❇️ بازخورد مخاطبان

🖌 #احمد_بخارایی | دانش‌یار جامعه‌شناسی

🗓 چهارشنبه ۲ مرداد ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #قدرت #آسیب‌های_اجتماعی #خشونت #ناهنجاری

در پست قبلی، پیرامون علل افزایش زورگیری‌ها و سرقت‌های توأم با خشونت در ایران کنونی در گفت‌وگو با سایت تحلیلی «دیدار نیوز»، پرسشی را عنوان کرده بودم مبنی بر: «چرا در ایران، نابهنجاری‌ها کم و بیش هنجار تلقی می‌شوند؟» پس از آن یادداشتی از یکی از دانش‌جویان کارشناسی ارشد سابقم که اینک فوق لیسانس و متأسفانه به کولبری در کردستان اشتغال دارد یعنی آقای مهدی ابراهیمی به دستم رسید که می‌خوانید:

«در رابطە با سؤال شما خواستم نظر خودم را به سمع‌تان برسانم: درجامعه‌ای که سران قدرت به سادگی دست به هرکاری جهت انباشت سرمایه‌ی خود می‌زنند و قشر پایین‌دست جامعه با هزار دردسر و مکافات باز هم از تأمین نان شب درمانده‌اند و تمامی این اعمال بزرگان را مشاهده می‌کنند و در کنار آن هیچ سؤالی بابت این کارها نمی‌کنند و بزرگان هم لازم نمی‌بینند پاسخی ارائه دهند، طبیعی است که مردم در این آشفته‌بازار از آب گل‌آلود، ماهی خود را از مردم فلک‌زده‌تر از خود و گاه مرفه‌تر از خود صید می‌کنند و به تعبیر خودشان از دزدان، دزدی کردن را هنر می‌بینند و چه بسا اگر در دام قانون گرفتار شوند هزار تا حرف و توجیه برای گفتن دارند. در این میان، تحریم هم فرصتی است برای برهم زدن اوضاع بدون نظارت تا هر کس به نفع خود بازار را برهم زند چرا که در قبال اختلاس و دزدی، کسی جواب‌گو نیست. لاجرم عنان فضای اجتماعی از دست می‌رهد و مردم هرکدام خود را در فضای جنگلی می‌بینند که اگر: ندری دریده می‌شوی! دراین حالت نابهنجاری، بهنجار می‌شود و هر کس که قلدرتر باشد زرنگ‌تر است و چه بسا مورد تشویق هم قرار گیرد.»

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ ابربحران ناکارآمدی

🗓 سه‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #بیکاری #آسیب‌های_اجتماعی #رانت #اصلاح‌طلب #اصول‌گرا #بحران #ناکارآمدی

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

❇️ تعارض طبقاتی، پیوندهای اجتماعی را تهدید می‌کند

📰 گفت‌وگوی روزنامه‌ی اطلاعات با #احمد_بخارایی

🗓 چهارشنبه ۹ امرداد ۱۳۹۸

#جامعه #اقتصاد #کمک #فلسفه #مشارکت_اجتماعی #جامعه_شناسی #جامعه‌شناسی #دولت #طبقه #طبقه_اقتصادی #طبقه_اجتماعی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این گفت‌وگو:

… فلسفه مانند نوری است که مسیر را روشن می کند ولی برای پرواز به دو بال جامعه شناسی نیازمند است. انفکاک میان این دو باعث شده است که هیچ‌کدام کارآیی لازم را نداشته باشند …

… در فلسفه نسبت به موضوعات اخلاقی چهار رویکرد داریم: اول رویکرد شهودگرایی است، که یک‌سری از امور (از جمله «کمک کردن») را بدیهی و خوب می‌دانیم و همه‌ی فرهنگ‌ها آن را قبول دارند. در رویکرد دوم یعنی «احساس‌گرایی»، در ما حس خوب و رضایت‌مند ایجاد می شود و تلویحن به ما می‌گوید که: «اهل کمک کردن باش». رویکرد سوم، «هدایت‌گرایی» است که بر اساس آن ما اجازه داریم که حکم کنیم و بگوییم «تو باید به دیگران کمک کنی». از این‌جا به بعد، فلسفه به سمت جامعه شناسی می‌رود.
رویکرد چهارم در فلسفه‌ی اخلاق که بیش‌تر با جامعه‌شناسی پیوند دارد «توصیف گرایی» است. در این رویکرد، فلسفه وارد حیطه‌ی جامعه‌شناسی می‌شود و گزاره های: «کمک کردن خوب است» و «باید کمک کنی»، در صورتی نمود عملی خواهند داشت که جامعه بتواند روند کمک کردن را تعریف کند و سپس این رفتار را ارزیابی کرده و سیاست های تشویقی برای آن در نظر بگیرد. یعنی گزاره‌های اخلاقی در درازمدت در جامعه پدیدار شده و عمیق‌تر و گسترده‌تر می‌شوند. در این حالت است که یک جامعه‌ی اخلاقی خواهیم داشت …

… در نظام اجتماعی نمی‌توان خرده‌نظام سیاسی را حذف کرد و نقش آن را نادیده گرفت. نمی‌توان تنها از اشخاص انتظار داشت که کمک کنند، بدون آن‌که دولت هیچ بستر سازمان‌دهی شده‌ای برای آن فراهم کرده باشد …

رفع تعارضات اجتماعی از طریق تعامل اجتماعی

… مارکس می‌گفت تضاد طبقاتی برای جامعه خوب نیست یعنی فاصله طبقاتی زیادی بین آحاد جامعه وجود داشته باشد و طبقه‌ی مرفه بگوید «به من چه»! این یعنی سلطه ی «من»، سلطه‌ی طبقه‌ و سلطه خانواده و قوم بر قشر ضعیف و نیازمند. این تعارض طبقاتی، پیوندهای اجتماعی را تهدید می‌کند …

… وقتی دولت به قشر آسیب‌پذیر توجه دارد، شهروندان هم این رفتار را تکرار می‌کنند. به‌جای تعارض طبقاتی به تعامل طبقاتی باید روی آوریم. آن نگاه سوسیالیستی که می‌گوید همه‌ی آحاد جامعه باید در یک سطح زندگی کنند، نوعی توهم است. در رویکرد تعاملی باید به قشر ضعیف‌تر توجه کنیم و نیازش را برآورده سازیم. این نیاز، می‌تواند صرفا مادی نباشد. مثلن باید آن کارگر زن را هم نسبت به هم‌کار مرد خود و دستمزد کم‌تری که دریافت می‌کند و در حقش اجحاف می‌شود و تبعیض جنسیتی و از رشد بازماندن او را هم مشاهده کرد ...

مشارکت اجتماعی، شرط لازم برای تعامل

… مشارکت اجتماعی دو سطح دارد، یکی داوطلبانه و دیگری دعوت است که چهار شرط دارد: اول آن‌که فرد به «آزادی» اعتقاد داشته باشد. دوم آن‌که افراد آگاه باشند که مشارکت اجتماعی حق آن‌ها است. سوم آن‌که مشارکت را باید به شکل فرآیندی ببینیم نه به شکل جزیره‌ای و تکه‌پاره و چهارم آن‌که مشارکت اجتماعی باید در هر مقوله‌ای عمیق بوده و وسیع باشد و همه‌ی حوزه‌ها را در بر بگیرد. نظام سیاسی نباید با نگاه امنیتی مانعی برای این مشارکت ایجاد کند وگرنه مشارکت شکل نمی‌گیرد و گزاره‌های اخلاقی هم تحقق نمی‌یابند و ما می‌گوییم در جامعه همه نسبت به هم‌نوع و هم‌وطن خود بی‌تفاوت شده‌اند …

آموزش، شرط کافی برای تعامل

… برداشتن «موانع»، شرط لازم برای رفع تعارضات اجتماعی و پیاده‌سازی اخلاق در جامعه است ولی یک شرط کافی هم داریم که باید محقق شود. باید مردم آگاه شوند که مشارکت اجتماعی «حق» آن‌ها است. این آگاهی از «آموزش» ایجاد می‌شود. در این حالت است که کلیت جامعه با تدابیر نظام سیاسی، به سمت کم تر شدن فاصله طبقاتی پیش می‌رود و آن حس بی‌تفاوتی، کم‌رنگ شده و هم‌دلی و هم‌راهی، بستری برای ظهور پیدا می‌کنند.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 پنج‌شنبه ۱۰ امرداد ۱۳۹۸

❇️ افزایش حضور زنان در جامعه با رفع تبعیض‌ها

📰 گزارش روزنامه‌ی ایران درباره‌ی برابری دیه‌ی زن و مرد در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی ، مهدی حجتی و امان‌الله باطنی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از کلام من در این گفت‌وگو:

… چنان‌چه به موضوع تبعیض جنسیتی به معنای عام‌تر نگاه جامعی داشته باشیم، مسأله‌ی «دیه» بهتر قابل فهم و ترسیم خواهدشد. در برخی مواقع در ایران با نوعی تبعیض جنسیتی مواجه می‌شویم که در ابتدای قرن بیست و یک بسیار جای تأمل دارد. این روزها لزوم برابری انسان‌ها بیش از سایر دوران‌ها مطرح است …

… دو دسته عوامل درون‌زا و برون‌زا در تشدید و تعمیق تبعیض جنسیتی بین زنان و مردان مؤثر هستند. عوامل درون‌زا تقریباً جنبه‌ی عام دارند و نه فقط در فرهنگ ما بل‌که در کل به هر جامعه‌ای مربوط می‌شود. یکی از این عوامل، ساختار جنسی زن است که جنبه‌ی ذاتی دارد. دوم بحث وظایف است که ناشی از همان ساختار جنسی است و آن هم مقوله‌ی مادر شدن است و به‌ طور طبیعی و ذاتی مشکلاتی را برای فرد به ‌دنبال دارد. این دو عامل به‌عنوان عوامل درون‌زا شروط لازم برای تبعیض جنسیتی شده اند …

… عوامل برون‌زا آن دسته از شروط کافی هستند که تبعیض جنسیتی را تعمیق می‌کنند. یکی از این عوامل «باورهای قالبی»اند که جنبه‌ی عرفی و دینی دارند. بحث «دیه» در این دسته قرار دارد که شکل گرفته و به نوعی اصلاح آنها به‌شدت سخت است. در بحث «دیه» هم وقتی لایحه‌ی اصلاح قانون دیه به شورای نگهبان رفت، آن را مخالف شرع دانستند …

… در مسأله‌ی «حجاب» با یک دوگانه مواجهیم و نزد برخی، بیش از آن‌که جنبه‌ی «باور» داشته باشد، جنبه‌ی «هنجاری» پیدا کرده است. یعنی لزوماً فردی که حجاب دارد ممکن است مبتنی بر یک باور نباشد و بر اساس رعایت یک سری هنجارها رفتار کند. عامل دوم برون‌زا در تعمیق تبعیض جنسیتی، عدم تخصص زنان است. در جامعه‌‌ی ما قشر زن تقریباً پایین نگه داشته شده و به توان تخصصی‌اش توجه کافی صورت نپذیرفته. با از بین رفتن تبعیض جنسیتی، زن‌ها بیش‌تر در جامعه حضور پیدا می‌کنند و در تمام سطوح موفق‌تر عمل خواهند کرد.

#جامعه #دیه #برابری #تبعیض #زنان

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 دوشنبه ۱۴ امرداد ۱۳۹۸

چند پرده‌ی نامرتبط!

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 سه‌شنبه ۲۲ امرداد ۱۳۹۸

❇️ در پدیده‌ی ازدواج مجدد، در اصل نگاه و قضاوت اطرافیان نقش دارد.

📰 گزارش خبرگزاری دانش‌جویان (ISNA) درباره‌ی ازدواج مجدد در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی و مهرداد فلاطونی

⚠️ توجه: بخش هایی از گفت‌وگو در قسمت «زاویه‌ی سوم و رابطه‌ی بین هوس و مسئولیت‌پذیری و صداقت در بین مردان» در خبرگزاری ISNA، حذف و باقیمانده منتشر شد؛ اما متن کامل به شرح زیر است.

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… ازدواج مجدد و دیدگاه جامعه نسبت به آن از چهار زاویه و در سه بستر زمانی گذشته، حال و آینده قابل مطالعه و تحلیل است.

… زاویه‌ی نخست (گذشته): باید گفت که همه‌ی ما در تعاملات اجتماعی محکوم هستیم که براساس الگوهای فرهنگی رفتار کنیم و در پدیده‌ی ازدواج مجدد، در اصل نگاه و قضاوت اطرافیان در این زمینه نقش دارد.

… زمانی که مردی از همسر خود جدا می‌شود و متکفل فرزندانش است، اطرافیان این نگاه را دارند که باید هرچه زودتر ازدواج کند تا فرزندانش از مادر محروم نباشند. به عبارتی در این زمان نگاه فرهنگی به مردان توصیه می‌کند تا هرچه سریع‌تر ازدواج کرده و سر و سامان بگیرند. در واقع در این حالت مرد- محور، فرزندان بهانه‌ای برای ازدواج مجدد او هستند. اما این نگاه فرهنگی در مورد ازدواج مجدد زنان متفاوت است به طوری که اگر یک زن از همسر خود جدا شود به دلیل اینکه به او نگاه ابزاری و وسیله‌ای می‌شود، ازدواج مجدد برای او که فرزند دارد حکم بوالهوسی را پیدا می‌کند. این بستر فرهنگی باعث می‌شود مردان مطلقه نسبت به زنان مطلقه راحت‌تر ازدواج مجدد داشته باشند.

… زاویه‌ی دوم (زمان حال): در جامعه‌ی ما امکان معاشرت‌، برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی به نحوی که برچسب و انگ به او زده نشود برای مردان فراهم‌تر است، یعنی امکان معاشرت زیاد برای مردان به مراتب بیش از زنان است و همین امر سبب می‌شود مردان راحت‌تر وارد ازدواج مجدد شوند که باز هم علت این موضوع به بستر فرهنگی جامعه باز می‌گردد. فراموش نکنیم که همیشه سایه الگوها تا مدت‌های مدید بر رفتار و کنش جامعه سنگینی می‌کند.

… زاویه‌ی سوم (محتوا و سه عنصر صداقت، هوس و مسئولیت‌پذیری): اساساً میان جنس زن و مرد تفاوت‌های ذاتی وجود دارد. از دیدگاه محتوایی مردان اساساً و ذاتاً در هر شرایطی نگاهشان به ازدواج و جنس مخالف متفاوت از نگاه زنان است، به عبارتی عنصر «هوس» در انتخاب مردان به مراتب پررنگ‌تر از عنصر هوس در انتخاب زنان است؛ درنتیجه ازدواج مجدد در مردان راحت‌تر و سریع‌تر اتفاق می‌افتد. هوس با «مسئولیت» و تعهد، متعارض است به طوری که هر چقدر هوس، کم‌تر باشد احساس مسئولیت بیش‌تر است و هر چقدر هوس بیش‌تر، احساس مسئولیت کم‌تر خواهد بود که در ازدواج مجدد احساس مسئولیت و تعهد به مراتب برای مردان کم‌تر از زنان است و هنگامی که احساس مسئولیت و تعهد بیش‌تر باشد تعهد و دقت‌ها افزایش و زمان طولانی‌تری برای ازدواج مجدد زن صرف می‌شود. از سوی دیگر «صداقت» که سومین عنصر بحث محتوا را شکل می‌دهد بیان‌گر آن است که میان صداقت و هوس رابطه عکس وجود دارد، هر چقدر هوس بیشتر، صداقت کمتر خواهد بود. در این زمان اگر زن قصد داشته باشد ازدواج مجددی داشته باشد اما احساس کند که مرد مقابل صداقت ندارد تأمل و صبر بیش‌تری به خرج می‌دهد.

… زاویه‌ی چهارم (آینده): یکی از احتمالات ازدواج مجدد آن است که به شکست محکوم شود. این احتمال شکست مجدد برای زنان گران‌تر از مردان تمام می‌شود. زنان نگران‌اند که در ازدواج مجدد با شکست مواجه شوند و مورد سرزنش اقوام قرار گیرند. این درحالی است که اگر ازدواج دوم مرد به شکست محکوم شود اطرافیان آن را بلامانع دانسته و معتقدند که ازدواج سوم داشته باشند.

#جامعه #ازدواج #ازدواج_مجدد #برابری #تبعیض #زنان #فرهنگ #هوس #تعهد #خانواده

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 چهارشنبه ۲۳ امرداد ۱۳۹۸

❇️ اختلال‌های روانی نسبت داده شده به زنان، زمینه‌ی اجتماعی دارد

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اختلالات روانی زنان در جامعه در گفت‌وگو با #حسن_عشایری و #احمد_بخارایی

… از کلیشه‌های فرهنگی در خانواده مانند کیفیت رابطه‌ی پدر و مادر، تبعیض میان دختر و پسر، تا مدرسه و دانش‌گاه و ازدواج و محیط کار با بازتولید چرخه‌ی نابرابری و تبعیض، اعتماد به نفس و سلامت روان زنان گرفته شده است …

#جامعه #زنان #سلامت #سلامت_روان #روان #اختلال_روان #اختلالات_روان‌شناختی #خلق‌وخو #افسردگی #پرخاش #خشونت #کلیشه #فرهنگ #مردسالاری #تبعیض #نابرابری

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 دوشنبه ۲۸ امرداد ۱۳۹۸

❇️ این قاعده‌ی «دفع افسد به فاسد» در اصول فقه شیعه، تبعات منفی اجتماعی دارد از جمله: انتخاب «بد» در مقایسه با «بدتر» به عنوان یک امر رایج!

