بؤیوک عاریف و شاعیر رحمتلیک دده کاتیب
و رحمتلیک اوستاد کاتیب اوغلونون آغیرلاما تؤرنی ، اورمو شهری سوگونو۱۴۰۰/۱۲/۱۹

سؤزلر : #دد_کاتیب
اوخویور : #آشیق_ذکریا_ملکی

#دده_کاتیب
#کاتیب_اوغلو
#فواد_طیار
#آشیق_ذکریا_ملکی
#فرهنگسرای_شهریار_اورمیه

@dedekatib_katiboglu

فارص طیار قولونجو مرحوم دده‌کاتیب ین اوغلو ۱۳۴۳ اونجو گونش ایلی یایین اورتا آیینین ۲۰ اینجی گونونده دونیایا گوز آچدی اوشاقلیقدان اوز آتاسی مرحوم دده کاتیب یانیندا شعر و تورک‌ ادبیاتیلا تانیش اولوب و دده کاتیب‌ده اونا هم بیر آتا و هم تورک فولکلورونون و ادبیاتینین بیر اوستادی اولموشدو
فارص طیار قولونجو تحصیلاتینی اقتصاد ساحه‌سینده دیپلما قدر تاماملامیشدی.
او ۱۳۵۹ دان بری شعر دئمه‌یه باشلاییب آما او شعرلرینی اوز آتاسینه احترام و سایغی اوزونده‌ن ساخلاییب و اوزه چیخارتمامیشدی.
اونون ۳۰ ایللیک مطالعاتی، مذهبی و تاریخی و تورکو ادبیات ساحه‌سینده وار کی ۱۳۸۸ اینجی گونش ایلینده باکی دانشگاهیندان تورک ادبیات فوق لیسانسینی آلدی.
فارص طیار مرحوم دده کاتیب ین اولومونده ن سورا شعرلرینی اوزه چیخاردیب و آتا سینین یولون آردینی توتوب و شعرلری (کاتب اوغلو) تخلص ایله آشیق لارین دیل ازبری اولوب و ساز سوزونه‌ن دئییلیر.
استاد بو‌گون ۲۴ بایرام‌آیی(اسفند) ۱۳۹۸ گونش ایلی بیر دوره سرطان خسته‌لیغیندن سونرا تانرییا قووشدو.

اولو تانریدان استادا رحمت دیله‌ییریک.
یئری اوچماق(بهشت) اولسون

@dedekatib_katiboglu

« سنه هر زامانکیندان آرتیق فخر ائدیرم وطنیم »

بایرام آیی مصادفدیر اوچ اؤنملی مساله یه گؤزل آذربایجانیمیزدا

بیریسی؛ دونیالیق آنا دیلی گونو
ایکینجیسی؛ بؤیوک شاعیر و عاریف رحمتلیک دده کاتیب ین دونیادان کؤچمه سی
اوچونجوسو؛ دگرلی شاعیریمیز کاتیب اوغلو نون دونیاسین دگیشمه سی.

بو سببله دگرلی دوستلاریمیز و فیکیرداشلاریمیز اولسون سانال دونیاسیندا پست و یازی پایلاشماقا یا که تلفون تماسیلا و حضوری اولاراق مجلیسلریمیزه قاتیلاراق بیزه و اوزللیکله وطنیمیزه سئوگی لرین گوستریب و ایلقار تزه لییبلر ده ده کاتیب عائله سی آدینا قات قات شوکرانلاریمی بیلدیریب و اینانیرام که ائل ایچینده یاس بایرام اولار. بیزی تک بوراخمادیز و یانیمیزدا اولدوز ساغولون واراولون. نه گؤزل که وارسیز .
ائلینه و دیلینه باغلی اولانین قاداسین الیم.

اورمو اجتماعی فعال لار، شاعیرلر، آشیقلار ، یازارلار‌، کانال و سایفا ادمینلری
و ده ده کاتیب مکتبی طرفیندن

@dedekatib_katiboglu

... سن ده گول ...

