23 ліпеня 1922 г. стварэнне беларускай мітраполіі

У гэты дзень у праваслаўным саборы Святых апосталаў Пятра і Паўла ў Мінску адбыўся царкоўны сінод, які вырашыў стварыць аўтаномную беларускую мітраполію.

Важна разумець, што аўтаномія — не азначае аўтакефалію. Гэта дазвол на шырокую, але не поўную, самастойную дзейнасць на тэрыторыі асобнай дзяржавы.

Ідэя была ў тым, каб паводле канонаў атрымаць права на самастойнае кіраванне ва ўнутраным царкоўным жыцці, захоўваючы пры гэтым сувязь з расійскай і ўкраінскай праваслаўнымі цэрквамі. Падштурхнула да гэтага кроку з’яўленне так званых «абнаўленцаў», якія пэўны час лічыліся бальшавікамі адзінымі легальнымі прадстаўнікамі царкоўнай улады.

Яшчэ ў чэрвені была складзена адозва беларускіх праваслаўных святароў і грамадскіх дзеячаў пад назвай «Заклік да праваслаўных беларусаў», у якой абгрунтоўвалася ідэя надання аўтаноміі беларускай праваслаўнай царкве. Праўда, партыйнае кіраўніцтва не дало дазволу на яе публікацыю.

«Гэта не Джэймс Бонд, а дзве жывыя і вельмі смелыя дзяўчыны». Рэжысёрка Мара Тамковіч – пра затрыманне Кацярыны Андрэевай і Дар’і Чульцовай

Фільм Мары Тамковіч «У жывым эфіры» быў зняты па матывах гісторыі затрымання дзвюх журналістак «Белсату» падчас стрыму з Плошчы перамен у лістападзе 2020-га. Backstage пагутарыў з рэжысёркай пра здымкі фільма і яго гераінь, а таксама новы поўнаметражны фільм пра Кацярыну Андрэеву, які аўтарка ў гэты час здымае ў Польшчы.

💬«Мне здаецца, што для таго, каб мы сапраўды маглі казаць упэўнена пра беларускае кіно — патрэбна перастаць займацца выключэннем кагосьці з гэтага самага кіно! Я буду гучна апладзіраваць любому беларускаму праекту, дзе б ён ні быў зняты. І любому праекту не на беларускія тэмы, які зняты беларускімі рэжысёрамі»

➡️Чытайце інтэрв'ю па спасылцы.
Тут адкрыецца без VPN.

Алігархі, рэкет і піраты — як гандлявалі нашыя продкі

⛵️Падрабязней пра тое, як Полацкае княства стала марской дзяржавай, чытайце па спасылцы.
Тут адкрыецца без VPN.

📹 Відэа ад цік-ток канала _vytoki

📚ШТО ПАЧЫТАЦЬ І ПАГЛЯДЗЕЦЬ

Зрабілі для вас падборку самых цікавых тэкстаў і відэа, якія выйшлі на гэтым тыдні на budzma.org. Каб вы нічога не прапусцілі😉

🎭«Камедыя Юдзіфі» — самы адважны спектакль Незалежных Купалаўцаў
Аб эксперыментах, шматсэнсовасці польскай рэжысуры і падрыхтаванасці да яе беларускіх гледачоў — у крытычным матэрыяле і ў размове з удзельнікамі пастаноўкі.

▪️«Мэта — не даць дзецям страціць у сабе беларускае»: школа для маленькіх беларусаў адкрылася ў Познані

▪️Лявон Вольскі: Што далей?
У аўтарскай рубрыцы «Мама, не журыся!» на budzma.org Лявон Вольскі піша пра нябачную рысу, да якой мы незаўважна падышлі амаль праз тры гады пасля вядомых падзеяў і пра тое, што нам усім рабіць — тым, хто застаецца ў Беларусі, нягледзячы ні на што, і тым, хто вымушаны быў з’ехаць, каб наблізіць нарэшце тое, чаго мы ўсе чакаем.

▪️Ці варта давяраць вынікам сацыялагічных апытанняў?
Як маніпулююць іх вынікамі, і як праверыць на наяўнасць верагодных маніпуляцыяў? Расказваем у артыкуле.

▪️«Памылка» і перамога Рагнеды
Аповед пра Рагнеду і Уладзіміра — самая старажытная палітычная легенда беларускай гісторыі. У якіх рэдакцыях існуе легенда? Ці ёсць рэальныя падставы ў гэтай гісторыі, ці гэта толькі легенда. Піша Канстанцін Семяновіч.

▪️«Дапамагаеш людзям і атрымліваеш ад гэтага кайф»: як валанцёр з Акрэсціна стварыў беларускую суполку ў Познані

❓Тэст: пазнай мясціны па малюнку Напалеона Орды

▶️Багдан Хмяльніцкі і яго выбар: чаму Расія? Распавядаем у новым выпуску відэапраекта «Трызуб і Пагоня»

☀️ Вітаем, сябры!

Кожны дзень на сайце budzma.org мы пішам пра самае цікавае і важнае, што адбываецца ў свеце беларускай культуры.

Мы распавядаем пра значныя падзеі беларускай гісторыі, культурніцкія мерапрыемствы ў Беларусі і за мяжой, знаёмім з адметнасцямі беларускай традыцыйнай культуры і дзейнасцю сучасных беларускіх творцаў.

😊 Падпісвайцеся на нас і ў сацсетках: Facebook, VK, Youtube, Instagram, Twitter, Tiktok

Будзьма беларусамі і будзьма разам! ❤️

Падтрымаць: https://ko-fi.com/budzma

24 ліпеня 1913 г. завершана паэма «Яна і я»

У гэты дзень Янка Купала скончыў працу над сваёй фальклорна-рамантычнай паэмай «Яна і я». Гэта была трэцяя паэма, якую ён напісаў летам 1913 года, знаходзячыся на хутары Акопы.

Сюжэт распавядае нам аб нялёгкім сялянскім побыце з шэрымі працоўнымі буднямі і рэдкімі святамі. У той час аўтар сур’ёзна займаўся вывучэннем беларускай этнаграфіі, што знайшло сваё адлюстраванне ў творчасці.

Яшчэ недзе з 1910 года ў творчасці Купалы заўважны яўны паварот у бок традыцыі. Яму цікава ўсё паганскае, архаічнае, сялянскае, старасвецкае. Дзякуючы гэтаму твору можам сабе хаця б крыху ўявіць, як жылі нашыя продкі, што думалі, як кахалі, чым пераймаліся.

Упершыню паэма «Яна і я» будзе надрукавана толькі ў 1920 годзе ў мінскай газеце «Беларусь» з падзагалоўкам «У цянётах жыцця».