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی حساسیت مردم نسبت به افشای فساد جنسی مقامات در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… حساسیت و واکنش مردم نسبت به فساد جنسی مسئولین، به توقعات و انتظاراتی که در مردم وجود دارد بازمی‌گردد. به این معنا که سطح توقع و انتظار در یک جامعه بر اساس اهداف و آرمان‌هایی که از سوی صاحبان قدرت، مدیریت کلان و سازمان‌های بزرگی که مدیریت جامعه را برعهده دارند برای مردم، تعریف و معین می‌شود. بنابراین وقتی اتفاقی رخ دهد که با اهداف ترسیم شده از سوی مسئولین فاصله دارد حساسیت‌ها بیش‌تر می‌شود. در ۴۰ سال گذشته توقع مردم تغییر کرده است لذا مواجهه مردم با برخی رفتار‌های مسئولین مانند رانت‌خواری، آقازاده‌گرایی یا فساد جنسی که فاصله‌ی زیادی با شعار‌ها و اهداف اولیه دارد، جامعه را مانند کلافی سردرگم می‌کند …

… در دین اسلام و به ویژه در شیعه، رابطه‌ی زن و مرد اصول خودش را داشته و محدودیت‌هایی برای ارتباط این دو وجود دارد و حتی پدیده‌ای مانند حجاب به عنوان امری که باید حفظ شود، جنبه‌ی محوری یافته و تبدیل به عمود خیمه‌ی حاکمیت در ایران شده است، لذا رابطه‌ی زن و مرد آن‌قدر مهم و حساس شده که مسائل اجتماعی زیادی را پدید آورده از جمله فساد جنسی مسئولین متدین را …

«مردم نسبت به نحوه‌ی عمل مسئولان به شعار‌ها حساسند»

… در ایران، مسائلی مانند فساد جنسی چند برابر اهمیت می‌یابد و این به دلیل نوع تعریفی است که صاحبان قدرت از چنین پدیده‌هایی به مردم ارائه می‌دهند. یعنی در ذهن مردم نسبت به متولیان امر، استدلالی شکل می‌گیرد که مصداق آیه‌ای از قرآن است که می‌گوید: «چرا چیزی را می‌گویید که به آن عمل نمی‌کنید؟». حالا وقتی مردم در کنار این گونه مسائل، فشار‌های اقتصادی و ناکارآمدی‌ها را نیز می‌بینند، حساسیتی بسیار شدیدتر از معمول ایجاد می‌شود …

«روش حاکمیت برای ورود به حریم خصوصی شهروندان، الگوی جامعه شده است»

… حاکمیت مذهبی به خود اجازه می‌دهد به حریم خصوصی افراد وارد شود؛ این روش حاکمیت تبدیل به الگوی رفتاری مردم و کاربران فضای مجازی و شهروندان شده و به خود اجازه می‌دهند که وارد حریم خصوصی دیگری شوند. اگر این حریم توسط حاکمیت نقض شود برای مردم تبدیل به الگو می‌شود، چنان‌که در حدیثی آمده: الناس علی دین ملوکهم، «مردم بر راه ملوک و متولیانشان می‌روند» …

… در اصول فقه شیعه قواعدی هست که به حکومت تسری یافته؛ مانند اصل «دفع افسد به فاسد» که سرپوش گذاشتن بر فساد جنسی مسئولین نیز ناشی از همین اصل است. یعنی می‌گویند «سرپوش گذاشتن» عملی زشت و «فاسد» است، اما اگر علنی شود آبروی نظام می‌رود که می‌شود «افسد». بنابراین این «قاعده» خطرناک است، زیرا ممکن است برخی از مسئولین به خود اجازه دهند کار‌های غیراخلاقی و نادرست انجام دهند و جلوی افشایش را هم بگیرند با این استدلال که جلوی بروز امر فاسدتر یعنی «تزلزل نظام» گرفته شده. این گونه است که انجام امور فاسد، مشروعیت پیدا می‌کند! …

«تناقض در اجرای قوانینی که برای جامعه تدوین شده است.»

… از یک سو می‌خواهند نوعی کنترل بر رفتار و عملکرد شهروندان داشته باشند که گشت ارشاد، ابزار در این راه می‌شود، اما از سوی دیگر می‌دانند که این نوع اعمال فشار و تحکم‌کردن‌ها پاسخ‌گو نبوده و غیرعلمی است. لذا از یک سو قوانینی تصویب می‌کنند و گشت‌ها را به صحنه می‌فرستند و از سوی دیگر می‌گویند خیلی سخت نگیرید، این عمل‌کرد نشان‌دهنده‌ی تضاد میان امر مطلوب و امر ممکن است …

… در قرن بیست و یک مردم می‌خواهند با «عقل» خودشان تصمیم بگیرند. بنابراین این که بخواهند پدیده‌ای را با زور در فضای عمومی و توسط گشت ارشاد تبلیغ کنند به ایجاد شکاف بیش‌تر بین نگاه صاحبان قدرت و حتی مردم دین‌دار ختم می‌شود. به همین دلیل هم شاهد عمل‌کرد متناقض در اجرای قوانینی هستیم که برای مردم ترسیم و تصویب شده و در جامعه نوعی سردرگمی ایجاد شده است …

#جامعه #فساد #فساد_جنسی #ارزش‌های_اجتماعی #حکومت #حاکمان #قدرت #واکنش_اجتماعی #فرهنگ #ارزش‌ها #کنترل #اخلاق

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 یک‌شنبه ۳ شهریور ۱۳۹۸

❇️ عقد آریایی، تقابل دو بعد سنتی فرهنگ با هم

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (IRNA) درباره‌ی تب #عقد_آریایی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی جامعه‌شناس و محسن معروفی آسیب‌شناس اجتماعی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از کلام من در این گفت‌وگو:

… از دو زاویه می‌شود به این پدیده نگاه کرد. این‌که برخی الگوها چه‌قدر دافعه دارند و این الگو چه‌قدر جاذبه دارد. بخشی زیادی از این دافعه برای برخی افراد، به پیوند فرهنگ و سیاست در ایران برمی‌گردد. یعنی این‌که هر فرهنگی، شعارها، اهداف و ایده‌آل‌هایی دارد، این‌ها وقتی به‌عنوان اهداف سازمانی نظام سیاسی قرار می‌گیرد و جامعه به آن اهداف سیاسی نمی‌رسد، منجر به یک شکاف عمیق می‌شود؛ شکاف بین رفتار و نظر! منظورم از نظر آن اهداف و ایده‌آل‌های برخاسته از الگوهای اسلامی است که در جامعه تعریف شده و به شکل رسمی هم قانون‌مند شده است …

| سنت ملی در مقابل سنت دینی

… این مسئله را در موضوع حجاب هم می‌بینیم. این‌که برخی فشارها، چطور گروهی از آدم‌ها را به این سمت سوق می‌دهد که از حجاب زده شوند. این رفتار یعنی آنچه به‌عنوان پیوند آریایی در مراسم ازدواج مطرح می‌شود، واکنشی می‌بینم که یک عامل دافعه باعث بروز آن شده است …

… آدم‌ها الگوهایی برمی‌گزینند که برای آن‌ها ارزش داشته باشد. در این‌جا هم آن‌چه به نظر جالب می‌آید، حس ناسیونالیستی است که متأسفانه یا خوش‌بختانه افراد را به الگوهای سنتی سوق می‌دهد. انگار در اینجا یک سنت ملی در مقابل یک سنت دینی قد علم می‌کند و تقابل و تعارض در بین سنت‌ها رخ می‌دهد. پس اولی واکنش است و دومی کنش …

| تقلید و چشم‌‌وهم‌چشمی‌ در فرهنگ ما پررنگ است

… این مسائل باید در بافت فرهنگی خودمان بررسی شود. اگر در یک کشور غربی و اروپایی شما بخواهید با یک الگوی سنتی مقابله کنید و بخواهید اعتراض خود را نشان بدهید که مثلاً این الگو کم‌رنگ شده، به یک الگوی نوین روی می‌آورید. حالا شما فکر کنید که ما باید در چه بافت فرهنگی باشیم که یک الگوی سنتی در مقابل یک الگوی سنتی قرار گیرد؟ یعنی سنت به مقابله با سنت برمی‌خیزد. چرا؟ چون این بافت فرهنگی ما کمتر عقلانی است. این‌که در بالا گفتم «متأسفانه یا خوش‌بختانه» بُعد تأسف آن این بود که ما از روی عادت و تقلید و گذشته‌گرایی که ضد توسعه است در حال حرکت هستیم. ببینید تقلید چه‌قدر در فرهنگ ما پررنگ است که مثلاً ناگهان یک موضوع اوج می‌گیرد، گسترش پیدا می‌کند و چشم‌ و هم‌چشمی‌هایی به‌دنبال دارد …

… این یکی دیده فلان زوج رفتند فلان جا این کار را کردند، در فضای مجازی فیلم منتشر کرده‌اند و کامنت گرفته‌اند، در نتیجه آن‌ها هم مثل این‌ها رفتار می‌کنند. در این جامعه از چند زاویه داریم آسیب می‌بینیم که در نهایت به مدیریت کلان‌ فرهنگی کشور برمی‌گردد که نتوانسته است در این چهار دهه خودش را سامان بدهد و آن چیزی را که ارزش بوده هم، تبدیل به ضدارزش کرده است …

#جامعه #آیین #سنت #ملیت #ملی‌گرایی #ازدواج #فرهنگ #دین #ارزش #ارزش‌ها #هنجار

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

✅ گروه صلح انجمن جامعه‌شناسی ایران با مشارکت گروه مسائل و آسيب‌های اجتماعی و انجمن مددکاران اجتماعی ایران به مناسبت «روز جهانی پیش‌گیری از خودکشی» برگزار می‌کند:

«بازخوانی آرای دوركيم درباره‌ی پديده‌ی خودكشی در زمان صلح»

سخن‌رانان:
#احمد_بخارایی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه)
#حسن_موسوی_چلک (رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران)
#اردشیر_بهرامی (پژوهش‌گر مسائل اجتماعی ایران و مطالعات شهری)
#پروین_ذبیحی (پژوهش‌گر و فعال حوزه‌ی زنان)
پژوهش‌گر مهمان: #سیروان_محمودی (مدیر انجمن جامعه‌شناسی ایران ـ دفتر سردشت)

🏠 مکان: اتوبان شهید حقانی (غرب به شرق)، بعد از ایستگاه مترو حقانی، ورودی کتابخانه‌ی ملی ایران، سالن اندیشگاه فرهنگی

📅 دوشنبه ۱۱ شهریور ماه ۱۳۹۸

🕓 ساعت :۱۶ الی ۱۸

🖥📱 پخش زنده 👉

🗓 یک‌شنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۸

❇️ بازداشت فعالان مدنی با سرمایه‌ی اجتماعی کشور چه می‌کند؟ برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است!

