Мазактоонун, буллигдин жана агрессиянын кесепеттери
Жабырлануучулар үчүн агрессия чыңалуу жана кемсинтүү, ошондой эле жооп катары жасалган агрессия, ачууланууда, капаланууда, алсыздык жана үмүтсүздүк сезиминде чагылдырылат. Буллингдин эң жаман кесепети – бул өзүн-өзү өлтүрүү. Мындан тышкары, жабырлануучу адам кылмышка баруусу же денеге оор залал келтирүүсү мүмкүн.
Кененирээк 👇🏻
#оспурумдор #атаэнегекенеш
Жабырлануучулар үчүн агрессия чыңалуу жана кемсинтүү, ошондой эле жооп катары жасалган агрессия, ачууланууда, капаланууда, алсыздык жана үмүтсүздүк сезиминде чагылдырылат. Буллингдин эң жаман кесепети – бул өзүн-өзү өлтүрүү. Мындан тышкары, жабырлануучу адам кылмышка баруусу же денеге оор залал келтирүүсү мүмкүн.
Кененирээк 👇🏻
#оспурумдор #атаэнегекенеш
www.bilesinbi.kg
Баладагы агрессиянын себептери жана маселени чечүү жолдору
Бала чыр салып, бир туугандары менен урушуп, досун сабап же күтүлбөгөн жерден классташын кордоп баштадыбы? Демек, анда агрессия жана жүрүм-турум менен байланышкан көйгөйлөр бар.
Жаңы Кылмыш-жаза кодекси - аял киши эмес дегендей ой калтырат. "Адам урдоо" деген берене, анан "Үйлөнүү максатында аялды ала качуу" деген берене бар, бул эки берененин болушу аялдын адам эмес экенин көрсөтүп турат. Бул берененин болушу мыйзамсыз келишимдерге мүмкүнчүлүк берет. Бул Конституцияга каршы келген беренени жөн эле алып салыш керек. Ала качуу - адам уурдоо, болду, бүттү. Кандай гана максатта уурдалбасын, аял да, эркек да адам.
Кененирээк 👇🏻
#атаэнегекенеш #өспүрүмдөр
Кененирээк 👇🏻
#атаэнегекенеш #өспүрүмдөр
www.bilesinbi.kg
Кыз ала качуу - кылмыш! Эмне үчүн бул тууралуу балдарга айтуу керек?
Кыргызстанда ала качуу кылмыш экенине карабай, бул адат дагы да болсо жоюла элек. Кыз ала качуу фактылары толугу менен токтомоюн, кыздардын да, эркек балдардын да ата-энелери аларга бул кылмыш экенин түшүндүрүп турушу керек.
"Балким, ал жөн гана өзүнө көңүл бургусу келди" - бул көп айтылган фраза. Бул сөз чындап эле эч кандай көйгөй жок дегендей угулат. Бирок көңүл буруу зарыл болсо, анда чечилиши керек болгон кандайдыр бир көйгөй бар.
Өспүрүмдөр арасындагы суицид тууралуу 👇🏻
#оспурумдор #атаэнегекенеш #суицид
Өспүрүмдөр арасындагы суицид тууралуу 👇🏻
#оспурумдор #атаэнегекенеш #суицид
bilesinbi.kg
Канткенде ата-эне өспүрүмдөрдүн өз жанын кыюусун алдын ала алат
ЮНИСЕФтин адистери, өспүрүм курактагы депрессия жана тынчсыздануу сыяктуу психикалык ден соолук көйгөйлөрү, айрыкча кыздар арасында 15 жашта эң жогорку чегине жете турганын белгилешет.
Өспүрүмдөр абдан аялуу келишет, айталы, теңтуштары, мугалимдери же ата-энелери менен пикир келишпестиктер болобу, айтор, алар үчүн конфликттерге туруштук берүү кыйынга турат. Ар бир өспүрүм өзүнүн мүнөзүнө жана психологиялык өзгөчөлүктөрүнө жараша бир эле конфликтти ар кандай кабыл алышы мүмкүн.
Эң жакын адамдар - ата-энелер, камкорчулар - өспүрүмгө конфликтти чечүүгө жана агрессияны жеңүүгө жардам бериши керек.
Кененирээк 👇🏻
#атаэнегекенеш #оспурумдор
Эң жакын адамдар - ата-энелер, камкорчулар - өспүрүмгө конфликтти чечүүгө жана агрессияны жеңүүгө жардам бериши керек.
Кененирээк 👇🏻
#атаэнегекенеш #оспурумдор
bilesinbi.kg
Өспүрүмдөрдүн жашоосундагы конфликттер. Ата-энелер кантип жардам бере алышат?
Ар бир бала бой жетүү мезгилин башынан кечирет, бул кезде ата-энесинен бөлүнүүгө акыркы аракет алар бойго жеткенге чейин болгон мезгил – өспүрүм куракта болот.
Позитивдүү маскулиндик коомдогу туруктуу жана дени сак эркектин ролдорунун маанилүүлүгүн баса белгилеп, эркек болуу эмнени билдирет деген тар жана терс ойлорду жок кылууга үндөйт. Психолог, гендер боюнча эксперт жана “Борбордук Азияда эркек болуу” китебинин авторлорунун бири Тынчтыкбек Бакытов Kaktus.media сайтына маскулиндик тууралуу маек куруп берди.
#атаэнегекенеш #оспурумдор #оспурум #өспүрүмдөр #атаэнелерге
#атаэнегекенеш #оспурумдор #оспурум #өспүрүмдөр #атаэнелерге
www.bilesinbi.kg
Позитивдүү жана терс таасир этүүчү маскулиндиктин зомбулукка кандай тиешеси бар?
Позитивдүү маскулиндик коомдогу туруктуу жана дени сак эркектин ролдорунун маанилүүлүгүн баса белгилеп, эркек болуу эмнени билдирет деген тар жана терс ойлорду жок кылууга үндөйт.
Миф. Чыныгы жашоодо оргазм кинодогудай
Чындык
Галина Чиркина:
- Байкашымча, оргазмдын ар кандай түрлөрү тууралуу видеолор көп чыгууда. Дагы бир жолу аялдын жана эркектин организминин өзгөчөлүктөрүнө, ар бирибиз оргазмды ар кандай сезе турганыбызга кайрылалы. Кээде аны өнөктөшү деле байкабай калышы мүмкүн. Бирок бул өнөктөштүн жаман экенин билдирбейт. Болгону адам ырахат алганын өнөктөшү анчалык байкабай калган кездеше берет.
Кээде адамдар өнөктөшүнө жагуу үчүн оргазм алып жаткандай болушат. Бардык сексологдор мындай дешет: "Эгер сиз өнөктөшүңүздүн оргазмын түшүнгүңүз жана сезгиңиз келсе, анда өз ара аракеттениңиз, сүйлөшүңүз, сезиңиз."
Кененирээк 👇🏻
#атаэнегекенеш #оспурумдор #оспурум #өспүрүмдөр #атаэнелерге
Чындык
Галина Чиркина:
- Байкашымча, оргазмдын ар кандай түрлөрү тууралуу видеолор көп чыгууда. Дагы бир жолу аялдын жана эркектин организминин өзгөчөлүктөрүнө, ар бирибиз оргазмды ар кандай сезе турганыбызга кайрылалы. Кээде аны өнөктөшү деле байкабай калышы мүмкүн. Бирок бул өнөктөштүн жаман экенин билдирбейт. Болгону адам ырахат алганын өнөктөшү анчалык байкабай калган кездеше берет.
Кээде адамдар өнөктөшүнө жагуу үчүн оргазм алып жаткандай болушат. Бардык сексологдор мындай дешет: "Эгер сиз өнөктөшүңүздүн оргазмын түшүнгүңүз жана сезгиңиз келсе, анда өз ара аракеттениңиз, сүйлөшүңүз, сезиңиз."
Кененирээк 👇🏻
#атаэнегекенеш #оспурумдор #оспурум #өспүрүмдөр #атаэнелерге
bilesinbi.kg
Жыныстык катнаш тууралуу бул мифтерге ишенгенди токтотуу керек
Жыныстык катнаш тууралуу ар кандай мифтер бар. Алардын айрымдарына өспүрүмдөр гана эмес, чоңдор дагы ишенет.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Саида Нариман атактуу бухгалтер гана эмес, үч өспүрүмдүн апасы. Мындан тышкары TikTokто mamadrug блогун алып барат. Ал Kaktus.media’га “Ата-энелер үчүн санариптик энциклопедия” долбоорунун алкагында өспүрүмдөрдө боорукердикти жана жоопкерчиликти тарбиялоо боюнча кеңештери менен бөлүштү.
Адис бул сапаттар балдардын жеке өнүгүүсү жана башкалар менен ийгиликтүү өз ара аракеттенүүсү үчүн зарыл экенин баса белгилей кетти.
#оспурумдор #атаэнегекенеш
Адис бул сапаттар балдардын жеке өнүгүүсү жана башкалар менен ийгиликтүү өз ара аракеттенүүсү үчүн зарыл экенин баса белгилей кетти.
#оспурумдор #атаэнегекенеш
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Саида Нариман атактуу бухгалтер гана эмес, үч өспүрүмдүн апасы. Мындан тышкары TikTokто'то mamadrug блогун алып барат. Ал Kaktus.media'га "Ата-энелер үчүн санариптик энциклопедия" долбоорунун алкагында өспүрүмдөр менен натыйжалуу баарлашуунун негизги аспектилери менен бөлүштү.
Саида Нариман ата-эненин өспүрүмдөрдү түшүнбөгөнү мамиледе олуттуу тоскоолдуктарды жаратышы мүмкүн экенин баса белгилейт. "Көп учурда биз балдарыбыздын дүйнөсүндө эмне болуп жатканын билбейбиз жана бул өз ортодогу мамилени татаалдантат", - деп белгилейт адис.
Өспүрүмдөрдүн апасы байланышты жакшыртуунун негизги куралы катары активдүү угуу жөндөмүн колдонууну сунуштайт. "Өспүрүм даяр болмоюнча, сөздү бөлбөй, кеңеш бербестен укканды үйрөнүү маанилүү", - дейт Саида Нариман.
Саида Нариман ата-эненин өспүрүмдөрдү түшүнбөгөнү мамиледе олуттуу тоскоолдуктарды жаратышы мүмкүн экенин баса белгилейт. "Көп учурда биз балдарыбыздын дүйнөсүндө эмне болуп жатканын билбейбиз жана бул өз ортодогу мамилени татаалдантат", - деп белгилейт адис.
Өспүрүмдөрдүн апасы байланышты жакшыртуунун негизги куралы катары активдүү угуу жөндөмүн колдонууну сунуштайт. "Өспүрүм даяр болмоюнча, сөздү бөлбөй, кеңеш бербестен укканды үйрөнүү маанилүү", - дейт Саида Нариман.
Элнуранын окуясы
- Жолдошум экөөбүз Москвага кетип жатканда улуу кызым беште, кичүүсү экиде болчу. Улуусу менен коштошуп, көпкө кетип жатканыбызды, келгенде ага велосипед, куурчак алып келерибизди айтканбыз. Алар кичүүсүнө кичинекей деп эч нерсе дебедик. Балдар сагынды, биз сагындык, кыздарга көбүрөөк көңүл бурам деп жүрүп кайын энем да чарчады. Бирок башка аргабыз жок болчу. Карыздар жана кредиттер, жашоого кеткен чыгымдар ушундай чечимге келүүгө аргасыз кылды. Бир жылга кеткенбиз, беш жылдан кийин кайтып келдик. Кыргызстанга жылына бир эле жолу, анда дагы жыйырма күндөн ашпаган убакытка эле келип кетчүбүз.
Ажыроо балдар менен болгон мамилеге таасирин тийгизди. Алар биз жок чоңоюп, бизди ата-эне катары кабыл албай калышты.
Кайтып келгенден кийин байланыш түзүүгө жана алардын ишенимин кайтарууга көп убакыт жумшадык. Ошондо кеткенибизге өкүнбөйм. Миграциянын аркасы менен өзүбүздүн үйүбүзгө ээ болуп, бардык карызыбызды төлөдүк. Бир гана өкүнүчүм, өзүмдүн сезимдеримди кыздарым менен бөлүшпөгөнүм. Сезимдер жөнүндө кантип айтышты билбейм, алар менин "түнт" болуп жүргөнүмдү жактырбоо катары кабыл алышты. Ошентсе да, алар менен коштошкондо, үйгө чалганда жана сейрек кездешүүчү жолугушууларда ачык жана мээримдүүрөк болуу керек болчу экен.
Кененирээк 👇🏻
#атаэнелерге #оспурумдор #атаэнегекенеш #оспурум #өспүрүмдөр
- Жолдошум экөөбүз Москвага кетип жатканда улуу кызым беште, кичүүсү экиде болчу. Улуусу менен коштошуп, көпкө кетип жатканыбызды, келгенде ага велосипед, куурчак алып келерибизди айтканбыз. Алар кичүүсүнө кичинекей деп эч нерсе дебедик. Балдар сагынды, биз сагындык, кыздарга көбүрөөк көңүл бурам деп жүрүп кайын энем да чарчады. Бирок башка аргабыз жок болчу. Карыздар жана кредиттер, жашоого кеткен чыгымдар ушундай чечимге келүүгө аргасыз кылды. Бир жылга кеткенбиз, беш жылдан кийин кайтып келдик. Кыргызстанга жылына бир эле жолу, анда дагы жыйырма күндөн ашпаган убакытка эле келип кетчүбүз.
Ажыроо балдар менен болгон мамилеге таасирин тийгизди. Алар биз жок чоңоюп, бизди ата-эне катары кабыл албай калышты.
Кайтып келгенден кийин байланыш түзүүгө жана алардын ишенимин кайтарууга көп убакыт жумшадык. Ошондо кеткенибизге өкүнбөйм. Миграциянын аркасы менен өзүбүздүн үйүбүзгө ээ болуп, бардык карызыбызды төлөдүк. Бир гана өкүнүчүм, өзүмдүн сезимдеримди кыздарым менен бөлүшпөгөнүм. Сезимдер жөнүндө кантип айтышты билбейм, алар менин "түнт" болуп жүргөнүмдү жактырбоо катары кабыл алышты. Ошентсе да, алар менен коштошкондо, үйгө чалганда жана сейрек кездешүүчү жолугушууларда ачык жана мээримдүүрөк болуу керек болчу экен.
Кененирээк 👇🏻
#атаэнелерге #оспурумдор #атаэнегекенеш #оспурум #өспүрүмдөр
www.bilesinbi.kg
Эмгек миграциясынын балдарга тийгизген кесепеттерин кантип азайтуу керек?
Чет өлкөдө иштеп жүргөн жаш жубайлар, чоң ата, чоң энесинин колунда калган балдар Кыргызстан үчүн сейрек көрүнүш эмес.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Саида Нариман атактуу бухгалтер гана эмес, үч өспүрүмдүн апасы. TikTokто Mamadrug үй-бүлөлүк аккаунтун алып барат. Kaktus.media "Ата-энелер үчүн санариптик энциклопедия" долбоорунун алкагында ал балдарды финансылык сабаттуулукка кантип үйрөтүү керектиги менен бөлүштү.
Буллинг – бул башка бала же балдардын тобу тарабынан бир балага багытталган туруктуу атайылап жасалган терс аракеттер. Кээде буллинг чоңдор тарабынан да жасалышы мүмкүн.
Ата-энелер жана мектеп өкүлдөрү буллинг көйгөйү менен сөзсүз таанышып чыгып, балдарына жана камкордугундагыларга ар дайым көңүл буруп туруулары маанилүү. Эгер бала ушундай кордукка дуушар болсо, анда төмөнкү белгилер байкалышы мүмкүн:
Кененирээк 👈
Ата-энелер жана мектеп өкүлдөрү буллинг көйгөйү менен сөзсүз таанышып чыгып, балдарына жана камкордугундагыларга ар дайым көңүл буруп туруулары маанилүү. Эгер бала ушундай кордукка дуушар болсо, анда төмөнкү белгилер байкалышы мүмкүн:
Кененирээк 👈
www.bilesinbi.kg
Буллинг менен эмне кылуу керек? Ата-энелер жана педагогдор үчүн кеңештер
Буллинг балдар жана өспүрүмдөрдүн жашоосунда кездешчү нерсе. Анын бар болушу чоңдордун бул көйгөйдү толук чечүүгө кудуретсиз экенин көрсөтөт.
Буллинг – бул бир адамдын же бир нече адамдардын ошол жамааттын башка мүчөсүнө карата атайылап, узак мөөнөттүү, системалуу түрдө кайталанган зомбулугу. Мектептеги буллингди өзүнчө бөлүп кароонун кажети жок, анткени бардык буллингдин мүнөзү ар дайым бирдей болот – алсыздарга карата агрессия.
Кененирээк
#оспурумдор #атаэнегекенеш
Кененирээк
#оспурумдор #атаэнегекенеш
www.bilesinbi.kg
Балдар буллинг тууралуу коркпостон кабарлай алчу коопсуз чөйрөнү түзүү
Мектептеги буллинг өспүрүмдөр арасындагы зордук-зомбулуктун эң кеңири тараган түрлөрүнүн бири. "Мектеп курагындагы балдардын ден соолук жүрүм-туруму" изилдөөсүнө ылайык, Кыргызстанда сурамжылоого алынган мектеп окуучуларынын 31,8% буллингге кабылган, ал эми…
Checkit.media долбоорунун автору жана медиа тренер Асел Сооронбаева, "Медиа Сабак" фондунун директору Айчүрөк Усупбаева санариптик доордо өспүрүмдөр жана алардын ата-энелери үчүн медиа сабаттуулук жана медиасын көндүмдөрү канчалык маанилүү экенин айтып беришти.
Кененирээк
Кененирээк
www.bilesinbi.kg
Өспүрүмдөрдүн жана балдардын медиа сабаттуулугу
Өспүрүмдөр калктын башка категорияларына караганда социалдык тармактар, жаңылыктар порталдары, видеохостинг пабликтери, онлайн оюндар, теле жана радио аркылуу виртуалдык дүйнө менен өз ара көбүрөөк аракеттенишет.
- Жеке жана коомдук иденттүүлүктүн ортосунда кандай байланыш бар?
- Кээде социалдык жана жеке иденттүүлүк ачкыч кулпуга туура келгендей болуп калышы мүмкүн. Мисалы, мен өзүмдү абдан жоопкерчиликтүү, күчтүү, оор кырдаалдарга туруштук бере алган, акылдуу жана кандай гана оор жумуш болбосун аткара алам деп эсептесем, анда, балким, коомдук иденттүүлүктө (белгилүү бир топ) мен лидерлик кызматка талапкер болом, өзүмө көңүл бурдуруп, башкарууга умтулам.
Кененирээк
- Кээде социалдык жана жеке иденттүүлүк ачкыч кулпуга туура келгендей болуп калышы мүмкүн. Мисалы, мен өзүмдү абдан жоопкерчиликтүү, күчтүү, оор кырдаалдарга туруштук бере алган, акылдуу жана кандай гана оор жумуш болбосун аткара алам деп эсептесем, анда, балким, коомдук иденттүүлүктө (белгилүү бир топ) мен лидерлик кызматка талапкер болом, өзүмө көңүл бурдуруп, башкарууга умтулам.
Кененирээк
www.bilesinbi.kg
Өспүрүм өзүн кантип таанып жана баалаганды үйрөнө алат?
Өспүрүм курак адамдын жашоосундагы эң оор мезгилдердин бири болуп эсептелет. Аны өткөөл деп атоонун себеби, бул учурда баланын жүрүм-турум модели чоң адамдын жүрүм-турум моделине алмашат.
Эгер ата-энелер баланын жүрүм-турумунда тынчсызданууну жараткан узак мөөнөттүү жана олуттуу өзгөрүүлөрдү байкаса, кырдаалды терең баалоо үчүн психиатр, психолог же нарколог сыяктуу адиске кайрылуу сунушталат.
Кененирээк
#оспурумдор #атаэнегекенеш
Кененирээк
#оспурумдор #атаэнегекенеш
www.bilesinbi.kg
Өспүрүм курак: жагдайларды талдоо жана адистин сунуштары
Өспүрүм курак - баланын өзү үчүн эле эмес, ата-эне үчүн да оор мезгил. "Өспүрүм курак" деген сөздү укканда, эсиңизге кандай ассоциациялар келет? "Татаал курак", "чыр-чатак", "түшүнбөстүк", "алыстоо" сыяктуу нерселер болушу мүмкүн экени шексиз.
Өспүрүмдөр көбүнчө теңтуштарынын пикирине таяна башташат, алардын жүрүм-турумунун негизги мотиви - бул өз ордун табуу каалоосу.
Кененирээк
Кененирээк
www.bilesinbi.kg
Өспүрүмдүн өзүнө болгон ишенимин кантип өрчүтсө болот?
Психологиялык кызматтын жумуш практикасы көрсөткөндөй, өспүрүмдөр жана алардын ата-энелери көбүнчө психологго бала кантип өзүнө ишенип, уялчаак менен түнт болгондон кантип арыла алат деген суроо менен кайрылышат.
Мектеп мүдүрлөрү жана мугалимдер окуучуларга буллинг - зомбулук жана оор кесепеттерге алып келген кылмыш экенин үйрөтүшү керек.
Кененирээк
#оспурумдор #атаэнегекенеш
Кененирээк
#оспурумдор #атаэнегекенеш
www.bilesinbi.kg
Ата-эне, мектеп жана мыйзам аркылуу буллинг менен кантип күрөшсө болот?
Тилекке каршы, буллинг өспүрүмдөр арасында кеңири таралган: жеке баарлашууда, социалдык тармактарда. Буллинг – бул кайсы бир бала же балдардын тобу тарабынан белгилүү бирөөгө багытталган, туруктуу, атайылап жасалган терс аракеттер.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Ата-эненин ажырашуусу – балдар туш боло турчу оор жагдайлардын бири. Бул нерсе алар үчүн стресс, тынчсыздануу жана эмоционалдык көйгөйлөрдүн булагы. Бирок, ата-эненин колдоосу балдарга ажырашууну баштан кечирүүгө жана келечекте алар менен жакшы мамиле курууга жардам берет.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Позитивдүү маскулиндик коомдогу туруктуу жана дени сак эркектин ролдорунун маанилүүлүгүн баса белгилеп, эркек болуу эмнени билдирет деген тар жана терс ойлорду жок кылууга үндөйт. Психолог, гендер боюнча эксперт жана “Борбордук Азияда эркек болуу” китебинин авторлорунун бири Тынчтыкбек Бакытов Kaktus.media сайтына маскулиндик тууралуу маек куруп берди.
#атаэнегекенеш #оспурумдор #оспурум #өспүрүмдөр #атаэнелерге
#атаэнегекенеш #оспурумдор #оспурум #өспүрүмдөр #атаэнелерге
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Кибербуллинг деген эмне? Аны менен кантип күрөшүү керек? Аны чоңдордун жана өзгөчө балдардын жашоосунда кантип алдын алуу керек? Бул суроолорго “Интернет саясатынын жарандык демилгеси” коомдук фондунун жетекчиси Татту Мамбеталиева жооп берди.