جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی

❇️ افشای فساد، از بی‌اعتمادی مردم تا مصلحت‌نگری جامعه‌شناسان!

🗓 یک‌شنبه ۲۲ تیر ۱۳۹۹

📰 گفت‌وگوی پایگاه خبری تحلیلی فراتیتر با #احمد_بخارایی درباره‌ی طرح افشای فساد (در مجلس) | منتشرشده در شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از گفته‌ی من:

… پیش‌فرض لازم برای برقراری یک ارتباط دوسویه، #اعتماد است، این اعتماد دو سویه در سطح خرد مانند ارتباط بین پدر و پسر یا مادر و دختر است. اگر اعتماد باشد، ارتباط معقول برقرار می‌شود و اگر نباشد، ارتباطات، پراکنده و بی‌نتیجه است. این ارتباط در سطح میانه و سازمان‌ها هم حائز اهمیت است. زمانی ارتباط در سازمان‌ها از طریق مردم شکل می‌گیرد که احساس شود، مورد توجه هستند. این احساس هم زمانی شکل می‌گیرد که به مجموعه اعتماد داشته باشند. در سطح کلان شاهد تصمیم #مجلس_شورای_اسلامی پیرامون طرح #سوت‌زنی هستیم. مخاطب این طرح کسانی هستند که از آن‌ها درخواستی شده است. زمانی پاسخ درست به این درخواست داده می‌شود که اعتماد به این مجموعه شکل گیرد …

… نکته مهم این است که اعتماد پایین است و در اسفند ۱۳۹۸ هم حدود ۴۰ درصد واجدین اعطای رأی در ایران در انتخابات شرکت کردند. اولین بار است که در ۴۰ سال اخیر کمتر از ۵۰ درصد واجدین در انتخابات مشارکت می‌کنند. این به معنای کم‌اعتمادی #مردم به #مجلس است. زمانی که #قوه_مقننه با #مشروعیت پایین مواجه است چگونه قانونی مصوب می‌شود که نیازمند پاسخ از مردم است؟ بستر لازم برای این طرح که اعتماد است، موجود نیست. در یک جامعه‌ی سالم و درست است که اعتماد برقرار هست و نقش مردم محترم شمرده می‌شود. در نهایت هم #مشارکت در این‌گونه طرح‌ها شکل خواهد گرفت و مردم کم‌وکاست‌ها را در این زمان به مقامات بالاتر اطلاع خواهند داد. این موضوع هم محدود به بحث #فساد نیست و در همه‌ی دنیا هم شاهد اثرگذاری این‌گونه طرح‌ها هستیم. بعضی وقت‌ها یک بحث خوب و مناسب ممکن است بد مطرح شود. از دل این #قانون ممکن است این موضوع بیرون بیاید که افرادی با دشمنی نسبت به دیگران از این فرصت سوءاستفاده کنند. در صورتی که بخواهند روزنه‌های فساد و رانت‌خواری را کشف کنند، به راحتی با سیستم اطلاعاتی ما این موضوع شدنی است …

… طرح این موضوع برای ورود مردم نوعی تهییج توده‌ای است که در فضای بی‌اعتمادی شکل می‌گیرد. این کار در فضای اعتمادی قابل دفاع می‌شود. در فضای بی‌اعتمادی این جنس رفتار‌ها جنس هیجان توده‌ای است. این اقدامات برای همراه کردن توده‌ها است. به لحاظ #جامعه‌شناسی محبوبیت لازمه‌اش اعتماد است. لازمه‌ی جذب اعتماد اجتماعی هم دوری از مرزبندی خودی و غیرخودی است یعنی احترام برای همه قائل بودن. مجلسی که با مشروعیت پایین مواجه است، به دنبال ایجاد پایگاه مردمی است. این قانون هم مثل خیلی از قوانین در لابه‌لای دیگر قوانین دفن خواهد شد …

… تشویق مالی، یک حمایت حداقلی از «سوت‌زن» است. اگر فرد بر اساس احساس مسئولیتش با ارزش بالا، کاری را انجام دهد اما صرفا با تشویق حداقلی مواجه شود، احساس میکند ارزش کارش، کم جلوه کرده‌است و این ارزش‌گذاری تا جایی پایین می‌آید که با اسکناس و ریال کم‌ارزش مبادله می‌شود و درنهایت ارزش سوت‌زن آن‌قدر کم قلم‌داد می‌شود که با ریال جابه‌جا می‌شود. انجام این روند نه احساس خوب در فرد سوت‌زن و نه احساس خوب در #جامعه ایجاد می‌کند …

… اینک در یک شرایط بی‌هنجاری به سر می‌بریم . در خیلی از نهاد‌ها زمانی که از فساد یک زیردست با مدیر صحبت می‌شود، با واکنش خوبی مواجه نمی‌شویم و مدیر نسبت به افشای فساد تسامح می‌کند. جامعه افسارگسیخته شده است. در حال حاضر #نظام_پلیسی به این‌گونه نیست که مو را از ماست بیرون بکشد …

… بسیاری از جامعه‌شناسان دچار بی‌تفاوتی و مصلحت‌نگری شده‌اند. در ایران جامعه‌شناسانی که تحلیل عمیق‌تر دارند، کم‌تر تریبون دارند. بسیاری از جامعه‌شناس‌ها نون را به نرخ روز می‌خورند و در یک فضای ترس به سر می‌برند. با تبخیر شدن #طبقه_متوسط در جامعه مواجه هستیم …

… گذشته چراغ راه آینده است و در ظاهر با طرحی ایده.آل مواجه هستیم. ممکن است در ظاهر حاشیه‌ی امن و حمایت از #خبرنگار را ایجاد کند، اما در عمل خبرنگاران متعهد ما در نقطه‌ی مقابل #قدرت قرار می‌گیرند؛ زیرا قدرت از نظر جامعه‌شناسی با یک ابربحران مواجه است. در این زمان خبرنگار له خواهد شد. احساس امنیت نخواهد کرد و افشاگری صرفا در ظاهر مورد حمایت قرار می‌گیرد …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |