دده كاتب(dede katib)
1.07K subscribers
5.13K photos
1.32K videos
232 files
2.43K links
تورك دونياسينين بؤيوك عارف و شاعیري رحمتليك ٫٫دده كاتيب،، آشيق ادبياتي، شعر صنعتي وآزربايجان كولتورو
كانالينا قوشولون


@dedekatib
Download Telegram
☸️ آسمان و کهکشان در باور تُرکان:

🔹 مفهوم #سامان_یولو ( کهکشان ) یک میتولوژی تورانی می باشد که به میتولوژی دیگر اقوام راه یافته است. طبق میتولوژی تورانی هنگام حمل کاه از آسمان گرده های آن پخش شده و کهکشان #سامان_یولو را پدید آورده است فلذا ترکان قدیم این مفهوم را در فرم #سامان_اوغروسو نیز به کار برده اند.

🔹 پس از اسلام واژه " حاجیلار یولو " نیز برای کهکشان در بین ترکان استفاده شد. در کتب عثمانی کهکشان به شکل گؤی قاپیسی/Gök Kapısı ادا شده است. در بین ترکان بلغار قازان (تاتارهای ولگای کنونی) کهکشان به راه غازهای وحشی/Qıyıq Qaz Yulı تشبیه می شود که در سایر تُرکان به شکل راه پرندگان موجود است؛ از جمله در قرقیزها Kuş Colu و ترکمن‌ها Kuşlar Yolı. تُرکان بلغار قازان/تاتارهای ولگا در این زمینه تأثیر عمیقی بر میتولوژی ووگول‌ها گذاشته‌اند.

🔹 در فرهنگ و باور پروتو-تورکلر، کهکشان به عنوان محل پیوند و به هم پیوستن آسمان ذکر گردیده است. تورکان ساکا/یاکوت همچنان بر این باورند. تُرکان ساکا تمام آسمان را بخشی از کهکشان میدانند. تورکان ساکا به علاوه با حفظ فرهنگ و آداب و رسوم پروتو-تورکی کهکشان را ردپای خداوند به حساب می‌آورند! اقوام اورالیک ووگول که با مجارها خویشاوندی نزدیکی دارند کهکشان را رد و پای گوزن 🦌 به حساب می‌آورند.

🔹 بنابر اعتقاد مجارها آنها با دنبال کردن کهکشان از نواحی نزدیک به آسیای میانه به اروپای مرکزی آمده‌اند. در زبان مجاری قدیم #هاداککوتیا اشاره به کهکشان داشته است.

🔹در فرهنگ و باور کهن آذربایجان و دیگر مناطق تورک نشین ایران، سامان_یولو یا حاجیلار یولو  یا گؤی قاپیسی دارای قداست خاصی بوده و می باشد . ترکان براین باورند: شبهایی که کهکشان یا همان گؤی قاپیسی در آسمان متجلی شده  و درخشندگی خاصی پیدا می کند دعای انسان ها در حق همنوعان و دیگران در نزد خداوند زودتر قبول می شود؛ قداست این باور قطعا از تفکرات گؤگ تانریسی و  مکتب تانگریسم ترکان نشأت گرفته است.

🔹تقدس آسمان، ماه، ستاره و خورشید در فرهنگ و باور ترکان و همچنین دراز کردن دست به سوی آسمان هنگام دعا کردن و حتی نحوه قنوت گرفتن  و طلب باران از آسمان و  حتی تصور و ترسیم جایگاه خداوند در آسمان ها در باور بشر ، بی گمان ناشی از همان تفکر و باور تانگریسم در بین اقوام پروتو_تورک  و دیگر اقوام و ملل و مذاهب می باشد.