Assalomu alaykum, barchaga!
Yaqin vaqtlar ichida yangi meetup tashkillashtirmoqchimiz.

Shu munosabat bilan quyidagi uch narsa bo'yicha sizlarni fikr va mulohazalaringni bilmoqchi edik:
- Meetupda qanday mavzularda suhbat bo'lishini istaysiz?
- Meetupda kimlar nutq so'zlashini(speaker) istaysiz?
- O'tgan safargi Meetupda qanday kamchiliklar bo'ldi?

Barcha fikr va mulohazalarni izohda yozib qoldirishingiz mumkin!

👉@UzPythonMeetup

REST API’larda “Idempotency” nima va nega u muhim? 🔁

Ko‘pchilik REST API yozishda GET, POST, PUT, DELETE kabi metodlardan foydalanadi.
Lekin ular orasida bitta narsa ko‘p e’tibordan chetda qoladi: idempotency.

🧠 Idempotency nima?

Idempotency — API’ga bir xil so‘rovni bir necha marta yuborganingizda ham tizim holati o‘zgarmasligi degani.

Masalan:

DELETE /users/123
– 1-marta yuboriladi → foydalanuvchi o‘chadi
– 2-marta yuboriladi → tizim xato bermaydi, lekin foydalanuvchi yo‘q

Demak, bu DELETE — idempotent.

💥 POST idempotent emas. Nega?

POST /orders
– 1-marta → yangi buyurtma
– 2-marta → yana yangi buyurtma

Shu sababli POST so‘rovlar ehtiyotkorlik bilan yozilishi kerak.

⚠️ Haqiqiy muammo:

Foydalanuvchi “To‘lov qilish” tugmasini bosdi.
Lekin networkda xatolik bo‘ldi. U qayta bosdi.
→ Natijada: 2 marta to‘lov ketdi!

Bu yerda idempotency bo‘lmaganligi jiddiy muammoga olib keldi.

✅ Yechim: Idempotency-Key

Professional API’lar, masalan Stripe, GitHub, Twilio — POST so‘rovlar bilan Idempotency-Key yuborishni talab qiladi:

POST /payments
Idempotency-Key: 123e456
Agar ayni shu key bilan so‘rov ilgari kelgan bo‘lsa —
→ server eski natijani qaytaradi, yangi narsa yaratmaydi.

🔚 Xulosa:

– GET, PUT, DELETE — odatiy idempotent metodlar
– POST — odatda idempodent emas, ammo Idempotency-Key bilan idempotent qilish mumkin
– Bu API’ngizni xavfsiz, barqaror (consistent) va professional qiladi

📌@otabekbobomurodov99