گول غنچاسی گولوب دئدی موشتولوق.
باهار گلیر چوللر گولور سن ده گول.
قیزیل لاله زینت وئریر هر یانا.
باغدا آچان گوللر گولور سن ده گول.

ژاله قونوب قیزیل گوله سونبوله.
بنووشه لر بویون أییر بولبوله.
گؤزل کهلیک داغا سالیب ولوله.
یاغمور یاغیر سئللر گولور سن ده گول.

باغچالاردان مئیوه گلیر بار گلیر.
تاخچالاردان غوبار سیلین یار گلیر
سئوینجیدن دونیا منه دار گلیر.
قالخ آیاغا ائللر گولور سن ده گول.

کاتیب اوغلو بایرام گلیر یاز گلیر.
بولبول نغمه اوخور خوش آواز گلیر.
باشدا پاپاق آشیق الده ساز گلیر.
تورکو اوخور دیللر گولور سن ده گول.

#کاتیب_اوغلو
#کؤنولدن_دیله
#اورمو_گؤلو

@dedekatib_katiboglu

اورمو گؤلونه ...

ای اؤز وطنینده غملی یاتان گؤل

سؤز : #کاتب_اوغلو
سس : #بهنام_محمدی

بو شعر اورمو گؤلونون بو گونکی نیسگیللی حالین حیکایه ائدیر ، بو دیکلمه نی اینستا صفحه میزده پایلاشدیق و اینستا طرفیندن بلاک اولدو ، لوطفن گؤجلو پایلاشین

@dedekatib_katiboglu

من تورکی کیتاب اوخویا بیلمیرم !!!!

گؤندرین اونلارا کی دئییرلر
«من تورکی( تورکجه ) کیتاب اوخویا بیلمیرم»

#تورکجه_کیتاب
#آنا_دیلیم
#آنا_دیلیمیزی_قورویاق
#دیلیمیزی_اؤیرنک
#آنلاین_کیتابچی

@dedekatib_katiboglu

▫️سئویرم سنی.

سئویرم سنی،
چؤره‌یی دوزا باتیریب یئیر کیمی،
گئجه‌ واختی قیزمالار ایچینده اویاناراق،
آغزیمی دایاییب شیره، سو ایچر کیمی.
آغیر پوستا پاکتینی،
نه‌یین نه‌سی بلیرسیز،
هیجانلی، سئوینجلی، شوبهه‌لی آچار کیمی.

سئویرم سنی،
دنیزی ایلک دفعه اوچاقلا کئچر کیمی.
استانبولدا یاواش-یاواش قارالارکن اورتالیق،
ایچیمده ترپَنن بیر شئیلر کیمی.

سئویرم سنی،
«یاشاییریق، چوخ شوکور!» دئیر کیمی...

#ناظیم_حیکمت
@dedekatib

❌ شهادت در پیشگاه تاریخ غمبار سرزمین من


من جلیل شمس معلم ایرانی ساکن تبریز
در حضور تاریخ  اگاهانه بدون غرض و مرض و باند و جناح و ...شهادت می نمایم که
تنها اقلیم  عامل و علت مرگ دریاچه  ارومیه نیست
اقلیم و سو مدیریت و یا عامل انسانی وزن بالایی
در مرگ دریاچه ارومیه دارند
قاضی تاریخ سرزمین من
به علت عدم  لحاظ آمایش سرزمین در توسعه و توزیع آن بر حسب لابی نمایندگان مجلس ،و حفر هزاران
چاه و فروش حق ابه دریاچه از رودخانه ها و مسدود کردن  همه رودخانه ها و عدم سرمایه گذاری  در انتقال آب از حوضه های مجاور

در نهایت  بی انصافی  دریاچه 
مظلومانه طی ۲۰ سال
همراه با موجودات زنده اش گروهی
جان باختند

گروههای اندکی از مردم  که معترض  بی توجهی به مرگ دریاچه بودند
با اتهام   امنیتی بودن  مرگ دریاچه زندانی شدند


