تاریخچه #گنبد طلای #حرم امام علی ابن #موسی _الرضا(ع)


مشخص ترين نماد و نشانه بيرونى حرم مطهر #امام _رضا عليه السلام، گنبد طلايى آن است كه مجاوران و مسافران با ديدن آن بناى با شكوه، #سلام ودرودى بر هشتمين امام نثار مى سازند.
بنا بر نقل كتب تاريخى ، نخستين گنبد بر فراز مزار قدسى حضرت امام رضا عليه السلام ، به فرمان سلطان #سنجر _سلجوقى (511 ـ 552 ق) و به كوشش وزير وى ، شرف الدين قمى ساخته شد. درآن هنگام گنبد با #كاشى آذين گرديده بود. گنبد آغازين همان است كه اينك از داخل حرم مطهر ديده مى شود و سطح مقعّر و مقرنس آينه كارى آن پيداست.بنا براين سقف درونى حرم مطهر به حدود هست قرن پيش باز مى گردد.
در دوران #شاه طهماسب #صفوى ، پس از جمع آورى خشتهاى كاشى ، گنبدى با خشت هاى #طلا بر فراز گنبد پيشين بنا شد. اين همان گنبدى است كه امروزه در نماى بيرونى به چشم مى آيد.
در شورش #ازبك ها، خشت هاى طلاى گنبد به چپاول رفت.
در سال 1009ق كه #شاه _عباس صفوى از پايتخت آن روز، اصفهان، پياده رهسپار مشهد گرديد، مدتى در مشهد اقامت گزيد و دستور داد كه گنبد مطهر، بارديگر با خشتهايى از مس و روكش طلايى پوشيده شود و اين كار به دست كمال الدين محمود #يزدى به تحقق پيوست. بر پايه آن چه در كتيبه گنبد ديده مى شود، اين كار در سال 1010ق آغاز شده و در سال 1116ق به پايان رسيده است. متن كتيبه گنبد كه اثر خامه خوشنويس نامدار ايرانى #عليرضا _عباسى است، و با قلم طلايى بر زمينه فيروزه اى به خط ثلث نوشته شده، چنين است:
بسم الله الرحمن الرحيم من عظائم توفيقات الله سبحانه ان وفق السلطان الاعظم مولى ملوك العرب و العجم صاحب النسب الطاهر النبوي و الحسب الباهر العلوي تراب اقدام خدام هذه الروضة المنورة الملكوتية مروّج آثار اجداده المعصومين السلطان ابن السلطان ابوالمظفر شاه عباس الموسوي الصفوي بهادرخان. فاستسعد بالمجيء ماشياّ على قدميه من دارالسلطنة اصفهان الى زيارة هذا الحرم الاشرف و قد تشرّف بزينة هذه القبة من خلّص ماله في سنة الف و عشر و تمّ في سنة الف و ستةعشر.
بنا براين، گنبدى كه اينك مشاهده مى شود، همان بنايى است كه حدود چهارصد سال از ساخت آن مى گذرد.
در سال 1084ق و در زمان شاه #سليمان _صفوى ، به دنبال وقوع #زمين _لرزه، به گنبد مطهر نيز آسيبهايى وارد آمد و شمارى از خشتهاى طلايى آن از جا كنده شد. وى دستور داد تا گنبد بازسازى شود و كتيبه اى بر آن افزوده گردد كه اين رخداد را حكايت نمايد. اين كتيبه اكنون به صورت چهار #ترنج در اطراف گنبد مطهر ديده مى شود. متن كتيبه يادشده چنين است:
من ميامن منن الله سبحانه الذي زين السماء بزينة الكواكب و رصع هذه القباب العلى بدرر الدراري الثواقب ان استسعد السلطان الاعدل الاعظم و الخاقان الاكرم الافخم اشرف ملوك الارض حسبا و نسبا و اكرمهم خلقا و ادبا مروج مذهب اجداده الائمة المعصومين و محيي مراسم آبائه الطيبين الطاهرين السلطان بن السلطان شاه سليمان الصفوي الموسوي بهادرخان بتذهيب هذه القبة العرشية الملكوتية و تزيينها و تشرّف بتجديدها و تحسينها اذا تطرق اليه الانكسار و سقطت لبناتها الذهبية التي كانت تشرق كالشمس في رابعة النهار بسبب حدوث الزلزلة العظيمة في هذه البلدة الكريمة في سنة اربع و ثمانين و الف و كان هذه التجديد الجديد في سنة ثمانين و الف. كتبه محمدرضا امامي.
انشاء اين متن زيبا وادبى از سوى استاد وفقيه واديب برجسته دوران صفوى مرحوم آقا #حسين _خوانسارى ( م ١٠٩٨)صورت پذيرفته كه در نوشتن متون ادبى در دوران خود ، از قدرت گسترده اى برخوردار بوده است.
در سال 1353 شمسى خشتهاى طلايى گنبد كه بر اثر گذشت زمان شفافيّت وجلاى خود را از دست داده بود، درهنگام #نیابت #تولیت آستانه #رضوى عبدالعظیم ولیان خشت های طلائی را از جای خود برداشتند و بار دیگر با آب طلا به روش الكترو پليتينگ خشت ها را در وان هاى اشباع شده به آب طلا قرار داده ودوباره لايه اي تاحدود ١٧ ميكرون طلا ضخامت دادند. ( گفتنى است كه هر ميليمتر شامل هزار ميكرون است )و در جای خود نصب کردند.
ولیان دستور داد هر خشتی که بر داشته مى شود ، شماره گذارى شود كه بتوانند پس از طى لايه گذارى طلا وپروژه ترميم #خشتها ، دقيقا هر #خشت را در جاى نخستين خود قرار دهند.
كارى كه مرحوم #ابراهيم _زرگر باشى رييس كارگاه طلاكارى گنبد مطهر #امير المومنين ع در نجف اشرف در سال ١١٥٥ هجرى كه به دستور #نادرشاه افشار صورت گرفت ، خود انجام داده وتمامى خشتها علاوه بر شماره گذارى وتعيين رديف قرار گرفتن خشت بر روى گنبد وامضاى خود وگاه برخى از استادان آن زمان را قرار داده كه اين پيش بينى ، خود كمك فراوانى به درجا قرار دادن هرخشت نمود.
گفتنى است كه مساحت گنبد مطهر امام #رضا عليه السلام حدود ٨٥٠ متر مربع بوده كه از دو بخش #ساقه وگنبد تشكيل مى گردد.
اين گنبد با سيزده هزار ويكصد خشت طلا پوشيده وآذين گرديده شده است.