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی بازداشت‌ها و صدور آرایی با حبس‌های طولانی و شلاق برای فعالان اجتماعی و مدنی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

بازداشت‌ کنش‌گران مدنی قابل هضم نیست

… طی ۴۰ سال اخیر جامعه‌ی ما در بستری حرکت کرده که الگو‌هایی شکل گرفته و منتج به بروز رفتار‌هایی شده است. بنابراین این نوع برخورد‌ها با کنش‌گران مدنی می‌تواند به اعتبار الگوها، رفتارها، باور‌ها و قوانین رسمی و غیررسمی که در گذشته مطرح بوده (#بی‌عدالتی ساختاری) قابل هضم باشد، اما اگر فردی بدون توجه به آنچه در گذشته رخ داده به این رفتار‌ها نگاه کند موضوع برایش غیرقابل باور می‌شود …

برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است

… با روال‌هایی مواجهیم که در بستر زمان و در سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور هنجارمند و عادی شده است. یعنی در گذشته و درچارچوب‌های باوری، رفتار‌های خاصی وجود داشته که اینک هم علت تداوم آن‌ها در باور نیرو‌های اطلاعاتی، امنیتی، محاکم مبنی بر لزوم انجام این رفتار‌ها در زمان حال است …

… #نظارت_استصوابی با این شدت و حدت می‌تواند #دموکراسی را تقلیل دهد و ناکارآمد کند. در #حاکمیت_مذهبی (بخوانید: #شیعی در ایران کنونی) یک سری اصول ریشه‌ای وجود دارد که مردم به آن اعتقاد دارند و از آنجا که قوانین توسط حاکمان تفسیرپذیر است، این نوع مواجهه‌ها با فعالان اجتماعی نیز قابل توجیه می‌شود. یعنی بر اساس تفاسیر صاحبان قدرت در این نوع حاکمیت برخی از فعالیت‌های مدنی ممکن است پایه‌های نظام را سست کند لذا آن‌ها معتقدند باید با چنین برخورد‌هایی مواجهه کنند …

کاهش سرمایه‌ی اجتماعی به دنبال برخورد‌های افراطی

… هر نظامی در فکر تداوم و پایداری خود است و هیچ نظامی #قدرت خود را به #مخالفان، تقدیم نمی‌کند بنابراین برای تداوم هر نظام سیاسی، سخت‌گیری امری الزامی است، زیرا برخی احساس می‌کنند اگر جایی روزنه‌ای باز شود ممکن است مرتب فراخ و فراخ‌تر شده و ضربه‌پذیری حاکمیت را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال براساس تفسیر دینی، اجباری در انجام مناسک دینی نیست و افراد مختار در انتخاب بوده و مسئول رفتار‌های خود هستند اما علت برخورد‌های این‌گونه با موضوع «#حجاب» پیش‌گیری از باز شدن روزنه است که مبادا پایه‌های نظام را متزلزل کند و برای پیش‌گیری افراطی برخورد می‌کنند …

… #امنیت_ملی به شدت با #امنیت_اجتماعی در ارتباط است، به بیان دیگر نمی‌توانید در یک جامعه امنیت ملی و امنیت برون‌مرزی را منفک از امنیت درون مرزی تعریف کنید. بخش عمده‌ای از امنیت درون‌مرزی با امنیت اجتماعی مرتبط است که عنصر اصلی آن سرمایه‌ی اجتماعی است. وقتی به #جامعه‌ی_مدنی، آزادی‌های فردی و جمعی، #سمن‌ها و حرکت‌های جمعی داوطلبانه کم‌توجه بوده یا بر سر راه آن‌ها مانع ایجاد شود و نظارت استصوابی شدید بر جامعه وجود داشته باشد و دست به گزینش زده و قائل به خودی و ناخودی بوده، بی‌شک باید منتظر بود که ناامنی اجتماعی و تزلزل در جامعه ایجاد شود …

… وقتی #حاکمیت دلیل رفتار‌های خود را «تأمین امنیت ملی» اعلام میکند در اصل خود را با نوعی «تعارض» مواجه می سازد. برای تأمین امنیت ملی، امنیت اجتماعی لازم است که در آن «سرمایه‌ی اجتماعی» نهفته است و خمیرمایه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی نیز آزادی انتخاب افراد است و از آنجا که این موضوع در جامعه‌ی ما به شدت تهدید می‌شود به دنبال آن سرمایه‌ی اجتماعی و امنیت اجتماعی تهدید شده و به دنبال آن امنیت ملی نیز تهدید می‌شود …

… اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی مؤلفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی هستند. اگر «#اعتماد» متزلزل شود «#مشارکت» تزلزل می‌یابد و اگر «مشارکت» متزلزل شود سرمایه‌ی اجتماعی روندی نزولی خواهد داشت …

… «اعتماد اجتماعی» زمانی تقویت می‌شود که افراد احساس کنند به آن‌ها در جامعه بها داده می‌شود، کسی آن‌ها را حبس نمی کند، مورد بی‌توجهی قرار نمی‌گیرند، زمانی که مطمئن باشند در انتخاب سبک زندگی، شغل، تحصیل، نوع پوشش و رفتار و رفت و آمدنشان آزاد هستند و زمانی که احساس کنند تحکم و نظارت استصوابی روی آن‌ها کم‌تر است …

#جامعه #بازداشت #برخورد #امنیت_اجتماعی #فعالان_اجتماعی #فعالان_مدنی #آزادی #نظام_سیاسی #حکومت #حاکمان #قدرت #واکنش_اجتماعی #کنش #کنش‌گری #کنشگری #سرمایه_اجتماعی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 چهارشنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۸

❇️ از قهوه‌خانه‌گردی دیروز تا کافه‌نشینی امروز

📰 گزارش خبرگزاری دانش‌جویان (ISNA) درباره‌ی کافه‌نشینی شهروندان در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، #زهراسادات_روح‌الامینی و #مهدی_نوروزخانی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… در گذشته در #قهوه‌خانه‌ها نوعی هم‌سویی در الگوهای رفتاری مشاهده می‌شد و آن‌چیزی که قهوه‌خانه‌ها را برجسته می‌کرد آن بود که #مردان برای گذران #اوقات_فراغت و زنگ #تفریح خود در این مکان‌ها حاضر می‌شدند اما اکنون #دختران می‌توانند با #امنیت خاطر بیش‌تری در کافه ها حضور یابند. در واقع آن چیزی که تغییر یافته این است که #کافه و #کافه‌گردی به صورت نوعی سبک زندگی جدید و #مدرن با تلفیق سلیقه‌های جدید و نوین رواج یافته است …

… زمانی که از واژه‌ی سلیقه‌های مدرن یاد می‌شود، نگاه‌ها به جامعه‌ی دخترانی معطوف است که می‌خواهند به نحوی از پوسته‌ی اسارت‌بار گذشته رهایی یابند زیرا زمانی که دختران قصد #قرار_ملاقات با شخصی را دارند راحت‌تر می‌توانند از #خانواده برای حضور در این مکان کسب اجازه کنند تا این‌که بخواهند در فضایی مانند پارک قرار ملاقات بگذارند …

… براساس این #پیمایش حدود ۳۲ درصد برای داشتن قرار به کافه‌ها می‌روند. به نظر، بیش‌تر این قرارها و ملاقات‌ها توسط #جوانان اتفاق می‌افتد. در واقع این موضوع بیان‌گر آن است که فضای کافه‌ها برای قرار ملاقات قشر #جوان بسیار مناسب است و فضاهای دیگر برای چنین قرارهایی با حصار و محدودیت اجتماعی همراه است، حال آن‌که در دوران گذشته افراد می‌توانستند در هر فضایی قرار ملاقات بگذارند. لذا می‌توان گفت دافعه‌ی اجتماعی موجود در #جامعه باعث شده افراد به فضاهایی مانند کافه‌ها بیش‌تر جذب شوند …

