Клипла шухӑшлав тӗнчере ҫук

❔ Федор Гиренок философ шутласа кӑларнӑ термин "клиповое мышление" имӗш хальхи ҫамрӑксен аталаннӑ ҫӗнӗ шухӑшлав тӗсне пӗлтерет: питӗ тарӑн мар, питӗ эмоционаллӑ, чухӑн чӗлхеллӗ, т.ыт.те. Унтан ҫак термин вырӑс чӗлхеллӗ ресурссенче анлӑ сарӑлнӑ, ытти тӗнче кун пек термин пӗлмест.

🧠Тӗрӗссипе вара кашни ҫын пӗр шухӑшлав тӗсӗпе кӑна мар, пӗр харӑс темиҫепе усӑ курма пултарать: шухӑшлав сӑнарлӑ, вербаллӑ, абстрактлӑ-логикӑллӑ тата пралогикӑллӑ пулать.

Клипла шухӑшлав тесе хӑш чух урӑх термина асра тытаҫҫӗ: медиамультитаскинг. Пӗр вӑхӑтра темиҫе информаци ҫӑлкуҫӗпе усӑ курнин чӑнах та темиҫе тӗрлӗ витӗм пур.

👎Ҫакӑн пек тару-тӑрура ӗҫсене пурнӑҫлассин тухӑҫлӑхӗ чакнине кӑтартакан тӗпчевсем пур -- мӗншӗн тесен пирӗн ҫак ӗҫсен хушшинче хамӑрӑн тимлӗхе пайлама тӳр килет.

👍Анчах та когнитивлӑ процессем ҫакна пула аптрамаҫҫӗ.

👎Шкул ачипе студент социаллӑ медиасенче мӗн чухлӗ нумайрах вӑхӑт ирттерет, вӗренӳри ҫитӗнӳсем ҫавӑн чухлӗ начартарах.
Мӗншӗн тесен тик-токра е ютубра кунӗн-ҫӗрӗн ларсан вӗренме вӑхӑт юлмасть, ҫав кӑна.

🙃Гугл эффекчӗ: информацие онлайн тупма май пуррине пӗлсе ҫынсем нумайрах астуса юлма тӑрӑшмаҫҫӗ.
Пӗрремӗшӗнчен, ку иккӗлленӳллӗ япала, тӗпчевӗ ҫирӗпех мар. Иккӗмӗшӗнчен, ахаль мӗн-тӗр астуса юлни (тӗслӗхрен, сӑвӑ пӑхмасӑр калама е истори пулӑмӗсен ҫулӗсене вӗренни) лайӑхрах шухӑшлама пулӑшмасть.
Лайӑх шухӑшлама ҫӗнӗ чӗлхесем вӗренни, ҫӗнӗ кӗвӗ хатӗрӗсене алла илни, ҫӗнӗ професси илни пулӑшать, нейронлӑ системине аталантарать.

🔘Тӗпчевсем тата пӗлтереҫҫӗ: медиа ҫынсен шухӑшлавне мӗнле витӗм кӳнине ҫынсем хӑйсем тӗрӗс хаклаймаҫҫӗ. Проблемӑсем пур тесе шутлаҫҫӗ пулсан та, чӑннипе, ятарлӑ тестсем нимӗнле улшӑну та кӑтартмаҫҫӗ.
Мӗн чӑннипе пулма пултарать: тимлӗхпе концентраци ҫитменни -- пӗрмай улшӑнакан информаци юхӑмӗ ытла пысӑк пулнипе.
Анчах шухӑшлав проблеми кунта пач та ҫук.

Ҫӑлкуҫӗ:
https://postnauka.org/longreads/156614

#longread

⬆️⬆️⬆️
AD -- Anno Domini — пирӗн эра (Иисус Христос ҫуралнӑ хыҫҫӑн).
BC -- Before Christ -- пирӗн эрӑччен.

Ӳкерчӗк ҫӑлкуҫӗ:
https://tao-zhang.medium.com/about-the-transeurasian-language-family-altaic-and-the-northeast-asian-agricultural-community-b7f50bda58af

ASMR (autonomous sensory meridian response)
- контент хӑй шутне лӑпкӑ тата ҫепӗҫ сасӑсене, тимлӗн пӑхнине, объектсене йӗрленине тата ачашланине кӗртет. Пӗтӗм ҫынсенчен 20% пек ASMR эффектне туйма пултараҫҫӗ тет: ҫавӑн пек видео пӑхнӑ чух ӳт тӑрӑх шатра иртсе кайма пултарать е урӑх туйӑм сиксе тухать.

ASMR ыйхӑсӑр, пуҫ ыратнипе, ытла вӑйлӑ пӑшӑрханнипе асапланакансене пулӑшма пултарать, анчах унӑн тухӑҫлӑхӗ ҫынран ҫынна расна. ASMR опычӗ тӗрлӗ ҫынсен чылай уйрӑлса тӑма пултарать: пӗрисене вӑл лӑплантарать, теприсене чӑрмантарать.

АSMR тата мизофони (хӑш-пӗр сасӑсене тӳсейменни) хушшинче ҫирӗп пӗрпеклӗх пур. Вӗсем пӗр спектрти реакцисен икӗ хирӗҫле вӗҫӗсем пулма пултараҫҫӗ, ҫав вӑхӑтра вара ASMR -- сасӑ-туйӑмлӑ синестези спектрӗн позитивлӑ вӗҫӗ.

Синестези -- неврологиллӗ тӗлӗнмелле феномен, ҫавна туякан ҫынсем япаласен физикӑллӑ паллисем арпашса е пӗрлешсе кайнине сӑнаҫҫӗ: вӗсем шӑршӑ сассине илтме е саспаллисен тӗсне курма пултараҫҫӗ, тата ытти те . Тӗслӗхрен тата, пӗр тӗрлӗ салма тутлӑ пулать, тепӗр тӗрлӗ, ҫав чустаранах туни -- тутлӑ мар пек туйӑнать.
Кун пек эффект пуҫ мимин тӗрлӗ пайӗсен хушшинче изоляци ҫителӗксӗр пулнипе пулать, урӑхла каласан, пуҫ мимин пӗр пайне каякан сигнал ҫула май урӑх пайне те пӑлхатать.

Ҫапла вара ASMR туякан ҫынсенче вӗсем илтекен сасӑ темле туйӑм ҫуратать: лӑпкӑ е чӑрмавлӑ.

P.S. комментарисенче сире килӗшекен чӑвашла ASMR-видеосене ярсан аван ☀️

#longread