Bugun 20-may 2025-yil, seshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT — Xalqaro asalarilar kuni.
🇺🇳 Xalqaro metrologiya kuni.
🌏 Xalqaro travmatologlar kuni.

👉 MILLIY BAYRAMLAR:

🇹🇱 Sharqiy Timor - Mustaqillik kuni (Indoneziyadan, 2002).
🇲🇨 Indoneziya — Milliy uyg‘onish kuni.
🇰🇭 Kambodja — Qurbonlar xotirasi kuni.
🇨🇲 Kamerun — Unitar davlat e’lon qilingan kun (1972).
🇷🇺 Rossiya - Volga daryosi kuni.
🇸🇦 Saudiya Arabistoni — Mustaqillik kuni (Buyuk Britaniyadan, 1927).
🇺🇦 Ukraina — Bank xodimlari kuni.

👉 VOQEALAR:

🔹 1202 - Suriyadagi zilzila.
🔹 1217 - Linkoln jangi
🔹 1498 - Vasko da Gama Hindistonga keldi.
🔹 1570 - Abraham Orteliy “Theatrum Orbis Terrarum” xaritasini yaratdi.
🔹 1756 - Yetti yillik urush avjiga chiqdi.
🔹 1873 - Levi Strauss & Co. yangicha shim ishlab chqarish uchun patent oldi. Jinsining rasmiy tug‘ilgan kuni.
🔹 1875 - Parijda 17 ta davlat tomonidan Metrik Konvensiya imzolandi.
🔹 1882 - Germaniya, Avstro-Vengriya va Italiya Uchlar ittifoqini tuzdilar.
🔹 1900 - Fransiyada II Olimpiiya o‘yinlari boshlandi.
🔹 1927 - Buyuk Britaniya Saudiya Arabistonining mustaqilligini tan oldi.
🔹 1972 - Kamerundagi referendum ushbu mamlakatni federal respublikadan unitar respublikaga aylantirdi
🔹 1995 - Qozog‘istonning Olma-ota shahrida O‘zbekiston kunlari ochildi.
🔹 1996 - Toshkentda “Yaqin Sharq va MarkaziY Osiyo madaniyatlarining o‘zaro boyish yo‘li” mavzuida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tdi.
🔹 2002 - Sharqiy Timor davlati mustaqillikka erishdi va Shanana Gujmau uning birinchi prezidenti etib saylandi.
🔹 2003 - "SpaceShipOne" xususiy boshqariladigan kosmik kemasining birinchi parvozi.
🔹 2006 - Iqtisodiy hamkorlik masalalari bo‘yicha O‘zbekiston-Yaponiya davlatlar o‘rtasida sakkizinchi majlisi yakunlandi.
🔹 2009 - Donetskning «Shaxtyor» futbol klubi o‘z tarixida ilk bor UYEFA Kubogini qo‘lga kiriti.
🔹 2019 - Vladimir Zelenskiy Ukraina prezidenti bo‘ldi.

👉 TAVALLUDLAR:

🔸 1799 - Onore de Balzak (1850) - atoqli fransuz adibi.
🔸 1804 - Mixail Glinka (1857) - Jahon mumtoz musiqasi yetakchilaridan biri, rus kompozitori.
🔸 1822 - Frederik Passi (1912) - fransuz iqtisodchisi, jahonda birinchi Nobel mukofoti sohibi (1901).
🔸 1851 - Emil Berliner (1929) - nemis ixtirochisi, birinchi ovoz yozish uskunasi—grammofonni yaratgan.
🔸 1860 - Eduard Buchner (vafoti 1917), nemis kimyogari va biokimyosi, kimyo bo'yicha Nobel mukofoti sovrindori (1907).
🔸 1882 - Sigrid Unset (1949) - Norvegiyalik adiba, Nobel mukofoti sohibasi (1928).
🔸 1901 - Maks Eyve (1981) - golland shaxmatchisi, 5-jahon chempioni.
🔸 1914 - Zunnun Madaliyev (1980) - aktyor va rejissyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1967).
🔸 1916 - Aleksey Maresyev (2001) - uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni, B. Polevoyning "Chin inson qissasi" kitobi qahramonining prototipi.
🔸 1923 - Nadin Gordimer (2014) - Janubiy Afrikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibasi (1991).
🔸 1923 - Sarvar Azimov (1994) - O‘zbekiston xalq yozuvchisi.
🔸 1937 - Tursunoy Oxunova (1983) - oʻzbek xotin-qizlari orasida paxta terish texnikasini oʻzlash tirish harakati tashabbuskori, 2 marta Mehnat Qahramoni (1959, 1978),
🔸 1943 - Al Bano - italiyalik estrada xonandasi.
🔸 1946 - Sher - amerikalik arman qo'shiqchisi.
🔸 1955 - Uolter Ayzekson - amerikalik jurnalist, yozuvchi va biograf.
🔸 1981 - Iker Kasilyas - Ispaniya milliy futbol terma jamoasi darvozaboni.
🔸 1982 - Petr Chex - Chexiya milliy futbol jamoasi davrozaboni.

👉 @davlatxizmatchisi_uzb

⚡️ Эндиликда ёшга доир пенсия “проактив шаклда” — фуқаронинг мурожаатисиз тайинланади

“Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида”ги Қонунга ёшга доир пенсия олиш ҳуқуқини берадиган ёшга тўлган фуқароларга уларнинг мурожаатисиз (проактив шаклда) пенсия тайинланишини ҳамда фуқароларнинг шундай тартибда тайинланган пенсияни рад этиш ҳуқуқини назарда тутувчи қўшимча ва ўзгартиришлар киритилди.

Киритилган қўшимчаларга кўра, фуқаронинг ёшга доир пенсияга бўлган ҳуқуқи белгиланган ахборот тизимларидан олинган маълумотларга асосан аниқланади.

Агар фуқаро унинг мурожаатисиз (проактив шаклда) тайинланган пенсия миқдоридан норози бўлса ёки меҳнат фаолиятини давом эттириш ва кейинчалик ёшга доир пенсияга чиқиш истагини билдирса, у тайинланган ёшга доир пенсияни рад этиш ҳуқуқига эга.

Бунда фуқаро хабарномани олган кундан эътиборан 10 кун ичида Пенсия жамғармаси бўлимига ариза билан ёхуд давлат хизматлари маркази ёки ЯИДХП (my.gov.uz) орқали сўровнома тўлдирган ҳолда мурожаат қилиши керак.

Пенсия тайинлаш тўғрисидаги ариза ва сўровнома 10 кундан кечиктирмай кўриб чиқилади.

❗️ Пенсияни фуқаронинг мурожаатини талаб этмаган ҳолда (проактив шаклда) тайинлаш тўғрисидаги масала фуқаро пенсия ёшига тўлган куннинг ўзида кўриб чиқилади.

👉 @davlatxizmatchisi_ubz

Bugun 21-may 2025-yil, chorshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT - Xalqaro rivojlanish va kelishuvga bag‘ishlangan madaniy rang-baranglik kuni (erkin tarjima).
🌎 Xalqaro kosmos kuni.
🌏 Xalqaro choy kuni.
🌏 Butunjahon atirgullar kuni.

👉 MILLIY BAYRAMLAR:

🇺🇿 O‘zbekiston - Kutubxonachilar kuni.
🇬🇷 Gretsiya - Pirovassiya (olovda yurish).
🇮🇳 Hindiston - Terrorizmga qarshi kurash kuni.
🇨🇦 Kanada - Qirolicha Viktoriyaning tug‘ilgan kuni.
🇷🇺 Rossiya - Harbiy tarjimonlar kuni.
Kavkaz urushi qurbonlarini xotirlash kuni.
Qutb tadqiqotchilari kuni.
🇲🇪 Chernogoriya — Mustaqillik kuni.
🇨🇱 Chili — Harbiy dengiz floti kuni.
🇰🇷 Koreya - Turmush o'rtoqlar kuni.
🇭🇺 Vengriya - Vatanparvarlar va harbiylar kuni.

👉 VOQEALAR:

