جستارهای ابوالفضل خطیبی

ریشه شناسی نام هومان
ابوالفضل خطیبی
برداشت از درس گفتار کاموس کُشانی
بهمن 1399
@dr_khatibi_abolfazl

2.2K views08:56

⁠فرامرز و کنّاس دیو

روزی شماری از پهلوانان ایران در دربار کاووس به رامش مشغول بودند که ناگهان پیکی از سوی نوشاد شاه هند از راه می‌رسد و نامه‌ای می‌آورد. نوشاد در نامۀ خود، از پنج بلای آسیب‌رسان شکایت می‌کند: یکی دیوی به نام کنّاس که در وادی مرغزار زندگی می‌کند و هر سال به خانۀ من می‌آید و تا دختری از من بازنگیرد باز نمی‌گردد؛ دوم پادشاه نیرومندی به نام کید که هر سال باج و خراج بسیاری از من می‌خواهد؛ سوم در بیشۀ مرزقون گرگی سخنگو به نام گرگ گویا پیدا شده که به آبادی می‌تازد و مردم را از بین می‌برد؛ چهارم اژدهایی که در درّۀ کوه هند زندگی می‌کند و با نفس خود جهان را به آتش می‌کشد و همه چیز را می‌سوزاند؛ پنجم در بیشۀ خوم‌سار،‌ سی هزار کرگدن پدید آمده‌اند که هرجا پا می‌گذارند، آنجا را ویران می‌کنند.
کاووس از این سخنان غمگین می‌شود و می‌گوید هر کس برای دفع این بلایا اقدام کند، کلاه و کمر به او خواهد داد و دو بهره از پادشاهی به او می‌رسد. هیچ‌کدام از پهلوانان سخن نمی‌گوید و تنها فرامرز است که داوطلب این کار می‌شود. بیژن نیز او را همراهی می‌کند و در نهایت فرامرز و بیژن به همراه گستهم، گرگین و گرسم با سپاه دو هزار نفری رهسپار هند می‌شوند. فرامرز در هند مورد استقبال گرم نوشاد قرار می‌گیرد و سپس رهسپار مرغزار کنّاس دیو می‌شود. در آنجا، نخست دو شیر را می‌کشد، سپس با دو مار بزرگ و دیوی دوسر روبه‌رو می‌شود که آنها را نیز از پای در می‌آورد. پس از آن، وارد گنبد کنّاس می‌شود و پس از ملاقات با دختران نوشاد، که یکی از آنها گل‌افروز نام دارد با کنّاس نبرد می‌کند و او را از بین می‌برد. گل‌افروز هم در ازای خدمتی که فرامرز بدو می‌کند، نشان گنج کنّاس را که درواقع از آن ضحاک بود، به فرامرز می‌دهد.

[فرامرزنامۀ کوچک (سرایش بین سال‌های ۵۵۵ تا ۵۷۱ ق)، رفیع‌الدّین مرزبان فارسی، پیشگفتار، متن انتقادی و شرح بیت‌های دشوار دکتر ابوالفضل خطیبی، دکتر رضا غفوری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۹، ص سی-سی‌و‌‌یک]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملی

@AfsharFoundation

@dr_khatibi_abolfazl

2.4K viewsedited 20:22