‍ #ابوبکر_شناسی (۱۷)

🔰ماجرای هجرت

━🔹𖣐﴾﷽﴿𖣐🔹━┅┄

ماجرای هجرت ، یکی از بارزترین نقاط زندگی خلیفهء اول شمرده می شود ؛
برخی از علمای اهل تسنن ،نقطهء اوج فضائل ابوبکر را همراهی او با رسول خدا در ماجرای هجرت و آیهء ۴۰/توبه را از فضائل بی بدیل ابوبکر می شمارند. برخی پا را فراتر نهاده و این امر را مستقیما با خلافت ابوبکر مرتبط می‌سازند.(۱)

✅ در مقابل شیعیان شواهدی را از همان آیه که مرتبط با واقعه همراهی ابوبکر در غار است نشان داده و بیان می‌کنند که آیه بیش از آنکه از فضیلت سخن بگوید ، از عدم ایمان همراهِ پیامبر سخن به میان می‌آورد.

🔻حکایتهایی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد ابوبکر علی رغم میل باطنی خویش ، رسول خدا را همراهی کرده است!

📜 این حکایت ها - که شواهد آن در منابع اهل تسنن نیز کم نیست - بیان می کند که ابوبکر خروج پیامبر را مشاهده کرده و قصد داشته است که به مشرکان اطلاع دهد در نتیجه پیامبر او را به #اجبار با خود همراه می کنند تا نتواند خروج پیامبر را گزارش دهد(۲)

خانه ابوبکر در یکی از مبادی ورود و خروج مکه و در جنوب آن شهر قرار داشت؛ یعنی در مسیر غار ثور (۳) که آن نیز در جنوب مکه است و محل اختفای رسولخدا پیش از هجرت بود. در این صورت چندان بعید نیست که مشرکان مأموریت نگهبانی آن راه را به ابوبکر و خاندان وی سپرده باشند.

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت این است که گویا تصمیم پیامبر این بود که در ماجرای هجرت از هیچ مسلمانی برای سفر استفاده نکنند؛ چرا که هجرت هر مسلمان و آماده شدن او برای حرکت می‌توانست برای آن فرد مسلمان و شخص پیامبر شک برانگیز و پرمخاطره باشد. تا آن جا که پیامبر راهنمای این سفر را عبدالله بن اریقط انتخاب کردند که به تصریح منابع سنی از مشرکان بود تا دیگر مشرکان و سران شرک به حرکت و خروج او از مکه شک نکنند (۴)؛ در نتیجه همراهی ابوبکر با رسولخدا در این سفر باید به دقت بررسی شود.

↩️ اصولا داستان هجرت از آن جا آغاز می‌گردد که مشرکان مکه تصمیم به قتل پیامبر می‌گیرند و برای آن که آن حضرت و دیگر مسلمانان از مکه خارج نشوند و به مدینه هجرت نکنند چند نفری را به عنوان مراقب در مسیرهای خروجی قرار می‌دهند.ابوبکر نیز گویا مأمور راه خروجی جنوب مکه بوده است.(۵)

در منابع دیگر ؛ ماجرا با تفصیل بیشتر آمده است. ابوبکر پیامبر را دنبال می‌کند تا بداند ایشان به کجا می‌روند. پیامبر اکرم برای فرار از دست ابوبکر شتاب می‌کنند که این ماجرا به جراحت پای حضرت منتهی می‌شود. نهایتاً پیامبر ابوبکر را به همراه خویش می‌برند (۶:ر.ک: تصویر الحاقی)
طبق آیه ۴۰/توبه خطر اصلی برای شخص پیامبر و #هجرت ایشان ، در خود غار - و از سوی مصاحب پیامبر - بود {اذ هما في الغار} در این آیه به روشنی زمان نصرت را هنگام حضور رسول الله در غار می‌داند.
گویا در غار ابوبکر اظهار نارضایتی از همراهی پیامبر می‌کرده و می‌خواسته است که به مکه برگردد؛ عبارت قرآنیِ { لاتحزني و لاتخف} نیز اشاره به حزن و ناراحتی دارد و نه ترس و خوف مصاحب رسول خدا ؛

ابوبکر برای رهایی از نگرانی پیش آمده قصد داشت با سروصدا مشرکان را که تا پای غار آمده بودند ، از حضور پیامبر مطلع کند ، نهایتاً پیامبر با معجزه خویش و نشان دادن مهاجران مسلمان حبشه از درون غار تاریک به ابوبکر , در او ایجاد رعب می‌کنند و او سکوت اختیار می‌کند.(۷) می‌گویند که لقب #صدیق به جهت این که ابوبکر پیامبر را در این ماجرا ساحر خوانده به او داده شد.
مدارک بیان می‌کنند که ابوبکر با دیدن معجزهٔ پیامبر متعجب شده پیش خود گفته است: «این مرد به راستی ساحر(ی چیره دست) است❗️» پیامبر نیز که از نهان او آگاه است. به او رو کرده , فرمودند:

💠 «و تو نیز به تحقیق در این گفته ‌ات راستگویی(: صدیق) [چرا که به پیامبری من اعتقاد نداری و تمام #معجزات را سحری بیش نمی‌انگاری!] (۸:ر.ک: پست بعد)

➖➖➖➖➖

۱- با توجه به سخنان عالم سنی در کتاب شب‌های پیشاور ص۳۷۵ این مطلب به روشنی مشخص است.
۲- شب های پیشاور ص۳۷۷ که در آن اشاره شده شیخ ابوالقاسم بن صباغ مالکی از علمای عامه در کتاب النور و البرهان می‌نویسد:
«امر رسول الله صلی الله علیه و آله علیاً فنام فی فراشه و خشی من ابن ابی قحافه ان یدلهم علیه فأخذه معه و مضي الي الغار : پیامبر به حضرت‌علی دستور داد که در بسترش بخوابد و از جانب ابوبکر نگرانی داشت که قریشیان را به سوی او هدایت کند ، پس دست او را گرفت و به غار برد.
۳- غاری در جنوب مکه که رسولخدا پیش از هجرت به مدت ۳روز در آن جا مخفی شدند.
۴- اصابه ج۴ص۵ - المنتظم ج۳ ص۵۴
۵- از منابع عامه سبل الهدی ج۲ ص۳۵۸
۶- تاریخ طبری ج۲ص۱۰۰ - بحار ج۱۹ ص۹۳؛۹۵
۷- البرهان بحرانی ج۲ص۱۲۵ - تفسیرقمی ۲۶۵؛۲۶۶- بحار ج۱۹ص۵۳
۸- بصائر الدرجات به نقل از آن بحار ج۱۸ص۱۰۹

@borrhan