Жума айёмингиз муборак бўлсин!

Улашинг: @diniysavollar

НАМОЗНИ ҚАСР ҚИЛИБ ЎҚИЙМАНМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Мен Андижонданман. Тоққа икки кунга дам олишга борсам, намозни қаср қилиб ўқийманми ёки тўлиқ ўқийманми? Масофа 200 км атрофида.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Сиз бу ҳолатда мусофир ҳисобланасиз ва тўрт ракатли фарз намозларнигина қаср қилиб ўқийсиз. Суннатларни эса тўлиқ адо қиласиз. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

СИГИРНИ СЎЛАГИ ТЕККАН КИЙИМ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Сигирни сўлаги теккан кийимда намоз ўқиш жоизми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Шариатимизда гўшти ейиладиган ҳайвонлар (сигир, туя, қўй ва эчки)нинг сўлаги, сарқити (қолдирган суви, оғзи теккан нарсалар) пок ҳисобланади. Шунга кўра сигирни сўлаги теккан кийим билан намоз ўқиш жоиз. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

❓Соҳиби узр маҳсига масҳ тортиши мумкинми?

Ғуломиддин домла Холбоев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази директор ўринбосари,
Тошкент ислом институти ўқитувчиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ҚУРЪОННИ БИТТА МУСҲАФДА ХАТМ ҚИЛИШ ШАРТМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Қуръони каримни хатм қилганда албатта, битта мусҳафда хатм қилиш шартми? Сафарга чиққанда, ишга борганда, мусҳафни олиб юриш имкони бўлмаганда бошқа мусҳафда давом эттирса бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Қуръонни битта мусҳафда хатм қилиш шарт эмас. Бир мусҳафда Қуръонни қанчадир қисмини ўқиб, келган жойидан бошқа мусҳафдан ўқиса бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

#Аудио

❓Соҳиби узр маҳсига масҳ тортиши мумкинми?

Ғуломиддин домла Холбоев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази директор ўринбосари,
Тошкент ислом институти ўқитувчиси

🔗

Улашинг: @diniysavollar

ЖАРРОҲЛИК АМАЛИЁТИ МАСАЛАСИ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Синглим тиббиёт олийгоҳида ўқийди ва энди ўзига маъқул йўналишни танламоқчи бўлиб юрибди. У пластик хирургияга қизиқиб қолган, яъни оғиз, бурун, қулоқ кабиларда ташқи кўриниши жиҳатдан нуқсонлар (масалан қийшиқ) бўлса тўғрилаш, даволаш билан шуғулланаркан. Эшитишим бўйича, Аллоҳ яратган кўринишни, инсон терисини кесиш гуноҳ ҳисобланаркан. Динимиз бу масалага қандай қарайди?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бундан жарроҳлик амалиётини икки хил мақсадда қилиш мумкин. Бири чирой учун, иккинчиси айб-нуқсонни тўғрилаш учун. Синглингиз шу соҳани ўқигач, айбни тўғрилаш учун ишласа бўлади. Зинҳор чирой учун бўладиган амалиётни қилмасин. Мана шу хилқатни ўзгартириш бўлади. Динимизда хилқатни ўзгартириш ман қилинган. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

Суннатнинг турлари ва ҳукмлари.

Саидаҳмад домла Сайдаралиев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

#Аудио

Суннатнинг турлари ва ҳукмлари.

Саидаҳмад домла Сайдаралиев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ГАЙМАРИТ БЎЛГАН БЕМОР ТАҲОРАТИ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Гаймарит бўлган одам сув ишлатганда касалликка таъсир қилса, дўхтир юзга сув тегизишни ман қилган бўлса, таяммум билан намоз ўқиши мумкинми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бундай бемор таҳоратда ювиладиган аъзоларни ювади, юзига келганда, жағлари ва иякларини ювиб, бурун ва пешоналарига қўлини илиқ сув билан хўллаб, масҳ тортади ва дарров қуруқ сочиқда юзини артиб юборади. Яъни, масҳ тортишда зарурат миқдорига чекланади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ФАРЗАНДИГА ОТАСИНИНГ ИСМИНИ ҚЎЙИШ ЖОИЗМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Ўғил фарзандлик бўлсак фарзандимизга отамни исмларини қуйишликни ният қиляпман, бу ишим жоиз бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Киши фарзандига отасининг исмини қўйиши жоиз. Бу борада ман қилувчи далиллар келмаган. Лекин бу одат бизнинг юртларда урф бўлмагани учун отага нисбатан одобсизлик саналади. Шунинг учун бошқа исм қўйганингиз маъқул. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ИМТИҲОНЛАРНИ АЛДОВ ЙЎЛИ БИЛАН ТОПШИРИШ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Университетда ўқийман. Сессия имтиҳонлари яқинлашгани сари курсдошлар ичида мени имтиҳон саволларимни ишлаб бер, топшириқларимни бажариб бер дейдиганлар кўпаяди. Йўқ десак ёрдам сўраганимда ёрдам бермадинг деб хафа бўлиб ҳам қўйишади. Шундай пайтларда қандай йўл тутиш керак?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Талабалар имтиҳон вақтигача ўзаро бир-бирларига ёрдам қилишлари жоиз. Лекин имтиҳон пайтида ўзганинг ўрнига жавоб бериш шариатимизга кўра ножоиз ҳисобланади. Зеро, бир соҳада ўқиб, ана шу соҳани битирган талабага шу соҳанинг мутахассиси деган диплом берилади ва унга ўз соҳаси бўйича бирор иш топширилади. Имтиҳонларни алдов йўли билан топшириб диплом олган талаба, соҳасининг мутахассиси бўлмагани учун унга топширилган соҳани орқага тортади, жамиятга, инсонларга фойдадан кўра зарар етказади.