… طبق این پیمایش حدود ۴۵ درصد افراد برای #نوشیدن #چای و ۲۰ درصد برای نوشیدن قهوه به کافه‌ها می‌روند، کافی‌شاپ فضایی است که به نوشیدن #قهوه تأکید می‌کند، حال آن‌که طبق این آمارها بیش‌تر افراد برای نوشیدن چای در کافه‌ها حضور می‌یابند. پس می‌توان گفت این‌گونه نیست که افراد با محتوای کافی‌شاپ ارتباط تنگاتنگی برقرار کرده باشند. در واقع افراد در راستای کارکرد قهوه‌خانه‌ها در مکانی تحت عنوان کافه‌ها حضور می‌یابند …

… این آمار مانند این‌که ۵۰/۳ درصد پاسخ‌گویان برای تفریح و ۳۹/۵ درصد برای وقت گذراندن به کافه می روند بیان‌گر آن است که در جامعه محدودیت‌هایی برای تفریح و وقت‌گذرانی جوانان وجود دارد که باعث شده تمایل به سمت کافه‌نشینی افزایش یابد. البته فراهم بودن فضایی برای گذران وقت جوانان نقطه‌ی قوت است …

… #کافه‌نشینی نوعی #سبک_زندگی #پسامدرن است و افراد با انتخاب #کافی‌شاپ قصد دارند نوعی تعامل بین امر محلی و جهانی را فریاد بزنند …

… زمانی که از بیرون به کافه‌ها می‌نگریم، می‌بینیم که به دلیل گران‌بودن قیمت کافه‌ها تنها قشر خاصی از جامعه می‌توانند در چنین فضایی حضور یابند. در واقع گرانی یکی از عواملی است که باعث شده هنوز کافه‌ها ظرفیت داشته باشند. گویی این فضا تنها برای قشر خاصی از جامعه راه‌اندازی شده است که در صورت کاهش قیمت‌ها و افزایش تعداد چنین فضاهایی به مراتب تعداد بیش‌تری از جوانان نیز به نحوه افراطی به آن پناه می‌برند زیرا در جامعه‌ی ما جوانان با بحران هویتی از سطح خرد تا کلان مواجه هستند …

… در سطح خُرد هنوز برقراری رابطه‌ی‌ #جوانان با جنس مخالف در #فرهنگ ایران به‌درستی تعریف نشده است، در سطح میانه نیز مشکلات اشتغال و در سطح کلان بحران کم‌تفاوتی و #بی‌تفاوتی_اجتماعی موج می‌زند که گریبان #جامعه را گرفته است. جوانان ما با بحران هویتی مواجه هستند و این امر باعث شده افراد به فضاهایی که در آن #احساس_امنیت دارند متمایل شوند. نگاه آسیب‌شناسانه به کافه و کافه‌نشینی بیان‌گر آن است که در کافه‌ها چه می‌گذرد؟ چه الگوهایی مطرح می‌شود؟ آیا کافه‌ها مکانی برای گذران #اوقات_فراغت جوانانی است که فردای خود را فعال‌تر در محل کارشان حضور داشته باشند یا بخش اعظم و زیاد زندگی‌شان در چنین فضاهایی خلاصه می‌شود؟ …

#کافه_نشینی #شهر #روابط_اجتماعی #روابط_انسانی #شهروندان

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

📆 آدینه ۱۵ شهریور ۱۳۹۸

❇️ به بهانه‌ی‌ اتحاد رؤسای سه قوه به خواست «#رهبری» مبنی بر کاهش تعهدات برجام

🖌 #احمد_بخارایی | #جامعه‌شناس

گام سوم افزایش #غنی‌سازی به فرمان #رئیس‌جمهور، #حسن_روحانی از شنبه ۱۶ شهریور ۹۸ (فردا) آغاز می‌شود. علاوه بر آمریکا کشورهای اروپایی هم خواسته‌اند که چنین نشود. دو قدرت بسیار نابرابر یعنی #ایران و #غرب در مقابل هم ایستاده‌اند. برخی تصور می‌کنند در کشور ما از جیب مردم و به قیمت #تهدید #امنیت و #تحدید #آزادی‌ها در این مصاف، هزینه می‌شود. آنان می‌پندارند با وجود نگاه #ولایی در #حاکمیت_مذهبی در ایران و نیز در میان جناح‌های سیاسی #راست و #چپ داخل #حکومت، انتظار خاصی از ایشان برای چاره‌جویی نمی‌رود. به نظر آنان از شنبه به بعد توپ در زمین «مردم» است و این‌که بپذیرند آینده‌ی تیره‌تر و خوف‌ناک را یا نپذیرند … ! به نظر می‌رسد این احساس و این نگاه اگر گسترش یابد، انسجام اجتماعی را بیش از پیش به گسست سوق می‌دهد.

#سیاست #انتخابات #ایران #ساختار_قدرت #حاکمیت #نظام_سیاسی #جمهوری_اسلامی #مشارکت_سیاسی #شهروندان #تصمیم #سرنوشت #جمهور #جمهوریت #اراده‌ی_سیاسی #اراده_سیاسی #دولت #کارآمدی_سیاسی #نظام #نظام_سیاسی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 شنبه ۱۶ شهریور ۱۳۹۸

❇️ #پوزیتیویسم مد نظر #آگوست_کنت در جامعه‌ی ایران شکل نگرفته است

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (IRNA) به مناسبت سال‌روز درگذشت آگوست کُنت در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی #جامعه‌شناس و مدیر گروه فلسفه‌ی #علوم_اجتماعی در انجمن جامعه‌شناسی ایران

👈 نمایش گزارش:
👇بخش‌هایی از سخن من:

❓#جامعه‌شناسی_ایران چه نسبتی با آگوست کُنت برقرار کرده است؟

… #آگوست_کنت آغازگر #پوزیتیویسم در حوزه‌ی #جامعه‌شناسی است. او از #فلسفه به سمت جامعه‌شناسی می‌غلتد که این هم هنر بزرگ او محسوب می‌شود که هم واضع واژه‌ی جامعه‌شناسی و هم این‌که به عنوان پدر جامعه‌شناسی است. ما تا آگوست کُنت را درک نکنیم و پوزیتیویسم را در ساحت و فضای ذهنی او نفهمیم نمی‌توانیم بگوییم که جامعه‌ی ایران به طرف کُنت متمایل شده است یا خیر ...

… آگوست کُنت را باید در یک فضایی میان #فلسفه و #جامعه‌شناسی خواند و ارزیابی کرد. بسیاری که درباره‌ی #کنت در ایران بحث می‌کنند تنها در حوزه‌ی جامعه‌شناسی بحث خود را پیش می‌برند و همین هم باعث می‌شود برداشت ناقص و نیمه‌تمامی از کُنت داشته باشند ...

… رویکرد او از سه جهت برجسته‌گی دارد که پیوندی میان جامعه، ذهن و حوزه‌ی سیاست و قدرت برقرار می‌کند. در تکامل «#جامعه» به مراحل سه‌گانه‌ی #الهی، #فلسفی و #علمی می‌پردازد و در تطور «#ذهن» به سه مرحله‌ی ربانی، متافیزیکی و اثباتی یا #پوزیتیویسم اشاره دارد که در تناظر با این‌ مراحل سه‌گانه، انواع سلطه هم سه‌گانه می‌شود؛ «سلطه‌ی کاهنان، سلطه‌ی مردانِ حقوق‌دان و سلطه‌ی مدیرانِ صنعتی و هدایت اخلاقی دانش‌مندان». بنابراین پوزیتیویسم کُنتی در دوره‌ی سوم معنادار می‌شود و این‌جا است که آگوست کُنت تأکید می‌کند که ما باید از #روش_تجربی در #علوم_انسانی استفاده کنیم اما در میان #علوم هفت‌گانه، جامعه‌شناسی علم هفتم است و از «#کلیت_متنازل» و «#پیچیده‌گی_متزاید» برخوردار است؛ یعنی کلیت به حداقل و پیچیده‌گی آن به حداکثر می‌رسد ...

❓به چه دلیل آن چیزی که امروز در جامعه‌ی ایران رواج دارد با #اثبات‌گرایی یا #پوزیتیویسم مد نظر آکوست کُنت هم‌خوانی ندارد؟

… آن‌چه امروز در #ایران جاری است به دو دلیل #پوزیتیویسم ناشی از آگوست کُنت نیست؛ یکی این‌که پوزیتیویسمی که کُنت می‌گوید در یک جامعه‌ای امکان تحقق دارد که در مرحله‌ی سوم و علمی باشد که جامعه‌ی ما نیست و در مراحل #الهی ـ #فلسفی به سر می‌برد. در نظریه‌ی آگوست کُنت، رشد ذهنی به مرحله‌ی سوم که اثباتی است باید رسیده باشد و از #قواعد_ربانی و #متافیزیکی گذر کرده باشد که جامعه‌ی ما باز هم گذر نکرده است. در جامعه‌ی کنونی ایران (بخوانید: #حاکمیت_شیعی) اذهان ما آمیخته با اشکال ربانی، متافیزیکی و یک اثباتی معیوب است و نهایتاً در نظریه‌ی کنت، نوع #سلطه مطرح است که وقتی جامعه‌ی ما در دو بخش «جامعه و ذهن»، در جایگاه خودش قرار ندارد که #پوزیتیویسم معنادار شود در انواع #سلطه هم به همین‌گونه است؛ یعنی به مدیران صنعتی و اهالی علم و اندیشه تعلق ندارد و سلطه، آمیخته‌ای میان #حقوق و #مذهب است …

… در آن چیزی که آکوست کُنت می گوید بسیاری از ظرافت های کیفی وجود دارد که در جامعه‌ی ما کم‌تر درک می‌شود زیرا اگر افراد #فلسفه ندانند نمی‌توانند او را به خوبی درک کنند، ولی یک #فیلسوف بسا بتواند از مباحث کُنت مطالب خاصی را استنتاج کند. #جامعه‌شناسی ما تلاش می‌کند از جامعه‌شناسی #فرانسه ایده بگیرد اما به دلایل گفته شده نمی‌تواند موفق باشد …

… آن چیزی که در ایران در حوزه‌ی #جامعه‌شناسی شکل گرفته نوعی فهم تقلیل‌گرایانه از #روش_کمی‌گرایی است که آن هم به شکل معیوب آن اجرا می‌شود؛ چیزی که تکنیک‌ها به پرسش‌نامه و چند آزمون آماری بی‌جان و روش‌ها هم به پیمایش، تقلیل پیدا کرده است بدون این‌که تصویری از #واقعیت_اجتماعی در نتایج به دست آمده نشان داده شود. بنابراین #پوزیتیویسم مد نظر آگوست کُنت شکل نگرفته است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

📅 دوشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۸

❇️ نشست «بازخوانی آرای دوركيم درباره‌ی پديده‌ی خودكشی در زمان صلح»
به مناسبت ۱۰ سپتامبر (۱۹ شهریور) روز جهانی پیش‌گیری از خودکشی

👥 سخن‌رانان:
#احمد_بخارایی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه)
#حسن_موسوی_چلک (رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران)
#اردشیر_بهرامی (پژوهش‌گر مسائل اجتماعی ایران و مطالعات شهری)
پژوهش‌گر مهمان: #سیروان_محمودی (مدیر انجمن جامعه‌شناسی ایران ـ دفتر سردشت)

🔰 برگزار کننده: انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه صلح با همکاری دیگر گروه‌ها)
📅 تاریخ: ۱۱ شهریور ۱۳۹۸
🏫 مکان: کتاب‌خانه‌ی ملی

👇 گزارش نشست در:
روزنامه‌ی ایران (Iran Online)

🔍 بخش‌هایی از سخن‌رانی من:

«#خودکشی» به مثابه «#امر_سیاسی» در #ایران اخیر

… #صلح با «بیرون»، مقدمه و شرط لازم برای صلح با «درون» است تا زنجیره‌ی صلح کامل شود و زشتی‌هایی مانند «#خودکشی» اتفاق نیفتد. صلح با «بیرون» هم زمانی شکل می‌گیرد که ساختارها و نهادهای اجتماعی یک تعامل خوب با فرد داشته باشند و به نیازهای او در سه سطح: خُرد (مانند رابطه با جنس مخالف)، میانه (ایفای نقش و دریافت پاداش) و کلان (کاهش #بی‌تفاوتی_اجتماعی) پاسخ گویند …

… «#دورکیم» را مبنا قرار دهیم و سپس «#فرا_دورکیمی»، #مسائل جامعه‌ی ایران از جمله «خودکشی» را در متن اجتماعی ـ سیاسی «#حاکمیت_شیعی» تحلیل کنیم …

… «فکر کردن» به #خودکشی، «تهدید» به خودکشی و «اقدام» به خودکشی، سه مرحله در تحلیل خودکشی است. #آمار کسانی که در ایران خودکشی کرده‌اند بیشتر از نرخ شش در صدهزار نفر است که رسماً عنوان شده است. شاید بیش از ده برابر این افراد، «اقدام» به خودکشی کرده‌اند اما ناموفق بوده‌است. چند برابر این‌ها هم «تهدید» به خودکشی و میلیون‌ها ایرانی همواره به «فکر» خودکشی بوده‌اند …

… خودکشی‌ها را باید «ترکیبی» مشاهده و تحلیل کرد. در ایران، «#خودکشی»‌ها از این جهت «#سیاسی» هستند که جای پای نظام سیاسی در ایران اخیر در هر سه نوع خودکشی و نهایتاً خود‌کشی‌هایی که دارای مجموعه عوامل ترکیبی هستند مشاهده می‌شود. در خودکشی #دگر‌دوستانه «#امر_فرهنگی»، در خودکشی #خودخواهانه «#امر_اجتماعی» و در خودکشی ناشی از #بی‌هنجاری «#امر_اقتصادی» پررنگ است و این امور مستقیماً از سوی #نظام_سیاسی، #بازتولید یا تولید شده‌اند …

… وقتی یک #انقلاب می‌آید و توی گوش #رژیم قبلی می‌زند و می‌گوید من آمده‌ام تا امر «#فرهنگ» را تحول بخشم اما پاشنه‌ی فرهنگی به سمت عقب‌تر می‌چرخد این در اصل یک #خیانت و فریب فرهنگی است که یکی از نمودهایش می‌تواند «خودکشی» افراد باشد …

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 سه‌شنبه ۱۹ شهریور ۱۳۹۸

❇️ ظهر عاشورای ۱۹ شهریور و مظلومیت شهروندان

به ظهر #عاشورا در ۱۹ شهریور ۹۸ نزدیک می‌شویم. صدای طبل‌ها در دسته‌ی #عزاداری از دور به گوش می‌رسد. دارم به امشب و شام غریبانی که #شیعیان برای #اسارت #زینب و کاروان اسرای عاشورا به پا می‌دارند فکر می‌کنم. ذهنم به اطراف، پرواز می‌کند. هیاهویی در درونم به پا است. کجاییم و چه می‌کنیم؟ کدام‌یک از دردها را فریاد بزنم؟ چه می‌خواستیم و چه شد! برای #مظلومیت و آزاده‌گی #حسین، سینه‌ها چاک و امشب برای اسارت زینب، اشک‌ها سرازیر می‌‌شوند و این برای واقعه‌ای است که قرن‌ها قبل اتفاق افتاده. چگونه است که برای آن واقعه‌ی قدیمی دل‌ها می‌شکند و سینه‌ها از ضربت‌ها سرخ می‌شود اما به پیرامون خود توجه نمی‌شود؟ به نام حسین و زینب، حاکمیتی شکل می‌گیرد اما آن کجا و این کجا! دیروز شنیدیم #دختر_آبی، همان #سحر_خدایاری که چهار روز پیش در اثر #خودسوزی در #اعتراض به روند #داد‌گاه‌ در بیمارستان جان باخت از سوی #نیروهای_امنیتی ابتدا خانواده‌اش فرا خوانده شدند و توجیه و #تهدید شدند که مصاحبه‌ای نداشته باشند و سپس جسدش دفن و پس از آن خبر مرگش (بخوانید: #قتل #اجتماعی ـ #سیاسی) دیروز منتشر شد. «سحر» در اسفند ۹۷ هنگام ورود به استادیوم #آزادی دستگیر شد و شش ماه در بلا‌تکلیفی و رفت‌وآمد به دادگاه بود تا شمشیر داموکلس #قاضی، بالای سرش مانند هیولایی آزارش دهد. سحر تصمیم به خودسوزی گرفت و به جان‌گداز‌ترین شکل، خود را فدای ورود آزاد #زنان به #ورزشگاه #آزادی کرد. تندیس او در بدو ورود به ورزشگاه آزادی باید نصب شود. اینک صدای طبل‌ها بلند شده‌اند و به ظهر #عاشورا نزدیک می‌شویم. ذهنم از سحر عزیز، به سمت #اسرا می‌رود. #یاسمن_آریایی، #منیژه_عرب‌شاهی و #مژگان_کشاورز از مخالفان #حجاب_اجباری در ماه گذشته روی هم به ۵۵ سال و نیم #حبس #تعزیری محکوم شدند و در زمان #محاکمه در دادگاه به #وکیل دسترسی نداشتند. ذهنم را مرور می‌کنم به همراه صدای طبل‌ها که هر لحظه بلندتر می‌شود فعالان #محیط_زیست را به یاد می‌آورم. ۸ #فعال_محیط_زیست یک سال و نیم است که در بازداشت‌اند. #مراد_طاهباز، #سام_رجبی، #امیرحسین_خالقی، #هومن_جوکار، #سپیده_کاشانی، #نیلوفر_بیانی، #طاهر_قدیریان و #عبدالرضا_کوهپایه به #اتهام «#افساد_فی‌الارض و #جاسوسی و همکاری با دول متخاصم» در اسارت‌اند. #نیلوفر_بیانی در جلسه‌ی دوم دادگاه‌ش گفته بود که تحت فشار و تهدید #بازجویان #اعتراف کرده است. به‌یاد زنده‌یاد #کاووس_سید_امامی افتادم که در سال ۹۶ در #زندان #اوین #خودکشی «کرده‌ شد». او هم متهم به این بود که محیط زیست و #طبیعت را محترم می‌شمارد و برای حفظ #حاکمیت_مذهبی در ایران نسبت به طبیعت، اولویت قائل نیست! ذهنم به قبل‌تر سفر می‌کند، #محمود_علوی، #وزیر_اطلاعات در دوازدهم همین ماه گفته بود ۵۳ نفر بازداشت شده در پرونده‌ی #متهمان #ترور #دانش‌مندان #هسته‌ای از جمله #مازیار_ابراهیمی که سال‌ها در بازداشت و #شکنجه و #اعتراف‌گیری به اجبار و تهیه‌ی برنامه‌ی دروغین تلویزیونی «#کلوپ_ترور» بودند با پرداخت چهار میلیارد تومان(!) مورد دل‌جویی و آزادی قرار گرفتند. قبل از آن، #مجید_جمالی_فشی به اتهام ترور دکتر #مسعود_علی_محمدی #اعدام شده‌بود و ظاهراً فرصت پیدا نکرد تا ندای مظلومیتش را با صدای طبل‌ها به گوش من و شما برساند. چه می‌گویم، چه می‌نویسم، چه می‌شنوید: پرداخت مبلغی معادل خرید یک ماشین لوکس به مجموع ۵۳ متهم مظلوم پس از ماه‌ها و بلکه سال‌ها اسارت و نابودی جسم و روح و امید و حیات! صدای طبل‌ها در دسته‌ی #عزاداری بلندتر شده‌است اما تمرکز می‌کنم و به یاد فعالان کارگری و مدنی مرتبط با مطالبات #کارگران نیشکر #هفت‌تپه می‌افتم. آنها هم اینک در اسارت‌اند. #اسماعیل_بخشی، کارگری که فریاد می‌زند و حقوق ماهیانه‌اش را طلب می‌کند به اتهام اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه #امنیت_ملی و فعالیت تبلیغی علیه #نظام و نشر اکاذیب به ۱۴ سال #حبس در هفته‌ی گذشته محکوم می‌شود. #سپیده_قلیان که فریاد #کارگران را در نشریه‌ی «#گام» طنین‌انداز می‌کند به ۱۸ سال #زندان #محکوم می‌شود. این دو گفته بودند از سوی #وزارت_اطلاعات شکنجه شده‌اند. گفته می‌شود #امیرحسین_محمدی، #ساناز_الهیاری، #امیر_امیرقلی و #عسل_محمدی هم که همکار #سپیده_قلیان در نشریه‌ی گام بودند هر یک به ۱۸ سال #حبس محکوم شدند. … 👈 ادامه

📺 ویدئو: روایتی از وکلای زندانیان سیاسی را تماشا کنید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 دوشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۸

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات «#مجلس_شورای_اسلامی» در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۱ |
اولین مکث: #فروکاهش «#جمهوری_اسلامی»

⟩⟩ حدود چهل سال پیش به «#جمهوری_اسلامی» اکثر قریب به اتفاق، #رأی «آری» دادند. چهل سال، زمان زیاد و کافی برای آزمون کارآمدی یک #نظام_اجتماعی است. اینک لازم است تأمل جدی صورت پذیرد. به نظر می‌رسد منظور از «#اسلامی» به عنوان صفت برای «#جمهوری» در ابتدای این راه، لزوم هم‌سویی تفاسیر از موضوعات «#اسلامی» با «#جمهوریت» بود. بدون شک، «موصوف» یعنی «#جمهوریت» دارای محوریت بود. تعریف #جمهوریت هم که واضح است: #حاکمیت بدون قید و شرط #اکثریت! اما آن‌چه در این چهل سال گذشت با محوریت «#حاکمیت_شیعی» بود.

⟩⟩ «#جمهوریت» به «#حاکمیت» #فروکاهش یافت زیرا بر اساس اصل ۲ #قانون_اساسی، «#تفسیر #فقها» اصل است و بر اساس اصول ۹۸ و ۹۹ #قانون_اساسی، #تفسیر_قانون_اساسی به عهده‌ی #شورای_نگهبان و نیز #انتخابات با #نظارت_استصوابی آنان شکل گرفته است که همواره بسیاری از #داوطلبان، #رد_صلاحیت شده‌اند و «#همه‌پرسی» تبدیل به «#بخشی‌پرسی» شده است. «#اسلامی» هم به «#شیعی» #فروکاهش یافت زیرا محتوای این روند مبتنی بر متون #شیعه بوده و #رهبری #نظام هم به صراحت اعلام داشت: «#جمعیت‌ها و #مذاهب غیر #شیعه در #اسلام بدانند امروز #شیعه است که در #ایران_اسلامی این #پرچم #اقتدار_اسلامی و #عزت_اسلامی را بلند کرده است و بر روی دست گرفته و #استکبار احساس عجز می کند.» (۱۵/آذر/۸۸، عید غدیر). بنابراین «#جمهوری_اسلامی» فروکاهش یافت به: «#حاکمیت_شیعی».

⟩⟩ اینک هم این #نظام_اجتماعی برخوردار از مسائل کثیر و بحران‌هایی است که بخش‌های مهمی از #جامعه احساس عجز می‌کنند. بنا به این‌که تحلیل من از شرایط کنونی در چهارچوب #کارآمدی_اجتماعی و نه صرفاً #سیاسی، معطوف به «وجود #ابربحران #ناکارآمدی» است، پس با #عدم_شرکت در #انتخابات_مجلس در اسفند ۹۸ به صورت مسالمت‌آمیز، نظرم را ابراز می‌دارم.

* تا انتخابات موعود هر هفته یک دلیل
#اجتماعی (برای درنگ‌کردن) بیان خواهد شد. نگاه یک #جامعه_شناس، معطوف به کارکردهای یک #نظام_اجتماعی است و بر این اساس، هر #نظام_سیاسی که دارای کارکرد برای همه قشرها باشد دارای اعتبار است.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

✅ نشست «#موانع #فعالیت #ورزشی #زنان»
با توجه به رخداد #خودسوزی #دختر_آبی (#سحر_خدایاری)

| سخن‌رانان:
#سعید_مدنی (جامعه‌شناس و پژوهش‌گر)
#طیبه_سیاوشی (نماینده‌ی #مردم در #مجلس)
#حسن_محدثی (جامعه‌شناس دین)

| مهمانان ویژه: معاون وزیر ورزش + یک ورزش‌کار زن موفق

| مدیر نشست: #احمد_بخارایی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه)

| برگزارکننده: انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه مسائل و آسيب‌های اجتماعی)

📅 تاریخ: چهارشنبه ۲۷ شهریور ماه ۱۳۹۸

🏠 مکان: تهران، خانه‌ی وارطان (نقشه)

🕒 زمان: ساعت ۱۵ تا ۱۸

🖥📱 پخش زنده 👉

«#دختر_آبی»، نماد دخترهای #آبی و #قرمز و #بی‌رنگ است که باید تحلیل شوند …

«#سحر_خدایاری» به هر نحو سوخته باشد، فریادش را بشنویم …

📅 شنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۸

✅ نشست «موانع فعالیت ورزشی زنان»
با توجه به رخداد #خودسوزی #دختر_آبی (#سحر_خدایاری)

| سخن‌رانان:
#سعید_مدنی (جامعه‌شناس و پژوهش‌گر)
#حسن_محدثی (جامعه‌شناس دین)

| مدیر نشست: #احمد_بخارایی (جامعه‌شناس)

| برگزارکننده: انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه مسائل و آسيب‌های اجتماعی)

📅 تاریخ: چهارشنبه ۲۷ شهریور ماه ۱۳۹۸

🏠 مکان: تهران، خانه‌ی وارطان

👇 گزارش نشست در:
📰 روزنامه‌ی شهروند: چاپی | آنلاین

🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… سخن امروز پیرامون #خودسوزی «سحر خدایاری» است که ۲۹ سال سن داشت و دارای دو لیسانس کاربردی بود …
… پدرش حیدر علی خدایاری و خواهرش در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها مطرح کردند که سحر برخوردار از بیماری دو قطبی و سابقه‌ی خودکشی است. این خانواده که دارای دو داماد «روحانی» و معمم است بنا به اظهاراتشان علاقه‌مند نبودند که از خبر خودسوزی سحر خدایاری مشهور به «دختر آبی» مخالفان و منتقدان نظام #جمهوری_اسلامی استفاده کنند؛ پس سعی کردند علت خودسوزی سحر را به اختلال دوقطبی تقلیل دهند و ارتباطی بین کنش سحر و موضوع #تبعیض علیه زنان در عرصه‌های گوناگون از جمله در ورزش ندیدند …

… آیا رخ‌دادهایی از این دست که به شکل‌های گوناگون در جامعه اتفاق می‌افتد منحصر به فرداند یا به نحو جامعه‌شناختی در یک بستر بزرگ‌تر قابل تحلیل هستند؟ این‌که پدر سحر که یک تفکر تند مذهبی در ایران را نمایندگی می‌کند ابراز می‌دارد که او با رفتن دخترش به ورزش‌گاه مخالف بوده و اگر آن روز می‌دانسته که سحر عازم ورزش‌گاه آزادی برای تماشای فوتبال است به او اجازه نمی‌داده و مانع می‌شده است، آیا منحصر به خانواده‌ی سحر خدایاری است یا پدر این خانواده برخوردار از یک چهارچوب رفتاری است که ریشه در فرهنگ دینی دارد؟ …

… آیا این رخ‌داد با حکایت ورزش زنان بی ارتباط است؟ گفته می‌شود تعداد زنان ورزش‌کار سازمان‌دهی شده یک چهارم مردان ورزش‌کار است. آیا تجهیزات و امکانات و بودجه‌ی ورزشی #زنان و مردان گویای فاصله‌ی زیاد و شکاف عمیق نیست؟ مهم‌تر از تجهیزات و امکانات در ورزش زنان، موانع فرهنگی ـ اجتماعی است. آیا رسانه‌های دولتی و حتا خصوصی در ایران این اجازه را دارند که نسبت به لزوم و جایگاه ورزش زنان در روند فعالیت‌های اجتماعی مساوات‌طلبانه سخن بگویند و سطح فرهنگ را ارتقا دهند؟ …

… اگر قرار باشد که علت مرگ«دختر آبی» را #اختلال _دوقطبی بدانیم تکلیف آن ۳۰درصد جمعیت ایران که به گفته‌ی سخن‌گوی وزارت بهداشت و درمان دچار #اختلال_روانی هستند و در این میان تعداد زنان یک و نیم برابر مردان است چیست؟ …

… در جامعه‌ی ما #فقه سنتی و محافظت‌گرا نتوانسته‌است فاصله‌ی بین زنان و مردان را کاهش دهد و «فقه زنان» کارایی لازم را نداشته است. به بیان دیگر بنا به تعبیر دکتر محدثی یک نوع «تأخر فقهی» وجود دارد و فقه محافظت‌گرا نتوانسته است فاصله‌ی بین رویکرد سنتی و مذهبی به زندگی زنان را با رویکرد مدرن کاهش دهد و این شکاف، عمیق و وسیع است که گاه نومیدی به حل مشکلات مرتبط با تبعیض جنسیتی را دامن می‌زند …

… بدون شک هدف از #انقلاب سال ۵۷ نه صرفاً سیاسی بلکه اجتماعی هم بود اما به نظر می‌رسد روند هویت‌یابی در بین قشرهای گوناگون از جمله زنان و جوانان و دانش‌گاهیان با مانع مواجه شده است حال آن‌که هدف یک انقلاب اجتماعی، تقویت روند #هویت‌یابی است …

… به نظر می‌رسد خودسوزی سحر خدایاری از نوع خودکشی ناشی از شرایط آنومیک در چهارچوب نظری دورکیم است و در ایران امروز نمی‌توان مسائل اجتماعی را منفک از یکدیگر تحلیل کرد. این رخ‌داد با رخ‌داد ازدواج دختر ۱۰ساله در شهرستان بهمئی که ماه گذشته سر و صدا به پا کرد مرتبط است همان‌گونه که ازدواج ۵۰۰۰۰ دختر کودک زیر ۱۴ سال در سال در ایران مرتبط با انواع خودکشی‌ها است … | متن کامل |

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |

🗓 دوشنبه ۱ مهر ۱۳۹۸

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات «#مجلس_شورای_اسلامی» در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۲ | دومین مکث:
#فروکاهش مفاهیم سه‌گانه‌ی «#امنیت»، «#اقتدار» و «#وحدت» #ملی

یادآوری: ابتدا لازم است متذکر شوم منظورم از واژه‌های «فروکاهش» و «تقلیل» که در مطلب زیر از آن‌ها استفاده کرده‌ام، برجسته‌سازی بخش‌هایی از یک مفهوم و گاه به فراموشی‌سپردن بخش‌های دیگر از سوی صاحبان قدرت در ایران است. این مانند آن است ‌که بگوییم: «انسان» و فقط به «شکم» او توجه کنیم و منظورمان فقط همان «شکم» باشد! این‌گونه، واژه‌ها از معنا تهی می‌شوند.

⟩⟩ سال‌ها است سه مفهوم: «امنیت ملی»، «اقتدار ملی» و «وحدت ملی» از سوی صاحبان قدرت در ایران تکرار می‌شود. به نظر می‌رسد این مفاهیم از معنای اصلی خود تا حدودی تهی شده‌اند و اگر این روند ادامه یابد نظام اجتماعی در ایران، بیش از پیش به مرز فروپاشی نزدیک خواهدشد و این در حالی خواهدبود که ممکن است نظام سیاسی با انواع ترفندها سر پا باقی بماند! نگاه من در این تحلیل از اساس، جامعه‌شناختی است و با این رویکرد به تحلیل نظام اجتماعی ایران در سایه‌ی آن سه مفهوم می‌پردازم. به بیان دیگر، توجه من به ابعاد و عناصر اجتماعی در مفهوم‌های سه‌گانه فوق است و فارغ از نظام سیاسی به بحث می‌نشینم. بنابراین:

⟩⟩ یک ـ به نظر می‌رسد مفهوم «#وحدت_ملی» شامل دو عنصر اصلی‌: «#همه» و «#اراده» به مقدار زیادی «فروکاهش» یافته است. یعنی:
۱ـ تقلیل ایفای نقش «همه» به ایفای نقش «برخی» در نظام اجتماعی بنا به ساختار تبعیض‌آلود از نوع «رانتی ـ مذهبی » در متن سیاسی با ساختار توزیع نابرابر قدرت.
۲ـ تقلیل «اراده‌ی مردم» به «اراده‌ی سهام‌داران در حوزه‌ی قدرت» متشکل از جناح‌های راست و چپ که طی چهار دهه‌ی اخیر، در میان خود و خانواده و خویشاوندان «بازتولید» شده‌اند.

⟩⟩ دو ـ به نظر می‌رسد مفهوم «#اقتدار_ملی» شامل دو عنصر اصلی‌: «#مشروعیت» و «#اعتماد» به مقدار زیادی «فروکاهش» یافته است. یعنی:
۱ـ تقلیل «مشروعیت توأم با عدالت و رعایت منافع عمومی» به «مشروع‌سازی توأم با تهدید و زور برای اطاعت از #قدرت».
۲ـ تقلیل «اعتماد #شهروندان به شخص یا گروه صاحب قدرت مبتنی بر رابطه‌ی متقابل» به «عادت شهروندان در پذیرش قدرت مبتنی بر ذات‌انگاری اقتدار».

⟩⟩ سه ـ به نظر می‌رسد مفهوم «#امنیت_ملی» با دو عنصر اصلی‌: «#حفاظت» و «#منافع» به مقدار زیادی «فروکاهش» یافته‌است. یعنی:
۱ـ تقلیل «حفاظت از نظام #شهروندی در یک #حکومت_ملی در مقابل تهدیدات خارجی» به «حفاظت از #حاکمیت_مذهبی از طریق قدرت نظامی در مقابل تهدیدات داخلی به گونه‌ای که تهدیدات خارجی، افزون شود».
۲ـ تقلیل «#منافع_ملی به وسیله‌ی کسب فرصت‌ها برای توسعه» به «منافع جناحی و بخشی به وسیله‌ی توزیع نابرابر فرصت‌های رشد».

⟩⟩ بر اساس آن‌چه گفته شد به نظر می‌رسد شرکت در انتخابات اسفند ۱۳۹۸ به نحوی به تقویت این روند قدیمی می‌انجامد، حال آن‌که این روند به فروپاشی نظام اجتماعی منجر می‌شود که شایسته‌ی اجتماع انسانی نیست و عوارض جبران‌ناپذیری دارد. از جدید‌ترین نشانه‌های کژکارکرد مفاهیم سه‌گانه‌ی مذکور، دستور حکومتی و #امنیتی مبنی بر عدم پخش اخبار و تحلیل‌های مربوط به #خودسوزی #سحر_خدایاری معروف به «#دختر_آبی» در رسانه‌های دیداری و شنیداری و چاپی و اینترنتی و نیز لغو مجوز #دوچرخه‌سواری #زنان و مردان در آدینه ۲۹ شهریور در پارک لاله است. بدون شک موارد خرد و میانه و کلان در هر جامعه‌ای دارای ارتباط وثیق و معناداری هستند به مصداق «مشت، نمونه‌ی خروار». متأسفانه انواع فروکاهش‌ها و تقلیل‌های مفاهیم سه‌گانه‌ی مذکور به رخ‌نمایی انواع کوته‌بینی‌ها و اجحافات از سوی حاکمیت مذهبی به شهروندان شده است که نشان از عقب‌ماندگی اجتماعی است.

* تا انتخابات موعود هر هفته یک دلیل #اجتماعی برای درنگ‌کردن بیان خواهد شد. نگاه یک #جامعه_شناس، معطوف به کارکردهای یک #نظام_اجتماعی است و بر این اساس، هر نوع #نظام_سیاسی که دارای کارکرد برای همه‌ی قشرها باشد دارای اعتبار است!

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |