جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
4.01K subscribers
69 photos
21 videos
1 file
685 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
نشست «#خشونت_خیابانی»

| سخن‌رانان
:
دکتر #احمد_بخارایی
(مدیر گروه مسائل اجتماعی در انجمن جامعه‌شناسی ایران)
⟩⟩ موضوع: خشونت خیابانی، جلوه‌ی خشونت اجتماعی

دکتر #محمد_تقوی
(رئيس مرکز افکارسنجی معاونت اجتماعی نیروی
انتظامی)
⟩⟩ موضوع: تبیین جامعه‌شناختی و آماری مسئله‌ی نزاع و درگیری

دکتر #محمدرضا_قدیرزاده
(رئیس گروه مدیریت بحران و پدافند غیرعامل
سازمان پزشکی قانونی کشور)
⟩⟩ موضوع: بررسی وضعیت نزاع در ایران

| برگزارکننده‌ها:
ـ پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانش‌گاهی
ـ سازمان امور اجتماعی وزارت کشور
ـ مرکز ملی رصد اجتماعی وزارت کشور

📅 تاریخ: دوشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۸

🕘 زمان: ساعت ۹ تا ۱۲

🏢 مکان: تهران، ساختمان وزارت کشور
نشست فلسفه‌ی سیاسی ـ فلسفه‌ی دینی، تعارض یا توافق؟

📅 یک‌شنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۸

| سخن‌رانان:
دکتر #بیژن_عبدالکریمی
دکتر #حمید_پارسانیا

| مدیر نشست:
#احمد_بخارایی (جامعه‌شناس)

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه فلسفه‌ی علوم اجتماعی)

📅 تاریخ: چهارشنبه ۸ مهر ۱۳۹۸

🏠 مکان: دانش‌کده‌ی علوم اجتماعی دانش‌گاه تهران

🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… «#فلسفه‌ی_سیاست» به این پرسش پاسخ می‌دهد که: مردم با چه نیازی، #حکومت را تشکیل می‌دهند اما «#فلسفه‌ی_سیاسی» به این پرسش که: بهترین شیوه برای یک حکومت در یک جغرافیا چه می‌تواند باشد؟ …

… «#فلسفه‌ی_دینی» یک فکر فلسفی است که از سوی #دین، هدایت می‌شود. مانند #فلسفه‌ی_اسلامی یا فلسفه‌ی مسیحی که بسا با چالش مفهومی و منطقی مواجه باشد. تلاش فیلسوفان دینی مبنی بر بنیان‌نهادن دعاوی دینی بر عقل نظری است. این رویکرد تلاش دارد مفاهیمی مانند سلطان و امت و قدرت دینی و اطاعت دین‌داران را به حوزه‌ی «فلسفه‌ی سیاست» وارد کند و به نحوی «فلسفه‌ی #سیاست_دینی» را سامان دهد مانند آن که فارابی، عقل فعال ارسطو را همان وحی قرآنی قلمداد کرده‌است تا از آن سیاست مدن را استنتاج کند. این تلاش‌ها به نظر می‌رسد در غیاب عقلانیت مدرن، امکان طرح داشته است اما اینک با چالش‌های جدی مواجه است …

... هر چه «فلسفه‌ی دینی» معطوف به سیاست‌ورزی، بیش‌تر مبتنی بر آرمان‌های ذهنی و ایده‌آل‌های ارزشی باشد و هر چه بیش‌تر واقعیت‌گریز باشد بیش‌تر به تخالف و نزاع با «علم سیاست» برمی‌خیزد و بالطبع، آسیب‌رسان‌تر می‌شود …

... هر دو سخن‌ران (آقایان عبدالکریمی و پارسانیا) به یک نقطه‌ی مشترک رسیدند و آن این‌که در شرایط کنونی «#حکومت_اسلامی» امکان تحقق ندارد اما هر یک از دو سخن‌ران از یک منظر و مبدأ متفاوت از دیگری به این نتیجه‌ی مشترک دست یافتند …

🔍 بخش‌هایی از سخنان دکتر بیژن عبدالکریمی:

… حکومت دینی، امری پارادوکسیکال است …
… حکومت دینی بر این اساس غیر ممکن است که نظامات دنیوی مبتنی بر ترس و اقتدار و سود است …
… با ظهور عقلانیت جدید و مدرنیته، عالم دینی نمی‌تواند وجود داشته‌باشد. زیست جهان دینی با ظهور مدرنیته به پایان رسیده است …
… اکثریت مردم اگر در مقابل حکومت دینی مقاومت کردند چه باید کرد؟ آیا باید با زور برخورد کنیم؟ …

🔍 بخش‌هایی از سخنان دکتر حمید پارسانیا:

… بازگشت به سوی معنا و مرجعیت «عرف» و فرهنگ، لازمه‌ی حفظ دین است …
… ما موظفیم با این جهان همراهی نکنیم و «امر موجود» را «امر مقرر» ندانیم …
… تغییر جهان بدون مشارکت آدمیان ممکن نیست …
… تا زمانی که معانی والا در درون افراد جامعه به عنوان مؤمن رسوخ نکند حکومت دینی تشکیل نمی‌شود …

🎙| صوت | ویدئو |🎞

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓 دوشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۵ | پنجمین مکث:
استدلال ناصحیح اصلاح‌طلب‌ها

⟩⟩ ۱ـ
در مکث‌های یک تا چهار به جنبه‌های «محتوایی» دلایل عدم مشارکت در انتخابات اسفند ۹۸ پرداختم و اشاره داشتم به فروکاهش‌های گسترده‌ی عناصر اصلی در #نظام_سیاسی که در سال‌های پس از انقلاب انتظار می‌رفت تحقق یابد اما به شدت «نزول» کرده‌است و به عنوان مثال، این عناصر عبارت بودند از: تقلیل «#جمهوریت» به «#حاکمیت»، تقلیل «اراده‌ی همگان» به «اراده‌ی سهام‌داران در قدرت»، تقلیل «#مشروعیت» به «مشروع‌سازی با اجبار»، تقلیل «منافع همگان» به «منافع جناحی» و در نهایت، ایجاد تزلزل محتوایی در مفاهیمی مانند: #امنیت، #وحدت و #اقتدار ملی! پس از آن در یادداشت‌های بعدی به موضوع «آشفتگی قضایی» و هجوم به خانواده‌های متهمین و نیز تدوین قوانینی که بسیاری نگاه‌های منتقدانه را «جرم سیاسی» تلقی می‌کند پرداختم و در آخرین یادداشت به تعریف «#اپوزیسیون» اشاره کردم و نتیجه گرفتم که اپوزیسیون بودن منتقدان اجتماعی مثل نگارنده، متفاوت از اپوزیسیون بودن از نوع سیاسی است. اینک و در «مکث پنجم» به «روش» انتقاد جدی به روند موجود در مقام یک اپوزیسیون اجتماعی می‌پردازم.

⟩⟩ ۲ـ آقای بهزاد نبوی از چهره‌های قدیمی و شناخته‌شده‌ی اصلاح‌طلب، به‌تازگی در یادداشتی که در شبکه‌های مجازی هم منتشر شد نگاشته بود: « هیچ دفاعی از اصلاحات ندارم اما با کنارگذاشتن گزینه‌های دیگر به آن می‌رسم». ایشان در این استدلال از «برهان خلف» سود جسته است و در ادامه می‌نویسد: « سه راه برای تغییر وضع موجود کشور بیش‌تر نمی‌شناسم. یک راه #انقلاب است، یک راه #دخالت_خارجی و یک راه هم #اصلاحات است که از سال ۷۶ به بعد بیش‌تر تئوریزه شد». بهزاد نبوی در جای دیگری در همین یادداشت، منظور خود از «دخالت خارجی» را «حمله ترامپ به ایران» بیان می‌کند. ایشان در تعریف «اصلاحات» می‌گوید: «اصلاحات یعنی تغییر وضع موجود به وضع مطلوب با حفظ چارچوب وضع موجود به عکس انقلاب که می‌گوید این چارچوب را تخریب کن و دوباره بساز» و در نهایت نتیجه می‌گیرد که: «قهر و تحریم صندوق رآی به صلاح نیست مگر این‌که شرایط سیاست‌ورزی وجود نداشته باشد» و نیز متذکر می‌شود که: «البته شاید برخی بدشان نیاید که مشارکت، پایین باشد یا بگویند در انتخابات شرکت نمی‌کنیم تا مشروعیت نظام را به چالش بکشند اما هیچ‌وقت مشارکت زیر ۵۰ درصد نبوده است».

⟩⟩ ۳ـ کلام و استدلال آقای بهزاد نبوی نزد #اصلاح‌طلبان، جنبه‌ی عام دارد و عمده‌ی استدلال‌های رایج در دفاع از مشارکت در انتخابات اسفند ۹۸ بر محورهایی استوار است که ایشان به آن‌ها اشاره کرده است.

