Этнограф Алена Ляшкевіч: У Польшчы здзіўляюцца, што звычайныя людзі шыюць сабе народныя строі і носяць іх

❓Як ставяцца да культуры ў лакальных супольнасцях?
❓Як улады падтрымліваюць клубы ў малых населеных пунктах?
❓Наколькі самі людзі зацікаўленыя ў народнай культурнай традыцыі?

🧶 Пра адрозненні ў Польшчы і Беларусі распавядае этнографка, фалькларыстка, даследчыца Алена Ляшкевіч.

«У Беларусі, калі чалавек прыйшоў на народныя танцы, то ён паступова будзе паглыбляцца ў кантэкст: пашые строй народны, паедзе ў вёску паглядзіць свята жыўцом, пойдзе на спевы і гэтак далей».

📍 Гутарка цалкам па спасылцы.
Тут - адкрыецца без VPN.

🔥 Выйшла кніга пра выбітнага фалькларыста і педагога Антона Грыневіча «Як нацыя вучылася спяваць»

Дзейнасць Антона Грыневіча ў галіне беларускай культуры прынесла шмат плёну:
🔻 былі выданы кнігі Янкі Купалы і Якуба Коласа,
🔻надрукаваны першы беларускі падручнік па музыцы для школ,
🔻 распрацавана беларуская навуковая тэрміналогія,
🔻запісаны каля тысячы народных песень.

Спеў, як перфарматыўнае дзеянне, павінен быў выхоўваць і яднаць нацыю і герой кнігі гэта выдатна разумеў.

📍 Дзе набыць кнігу?
Без VPN.

«Усё далёка ня страчана». Лявон Вольскі пра веру ў людзей

Лявон Вольскі ў аўтарскай рубрыцы «Мама, не журыся» на budzma.org піша ✍️ пра вынікі нядаўнега марафону салідарнасці, які паказаў, што «беларусы — трывалыя, разумныя, сьмелыя й рашучыя. І шчодрыя». ✊

☺️ Жыццесцвярджальны тэкст ад Лявона Вольскага.

▫️ Я заўсёды веру ў лепшае. Веру ў людзей. І такія акцыі, як нядаўні марафон, толькі ўмацоўваюць гэта і паказваюць, што ўсё далёка ня страчана. Што разам мы — магутная сіла. Гэта трэба разумець і ў гэта трэба верыць. ▫️

Пачытайце, асабліва, калі вы ўжо згубілі ці губляеце веру ў людзей і надзею на лепшую будучыню!

📍 Тут без VPN

1 жніўня 1520 г. нарадзіўся Жыгімонт Аўгуст

Апошні гаспадар незалежнага Вялікага Княства Літоўскага і першы правіцель федэратыўнай Рэчы Паспалітай з’явіўся на свет у Кракаве.

Быў абраны вялікім князем літоўскім яшчэ ў 1529 годзе, то-бок пры жывым бацьку.

Рэальную ўладу ў ВКЛ Жыгімонт Аўгуст атрымаў толькі ў 1544 годзе, калі пасля Берасцейскага сойма бацька быў вымушаны пайсці на перадачу. Каралём польскім жа стаў толькі пасля бацькавай смерці ў 1548 годзе. Але малады правіцель аказаўся так сабе кіраўніком, бо збольшага займаўся вырашэннем прыватных клопатаў, а ўвесь дзяржаўны цяжар пераклаў на плечы набліжаных да яго.

Пры Жыгімонце Аўгусце была заключаная Люблінская унія, дзе ён заняў выразна польскі бок. Бо менавіта з ягонай ласкі да Польскай кароны адыйшлі Падляшша, Валынь і Кіеўскае ваяводства.

Памёр Жыгімонт Аўтуст 7 ліпеня 1572 года ў замку Кнышын на Падляшшы, пакінуўшы пасля сябе неадназначную славу.

🔥 Выйшла аўдыяверсія «Віленскіх камунараў» Максіма Гарэцкага

Раман класіка беларускай літаратуры Максіма Гарэцкага «Віленскія камунары» быў напісаны ў 1931 годзе, але пабачыў свет толькі ў 1963 годзе.

Агучыў твор Віталь Краўчанка.

👉 Дзе слухаць - глядзіце па спасылцы.
Тут без VPN.

«Вышыўка дапамагае дачакацца вяртання дадому». Былая дырэктарка Іўеўскага музея збегла з хіміі, цяпер робіць вышыванкі ў Беластоку

54-гадовая культуролаг Рэгіна Лавор стварыла Музей нацыянальных культур і Цэнтр рамёстваў у Іўі.

❌ А ў 2021 годзе яе асудзілі на хатнюю хімію, некалькі разоў арыштоўвалі і выпісвалі вымовы — ад чаго яна з’ехала з краіны.

Цяпер жанчына адраджае беларускую вышыўку 🪡 ў Беластоку і кажа, што хоча адзець у свае кашулі ўсіх беларусаў, раскіданых па свеце.

🔺 Чытайце яе гісторыю па спасылцы ці па гэтай (адкрыецца без VPN).

🌾 Што і як святкуюць у жніўні. Народны каляндар беларусаў

Апошні месяц лета быў багаты на справы для дбайных гаспадароў. Таму, бадай, усе жнівеньскія адметныя дні — гэта святы новага ўраджаю.

❓Што за дзень — Макрыны?
❓Што рабілі, каб асвяціць яблыкі да Яблычнага Спасу, калі царква была далёка?
❓У які дзень нельга рэзаць і ламаць круглыя прадметы?
❓У якія жнівеньскія прыкметы верылі?

👉 Распавядаем у артыкуле пра народны каляндар беларусаў.

Тут можна прачытаць без VPN.

Фільмы Мікіты Лаўрэцкага з'явіліся ў анлайн-кінатэатры VODBLISK

Адмыслова для паказу 🎞 на платформе рэжысёр адабраў фільмы «To Ruth», «Беларускі псіхапат», «Забойства на Алібегава», якія ў нечым пераклікаюцца паміж сабой, — атрымалася цікавая тру-крайм трылогія.

👆Расказваем, чаму трэба глядзець гэтае беларускае кіно, не падобнае да ўсяго таго, што з’яўлялася на платформе VODBLISK дагэтуль.

Мікіта Лаўрэцкі спецыялізуецца на здымках кіно амаль без бюджэту, дзякуючы чаму рэжысёр выпускае новыя працы па некалькі разоў за год і можа лічыцца адным з самых «пладавітых» беларускіх рэжысёраў.

🔺 Чытайце больш тут.
Па гэтай спасылцы можна без VPN.

📢 Тэатральнае кам’юніці зладзіць канферэнцыю па стварэнні Беларускага Інстытута тэатра

БІТ будзе працаваць над важнейшымі задачамі супольнасці тэатральных дзеячаў Беларусі — як унутры, так і за межамі краіны.

💭 «Для нас на старце важна разам — сіламі прафесійнай супольнасці — скласці агульную карціну працэсаў у беларускім тэатры сёння, а таксама абмеркаваць канцэпцыю, прыярытэты і функцыі, якія мусіць выконваць Беларускі Інстытут тэатра ў сённяшніх умовах».

▪️Першая сустрэча адбудзецца ўжо ЗАЎТРА — 2 жніўня ў 15:00 па Мінску. Далучыцца могуць усе зацікаўленыя па гэтай спасылцы

Што ў праграме сустрэчы? (без VPN).

Ануфрый Петрашкевіч: гувернёр Ігната Дамейкі і архівіст, дзякуючы якому мы ведаем аб філаматах

У бібліятэцы Люблінскага каталіцкага ўніверсітэта захоўваецца 69 рукапісаў, якія называюць архівам філаматаў. Насамрэч гэтыя рукапісы — толькі частка архіва. Яшчэ частку архіва можна знайсці ў варшаўскім музеі імя Адама Міцкевіча ды ў бібліятэцы Віленскага ўніверсітэта.

📃📑 Лісты, дакументацыя таемнага таварыства і некалькі тамоў вершаў — усё гэта складае агульны архіў філаматаў. 🗃 Аднак уся гэтая багатая спадчына, дзякуючы якой мы цяпер шмат ведаем пра таленавітых выхадцаў з беларускіх зямель, магла б і не захавацца, каб не руплівасць аднога з сябраў!. Ён правёў трыццаць год у высылцы, а вярнуўшыся на радзіму — расчараваўся ў ёй.

📍Архівіста філаматаў і смелага ратавальніка архіва звалі Ануфрый Петрашкевіч.

📌 Пра яго жыццёвы лёс распавядаем па спасылцы.
(без VPN)

2 жніўня 1919 г. створана Беларуская вайсковая камісія

У гэты дзень у Вільні Цэнтральнай беларускай радай Віленшчыны і Гродзеншчыны была створана Беларуская вайсковая камісія. Арганізацыя, якая адказвала за фармаванне беларускіх вайсковых адзінак у складзе войска Другой Рэчы Паспалітай.

У лістападзе 1919 года Беларуская вайсковая камісія пераехала ў Мінск, які быў у той час заняты палякамі. Са снежня таго ж года сябры камісіі рабілі спробы ўвасаблення праекта ў жыццё, але сустрэлі супрацьдзеянне мясцовай польскай адміністрацыі. Справа ў тым, што многія ў той адміністрацыі былі калі не сябрамі, то прыхільнікамі так званай «эндэцыі», руху нацыянал-дэмакратаў, які выступаў за пабудову монакультурнай і монаэтнічнай Польшчы.

Пасля таго, як бальшавікі летам 1920 года пачалі наступ, а 11 ліпеня занялі Мінск, праца камісіі была фактычна спыненая. Аднавілася яе праца пазней у Лодзі. Сябры камісіі аказвалі дапамогу слуцкім паўстанцам. Канчаткова дзейнасць Беларускай вайсковай камісіі была спынена ў траўні 1921 года.

«У Вільні»: Сяргей Дубавец чытае верш Таццяны Сапач

Сяргей Дубавец — празаік, крытык, эсэіст.  Аўтар кніг “Практыкаванні”, “Вострая Брама”, “Як?”, “Майстроўня”, “Errata”, “Д’ябал запрэжаны ў плуг”, “Тантамарэскі” і інш.

🔴 Глядзіце па спасылцы

✊Працягваецца марафон салідарнасці з беларускімі пісьменнікамі #незагаснуцьзоркіўнебе!

➡️ Падрабязней пра гісторыю СБП і ўдзельнікаў флэш-моба чытайце па спасылцы.

⚡️ У Варшаве пройдзе «Інклюзіўны кава-фэст». Ініцыятар — беларус

▫️З 24 па 26 жніўня ў Варшаве ў Беларускім моладзевым хабе адбудзецца форум, на якім пачаткоўцы-барысты будуць вучыцца варыць каву, а потым пачастуюць ёй публіку ☕️.

Арганізатар падзеі - клуб «Інклюзіўны барыста» ў Варшаве, які паўстаў намаганнямі беларускага сацыяльнага прадпрымальніка, актывіста, блогера Аляксандра Аўдзевіча.

📍 Што гэта за ініцыятыва?
Без VPN.

Аляксандр Пашкевіч пра вынікі марафону: Беларуская супольнасць захоўваецца, нягледзячы на межы і раскіданасць па ўсім свеце

🔴 На марафоне салідарнасці з беларускімі палітвязнямі «Нам не ўсё адно!» атрымалася сабраць больш як паўмільёны еўра.

➖ Ці выпадае казаць пра марафон салідарнасці, як пра вяртанне ў 2020?
➖ альбо гэта новы ўздым, што грамадзянская супольнасць змагла пацвердзіць самой сабе?
➖ чаму вынікі збору — далёка не толькі пра грошы?

«Салідарнасць» разам з гісторыкам Аляксандрам Пашкевічам паспрабавала ацаніць гэты вопыт.

👉 Без VPN.