماعی ما را به آتش می کشند.

در فرآیند سانسور ما بخشی از واقعیت را انکار و کتمان می کنیم و در فرآیند شایعه چیزی که واقعیت ندارد را به جای واقعیت می گذاریم.
وقتی رسانه های عمومی در یک جامعه گرفتار سانسور می شوند اعتماد مردم به اخبار پایین می آید. شاید کمتر از ده درصد از نوشته ها یا برنامه های رسانه ها سانسور شوند ولی از آن جا که ما نمی دانیم کدام بخش از کتاب، روزنامه یا اخبار توسط تیغ سانسور بریده شده است ما به همه آن مطالب شک می کنیم.  این گونه است که رسانه هایی که شریان اطلاعات جامعه هستند بی آبرو می شوند!
وقتی اعتماد مردم به رسانه های رسمی از بین می رود رسانه غیر رسمی به کار می افتد: شایعه! حالا مردمی که از اخبار رسمی مورد اعتماد محروم مانده اند خود تولید کننده و توزیع کننده اخبار غیر رسمی و اغلب بی بنیان می شوند و با "فوروارد کردن" آنچه به دست شان می رسد دست به انتشار بی اعتمادی در جامعه می زنند.
این چنین است که ما در دریایی از اخبار و اطلاعات غوطه ور هستیم که به قطره ای از آن نمی توانیم اعتماد کنیم! در چنین فضایی از شک و بی اعتمادی چگونه ممکن است "مشارکت مدنی" شکل بگیرد؟! ما تبدیل به جزیره های منزوی می شویم و هرکس به منافع کوتاه مدت شخصی اش می اندیشد. چند هفته پیش در یادداشتی با عنوان #پنکه_ای_که_فقط_خودش_را_خنک_میکند به پدیده سانسور پرداختم . سال گذشته هم در یادداشتی با عنوان #فوروارد_نکنید به پدیده ی شایعه پرداخته بودم. هر دوی این یادداشت ها همراه با تمام یادداشت هفته هایی که در این دو سال نوشته ام در بخش آرشیو سایت drsargolzaei.com قابل دسترسی هستند. چیزی که در این یادداشت به نوشته های قبلی ام می افزایم این است که پدیده های فرهنگی سانسور و شایعه تنها از حیث اخلاقی نکوهیده نیستند، بلکه موانعی جدی در مقابل توسعه اقتصادی جامعه نیز هستند. اینترنت و شبکه های اجتماعی به ما این فرصت را می دهند که به جای این که قربانی سانسور و تماشاگر منفعل رسانه های رسمی تحریف کننده باشیم، "شهروند - خبرنگار" باشیم.

شهروند - خبرنگار یک مشاهده گر فعال است که خود تولید کننده خبر است:  عکس می گیرد، گزارش می دهد، مصاحبه تهیه می کند، اظهار نظر می کند و زیر تک تک اخباری که تولید می کند "امضا" می کند و مسئولیت قانونی شهروند فعال بودن را می پذیرد. این چنین است که ما نه منفعلانه می نشینیم تا اخبار سانسور شده به خوردمان داده شود و نه فعالانه در انتشار شایعه و اخبار کاذب دخالت می کنیم بلکه خود نقش یک رسانه صادق و سالم را به عهده می گیریم.

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

@drsargolzaei

 

#مقاله
#روانشناسی_پسامدرن -قسمت اول

با گذار انديشه ی بشري از عصر مدرن (مدرنيته) به عصر پسامدرن (پُست مدرنيزم) روان شناسي نيز دچار دگرگوني مي گردد. اين دگرگوني هم درجايگاه "اصول" و هم در جايگاه «فنون» متجلي مي شود. در اين مقاله به كنكاش در اين تحول مي پردازيم:

الف- پُست مدرنيزم چيست؟

گرچه در تعريف پُست مدرنيزم همچون هر اصطلاح ديگر نظرات متنّوعي وجود دارند، نگارنده اساس پُست مدرنيزم را در جريان زير مي داند:

1-جنبش «سورئاليزم» در هنر
2-جريان «پديدارشناسي» در فلسفه
3-جنبش «ساختار زدايي» درزبان شناسي
4-جريان «فيزيك كوانتومي» در علم از «سورئاليزم» تا «ساختار زدايي»

«پابلو پيكاسو» هنر را دروغي مي داند كه از حقييقت قدرتمندتر است. «ژاك مورنو» هنر را دروغي مي داند كه به آشكار شدن حقيقتي منجر مي شود. «فردريك شيلر» هنر را «نگهبان تبار جهان ايده آل» مي داند و عقيده دارد حقيقت تنها به پشتوانه توّهم هنر دوام مي آورد. از تعريف كه بگذريم در هر عصري رسالت متفاوتي براي هنر قائل شده اند. 
«رئاليست ها» رسالت هنر را انتقال  مو به موي واقعيت دانسته اند.
در حالي كه «رومانتيسيست ها» ترسيم جهاني زيباتر را وظيفه هنر می دانستند، 
«ناتوراليست ها» وظيفه هنر را تلنگر زدن به وجدان هاي خفته و به درد آوردن انسان هاي بي درد و بي تفاوت دانسته اند.
ديدگاه فيلسوفاني چون امانوئل كانت و ديويد هيوم راجع به واقعيت باعث شد كه در ميانه عصر نوگرايي «مدرنيته» اين ايده قوت بگيرد كه ذهن هميشه وبلاانقطاع واسطه ی بين ما و جهان است و تا ذهن را نشناسيم نمي توانيم حدس هاي صائب تري درباره جهان داشته باشيم. 
چنين ديدگاهي باعث شد كه هنر رسالتي جديد بيابد: «بازنمايي هرچه روشن تر ذهن»
اين رسالت جديد باعث تولد سبك هاي جديد چون «اكسپرسيونيسم» و «امپرسيونيسم» در نقاشي و «سورئاليزم» در ادبيات شد. 
«آندره برتون» پايه گذار «سورئاليزم»، هنر  را راه رفتن در مرز خيال و واقعيت دانسته است. جنبش سورئاليزم ظرف چند دهه منجر به ايجاد «ساختار زدايي»
(Deconstructivism)
در زبان شناسي شد. بزرگاني چون «ژاك دريدا» ساختار قبلي زبان شناسي را در هم شكستند و زبان را نه تنها به عنوان محتواي ذهن (Content) بلكه به معناي بستر و زمينه ذهن (Context) معرفي نمودند. 
انسان با «زبان» حقيقت را «توصيف» نمي كند بلكه آن را «خلق» مي كند!
چنين نگرشي موج جديدي از «بلورالیسم» (تكثر گرايي) ايجاد كرد، موجي كه ديگر به كمرنگ كردن مرز بين «درست و نادرست» محدود نمي شد بلكه مرز بين «واقعي و غير واقعي» و « هست و نيست» را نيز كمرنگ نمود. 

زلزله آلماني

دانشمندان و فيلسوفان آلماني قرن بيستم زلزله اي بي مانند را در قلمرو هستي شناسي (آنتولوژي) ايجاد كردند. از يك سو «هاينزنبرگ» فيزيكدان برجسته آلماني با اصل عدم قطعیت (تعيين ناپذيري) فهم ناپذيري جهان را به اثبات رساند و از سويي «بوهر» و «بوهم» متخصصان شيمي فيزيك آلماني به «غير ماّدي» بودن اجزاي سازنده «ماده» پي بردند. 
جريان پديدار شناسي نيز كه نطفه ی آن توسط «گئورگ ويلهلم فريدريش هگل» آلماني در قرن نوزدهم بسته شد در قرن بيستم توسط «ادموند هوسرل» و «مارتين هايدگر» آلماني به بار نشست.
چكيده سخن پديدار شناسان (Phenomenologists)
نقد «عینیت گرایی»
(Objectivity)
و «تحليل گرايي»
(Analyticalthinking)
به عنوان پايه هاي «عقلانیت» (Rationality) بود.

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

@drsargolzaei
drsargolzaei.com

#مقاله
#روانشناسی_پسامدرن -قسمت دوم

بيچاره روانشناس پُست مدرن!

آن چه گذشت به طور بسيار مختصر نشان مي دهد كه در تفكر پسامدرن مرز بين خيال و واقعيت، عقلاني و غير عقلاني، وجود و نيستي محو شده است. در چنين تفكّري تكليف روانشناسي كه در عصر مُدرن مراجعان خود را به سوي «عينيت گرايي» ، «تحليل»، «زندگي عاقلانه» و «تفكر استراتژيك» پيش مي برد چه مي شود؟ وقتي بنا به گفته «ميشل فوكو» فيلسوف تاريخدان فرانسوي در كتاب «ديرينه شناسي جنون»، تعريف سلامت روانی بيش از آن كه يك موضوع علمي باشد يك مساله فرهنگي- تاريخي است، تكليف «تشخيص گذاري» روانپزشكي چه خواهد شد؟!

كشيشان بي دين!

«زيگموند فرويد » پايه گذار روانكاوي در ابتداي قرن بيستم در يك پيش بيني نبوغ آميز نقش روانكاوان را با عبارتي توصيف كرده است كه بيشتر توصيف جايگاه آنان در يك نظام فكري پسامدرن است: «Secular Priests»
متخصصان بهداشت رواني در عصر پسامدرن قرار است نقشي متناقض (پارادوكسيكال) بازي كنند، از يك سو كشيش باشند و از سوي ديگر سكولار!
«کارل گوستاويونگ» روانپزشك سوئيسي و پايه گذار روانشناسي تحليلي، رواندرمانگران را بيچارگاني مي داند كه ضمن اين كه به «نمي دانم مطلق» رسيده اند قرار است بر جايگاه «داناي مطلق» تكيه زنند. 
به نظر مي رسد در چنين شرايطي، روان درمانگري چاره اي جز اين ندارد كه به رويكرد اومانيستي كارل راجرز بازگردد: "Therapeutic use of self"
اين رويكرد مبتني بر استفاده از ظرفيّت هاي بالقوه بشري همچون همدلي (empathy)، صميميت (intimacy) و داشتن «دردمشترك» است. 
بديهي است كه در چنين شرايطي انقلابي بزرگ در آموزش رواندرمانگران ايجاد خواهد شد. 

منابع:
1-معماري شادماني: آلن دوباتن
2-عصر دسترسي: جرمي ريفكين
3- لاكان: دارين ليدر-جودي گروز
4- فرويد به عنوان فيلسوف: ريچارد بوبتي
5-سمينار يونگ درباره زرتشت نيچه: ترجمه دكتر سپيده حبيب

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

@drsargolzari
drsargolzaei.com

#پرسش_و_پاسخ

گفتگویی پیامکی با یک دوست

- سلام. شما چطور با بی معنایی زندگی کنار میاین؟

#دکترسرگلزایی :
*سلام. نمی دونم. خودبخود حل شد. دیگه برام مهم نیست. فک کنم یه جوری دوره اش تموم میشه.

- اگه الان ازتون بپرسن "معنی زندگی چیه؟" چه جوابی میدین؟

*جواب نمیدم، سکوت میکنم!

- این سؤال یک سؤال بشری نیست؟

*چرا. و این سکوت هم یک سکوت بشری است.

- اما من بعنوان یه آدم از این سکوت چیزی دستگیرم نمیشه

*از دست من هم کاری برنمیاد! عجز بشریم رو می پذیرم و میگم: "نمیدونم"، سکوت من پاسخی به شما نیست، پاسخی به خودمه، واکنش ذهنمه نه جوابی که بهش فکر کنم و بخوام شما رو بهش قانع کنم.

- من این سؤالو از باب فلسفیش از شما نمی پرسم و نمی تونم قبول کنم که " شما" نمی دونین در این لحظه چرا زندگی می کنین. من از کس دیگه ای اینو نمی پرسم. از شما می پرسم و دقیقأ به پاسخ شما نیاز دارم؛ هر چی که باشه.دلیلش هم اینه که پاسخ شما به احتمال زیاد پاسخی است که من در آینده بهش خواهم رسید. ولی اینجوری شاید بشه در زمان صرفه جویی کرد. این بزرگترین کمکیه که میتونین به من بکنین.

*من به جای معنای زندگی به سبک زندگی توجه دارم، روزمرگی رو پذیرفتم، حتی حماسه هم معنایی برای زندگیم نیست، سبک زندگیمه.

- و این سبک حماسی از کجا میاد؟ از آن چه که هستید؟

*از عادت شاید، از تربیت احتمالا.

- عادت، تربیت، توارث و آرکه تایپ ها سرنوشت ما رو می سازند؛ پس رشد چه معنایی داره؟

*رشد برای من یعنی این که  جبر بشری و زیستی رو بپذیرم ولی به جبر سیاسی-اجتماعی تن ندم.

@drsargolzaei

#چشم_تاریخ

عکس زیر در 13 ژوئن 1936 در بندر هامبورگ برداشته شده است. #هیتلر شخصا در مراسم به آب انداختن یک ناو جنگی شرکت کرده است و صدها زن و مرد آلمانی با علامت «پاینده باد پیشوا» از قدرت طلبی جنون آمیز او حمایت می کنند. امّا «آگوست #لاندمسر» تک و تنها در میان این جمع دستانش را بر روی هم می گذارد و «همرنگ جماعت» نمی شود. شاید اگر تعداد بیشتری از این آگوست لاندمسرها در آلمان وجود داشتند پیشوای جنون زده در سال 1939 نیمی از جهان را وارد جنگ نمی کرد.

@drsargolzaei

#چشم_تاریخ @drsargolzaei

#مقاله
#قانونی_برای_همه

سال‌ها قبل، یک متخصص مدیریت قانون مهمی را بیان کرد:
«ما برای انجام همه‌ی کارها وقت نداریم، ما برای انجام همه‌ی کارها پول نداریم، اما برای انجام مهم ‌ترین کارها، وقت و پول داریم.»
بنابراین یکی از «مهم ‌ترین کارها» این است که تعیین کنیم «مهم‌ ترین کارها» برای من کدامند.
به این کار «اولویت ‌بندی» می‌گوییم. اگر «اولویت ‌بندی» نداشته باشیم، وقت و پول خود را صرف کارهایی می‌کنیم که از درجه‌ی دوم یا حتی سومِ اهمیت برخوردارند، آن‌وقت برای کارهای درجه ‌یک خود، وقت یا پول کافی نداریم. علاوه‌ بر وقت و پول، در دیگر زمینه‌ها هم ما دچار «محدودیت منابع» هستیم. برای نمونه، در زمینه‌ی «اعتبار»؛ ما در بین مردم، اعتباری داریم، اما این اعتبار، «بی‌نهایت» نیست. اگر اعتبارمان را در جایی خرج کنیم که از درجه‌ی اهمیت پایینی برخوردار است، در جایی‌که از درجه‌ی اهمیت بالاتری برخوردار است، «اعتبار» کم می‌آوریم! #سعدی این مطلب را به زیبایی بیان کرده است:

«سخن کم گوی تا در کار گیرند»

اکنون این قانون را در حیطه‌های مختلف زندگی بیان می‌کنیم: 

معیارهای زندگی

همه‌ی سلیقه‌های من را دیگران نمی‌توانند برآورده کنند، پس لازم است به‌ وضوح و روشن بیان کنم که مهم‌ترین اصول من در زندگی کدام‌اند. آن‌گاه دیگران می‌توانند در مراوده با من، مهم‌ترین اصول و ارزش‌های مرا رعایت کنند.

روابط با انسان‌ها

همه‌ی انسان‌ها را نمی‌توان راضی نگه‌ داشت اما می‌توان مهم‌ ترین انسان‌ها را راضی نگه ‌داشت. پس لازم است تکلیفِ خودم را روشن کنم که مهم ‌ترین انسان ‌ها در زندگی من چه کسانی هستند و بیشترین سرمایه‌ گذاری‌ام را روی چه کسانی لازم است انجام دهم.

لذت‌ها

من نمی‌توانم از همه‌چیز، لذت ببرم. برای برخی لذت‌ها، لازم است از برخی دیگر از لذت‌ها بگذرم، پس لازم است برای خودم تعریف کنم اولویت ‌بندی لذت ‌های زندگی، برای من چگونه است. به عبارت دیگر، چه چیزی را به چه چیزی می‌فروشم.

اظهارنظر

من نمی‌توانم در مورد همه‌چیز اظهارنظر کنم. لازم است مهم ‌ترین جنبه‌هایی که دغدغه‌ی اظهارنظر در آن‌ها را دارم، مشخص کنم و دانش خود را در آن زمینه‌ها بالا ببرم. 

چند نمونه:

- یک چهره‌ی مشهور و سرشناس نمی‌تواند به ‌راحتی در خیابان بایستد و از یک گاری، لبو بخرد و در کنار خیابان از لبوی داغ خوردن، لذت ببرد! پس لازم است تکلیف خود را روشن کنید. «شهرت» را بیشتر ‌دوست دارید یا «لبو» را؟!
- یک فرد خوش‌اندام، نمی‌تواند هر غذایی را که دوست دارد، بخورد. حفظ یک اندام زیبا، نیازمند انضباط غذایی است! یک‌بار دیگر باید تکلیف خود را روشن کنید، «اندام زیبا» برایتان مهم‌تر است یا «کیک خامه‌ای»؟!

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

@drsargolzaei
drsargolzaei.com
 

#چشم_تاریخ

دکتر #مصدق درباره ی دکتر حسین فاطمی گفته بود : «اگر ملی شدن نفت خدمت بزرگی است از آن کسی که اول این پیشنهاد را نمود باید سپاسگزاری کرد و آن کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است. در تمام مدت همکاری با این جانب حتی یک ترک اولی هم از آن بزرگوار دیده نشد.» 

دکتر حسین فاطمی دکترای حقوق از پاریس، روزنامه نگار، نماینده ی مجلس و سپس وزیر خارجه ی دولت دکتر مصدق بود. فاطمی یک بار از سوء قصد مسلحانهٔ «فدائیان اسلام» و بار دیگر از سوءقصد اوباش تحت هدایت «شعبان جعفری» جان سالم به در برد و بالاخره پس از کودتای 28 مرداد 1332 با نظر محمدرضا شاه در 19 آبان 1333 اعدام شد.

عکس #دکترفاطمی را در کنار دکتر مصدق در #دادگاه_لاهه نشان می دهد.

@drsargolzaei

#چشم_تاریخ @drsargolzaei

#معرفی_کتاب

نام کتاب: #کاش_یوزپلنگ_بودم
سراینده: بهاران سواری
ناشر: انتشارات شانی - کرج - ۱۳۹۳

* * *

"کاش یوزپلنگ بودم" شعر بلند عاشقانه ای است از شاعره ای جوان که تاریخ و سیاست و شعر را در هم آمیخته است. این نوع شاعرانگی را من پیش از این در سه نفر دیده بودم. اولی غسان کنفانی نویسنده فلسطینی بود که چند دهه پیش مجموعه قصه های کوتاه او را با نام "کلید" خوانده بودم. غسان کنفانی در قصه هایش به روایت عشق در میان مردمانی می پردازد که سرزمین شان اشغال شده و در تبعید زندگی می کنند.
دومی نزار قبانی شاعر سوری است. پیش از این کتاب "عشق پشت چراغ قرمز نمی ماند" او را در همین کانال تلگرام معرفی کرده بودم. نزار قبانی به روایت عشق در فضای استبدادی جهان عرب می پردازد، مگر می شود در جهانی که اندیشیدن آزاد نیست عشق به کمال برسد؟!
سومی ناظم حکمت شاعر ترک است که پیش از این بخش هایی از کتاب "از چهار زندان" او را خوانده بودم و در این کانال گذاشته بودم.
به اعتقاد من، عشق خودخواهانه دو عاشقی که به بهانه عشق در پیله دو نفره ای می خزند و از مسئولیت اجتماعی می گریزند عشقی خام و غریزی است. عشق پخته سرشار از شفقت و مسئولیت است، نمی توان ادعای عاشقی کرد و آزاده و شجاع نبود.
کتاب "کاش یوزپلنگ بودم" نشان می دهد که سراینده این سرود عاشقانه دغدغه عدالت و آزادی دارد، تاریخ می خواند و ماجرای عاشقانه خود را جدا از تجربه انسانی و "ناخودآگاه جمعی" نمی بیند. این ویژگی، شعر او را برایم ستودنی می کند:

لشگری از مشروطه خواهان
در مرداد چشمان تو
رژه می روند
و
آخرین شاهزاده قاجار
در صاحب قرانیه مخیله من
فرمان دوست داشتنت را امضاء می کند
انگار نه انگار
در مرداد تقویم
کودتای بیست و هشتم
پیش روی ماست....

@drsargolzaei

#آهنگ
#سرزمین_من
کاری از #داوود_سرخوش (هنرمند افغان)

@drsargolzaei

#یادداشت_هفته
#سرمایه_فرهنگی_و_حقوق_معنوی

هفته پیش راجع به سرمایه اجتماعی (Social Capital) یادداشتی نوشتم، در ادامه بحث لازم است به بخش دیگری از سرمایه های فرد و اجتماع بپردازم و آن سرمایه فرهنگی است.
برای مردمی که کارشان تکرار اندیشه های دیگران است شاید سرمایه فرهنگی معنایی نداشته باشد اما کسانی که وقت و پول و انرژی شان را صرف می کنند تا محصولی از جنس معنا خلق کنند می دانند که سرمایه فرهنگی جزو عزیزترین داشته های انسانی است.
وقتی یک شاعر ببیند که شعرش را با نام فرد دیگری منتشر می کنند یا یک آهنگساز ببیند که بدون اجازه او کسی روی آهنگ او آوازی گذاشته است دقیقأ احساس کسی را دارد که اموالش به تاراج رفته و چه بسا این احساس خسران و خسارت شدیدتر نیز باشد.
همان طور که یک فرد فرهیخته دارای سرمایه فرهنگی است یک ملت نیز سرمایه فرهنگی دارد. همه ایرانیان از این که اهالی عثمانی "مولانا" را "مصادره" کرده اند و برخی کشورهای عربی "ابن سینا" را دانشمند عرب می نامند دلخور می شوند. ما نیز باید دقت کنیم که "اموال فرهنگی" دیگران را به نام خودمان سند نزنیم.

سال گذشته در جلسه ای که موضوع آن "طب مزاج ها" بود برای سخنرانی دعوت شده بودم. در آن جلسه گفتم که طب مزاج ها حدود چهارصد سال پیش از میلاد توسط "بقراط" (Hippocrates) پایه گذاری شد که اهل یونان بود. پانصد سال بعد از بقراط هم "جالینوس" ( Galen) که اهل روم بود این طب را توسعه داد. بنابراین عنوان طب اسلامی یا طب ایرانی برای طب مزاج ها نوعی "سرقت فرهنگی"، مصادره و تجاوز به سرمایه فرهنگی دیگران است. سخنران دیگر آن جلسه که اصرار داشت هاله ای از قداست و دیانت به دور طب مزاج ها ترسیم کند به شدت از سخنان من برآشفت و در دفاع از اسلامی بودن طب مزاج ها گفت اگر بقراط و جالینوس پس از ظهور اسلام متولد شده بودند حتما مسلمان می شدند پس اکتشاف آنها را نیز می توان بخشی از تمدن اسلامی دانست! برای این جناب، مصادره سرمایه فرهنگی دیگران آنقدر اهمیت داشت که حاضر شد مدال مسلمانی را به رایگان به سینه بقراط یونانی و جالینوس رومی بیاویزد و از ادعایش دست بر ندارد! شاید اگر از همین جناب می خواستیم بخشی از اموال دیگران را در جیب خودش بگذارد گرفتار تردید می شد و به آسانی تن به این کار نمی داد، اما برای در جیب گذاشتن محصولات فرهنگی دیگران متهورانه پیش می راند!

یکی از نشانه های یک جامعه با فرهنگ احترام به حقوق معنوی و سرمایه فرهنگی دیگران است. فرهنگ و اقتصاد تعامل قدرتمندی با هم دارند، فقر فرهنگی، فقر اقتصادی ایجاد می کند و فقر اقتصادی، فقر فرهنگی!

پیش از این در یادداشتی با عنوان #مارکس_فوکو_اقتصاد_و_فرهنگ و در مقاله ای با عنوان #اقتصاد_اسطوره_و_اخلاق_جنسی به این مهم پرداخته ام. 

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک

@drsargolzaei
drsargolzaei.com

#چشم_تاریخ

#برتراند_راسل ریاضیدان و فیلسوف نابغه ی بریتانیایی پلاکاردی در دست در راهپیمایی علیه جنگ ویتنام شرکت می کند. راسل گرچه یک اشرافزاده ی انگلیسی و برنده ی #جایزه_نوبل بود هیچگاه «برج عاج نشین» نشد. او در جریان بحران کانال سوئز در 1956 مداخلات امپریالیسم اروپایی در خاورمیانه را محکوم کرد و در سال های 1966 و 1967 همراه #ژان_پل_سارتر و تنی دیگر از فیلسوفان کنشگر دادگاهی را علیه جنایات جنگ ویتنام تشکیل داد. او به دلیل فعالیت های سیاسی اش شش ماه در زندان به سر برد و کتاب مقدماتی بر فلسفه ی ریاضی را در زندان نوشت!

@drsargolzaei

#چشم_تاریخ @drsargolzaei

#مقاله
#چه_کسی_نمره_انضباط_بیست_میخواهد؟؟؟

ﺳﺎل ﻫﺎ ﭘﻴﺶ، آن زﻣﺎن ﻛﻪ ﻣﻦ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻮدم، اول ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖدرﺳﻲ، ﭘﻴﺶ از آﻣﺪنِ ﻣﻌﻠﻢ، ﻣﺒﺼﺮِ ﻛﻼس وﺳﻂ ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻴﺎه ﺧﻄﻲ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ و ﻳﻚ ﻃﺮف آن ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺖ: «ﺧﻮب ﻫﺎ» و ﻃﺮف دﻳﮕﺮ آن ﻣﻲﻧﻮﺷﺖ: «ﺑﺪﻫﺎ».
ﺑﻌﺪ از ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ دو ﺳﺮﻓﺼﻞ، ﻛﺎر ﻣﺒﺼﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻜﻼﺳﺎنش ﺑﺪوزد و «ﺧﻮب» را از «ﺑﺪ» ﺗﻤﻴﺰ دﻫﺪ و دو ﺳﺘﻮنِ روي ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻴﺎه را ﭘﺮ ﻛﻨﺪ. ﺗﻤﻴﺰدادن ﺧﻮبﻫﺎ از ﺑﺪﻫﺎ ﻛﺎر آﺳﺎﻧﻲ ﺑﻮد: ﻫﺮﻛﺲ دﻫﺎن ﻣﻲﮔﺸﻮد و ﺣﺮف ﻣﻲزد ﺑﺪ ﺑﻮد و ﻫﺮﻛﺲ دﻫﺎن ﻣﻲﺑﺴﺖ و ﺧﺎﻣﻮش ﺑﻮد ﺧﻮب ﺑﻮد، ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ!
اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا، ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ي ﺳﺎدﮔﻲ اش، ﻧﻤﻮﻧﻪ اي ﺑﻮد از ﻃﺮز ﻓﻜﺮﻫﺎي ﻛﻼن در ﺟﺎﻣﻌﻪ ي آن روز. ﺳﻜﻮت در ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺧﻮب ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﺪ و ﮔﻔﺖوﮔﻮ، ﻫﻤﻬﻤﻪ و ﺳﺮوﺻﺪا، ﺑﺪ ﺗﻠﻘﻲ می ﺷﺪ. ﺷﻬﺮوﻧﺪ ﺧﻮب، ﺷﻬﺮوﻧﺪ ﻣﻄﻴﻊ و آرام و ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﺮش ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮدش ﮔﺮم اﺳﺖ و ﭘﺎ از ﮔﻠﻴﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲﻛﺸﻴﺪ و اﮔﺮ ﻛﺴﻲ اﻳﻦ اﻟﮕﻮ را رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻲﻛﺮد و ﻛﻨﺠﻜﺎوي ﻣﻲﻛﺮد، ﺳﺆال ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪ و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﻓﻜﺮي اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﺮد آدم ﻣﺎﺟﺮاﺟﻮ و دردﺳﺮﺳﺎزي ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ شد.
دﻧﻴﺎ اﻣﺎ، در ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ. زﻣﺎﻧﻪ ﻧﻤﻲاﻳﺴﺘﺪ و ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ. اﻳﻦ روزﻫﺎ، دوره ي دﻳﮕﺮي اﺳﺖ، دوره ي اﻧﻘﻀﺎي ﻋﻤﺮ ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺴﺘﻪ و ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ و ﺗﻚ ﺻﺪاﻳﻲ!

در دﻫﻜﺪه ي ﺟﻬﺎﻧﻲ اﻣﺮوزي، ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻟﺐ از ﻟﺐ ﻧﻤﻲﮔﺸﺎﻳﺪ ﻧﻤﺮه ي اﻧﻀﺒﺎط «ﺑﻴﺴﺖ» ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد ﺑﻠﻜﻪ ﻧﻤﺮه ي «ﻫﻮﺷﻴﺎري» و «ﻣﺴﺆوﻟﻴﺖ ﭘﺬﻳﺮي» او «ﺻﻔﺮ» ﻣﻲﺷﻮد! ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ!

#دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
@drsargolzaei
drsargolzaei.com

#پرسش_و_پاسخ

*جناب #دکترسرگلزایی گرامی، مطلب کاملا بجا و درست شما درباره سرمایه فرهنگی و احترام به حقوق معنوی دیگران را خواندم. مایلم نظر شما را در باره آثار ترجمه بدانم. در ایران و البته سایر کشورها مترجم نقشی در حفظ کپی رایت ندارد و خرید آن به عهده ناشر است. تا جایی که من اطلاع دارم ناشرهای موجود دارند با چنگ و دندان برای بقای نشر مبارزه می کنند، از یک طرف تیراژ بسیار ناچیز کتاب که گاهی اوقات همان هم در انبار می ماند و از طرف دیگر اذیت و آزارهای ارشاد و ...، دیگر چیزی نمی ماند که بخواهند کپی رایت سنگین بسیاری از کتاب ها را بخرند و بدتر از همه یکی دو ماه پس از انتشار کتاب اسکن شده برای دانلود رایگان در اینترنت در دسترس است. من شخصاً نیازی به حق الترجمه ناچیز کتاب ندارم و بخاطر این که یک قدم کوچک برای رشد فرهنگ برداشته باشم کار می کنم ولی این هدف با دزدیدن سرمایه فرهنگی دیگران تعارض دارد و عذاب وجدان ناشی از آن لذت کار فرهنگی را به شدت کم می کند. خیلی لطف می کنید اگر نظرتان در این مورد را بفرمایید.

*سلام و احترام

تعارض اخلاقی تان را درک می کنم. زندگی گاهی ما را در دو راهی انتخاب بین بد و بدتر قرار می دهد، مسأله ای هم که شما به آن اشاره کردید دقیقاً چنین شرایطی است. برخی از مترجمان و ناشران با نویسندگان خارجی مکاتبه می کنند و "شرایط ویژه ی ایران" را توضیح می دهند و اجازه ی ترجمه ی کتاب را می گیرند. گرچه ممکن است همیشه نشود موافقت نویسنده را جلب کرد ولی کم نیستند نویسندگانی که با اطلاع از شرایط موجود در ایران با ترجمه کتاب شان بدون دریافت وجه موافقت می کنند.
سربلند و نستوه باشید

به امید روزگاری سبز

@drsargolzaei