⟩⟩ ۴ـ به ایشان و دیگر اصلاح‌طلبان عرض می‌شود که محصورکردن راه‌های تغییر وضع موجود به «سه» راهی که متذکر شده‌اید برگرفته از یک رویکرد «مکانیکی» است حال آن‌که جوامع و روند تغییرات در آن‌ها جنبه «ارگانیکی» و سیّال و تلفیق روشی دارند. راه چهارمی که می‌توان تصور کرد این است که «دخالت خارجی» را به «حمله ترامپ به ایران» خلاصه نکنیم و آن مفهوم را به این معنای جزئی تقلیل ندهیم و آن «دخالت» را که فعلاً جنبه‌ی اقتصادی دارد به عنوان یک عنصر فشار‌آور و زمینه‌ساز برای سرعت گرفتن روند تغییرات در نظر بگیریم. بر این اساس، نوع چهارم تغییر این‌گونه خواهد‌بود که «با استفاده از فرصت پیش‌آمده با کنش‌گری جمعی اعتراضی، روند اصلاحات اساسی را با عدم مشارکت در انتخابات، سرعت ببخشیم و فرصت‌سوزی نکنیم».

⟩⟩ ۵ـ چه کسی گفته است که «اصلاحات» لزوماً به معنای «حفظ چارچوب وضع موجود» است آن‌گونه که آقای نبوی مدعی شده‌است؟ «اصلاحات حداکثری» و اساسی در یک جامعه پس از رخ‌داد «#انسداد_اجتماعی» دقیقاً به معنای نقد جدّی چارچوب موجود است و نه البته «تخریب»! عرض کردم که نگاه ایشان و اصلاح‌طلبان حکومتی عمدتاً جنبه‌ی «مکانیکی» دارد و فاقد عناصر «ارگانیکی» است که در آن نگاه، سیّالیت در #خیزش_اجتماعی و جهت‌گیری‌های متنوع، لحاظ نمی‌‌شود و در نهایت به «خود ترمیمی» جریان خیزش اجتماعی، اعتقادی وجود ندارد و نیز نگاه مرزبندی شده و انجمادی به روش ها و سناریوها در آینده دارد. این رویکرد عقب مانده، به خطا می‌اندیشد. 👈 ادامه

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ هنرمندی مسئول است که به مخاطبان خود راست بگوید

🗓 سه‌شنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۸

📰 گزارش روزنامه‌ی شهروند از ماجرای لغو کنسرت استانبول «#کیهان_کلهر» در حمایت از مردم کُرد در پی اعتراض به یورش #ترکیه به کردهای #سوریه در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی #جامعه‌شناس و آرش نصیری فعال موسیقی

👇 نمایش گزارش:
چاپی: صفحه‌ی ۱ و صفحه‌ی ۱۴ | آنلاین

🔍 بخش‌هایی از سخن من در این گفت‌وگو:

⟩⟩ «هنر می‌تواند جهت‌گیری داشته باشد. در یک نگاه ابتدایی، #هنر برای هنر است اما از سوی دیگر هنر در خدمت یک امر دیگر و یک هدف بزرگ‌تر می تواند واقع شود. در ماجرای لغو کنسرت کیهان کلهر، هنر برای یک امر اجتماعی به‌کار گرفته شد و در واقع متعهد بود. شخصاً هم هنر متعهد را می‌پسندم. ممکن است در برهه‌ای و برای این‌که نفس هنر شکل بگیرد «هنر برای هنر» خوب باشد، اما وقتی هنر قوام پیدا کرد، می‌تواند به‌عنوان وسیله‌ای در خدمت اهداف بزرگ‌تر باشد. فرقی نمی‌کند هنرمند شاعر، مجسمه‌ساز، موسیقی‌دان یا هنرپیشه باشد. این پیوستگی بین اجزای اجتماعی، جامعه را پویا می‌کند و #هنرمندان هم عضوی از این اجتماع هستند.»
این تصمیم جز تعهد این هنرمند، نشان‌دهنده‌ی موارد دیگری هم هست: «این اتفاق یعنی موسیقی‌دان بزرگ حواسش به مخاطبانش، کسانی که دنبالش می‌کنند و صدای سازش را می‌شنوند، هست. می‌فهمد و با آنها وارد دیالوگ می‌شود و در نهایت تشخیص می‌دهد که این‌طور عمل کند. به نوعی این کار، پیام‌گرفتن و پیام‌رساندن است، وگرنه می‌توانست با توجه به موقعیتی که در ترکیه دارد کنسرت را برگزار کند و کلی هم درآمد داشته باشد. نمونه‌های این‌چنینی کم نیست. خیلی‌ها هنر را به پول می‌فروشند.
برای آن‌ها هنر در خدمت شخص، امیال و آرزوهایش است، اما کلهر منافع فردی خود را فدای منفعت جمعی کرد.»

⟩⟩ در ماجرای لغو کنسرت و حاشیه‌هایش سه پیام وجود دارد که اصلی‌ترین آن مهم‌بودن حضور هنرمند در شبکه‌های مجازی است: «شبکه‌های مجازی اسمشان مجازی است، درحالی‌که بیشتر از شبکه‌های حقیقی کارایی دارند. طبیعتاً ایشان پیامی را که از طرف اعضای شبکه‌های اجتماعی ارسال شده، دریافت کرده و به آن بی‌توجه نبوده است و این یعنی شبکه‌های مجازی مهم‌اند و افراد هم باید به کارکرد آن واقف باشند. وقتی هنرمند بر مواضع قبلی خود اصرار ندارد و با توجه به خواست مردم تصمیم خود را تغییر می‌دهد نشانه‌ی انعطاف‌پذیری او است که باز هم ارزشمند است و بر مردم تأثیر دارد.» پیام دوم این حرکت به سایر هنرمندان است تا بدانند چطور عمل کنند و درنهایت هم این اتفاق نشان‌دهنده‌ی همبستگی مهمی است که شکل گرفته است. هنرمند، فرهنگ‌ساز است و #جامعه اگرچه با #سیاست و #اجتماع گره خورده اما برای رسیدن به سرمنزل مقصود حتما باید از کوچه‌ی #فرهنگ گذر کند. کیهان کلهر با تصمیم اخیرش در همان راه حرکت کرد؛ حرکتی که از قبل شروع شده، «شهر خاموش» را تحت‌تأثیر رنج‌های مردم حلبچه و «تنها نخواهم ماند» را تحت‌تأثیر اتفاقات وطنش ساخته است. او این‌بار هم نشان داد نه‌تنها به‌عنوان #هنرمند، شایسته‌ی دریافت جوایز جهانی موسیقی از جمله جایزه‌ی گرمی و وومکس اســت که به واسطه‌ی شخصیت انسانیش هــم شایسته‌ی احترامی مردمی است.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓 دوشنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۶ | ششمین مکث:
«عاطفه» در چنگ «بی‌عاطفه‌ها»

تاکنون پنج یادداشت از شهریورماه در هر دوشنبه پیرامون تردید در مشارکت در انتخابات اسفند ۹۸ نوشته‌ام و این روند تا زمان انتخابات مجلس ادامه دارد. اینک «مکث ششم»:

⟩⟩ ۱ـ دو روز است که «#اربعین» را پشت سر گذاشته‌ایم. میلیون‌ها ایرانی شیعی پای در مسیر نجف و کربلا نهادند و همه‌ی نهادهای دولتی با صرف میلیاردها تومان هزینه و اعطای مرخصی خارج از چهارچوب اداری به صدها هزار کارمند داوطلب، این روند را تسریع کردند. همه‌ی این‌ها علی‌الظاهر به منظور تقویت روحیه معنویت و اخلاق‌گرایی در جامعه با الگو قرار دادن امامان #شیعه به ویژه امام سوم شیعیان بوده‌است. در این میان، #حاکمیت_شیعی در ایران از این گونه راه‌پیمایی‌های میلیونی حداکثر استفاده را برای تحکیم مواضعش برده است. اما آیا عملکرد قوه قضائیه نظیر آن‌چه در خصوص یک دانشجو که ذکرش در بند ۲ خواهد‌آمد و آزادی‌خواهی را به شدیدترین وجه سرکوب می‌کند هم‌سو با کنش امام سوم شیعیان است؟ اگر: «خیر»، چرا باید با تقویت ساختارهای نظام اجتماعی‌ای که از احساسات مذهبی توده در مراسمی شبیه به اربعین به نفع خود و در جهت منافع گروهی خود بهره می‌جوید به روند نقض #حقوق_شهروندی کمک شود؟