Сиз ҳақиқатда курсдошларингизни имтихондан муваффақиятли ўтиб олиш ғамини қилаётган бўлсангиз, имтиҳонларгача уларга ёрдам беринг, тушинмаётган мавзуларини тушинтиринг, уларни ҳам етук мутахассис бўлиб чиқишида ўз ёрдамингизни аяманг. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

СИРКА ҲАҚИДА
#ҳалол_ҳаром

❓1020-CАВОЛ: Сирка қандай таёрланса, ҳалол бўлади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Сирка нон ва таомларга қўшиб истемол қилинадиган ҳалол нонхуракдир. Бу ҳақида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам:

"نِعْمَ الإِدامُ الخَلُّ" (رواه الامام مسلم)

“Сирка қандай яхши нонхўрак”, дедилар.

Сиркани узум, анжир, олма, хурмо, шотут ва бошка ширин меваларнинг шарбатидан тайёрланади. Яна майизга ўхшаган қурук меваларни, буғдой, арпага ўхшаган дон маҳсулотларини сувга ивитиб ёки асални сувга аралаштириб тайёрласа ҳам бўлади. Сирка тайёрлашда аввал мева шарбатини ёки қуруқ мева ивитилган сувни бирор сопол кўза ёки хумчага, ё булмаса шиша идишга солинади, ачиб қайнаш учун қуёш тушадиган жойга қўйилади. Бу ҳолатда аввал ачийди, кўпиклар ҳосил қилиб қайнайди, 10-20 кунларда қайнаши тўхтайди. Уни сузиб, унга тайёр сиркадан (масалан 1литрга 100 гр миқдорида) қўшилади ва бу аралашмани таъми нордон ҳолга келгунча идишни оғзини маҳкамлаб қўйилади. Хуллас, таъми нордон ҳолга келиб, аччиқлик таъми кетса сирка тайёр бўлади.

"ﻭﺇﻧﻤﺎ ﻳﻌﺮﻑ اﻟﺘﺨﻠﻞ ﺑﺎﻟﺘﻐﻴﺮ ﻣﻦ اﻟﻤﺮاﺭﺓ ﺇﻟﻰ اﻟﺤﻤﻮﺿﺔ ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﺒﻘﻰ ﻓﻴﻬﺎ ﻣﺮاﺭﺓ ﺃﺻﻼ
ﻋﻨﺪ ﺃﺑﻲ ﺣﻨﻴﻔﺔ ﺭﺿﻲ اﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ" (بدائع الصنائع)

“Албатта, хамр (май, маст қилувчи ичимлик)ни сиркага айланиши, аччик таъмдан, нордонга ўзгариши билан билинади. Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ асло аччик таъм қолмасликни таъкидлайдилар” (“Бадоиъ ас-саноиъ” китоби). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook | Telegram

ҚАЛИН ПУЛИ МАҲР ЎРНИГА ЎТАДИМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Бизда қалин пули берилади, шу маҳрми ё қизга ҳам нимадир бериш керакми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Урфимизда қалин пулини қизнинг ота-онаси олади. Маҳр эса, қизнинг ўзига берилиши керак. Шу жиҳатдан қалин пули маҳр саналмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ҚАССОБНИНГ ИШ ҲАҚҚИ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Хўжайиним мол, қўй сўядилар. Сўйиб уни дўконларга кг ҳисоблаб топширадилар. Ҳўжайинимга маълум жойи бор. Сўйган одамни хаққи деб (лаш) олиб келадилар. Шу биз учун ҳалолми? Молни эгасини хаққи деб эшиттик.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бирор кишининг моли ёки қўйини сўйиб беришга ёлланган қассоб шариатда ижарага олинган ишчи ҳисобланади. Демак, у иш бошланмасдан аввал хизмат ҳақи қанчалигини ва хизмат нималардан иборатлигини келишиб олиши керак. Ушбу келишув пулга бўладими ё гўштга бўладими ёки ярми пул қолгани гўшт ёҳуд тери бўладими фарқи йўқ. Муҳими, у аниқ бўлиши керак. Шундан сўнг сўйиб бўлгач, ўшандан бошқа бирор нарса олмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

УНАШТИРИЛГАЧ КЎРИШИБ ЮРСА БЎЛАДИМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Ҳозирги кунда ёшлар унаштирилгач кўришиб ёки телефон орқали гаплашиб юришса бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Уйланмоқчи бўлган йигит ва қиз ота-оналарининг розилиги билан гувоҳлар иштирокида бир марта учрашади. Маъқул бўлса, тўй бўлади, акс ҳолда эса йўқ. Бундан бошқа ҳолатларда никоҳ ўқитилмагунига қадар учрашишлари ва телефон орқали гаплашишлари мумкин эмас, балки гуноҳ ишдир. Динимизда йигит-қиз бир-бирини ўзаро "синаб" юришларига рухсат йўқ. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

МЕҲНАТГА ЛАЁҚАТЛИ БЎЛА ТУРИБ ТИЛАНЧИЛИК ҚИЛИШ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Уйимизга девона келса унга пул ёки бирор нарса беришимиз керакми? Баъзан соппа-соғ инсон келади. Биз уларга ҳеч нима бермасак гуноҳ бўлиб қолмайдими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бирор нарса бермасангиз, яхши муомала қилиб жўнатишингиз мумкин. Имкон бўлса, уларнинг меҳнатга лаёқатли бўла туриб, тиланчилик билан шуғулланишлари нотўғри эканини, малол келмайдиган тарзда тушунтиринг. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

МОЛ ЭГИЗАК ТУҒСА БИРИНИ САДАҚА ҚИЛИШ КЕРАКМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Молимиз эгизак туғди. Одамлар мол эгизак туғса бирини садақа қилиш керак дейишяпти, ҳақиқатда шундайми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Динимизда бундай гап йўқ. Мол эгаси хоҳласа садақа қилади, хоҳласа ўзида олиб қолади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

УМРАГА БОРГАНДА НАМОЗ ҚАНДАЙ ЎҚИЛАДИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Биз яқинда умра зиёратига бормоқчимисиз. Биз у ерда намозларимизни қандай ўқиймиз. Қаср қилибми ёки тўлиқ ўқиймизми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Инсон уч кеча-кундузлик (тақрибан 96 км) узоқдаги жойга 15 кун ва ундан ортиқ муддатда туришни қасд қилиб борса, кўзлаган манзилига етиб борганда муқим ҳисобланади ва намозларини тўлиқ ўқийди. Йўлда мусофир бўлиб намозларини қаср қилиб ўқийди. Агар 15 кундан кам муддатга борса, мусофир ҳисобланади ва намозларини қаср қилиб ўқийди. Умрада ҳам худди шу йўсинда амал қилинади. Одатда одамлар 10, 15 ёки 20 кунга умрага боришади. Бу кунларнинг ҳам бир қисмида Мадинада, яна бир қисмида Маккада бўладилар. Агар Мадинада туриш куни 15 кундан кам бўлса, намозларни ўзлари ўқиганда, қаср қилиб ўқийдилар. Ўша ердаги имомга иқтидо қилиб ўқисалар, намозларни тўлиқ ўқийдилар. Маккада тургандаги намозларини ҳам худди шундай адо этадилар. Саудия Арабистонида умумий турадиган кунларини ҳисобламайди. Масалан, Мадина ва Маккада жами 15 ёки 20 кун турадиган киши, “Ҳар икки шаҳарда ҳам муқим бўламиз” деган тушунчага бормасликлари лозим. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ТАҲОРАТДАН ОРТИБ ҚОЛГАН СУВ ЯРОҚСИЗМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Таҳоратдан ортиб қолган сув яроқсиз деган ҳадис бор экан, яхши тушунмадии яъни қумғонда ортиб қолгани.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Таҳоратдан ортиб қолган сув яроқсиз бўлмайди. Балки таҳорат пайтида ювилган аъзодан томган сув яроқсиз бўлади. Таҳоратдан ортиб қолган сув ҳақида “Ал-Мавсуатул фиқҳия” китобида: “Ҳанафий ва Шофеъий уламолари таҳорат олувчи идишда таҳоратдан қолган сувни ичишни мустаҳаб деганлар. Бунга Али разияллоҳу анҳунинг “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай қилар эдилар”, деган ривоятни далил қилганлар. Камол ибн Ҳумом раҳматуллоҳи алайҳ : “Таҳорат олувчи таҳоратидан қолган сувни тик турган ҳолатда, қиблага юзланиб ичади. Хоҳласа ўтириб”, деганлар. Демак, таҳоратдан ортиб қолган сувни ишлатиш ёки ичиш жоиз. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

Ташаҳҳудни икки марта ўқиса саждаи саҳв қилинадими?

Абдуғофур домла Ниёзқулов

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar