|ڕۆژنامەی ترجمان حقیقت ـ ئەستەمبۆڵ ـ ۱٨٨۱ (۱۲۹٨ کۆچی)|
ئەو کاتەی کورد وەک نەتەوە سەیری خۆی کردووە و لە پایتەختی عوسمانلی بەرپەرچی وتاری دژەکوردی داوەتەوە.
✍ ئیرەج مورادی
۱ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
ئەو کاتەی کورد وەک نەتەوە سەیری خۆی کردووە و لە پایتەختی عوسمانلی بەرپەرچی وتاری دژەکوردی داوەتەوە.
✍ ئیرەج مورادی
۱ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
Forwarded from گەنجینەی حەکیمانی کوردەواری (ئیرەج مورادی Iraj Moradi)
بابەتی ۵: گۆییژ (گوهیشک، بلچ) و کتێبێ پزیشکی
ئیتنۆبۆتانی کوردەواری
هەرچی باسی مێژوو، جوغرافیا، وێژە، کۆمەڵناسی، ئایین و ... کە ڕۆژانە دێتە گۆڕێ یا لەمەودوا بارودۆخی بۆ دەڕەخسێ، لەسای ژینگە و سروشتی بێوێنەی نیشتمانە. ئەو ڕۆژانە کە دەبینم دارستانەکانی زاگرۆس و تۆرۆس و ئامانۆسی کوردستان دەسووتێن، جەرگم ژان دەکا. ژانێک لە جنسی ژانی گەل.
ماوەیەک پێش هاوڕێیەک مامۆستایەکی مزگەوت چەند یاداشتی کتێبخانەی باوکی بۆم نارد. دوو سێ یاداشتی پزیشکی حەکیمانی بیارە و سەبەتڵوو و بەردەڕەشی تیا بوو. یەکیان باسی سوودی میوە و گەڵای گۆییژ بوو کە حاجی موحەمەدی ڕەفاعی لە سەبەتڵوو بۆ مەلا موحەمەدی بەردەڕەشی بانە نووسیبوو.
لە پەراوێزی یاداشتێکیان نووسرابوو: ئەم یاداشتانە زۆر بەسوودن. میرزا ڕەسووڵ چوارتایی بڕیارە بێت، بیانبات لە سلێمانی چاپیان بکا.
بەداخەوە هەتا ئێستە هیچ سەرەداوێ لەو کتێبە نییە. لە ڕووی ئەو چوار یاداشتەوە دیارە ئەزموونی پزیشکیی حەکیمانی کوردەوارییە و پڕە لە ڕەنگ و دەنگی وشە و ڕستە و بۆچوونی حەکیمانی ئێمە.
✍ ئیرەج مورادی
۲ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
ئیتنۆبۆتانی کوردەواری
هەرچی باسی مێژوو، جوغرافیا، وێژە، کۆمەڵناسی، ئایین و ... کە ڕۆژانە دێتە گۆڕێ یا لەمەودوا بارودۆخی بۆ دەڕەخسێ، لەسای ژینگە و سروشتی بێوێنەی نیشتمانە. ئەو ڕۆژانە کە دەبینم دارستانەکانی زاگرۆس و تۆرۆس و ئامانۆسی کوردستان دەسووتێن، جەرگم ژان دەکا. ژانێک لە جنسی ژانی گەل.
ماوەیەک پێش هاوڕێیەک مامۆستایەکی مزگەوت چەند یاداشتی کتێبخانەی باوکی بۆم نارد. دوو سێ یاداشتی پزیشکی حەکیمانی بیارە و سەبەتڵوو و بەردەڕەشی تیا بوو. یەکیان باسی سوودی میوە و گەڵای گۆییژ بوو کە حاجی موحەمەدی ڕەفاعی لە سەبەتڵوو بۆ مەلا موحەمەدی بەردەڕەشی بانە نووسیبوو.
لە پەراوێزی یاداشتێکیان نووسرابوو: ئەم یاداشتانە زۆر بەسوودن. میرزا ڕەسووڵ چوارتایی بڕیارە بێت، بیانبات لە سلێمانی چاپیان بکا.
بەداخەوە هەتا ئێستە هیچ سەرەداوێ لەو کتێبە نییە. لە ڕووی ئەو چوار یاداشتەوە دیارە ئەزموونی پزیشکیی حەکیمانی کوردەوارییە و پڕە لە ڕەنگ و دەنگی وشە و ڕستە و بۆچوونی حەکیمانی ئێمە.
✍ ئیرەج مورادی
۲ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
Forwarded from فصلنامۀ کشکول (mohammad abdoli)
🔻 منتشر شد:
🔸 بیستوششمین شمارۀ کشکول
🔸 قیمت با ارسال: 155 هزار تومان
⭕️ علاقهمندان میتوانند برای خرید، کُد (26) را به 09357270031 پیامک نمایند.
——————-———-—
🔻 بڵاو بۆوە:
🔸 بیستوشهشهمین ژمارهی کهشکۆڵ
🔸 نرخ به ناردنهوه: 155 ههزار تمهن
⭕️ خوازیاران دهتوانن کۆدی (26) بنێرن بۆ ژمارهی 09357270031
🌸 @kashkultv
🔸 بیستوششمین شمارۀ کشکول
🔸 قیمت با ارسال: 155 هزار تومان
⭕️ علاقهمندان میتوانند برای خرید، کُد (26) را به 09357270031 پیامک نمایند.
——————-———-—
🔻 بڵاو بۆوە:
🔸 بیستوشهشهمین ژمارهی کهشکۆڵ
🔸 نرخ به ناردنهوه: 155 ههزار تمهن
⭕️ خوازیاران دهتوانن کۆدی (26) بنێرن بۆ ژمارهی 09357270031
🌸 @kashkultv
Forwarded from کوردناسی
(Kurdpirtukکانال) Tarîxa Dewletan Kurdan .pdf
47.7 MB
📚 تاریخ دولةالاکراد
✍ محمد بن ابراهیم انصاری ملقب به خزرجی از تاریخنگاران سده هشتم قمری
📝 مترجم: امین ناروزی
🌐 زبان: کُرمانجی شمالی
📖 این کتاب درباره تاریخ ایوبیان از سال ۵۷۱ تا ۶۵۵ قمری،/۱۱۷۵- ۱۲۵۷م است. خزرجی کتاب خود را در حدود سال ۷۰۰ قمری به زبان عربی نوشته و خود شاهد برخی وقایع آن دوره بوده است. تنها نسخه خطی موجود از این کتاب در کتابخانه سلیمانیه استانبول نگهداری میشود.
این کتاب توسط امین ناروزی به زبان کردی کُرمانجی شمالی ترجمه و در سال ۲۰۱۵ توسط انتشارات آزاد در استانبول به همراه نسخه عربی آن چاپ افست شده است.
کتاب تاریخ دولة الاکراد خزرجی سندی مهم برای شناخت تاریخ ایوبیان است. ارزش این کتاب در آن است که نشان میدهد تاریخنگاران، دولت ایوبیان را دولتی کردی میدانستند.
این کتاب به برخی تحریفات موجود درباره هویت و تبار ایوبیان و ماهیت دولتی که تشکیل دادند، پایان میدهد.
#کتێب
@Kurdologyk
✍ محمد بن ابراهیم انصاری ملقب به خزرجی از تاریخنگاران سده هشتم قمری
📝 مترجم: امین ناروزی
🌐 زبان: کُرمانجی شمالی
📖 این کتاب درباره تاریخ ایوبیان از سال ۵۷۱ تا ۶۵۵ قمری،/۱۱۷۵- ۱۲۵۷م است. خزرجی کتاب خود را در حدود سال ۷۰۰ قمری به زبان عربی نوشته و خود شاهد برخی وقایع آن دوره بوده است. تنها نسخه خطی موجود از این کتاب در کتابخانه سلیمانیه استانبول نگهداری میشود.
این کتاب توسط امین ناروزی به زبان کردی کُرمانجی شمالی ترجمه و در سال ۲۰۱۵ توسط انتشارات آزاد در استانبول به همراه نسخه عربی آن چاپ افست شده است.
کتاب تاریخ دولة الاکراد خزرجی سندی مهم برای شناخت تاریخ ایوبیان است. ارزش این کتاب در آن است که نشان میدهد تاریخنگاران، دولت ایوبیان را دولتی کردی میدانستند.
این کتاب به برخی تحریفات موجود درباره هویت و تبار ایوبیان و ماهیت دولتی که تشکیل دادند، پایان میدهد.
#کتێب
@Kurdologyk
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
|کۆتا یادگاری میرانی بۆتان: سینەم جەلادەت عالی بەدرخان|
لەدایکبووی ۱۹۳٨ ـ شام
نووکە نیشتەجێی هەولێرە.
ئەلبۆمی بنەماڵەیی و باسی دەیان بەڵگەی مێژوویی بەدرخانیەکان
✍ ئیرەج مورادی
٨ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
لەدایکبووی ۱۹۳٨ ـ شام
نووکە نیشتەجێی هەولێرە.
ئەلبۆمی بنەماڵەیی و باسی دەیان بەڵگەی مێژوویی بەدرخانیەکان
✍ ئیرەج مورادی
٨ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
لەتاو ئەعدا عەدوو بەر نیوە دوژمن ئیلتیجا بارێ
لە چنگی گیانەڵاوی فیرقەتا ماوم ئەجەل چارێ
بەڵا هەر وەک کولە دابارییە سەر مەزرەعەی ئومێد
مەگەر ئەو تیپی موژگانە بکەن وەک عەینەمەل چارێ
ئەسیری زوڵفە دڵ، ئەی بازی غەمزە، غیرەتێ، حەیفە
زەلیل، ئەم عەندەلیبە کەوتووە بەر دەستی قەل، چارێ!
نە پێیەک هەڵگرێ شوێنی، نە دەستێ گەییە داوێنی
خودا! دەرحەق بە ئەحواڵی منی بێ پاوپەل، چارێ!
عیلاجی دەردی عاشق بۆتە خاسەی ئەو دەم و لێوە
شیفای ئەمرازی سەودا خاسیەت چەشمەی عەسەل چارێ
مەگەر قەتعی نەفەس چاری بکا، وەرنا نییە هەرگیز
لە پێوەندی کەمەندی پڕ غەمی تۆلی ئەمەل چارێ
لەگەڵ ئەم عیلمە مەحوی داغداری جەهلە تۆ تەوفیق
تەبیبی بۆ مەریزی دەردی عیلمی بێ عەمەل چارێ!
مامۆستا مەحوی (۱٨۳٦ ـ ۱۹۰٦)
✍ ئیرەج مورادی
۹ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
لە چنگی گیانەڵاوی فیرقەتا ماوم ئەجەل چارێ
بەڵا هەر وەک کولە دابارییە سەر مەزرەعەی ئومێد
مەگەر ئەو تیپی موژگانە بکەن وەک عەینەمەل چارێ
ئەسیری زوڵفە دڵ، ئەی بازی غەمزە، غیرەتێ، حەیفە
زەلیل، ئەم عەندەلیبە کەوتووە بەر دەستی قەل، چارێ!
نە پێیەک هەڵگرێ شوێنی، نە دەستێ گەییە داوێنی
خودا! دەرحەق بە ئەحواڵی منی بێ پاوپەل، چارێ!
عیلاجی دەردی عاشق بۆتە خاسەی ئەو دەم و لێوە
شیفای ئەمرازی سەودا خاسیەت چەشمەی عەسەل چارێ
مەگەر قەتعی نەفەس چاری بکا، وەرنا نییە هەرگیز
لە پێوەندی کەمەندی پڕ غەمی تۆلی ئەمەل چارێ
لەگەڵ ئەم عیلمە مەحوی داغداری جەهلە تۆ تەوفیق
تەبیبی بۆ مەریزی دەردی عیلمی بێ عەمەل چارێ!
مامۆستا مەحوی (۱٨۳٦ ـ ۱۹۰٦)
✍ ئیرەج مورادی
۹ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
|زانکۆی کوردستان ـ توێژینگەی کوردستانناسی
پێنجشەمۆ ۱٤ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
بەرنامەیەکی دڵخۆشکەر بۆ چالاکانی بواری زمان و وێژەی کوردی لە ڕۆژهەڵات. چاوەڕێی دیدار و دیدەنیی دۆستانم لەوێ.|
✍ ئیرەج مورادی
۹ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
پێنجشەمۆ ۱٤ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
بەرنامەیەکی دڵخۆشکەر بۆ چالاکانی بواری زمان و وێژەی کوردی لە ڕۆژهەڵات. چاوەڕێی دیدار و دیدەنیی دۆستانم لەوێ.|
✍ ئیرەج مورادی
۹ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
Forwarded from عکس نگار
🔴 عەقڵیەتی یەکەم پیاوی دیموکرات و هەڵبژێردراو و مافپەروەر و دەوڵەتداری تورکیە سەبارەت بە کورد چی بوو؟
🔺ئەمڕۆ ساڵیادی لە سێدارەدانی شێخ سەعیدی پیران شۆڕشگێری کورد بە دەست ئەتاتورکە. 100 ساڵ تەمەنی کۆماری تۆرکیا بۆ کورد واتە 100 ساڵ بێبەش بوون لە سەرەتاییتەرین مافەکانی مرۆڤ، 100 ساڵ بەرخۆدان بۆ گەڕانەوەی کەرامەتی ئینسانی و 100 ساڵ لە سێدارەدران و کۆژران و زیندان و ئاوارەبوون و لەناوچوونی زمان و کۆلتور و شۆناسی کوردی. هەر دەوڵەت و حزبێک لەم سەد ساڵە لە تورکیا حۆکمی بە دەست بووە لە بەرامبەر کورد هەمان سیاسەتی بووە. لە بەر ئەوە ئێمە جیاوازیێکی بەرچاو لە نێوان سیاسەتی دەوڵەتانی عەسکەری و دێمۆکرات نابینین. بۆ نمونە، موسا عەنتەر لە کتێبی بیرەوەریەکانم، لاپەڕە 241، لە بارەی ستراتیجی مامەڵەی حکوومەتەکەی عەدنان مەندەرس(1950-1960)،لەگەڵ کورد،نوسیویەتی: لە کۆبونەوەیەکی وەزیرانی حکومەتەکەی عەدنان مەندەرسدا،سەرۆکی بەڕێوەبەری بەشی کێشەی کورد لە ئاسایشی نەتەوەیی تورکیا، (ئەرگۆن گۆک)،ڕاپۆرتێک پێشکەشی حکومەت دەکا سەبارەت بە چۆنیەتی بەرەنگاربونەوەی هەستی نەتەوایەتی کورد،پوختەی ڕاپۆرتەکە:
[دەبێ 1000 ڕۆشنبیری کورد بکوژین،بۆ ئەوەی کورد 30 ساڵ بگێڕینەوە دواوە،بۆ ئەوەش کوشتنیان حەڵاڵ بکەین تۆمەتی کۆمۆنیست بوونیان دەدەینەپاڵ،لەبەرئەوەش زۆرینەی کورد مسوڵمانی نەخوێندەوارن،نەک هەر بەکوشتنیان توڕە نابن،بەڵکو دەستخۆشیمان لێدەکەن،چونکە بە کافریان دەزانن].
🔺عدنان مەندەرس ڕاپۆرتەکە قبوڵ دەکا بەڵام بە پێشنیارێکەوە:
[1000ڕۆشنبیرەکە بە یەک هەڵمەت مەگرن، لە چەند هەڵمەتێکی جیاجیادا،هەرجارە 50 کەسیان بگرن و لە سێدارەیان بدەن].
دواجار پێشنیارەکەی سەرۆک وەزیران پەسەند دەکرێت و جێبەجێ دەکرێت.
هەر بۆ ڕۆژی دواتر سەرۆکی دادگای سەربازی ئەنقەرە فەرمانی گرتنی بۆ 50 کەس دەرکرد،بە بێ ئەوەی ناوەکان دیاری کرابن،بۆ ئەوەی پۆلیس ئازاد بێ کێی بەردەست کەوت بیگرێ لە لیستی دیاریکراوی شوێنەکانی خۆیان. لە 1959/12/17 پەنجا کەسەکە دەستگیرکران،موسا عەنتەر و چەند هاوڕێیەکی لە گیراوەکان بوون.
🔺بە هۆی کودەتا سەربازیەکەی[ 27 می 1960]، دژی عەدنان مەندەرس تەنها فریای لە سێدارەدانی هاوڕێیەکمان کەوتن،49 کەسەکەی ترمان ئازاد کراین.
بەڵام بەهۆی کاریگەریەکانی ئەشکەنجەکانی زیندان و ئەو نەخۆشیانەی بەهۆی پیسی و خواردن و خواردنەوەی زیندانەوە توشمان بوبون،24 کەسیان هەر بەگەنجی مردن.
🔺تێبینی:
-عەدنان مەندەرس دەرچوی کۆلێژی ماف [ماف پەروەر]،دامەزرێنەر و سەرۆکی [پارتی دیموکرات]،یەکەم سەرۆکی حیزب بوو لە تورکیا بە هەڵبژاردنی ناوخۆی حیزب بوبوە سەرۆکی حیزب.
یەکەم سەرۆک وەزیرانیش بوو لە دوای کودەتای سەربازی لە سێدارە درا.
یەکەم سەرۆک وەزیرانیشە لەدوای سی ساڵ بە یاسایەکی پارلەمانی تورکیا ساڵی 1990 پۆزشی بۆ هێنراوەتەوە و شایستەیی بۆ گێڕدراوەتەوە.
سێیەم کەسیشە لە تورکیای نوێدا گۆڕێکی یادگاری بۆ دروستکراوە لە دوای ئەتاتورک و تورگوت ئۆزێل.
خوێندنی بیرەوەریەکانی موسا عەنتەر بۆ هەموو کوردێک زەروورە.
ئەم باسە بە تۆزێک گۆڕانکاری لە پەیجی کاک جوتیار ڕەشید وەرگیراوە.
https://t.me/kurdistanname
🔺ئەمڕۆ ساڵیادی لە سێدارەدانی شێخ سەعیدی پیران شۆڕشگێری کورد بە دەست ئەتاتورکە. 100 ساڵ تەمەنی کۆماری تۆرکیا بۆ کورد واتە 100 ساڵ بێبەش بوون لە سەرەتاییتەرین مافەکانی مرۆڤ، 100 ساڵ بەرخۆدان بۆ گەڕانەوەی کەرامەتی ئینسانی و 100 ساڵ لە سێدارەدران و کۆژران و زیندان و ئاوارەبوون و لەناوچوونی زمان و کۆلتور و شۆناسی کوردی. هەر دەوڵەت و حزبێک لەم سەد ساڵە لە تورکیا حۆکمی بە دەست بووە لە بەرامبەر کورد هەمان سیاسەتی بووە. لە بەر ئەوە ئێمە جیاوازیێکی بەرچاو لە نێوان سیاسەتی دەوڵەتانی عەسکەری و دێمۆکرات نابینین. بۆ نمونە، موسا عەنتەر لە کتێبی بیرەوەریەکانم، لاپەڕە 241، لە بارەی ستراتیجی مامەڵەی حکوومەتەکەی عەدنان مەندەرس(1950-1960)،لەگەڵ کورد،نوسیویەتی: لە کۆبونەوەیەکی وەزیرانی حکومەتەکەی عەدنان مەندەرسدا،سەرۆکی بەڕێوەبەری بەشی کێشەی کورد لە ئاسایشی نەتەوەیی تورکیا، (ئەرگۆن گۆک)،ڕاپۆرتێک پێشکەشی حکومەت دەکا سەبارەت بە چۆنیەتی بەرەنگاربونەوەی هەستی نەتەوایەتی کورد،پوختەی ڕاپۆرتەکە:
[دەبێ 1000 ڕۆشنبیری کورد بکوژین،بۆ ئەوەی کورد 30 ساڵ بگێڕینەوە دواوە،بۆ ئەوەش کوشتنیان حەڵاڵ بکەین تۆمەتی کۆمۆنیست بوونیان دەدەینەپاڵ،لەبەرئەوەش زۆرینەی کورد مسوڵمانی نەخوێندەوارن،نەک هەر بەکوشتنیان توڕە نابن،بەڵکو دەستخۆشیمان لێدەکەن،چونکە بە کافریان دەزانن].
🔺عدنان مەندەرس ڕاپۆرتەکە قبوڵ دەکا بەڵام بە پێشنیارێکەوە:
[1000ڕۆشنبیرەکە بە یەک هەڵمەت مەگرن، لە چەند هەڵمەتێکی جیاجیادا،هەرجارە 50 کەسیان بگرن و لە سێدارەیان بدەن].
دواجار پێشنیارەکەی سەرۆک وەزیران پەسەند دەکرێت و جێبەجێ دەکرێت.
هەر بۆ ڕۆژی دواتر سەرۆکی دادگای سەربازی ئەنقەرە فەرمانی گرتنی بۆ 50 کەس دەرکرد،بە بێ ئەوەی ناوەکان دیاری کرابن،بۆ ئەوەی پۆلیس ئازاد بێ کێی بەردەست کەوت بیگرێ لە لیستی دیاریکراوی شوێنەکانی خۆیان. لە 1959/12/17 پەنجا کەسەکە دەستگیرکران،موسا عەنتەر و چەند هاوڕێیەکی لە گیراوەکان بوون.
🔺بە هۆی کودەتا سەربازیەکەی[ 27 می 1960]، دژی عەدنان مەندەرس تەنها فریای لە سێدارەدانی هاوڕێیەکمان کەوتن،49 کەسەکەی ترمان ئازاد کراین.
بەڵام بەهۆی کاریگەریەکانی ئەشکەنجەکانی زیندان و ئەو نەخۆشیانەی بەهۆی پیسی و خواردن و خواردنەوەی زیندانەوە توشمان بوبون،24 کەسیان هەر بەگەنجی مردن.
🔺تێبینی:
-عەدنان مەندەرس دەرچوی کۆلێژی ماف [ماف پەروەر]،دامەزرێنەر و سەرۆکی [پارتی دیموکرات]،یەکەم سەرۆکی حیزب بوو لە تورکیا بە هەڵبژاردنی ناوخۆی حیزب بوبوە سەرۆکی حیزب.
یەکەم سەرۆک وەزیرانیش بوو لە دوای کودەتای سەربازی لە سێدارە درا.
یەکەم سەرۆک وەزیرانیشە لەدوای سی ساڵ بە یاسایەکی پارلەمانی تورکیا ساڵی 1990 پۆزشی بۆ هێنراوەتەوە و شایستەیی بۆ گێڕدراوەتەوە.
سێیەم کەسیشە لە تورکیای نوێدا گۆڕێکی یادگاری بۆ دروستکراوە لە دوای ئەتاتورک و تورگوت ئۆزێل.
خوێندنی بیرەوەریەکانی موسا عەنتەر بۆ هەموو کوردێک زەروورە.
ئەم باسە بە تۆزێک گۆڕانکاری لە پەیجی کاک جوتیار ڕەشید وەرگیراوە.
https://t.me/kurdistanname
کاتێ نووسەرێک لە ناسنامەی کتێبەکەی ناکەوێتە بەرچاو
نزیک بە ۱٦ ساڵ لەمەوبەر لە ٨ی خەرمانانی ۱۳٨۷ کۆنفڕانسێکی یەک ڕۆژە بەهاوکاری (فەرمانگەی ئیرشاد و ئەنجومەنی ئەدەبی مەریوان و پاڵپشتی زانکۆی کوردستان) لە هۆڵی ئیدارەی ئیرشاد بەڕێوە چوو.
پێشتر ئێمە وەک دەستەی نویسیاران (ویراستاران)ی فەرهەنگی ۳ بەرگی (فارسی بە کوردی دانشگاە کردستان) ئاگەدار کرابووینەوە کە تەوەری کۆنفڕانسەکە ئەمەیە (همایش فرهنگنویسی در زبان کُردی).
چەند وتارێک لەسەر مێژوو و خەسارناسی و ڕەوتی فەرهەنگنووسی کوردی لەلایەن چەند مامۆستایەکی زانکۆ (ئەحمەد ئەحمەدیان، هیمداد حسێن بەکر، سەباح ڕەشید قادر، تالب حسین عەلی و هادی مورادی) ـ هەولێر و سلێمانی و مەهاباد ـ و توێژەرانی ئەو بوارە (کامەران موحەمەدڕەحیمی، ڕەزا شەجیعی، جەعفەر سرێشئابادی، کاوە کەریمی، ئەنوەر مەعرفەت، سۆهەیلا موحەمەدی، ڕەئووف ڕەهنموون و حامید کۆنەپۆشی) پێشکەش کرا.
بەتایبەت وتاری دکتۆر ئەحمەد ئەحمەدیان لەسەر تاوتوێکردنی پیتی (ئەلف) فەرهەنگەکەی ئێمە بوو. هەروەها لە وتاری دوو هاوکارمان کاک مەحیەدین کەریمیان و کاک مەهدی سەنەندجی ڕەوت و ناوەرۆک و بەرنامەکانی ٤ ساڵ و نیوی ئەو فەرهەنگە خرایە ڕوو. هەروەها لە وتارێکی چڕوپڕدا کاک ماجد مەردۆخ ڕۆحانی سەرپەرشتیاری فەرهەنگەکە وڵامی ڕەخنەکانی کاک ئەحمەد ئەحمەدیان لەو کۆنفڕانسە و وتارێکی چاپکراوی کاک ئیسماعیل حوسێنی لە هەفتەنامەی سیروان و باقی بەشداربووانی دایەوە.
لە دوابەشی بەرنامەکان دوو مێزگرد بەسترا و مێزگردی دووەم هاوڕێیانی سەرنویسیاری فەرهەنگەکە (مەهدی سەنەندەجی، یەدوڵا پەشابادی، موحەمەدژیان ئەمینی و مەحیەدین کەریمیان) بەشدار بوون. پاشان لە کۆتاییدا لیژنەی ئامادەکاری کۆنفڕانسەکە لەوحی ڕێزلێنانی بە هاوڕێیان و هاوکارانی سەرنویسیار و سەرپەرشتیار بەخشی و ئێمەی دەستیاری نویسیاران (ئیرەج مورادی، بەهرام بەهرامیان، جەلیل سفیدی، وریا دیوانی و ئەفشین بەهاریزەڕ) پشت گوێ خراین و کەسیش نەبوو بڵێت خۆ ئەو پێنج کەسەیش وەک ئێمە نووسەری ئەو کتێبەکە بوون. دواتر کە پاش کۆنفڕانسەکە دەنگی دڵلەخۆدامانی ئێمە گەیشتبووە گوێی هاوکاران و لیژنەی ئامادەکار، هەندێک وتبوویان ئەگەر وا بوایە دەبێ ڕێزلێنان لە هەر ۱۱۰ کەسی یارمەتیدەری نووسینی ئەو کتێبە بکرایە. ئەگەرچی ئەمە هیچ پاساوێک بوو. چونکا ئەو پێنج کەسەیش، لە ساڵی ۱۳٨۲ تا ۱۳٨۷ وەک هاوڕێیانیتر لە دانیشتنەکانی فەرهەنگنووسی (هەفتانە: ڕۆژانی یەکشەنبە و سێشەنبە) لە شوێنی ئێستەی توێژینگەی کوردستانناسی زانکۆ یا هاوینانە لە نووسینگەی کارخانەی کرێشە لە پاساژی هەورام بەشدار دەبووین. جیا لە دەستەی نویسیاران زۆربەی ئەو ژمارە ۱۱۰ کەسیە یا تەنیا لە قۆناغی سەرەتا واتا فیشنووسین یا دواتر لە چەند دانشتن بەشدار بوون. بۆیە دەستەی سەرنویسیار و دەستیاران جیاوازن بوون لەو ژمارە بەشداربووە.
من بۆخۆم لە نووسینی فیشەکان لە کڵێشەی چاپکراوی لێماکان (مدخل) و دواتریش تاوتوێکردنی چەندین لاپەڕە و چەند پیت و بەتایبەت سەرجەم وشەنامەی گیاناسی، بەشداریم کردبوو. کەم وا هەبوو لە دانشتنەکانی فەرهەنگنووسی بۆ پڕکردنەوەی زانیاری کڵێشەکان (فۆرم) بەشداری نەکەم. دواجاریش لە ناسنامەی فەرهەنگەکە ناوی ئێمەیش ـ سەرپەرست و سەرنویسیار و دەستیاری نویسیاران ـ وەک خاوەنی بەرهەمەکە لە کتێبخانەی میللی ئێران تۆمار کراوە.
تێبینی: ئەو یادەوەرییە تاڵەم هەرگیز لە بیر ناچێتەوە. چونکا چەند هاوڕێیەکم لەو کۆنفڕانسە بەشدار بوون و دەیانزانی کە هیچ نەبێ وەک نووسەرێ لەو کتێبە ناوم هاتووە. هەتا کۆتایی بەرنامەکە ئەوان چاوەڕوان بوون کە ئێستە بانگ لە ئێمەش دەکرێت و ڕێزلێنانێ لە ئێمەش دەکرێ.
ئەوڕۆ وێنەی لاپەڕەیەکی ڕۆژنامەی (اطلاعات ـ ۱۰ی پووشپەڕی ۱۳۵٤) بینی کە باسی فەرهەنگی فارسی دێهخودا کرابوو. کاتێ تەنانەت کرێکاری ئاسایی چاپخانەکەی فەرهەنگی دێهخودایش خەڵات دەکرێ، بەڵام ئێمە...
ئەمەم نووسی کە وەک بیرەوەریەکی مێژوویی بمێنێتەوە. هیچ مەبەستێکی دیکە لە پشتیەوە نییە.
✍ ئیرەج مورادی
۱۱ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
نزیک بە ۱٦ ساڵ لەمەوبەر لە ٨ی خەرمانانی ۱۳٨۷ کۆنفڕانسێکی یەک ڕۆژە بەهاوکاری (فەرمانگەی ئیرشاد و ئەنجومەنی ئەدەبی مەریوان و پاڵپشتی زانکۆی کوردستان) لە هۆڵی ئیدارەی ئیرشاد بەڕێوە چوو.
پێشتر ئێمە وەک دەستەی نویسیاران (ویراستاران)ی فەرهەنگی ۳ بەرگی (فارسی بە کوردی دانشگاە کردستان) ئاگەدار کرابووینەوە کە تەوەری کۆنفڕانسەکە ئەمەیە (همایش فرهنگنویسی در زبان کُردی).
چەند وتارێک لەسەر مێژوو و خەسارناسی و ڕەوتی فەرهەنگنووسی کوردی لەلایەن چەند مامۆستایەکی زانکۆ (ئەحمەد ئەحمەدیان، هیمداد حسێن بەکر، سەباح ڕەشید قادر، تالب حسین عەلی و هادی مورادی) ـ هەولێر و سلێمانی و مەهاباد ـ و توێژەرانی ئەو بوارە (کامەران موحەمەدڕەحیمی، ڕەزا شەجیعی، جەعفەر سرێشئابادی، کاوە کەریمی، ئەنوەر مەعرفەت، سۆهەیلا موحەمەدی، ڕەئووف ڕەهنموون و حامید کۆنەپۆشی) پێشکەش کرا.
بەتایبەت وتاری دکتۆر ئەحمەد ئەحمەدیان لەسەر تاوتوێکردنی پیتی (ئەلف) فەرهەنگەکەی ئێمە بوو. هەروەها لە وتاری دوو هاوکارمان کاک مەحیەدین کەریمیان و کاک مەهدی سەنەندجی ڕەوت و ناوەرۆک و بەرنامەکانی ٤ ساڵ و نیوی ئەو فەرهەنگە خرایە ڕوو. هەروەها لە وتارێکی چڕوپڕدا کاک ماجد مەردۆخ ڕۆحانی سەرپەرشتیاری فەرهەنگەکە وڵامی ڕەخنەکانی کاک ئەحمەد ئەحمەدیان لەو کۆنفڕانسە و وتارێکی چاپکراوی کاک ئیسماعیل حوسێنی لە هەفتەنامەی سیروان و باقی بەشداربووانی دایەوە.
لە دوابەشی بەرنامەکان دوو مێزگرد بەسترا و مێزگردی دووەم هاوڕێیانی سەرنویسیاری فەرهەنگەکە (مەهدی سەنەندەجی، یەدوڵا پەشابادی، موحەمەدژیان ئەمینی و مەحیەدین کەریمیان) بەشدار بوون. پاشان لە کۆتاییدا لیژنەی ئامادەکاری کۆنفڕانسەکە لەوحی ڕێزلێنانی بە هاوڕێیان و هاوکارانی سەرنویسیار و سەرپەرشتیار بەخشی و ئێمەی دەستیاری نویسیاران (ئیرەج مورادی، بەهرام بەهرامیان، جەلیل سفیدی، وریا دیوانی و ئەفشین بەهاریزەڕ) پشت گوێ خراین و کەسیش نەبوو بڵێت خۆ ئەو پێنج کەسەیش وەک ئێمە نووسەری ئەو کتێبەکە بوون. دواتر کە پاش کۆنفڕانسەکە دەنگی دڵلەخۆدامانی ئێمە گەیشتبووە گوێی هاوکاران و لیژنەی ئامادەکار، هەندێک وتبوویان ئەگەر وا بوایە دەبێ ڕێزلێنان لە هەر ۱۱۰ کەسی یارمەتیدەری نووسینی ئەو کتێبە بکرایە. ئەگەرچی ئەمە هیچ پاساوێک بوو. چونکا ئەو پێنج کەسەیش، لە ساڵی ۱۳٨۲ تا ۱۳٨۷ وەک هاوڕێیانیتر لە دانیشتنەکانی فەرهەنگنووسی (هەفتانە: ڕۆژانی یەکشەنبە و سێشەنبە) لە شوێنی ئێستەی توێژینگەی کوردستانناسی زانکۆ یا هاوینانە لە نووسینگەی کارخانەی کرێشە لە پاساژی هەورام بەشدار دەبووین. جیا لە دەستەی نویسیاران زۆربەی ئەو ژمارە ۱۱۰ کەسیە یا تەنیا لە قۆناغی سەرەتا واتا فیشنووسین یا دواتر لە چەند دانشتن بەشدار بوون. بۆیە دەستەی سەرنویسیار و دەستیاران جیاوازن بوون لەو ژمارە بەشداربووە.
من بۆخۆم لە نووسینی فیشەکان لە کڵێشەی چاپکراوی لێماکان (مدخل) و دواتریش تاوتوێکردنی چەندین لاپەڕە و چەند پیت و بەتایبەت سەرجەم وشەنامەی گیاناسی، بەشداریم کردبوو. کەم وا هەبوو لە دانشتنەکانی فەرهەنگنووسی بۆ پڕکردنەوەی زانیاری کڵێشەکان (فۆرم) بەشداری نەکەم. دواجاریش لە ناسنامەی فەرهەنگەکە ناوی ئێمەیش ـ سەرپەرست و سەرنویسیار و دەستیاری نویسیاران ـ وەک خاوەنی بەرهەمەکە لە کتێبخانەی میللی ئێران تۆمار کراوە.
تێبینی: ئەو یادەوەرییە تاڵەم هەرگیز لە بیر ناچێتەوە. چونکا چەند هاوڕێیەکم لەو کۆنفڕانسە بەشدار بوون و دەیانزانی کە هیچ نەبێ وەک نووسەرێ لەو کتێبە ناوم هاتووە. هەتا کۆتایی بەرنامەکە ئەوان چاوەڕوان بوون کە ئێستە بانگ لە ئێمەش دەکرێت و ڕێزلێنانێ لە ئێمەش دەکرێ.
ئەوڕۆ وێنەی لاپەڕەیەکی ڕۆژنامەی (اطلاعات ـ ۱۰ی پووشپەڕی ۱۳۵٤) بینی کە باسی فەرهەنگی فارسی دێهخودا کرابوو. کاتێ تەنانەت کرێکاری ئاسایی چاپخانەکەی فەرهەنگی دێهخودایش خەڵات دەکرێ، بەڵام ئێمە...
ئەمەم نووسی کە وەک بیرەوەریەکی مێژوویی بمێنێتەوە. هیچ مەبەستێکی دیکە لە پشتیەوە نییە.
✍ ئیرەج مورادی
۱۱ی پووشپەڕی ۱٤۰۳
@dastnoosxane
@kelaterzankon
Forwarded from روزنامه روژان
ناودارانی زمان و وێژەی کوردی ڕێزیان لێگیردرا
🔻ڕێوڕەسمی ڕێزلێنان لە ناودارانی زمان و وێژەی کوردی بە ئامانجی ڕێزگرتن لە هەوڵ و چالاکییەکانی نووسەران و شاعیرانی کورد، لە ١٢ تەوەری سەرەکی وەکوو شێعر، ڕۆمان، ڕەخنەی ئەدەبی، فێرکاریی زمانی کوردی، بڵاوگە و چاپەمەنی، میدیا و ئەدەبی منداڵان، ڕۆژی پێنجشەمە ١٤ی پووشپەڕ لە هۆڵی مەولەویی زانکۆی کوردستان لە شاری سنە بەڕێوەچوو.
🔹لەم ڕێوڕەسمە ١٠٠کەس لە چالاکان و ناودارانی بواری زمان و وێژەی کوردی، بە هۆی چالاکیی بەردەوام و کاریگەر ڕێزیان لێگیرا.
ئەم ڕێوڕەسمە لە لایەن توێژینگەی کوردستانناسیی زانکۆی کوردستان و بە هاوکاریی ناوەندی توێژینەوەکانی کوردستانناسیی زانکۆی ئازاد و ئەنستیتۆتی زمانی کوردیی ڕاژە بەڕێوەچوو.
@rojandaily
🔻ڕێوڕەسمی ڕێزلێنان لە ناودارانی زمان و وێژەی کوردی بە ئامانجی ڕێزگرتن لە هەوڵ و چالاکییەکانی نووسەران و شاعیرانی کورد، لە ١٢ تەوەری سەرەکی وەکوو شێعر، ڕۆمان، ڕەخنەی ئەدەبی، فێرکاریی زمانی کوردی، بڵاوگە و چاپەمەنی، میدیا و ئەدەبی منداڵان، ڕۆژی پێنجشەمە ١٤ی پووشپەڕ لە هۆڵی مەولەویی زانکۆی کوردستان لە شاری سنە بەڕێوەچوو.
🔹لەم ڕێوڕەسمە ١٠٠کەس لە چالاکان و ناودارانی بواری زمان و وێژەی کوردی، بە هۆی چالاکیی بەردەوام و کاریگەر ڕێزیان لێگیرا.
ئەم ڕێوڕەسمە لە لایەن توێژینگەی کوردستانناسیی زانکۆی کوردستان و بە هاوکاریی ناوەندی توێژینەوەکانی کوردستانناسیی زانکۆی ئازاد و ئەنستیتۆتی زمانی کوردیی ڕاژە بەڕێوەچوو.
@rojandaily