⟩⟩ ۲ـ در تجمع روز جهانی #کارگر در تاریخ یازده اردیبهشت نودوهشت خانم #عاطفه_رنگریز، دانش‌جوی کارشناسی ارشد #جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی بازداشت و پس از ۴ روز با وجود صدور قرار کفالت ۳۰ میلیونی از آزادی‌اش جلوگیری شد و پس از ۲۸ روز بازجویی و چندبار انتقال از #زندان قرچک به اوین با پرونده‌سازی مواجه و در نهایت، حکم «یازده سال‌و‌نیم» زندان به وکیلش ابلاغ شد. حکمی که به گفته‌ی این دانش‌جو نه بر اساس ادله‌ی موجود در پرونده بل‌که بیش‌تر به اتهامات ردیف شده از سوی «بازجویان» بازمی‌گشت. در ادامه‌ی این‌ روند ناعادلانه قرار وثیقه عاطفه رنگریز به ۵۰ و سپس به ۷۰ میلیون تومان افزایش یافت و این بار نیز دادسرا از قبول قرار کفالت، سر باز زد و باز خانواده به دیوار ناعادلانه برخورد کرد. بنا به نامه‌‌ی عاطفه از زندان، #قاضی_مقیسه در ادامه‌ی این روند، مبلغ قرار وثیقه را به «دو میلیارد تومان» افزایش داد! با این وجود، خانواده‌ی ایشان با این در و آن در زدن بالاخره توانستند این وثیقه‌ی سنگین را هم فراهم کنند اما بار دیگر طی روندی کاملاً غیرقانونی با قبول وثیقه مخالفت شد!

⟩⟩ ۳ـ اینک عاطفه رنگریز که در زندان قرچک است و به #جرم دفاع از #حقوق #کارگران به سال‌ها اسارت محکوم شده است و پنج روز است که در اعتصاب غذا به‌سر می‌برد و اینک که او طی نامه‌ای نوشته است: «از بدن خود سلاحی می‌سازم در مقابل این همه بی‌عدالتی»، من هم در تقویت این نظامی که از این دست کارها را زیاد انجام داده است تردید جدی می‌کنم و خطاب به دخترم، عاطفه رنگریز می‌گویم من هم قلمم را تقدیمت می‌دارم و برای مشارکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ تردید جدی می‌کنم تا به سهم خود، پیامت را رسانده باشم.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
نشست «#اعتماد به #حاکمیت و #مشارکت_اجتماعی»

📅 انتشار: سه‌شنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۸

| سخن‌رانان:
دکتر #احمد_بخارایی
دکتر #محدعلی_حکیم‌آرا

| برگزارکننده:
پژوهش‌گاه علوم انسانی

📅 تاریخ برگزاری: چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۸

🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… تفکیک علت‌های جامعه‌شناختی از دلایل روان‌شناختی در پدیده‌هایی مانند رفتار رأی‌دهی، نه ممکن است و نه مطلوب …

#مشارکت_اجتماعی به پنج شکل جلوه‌گر می‌شود که نوع اولش، مشارکت در تصمیم‌گیری است که گاهی به «#مشارکت_سیاسی» تعبیر می‌شود و موضوع نشست ما است اما چهار نوع دیگرش که مکمل هستند عبارتند از مشارکت در: تصمیم‌سازی، اقدام، اصلاح و نظارت …

… در #صداوسیما که یک منبر مدرن و تک‌صدایی است ظاهراً مطرح می‌شود که امکان مشارکت برای #مردم وجود دارد و این ناشی از وجود یک نگاه صوری است چون اگر مشارکت اجتماعی وجود داشته‌باشد سه پدیده رخ می‌نماید:
۱ـ افول فرهنگ آمریت ـ تابعیت،
۲ـ تقویت روحیه‌ی هم‌دلی و نشاط اجتماعی و
۳ـ توسعه‌یافتگی، که هیچ‌یک در ایران تحقق نیافته است …

#صداقت، #اخلاق_اجتماعی، #اعتماد و #خوش‌بینی، چهار عنصر درهم‌تنیده و متصل به هم هستند که اگر یکی خلل ببیند دیگران هم آسیب می‌بینند. «صداقت» یعنی درست‌دیدن و درست حکایت‌کردن در حالی که #نظام_سیاسی ما کامل‌نگر نیست و گزینش‌محور است. پس در «صداقت» بحران وجود دارد چون ذهن نظام سیاسی معطوف به تحکم و انشا و ابلاغ باید و نباید‌های ایدئولوژیک است …

#اعتماد_سیاسی به مسئولین طی ۱۴ سال ۵۰درصد کاهش یافته است …

… در سال ۱۳۹۰ در استان تهران حدود ۳۵درصد واجدین رأی در انتخابات مجلس شرکت کردند و این تقریباً معادل نیمی از ۶۴درصدی بود که در کل کشور شرکت کرده بودند …

… پیش‌بینی این است که در اسفند ۱۳۹۸ به مراتب در شهرهای بزرگ شاهد کاهش مشارکت باشیم و بسا به کم‌تر از ۳۰درصد برسد زیرا «انتخاب بین بد و بدتر»، معیاری بوده است که اینک اعتبارش را تا حدودی از دست داده‌، چون فاقد کارکرد لازم بوده است و بسان یک زخم کهنه جلوه‌گری می‌کند …

… اگر نظام سیاسی ما از حداقل هوشیاری برخوردار باشد وقتی آمار مشارکت‌کننده‌ها در انتخابات به زیر ۶۰درصد رسید متوجه می‌شود که بیش‌تر به #ابربحران_ناکارآمدی نزدیک شده است …

… مشارکت سیاسی فقط دارای جنبه‌ی «ایجابی» نیست بلکه برخوردار از جنبه‌ی «سلبی» هم هست و این همان تصمیم به #عدم_مشارکت است که با «ضد مشارکت» تفاوت دارد. در اولی، این تاکتیک از سوی فعالان ناظر اتخاذ می‌شود اما دومی از سوی مخالفان سیاسی علی‌الاطلاق …

… ما به عنوان منتقدان #جامعه‌شناس باید آن‌قدر فریاد بزنیم تا گوش‌های نیمه‌بسته‌ی صاحبان #قدرت، مجبور به شنیدن شوند …

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ جامعه‌ی سالم در گِرو سلامت اجتماعی

🗓 انتشار: چهارشنبه ۱ آبان ۱۳۹۸

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره‌ی #سلامت_اجتماعی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس

👈 نمایش گزارش

🔍 بخش‌هایی از سخن من در این گفت‌وگو:

… «سلامت اجتماعی» مفهومی است که در یک یا دو دهه‌ی اخیر برجسته شده‌است. وقتی بحث «سلامت» به میان می‌آید ذهن‌ها اکثراً معطوف به #سلامت جسم و روح می‌شود در حالی‌که «سلامت اجتماعی» امری فراتر از سلامت جسم و روان است ...

… به طور کلی احساس و ارزیابی‌ای که فرد نسبت به پیرامون خود دارد، با «سلامت اجتماعی» ارتباط تنگاتنگ دارد. در واقع بحث سلامت اجتماعی یک واژه‌ی کلی است و با جنبه‌ی فردی یا جنبه‌ی روانی یا جنبه‌های اقتصادی و سیاسی مرتبط است. در کل، آن‌چه در سلامت اجتماعی مهم است قید اجتماعی‌بودن آن است. اجتماعی به این معنا است که سلامت یک امر جمعی است و یک گروه یا یک جمع یا مردم را هدف قرار می‌دهد …

… عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در تحقق سلامت اجتماعی در #جامعه و میزان آن اثر می‌گذارند. هر چه رضایت فرد از زندگی بیش‌تر باشد و امید به آینده‌ی وی افزایش یابد، فقر و فساد کم‌تر باشد و مشارکت #شهروندان در تصمیمات مهم کشور بیش‌تر باشد، «سلامت اجتماعی» نیز افزایش می‌یابد و همین عوامل بر سلامت جسمانی و روانی فرد در ارتباط با دیگران اثر می‌گذارد …

… از ابعاد مهم سلامت اجتماعی، #مشارکت و #اعتماد است. در بعد سیاسی افراد نیازمند اعتماد هستند؛ اعتماد مردم به صاحبان قدرت و اعتماد صاحبان قدرت به مردم. مردم باید بدانند که فقط در زمان #انتخابات نیست که #دولت نیازمند مشارکت آن‌ها است بلکه در سایر تصمیم‌گیری‌ها نیز باید حس فعال‌بودن و مهم‌بودن داشته‌باشند …

… اهمیت سلامت اجتماعی در این است که افراد با برخورداری از آن بهتر می‌توانند نقش‌های اجتماعی را ایفا کنند و از عهده‌ی مشکلات برآیند. معمولاً، افراد برخوردار از سلامت اجتماعی در خانواده‌هایی رشد می‌کنند که ثبات و انسجام بسیار دارند و می‌توانند در فعالیت‌های گروهی و جمعی مشارکت بیش‌تر داشته باشند. انطباق این افراد با هنجارها و ارزش‌های جامعه بسیار است و چنین وضعی می‌تواند خود مانع وقوع بسیاری مسائل و آسیب‌هایی همچون خودکشی، فسا و مواردی از این دست باشد …

… معمولاً جامعه‌ای که فاقد سلامت اجتماعی است از سلامت روانی و جسمانی نیز به دور است. چون همان‌طور که اشاره شد سلامت اجتماعی و ابعاد و مؤلفه‌های آن به شدت بر سایر ابعاد سلامت اثرگذار است. از هم‌گسیختگی اجتماعی (#فرار_مغزها#مهاجرت از روستا به شهر، افزایش #طلاق و مشکلات خانوادگی، #بدرفتاری با #کودک، #ترک_تحصیل و #افت_تحصیل، رفتارهای ضد اجتماعی، #جرایم مربوط به #مواد_مخدر، #ازخودبیگانگی_اجتماعی، #بزهکاری، #پرخاش‌گری، #خشونت و #انحرافات_اجتماعی از پی‌آمدهای منفی یک جامعه است که از نظر «سلامت اجتماعی» دارای نقصان است …

… اگر سلامت اجتماعی تهدید شود زمینه‌های گسست #خانواده، بی‌کاری و حتی گسست فرد با خود که یا به صورت #خودکشی یا به صورت تنهایی و انزواگزینی آشکار می‌شود، افزایش می‌یابد. حتی در مورد خشونت هم همین‌طور است. از خشونت‌های خیابانی گرفته تا خشونت‌های سازمان‌یافته، همه نشان از ضعف در سلامت اجتماعی دارد. از این رو توجه به سلامت اجتماعی و ابعاد آن از موضوعات بسیار مهم در هر جامعه‌ای است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
همایش «تحلیل جامعه‌شناختی مسئله‌ی #خودکشی در #سردشت»

📅 انتشار: شنبه ۴ آبان ۱۳۹۸

| سخن‌رانان:
#احمد_بخارایی
#اردشیر_بهرامی
#محمدرضا_مقدسی
#یارمحمد_قاسمی
#حسن_رشیدی

| دبیر همایش:
سیروان محمودی

| برگزارکننده:
دانشگاه آزاد واحد سردشت و انجمن جامعه‌شناسی ایران- دفتر سردشت (با همکاری گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)

📅 تاریخ برگزاری: پنج‌شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۸

🔍 بخش‌هایی از صحبت من:

… نگاه‌ها و تحلیل‌ها نسبت به خودکشی متفاوت است. اگر یک نگاه سنت‌محور داشته باشیم بسا فاصله‌گرفتن نسل نو از نسل کهن را عامل خودکشی جوانان و زنان بدانیم …

… وقتی یک #جامعه‌شناس از واقعیت اجتماع خودش سخن نگوید و وقتی که آمار واقعی در اختیارش قرار داده نشود تا بتواند تحلیلی مطابق واقعیت ارائه دهد این یعنی «مصداق کفر». بر این اساس جامعه‌ای که در آن تحلیل‌های واقعی و فارغ از ارزش نسبت به پدیده‌ها و #آسیب‌های_اجتماعی شکل نگیرد دچار تزلزل اجتماعی و گسست می‌شود که معادل همان «عذاب» است که در آیه‌ی مذکور به آن وعده داده شده است …

… طی دو روزی که در «سردشت» بودم و با افرادی که نزدیک به کسانی بوده‌اند که در سال‌های اخیر خودکشی کرده‌اند گفت‌وشنود کردم بیش‌تر متوجه شدم که علاوه بر مسائل اقتصادی، عامل مهم فرهنگی و وجود فاصله بین الگوهای سنتی و مدرن از عوامل اصلی خود‌کشی‌ها بوده‌اند …

… شاید گفته شود که اینک «خودکشی» در ایران، یک «معضل» نیست زیرا نرخش نسبت به میانگین آمار جهانی بسیار کم‌تر است یعنی نسبت ۶/۵ در ایران به ۱۲ در جهان در هر صدهزار نفر. اما باید توجه داشت که وقتی امیل دورکیم در دهه‌های پایانی قرن نوزده در فرانسه دست به تحقیق پیرامون خودکشی می‌زند در شرایطی بوده‌است که طی ۳۵ سال نرخ خودکشی از حدود ۶ به ۱۱/۵ در هر صدهزار نفر در فرانسه رسیده بود و بر این اساس زنگ خطر در گوش این جامعه‌شناس به صدا درآمد. حال آن‌که در ایران طی یک دهه، افزایش غیر منتظره‌ی آمار وجود داشته به‌گونه‌ای که فقط در آذربایجان غربی طی یک سال از ۹۶ تا ۹۷ حدود ۴۵ درصد شاهد افزایش تعداد خودکشی‌ها بوده‌ایم …

… گفته شده در ۷ ماه اول سال جاری یعنی ۹۸ حدود ۷ خودکشی در سردشت ثبت شده که اگر بپذیریم که تعداد واقعی همین بوده است نرخ خودکشی تا پایان سال ۹۸ احتمالاً به بیش از ۱۰ خواهد رسید …

… شمّ و تخیّل جامعه‌شناختی ما می‌گوید که بسا در برخی نقاط ایران نرخ واقعی خودکشی تا سه برابر آن‌چه ثبت شده است قابل افزایش باشد …

… اگر عدالت و توزیع برابر فرصت‌ها تحقق نیابد اعضای جامعه به ترتیب با این عوارض چهار‌گانه‌ی آسیب‌رسان مواجه خواهند شد: احساس ناتوانی، احساس پوچی، احساس بیگانگی از جامعه و بالاخره احساس بیگانگی از‌ خود. فردی که به مرحله‌ی چهارم برسد آماده‌ی حذف «خود» به یکی از این دو راه می‌شود: حذف واقعی در قالب «خودکشی»، حذف مجازی در قالب «#اعتیاد». توجه داشته‌باشیم که افراد ابتدا به خودکشی «فکر» می‌کنند و پس از آن، «تهدید» می‌کنند و سپس «اقدام» به خودکشی می‌شود که برخی موفق خواهد بود. پس «نومیدی نسبت به آینده»، عامل اصلی در «فکرکردن» به خودکشی به عنوان مقدمه‌ای برای خودکشی است …

🎞 ویدئو | صوت 🎙

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓
دوشنبه ۶ آبان ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۷ | هفتمین مکث:
«ناسازواره‌ها در کلام محمد خاتمی، خاتم اصلاح‌طلبان»

⟩⟩ ۱ـ جناب آقای #محمد_خاتمی، #رئیس‌جمهور اسبق در تاریخ ۱۹ بهمن ۱۳۹۳ در دیدار با ایثارگران اصلاح‌طلب در محل دفتر کارشان فرمودند: «#قانون_اساسی دست‌آورد بزرگ انقلاب ما است. قانون اساسی برای #حکومت حد و حدود و برای #مردم #حق و حرمت تعیین می‌کند. در قانون اساسی ما هم حکومت بی‌حد و مرز نیست و مسئولیت دارد و باید تأمین‌کننده‌ی نیازهای مردم باشد، و هم مردم حق دارند و نه تنها حق سؤال دارند بل‌که حق دارند بدون توسل به زور، حکومت را تغییر دهند. حکومت بی‌حد، مختص حکومت استبدادی گذشته بوده است و امروز قانون اساسی ما مبنای نظم است و همه باید به قانون اساسی تن دهیم».

⟩⟩ ۲ـ به نظر می‌رسد کلام آقای خاتمی، پارادوکسیکال و ناسازوارانه است. در این کلام، عناصر متناقض وجود دارد و خواننده را فریب می‌دهد. محور‌های کلام ایشان این است که:

⟩ محور یکم: «قانون اساسی که دست‌آورد انقلاب است همیشه (از جمله: اکنون) باید به آن پای‌بند بود». مغالطه در این استنتاج آقای خاتمی این است که از لزوم وجود یک پدیده در گذشته، این نتیجه به‌دست ‌نمی‌آید که در زمان حال و آینده هم آن پدیده لزوماً قابل تداوم باشد. 

⟩ محور دوم: «قانون اساسی برای حکومت، حد و حدودی قائل شده‌است که حق و حرمت مردم را هم تأمین می‌کند». جناب خاتمی آیا نمی‌دانند که طبق اصل ۲ قانون اساسی مرز بین خودی و غیرخودی با قید «ایمان» مشخص شده و تفسیر قانون اساسی طبق اصول ۹۸ و ۹۹ به عهده #شورای_نگهبان است که منتخب شخص #رهبری است و آیا ایشان نمی‌دانند که انواع سه‌گانه‌ی #نظارت_استصوابی، #استطلاعی و #استرجاعی در همه‌ی #انتخابات به عهده شورای نگهبان بوده‌است که طی چهار دهه، انتخابات را به عقب رانده‌اند و اهالی فنّ و اندیشه را از مجالس دور کرده‌اند و افرادی عمدتاً ظاهرفریب و عاری از تخصص را به مجالس فراخوانده‌اند؟ به نظر می‌رسد آن‌چه آقای #خاتمی به عنوان «حرمت و حق مردم» بیان داشته‌اند همان حرمت و حقی است که در چهارچوب این قانون اساسی منجر به فرار و مهاجرت اجباری بیش از هفت میلیون #ایرانی و نیز آمادگی و علاقه‌ی میلیون‌ها ایرانی دیگر برای عزیمت به خارج مرزهای ایران شده است.  

⟩ محور سوم: «مردم حق دارند بدون توسل به زور، حکومت را تغییر دهند». معلوم نیست آقای خاتمی بین «#دولت» و «#حکومت» تمایزی قائل می‌شوند یا خیر؟ اگر منظور ایشان از «حکومت»، همان دولت‌هایی هستند که تحت نظارت ارتجاعی شورای نگهبان می‌روند و می‌آیند که ایشان درست می‌فرمایند که البته این رفتن‌ها و آمدن‌ها مصداق عزم واقعی مردم فهیم نیست بلکه عمدتاً مصداق «بسیج توده» با توسل به نوعی «فریب اعتقادی» است. اما اگر منظور ایشان از «حکومت»، #نظام_جمهوری_اسلامی است پس در پایان کلام‌شان نمی‌بایست می‌فرمودند: «همه باید به قانون اساسی تن دهیم»! قطعاً منظور ایشان از «حکومت» همان دولت‌های کذایی است که همگی تحت نظارت تخصص‌ستیز شورای نگهبان قانون اساسی است که طبق قانون اساسی دارای جایگاه رفیعی هستند که تعرض به آن‌ها، تعرض به اسلام قلمداد می‌شود.

⟩⟩ ۳ـ با توجه به این‌که جناب آقای خاتمی، خاتم #اصلاح‌طلبان معطوف به #نظام و #قدرت هستند و این‌گونه کلام ناسازوارانه بر لبان جاری می‌سازند، پس انتظاری از دیگر اصلاح‌طلبان نمی‌رود. بنابراین به نظر می‌رسد یکی از راه‌های مسالمت‌آمیز برای رساندن پیام جامعه‌شناسانه مبنی بر «#ناکارآمدی_اجتماعی» به حاکمیت در ایران این است که در انتخابات پیش رو در اسفند ۹۸ تأمل و مکث ‌کنیم تا بسا با عدم شرکت، مواجهه‌ی انتقادی خود را با نظامی که #اصلاح‌طلب و اصول‌گرایش با کژفهمی مواجه‌اند نشان داده باشیم.‌

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
📜#اصلی‌ترین_مسئله‌ی_جامعه‌ی_ایران چهار نگاه از سوی چهار شخصیت باقی، مدنی، نگهدار و مهاجرانی حدود یک و نیم سال قبل در آبان ۱۳۹۶ به ذهنم رسید که یک رشته گفت‌وشنود چالشی با بزرگان #سیاست و اندیشه‌ورزی در مورد این پرسش داشته باشم: «اصلی‌ترین مسئله در جامعه‌ی…
| اصلی‌ترین مسئله‌ی جامعه‌ی ایران |
| Iran Main Problem |


👈 بخش ۴: گفت‌وشنود با عطاءالله مهاجرانی

🗓 چهارشنبه ۸ آبان ۱۳۹۸

حدود دو سال قبل در آبان ۱۳۹۶ به ذهنم رسید که یک رشته گفت‌وشنود چالشی با بزرگان #سیاست و اندیشه‌ورزی در مورد این پرسش داشته باشم: «#اصلی‌ترین_مسئله‌ی_جامعه‌ی_ایران چیست؟ (در جامعه‌ی کنونی)». نگفتم «مسئه‌ی اجتماعی» تا مصاحبه‌شونده فارغ از قید «اجتماعی» بنا به زعم خود «اصلی‌ترین مسئله» را بیان و طبقه‌بندی کند.

گفت‌وشنود آغازین با آقای عمادالدین باقی، دومین با آقای سعید مدنی و سومین با آقای فرخ نگهدار بود که پخش شدند. در همان اقامت کوتاهی که در لندن داشتم موفق شدم با آقای #عطاءالله_مهاجرانی هم گفت‌و‌شنودی داشته باشم؛ ایشان در سن ۲۶ سالگی نماینده‌ی مردم در مجلس اول شد و بعد، معاون حقوقی و پارلمانی آقایان #میرحسین_موسوی و #هاشمی_رفسنجانی و بالاخره وزیر مستعفی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره‌ی اول ریاست جمهوری جناب #محمد_خاتمی بود و اینک در لندن به سر می‌برد. آقای مهاجرانی در این گفت‌و‌شنود بیان کرد که مهم‌ترین مسآله در ایران، «عدم رعایت قانون» است. بر این اساس، نظر ایشان با پرسش‌های زیر به چالش کشیده‌شد:

پرسش‌های #احمد_بخارایی:

#انقلاب، شبیه کودتا در سطح وسیع است و در انقلاب‌ها، جهان فرهنگی و معرفتی، دفعتاً تغییر نمی‌کند. در انقلاب ما «امر و نهی» مطرح شد و این با موضوع #مشارکت و نظارت و ارزیابی در جهان مدرن، تعارض داشت، اینک چه‌گونه شما معتقدید که قانون در نظام ما کارامد است؟

به ساختار حقوقی و #قانون_اساسی به عنوان یک امر «خوب» اشاره کردید حال آن‌که وقتی به چهار دهه‌ی قبل نگاه می‌کنیم می‌بینیم که در یک حلقه‌ی معیوب گرفتار شده‌ایم مانند اختیارات #شورای_نگهبان و روند انتخابات که تبعیض و نابرابری اجتماعی را دامن زده است و بخش عمده‌ای از نیروهای لایق به مجلس‌ها راه نیافتند و نمایندگانی به مجالس رفتند که نتوانستند ساختار حقوقی را اصلاح کنند. چه‌گونه معتقدید این قوانین خوب بوده اند؟

این نظام اساساً مبتنی بر قانون‌شکنی است زیرا «انقلاب» یعنی قانون‌شکنی! چه‌گونه می‌خواهیم تبعات این روند مانند خشونت و بی‌کاری و روسپی‌گری را متوقف کنیم؟

ما نمی‌توانیم کنش‌گران اجتماعی مانند استاد دانش‌گاه یا پزشک را به عنوان یک جزیزه، مستقل از ساختارها در نظر بگیریم. چه‌گونه امکان‌پذیر است که در آینه‌ی ساختارهای معیوب، تصویر درستی از کنش‌گران اجتماعی ترسیم شود؟

ما در طول سال‌های گذشته نتوانستیم در خصوص یک موضوع ساده و بدیهی یعنی گفت‌و‌شنود مستقیم با آمریکا به نتیجه‌ی مشخص و واضح برسیم. ایا این به ساختار سیاسی مربوط نمی‌شود؟

شما می‌گویید به رغم اتحاد سه‌جانبه‌ی #اسرائیل و #عربستان و #آمریکا، ایران از اقتدار و امنیت و چهره‌ی درخشان در دنیا برخوردار است و همه معتقدند آقای #خامنه‌ای دارای نگاه استراتژیک و دارای افق بلند است. چه‌گونه است که فکر می‌کنید ایران فقط از داخل ممکن است آسیب‌پذیر باشد؟

⟩⟩ توجه: آقای مهاجرانی در این گفت‌وشنود در دو سال قبل به ذکر استحکام #نظام_سیاسی و آسیب‌ناپذیری آن در ایران پرداختند و در همان‌جا من تاکید کردم که نظام سیاسی در ایران بسا از جوانب دیگر آسیب‌پذیر باشد. امروز پس از گذشت دو سال، با توجه به تحریم و شکستگی اقتصادی و وجود گسست اجتماعی، بیش‌تر مشخص می‌شود که ایشان و دیگر سیاست‌مداران معطوف به نظام تا چه حد از واقع‌بینی برخوردارند!

👇 با اشاره روی تصویر پایین بدون بیرون‌آمدن از تلگرام یا یک‌راست از YouTube تماشا کنید. (برای اتصال از ایران روشن‌بودن فیلترشکن الزامی است و پراکسی تلگرام کفایت نمی‌کند)

بخش ۱: عمادالدین باقی 👉

بخش۲: سعید مدنی 👉

بخش۳: فرخ نگهدار 👉

🎞 همه‌ی بخش‌ها را در imp.dr-bokharaei.com تماشا کنید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ تقدیرگرایی مانع تحول جامعه است

🗓 انتشار: شنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۸

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «انصاف‌نیوز» درباره‌ی #دق_الباب مساجد در شب آخر ماه صفر در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی و حمید_حسینی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… این موضوع را من از دو زاویه می‌بینم، یکی بحث اعتقادات دینی و دیگری، یک سری #نماد #سنتی به معنای #ملی و محلی آن است، چون بحث نور و آتش شمع در این جا مطرح است که یک مقوله‌ی تاریخی است و در فرهنگ ملی تعریف می‌شود …

… بخش دیگر با #اعتقادات_مذهبی آمیخته شده و رنگ و بوی مذهب می‌دهد. به جهت اعتقادی این موضوع #سمبل یک نوع الگوهای رفتاری است که خمیرمایه و جوهره‌ی آن تقدیرگرایی، شانس و سپردن وضعیت و آینده به دیگری است، هر دیگری‌ای که فرد به آن دل بسته باشد …

… بر اساس تئوری‌های #توسعه، جامعه‌ای مستعد توسعه است که انسان‌های تحول‌یافته در آن حضور داشته باشند. یک تئوریسین آمریکایی هم ده ویژگی برای انسان‌های نو قائل می‌شود که اگر این انسان‌ها نباشند جامعه مستعد توسعه نخواهد بود. یکی از این ویژگی‌ها این است که انسان‌ها تقدیرگرا نباشند و به کارآیی اعضای جامعه اعتقاد داشته باشند. رفتارهای تقدیرگرایانه مانند دق‌الباب در جامعه هر چه بیش‌تر اوج بگیرد، نشان‌دهنده‌ی این است که جامعه از توسعه فاصله دارد …

… امروزه هر دو عنصر #سنت و #مذهب در #فرهنگ بسیار قوی است و نمی‌توان گفت اگر به طور مثال افراد نذر و نیازی انجام می‌دهند فقط رنگ و بوی دینی دارد و اگر شمع روشن کردند فقط رنگ و بوی ملی دارد …

… حال اگر به موضوع شمع و آتش و نور دقت کنیم، خیلی از افراد که به دنبال چنین آیینی می‌روند شاید آن‌چنان رنگ و بوی مذهبی نداشته باشند، اما همه ته دلشان به یک سری مفاهیم مذهبی امید دارند که خمیرمایه‌ی آن هم تقدیرگرایی است. حال موضوع این است که چرا بعضی افراد شبه مدرن که سعی می‌کنند علمی‌تر به مسائل نگاه کنند و به اصطلاح خارج‌رفته هم هستند این اعمال را انجام می‌دهند؟ این موضوع به یک گفتمان #ملی‌گرایی یا #ایران‌گرایی مربوط است که در برابر یک گفتمان دینی قد علم کرده است …

… این‌که چرا این دو در برابر هم قرار گرفتند به این دلیل است که گفتمان دینی گفتمانی بسته‌شده‌ای است که اجازه نمی‌دهد گفت‌وگو صورت بگیرد، بنابراین این دو گفتمان به دو جاده مقابل هم و تعارضی تبدیل شده اند …

… هر گفتمانی نمادها و سمبل‌های خودش را دارد، حتی در مورد حجاب هم موضوع به همین شکل است. اگر بعضی از افراد را رها بگذارید شاید حجاب خود را نسبتاً حفظ کنند ولی چون می‌خواهند با نظام سیاسی تقابل داشته باشند به اصطلاح رایج، بدحجابی را در آن‌ها پررنگ می‌بینید و گاه با کمی تأمل حتی متوجه می‌شوید این فرد در تفکر خود همان انسان مذهبی و معتقد است …

… خیلی از عناصر دخیل هستند تا شما یک رفتار را تحلیل کنید که این فرد روی چه سکویی ایستاده است، سکوی تقابل با نظام سیاسی یا حمایت از نظام سیاسی و حتی سکوی سنت‌گرایی از نوع دینی یا ملی! البته باید این را در نظر داشت که همه‌چیز «تلفیقی» است و در میان مجموعه‌ی عناصر، شاید نقش یک عنصر نسبت به عناصر دیگر برجسته‌تر باشد …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓
دوشنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۸ | هشتمین مکث:
«مقابله‌ی آرام با عوام‌فریبی و پوپولیسم در انتخابات»

⟩⟩ ۱ـ تاکنون هفت یادداشت در «کانال تلگرامی افق نگر» با محتوای «مکث» در رأی دهی انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ نگاشته‌ام. یکی از اشکالات و انتقاداتی که از سوی برخی مخاطبان به یادداشت هفتم صورت پذیرفت این بود که «عدم شرکت» در انتخابات که من سعی دارم مستدلا از آن دفاع کنم به تقویت «#پوپولیسم» می‌انجامد زیرا مردم با عدم مشارکت به نفع #اصلاح‌طلبان در انتخابات، ممکن است در دام اصول گرایان و افراطیونی بیفتند که عوام‌فریب هستند. ظاهراً این انتقاد از قوت برخوردار است و در رویکرد من بسا خللی وارد کند. اما آیا به واقع چنین است؟

⟩⟩ ۲ـ «پوپولیسم» (#Populisme) چیست؟ معنایش «#عوام‌گرایی» است. ویژگی‌هایش عبارتند از: اثبات یک عقیده از سوی رهبران سیاسی از راه تحریک احساسات جمعی، استفاده از دوگانه‌های تحریک‌کننده‌ در شعارهای انتخاباتی مانند: «فقیر ـ غنی»، «ملی ـ بیگانه»، «مؤمن و غیرمؤمن» و … ، برانگیختن حس نفرت در مردم (#رمانتیسیسم_سیاسی) نسبت به نخبگانی که رقیب هستند، ایجاد نوعی حسرت و نوستالژی نسبت به گذشته در اذهان مردم، تقدیس توده و پیش‌بردن اهداف سیاسی با توسل به نیروی مردم با قصد به حاشیه راندن احزاب و سازمان‌های سیاسی و بالاخره دادن وعده‌های کلی و مبهم انتخاباتی به مردم با تأکید بر «نداشته‌های مردم».

⟩⟩ ۳ـ پوپولیسم یا «عوام‌گرایی» در جنبه‌ی مثبتش به معنای اولویت «محبوبیت» نسبت به «تخصص» و توجه خاص به نیازهای جمعی و در جنبه‌ی منفی‌اش، نوعی «#عوام‌فریبی» (#Demagogy) است. 

پوپولیسم در طول تاریخ برخوردار از انواع متفاوتی بوده است، از آن‌چه در اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد و نیز شکل نوین پوپولیسم در موفقیت سه‌باره‌ی «برلوسکونی» با کنترل رسانه‌ها از سال ۱۹۹۴ تا اواخر دهه‌ی نخست قرن بیست‌ویک در انتخابات نخست‌وزیری ایتالیا تا شکل منحصر به فرد پوپولیسم در ایران با فراز و فرود انقلابی طی چهار دهه‌ی اخیر.

⟩⟩ ۴ـ با توجه به موارد مذکور، اینک موضوع اصلی در بحث ما این است که کدام‌یک از دو مورد زیر درست است:

⟩ الف ـ در انتخابات ۹۸ با «#عدم_مشارکت» مردم حتی با قصد مثبت «مواجهه‌ی اعتراضی» نسبت به روند انحصار‌طلبی در #نظام_سیاسی #ایران و اعتراض به تبعات منفی اجتماعی آن، «پوپولیسم» در ایران تقویت می‌شود.

⟩ ب ـ ادامه‌ی روند انتخاباتی بر اساس مسیر گذشته و مشارکت در انتخابات به تقویت «پوپولیسم» می‌انجامد چرا که «شرکت در انتخابات» همواره به عنوان «بیعت با نظام» قلمداد و بهره برداری شده است. 
«الف» درست است یا «ب»؟
⟩⟩ ۵ـ با توجه به این‌که مخاطبین ما در شبکه‌های مجازی عمدتاً از قشرهای متوسط یا نوجو هستند بنابراین آن دسته از رأی‌دهنده‌ها که اکثراً در شهرهای کوچک‌تر، ساکن یا آنها که دارای اعتقادات مذهبی هستند یا بنا به منافع خاص گروهی و طبقه‌ای تاکنون در انتخابات شرکت کرده‌اند، عمدتا متأثر از استدلال ما نیستند. پس کسانی که به «استدلال» توجه دارند به نحو «اجمالی» کم‌تر امکان دارد با امواج پوپولیستی هم‌سو شوند و این گروه همان‌هایی هستند که مخاطبین ما قلمداد می‌شوند. اما اگر همین گروه نوجو به «#کنش_جمعی_اعتراضی» در قالب «مواجهه‌ی منفی در انتخابات» دعوت نشوند بسا به نحو «تفصیلی» برخی از ایشان با فشار #افکار_عمومی در دقیقه‌ی نود و در لحظات پایانی انتخابات، تصمیم به «#مشارکت» بگیرند و به جماعت «بیعت‌کننده» بپیوندند و این‌گونه، روند پوپولیسم تداوم یابد. بنابراین دعوت به «مکث» و تردید در مشارکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ نه تنها تقویت‌کننده‌ی پوپولیسم نیست بلکه شکننده‌ی تاروپود آن است که متأسفانه در ایران به مرز «عوام‌فریبی» نزدیک شده‌است و گریبان جناح‌های راست و چپ را کم و بیش گرفته است. 

⟩⟩ ۶ـ وجود «ساختارها»ی حقوقی، اجتماعی و اقتصادی ناکارآمد در ایران که در یادداشت‌های قبلی تفصیلاً به آن‌ها پرداخته‌ام نشان از وجود بن‌بست و #انسداد_اجتماعی دارد. این انسداد، گریبان جناح‌های راست و چپ را گرفته‌است و برای برون‌رفت از این بن‌بست، نیازمند شکل‌گیری کنش‌های جمعی اعتراضی در قالب «مواجهه‌ی منفی و آرام» هستیم. یکی از این نوع مواجهه‌ها، «مکث» برای مشارکت در انتخابات آتی است که می‌توان به نتایج این «عدم اعطای رأی»، اندکی امید بست.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ نشست «نگاهی تحلیلی به برنامه‌ی عصر جدید و تأثیر آن بر خانواده‌ها»

| سخن‌رانان:
پنل یک:
#بشیر_حسینی
#عبدالله_گیویان
#محمدفوأد_صفاریان‌پور
پنل دو:
#احمد_بخارایی
#بیتا_شاه‌منصوری
دبیر علمی:
#بهاره_نصیری

| برگزارکننده:
پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

📅 تاریخ: دوشنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۸

🕙 زمان: ساعت ۱۰ تا ۱۳

🏛 مکان: پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سالن حکمت

🛣 نشانی: تهران، بزرگ‌راه کردستان، خیابان دکتر صادق آیینه‌وند (۶۴ غربی)

🖥📱 پخش زنده
🎥 اکران و نشست نقد فیلم «سال دوم دانشکده‌ی من»

🎬 با حضور دست‌اندرکاران فیلم و کارشناسان:

| کارگردان |
#رسول_صدرعاملی

| بازیگران |
#فرشته_ارسطویی، #پدرام_شریفی، #سها_نیاستی

| تهیه‌کننده |
#مسعود_ردایی

| جامعه‌شناس |
#احمد_بخارایی

| برگزارکننده:
جمعیت سفیر دانش‌گاه صنعتی اصفهان

📅 تاریخ: سه‌شنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۸

🕓 زمان: ساعت ۱۶

🏛 مکان: تالار شیخ بهایی

🛣 نشانی: اصفهان، خمینی‌شهر، خیابان دانش‌گاه صنعتی اصفهان (نقشه)

🖥📱 پخش زنده
نشست «روشن‌فکری و دین‌داری»
گفت‌وشنود درباره‌ی سه پرسش اصلی، از جمله: آیا اساساً وجود «روشن‌فکری دینی» امکان عقلی دارد؟

| سخن‌رانان
:
#علیرضا_شجاعی_زند
#علیرضا_علوی_تبار
#احمدبخارایی

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه فلسفه‌ی علوم اجتماعی)

🗓 تاریخ: چهارشنبه ۲۲ آبان ۱۳۹۸

🕔 زمان: ساعت ۱۷ تا ۱۹:۳۰

🏛 مکان: سالن جلسات انجمن جامعه‌شناسی در دانش‌کده‌ی علوم اجتماعی دانش‌گاه تهران

🖥📱 پخش زنده 👉
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓
دوشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۹ | نهمین مکث:
پایان فصل «گفتاردرمانی» صاحبان قدرت

۱ـ
پس از شنیدن سخنان جناب روحانی در میان مردم یزد در ۱۹ آبان ۹۸ که گفت: «از اردیبهشت‌ماه امسال، در هر ماه شرایط کشور بهتر شده است» و «ملت ایران توانسته است فشار تورم را از اردیبهشت تا مهر، هر ماه کنترل کند و نرخ رشد تورم در ماه‌های خرداد ۲/۳، تیر ۲/۲، مرداد ۰/۸ و شهریور نیز ۰/۸ درصد بوده است و این بدان معنا است که کارآفرینان، کشاورزان، کارگران و مهندسان در سراسر کشور بر تلاش خود افزوده‌اند»، احساس کردم ایشان که در زمان انتخابات، خود را یک حقوق‌دان معرفی کرده بود و این انتظار را در رأی‌دهنده‌ها به وجود آورده بود که نمی‌خواهد مانند اسلاف، به وعظ و منبر روی آورد اینک مانند یک واعظ، با شور و حرارت سخن می‌گوید و آمار و ارقام اقتصادی و اجتماعی را شخصی و نادرست بیان و تفسیر می‌کند. شاهد فقیرترشدن مردم در ماه‌های اخیر هستیم و یک کالای مصرفی هم ارزان‌تر نشده، اما از بهترشدن وضع مردم سخن می‌گوید. نمی‌گوید که «مبنای مقایسه‌ای» این آمار چیست و توضیح نمی‌دهد که نرخ ۰/۸% در شهریور به معنای بهترشدن وضع مردم نیست بل‌که تفسیر این آمار، گونه‌ی دیگری است که در کل فشار تورم را کم نمی‌کند.

۲ـ جناب روحانی و نیز دیگر عناصر مندرج در حاکمیت شیعی در ایران متأسفانه از آمار واقعی و تفاسیر درست و علمی نرخ‌های تورم و بیکاری و مسائل اجتماعی بیان صادقانه و درستی ندارند و هیچ‌گاه استدلال نکرده‌اند که چرا در بین ۹۱ کشور، مقام اول فرار مغزها را داریم و فقط در حدود ۲۵۰۰۰۰ پزشک و مهندس به آمریکا مهاجرت کرده‌اند؟ واقعاً چرا تا اواخر دهه‌ی پنجاه خورشیدی، جمعیت ایرانیان داخل کشور حدود ۴۰ میلیون و جمعیت ایرانیان خارج از کشور حدود ۵۰ هزار نفر بود و جمعیت ایران طی چهار دهه، «دو برابر» شده اما در همین دوره، شمار مهاجران و فراریان ایرانی نزدیک به ۷ میلیون نفر رسید، یعنی «۱۴۰ برابر» شده است؟

۳ـ جناب روحانی از امکان فروش و صدور اسلحه و تجهیزات نظامی به دیگر کشورها خبر دادند. ظاهراً مقرر شده‌بود که انقلاب و اسلام، صادر شود نه اسلحه‌ای که جان مردم را می‌گیرد. این چه افتخاری است که رئیس‌جمهور یک کشور اسلامی و شیعی با صدای بلند و محکم اعلام می‌کند؟ شاید حضور نظامیان ایرانی در عراق و تشویق حکومت آن به مقابله با مردم و کشتار شهروندان معترض، در راستای چنین سیا‌ست‌هایی است!

۴ـ در همان اجتماع مردم یزد عنوان کردند: «ذخیره‌ی میدان نفتی جدید کشف‌شده به اندازه‌ی ۵۳میلیارد بشکه نفت است که از بستان تا امیدیه به طول ۲۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت و ۸۰ متر عمق دارد». پرسشی که ذهنم را مشغول کرده این است که فروش نفت طی چهل سال گذشته و گاه بیش از دو میلیون بشکه در روز، چه سودی برای جامعه در جهت ایجاد تأسیسات بنیادین و تحکیم زیرساخت‌ها داشته است که این میدان نفتی داشته باشد؟ تحریم چند ماه اخیر نشان داد که اقتصاد تک‌محصولی ایران، شکننده است و تنها با از جیب‌خوردن به واسطه‌ی وجود ذخیره‌ی ارزی و پولی تا کنون توانسته‌ایم کشور را اداره کنیم. حال این فلاکت اجتماعی و اقتصادی تا کی قابل تداوم است و اگر تحریم‌ها سنگین‌تر شود آیا توان مقابله داریم؟

۵ـ داستان «فساد» یک بار دیگر این‌گونه بیان شد: «از قوه‌ی قضاییه که با فسادهای میلیونی و میلیارد تومانی برخورد می‌کند می‌خواهم که مبارزه با فساد میلیارد دلاری را هم برای مردم توضیح دهد. هم‌چنین رئیس بانک مرکزی را مسئول می‌کنم تا پرونده‌ی ۲میلیارد دلاری را به مردم گزارش کند و از دستگاه‌های نظارتی نیز می‌خواهم که سرنوشت ۹۴۷میلیون دلار را برای مردم روشن کنند. مبارزه با فساد دانه‌درشت‌ها کجا است و چرا به این فسادها و پول‌ها رسیدگی نمی‌شود. این‌که چند نفر را به دادگاه کشانده و تبلیغ مبارزه با فساد شود، بدانید که سرِ مردم کلاه نمی‌رود». به نظر می‌رسد حکایت «مبارزه با فساد» به تریبون تبلیغ مواضع و ابزار کسب مشروعیت نزد عوام ایرانی تبدیل شده‌است و هر یک از مسئولین، دیگری را متهم می‌کند تا خود از اتهام نجات یابد. مسائل پیچیده‌ای چون فساد که جنبه‌ی ساختاری پیدا کرده است با عناصر درون حاکمیت، مورد رفع و پاک‌سازی واقع نمی‌شود زیرا کسانی که بر شاخه نشسته‌اند «بن شاخه» را منطقاً نمی‌توانند ببرند.

۶ـ در یک نگاه جامعه‌شناسانه، بسا مسیر کنونی حاکمیت شیعی در ایران، مقرون به سعادت جامعه و در جهت استحکام اجتماعی و کاهش آسیب‌های اجتماعی نباشد. فلذا به نظر نمی‌رسد شرکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ مقرون به صلاح باشد زیرا حضور مردم، مصادره‌به‌مطلوب خواهد شد و یک بار دیگر فرصت‌های ناسالم برای اعمال نظارت استصوابی و شکل‌گیری یک مجلس ناکارآمد و پیامدش، تثبیت روند موجود پدیدار خواهدشد.
جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی pinned «🎥 اکران و نشست نقد فیلم «سال دوم دانشکده‌ی من» 🎬 با حضور دست‌اندرکاران فیلم و کارشناسان: | کارگردان | #رسول_صدرعاملی | بازیگران | #فرشته_ارسطویی، #پدرام_شریفی، #سها_نیاستی | تهیه‌کننده | #مسعود_ردایی | جامعه‌شناس | #احمد_بخارایی | برگزارکننده: جمعیت…»
نشست «کودکان بی‌سرپرست، بدسرپرست
و ریشه‌های اقتصادی ـ اجتماعی»

| سخن‌رانان
:
دکتر #ناصر_زرافشان، حقوق‌دان
دکتر #حسن_موسوی_چلک، مددکار اجتماعی

🖼 به همراه نمایش‌گاه عکس #کودکان_کار از هه‌ژار عباسی، عکاس

سخن‌رانی نماینده‌ی جمعیت امام علی

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)

🗓 تاریخ: یک‌شنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۸

🕔 زمان: ساعت ۱۷ تا ۱۹:۳۰

🏛 مکان: سالن جلسات انجمن جامعه‌شناسی در دانش‌کده‌ی علوم اجتماعی دانش‌گاه تهران

🖥📱 پخش زنده 👉 (در صورت دسترسی به اینترنت پرسرعت!)
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓
دوشنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۱۰ | دهمین مکث:
«خشم و خون»

در دل «خروش و خون» و در سومین روز اعتراضات خشم‌ناک آبان ۹۸ این قلم می‌نویسد.

⟩⟩ ۱ـ صبح پنج‌شنبه‌ی گذشته مورخ ۲۳ آبان ۱۳۹۸ یعنی یک روز پیش از سهمیه‌بندی و افزایش نرخ #بنزین به یک جمع خصوصی پانزده نفره متشکّل از ده جامعه‌شناس حوزه‌ی انحرافات اجتماعی و پنج فرد میزبان به دعوت سازمان اجتماعی #وزارت_کشور با میانجی‌گری یک پژوهش‌گاه در موضوع «علل و عوامل #خشونت‌ورزی در #جامعه» به گفت‌وشنود دعوت شده بودیم. در این نشست سه ساعته، ده #جامعه_شناس شامل پژوهش‌گرانی مانند آقایان #سعید_مدنی، #حسن_سراج‌زاده، #عباس_عبدی و نیز دیگر خانم‌ها و آقایان از اعضای هیأت علمی دانش‌گاه‌های الزّهرا، شهید بهشتی و علامه طباطبایی حضور داشتند. یکی از اعضای گروه پنج‌نفره‌ی میزبان که علی‌الظّاهر دکترای جامعه‌شناسی هم داشت و مسئول یکی از سازمان‌های نظر‌سنجی وابسته به حکومت نیز بود در ابتدای جلسه عنوان داشت که «ما تاکنون هر چه جامعه‌شناس دعوت و از آن‌ها راه‌کار پیرامون کنترل و کاهش خشونت اجتماعی طلب کرده‌ایم عمدتاً از وجود ساختارهای بیمار در جامعه سخن گفته‌اند. حال فرض کنید ما با این مباحث آشنا هستیم. اینک بگویید برای جامعه‌ی ما که دچار تب چهل درجه است چه باید کرد؟»

⟩⟩ ۲ـ وقتی نوبت به من رسید حدود پانزده دقیقه حرف‌هایی زدم که برخوردار از محورهای شش گانه زیر بود:

⟩ اول ـ جامعه‌ی ما دچار «#مرگ_اجتماعی» شده است نه آن‌که تب چهل‌درجه داشته باشد و پیش‌فرض آن «جامعه‌شناس محترم درون حاکمیتی» اشتباه، فلذا پرسشش هم غلط است و پرسش غلط، پاسخ ندارد.

⟩ دوم ـ یک جامعه‌شناس فارغ از ارزش‌های سوگیرانه و مذهب‌محور در ایران مانند یک پزشک نیست که نسخه‌پیچ برای سرماخوردگی باشد بل‌که در مقام «تحلیل» حتماً به «ساختارها» توجه دارد و پس از تحلیل جامعه‌شناسانه است که یک «سیاست‌گذار» با تکیه بر این تحلیل‌های کلان در سطوح میانه و خُرد به تدوین سیاست، می‌تواند بپردازد. پس آن دسته از جامعه‌شناسانی که می‌خواهند برای کاهش «تب» در یک «جامعه‌ی مرده» نسخه بپیچند خود بسا مصداق یک «جامعه‌شناس مرده» باشند.

⟩ سوم ـ آن‌چه در سال‌های گذشته بارها گفته بودیم شنیده ‌نشد و آن‌چه هم که امروز می‌گوییم دیر شنیده خواهد شد. «خشونت» در جامعه‌ی ما به شکل «هرم» از رأس، جریان یافته‌ و به سطح قاعده‌ی هرم جاری شده‌ و مردم را در بر گرفته است.

⟩ چهارم ـ در ایران، #ساختار_سیاسی «خشونت‌زا» است و در «#ساختار_حقوقی» و #قانون_اساسی با قانون‌مندشدن مرز میان خودی و غیر‌خودی و تبعیض، «خشونت» نهادینه و در #ساختار_اقتصادی که خشونت‌آفرین است باز‌تولید شده است. 

⟩ پنجم ـ لازم است مسئله‌ی «#خشونت» در جامعه، «#برساخت» (#reconstruction) و از سوی رسانه‌ها «بازنمایی» شود تا «وجود» خشونت اجتماعی علاوه بر جنبه‌ی «عینی»، برخوردار از جنبه «ذهنی» شود. پس از این مرحله، امکان‌پذیر است که به عنوان یک «مسئله» به روش دیالکتیکی و آزاد به بحث پیرامون «#خشونت_اجتماعی» بنشینیم.

⟩ ششم ـ در جامعه‌ای که جامعه‌شناسانش اجازه‌ی حضور آزاد در صداوسیمایش را ندارند و در جامعه‌ای که روزنامه‌ها و جرایدش اجازه‌ی نشر آزاد تحلیل‌ها را ندارند «#خشونت» در ابعاد وسیعش به زیر پوست شهرها و به لایه‌های پنهان جامعه نفوذ می‌کند و به شکل‌های آسیب‌رسان در سطوح مختلف جامعه و تعاملات اجتماعی ظاهر می‌شود. 

⟩⟩ ۳ـ هنوز از آن نشست بیش از بیست‌و‌چهار ساعت نگذشته بود که با اعلان سهمیه‌بندی و گران‌شدن بنزین شاهد خشونت‌ورزی معترضان بودیم و مشخص شد که کدام نگاه و چه تحلیلی از وضعیت فعلی جامعه صحیح‌تر به نظر می‌رسد. اینک پرسش این است که: آیا این خشم‌ها فقط به «افزایش نرخ بنزین» یا به مجموع خشم‌های نهفته و فروخورده در بین قشرهای مختلف جامعه مربوط می‌شود؟! هر چند پاسخ این پرسش را می‌دانید اما در «مکث»های بعدی به آن خواهم پرداخت. 

⟩⟩ ۴ـ این‌جا و اینک در «دهمین مکث» برای شرکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ یادآوری می‌شود که «نشاید» نظامی (بخوانید: بی‌نظمی اجتماعی) تقویت شود که «خشونت» را نهادینه کرده است و #اصلاح‌طلب و اصول‌گرایش، «تدبیر بروز خشم» را نمی‌دانند و نظام را به «ناکارآمدی اجتماعی» و فرزندان شما و من را به لبه‌ی پرتگاه سوق داده‌اند.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |