محمد بن محمد بن حسن #طوسی مشهور به خواجه نصیرالدین طوسی (۵۹۷-۶۷۲ق)، #حکیم و متکلم قرن هفتم هجری. درباره مذهب او اقوال مختلفی وجود دارد؛ هر چند شواهد زیادی مبنی بر اثناعشری بودن او در دست است. خواجه نصیر نویسنده کتاب‌ها و رساله‌های بسیاری در علوم #اخلاق، #منطق، #فلسفه، #کلام، #ریاضیات و #نجوم است. اخلاق ناصری، اوصاف الاشراف، اساس الاقتباس، شرح الاشارات، تجرید الاعتقاد، جامع الحساب و کتاب مشهور زیج ایلخانی و تذکرة فی علم الهیئة در علم نجوم، از آثار مهم و مشهور او هستند. او همچنین رصدخانه مراغه و نیز کتابخانه مراغه را با بیش از ۴۰۰ هزار جلد کتاب بنا نهاد.
خواجه نصیر در حالی در ۱۸ ذی الحجه سال ۶۷۲ق درگذشت که برای سامان دادن به امور اوقاف و دانشمندان، در #بغداد به سر می‌برد. او بنا به وصیت خود در حرم #کاظمین دفن شد.او همچنین وصیت می‌کند که روی قبرش اشاره‌ای به ویژگی های علمی‌اش نشود و عبارت «و کَلبُهُم باسِطٌ ذِراعَیهِ بِالوَصید»را در آستانه حرم بنویسند.
خواجه نصیر طوسی را در علم، همتای #بوعلی _سینا دانسته‌اند؛ گرچه ابن سینا در طب سرآمد بود و خواجه‌نصیر، در ریاضیات. اطلاع #هلاکوخان از شخصیت علمی خواجه‌نصیر باعث شد که وی را در قلعه #اسماعیلیان نکشد و او را ملازم خود قرار دهد. اسلام آوردن شاهان مغول متاثر از حضور خواجه‌نصیر و همراهی هلاکو در فتح بغداد از اتفاقات ویژه تاریخ زندگی وی دانسته شده است.برخی از اهل سنت سقوط حکومت سنی در بغداد را محکوم کرده و خواجه‌نصیر را در این مورد مقصر می‌دانند که با هلاکوخان همراهی کرده است.
خواجه نصیرالدین طوسی، ساخت #رصدخانه _مراغه را به هلاکوخان مغول پیشنهاد کرد و ساخت آن از سال ۶۵۷ق آغاز شد. همچنین او کتابخانه بزرگی با ۴۰۰ هزار کتاب در مراغه ساخت. برخی از محققان، مسلمان شدن جانشینان هلاکو را نتیجه تلاش‌های خواجه نصیر دانسته‌اند.
#قبر هم اکنون در #رواق حرم کاظمین در بخش #بانوان قرار دارد.



………………………………
@drhadiansarii

#مسجد ایرانیان 🔹

مسجد ایرانیان در شهر ولادی #قفقاز، پایتخت جمهوری اوستیا (=ایرستون) در کشور روسیه://
این مسجد که نمایندۀ معماری شرقی در #جمهوری _اوستیا است توسط ایرانیان مهاجر (غالبا #تبریزی، #شبستری و دریانی) در سال 1289ق ساخته شده است.
بخشی از متن کتیبۀ مسجد: چو ایرانی بهمت در جهان از خلق ممتاز است/ بهر شهر و بهر کشور بکار خیر انباز است// ز یُمن همت ایرانیان در خطه قفقاز/ بنا شد این مسجد؛ کاندر علو با عرش همراز است/ ....
مردمان آستیا یا همان آستیایی‌ها خودشان را «ایرونی» یا همان ایرانی می دانند و با وجود گذشت قرن‌ها و سال‌ها از حضور ایرانی‌ها در این منطقه، هنوز هم از ایرانی‌ها به نیکی یاد می‌کنند
آستیا و ولادی قفقاز تا یکی دو قرن اخیر یکی از پایگاه‌ها و کانون‌های تجارت #ایران بوده و ایرانی‌ها مراودات زیادی با اقوام گوناگون، به ویژه آستیایی‌ها در منطقه قفقاز داشتند.
یکی از اقدام‌های ایرانیان در ولادی قفقاز، ساخت مسجدی در این شهر بود که به #مسجد _ایرانی ها شهرت دارد، مسجدی که در دوران #شوروی از ادامه فعالیت آن جلوگیری شد و اکنون به عنوان #رصدخانه از آن استفاده می شود.
هم اکنون بیش از ۲۰۰ هزار مسلمان در ولادی قفقاز زندگی می‌کنند که فقط بخش اندکی از جمعیت مسلمانان را #شیعیان تشکیل می‌‌دهند.
مردمان آستیا یا همان آستیایی‌ها خودشان را «ایرونی» یا همان ایرانی می دانند و با وجود گذشت قرن‌ها و سال‌ها از حضور ایرانی‌ها در این منطقه، هنوز هم از ایرانی‌ها به نیکی یاد می‌کنند.
عکس نخست از دکتر مرتضی #رضوانفر ، پژوهشگر پرتلاش میراث فرهنگی که بدین ترتیب از ایشان سپاسگزاری می کنم.

……………………………
@drhadiansarii