ابعاد گنبد ب

حرم #مطهر امامين همامين #كاظمين ع، با فرش هاى #عشق
مزين گرديد🔹🔹

در روز چهارشنبه ١٥ آذر سال ١٣٩٦ شمسى برابر با هفدهم ربيع الاول سال ١٤٣٩ هجرى كه مصادف با فرخنده سالروز ميلاد مبارك ونجات دهنده انسانيت ، #رسول گرامى
؛ صلى الله عليه وآله ؛
و نيز سالروز #تولد نواده والا مقامش ، حضرت امام #صادق ع ، رييس #مكتب #تشيع ، توفيق يار گرديد كه در مراسمى مجلل وويژه واستثنايي كه با حضور بيش از يكصدشخصيت #علمى و#حوزوى و#دانشگاهى و#اجتماعى
از جمهورى اسلامى ايران ونيز در حضور #توليت آستان مقدس امامين همامين كاظمين عليهم السلام
و#خادمين به آن آستانه، تعداد هشتاد ويك قطعه #فرش دستبافت #كاشان كه در نوع ونقشه خود ، از فرشهاى بى نظير اين قرن بشمار مى آيد وبه فرش عشق نامگذارى شده است ، در مراسمى زيبا وروحانى
در اين مكان #مقدس ، گسترده شد.
در اين مراسم #روحانى ، كه با حضور ، چهره نيكوكار ايرانى جناب #دكتر عباس #مصلى نژاد ، رييس #بنياد نيكوكارى مصلى نژاد كه توفيق عهده دار شدن مالى تمامى اين فرشها ونيز ديگر فرشهاى اعتاب مقدسه آستانه هاى #علوى و#حسينى و#عباسى و#خيمه گاه را به تنهايي بر گردن نهاده واين بار ، فرشهاى ياد شده را به آستانه #كاظمين حمل گرديد، كه علاوه بر ايشان ، ديگر شخصيت ها همچون برخى از وزيران پيشين نظام #جمهورى اسلامى ايران ، ورييس #دانشگاه آزاد ورييس دانشگاه #خاتم وتعدادى از معاونين وزيران ونيز
برخى از اعضاى #شوراى نگهبان ونمايندگان #مجلس شوراى اسلامى ومدير كل #آموزش وپرورش استان تهران واساتيد دانشگاه ونيز روساى برخى از دانشكده هاى دانشگاهها واستاندار #سمنان وفرماندار كاشان ومسوولين كارگاههاى بافت فرش كاشان ونيز #فرهنگستان علوم #پزشكى ايران وبرخى از شخصيتهاى حوزوى وديگر شخصيتهاى اجتماعى وجز اينها در مسجد #صفوى اين آستانه برگزار گرديد.
در آغاز #دكتر هادى #انصارى ، كه #رياست اين هيأت #عاليرتبه را به عهده داشت در سخنان خود ، ابتدا سلام و#درودهاى بى پايان ملت ايران ونيز مردم كاشان ، شهر مومنين ومومنات را به محضر امامين همامين ع وخادمين اين آستانه تقديم داشت. وى در سخنان خود چنين اظهار داشت كه ما بسيار خوشوقتيم كه پس ازپنج سال توانستيم نزديك به هفت هزار متر مربع فرش دستبافت را به آستانه هاى مبارك ياد شده، هديه نماييم وهم اكنون با در دست داشتن هشتاد ويك قطعه فرش براى اين آستانه ، كه با عشق وشور ، بند بند تارهاى اين فرشهاكه همراه با وضو واشك ديدگان ، بافته شده است را در اين روز مبارك ولحظاتى كه بدون ترديد از لحظات عمر ما بشمار نمى آيد ، در جوار اين دو امام همام ع بوده ومفتخر به گسترانيدن آنها در #ايوان و#رواق ها و#حرم مطهر حضرت باشيم.
اين تعداد فرشها كه به مساحت يك هزار وصد وشش متر مربع بوده واز بهترين شرايط در نوع خود بشمار مى آيد ، نزديك به دو سال در كارگاههاى كاشان وبا حدود يك هزار وچهارصد وپنجاه بانوى بافنده آماده شده است ،
در اين مراسم براى نخستين بار ، #نشان #خادمى به فعالين در اين راستا اهداء گرديد كه اين در شرايط وحال وهواى زيبايي در كنار ضريح مطهر امامين همامين ودر ميان ذكر صلوات واشعار در مدح خاندان آل الله ، صورت گرفت.
سپس تمامى شخصيتهاى حاضر در مراسم ، به همراه مسوولين وخادمين آستانه در مراسمى پرشور وبى نظير ، فرشهاى ياد شده را در درون حرم مطهر ورواق ها وايوان مبارك ، گسترانيده شد كه بانگ #صلوات وشعر در وصف #خاندان رسول خدا ص از اين مكان مقدس به آسمان بلند بود.
گفتنى است كه در دوسال قبل ، تقريبا در همين ايام ابتدا هفتاد ودو قطعه فرش در آستانه حسينى وهفتاد يك قطعه فرش در آستانه عباسى وبيست وسه قطعه در خيمه گاه حسينى وسپس در سال پيش ودر بيستم ربيع الاول ، پنجاه وهفت تخته در آستان #علوى كه هر كدام مراسم ويژه وخاص به خود را همراه داشت ، در اين مكانهاى ياد شده ، گسترانيده شد.
دكتر #هادى انصارى ، عضو فرهنگستان علوم پزشكى ايران و#خادم افتخارى #اعتاب مقدسه ،
كه به نمايندگى از جمع حاضر ،
سخن مى گفت ، ضمن تشكر وتقدير از دكتر مصلى نژاد وجناب #واجدى وآقاى #عليزاده وجناب حجة الاسلام #فقيه ايمانى ، از پشتيبانى ها وكوشش هاى حجة الاسلام والمسلمين #شهرستانى كه در اين راستا با رايزنى ها ونظرات خود ، گام هاى تاثير گذارى را در اين راستا برداشتند ، تشكر وسپاسگذارى نمود.
دكتر هادى #انصارى همچنين ،
از توليت هاى اعتاب مقدسه عراق وميزبانى آنان تشكر كرده
وخواستار همكارى بيشترى در اين راستا گرديد.
مراسم ياد شده لحظاتى پيش از غروب روز چهارشنبه پانزدهم آذر
به پايان رسيد ودرب هاى ورودى به رواق ها وحرم مطهر ، در حالى گشوده شد كه مردم وزائران وعاشقان اين آستانه با سلام وصلوات ، گام هاى خود را بر روى اين تخته فرشهاى عشق مى نهادند وفضاى #روحانى وملكوتى اين مكان به گونه اى مزين به اين فرشها گرديده بود.