🔹 1091 - Rus davlatida quyosh tutilishi ilk bor qayd etildi.
🔹 1502 - ispan dengizchisi Juan da Nova Atlantika okeani janubida Muqaddas Yelena orolini kashf qildi.
🔹 1635 - Fransiya O‘ttiz yillik urushga kirishdi (1618 - 1648-yillar).
🔹 1662 - Angliya qiroli Karl II Portugaliya malikasi Katarina Bragansa bilan turmush qurdi.
🔹 1712 - Pyotr I Rossiya poytaxtini Moskvadan Sankt-Peterburgga ko‘chirdi.
🔹 1792 - Yaponiyaning Kyusyu orolida Undzen vulqoni otildi; 15 ming kishi nobud bo‘ldi.
🔹 1840 - Yangi Zelandiya britan mustamlakasiga aylandi.
🔹 1851 - Avstraliyada birinchi oltin topildi.
🔹 1904 - Parijda FIFA - Xalqaro futbol federatsiyasiga asos solindi.
🔹 1927 - Charlz Lindberg Atlantika okeani ustidan uchib o'tdi.
🔹 1945 - Suriya va Livan Fransiyadan mustaqilligini e’lon qildi.
🔹 1956 - AQSh birinchi vodorod bombasini sinovdan o‘tkazdi.
🔹 1969 - «An-26» transport samolyoti ilk parvozini amalga oshirdi.
🔹 1972 - Laslo Tot Mikelanjeloning „Pyeta“ asariga bolgʻa bilan urdi.
🔹 1982 - Folklend urushi: Buyuk Britaniya Folklend orollariga dengiz desantini tushirishni boshladi.
🔹 1995 - Oʻtkir Sultonov Oʻzbekiston Bosh vaziri etib tayinlandi.
🔹 2006 - Serbiya va Chernogoriya Respubli­kasi ikki mustaqil davlatga ajralib ketdi. Chernogoriya Respublikasi va Serbiya Respublikasi tashkil topdi.
🔹 2006 - Chernogoriyada mustaqillik bo‘yicha referendum o‘tkaziildi.

👉 TAVALLUDLAR:

🔸 1471 - Albrext Dyurer (1528) - nemis musavviri va matematigi.
🔸 1527 - Filipp II Gabsburg (1598) - Ispaniya (1556-yildan) va Portugaliya(1580-1598) qiroli.
🔸 1799 - Meri Enning (1847) - britaniyalik havaskor paleontolog.
🔸 1843 - Charlz Albert Goba (1914) - Shveytsariyalik advokat va siyosatchi, Nobel mukofoti sohibi (1902.
🔸 1843 - Lui Reno (1918) - Fransuz huquqshunosi, o'qituvchisi, Nobel mukofoti sohibi (1907).
🔸 1851 - Leon Burjua (1925) - fransuz siyosatchisi, Nobel mukofoti sohibi (1920).
🔸 1860 - Villem Eyntxoven (1927) - golland fiziologi, elektrokardiogramma mexanizmlarini kashf qilgan, Nobel mukofoti sohibi (1924).
🔸 1878 - Glend Hammond (1930) - amerikalik aviatsiya kashshoflaridan, gidroplanni ixtiro qilgan.
🔸 1921 - Andrey Saxarov (1989) - taniqli fizik va jamoat arbobi, Nobel mukofoti sohibi (1975).
🔸 1927 - Orif Alimahsumov (2005) - xonanda va sozanda, O‘zbekiston xalq artisti, ustoz-murabbiy.
🔸 1934 - Bengt Ingemar Samuelsson - shved biokimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1982).
🔸 1955 - Sergey Shoygu - Rossiya harbiy arbobi, amaldagi mudofaa vaziri.
🔸 1960 - Vladimir Salnikov - sovet suzish ustasi, 4 karra olimpiya va ko‘p karra jahon chempioni.
🔸 1963 - Oxunjon Madaliyev (2000) - xonanda, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist.
🔸 1974 - Fayruza Balk - amerikalik aktrisa.
🔸 1990 - Tiril Ekxof - norvegiyalik biatlonchi, Olimpiya chempioni, ikki karra jahon chempioni.

👉 @davlatxizmatchisi_uzb

Bugun 22-may 2025-yil, payshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT — Xalqaro biologik rang-baranglik kuni.
🌏 Butunjahon gotlar kuni.
🌏 Sherlok Xolms kuni.
🌏 Tish pastasi tyubigining tug‘ilgan kuni.

👉 MILLIY BAYRAMLAR:

🇭🇹 Gaiti - Milliy suverenitet kuni.
🇬🇹 Gvatemala, 🇪🇨 Ekvador - Daraxt ekish kuni.
🇨🇦 Kanada - Viktoriya kuni, Velosiped kuni.
🇲🇶 Martinika - Qullikni bekor qilish kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston - Qurolli kuchlar kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Respublika kuni (Qahramonlar kuni).
🇳🇱 Yaman - Milliy birlashish kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Skaut qizlar kuni.

👉 VOQEALAR:

🔹 853 - Olaf Oq, Norvegiya qirolining o'g'li, Irlandiyadagi Vikinglar va Daniyaliklarni buysundirdi va Dublinni poytaxt qildi.
🔹 1455 - Sent-Olbans yonidagi birinchi jang bilan Qizil va Oq atigullar urushi boshlandi.
🔹 1621 - Gugo Grotsiy Luvesteyn qasridan qochdi.
🔹 1762 - Rimda Trevi fontanining qurilishi tugadi. 1844 - Bobiylik asoslari musulmonlar orasida tarqatilishi boshlandi.
🔹 1846 - Nyu-Yorkda “Associated Press” informatsion agentligi tashkil topdi.
🔹 1849 - Avraam Linkoln suzuvchi dokning dizayni uchun 6469-sonli patent oldi.
🔹 1856 - Moskvada Tretyakov galeriyasiga asos solindi.
🔹 1892 - Doktor Vashington Sheffild tish pastasi idishi(tyubik)ga patent oldi.
🔹 1906 - Aka-uka Raytlar o‘zlarining uchish apparatiga patent olishdi.
🔹 1911 - Parijda Xalqaro kinologiya federatsiyasi tashkil topdi.
🔹 1911 - Sankt-Peterburgda dunyodagi birinchi televizion ko‘rsatuv amalga oshirildi.
🔹 1939 - Adolf Gitler va Benito Mussolini o’rtasida «Temir pakt» imzolandi.
🔹 1940 - SSSRda Sotsialistik Mehnat Qahramoni nishoni - "O'roq va bolg'a" medali ta'sis etildi, u 16 mingdan ortiq kishiga topshirildi.
🔹 1960 - Chili zilzilasi, insoniyat tarixidagi eng dahshatli zilzila.
🔹 1972 - Richard Nikson Moskvaga keldi.
🔹 1972 - Seylon yangi konstitutsiya qabul qildi va davlat Shri-Lanka Respublikasiga aylantirildi.
🔹 1980 - Pac-Man kompyuter o’yinining rasmiy ilk relizi.
🔹 1990 - Microsoft kompaniyasida Windows 3.0 ning relizi bo‘lib o‘tdi.
🔹 1990 - Uzoq yillik qarama-qarshiliklardan so'ng Shimoliy va Janubiy Yaman yagona Yaman Respublikasiga birlashdi.
🔹 1998 - O'zbek alpinistlaridan birinchi bo'lib Rustam Rajapov Jomolungma tog'ining eng baland cho'qqisini zabt etib, u yerda O'zbekiston bayrog'ini o'rnatdi.
🔹 2007 - Turkiyada Anqaraning tarixiy markazida terroristik harakat sodir etildi. Bir necha kishi halok bo‘ldi.
🔹 2010 - Mangalurda (Hindiston) Boeing 737 halokati. 158 kishi halok bo‘ldi.
🔹 2014 - Tailandda harbiy to‘ntarish.
🔹 2017 - Manchesterda portlash.

👉 TAVALLUDLAR:

🔸 1813 - Vilgelm Rixard Vagner (1883) - nemis opera bastakori, dirijyor, dramaturg, faylasuf, inqilobchi.
🔸 1859 - Artur Konan Doyl (1930) - atoqli ingliz adibi.
🔸 1912 - Gerbert Charlz Braun (2004) - amerikalik ximik-organik, Nobel mukofoti sohibi (1979).
🔸 1914 - Nikolay Makarov (1988) - Sovet qurol-yarog' konstruktori, Sotsialistik Mehnat Qahramoni.
🔸 1920 - Tomas Gold (2004) - amerikalik astronom, statsionar koinot nazariyasi mualliflaridan biri.
🔸 1924 - Sharl Aznavur (2018) - Fransuz aktyori va qo‘shiqchisi.
🔸 1927 - Jorj Ola (2017) - amerikalik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1994).
🔸 1943 - Betti Uilyams - Tinch odamlar hamjamiyatining asoschisi, Nobel mukofoti sohibasi (1976).
🔸 1946 - Jorj Best (2005) - Afsonaviy irland futbolchisi.
🔸 1956 - G‘aybulla Xojiyev - O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan artist, aktyor.
🔸 1963 - Mirza Azizov (2021) - O‘zbekiston xalq artisti, aktyor.
🔸 1969 - Hotamjon Ketmonov - ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshligʻining birinchi oʻrinbosari.
🔸 1970 - Naomi Kempbell - ingliz modeli va aktrisasi.
🔸 1980 - Aleksandr Doktarashvili - sportchi, yunon-rum kurashi boʻyicha olimpiada oʻyinlari chempioni (2004, Afina), "Oʻzbekiston iftixori" (2004).
🔸 1986 - Tatyana Volosajar - rossiyalik figurali uchish ustasi, ikki karra Olimpiya chempioni.
🔸 1987 - Novak Jokovich - Serbiyalik tennis ustasi.
🔸 1991 - Kantin Maye - fransuz gandbolchisi, Olimpiada chempioni (2020), ikki karra jahon chempioni.

👉 @davlatxizmatchisi_uzb