Будзьма беларусамі!
2.51K subscribers
24.1K photos
374 videos
8 files
18.5K links
Беларуская культура - наш падмурак. Пра культуру - актуальна, цікава і з сэнсам! Толькі на роднай мове!

Сувязь з рэдакцыяй: @BudzmaSuviaz_Bot

Афіша беларускіх мерапрыемстваў у свеце: @Budzma_razam_bot

Падтрымаць нас: https://ko-fi.com/budzma
Download Telegram
19 ліпеня 1957 г. памерла Марыя Іваноўская

Кожны літоўскі школьнік ведае сёння выбітную пісьменніцу Ладзіну Пяледу. Пад гэтым псеўданімам пісалі свае творы дзве сястры — Сафія і Марыя з роду Іваноўскіх.

Марыя нарадзілася ў 1872 годзе і была малодшай з сёстраў. Пісала з 17 гадоў — спачатку вершы, потым прозу на польскай мове. Пазней пачала ствараць тэксты на літоўскай мове. Таксама добра ведала і мову беларускую.

У 1898–1926 гадах сёстры пісалі пад агульным псеўданімам Lazdynų Pelėda, літаральна Сава з Ляшчыны. У 1926 годзе Сафія пайшла з жыцця. Пасля смерці сястры Марыя падпісвала ўжо свае творы ўласным імем.

У 1903 годзе, будучы значна старэйшай па ўзросце, Марыя Іваноўская стала жонкай Вацлава Ластоўскага. Але перад Першай сусветнай вайной пара распадзецца. Ад гэтага шлюбу будзе дзве дачкі — Ганна і Стася. Існуе байка, што адна з дачок магла быць купалавай, бо Іваноўская мела рамантычныя стасункі з паэтам.

Памерла Марыя Іваноўская ва ўзросце 85 гадоў у Коўне, дзе і пахаваная.
«Навальніца»: Зміцер Вайцюшкевіч чытае верш Алеся Разанава

Да 90-годдзя Саюза беларускіх пісьменнікаў творцы з усяго свету зладзілі адмысловы флэшмоб і стварылі паэтычную відэа-хрэстаматыю #незагаснуцьзоркіўнебе.

🚩Сёння ў знак салідарнасці з беларускімі пісьменнікамі спявак і музыка Зміцер Вайцюшкевіч чытае верш Алеся Разанава «Навальніца».

➡️ Глядзіце па спасылцы.

⚡️Падтрымайце беларускае слова праглядамі і лайкамі.

➡️ Падрабязней пра гісторыю СБП і ўдзельнікаў флэш-моба чытайце па спасылцы.
☀️У Кракаве адбудзецца вялікі сямейны пікнік «Letucień»

Беларуская дыяспара ў Кракаве чацвёрты год запар арганізоўвае вялікі Пікнік, цяпер з афіцыйнай назвай Letucień.

👨‍👩‍👧‍👦Гэта сямейны фестываль беларускай культуры, поўны розных актыўнасцяў.

📅Дата: 29 ліпеня
Час: 11:00 (час мясцовы)
📍Месца: Park Jordana, Кракаў

💥Уваход на мерапрыемства вольны.

На Пікніку плануюцца:

Трохгадзінны канцэрт.

DJ-зона.

Вялікая дзіцячая пляцоўка з гульнямі, конкурсамі, квестам, майстар-класамі па маляванню і арыгамі, тэатральным заняткам ад Маляваныча

Лекцыя пра акторскае мастацтва ад Аляксандра «Маляваныч» Ждановіча.

Зона майстар-класаў — маляванне, пляценне, ігра на хангу.

Кірмаш.

👉Даведацца больш пра пікнік «Letucień», а таксама паглядзець поўную праграму мерапрыемстваў, якія будуць ладзіцца цягам дня, можна тут. Без VPN адкрыецца тут.
🍞Паэтка, настаўніца Людміла Дунец пячэ хлеб-«наркотык» ва Ушачах — і яго ўраз разбіраюць

💬Гэта было неба і зямля ў параўнанні з тым хлебам, які я рабіла раней. І ўсё, тут я прапала!

Панеслася крывая ў шчаўе, як кажуць у нас на Ушаччыне.

Шукала рэцэпты, карміла закваску, даглядала яе, як дзіцё. І кожны дзень пякла, пякла, пякла...

Пра тое:

🔻як паэтка і настаўніца Людміла Дунец пачала сваю справу — пячы хлеб-«наркотык» ва Ўшачах

🔻што патрэбна для выпечкі смачнага хлеба

🔻ці можа гэта прыносіць прыбытак

🔻чаму вёска, а не горад

🔻хто і што натхняе Людмілу Дунец на стварэнне сапраўднага хлебу

👉чытайце па спасылцы. Без VPN можна чытаць тут.
Алесь Жук: Беларускую літаратуру будуць трымаць у чорным целе

💬Цэнзура залежала ад таго, наколькі быў разумны цэнзар. Рэдактару ў савецкі час былі дадзены вялікія правы, але і пыталіся толькі з рэдактара.

💬Я заўсёды гаварыў, што літаратура — гэта справа дзяржавы. А ў сённяшняй Беларусі гэта не закладзена ў дзяржаўную сістэму. Пісьменніцтва нават прафесіяй ужо не лічыцца. Да нядаўняга часу стаж адлічваўся ад часу першай публікацыі, цяпер — не. Што з таго, што ты пісьменнік? Ідзі працаваць качагарам...

🔻Чаму Алесь Жук лічыў, што беларускіх пісьменнікаў улада будзе трымаць у чорным целе?

🔻Якая каштоўнасць у дзяржнаўных прэмій?

🔻Якія фільмы па Быкаву ён лічыў удалымі?

🔻Якімі сваімі перакладамі ганарыўся?

🔻Чаму стасункі мастацтва і беларускай улады менавіта такія, якія ёсць?

👉Апошняе інтэрв’ю пісьменніка, перакладчыка, сцэнарыста і рэдактара Алеся Жука чытайце па спасылцы. Чытаць без VPN можна тут.
На сусветна вядомы Burning Man упершыню паедуць дзве беларускія мастачкі

💬З-за таго, што ў Беларусі я забароненая мастачка, даводзіцца шукаць іншыя магчымасці развіцця, што складана і тэхнічна, і фінансава, - напісала ў сваіх сацсетках Ганна Сілівончык.

💬Маскіроўка, мімікрыя... Камуфляж, які звычайна выкарыстоўваецца чалавекам падчас палявання ці вайны, выступае тут у зусім іншай ролі: як спосаб не проста схавацца, візуальна змяшацца з ландшафтам, але як мажлівасць прыкінуць на сябе вобраз, рысы і якасці іншага.

🤘У пустыню Блэк-Рок у Невадзе, дзе ладзіцца з канца 80-х Burning Man, Марыя Тарлецкая прывязе скульптуру «Пацалаваць сябе ў люстэрку можна толькі ў вусны», Ганна Сілівончык — інсталяцыю «Камуфляж».

👉Падрабязней чытайце па спасылцы. Без VPN можна чытаць тут.
Больш за 8 000 пісьменнікаў патрабуюць спыніць выкарыстанне іх твораў без дазволу ў праграмах штучнага інтэлекту

Сярод тых, хто падпісаў ліст да кіраўніцтва кампаній, што займаюцца штучным інтэлектам, — прэзідэнтка Амерыканскага ПЭН-клуба Джэніфер Іган, канадская пісьменніца Маргарэт Этвуд, французскі аўтар Марк Леві.

👉Чаму гэтае пытанне мае асаблівую актуальнасць, чытайце па спасылцы.
Тут адкрыецца без VPN.
«Памылка» і перамога Рагнеды

☝️Гісторыя Рагнеды і Уладзіміра — самая старажытная палітычная легенда беларускай гісторыі.

Гэта легенда вядомая ў дзвюх рэдакцыях: кароткай з «Аповесці мінулых часоў» (запіс пад 980 г.), напісанай у 1110-я гады, і пашыранай, змешчанай у Лаўрэнцьеўскім летапісе, створаным у XIV ст.

Кароткая рэдакцыя пісьмова зафіксавала вусны пераказ падзей, якія адбываліся на 120 гадоў раней, а працяглы аповед, змешчаны пад 1128 г., меў на мэце растлумачыць прычыны зацятай варожасці паміж полацкімі і кіеўскімі князямі.

Падрабязней пра тое:

у чым была «памылка» Рагнеды

ці сапраўды ўсё гэта было

і як паўстала першая беларуская дзяржава

👉чытайце па спасылцы. Чытаць без VPN можна тут.
☀️ Вітаем, сябры!

Кожны дзень на сайце budzma.org мы пішам пра самае цікавае і важнае, што адбываецца ў свеце беларускай культуры.

Мы распавядаем пра значныя падзеі беларускай гісторыі, культурніцкія мерапрыемствы ў Беларусі і за мяжой, знаёмім з адметнасцямі беларускай традыцыйнай культуры і дзейнасцю сучасных беларускіх творцаў.

😊 Падпісвайцеся на нас і ў сацсетках: Facebook, VK, Youtube, Instagram, Twitter, Tiktok

Будзьма беларусамі і будзьма разам! ❤️

Падтрымаць: https://ko-fi.com/budzma
20 ліпеня 1492 г. Аляксандр Ягелончык стаў гаспадаром ВКЛ

У гэты дзень вялікім князем літоўскім стаў Аляксандр Ягелончык, а ў снежні 1501 года ён стане яшчэ і польскім каралём.

Месяцам раней, у чэрвені 1492 года, памёр ягоны бацька — Казімір IV Ягелончык. Гэта быў апошні гаспадар ВКЛ, які гаварыў на балцкай мове. Ён яшчэ ў 1484 годзе прызначыў свайго чацвёртага сына спадкаемцам.

Нарадзіўся Аляксандр Ягелончык у 1461 годзе ў Кракаве. Адукацыю атрымаў у знакамітага польскага гісторыка і каталіцкага іерарха Яна Длугаша.

У 1492 годзе выдаў прывілей, якім абавязаўся не прымаць важныя рашэнні толькі са згоды паноў-рады. Гэты прывілей развіваў ідэі, закладзеныя ў прывілеі Казіміра IV Ягелончыка. Фактычна гэта быў прадвеснік Статутаў ВКЛ.

Менавіта пры Аляксандры Ягелончыку была адноўленая персанальная унія ВКЛ і Польскага каралеўства, якая перарвалася на 10 гадоў. Быў жанаты з дачкой вялікага князя маскоўскага Івана III Васільевіча Аленай.
Памёр у 1506 годзе пасля працяглай хваробы ва ўзросце 45 гадоў.
«Дапамагаеш людзям і атрымліваеш ад гэтага кайф»: як валанцёр з Акрэсціна стварыў беларускую суполку ў Познані

Што рабіць, калі апынуўся ў чужой краіне з адным заплечнікам, пазбаўлены магчымасці вярнуцца?

Як арандаваць жыллё без грошай у кішэні, дзе знайсці працу і як не звар’яцець ад адзіноты?

Якія мерапрыемствы важна арганізоўваць для беларусаў за мяжой?

Пагаварылі пра гэта з уладальнікам агенцтва нерухомасці для беларусаў у Познані, актывістам беларускай дыяспары Яўгенам Карнееўцам.

💬 Яўген Карнеевец: «Цяпер беларуская культура ў выгнанні. Задача тых, хто жыве тут, — падтрымліваць нацыю, пакуль яна раскідана па розных краінах. Традыцыі, культурныя асаблівасці, якія ў Беларусі знішчылі, зараз прарастаюць за мяжой. Калі-небудзь усё зменіцца, і мы здолеем вярнуць іх на радзіму».

➡️Чытайце па спасылцы.

Тут адкрыецца без VPN.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Беларусь — краіна нобеляў

Не кожны народ можа пахваліцца наяўнасцю нобелеўскіх лаўрэатаў, а ў беларусаў іх ажно 2!

📍Пачытайце цікавыя артыкулы пра нашых нобелеўскіх лаўрэатаў:

10 фактаў пра Алеся Бяляцкага

Нобелеўская лаўрэатка Святлана Алексіевіч: «Украінцы абараняюць усіх нас, нашу будучыню»

Святлана Алексіевіч: «Лічу Бяляцкага міфалагічнай фігурай беларускай барацьбы»

Музей Нобелеўскага лаўрэата

📽Відэа цік-ток канала _Vytoki
📢 Вольны Беларускі ўніверсітэт запрашае на анлайн-курсы падчас вакацый

Чаму варта:
🧷 гэта бясплатна
🧷 разнастайныя тэмы
🧷 анлайн
🧷 Выкладчыкі — эксперты ў сваіх галінах
🧷 сертыфікат па заканчэнні
🧷 можна захоўваць ананімнасць падчас навучання.

Прыём заявак: да 23 ліпеня.

📍 На якія тэмы будуць курсы і дзе падаць заяўку - чытайце па спасылцы.
(тут адкрыецца без VPN).
Наста Дашкевіч: «Разрываецца маё сэрца за Змітра, праз усе ягоныя пакуты, праз слёзы дзяцей, якія яго чакалі...»

20 ліпеня адзначае дзень народзінаў Зміцер Дашкевіч. Ён мусіў выйсці на волю па заканчэнні тэрміну 11 ліпеня. Але адразу па выхадзе яго затрымалі ў межах новай крымінальнай справы па арт. 411 КК (злоснае непадпарадкаванне патрабаванням адміністрацыі калоніі).

💭 «Каб жа ж я ведала, як яму можна дапамагчы — аддала б усё, каб дапамагчы і ні разу б не вагалася. Бо чалавек — заўжды каштоўнасць. А родны чалавечак — найвялікшая каштоўнасць. А мой муж — для мяне цэлы сусвет. З днём народзінаў, каханы!», - піша Наста Дашкевіч.

Чытайце без VPN.

📩 Падтрымаць: Жодзіна, вул. Савецкая 22А, Турма N8, 222160, Зміцер Вячаслававіч Дашкевіч.