______________

@drhadiansarii

فرش عشق 🔹

حرم #مطهر امامين همامين #كاظمين ع، با فرش هاى #عشق
مزين گرديد🔹

بخش دوم🔸

در روز چهارشنبه ١٥ آذر سال ١٣٩٦ شمسى برابر با هفدهم ربيع الاول سال ١٤٣٩ هجرى كه مصادف با فرخنده سالروز ميلاد مبارك ونجات دهنده انسانيت ، #رسول گرامى
؛ صلى الله عليه وآله ؛
و نيز سالروز #تولد نواده والا مقامش ، حضرت امام #صادق ع ، رييس #مكتب #تشيع ، توفيق يار گرديد كه در مراسمى مجلل وويژه واستثنايي كه با حضور بيش از يكصدشخصيت #علمى و#حوزوى و#دانشگاهى و#اجتماعى
از جمهورى اسلامى ايران ونيز در حضور #توليت آستان مقدس امامين همامين كاظمين عليهم السلام
و#خادمين به آن آستانه، تعداد هشتاد ويك قطعه #فرش دستبافت #كاشان كه در نوع ونقشه خود ، از فرشهاى بى نظير اين قرن بشمار مى آيد وبه فرش عشق نامگذارى شده است ، در مراسمى زيبا وروحانى
در اين مكان #مقدس ، گسترده شد.
در اين مراسم #روحانى ، كه با حضور ، چهره نيكوكار ايرانى جناب #دكتر عباس #مصلى نژاد ، رييس #بنياد نيكوكارى مصلى نژاد كه توفيق عهده دار شدن مالى تمامى اين فرشها ونيز ديگر فرشهاى اعتاب مقدسه آستانه هاى #علوى و#حسينى و#عباسى و#خيمه گاه را به تنهايي بر گردن نهاده واين بار ، فرشهاى ياد شده به آستانه #كاظمين حمل گرديد، كه علاوه بر ايشان ، ديگر شخصيت ها همچون برخى از وزيران پيشين نظام #جمهورى اسلامى ايران ، ورييس #دانشگاه آزاد ورييس دانشگاه #خاتم وتعدادى از معاونين وزيران ونيز
برخى از اعضاى #شوراى نگهبان ونمايندگان #مجلس شوراى اسلامى ومدير كل #آموزش وپرورش استان تهران واساتيد دانشگاه ونيز روساى برخى از دانشكده هاى دانشگاهها واستاندار #سمنان وفرماندار كاشان ومسوولين كارگاههاى بافت فرش كاشان ونيزشخصیت هایی از #فرهنگستان علوم #پزشكى ايران وبرخى از شخصيتهاى حوزوى وديگر شخصيتهاى اجتماعى وجز اينها در مسجد #صفوى اين آستانه برگزار گرديد.
در آغاز اینجانب #دكتر هادى #انصارى ، كه #رياست اين هيأت #عاليرتبه را به عهده داشتم در سخنان خود ، ابتدا سلام و#درودهاى بى پايان ملت ايران ونيز مردم كاشان ، شهر مومنين ومومنات را به محضر امامين همامين ع وخادمين اين آستانه تقديم داشتم.سپس در ادامه سخنان خود چنين اظهار داشتم كه ما بسيار خوشوقتيم كه پس ازپنج سال توانستيم نزديك به هفت هزار متر مربع فرش دستبافت را به آستانه هاى مبارك ياد شده، هديه نماييم وهم اكنون با در دست داشتن هشتاد ويك قطعه فرش براى اين آستانه ، كه با عشق وشور ، بند بند تارهاى اين فرشهاكه همراه با وضو واشك ديدگان ، بافته شده است را در اين روز مبارك ولحظاتى كه بدون ترديد از لحظات عمر ما بشمار نمى آيد ، در جوار اين دو امام همام ع بوده ومفتخر به گسترانيدن آنها در #ايوان و#رواق ها و#حرم مطهر حضرت باشيم.
اين تعداد فرشها كه به مساحت يك هزار وصد وشش متر مربع بوده واز بهترين شرايط در نوع خود بشمار مى آيد ، نزديك به دو سال در كارگاههاى كاشان وبا حدود يك هزار وچهارصد وپنجاه بانوى بافنده آماده شده است ،
در اين مراسم براى نخستين بار ، #نشان #خادمى به فعالين در اين راستا اهداء گرديد كه اين در شرايط وحال وهواى زيبايي در كنار ضريح مطهر امامين همامين ودر ميان ذكر صلوات واشعار در مدح خاندان آل الله ، صورت گرفت.
سپس تمامى شخصيتهاى حاضر در مراسم ، به همراه مسوولين وخادمين آستانه در مراسمى پرشور وبى نظير ، فرشهاى ياد شده را در درون حرم مطهر ورواق ها وايوان مبارك ، گسترانيده شد كه بانگ #صلوات وشعر در وصف #خاندان رسول خدا ص از اين مكان مقدس به آسمان بلند بود.
گفتنى است كه در دوسال قبل ، تقريبا در همين ايام ابتدا هفتاد ودو قطعه فرش در آستانه حسينى وهفتاد يك قطعه فرش در آستانه عباسى وبيست وسه قطعه در خيمه گاه حسينى وسپس در سال پيش ودر بيستم ربيع الاول ، پنجاه وهفت تخته در آستان #علوى كه هر كدام مراسم ويژه وخاص به خود را همراه داشت ، در اين مكانهاى ياد شده ، گسترانيده شد.
اینجانب دكتر #هادى انصارى ، عضو فرهنگستان علوم پزشكى ايران و#خادم افتخارى #اعتاب مقدسه ،
كه به نمايندگى از جمع حاضر ،
سخن مى گفتم ، ضمن تشكر وتقدير از دكتر مصلى نژاد وجناب #واجدى وآقاى #عليزاده وجناب حجة الاسلام #فقيه ايمانى ، از پشتيبانى ها وكوشش هاى حجة الاسلام والمسلمين #شهرستانى كه در اين راستا با رايزنى ها ونظرات خود ، گام هاى تاثير گذارى را در اين راستا برداشتند ، تشكر وسپاسگذارى نمودم.
همچنين اینجانب در ادامه عرایضم ،
از توليت هاى اعتاب مقدسه عراق وميزبانى آنان تشكر كرده
وخواستار همكارى بيشترى در اين راستا گرديدم.
مراسم ياد شده لحظاتى پيش از غروب روز چهارشنبه پانزدهم آذر
به پايان رسيد ودرب هاى ورودى به رواق ها وحرم مطهر ، در حالى گشوده شد كه مردم وزائران وعاشقان اين آستانه با سلام وصلوات ، گام هاى خود را بر روى اين تخته فرشهاى عشق مى نهادند وفضاى #روحانى وملكوتى اين مكان به گونه اى

#منارة _العبد🔴


سلطان احمد #جلايرى در 767 ق به #مرجان امين الدين بن عبد اللَّه، حاكم #بغداد، دستور داد تا ضمن بازسازى حرم ، دو مناره براى آن بسازند. منارة #العبد يكى از آن‏ها بود كه در 793 ق با تلاش #اويس _جلايرى تكميل شد. اين مناره با #آجرهاى _زرد كاشانى تزيين شد و در ساقه آن به زبان #فارسى و با حروف #ابجد تاريخ 793 ق ثبت است قطر اين مناره بيست و ارتفاع آن چهل متر بود كه پس از مناره #ملويه _متوكل در #سامراء ، نخستين مناره در عراق بود. منارة العبد با زيبايى اعجاب‏آميز خود زينت بخش گنبد حرم بود ، كه در زاويه شمال شرقى حرم قرار داشت و در 982 ق توسط شاه #طهماسب _صفوى بازسازى شد. در 1308 ق در گل دسته آن شكافى ايجاد شد كه دوباره آن را تعمير كردند. اما در 1354 ق اين مناره #زيبا و مقاوم به بهانه #انحراف و كجى در آن ،به دستور نخست وزير وقت عراق، #ياسين _هاشمى، تخريب شد. صاحبنظران معتقدند كه هدف وى از اين كار دست يافتن به درآمدى بود كه از محل #موقوفات مرجان #امين الدين و از رهگذر اجاره دادن ابنيه و اراضى وقفى به‏دست مى‏آمد. در جريان اين #تخريب، به #سكه‏هاى _مسى مربوط به دوران #جلايرى و #صفوى دست يافتند كه آن‏ها را به «دار الآثار القديمه» بغداد سپردند .
بدون ترديد اين حركت ، خيانتى به #آثار وميراث اسلامى بود كه متاسفانه هيچگاه مورد تعقيب قرار نگرفته وبدان هم إشاره نشده است.


_____________
@drhadiansarii

#كهن ترين تنه درختى كه در بالاى ايوان طلاى بارگاه #علوى از سال ١٠٣٢ هجرى ، به هنگام ساخت گنبد از سوى شاه عباس #صفوى و به معمارى مرحوم #شيخ _بهايي تا كنون باقى مانده است. اين قطعه چوب براى استحكام ديوارهاى بالاى ايوان بكار رفته است كه در درون #گنبد نيز از اين چوب ها و تنه درختان وجود داشت كه ميان راس گنبد درونى تا راس گنبد بيرونى از درون را جهت استحكام نگه داشته بود كه در سال ١٣٩٣ شمسى قطعات چوب درونى با قطعات آهن قدرتمند جايگزين گرديد.


________
@drhadiansarii

در زيارت مزار #شاه عباس #صفوى رحمة الله عليه

تاريخ وى مجموعه گسترده اى از خدمات فراوان به مذهب شيعه اثنى عشرى بود.
مهمترين اقدام ماندگار وى ساخت و توسعه حرم مطهر #امير المومنين عليه السلام در نجف اشرف بود كه با نقشه و مهندسى و ابداع هاى شگفت انگيز مرحوم شيخ #بهايى در سال ١٠٣٨ هجرى صورت گرفت.
اطلاعات گسترده اى از اين بناى عظيم را در كتاب دو جلدى تازه منتشر شده خود با عنوان ( تاريخ #نجف از آغاز تا كنون ) اشاره نموده ام.
اين تاريخ در ١٥٠٠ صفحه و ٣٤٥ عنوان و ٧٠٠ منبع در مدت پنج سال تلاش حقير به زيور چاپ در آمده است كه از سوى موسسه تاريخ معاصر #ايران منتشر گرديده است.
به گفته صاحبنظران ، تا كنون چنين تاريخ كاملى از آستانه #علوى به قلم نيامده است.


__________
@drhadiansarii