اخرین التماس  من  فرزند آذربایجان  و معلم ایرانی و سرباز محیط زیست سرزمین من  از حکام محلی و ملی  کشور
این است که
اگر
۱.حق ابه رودخانه ها را  رها کنید
۲.  تونل زاب را تمام کنید
۳. نوع کشت را مدیریت  کنید
۴.سرمایه گذاری کنید
دریاچه می تواند بیمار وار زندگی کند


تبریز/۲۱آبان  ۱۴۰۱
جلیل شمس

@dedekatib

گئتدی الدن صنمین سونبولِ مشک افشانی
یئنه دؤور ائتدی پریشان منِ سرگردانی


اؤیله معتاد اولوبام آتشِ هیجرانینا کیم
گؤرمه‎سم یاندیرار البته منی، هیجرانی


گؤیده آهیم یئلی سؤندوردو چیراغین گونشین
یئرده اشکیم یئره سالدی درِ غلتانی


گؤز بیاضینه چکر لعلرینین صورتینی
دم به دم خامه‎ی مژگان ایله باغریم قانی


چیخدی جان کیمسه‌‎یه اظهار ائده بیلمم دردیمی
نِدَیین، آه، بو دردین نه اولور درمانی


ای ستم داشینی بی دردلره ضایع ائدن
یاپا گؤر بیر نئچه داش ایله دلِ ویرانی


وئرسه جان، یئتمه‎سه جانانه، فضولی، نه عجب
هر کیشی کیم، سئور اؤز جانی اوچون جانانی



#ملامحمدفضولی


https://t.me/dedekatib

همه کسانیکه در ایران در برابر سخنان الهام علیف در اجلاس سران کشورهای ترک در سمرقند ازبکستان دررابطه با آذربایجانهای جهان موضع افراطی و نشدنی و بحران زا  گرفته اند اصلا به کلمات و جملات او را یا اصلا نشینده اند یا اینکه ناقص شنیده اند.

الهام علیف در سخنان خود نه از ایران نام برد
ونه از عبارات آذربایجان جنوبی و آذربایجان واحد استفاده کرد. او بر حفظ زبان و فرهنگ ترکی در میان آذربایجانی‌ها ی جهان و کمک به آنها در این راستا‌  تاکید کرد .
موضع گیران ایران که اکثریت قاطع آنها از مسئولان دولتی یا وابسته به دولت  هستند
با تفسیر به رای و برداشت خاص خود از مسائلی سخن گفتند که تا حد زیادی شعاری
و تحقق نیافتنی و محرک تشدید بحران محسوب می‌شوند.
اظهارات رئیس جمهور آذربایجان تا حد زیادی
همان اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی
ایران است که بر ضرورت تدریس زبانهای بومی و مادری در مدارش از دوره ابتدایی تا پایان  متوسطه تاکید نمود .لذا سخنان ایشان
را نباید بعنوان نقض تمامیت ارضی و دخالت در آمور داخلی ایران ارزیابی نمود .آموزش و تحصیل به  زبان مادری  و احترام و ترویج فرهنگهای   عالم است.
اینکه جمهوری اسلامی ایران در اکثر کشورهای مسلمان ودرهمین آذربایجان
برنامه های مذهبی و سیاسی  خاص خود
را پیگیری کند ولی از حمایت یک کشور
دیگر از حقوق فرهنگی و معنوی ساکنان
ایران آزرده خاطر شود با منطق سازگاری
نیست.

افشار سلیمانی


🅰عقلانیت و سیاست🔷

▫️مزار

مزار اینسانلارین دؤش نیشانی‌دیر،
یازیلیر داشلارا عونوانی، آدی.
کیم قبیر یئرینه «ائویم» دئمه‌دی،
کیم قارا تورپاقدا دفن اولونمادی؟

اوچماغا، قوجماغا، قوجاقلاماغا،
قاناد یوخدو داها، قول یوخدو داها.
مزار اینسانلارین سون دایاق یئری،
بوردان او طرفه یول یوخدو داها.

مزار اینسانلارین سوکوت ائوی‌دیر،
اوردا نه قاپی وار، نه پنجره وار.
«قبریستان» دئییلن بیر مملکتده،
کئچیلمز اوچروم وار، درین دره وار.

هامینین دردینی چکن من اولدوم،
هامینین آغریسی، آزاری منده.
باش داشیم اَییلیب کؤکسومه ساری،
دونیانین ان دردلی مزاری منده...

#زلیمخان_یعقوب
@dedekatib

دولت(فاشیستی پهلوی)ایران در بین سالهای 1301-1304 دشمنی خود برای نابودی زبان و هویت ملت تورک آزربایجان اعلام میدارد. (براساس عکس و سند ابلاغیه ی که به ادارجات و مدارس  که 17 بند برای نابودی تاریخ و هویت 7000ساله آزربایجان تجویز و اعلام میدارد)
که مهمترین آن :
: قطع رابطه همه جانبه  با کشور برادر  و تورک تورکیه  بود / که نباید با ترکیه هیچ داد و ستد  داشته باشیم ...چون خودمونو با ترکیه ، هم زبون و هم فرهنگ و هم ردیف میدونیم تا با خیال راحت هویت ترکی ما رو تو 90سال از ما بگیرند و هویت جعلی و آذری رو بما تجویز کرده و بچسبونن، که با استفاده از کلمه آذری و حذف کلمه تورک از صدا سیما این کار رو با تمام توان سرعت در حال حاظر انجام میدهند.
            

وزارت امور خارجه,وزارت جنگ وزارت معارف

در اسناد رسمی وزارت خانه های اومور خارجه ،جنگ و معارف مربوط به سالهای
1301-1304  ، صراحتا اعلام میکند:

"زبان ترکی در آزربایجان باید منسوخ گردد، زبان فارسی باید رفته رفته معمول و زبان حقیقی این حدود شود "

🔴منبع:اسناد موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.

: دولت ایران در این اسناد ،تدابیر زیر را برای منسوخ کردن زبان ترکی در آزربایجان و تبدیل زبان فارسی به حقیقی این حدود(آزربایجان) توصیه و تجویز میکند :

1: ترویج و توسعه زبان فارسی در همه نقاط آزربایجان.

2: توسعه مدارس دولتی فارسی زبان در آزربایجان

3: مراقبت در تدریس و تعلیم زبان فارسی در همه نقاط آزربایجان.

4: کلیه معلمین و آموزگاران آزربایجان باید فارس زبان و فارسی زبان باشند،نه اینکه خودشان فارسی بلد نباشند.

5: تغییر معلمین و آموزگاران مدارس آزربایجان و اعزام هرچه سریعتر معلمین فارسی زبان بجای آنها از ایران به تمام نقاط آزربایجان.

6: تدریس و تعلیم زبان فارسی باید در مدارس آزربایجان اجباری شود.
7:معلمان نباید دیگر درسها را به زبان ترکی ترجمه کرده...ارائه کنند.

8: تاسیس مدارس ابتدایی که فقط خواندن نوشتن فارسی را به اطفال بیاموزد، مدارس ابتدایی برای توسعه برای توسعه زبان فارسی در این ایالت(آزربایجان)مهمتر از از موارس متوسطه است.

9: تعیین معلمه ها و آموزگاران زن برای تربیت و تعلیم اطفال که از بدو زبان فارسی را بیاموزند.

10: کلیه مامورین و کارمندان آزربایجان باید فارس و فارس زبان باشند،نه اینکه خودشان فارسی بلد نباشند.
11: از چاپ و توزیع کتابهای ترکی جلوگیری شود.

12:از ورود اوراق غیر فارسی ترکی از ترکیه  ممانعت شود.

13:از ورود آموزگاران، ماموران و مبلغین تورک از ترکیه ممانعت شود
14: ممانعت از تدریس زبان ترکی در مدارس متعلق به ترکیه و مدارس و هیئتها، در شهرهای آزربایجان.😒
15: تخصیص بودجه فوق العاده برای تاسیس و تکمیل مدارس فارسی زبان در آزربایجان و برای اعزام مامورین و معلمین فارس و گسترش فعالیتهای اداره معارف در آن ایالت...

✔️16: جلوگیری از فعالیتهای آموزشی و فرهنگی ماموران و مقامات دولت ترکیه در آزربایجان زیرا اهالی خود را با آنهاهم زبان هم فرهنگ هم ردیف  میدانند.

✔️ 17 : تاسیس قرائت خانه ها و کتابخانه های فارسی زبان در همه نقاط آزربایجان..
@dedekatib

☸️ آسمان و کهکشان در باور تُرکان:

🔹 مفهوم #سامان_یولو ( کهکشان ) یک میتولوژی تورانی می باشد که به میتولوژی دیگر اقوام راه یافته است. طبق میتولوژی تورانی هنگام حمل کاه از آسمان گرده های آن پخش شده و کهکشان #سامان_یولو را پدید آورده است فلذا ترکان قدیم این مفهوم را در فرم #سامان_اوغروسو نیز به کار برده اند.

🔹 پس از اسلام واژه " حاجیلار یولو " نیز برای کهکشان در بین ترکان استفاده شد. در کتب عثمانی کهکشان به شکل گؤی قاپیسی/Gök Kapısı ادا شده است. در بین ترکان بلغار قازان (تاتارهای ولگای کنونی) کهکشان به راه غازهای وحشی/Qıyıq Qaz Yulı تشبیه می شود که در سایر تُرکان به شکل راه پرندگان موجود است؛ از جمله در قرقیزها Kuş Colu و ترکمن‌ها Kuşlar Yolı. تُرکان بلغار قازان/تاتارهای ولگا در این زمینه تأثیر عمیقی بر میتولوژی ووگول‌ها گذاشته‌اند.

🔹 در فرهنگ و باور پروتو-تورکلر، کهکشان به عنوان محل پیوند و به هم پیوستن آسمان ذکر گردیده است. تورکان ساکا/یاکوت همچنان بر این باورند. تُرکان ساکا تمام آسمان را بخشی از کهکشان میدانند. تورکان ساکا به علاوه با حفظ فرهنگ و آداب و رسوم پروتو-تورکی کهکشان را ردپای خداوند به حساب می‌آورند! اقوام اورالیک ووگول که با مجارها خویشاوندی نزدیکی دارند کهکشان را رد و پای گوزن 🦌 به حساب می‌آورند.

🔹 بنابر اعتقاد مجارها آنها با دنبال کردن کهکشان از نواحی نزدیک به آسیای میانه به اروپای مرکزی آمده‌اند. در زبان مجاری قدیم #هاداککوتیا اشاره به کهکشان داشته است.

🔹در فرهنگ و باور کهن آذربایجان و دیگر مناطق تورک نشین ایران، سامان_یولو یا حاجیلار یولو  یا گؤی قاپیسی دارای قداست خاصی بوده و می باشد . ترکان براین باورند: شبهایی که کهکشان یا همان گؤی قاپیسی در آسمان متجلی شده  و درخشندگی خاصی پیدا می کند دعای انسان ها در حق همنوعان و دیگران در نزد خداوند زودتر قبول می شود؛ قداست این باور قطعا از تفکرات گؤگ تانریسی و  مکتب تانگریسم ترکان نشأت گرفته است.

🔹تقدس آسمان، ماه، ستاره و خورشید در فرهنگ و باور ترکان و همچنین دراز کردن دست به سوی آسمان هنگام دعا کردن و حتی نحوه قنوت گرفتن  و طلب باران از آسمان و  حتی تصور و ترسیم جایگاه خداوند در آسمان ها در باور بشر ، بی گمان ناشی از همان تفکر و باور تانگریسم در بین اقوام پروتو_تورک  و دیگر اقوام و ملل و مذاهب می باشد.