"Выязджаў на паўгады, а атрымалася на годы".

🎧 Leibonik запісаў эмігранцкую песню. У іранічную манеру Башлыкевіча тут убудавана туга і кранальнасць. Гэта саўндтрэк на еўрапейскіх магістралях з адзінотай у вулічных натоўпах і бясконцымі параўнаннямі з блізкім і знаёмым.
У каментарах да відэа беларусы з розных куткоў свету перадаюць прывітанні і падзякі эмігрантаў.

🎧 У гэты ж час Zeman выпускае эмігранцкі рэп-альбом "Вандроўны цырк майго грамадскага жыцця". Злая рыфмаваная праўда без паўмер.

"Калі мне ўсцешна — я буду радавацца шчыра, але пакуль нагодаў цешыцца няшмат", — кажа аўтар.

🎧 Сяргей Іваноў, вядомы па гурту SnopSnoŭ, стварыў сольны праект IWNV.

"Я ніколі не выпускаў нічога сольна, таму цяпер адчуваю сябе Лінкам з відэагульні The Legend of Zelda — перада мной поўны небяспек і прыгод мір, у які я ўрываюся ў адных майтках з драўлянай палкай наперавес — страшна, але жудасна цікава".

Першы сінгл і кліп праекта мае назву "Старался". Гэта прыгожы і злёгку сумны сінці-поп пра тое, як мы да такога дакаціліся і што нам з усім гэтым рабіць.

#што_паслухаць

⚡️З'ехалі з Беларусі музыкі гурта Irdorath, Уладзімір і Надзея Калач.

Яны былі асуджаныя на 2 гады калоніі па крымінальнай справе за актыўны ўдзел у дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак. Палітвязні цалкам адбылі тэрмін зняволення і ў красавіку выйшлі на волю. Цяпер Уладзімір і Надзея знаходзяцца ў бяспецы.

👇 Дапамагчы музыкам адаптавацца на новым месцы можна, зрабіўшы данат:

▪️Праз праваабарончую арганізацыю Libereco з пазнакай "Irdorath";
▪️Праз Paypal artrezydencyja@protonmail.com з пазнакай "Donation for Irdorath".

▶️ Культурніцкі YouTube выхаднога дня:

▪️"Шокінг Культ" з Максімам Жбанковым, пытанні і адказы: пра "лёгкую прышыбленасць", культуру еўрапейскай ускраіны, Караткевіча, Анемпадыстава і практыкі радасці.

▪️19 чэрвеня споўнілася 20 гадоў са дня смерці Васіля Быкава, прапануем паглядзець матэрыялы пра пісьменніка:

▫️Выпуск на канале Андрэя Хадановіча: Васіль Быкаў і яго апошняя кніга "Доугая дарога дадому".

▫️Дакументальны фільм Віктара Корзуна "Васіль Быкаў. Вяртанне": асноўны матыў фільму — інтэрв'ю з Быкавым, запісанае ў 1996 годзе перад ягонай вымушанай эміграцыяй.

▪️Гісторыя ў перадачы "Трызуб і Пагоня" з Кацярынай Ваданосавай: адкуль карані міфа пра "братские народы" Беларусі і Расіі.

▪️Падкаст "Літаратурныя ночы з Васілём" на "Радыё Ўнэт": даследчык літаратуры Васіль Дранько-Майсюк расказвае пра Янку Маўра: 1 частка і 2-я.

▪️Японія па-беларуску на канале Vanya in Japan: тэматычныя ролікі, паездкі, шпацыры. У новым выпуску — як з'явіліся, жылі і зніклі самураі?

Бонус: Vodblisk-talk — Воля Чайкоўская, стваральніца онлайн-кінатэатра VODBLISK гутарыць з рэжысёркай Уладай Сяньковай.

#што_паглядзець

⚡️На волі дырэктар студыі вэб-дызайну "Іквадарт" Глеб Койпіш.

Яго асудзілі на 2 гады "хіміі" — абмежавання волі з накіраваннем ва ўстанову адкрытага тыпу, а потым узмацнілі пакаранне на калонію. Пасля апошняга судовага працэсу палітвязня перавялі ў следчы ізалятар. Днямі Глеб выйшаў на волю.

▪️Керамістка Наталля Карнеева, асуджаная на 3 гады "хатняй хіміі" за ўдзел у пратэстах, з'ехала з Беларусі.

"Навіны ў мяне такія — я з'ехала. І разам з дачкой я ўжо ў бяспецы ў Літве. Гэта было рашэнне не з лёгкіх, але я ўжо шчаслівая. Пажадайце мне поспехаў на новым месцы!", — напісала яна ў інстаграме.

▪️Былы вязень калоніі, дзе ўтрымліваюць палітолага і філолага Аляксандра Фядуту, расказаў пра захады, скіраваныя на ізаляцыю палітвязня: "Хлопец, які сядзеў з Фядутам у карантыне, адправіўся на 10 сутак у ШІЗА толькі за тое, што з ім пагаварыў". Акрамя таго, у зняволенага вялікія праблемы са здароўем, па тэрыторыі калоніі ён ходзіць з цяжкасцю, абапіраючыся на кіёк.

▪️Спявачку Патрыцыю Свіціну прызналі палітзняволенай. Дзяўчыну затрымалі ў траўні гэтага году і абвінавачваюць ва ўдзеле ў пратэстах 2020-га.

▪️Сябра нямецкага бундэстага і Камітэта правоў чалавека і гуманітарнай дапамогі Беатэ Вальтэр-Розэнхаймер падтрымала палітзняволеную культуролага і экспертку ў этыкеце Аксану Зарэцкую ў межах кампаніі салідарнасці #WeStandBYyou.

▪️У спіс "экстрэмістаў" дадалі журналіста і музыку Анджэя Пачобута, а таксама культменеджараў Уладзіміра Булаўскага і Паўла Белавуса.

🔥 #магчымасці для культурніцкіх дзеячаў:

▪️Арт-рэзідэнцыя "Дом Творцаў" адкрывае набор. Падчас рэзідэнцыі на Беласточчыне ў ліпені творцы будуць працаваць над супольным праектам. Удзельнікам будзе забяспечана пражыванне, праграма і актыўнасці. Падавайце заяўкі да 30 чэрвеня.

▪️Літаратары і ўсе, хто хоча пісаць, запрашаюцца на пісьменніцкі онлайн-практыкум ад Ганны Златкоўскай сумесна з American Center Minsk. Вы даведаецеся, як стварыць героя і сюжэт, папрактыкуецеся ў напісанні смешнага тэксту, даведаецеся пра розныя фішкі пісьменніцтва. Заяўкі чакаюцца да 1 ліпеня.

▪️Актывісты_кі, журналісты_кі і праваабаронцы могуць узяць удзел у стыпендыяльнай праграме ад Free Belarus Center. Падтрымка даецца на рэалізацыю свайго праекту (культурніцкага, сацыяльнага, інфармацыйнага) альбо стажыроўку ў профільнай арганізацыі. Падавайце заяўкі да 3 ліпеня.

Вакансіі:

▪️Часопіс "Сойка" шукае мастакоў і ілюстратараў.
▪️Тэлеграм-канал пра беларускую музыку "КЛІК" шукае аўтараў.

Яшчэ #магчымасці — на канале @sekktor.

🔻Для музыкаў, кампазітараў і іншых дзеячаў, звязаных з музыкай:

Radio Plato зараз актыўна цікавіцца беларускай музычнай сферай і хацела б даведацца больш пра праблемы, з якімі сутыкаюцца беларускія музыкі. Калі вы ствараеце музыку альбо маеце дачыненне да яе распаўсюду (менеджмент, прамоўшн), калі ласка, адкажыце на некалькі пытанняў. Гэта дапаможа лепш разумець праблемы сцэны і ўкладаць сілы ў пэўным кірунку.

👉 Прайсці апытанку

Дзе вы глядзіце сучаcнае беларускае кіно?

😎 Калі ў вас няма адказу на гэта пытанне, прачытайце пост да канца.

Сёння знаёмімся з нашымі сябрамі — онлайн-кінатэатрам беларускага кіно VODBLISK!

Яго стварыла каманда кінафестывалю "Паўночнае ззянне", каб беларускае незалежнае кіно было даступнае з любой кропкі свету!
 
▪️"Нам не хапала такога беларускага Netflix, пра які бы ўсе ведалі ў Беларусі і ў свеце як пра платформу, куды можна прыйсці і знайсці ўсе беларускія фільмы. VODBLISK пакліканы праліць святло на беларускае кіно, зрабіць яго даступным, вядомым і папулярным", — кажа Воля Чайкоўская, стваральніца кінафэсту "Паўночнае ззянне" і VODBLISK.

👇 Як гэта працуе?

Кожны месяц на платформе з’яўляецца новы фільм. Доступ можна купіць за 5$ на 30 дзён і глядзець яго колькі заўгодна разоў. З Беларусі — бясплатна ўвесь 2023 год!

☑ Усе фільмы — з ангельскімі субтытрамі: дзяліцеся беларускім кіно са сваімі замежнымі сябрамі!

Пры інфападтрымцы @radakultury.

Эвакуяваны з Беларусі бард Анатоль Хіневіч.

Ён цалкам адседзеў свой тэрмін (2,5 гады калоніі) і выйшаў на волю 15 лютага. Цяпер былы палітвязень у бяспецы — дзякуючы падтрымцы неабыякавых беларусаў і службе эвакуацыі BYSOL.

Яшчэ з рэпрэсіяў у культуры:

▪️4 гады калоніі прысудзілі відэааператару і журналісту Паўлу Падабеду за "стварэнне экстрэмісцкага фармавання альбо ўдзел у ім".

▪️Пракурор запрасіў для Эдуарда Бабарыкі 10 гадоў калоніі. Пад вартай Эдуарда ўтрымліваюць больш за тры гады, прысуд палітвязню агучаць 5 ліпеня.

▪️Краязнаўцу Уладзіміра Гундара, асуджанага на 20 гадоў зняволення, у калоніі змясцілі ў ШІЗА. Палітвязень мяркуе, што ў бліжэйшы час яго некалькі разоў закінуць у штрафны ізалятар, пасля чаго адбудзецца суд па замене рэжыму на турэмны.

▪️Ад анархіста і аўтара турэмнай літаратуры Ігара Аліневіча, асуджанага на 20 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму, ўжо месяц няма вестак. Пра гэта распавяла ягоная маці ў фэйсбуку.

▪️Сайт і сацсеткі рэпера Андрэя Цяпіна прызналі "экстрэмісцкімі матэрыяламі".

▪️Журналіста Генадзя Мажэйку, асуджанага на 3 гады калоніі, дадалі ў "тэрарыстычны спіс".

▪️Сайт і сацсеткі праекту "Будзьма беларусамi" прызнаныя "экстрэмісцкімі".

🔥Тры сцэны, больш як 30 музыкантаў, Арт-маркет, праграма на 18 гадзін нон-стоп, пляж і возера на тэрыторыі фэсту. І ўсё гэта — у Варшаве.

Ужо заўтра, 1 ліпеня, купальскі VARUŠNIAK адкрывае праграму Дзён беларускай культуры ды запрашае ўсіх!

"Фармат фестывалю адпавядае яго назве: "Купалле — ад батлейкі да рэйву". Гэта спалучэнне народных беларускіх традыцый і сучаснай культуры. Мы хочам паказаць, што традыцыі і сучасная культура, якую нясуць беларускія творцы і музыкі, — частка агульнаеўрапейскіх традыцый, а нашая культура арганічна ўпісваецца ў еўрапейскі кантэкст", — кажуць арганізатары.

📍Калі вы сумавалі па вялікім фестывалі ў горадзе, то вам у Rejs Club, Piotra Bardowskiego 2A.
Уваход: Ахвяраванні ад 20 PLN (сабраныя сродкі пойдуць на падтрымку рэпрэсаваных дзеячаў культуры).

Фэст ладзіцца ў межах праграмы #ArtPowerBelarus @radakultury і Дацкага інстытута культуры пры фінансавай падтрымцы Еўразвязу. Партнёры: Беларускі моладзевы хаб, German Marshall Fund.

#SpeakBelarus #ByCultureGlobal23

👁 #што_пачытаць на выхадных: сабралі актуальныя тэксты, якія вы маглі прапусціць.

▪️"Беларусы Кракава, мігранты Берліна і айцішнікі Вільнюса — гэта адна нацыя ці тры дыяспары? І як размаўляць з тымі, хто застаўся ў родным заапарку? Што ў нас засталося агульнага апроч змагання?", — задаецца пытаннямі культуролаг Максім Жбанкоў у калонцы для KYKY.

Пра новую медыйную міфалогію і будучыню па-за дзяржаўнымі межамі чытайце тут.

▪️Этнографка Аліна Высоцкая сабрала беларускі народны соннік. Яна дзясятак гадоў вывучае сны і іх інтэрпрэтацыі беларусамі, якія вобразы што прадказваюць. Аліна запісала аўтэнтычныя аповеды: тлумачэнні сноў, апісанні варажбы і абміранняў, перасцярогі і парады.

Артыкул чытайце тут, а рэцэнзію — тут.

▪️Актуальная ўкраінская паэзія ў перакладах Андрэя Хадановіча: вершы Сяргея Жадана, Марыянны Кіяноўскай, Ірыны Шувалавай.

Заходзьце на старонкі часопіса TAUBIN.

▪️Твор пра пісьменніка, які, кіруючыся творчай мэтай, затварыўся ў старым доме ў беларускай правінцыі. Доўгая адзінота і самакапанне адкрываюць ключ да схованак душы і глыбіняў творчасці, якія закручваюць пісьменніка ў чараду ірэальных падзей.

Урывак з новага раману Андрэя Дудко "Колдун Тамат" чытайце на "Літрадыё"

▪️Стваральнік тэлеграм-каналу пра беларускі YouTube распавядае, як прыйшла ідэя, чаго бракуе беларускаму сегмэнту YouTube і ці мусіць ён быць выключна па-беларуску.

🎧 Аўдыё-бонус: аўдыяверсія кнігі Святланы Алексіевіч "У вайны не жаночы твар". Гэта апошняя аўтарская рэдакцыя ў найноўшым беларускім перакладзе Валянціна Акудовіча, чытаюць: Крысціна Дробыш, Алена Баярава, Сяргей Чуб, Алег Гарбуз.

Першая частка і другая.

▶️ YouTube на вечар:

▪️"Кроў на траве" — фільм Арцёма Лобача, зняты па ідэі і з удзелам спявачкі Маргарыты Ляўчук. Гэта даследаванне пытання, ці магчымы гвалт візуальнай дзяржаўнай сімволікай. У фільме дызайнеры, стылістка, урбаніст былыя палітзняволеныя беларусы распавядаюць, што не так з чырвона-зялёнымі спалучэннямі ў Беларусі.

▪️Стэндап-комік Міхась Ільін у перадачы "ТОК": пра беларускіх комікаў, твітарскую супольнасць, апазіцыю, пратэсты і інш.

▪️Пра жыццё на паўзе разважае Максім Жбанкоў на канале "Шокінг Культ": што рабіць, калі сэнс жыццёвага сюжэту згублены і дасталі ўсе — і актывісты, і канфармісты?

▪️Дызайнер Артур Вакараў на Еўрарадыё: як адбіліся на творчасці ўцёкі з Беларусі, у якім стане зараз беларускі дызайн і што будзе далей.

▪️Андрэй Хадановіч пра літаратуру: гераіня новага выпуску — Нобелеўская лаўрэатка і адна з лідарак польскай літаратуры, паэтка Віслава Шымборская.

▪️Гісторык Наталля Сліж, аўтарка кніг пра сексуальнае жыццё ў ВКЛ, у эфіры "Гісторыі на Свабодзе": пра тое, якія народныя традыцыі беларусаў звязаныя з сексуальнасцю, ці была ў ВКЛ роўнасць мужчын і жанчын перад законам і іншыя цікавосткі.

▪️Гісторыя ў перадачы "Трызуб і Пагоня" з Кацярынай Ваданосавай: чаму Расія перманентна ваюе і чаму імперыя зрабіла стаўку на вайну, а ўсе астатнія сферы (эканоміка, інфраструктура, адукацыя, навука…) толькі служаць ёй?

▪️"Около Культуры" з Мікітам Монічам: дзе шукаць мастацтва ў Мінску.

📽 Кіно: дакументальны фільм "Четыре круга дальше от центра" рэжысёркі Лены Ле, стужка прысвечаная мастачцы Марыне Капілавай.

🎧 Аўдыё-бонус: госця падкаста "Супердудко" — паэтка Вера Бурлак: пра суплёт дзіцячага і эксперыментальнага, манаграфічную паэтыку, патаемны альянс Купалы і Кэрала, гумарыстычны бок авангарду і што гэта за навука такая — патафізіка.

💿 Музычны бонус: N.O.Ž. прадстаўляе песню "Прагны з Багны" — кавер-версію чэшскай "Jozin z Bazin" гурта "Banjo Band".

#што_паглядзець

👁 Глядзіце на VODBLISK: "Возера радасці" — кароткаметражны фільм Аляксея Палуяна па матывах аднайменнага рамана Віктара Марціновіча.

Па сюжэце ў маленькай беларускай вёсцы, дзе час быццам спыніўся, дзевяцігадовая Яся перажывае смерць маці. Бацька дзяўчынкі адпраўляе яе ў інтэрнат. Але аднойчы яна вырашае збегчы і вярнуцца дадому.

▪️Фільм паказалі на сямідзесяці кінафестывалях свету, дзе ён атрымаў трыццаць узнагарод; меў перспектывы на "Оскар-2021" — трапіў у лонг-ліст. Трэба глядзець!

✔️Нагадваем, што ва онлайн-кінатэатры VODBLISK доступ да фільмаў можна купіць за 5$ на 30 дзён і глядзець колькі заўгодна разоў. А з Беларусі — бясплатна ўвесь 2023 год.

VODBLISK рэалізуецца пры інфападтрымцы @radakultury.

🔻Культура рэпрэсаваная:

▪️Магілёўскі бард Аляксандр Баль на волі, ён адбыў 15 сутак арышту за "распаўсюд экстрэмісцкіх матэрыялаў". На сваёй старонцы ў фэйсбуку ён напісаў пра ўмовы адсідкі і папрасіў дапамогі ў пераездзе.

▪️На 7 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму асудзілі Андрэя Фаміна за стварэнне артыкулаў для сеткі газет "Вестники" і ўдзеле ў маршы падчас пратэстаў 2020-га.

▪️Суд над арт-менеджарам і журналістам Паўлам Мажэйкам пачнецца 10 ліпеня. Ён быў затрыманы ў жніўні 2022 года абвінавачваецца ў "садзейнічанні экстрэмісцкай дзейнасці".

▪️Анархіста і аўтара турэмнай літаратуры Ігара Аліневіча, асуджанага на 20 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму, амаль месяц утрымлівалі ў ШІЗА. У турме на палітвязня аказваецца ціск — яго ўжо некалькі разоў яго закідвалі ў штрафны ізалятар.

▪️Амаль 5 месяцаў няма ніякай інфармацыі ад асуджанай на 11 гадоў зняволення Марыі Калеснікавай. Блізкім нават не паведамляецца, у камеры якога тыпу яна знаходзіцца, а апошні ліст ад яе прыйшоў 15 лютага.

▪️Рэгіна Лавор, рамесніца, стваральніца і былая дырэктарка Музея нацынальных культур у Іўе, дзеліцца сваімі перажываннямі з 2020 года і з нагоды вымушанага выезду з Радзімы.

▪️Хроніку парушэнняў правоў чалавека ў сферы культуры за 15–30 чэрвеня глядзіце ў справаздачы Беларускага ПЭНа.