آوَخت:
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۲ 📕
بیژن حالا روز بَی دراز دمبال گله ن ، از وختی یه نَیگی اَ تو کاشَکون درووزی روغُنه بَی خُش درست اِشکِن نَیگ ازن و اَ درد و فِراخِ حلیموُ هرچه اَ دِلِش در اُیا کُردی اَگو ..
تو که دوری مو که دورم چه سازم
اگر سنگ صبوری مو چه سازم
کفه ی گله گاه من چون بنالم
امان از درد مهجوری چه سازم
صدَی روغُنه گُر و گُر همرَی نَیگ و کُردیونش همراییش اَکُن ...یه کوورکی ابین که خیلی گُتِن سایه ی وَلمی هم اِشبو . همچون کوورکی تو زمین تارُم اِشندی بو ...همی طو که تو گله گاه لَوز گپ زدنشون با تارمین فرخ اکنت و ببشتر مثِ طرفون فین و مارُم گپ ازنن . ایجا به جَی اَ شُم نیشُم ، اَرَم نارَم گپ اَزنن، حالا ابین درختونش َم فرخ اکن ...ای کوورک برش مامن دل ابو
هر رو گلان خالوش که همی طران اُیاره زیر سایه ی همی کوورک انی چاشتی چُروشتی اَخوا و تو تهنایی خَش غرک ابو ...
روزی یه سارَبُنی با یه گله ی اِشتُری رد ابو ، جلو اِ شترون به جمبازی پُر گُلُمپک و بالاش زنی آراسته سوارن چند تا اِشتُرَم گندم بارشنُن ... اَیان همی جا بار اندازِن ....سالار که بَی بیژن با ای سر و وضع ابین ...طعب گَلنگیش گُل اکُن بی پُرس و تُرس اگو : مگه هاشک بودری ای خالو ؟ ...بیژن اَگو : بَی چه ؟ ..
سارَبون اگو : " ای خالو ای کوورک بسی حکایتون اِشَن شگَن : کُورک عاشک .. یه کوورکین که جنسش دو گانه ان هم وا کوورک طِری تارم زمین اخاره و هَم جنسش وا کاهور ِ طِری فین و مارم ...
اَگن دو تا زن و مرد غریب که تو ای منطکه عاشک همدگه اَبِن اتان پوی ای کوورک یا کاهور ( کهور) ..په تو که نه یاری نه نگاری ای جا نشتتی مث ِ داری؟ "
زَنکه مرصع جمباز سوار که او طره نشته یه کهکاکی اَشکن و اگو : " هیچ جا نشده بی بنده ی خدا عاشِک اَکِردَی؟
خُب دمبال گله ن ...ای جا جای ولمی پیدا ایکردن هندن تو سایه ش نشتن !"
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
پُلمیز : خار و خاشاکی که در مسیر آب در گوشه کناره ها جمع می شود
- کَیوی : که باشد ، امید وارم
- شوُ پیدن : بسیار و پشت سر هم زدن
کَیوی که دیبی تِشاپه : امیدوارم دیوی تو را بزند.
کَم : لبه ی پرتگاه، دره
کَمنده: لبه کانال و گودال
دامولک : مترسک ، آدمک
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۲ 📕
بیژن حالا روز بَی دراز دمبال گله ن ، از وختی یه نَیگی اَ تو کاشَکون درووزی روغُنه بَی خُش درست اِشکِن نَیگ ازن و اَ درد و فِراخِ حلیموُ هرچه اَ دِلِش در اُیا کُردی اَگو ..
تو که دوری مو که دورم چه سازم
اگر سنگ صبوری مو چه سازم
کفه ی گله گاه من چون بنالم
امان از درد مهجوری چه سازم
صدَی روغُنه گُر و گُر همرَی نَیگ و کُردیونش همراییش اَکُن ...یه کوورکی ابین که خیلی گُتِن سایه ی وَلمی هم اِشبو . همچون کوورکی تو زمین تارُم اِشندی بو ...همی طو که تو گله گاه لَوز گپ زدنشون با تارمین فرخ اکنت و ببشتر مثِ طرفون فین و مارُم گپ ازنن . ایجا به جَی اَ شُم نیشُم ، اَرَم نارَم گپ اَزنن، حالا ابین درختونش َم فرخ اکن ...ای کوورک برش مامن دل ابو
هر رو گلان خالوش که همی طران اُیاره زیر سایه ی همی کوورک انی چاشتی چُروشتی اَخوا و تو تهنایی خَش غرک ابو ...
روزی یه سارَبُنی با یه گله ی اِشتُری رد ابو ، جلو اِ شترون به جمبازی پُر گُلُمپک و بالاش زنی آراسته سوارن چند تا اِشتُرَم گندم بارشنُن ... اَیان همی جا بار اندازِن ....سالار که بَی بیژن با ای سر و وضع ابین ...طعب گَلنگیش گُل اکُن بی پُرس و تُرس اگو : مگه هاشک بودری ای خالو ؟ ...بیژن اَگو : بَی چه ؟ ..
سارَبون اگو : " ای خالو ای کوورک بسی حکایتون اِشَن شگَن : کُورک عاشک .. یه کوورکین که جنسش دو گانه ان هم وا کوورک طِری تارم زمین اخاره و هَم جنسش وا کاهور ِ طِری فین و مارم ...
اَگن دو تا زن و مرد غریب که تو ای منطکه عاشک همدگه اَبِن اتان پوی ای کوورک یا کاهور ( کهور) ..په تو که نه یاری نه نگاری ای جا نشتتی مث ِ داری؟ "
زَنکه مرصع جمباز سوار که او طره نشته یه کهکاکی اَشکن و اگو : " هیچ جا نشده بی بنده ی خدا عاشِک اَکِردَی؟
خُب دمبال گله ن ...ای جا جای ولمی پیدا ایکردن هندن تو سایه ش نشتن !"
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
پُلمیز : خار و خاشاکی که در مسیر آب در گوشه کناره ها جمع می شود
- کَیوی : که باشد ، امید وارم
- شوُ پیدن : بسیار و پشت سر هم زدن
کَیوی که دیبی تِشاپه : امیدوارم دیوی تو را بزند.
کَم : لبه ی پرتگاه، دره
کَمنده: لبه کانال و گودال
دامولک : مترسک ، آدمک
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
آوَخت:
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۲ 📕
بیژن حالا روز بَی دراز دمبال گله ن ، از وختی یه نَیگی اَ تو کاشَکون درووزی روغُنه بَی خُش درست اِشکِن نَیگ ازن و اَ درد و فِراخِ حلیموُ هرچه اَ دِلِش در اُیا کُردی اَگو ..
تو که دوری مو که دورم چه سازم
اگر سنگ صبوری مو چه سازم
کفه ی گله گاه من چون بنالم
امان از درد مهجوری چه سازم
صدَی روغُنه گُر و گُر همرَی نَیگ و کُردیونش همراییش اَکُن ...یه کوورکی ابین که خیلی گُتِن * سایه ی وَلمی هم اِشبو . همچون کوورکی تو زمین تارُم اِشندی بو ...همی طو که تو گله گاه لَوز گپ زدنشون با تارمین فرخ اکنت و ببشتر مثِ طرفون فین و مارُم گپ ازنن . ایجا به جَی اَ شُم نیشُم ، اَرَم نارَم گپ اَزنن، حالا ابین درختونش َم فرخ اکن ...ای کوورک برش مامن دل ابو
هر رو گلان خالوش که همی طران اُیاره زیر سایه ی همی کوورک انی چاشتی چُروشتی اَخوا و تو تهنایی خَش غرک ابو ...
روزی یه سوار پونی* با یه گله ی اِشتُری رد ابو ، جلو اِ شترون به جمبازی پُر گُلُمپک و بالاش زنی آراسته سوارن چند تا اِشتُرَم گندم بارشنُن ... اَیان همی جا بار اندازِن ....سوارپونو که بَی بیژن با ای سر و وضع ابین ...طعب گَلنگیش * گُل اکُن بی پُرس و تُرس اگو : مگه عاشک بودری ای خالو ؟ ...بیژن اَگو : بَی چه ؟ ..
سوارپونو اگو : " ای خالو ای کوورک بسی حکایتون اِشَن شگَن : کُورک عاشک .. یه کوورکین که جنسش دو گانه ایشن هم وا کوورک طِری تارم زمین اخاره و هَم جنسش وا کاهور ِ طِری فین و مارم ...
اَگن دو تا زن و مرد غریب که تو ای منطکه عاشک همدگه اَبِن اتان پوی ای کوورک یا کاهور ( کهور) ..په تو که نه یاری نه نگاری ای جا نشتتی مث ِ داری؟ "
زَنکه جمباز سوار که او طره نشته یه کهکاکی* اَشکن و اگو : " هیچ جا نشده بی بنده ی خدا عاشِک اَکِردَی؟
خُب دمبال گله ن ...ای جا جای ولمی پیدا ایکردن هندن تو سایه ش نشتن !"
بیژن اگو: " آوختی ، کصته ای ، حکایتی َم ای کورک عاشغ اِشَن ؟
اگو : " بله کصته ش ایین که تو روزگارون کدیم که همی طو دهن به دهن بودن اگن دو تا زن مرد که‌عاشغ همدگه بودن شاهنده پوی همی کوورک، مردکه مث تو دمبال گله هه که دگه غیب بودن مهلوم نبو کجا رفتن ...."
سوارپونو وختی شَی را اِفته ...بیژن اگو : " شما حالا اَ کا اَشین ؟ "
اگو: " ما اَریم طِری پُشتنگ ، کارمون ای را او ران . الانه بایه ای ای بار گندمون و زن ارباب برسونم گُهره و با بار گندمونش و دگه او چند بار َم برسونم پُشتنگ."
بیژن: " طِرَی فین و مارُم َم اَشین ؟ "
سوارپُن : " بله بَی چه ناریم ، الآونه موسم خرمنکشی و معامله ی گندم و جون .."
بیژن اَگو:" تو که کصته ی عاشغی اِتکشی ای دِسمالِ مو اِوه اگه یه داختی به نوم حلیمو اتدی ..تو اول مارُم نشتن خود دیش تهنان ...ای دِسمال شاده ، اُگو بیژن اِشدا و تو گله گان "
سوارپونو اگو : " ای خونه خراب ! .اُمنگُ که عاشکی ؟ ...
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- گُت : بزرگ
- سوارپون : ساربان
گَلنگ : از منظر جغرافیای انسانی تارم زمین قومی در جنوب تارم زمین مانند روک و پشتنگ ..
کَهکاک اِشکستن : بلند خندیدن
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۲ 📕
بیژن حالا روز بَی دراز دمبال گله ن ، از وختی یه نَیگی اَ تو کاشَکون درووزی روغُنه بَی خُش درست اِشکِن نَیگ ازن و اَ درد و فِراخِ حلیموُ هرچه اَ دِلِش در اُیا کُردی اَگو ..
تو که دوری مو که دورم چه سازم
اگر سنگ صبوری مو چه سازم
کفه ی گله گاه من چون بنالم
امان از درد مهجوری چه سازم
صدَی روغُنه گُر و گُر همرَی نَیگ و کُردیونش همراییش اَکُن ...یه کوورکی ابین که خیلی گُتِن * سایه ی وَلمی هم اِشبو . همچون کوورکی تو زمین تارُم اِشندی بو ...همی طو که تو گله گاه لَوز گپ زدنشون با تارمین فرخ اکنت و ببشتر مثِ طرفون فین و مارُم گپ ازنن . ایجا به جَی اَ شُم نیشُم ، اَرَم نارَم گپ اَزنن، حالا ابین درختونش َم فرخ اکن ...ای کوورک برش مامن دل ابو
هر رو گلان خالوش که همی طران اُیاره زیر سایه ی همی کوورک انی چاشتی چُروشتی اَخوا و تو تهنایی خَش غرک ابو ...
روزی یه سوار پونی* با یه گله ی اِشتُری رد ابو ، جلو اِ شترون به جمبازی پُر گُلُمپک و بالاش زنی آراسته سوارن چند تا اِشتُرَم گندم بارشنُن ... اَیان همی جا بار اندازِن ....سوارپونو که بَی بیژن با ای سر و وضع ابین ...طعب گَلنگیش * گُل اکُن بی پُرس و تُرس اگو : مگه عاشک بودری ای خالو ؟ ...بیژن اَگو : بَی چه ؟ ..
سوارپونو اگو : " ای خالو ای کوورک بسی حکایتون اِشَن شگَن : کُورک عاشک .. یه کوورکین که جنسش دو گانه ایشن هم وا کوورک طِری تارم زمین اخاره و هَم جنسش وا کاهور ِ طِری فین و مارم ...
اَگن دو تا زن و مرد غریب که تو ای منطکه عاشک همدگه اَبِن اتان پوی ای کوورک یا کاهور ( کهور) ..په تو که نه یاری نه نگاری ای جا نشتتی مث ِ داری؟ "
زَنکه جمباز سوار که او طره نشته یه کهکاکی* اَشکن و اگو : " هیچ جا نشده بی بنده ی خدا عاشِک اَکِردَی؟
خُب دمبال گله ن ...ای جا جای ولمی پیدا ایکردن هندن تو سایه ش نشتن !"
بیژن اگو: " آوختی ، کصته ای ، حکایتی َم ای کورک عاشغ اِشَن ؟
اگو : " بله کصته ش ایین که تو روزگارون کدیم که همی طو دهن به دهن بودن اگن دو تا زن مرد که‌عاشغ همدگه بودن شاهنده پوی همی کوورک، مردکه مث تو دمبال گله هه که دگه غیب بودن مهلوم نبو کجا رفتن ...."
سوارپونو وختی شَی را اِفته ...بیژن اگو : " شما حالا اَ کا اَشین ؟ "
اگو: " ما اَریم طِری پُشتنگ ، کارمون ای را او ران . الانه بایه ای ای بار گندمون و زن ارباب برسونم گُهره و با بار گندمونش و دگه او چند بار َم برسونم پُشتنگ."
بیژن: " طِرَی فین و مارُم َم اَشین ؟ "
سوارپُن : " بله بَی چه ناریم ، الآونه موسم خرمنکشی و معامله ی گندم و جون .."
بیژن اَگو:" تو که کصته ی عاشغی اِتکشی ای دِسمالِ مو اِوه اگه یه داختی به نوم حلیمو اتدی ..تو اول مارُم نشتن خود دیش تهنان ...ای دِسمال شاده ، اُگو بیژن اِشدا و تو گله گان "
سوارپونو اگو : " ای خونه خراب ! .اُمنگُ که عاشکی ؟ ...
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- گُت : بزرگ
- سوارپون : ساربان
گَلنگ : از منظر جغرافیای انسانی تارم زمین قومی در جنوب تارم زمین مانند روک و پشتنگ ..
کَهکاک اِشکستن : بلند خندیدن
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۳ 📕
سُوار پُنو و اِشترون و زن جمباز سوار دور گشتن از بیژن. بیژن پیش خُش او دِسمالی که اِشدا بو اَم اُنگاری به اندازه ی ای همه بار گندممون ارزش اِشبو بَرَش و همی طو که اِشترون اَرَفتن نا خود آگاه ای کُزدی که که بَی گوشش اِشخوابو یادِش اومه :
غم امسال غم پارسال و پیرار
شتر آرید که غم هایم کند بار
صد و پنجاه شتر در زیر باره
غم یک روزه ی عاشق نشد بار
تو شُور ره که کُو شکی کلم کاغذی بو مُشتی خط و پیتک شکشی هَمری دِسمال اِشفرستا بو . چند مدتی مکتب ملا علی اکبر ره بو کمی خوندن و نوشتن بلد گه بو ...اِسم خُش بلد بو..اِسم حلیمو هم از ملا خدادا که کتاب خرم و زیبا تو درو شخوند اشخوا بو که یادش اده ، یادش اشگه بو ..بعضی وخت با ذغال رو سنگ و دیوالون شنوشت و بی خَش کیف شکه .
خالوش که حالا مدتُین ابین خوارزادَش خُنشن و دمبال گله ن .. تا حالا چیزی اشنگون که تا کی تَی امونی ، یا اتنیوا اِشی طری گُرّوو خونتون . سری اَ دی بات ازنی و دوباره بر اگردی ، یا کی به سلومتی با دُخت عاموت خونه تی اشی .
اینان سوال و پرسین که شَی با بیژن درمیون بهله ولی اَ دِ لش برات اخوا که بلکم خوارزاده ش یه فکری دگه اکن .
ولی رجومات بیژن که ابین ، انگاری تو یه دنیای دگه ن ...اَ دمبال گله که اَیا اُنگاری آرُم و کرار اشنی ..بیشتر دلش شی همه تو هامو کفه ابو نیگ ازن ، کُردی اُگو ..
بایستش یه طوری حال و احوالش جویا ابو ، چه شن .. با باش دعوا مرافعه ی اشکن ...
بیژن ا وختی که دگه او سوارپُنو اشگون ای کُورک عاشغن که پاش نشتی دگه بیشتر تَشِ دلش تند اَبو ..
مهد ابریم ، خالو بیژن یه روزی آخرش اشپرسی ا بیژن ..
- چتن ای خالو پریشون و شوریده حالی ؟
- هیچی خالو ، دنیای جوونین خالو ، مگه شما تنبودن ...چرا خالو ولی ما سلامتی همه چی برمون معین شکه بو ...
تو هم که شگور خدا همه چیت رو بران ..یه بند گو بات اشن وختی آ خونه رفتی ، اده بی خُت ...دخت عاموت َم که نوم خدا مث چراغ طوری حاضر و آماده ا هامو کوچکی برت شهشتن ..
حالا نا فهمم خالو ای جا هُندستی دلت دمبال کسی دگه ن ...رو مگه...مو خالوتم ...
- نه خالو حالا بعدن افهمی .خیلی نگرون مو موه ...مو ایجا دنیای چوپونی و ای کفه خیلی برم دلبسته گن ...
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
-
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۳ 📕
سُوار پُنو و اِشترون و زن جمباز سوار دور گشتن از بیژن. بیژن پیش خُش او دِسمالی که اِشدا بو اَم اُنگاری به اندازه ی ای همه بار گندممون ارزش اِشبو بَرَش و همی طو که اِشترون اَرَفتن نا خود آگاه ای کُزدی که که بَی گوشش اِشخوابو یادِش اومه :
غم امسال غم پارسال و پیرار
شتر آرید که غم هایم کند بار
صد و پنجاه شتر در زیر باره
غم یک روزه ی عاشق نشد بار
تو شُور ره که کُو شکی کلم کاغذی بو مُشتی خط و پیتک شکشی هَمری دِسمال اِشفرستا بو . چند مدتی مکتب ملا علی اکبر ره بو کمی خوندن و نوشتن بلد گه بو ...اِسم خُش بلد بو..اِسم حلیمو هم از ملا خدادا که کتاب خرم و زیبا تو درو شخوند اشخوا بو که یادش اده ، یادش اشگه بو ..بعضی وخت با ذغال رو سنگ و دیوالون شنوشت و بی خَش کیف شکه .
خالوش که حالا مدتُین ابین خوارزادَش خُنشن و دمبال گله ن .. تا حالا چیزی اشنگون که تا کی تَی امونی ، یا اتنیوا اِشی طری گُرّوو خونتون . سری اَ دی بات ازنی و دوباره بر اگردی ، یا کی به سلومتی با دُخت عاموت خونه تی اشی .
اینان سوال و پرسین که شَی با بیژن درمیون بهله ولی اَ دِ لش برات اخوا که بلکم خوارزاده ش یه فکری دگه اکن .
ولی رجومات بیژن که ابین ، انگاری تو یه دنیای دگه ن ...اَ دمبال گله که اَیا اُنگاری آرُم و کرار اشنی ..بیشتر دلش شی همه تو هامو کفه ابو نیگ ازن ، کُردی اُگو ..
بایستش یه طوری حال و احوالش جویا ابو ، چه شن .. با باش دعوا مرافعه ی اشکن ...
بیژن ا وختی که دگه او سوارپُنو اشگون ای کُورک عاشغن که پاش نشتی دگه بیشتر تَشِ دلش تند اَبو ..
مهد ابریم ، خالو بیژن یه روزی آخرش اشپرسی ا بیژن ..
- چتن ای خالو پریشون و شوریده حالی ؟
- هیچی خالو ، دنیای جوونین خالو ، مگه شما تنبودن ...چرا خالو ولی ما سلامتی همه چی برمون معین شکه بو ...
تو هم که شگور خدا همه چیت رو بران ..یه بند گو بات اشن وختی آ خونه رفتی ، اده بی خُت ...دخت عاموت َم که نوم خدا مث چراغ طوری حاضر و آماده ا هامو کوچکی برت شهشتن ..
حالا نا فهمم خالو ای جا هُندستی دلت دمبال کسی دگه ن ...رو مگه...مو خالوتم ...
- نه خالو حالا بعدن افهمی .خیلی نگرون مو موه ...مو ایجا دنیای چوپونی و ای کفه خیلی برم دلبسته گن ...
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
-
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۴
چن ما اگذره ...هر دونه ی گندمی که حلیمو تو دستی اَهَره ، یادِگارین اَ تارُم زمین و رنگ و بو بیژن ، صدَی دستی مِثِ هامو نیگِ بیژن رِنگِ * فراک ِ یارِن . هَمری صِدَی دستی ، حلیمو خُرده دُرُنگه ای * َم اََگو ....
درو کن تا درو زارت ببینم
نگاه کن تا که رخسارت ببینم
همان دم که زنی هی جار و هی جار *
به قربان هامو جارت بگردم
یاد درو کردن بیژن اَفته و خَش که کَلی آویی شواگه اره اُو شدا بهش.
دلش شُی که زودی دوباره موسم درو اِرسه روُنه ی تارم اُبو و دِلش تازه اُبو
حالا پی جور* ایین که اَ جای خط و خبری اَ بیژن ارسه ..خبرش اِشنی که او هم اَ ای فِراک تارم ودمبال گندم رفتن ول اشکن و گله گاه و دمبال گله رفتن دس اَ راه اِشوُن .
دختون مارمی َم دگه اَ رجومات حلیمو شفهمیدن که او دلبسته ی بیژن گن و بَی " مَلِک" پُس عاموش اِشنیوا
هامو طو که چر وپت تو تارُم زمین اُفتا و بَی بیژن دیدنما* شُکه و اَ او جا جاکن گه ، ایجام چر وپتین که بَی ای داخت َم دید نما اَکنن و جلالی وطن اُوو...
بَی دُخت خیلی سختن که گپ اَ دُمبالِت اِزنن . !
مَلِک پس عامو ش نُمزاد نوم کِردَش چبزی دگه اشنیوا که سربازیش تمُن اوو ..همی روزُنن که سور و سات خُنه کِردَنشون ا را اِندازِن ...دگه اِکش که نه سنگینن. باید پی ای عاشغی بَی جُنش اُماله ...رُسوایی عِشغ اَ آبرومندی بی عِشغ بِخترن ...اگه که همی طو جلالی وطن سر اَ کوه اُکُن ...
***
حلیمو سر جوغ داکا کوزه اُو شکه که یه بَیله ی اِشتُر اَ را اَرسه ....بار گندم مال حاکم فین بارِشُنن ...افهمه که که اَ طِری تارُم اومن ...اَشو جلو سُوارپُن اگو اَ طری تارُم اَهندین ...
- معلومن که اُ او طره اَهندیم بار گندم مُهستن ...
- شما اوجا یکی وا نوم بیژن اَشنوسین ؟
سوار پُن بی شیله پیله اگو : " معلوم دختکه که حتما" عاشغی ؟ ...تو حالا بگه ایجا بُی حلیمو اَشنوُ سی؟ و کجان ؟ ..تا مه َم بِگَم که بیژن کِن و کجان ؟
حلیمو تو چشونش برخش اُفتا و یه مرته همی چی تو دیدش تر و نازه گه ...
اگو : " حَلیمو مه خَمُم !"
سوار پونو دِسمال اَ تو سارغِش در اَیاره و اگو: " اِگی اییم نشونی بیژن و چُگونگی بَرَش تعریف اَکن ..."
حلیمو که اُنگاری دنیا شُدا بو..اَ پرکنده * کِردن بیژن بَی خوش تو گله گاه بیشتر تش اَ جُنش اَفته ....
سوار پُن و اِ شترون اَشن طری کعله ی فین ....
حلیمو دِسمال بو اکن رو سینه ش اهله و پشت سر سوار پُنو جار اَزن و اَگو: " کَی بر اگردین بگین تا مه بیام سر راتون ....
سوار پُنو با خنده اگو : " جمباز آمادَن اگه توا بَی یارِت برسی ...
حلیمو همی طو که دِسمال رو سینه ش بو اَ تو بحر ره و با خودش کِنجار ره: " کَوشکی یه طویکای بَی مُم خُ راضی مکه که بَی یه بوهنه ی بَریم هآمو طِره .... تو آبادی " روک" یه فامیلی مُهه ...اگه بریم اوجا خُبن ...بُی گله گاه نَیز ابیم .. کُوشکی مه هم دُمبال گله مَره ...
****
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- رِنگ : آهنگ ، نوا
- دُرُنگه : زمزمه ی شروه
جار : صدا زدن کسی ، صدا زدن بلند.
پَی جور : پَی جو ، دنبال خبر گشتن، ردیابی
دید نما : انگشت نما ، رسوا
پَرکنده : دور افتاده ( از خانه)
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۴
چن ما اگذره ...هر دونه ی گندمی که حلیمو تو دستی اَهَره ، یادِگارین اَ تارُم زمین و رنگ و بو بیژن ، صدَی دستی مِثِ هامو نیگِ بیژن رِنگِ * فراک ِ یارِن . هَمری صِدَی دستی ، حلیمو خُرده دُرُنگه ای * َم اََگو ....
درو کن تا درو زارت ببینم
نگاه کن تا که رخسارت ببینم
همان دم که زنی هی جار و هی جار *
به قربان هامو جارت بگردم
یاد درو کردن بیژن اَفته و خَش که کَلی آویی شواگه اره اُو شدا بهش.
دلش شُی که زودی دوباره موسم درو اِرسه روُنه ی تارم اُبو و دِلش تازه اُبو
حالا پی جور* ایین که اَ جای خط و خبری اَ بیژن ارسه ..خبرش اِشنی که او هم اَ ای فِراک تارم ودمبال گندم رفتن ول اشکن و گله گاه و دمبال گله رفتن دس اَ راه اِشوُن .
دختون مارمی َم دگه اَ رجومات حلیمو شفهمیدن که او دلبسته ی بیژن گن و بَی " مَلِک" پُس عاموش اِشنیوا
هامو طو که چر وپت تو تارُم زمین اُفتا و بَی بیژن دیدنما* شُکه و اَ او جا جاکن گه ، ایجام چر وپتین که بَی ای داخت َم دید نما اَکنن و جلالی وطن اُوو...
بَی دُخت خیلی سختن که گپ اَ دُمبالِت اِزنن . !
مَلِک پس عامو ش نُمزاد نوم کِردَش چبزی دگه اشنیوا که سربازیش تمُن اوو ..همی روزُنن که سور و سات خُنه کِردَنشون ا را اِندازِن ...دگه اِکش که نه سنگینن. باید پی ای عاشغی بَی جُنش اُماله ...رُسوایی عِشغ اَ آبرومندی بی عِشغ بِخترن ...اگه که همی طو جلالی وطن سر اَ کوه اُکُن ...
***
حلیمو سر جوغ داکا کوزه اُو شکه که یه بَیله ی اِشتُر اَ را اَرسه ....بار گندم مال حاکم فین بارِشُنن ...افهمه که که اَ طِری تارُم اومن ...اَشو جلو سُوارپُن اگو اَ طری تارُم اَهندین ...
- معلومن که اُ او طره اَهندیم بار گندم مُهستن ...
- شما اوجا یکی وا نوم بیژن اَشنوسین ؟
سوار پُن بی شیله پیله اگو : " معلوم دختکه که حتما" عاشغی ؟ ...تو حالا بگه ایجا بُی حلیمو اَشنوُ سی؟ و کجان ؟ ..تا مه َم بِگَم که بیژن کِن و کجان ؟
حلیمو تو چشونش برخش اُفتا و یه مرته همی چی تو دیدش تر و نازه گه ...
اگو : " حَلیمو مه خَمُم !"
سوار پونو دِسمال اَ تو سارغِش در اَیاره و اگو: " اِگی اییم نشونی بیژن و چُگونگی بَرَش تعریف اَکن ..."
حلیمو که اُنگاری دنیا شُدا بو..اَ پرکنده * کِردن بیژن بَی خوش تو گله گاه بیشتر تش اَ جُنش اَفته ....
سوار پُن و اِ شترون اَشن طری کعله ی فین ....
حلیمو دِسمال بو اکن رو سینه ش اهله و پشت سر سوار پُنو جار اَزن و اَگو: " کَی بر اگردین بگین تا مه بیام سر راتون ....
سوار پُنو با خنده اگو : " جمباز آمادَن اگه توا بَی یارِت برسی ...
حلیمو همی طو که دِسمال رو سینه ش بو اَ تو بحر ره و با خودش کِنجار ره: " کَوشکی یه طویکای بَی مُم خُ راضی مکه که بَی یه بوهنه ی بَریم هآمو طِره .... تو آبادی " روک" یه فامیلی مُهه ...اگه بریم اوجا خُبن ...بُی گله گاه نَیز ابیم .. کُوشکی مه هم دُمبال گله مَره ...
****
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- رِنگ : آهنگ ، نوا
- دُرُنگه : زمزمه ی شروه
جار : صدا زدن کسی ، صدا زدن بلند.
پَی جور : پَی جو ، دنبال خبر گشتن، ردیابی
دید نما : انگشت نما ، رسوا
پَرکنده : دور افتاده ( از خانه)
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۵
راز دِسمال یادگاری حلیمو اَ سوار پُنو اَ طِری یه داختی که اَ دوری تو جِش اِشگه بو بر ملا گه ..اَشو کَپ دَس مَهد اِبریم اهله .. مهد اِبریم گِرونجُن شده همی طو که دَسونِش اَ پشت سر اِششت بو ، غلاغلو کُنُن ایا تو سر سه دری رو برو زیور اگو : " تُف بر ذاتت بیا زیور ، بَی کا کای خدا بیامرزُم با ای را روشتون اَ تو گور تلرززُند! ...
زبور : " چه بودِن ای مهد ابریم ؟"
مهد ابریم : " دگه چه نبودن ...او اَ آدم خِشه کِردن دُمبالتون اَ تارم و ای هم وا سوارپُنو زو هم رِختن و دِسمال گِفتن !
همی حالا اَ ای جا پا اَبِن اَ تو مارُم بِرَنگین هر جا دلتون شاوا که کوس رسوایی تون بیشته نبو..
حلیمو اَ خُنه ی ته کاری داد و غالِ عاموش اَشنفه ، در اَیا و اَگو : " مگه چه بودِن ای عامو ؟"
مهد ابریم : " عامو و اَلماسک! ..." ( با لنگه ی مَلیکی * که از پاش در ایار ه حواله ی حلیمو اَکُن ) ...بِگه ای کضیه ی دِسمال گِفتن و با مردکه ی سوارپُنو خُش و بُش کِردن چن ؟ ...( او لنگه ی ملیکی دگه َم در ایاره و ای دفه تیرش به هدف اخا و شارک ازن تو سر حلیمو ) ...
کلوخمی اَ درونه ی غیب پرتاب گه اشخا تو سر حلیمو ...چارکدش اشکند خون با چوگون آشفته ش از سر و روش آویزون گه ...دیش هر چه شیستی شکشارونه شبه ا َ مهلکه دور شبه ...نه ره ..غاره ای از گناه عاشغیش تَم گه ..یه مرته دور و برش مثِ مور و ملخ رختن ...
حلیمو همی طو که گریغ شکه شگو : " بیین عاروسی مه ن... دسش اشزه تو خونون روش و اِشگو اییم حنابندون ..." انگاری سر اَ گنوکی اشزه بو.
پیره زنی اَ یه گوشه ای جار اشزه و اِشگو : " ای حلیمو کسی که اَ کوچکی به اسم پس عاموش بودن و اگن عکد پس عامو و دخت عامو تو آسمون شبستن بایه بریت دمبال آدم غریبه ...زشتن ؟
حلیمو اگو: " کی اگیت هم چی چیزی ؟ کجای آسمون نوشتن؟ ...مه امناوا برم تو آسمون ...همی رو زمین خوبن ...رو زمین مه همی چی جوهن ادیدم ...
مهدابریم همی طو دسش اَ زیر بُچِش اشزه بو ساکت گه بو ...اُنگاری بُی خُش شَگو : " اتدی چه امکه ؟!".
ره که اِشو تو کعله ته تو کضیه ی او با مردکه ی سوارپون دربیاره ....
*****
تو کعله هم جلو کلانتر فین جار و جنجالی اَ پا گه ...جلوتر اَ ای که مهد ابریم اِشو یکّه ی سوار پُن اگی ...دَسش اگیرن ...مردکه ی سوار پونو بی ترس و لرز اگو : " ما همی طو که بار ابریم از طرف و او طریف ..پیغوم و پسغوم َم ابریم ..نشونه ی یادگاری هم ابریم ...نامه ای َم شدا دسموم ابریم....ما کاصد همه هستیم دل هیشکه نیشکنیم ..
سوارپونو کضیه ی او دسمال و چگونگی اشگُ ..
مهد ابریم و دگه مارمیون که دمبال گوش و پوزی بودن لا اقل شفهمی که کضیه ی اصلی چیز دگه ن و نه هوس و اتفاک زود گذر سوارپُن که حلیمو اَ چِشِ خُش اِشندی بو....
****
کلنتر فین بَی کلنتر تارم نامه انویسه که کاری اکنن که ای رابطه مایه ی درد سر بین مارم و تارم نبو و اگه ابو بَی دو طره متکاعد اکنن که دَس اَ ای عاشغی اِکَشن!.
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- ملیکی : نوعی پاپوش ..گیوه ملکی که پیشتر در منطقه می پوشیدند و هنوز در جاهایی مانند کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری تولید و رواج دارد...
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ی ۳۵
راز دِسمال یادگاری حلیمو اَ سوار پُنو اَ طِری یه داختی که اَ دوری تو جِش اِشگه بو بر ملا گه ..اَشو کَپ دَس مَهد اِبریم اهله .. مهد اِبریم گِرونجُن شده همی طو که دَسونِش اَ پشت سر اِششت بو ، غلاغلو کُنُن ایا تو سر سه دری رو برو زیور اگو : " تُف بر ذاتت بیا زیور ، بَی کا کای خدا بیامرزُم با ای را روشتون اَ تو گور تلرززُند! ...
زبور : " چه بودِن ای مهد ابریم ؟"
مهد ابریم : " دگه چه نبودن ...او اَ آدم خِشه کِردن دُمبالتون اَ تارم و ای هم وا سوارپُنو زو هم رِختن و دِسمال گِفتن !
همی حالا اَ ای جا پا اَبِن اَ تو مارُم بِرَنگین هر جا دلتون شاوا که کوس رسوایی تون بیشته نبو..
حلیمو اَ خُنه ی ته کاری داد و غالِ عاموش اَشنفه ، در اَیا و اَگو : " مگه چه بودِن ای عامو ؟"
مهد ابریم : " عامو و اَلماسک! ..." ( با لنگه ی مَلیکی * که از پاش در ایار ه حواله ی حلیمو اَکُن ) ...بِگه ای کضیه ی دِسمال گِفتن و با مردکه ی سوارپُنو خُش و بُش کِردن چن ؟ ...( او لنگه ی ملیکی دگه َم در ایاره و ای دفه تیرش به هدف اخا و شارک ازن تو سر حلیمو ) ...
کلوخمی اَ درونه ی غیب پرتاب گه اشخا تو سر حلیمو ...چارکدش اشکند خون با چوگون آشفته ش از سر و روش آویزون گه ...دیش هر چه شیستی شکشارونه شبه ا َ مهلکه دور شبه ...نه ره ..غاره ای از گناه عاشغیش تَم گه ..یه مرته دور و برش مثِ مور و ملخ رختن ...
حلیمو همی طو که گریغ شکه شگو : " بیین عاروسی مه ن... دسش اشزه تو خونون روش و اِشگو اییم حنابندون ..." انگاری سر اَ گنوکی اشزه بو.
پیره زنی اَ یه گوشه ای جار اشزه و اِشگو : " ای حلیمو کسی که اَ کوچکی به اسم پس عاموش بودن و اگن عکد پس عامو و دخت عامو تو آسمون شبستن بایه بریت دمبال آدم غریبه ...زشتن ؟
حلیمو اگو: " کی اگیت هم چی چیزی ؟ کجای آسمون نوشتن؟ ...مه امناوا برم تو آسمون ...همی رو زمین خوبن ...رو زمین مه همی چی جوهن ادیدم ...
مهدابریم همی طو دسش اَ زیر بُچِش اشزه بو ساکت گه بو ...اُنگاری بُی خُش شَگو : " اتدی چه امکه ؟!".
ره که اِشو تو کعله ته تو کضیه ی او با مردکه ی سوارپون دربیاره ....
*****
تو کعله هم جلو کلانتر فین جار و جنجالی اَ پا گه ...جلوتر اَ ای که مهد ابریم اِشو یکّه ی سوار پُن اگی ...دَسش اگیرن ...مردکه ی سوار پونو بی ترس و لرز اگو : " ما همی طو که بار ابریم از طرف و او طریف ..پیغوم و پسغوم َم ابریم ..نشونه ی یادگاری هم ابریم ...نامه ای َم شدا دسموم ابریم....ما کاصد همه هستیم دل هیشکه نیشکنیم ..
سوارپونو کضیه ی او دسمال و چگونگی اشگُ ..
مهد ابریم و دگه مارمیون که دمبال گوش و پوزی بودن لا اقل شفهمی که کضیه ی اصلی چیز دگه ن و نه هوس و اتفاک زود گذر سوارپُن که حلیمو اَ چِشِ خُش اِشندی بو....
****
کلنتر فین بَی کلنتر تارم نامه انویسه که کاری اکنن که ای رابطه مایه ی درد سر بین مارم و تارم نبو و اگه ابو بَی دو طره متکاعد اکنن که دَس اَ ای عاشغی اِکَشن!.
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- ملیکی : نوعی پاپوش ..گیوه ملکی که پیشتر در منطقه می پوشیدند و هنوز در جاهایی مانند کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری تولید و رواج دارد...
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۶
خطِ کلُنتر فین اَ دَسِ سوار پونو داده اَبو تا هرچه زوتر اَ کعله ی تارُم اِرسه ..
اَما حلیمه ی پریشون و زخم دیده پی عاشغی اَ جُن خَش اِشمالی بو که دگه پروای هیشکه اشنه بو و تا تَنی اگه دیش آم جلوش اوُمه زورِش اِشنی که ...دم دیکه اومه سر را ه سوارپونو که کی ا کعله ی فین در ابو تا مُشتی سر تیغال * شکری* که تو یه کوثره ی* که خوش اشبافت بو اَ دَسش آده تا با هر نحبی ابو اَ دَسِ بیژن ارسونه .
نا ایکه سوار پونو پیداش ابو اَیا جلوش ...سوار پونو اگو: " مگه اَ جُن خُت سیری هُندستی ایجا ..اددی که چه حرف و حدیثونی شوزه ...نزیک بو بی مه هم مواخذه بکنن .."
حلیمو اگو : " تو خیالت راحت ببو .وا کول خُت یه کاصدی ، بار اَبری ، پیغوم اَبری ، ولی تو نگرون مه موه ، هو که اَ سر گذشت چه یه وجب جه صد وجب .."
حلیمو کوثره ی سرتیغال شکری اده دَس سوار پونو اگو : " تو جون خُت ای حتمن دَس بیژن برسون " ..
سوارپون : " باشه ...یه چیزی آم بِگَم نادیده بگین ...کلنتر فین نامه ایدادن بی کلنتر تارُم که کاری بکنن ای رابطه ی بهم بخورات ..."
حلیمو : " مه ادونم که بیژن اَم بَی مِ شوا و کسی جلودارش نابو ...اگه ایطوره گله گاه نامانده ..کاشکی مشاسته رو جمبازت سوار مبوده مَهنده ...بَی بیژن بِگه مه هم تَکلّا اکنم نزیکِت بِبُم "
***
سوار پونو که بسی دلداده ئونی تو خاطره ای را او راهون اِشدی بو ...کصه ی اینان خیلی پرشورتر ابین ...بیژن دل از خونه کندن و سر اَ بیابُن و گله داری کردن و نیگ و کردی خُندن ...و ای طره اَم حلیموی زخم زبن دیده و کتک خورده و دل و جرئت عاشغی داشتن خَش حکایتین ...
****
تو کعله ی تارُم اما خان جوون دگه کلُنتر بودن اَ دسِ والدَش اِشگِن .. والده ش رموز الفت با رعیتونش یادش اده و شَگو برو کَشنگ تو خونان اگرد برو خونه ی یکی یکیشون احوالپرسی و دلجویی اُکن ...تا تنی برو خونه او تاوو که زنا مردیش یکین و تهنایی تو خُنه کوچکش که به اندازه ی یه آغلین سر اَکن اَم سر اِزن ...
خان همی طو که تو خونان یکی یکی سر ازن ارسه خُته تاوو ...یه مرته بی ایکه خیلی خودمونی باش اُبو سرش پوین اکن و سرش اده تو خُنه اَگو: : هه ...تاوه ...داکا چه اَخوری ؟ "
تاوو یه مرته جا اخا که خان ایطو سرزده اومه با دَس پاچی اَگو: " نون جو با پیاز آغا !"
همی بعدن یه ورد زبونی ابو تو آبادی کعله ی رفی آبا : " چه اَخوری تاووه....نون جو با پیاز آغا...."
داستان خان جوون هم اگه کصه درد و هجرون کشیده ی بیژن نی اما یه طورونی مِثِ بیژنن ...نُمزاد کرده با دُخت خالوش ولی دلباخته ی کسی دگه که باعث ابو با هر دوتا تو فاصله ی خیلی کمه با هردوتا تو دو دوک * اَ خُنه اِشو ...
***
سوارپون درازی روغنه ی گله گاه چش اگردونه که بیژن او دور و برون نی ...تا ارسه نیز کورک عاشغ صدای نیگ و کُردیش اشنفه ...بیژن نیگش اندازونه و دسونش انگاری که بهش واضه گه بو که سوارپونو یادگاری ، چیزی اَ طری دلبرش ایاره همی طو دراز اکن ..سوار پونو اگو : " بیا اِیَم خارک ِشَکَریون شَکشر لووت !"
کوثره ی سرتیغالون شکری اده دسش..
بیژن تو چشش بَرَخش افته..
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- سرتیغال : دُمباز - خارک خرمایی که سرش به رطب گراییده .
- شَکَری: نوعی خرما که خارکش بسیار شیرین است .
- کوثره : ظرف حصیری کوچک به اندازه کاسه برای نگهداری رطب
- دوُک Dowk : نوبت
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۶
خطِ کلُنتر فین اَ دَسِ سوار پونو داده اَبو تا هرچه زوتر اَ کعله ی تارُم اِرسه ..
اَما حلیمه ی پریشون و زخم دیده پی عاشغی اَ جُن خَش اِشمالی بو که دگه پروای هیشکه اشنه بو و تا تَنی اگه دیش آم جلوش اوُمه زورِش اِشنی که ...دم دیکه اومه سر را ه سوارپونو که کی ا کعله ی فین در ابو تا مُشتی سر تیغال * شکری* که تو یه کوثره ی* که خوش اشبافت بو اَ دَسش آده تا با هر نحبی ابو اَ دَسِ بیژن ارسونه .
نا ایکه سوار پونو پیداش ابو اَیا جلوش ...سوار پونو اگو: " مگه اَ جُن خُت سیری هُندستی ایجا ..اددی که چه حرف و حدیثونی شوزه ...نزیک بو بی مه هم مواخذه بکنن .."
حلیمو اگو : " تو خیالت راحت ببو .وا کول خُت یه کاصدی ، بار اَبری ، پیغوم اَبری ، ولی تو نگرون مه موه ، هو که اَ سر گذشت چه یه وجب جه صد وجب .."
حلیمو کوثره ی سرتیغال شکری اده دَس سوار پونو اگو : " تو جون خُت ای حتمن دَس بیژن برسون " ..
سوارپون : " باشه ...یه چیزی آم بِگَم نادیده بگین ...کلنتر فین نامه ایدادن بی کلنتر تارُم که کاری بکنن ای رابطه ی بهم بخورات ..."
حلیمو : " مه ادونم که بیژن اَم بَی مِ شوا و کسی جلودارش نابو ...اگه ایطوره گله گاه نامانده ..کاشکی مشاسته رو جمبازت سوار مبوده مَهنده ...بَی بیژن بِگه مه هم تَکلّا اکنم نزیکِت بِبُم "
***
سوار پونو که بسی دلداده ئونی تو خاطره ای را او راهون اِشدی بو ...کصه ی اینان خیلی پرشورتر ابین ...بیژن دل از خونه کندن و سر اَ بیابُن و گله داری کردن و نیگ و کردی خُندن ...و ای طره اَم حلیموی زخم زبن دیده و کتک خورده و دل و جرئت عاشغی داشتن خَش حکایتین ...
****
تو کعله ی تارُم اما خان جوون دگه کلُنتر بودن اَ دسِ والدَش اِشگِن .. والده ش رموز الفت با رعیتونش یادش اده و شَگو برو کَشنگ تو خونان اگرد برو خونه ی یکی یکیشون احوالپرسی و دلجویی اُکن ...تا تنی برو خونه او تاوو که زنا مردیش یکین و تهنایی تو خُنه کوچکش که به اندازه ی یه آغلین سر اَکن اَم سر اِزن ...
خان همی طو که تو خونان یکی یکی سر ازن ارسه خُته تاوو ...یه مرته بی ایکه خیلی خودمونی باش اُبو سرش پوین اکن و سرش اده تو خُنه اَگو: : هه ...تاوه ...داکا چه اَخوری ؟ "
تاوو یه مرته جا اخا که خان ایطو سرزده اومه با دَس پاچی اَگو: " نون جو با پیاز آغا !"
همی بعدن یه ورد زبونی ابو تو آبادی کعله ی رفی آبا : " چه اَخوری تاووه....نون جو با پیاز آغا...."
داستان خان جوون هم اگه کصه درد و هجرون کشیده ی بیژن نی اما یه طورونی مِثِ بیژنن ...نُمزاد کرده با دُخت خالوش ولی دلباخته ی کسی دگه که باعث ابو با هر دوتا تو فاصله ی خیلی کمه با هردوتا تو دو دوک * اَ خُنه اِشو ...
***
سوارپون درازی روغنه ی گله گاه چش اگردونه که بیژن او دور و برون نی ...تا ارسه نیز کورک عاشغ صدای نیگ و کُردیش اشنفه ...بیژن نیگش اندازونه و دسونش انگاری که بهش واضه گه بو که سوارپونو یادگاری ، چیزی اَ طری دلبرش ایاره همی طو دراز اکن ..سوار پونو اگو : " بیا اِیَم خارک ِشَکَریون شَکشر لووت !"
کوثره ی سرتیغالون شکری اده دسش..
بیژن تو چشش بَرَخش افته..
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- سرتیغال : دُمباز - خارک خرمایی که سرش به رطب گراییده .
- شَکَری: نوعی خرما که خارکش بسیار شیرین است .
- کوثره : ظرف حصیری کوچک به اندازه کاسه برای نگهداری رطب
- دوُک Dowk : نوبت
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@Tarom95
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۷
بهرُم و بهزاد همی تو که داکا جُوون چابُلسن خان تو هوت شاکه ، بهرُم اشگو : "کُُکا بهزاد خُت ادونی که دگه بیژن دگه اَ اوج مو درگن ، بَی خُش آواره ی گله گاه اشکه ..خبر ارسونن که همیشه به بوهنه گله سر اَ کوه و بیابُن اکن و یکرو نیگ ازن و کُردی اَگو..."
بهزاد همی طو که کله کش جو نیمه کاره اشرخت بو تو هوت ، کله کش اهله رو زمین اگو : " نیگ و کُردی ؟.ای که مال ای کارون نبو ...دروگر زبر و زرنگی بو ولی اهل نیگ و کردی نبو ..ای عشغی گن کاکا ...اترسم اَ دسمون در اِشو باید یه کار اکنیم ..حالا مو کاری امنی ...یه وَخ نگویی که حالا مو بی دُختم صنو یه حرفی ازنُم ...نه ولله ..شاید کِسمت نی کُکا ...آیه که نازِل نگن..."
بَهرُم : " نو اختبار دختت حالا دسِ خُتِن ، دختت حرفت گوش اکن ..ولی بی مو سنگینن کُکا ...که بیا سر از پَوی مو نگی ..چطو مَشا تو کبیله سر بلند اکنم ...تا حالا تو خُمون رسم نبون ایطو که بچه ای سر از پوی باش نگی..او که حالا ایطو کاری ور سر مو اشدان به ولللهه که ای بند گو و ِاراسته ی* زمین اَ نومش نی کُنم اگه شَی بَی کسی دگه اگی ...اَهلُم بُی بارون که اینشالله داکا گُت ابو ...دگه ل طمع از او امکندن ..
بهزاد :" کُکا درست اگوی اگه اشو غریبه اگی که صب نه فردا تو هم همی چی در اختیارش بِهلی که باعث آبرو ریزین . مردم گپمون ازنن . حالا خُ اوانانم خیال اکنی که دختشون بی ای راحتی بی بیژن ادن . به وخ فکر نکنی با اِشنی و دَیش همه کارَن ...کس و کار دگه اِشَن ...مشنفتن او هم نافش بی پس عاموش شُبُرین ...عاموش نیله بی داخت که ا سر خُش بیا دمبال بیژن ...او که دگه مِث بیژن نی که خُنش ول اکن افته بیا دمبال بیژن ...او دُختن ، عُورتن* ... همی طو کشکی که نی..بَی آبرو و حیثیتِ یه فامیل و محل لطمه اَخا ...
بُهرُم : " په تو اگویی که چه اکنیم ، چه خاکی ابیزیم* ؟ " ...
بهزاد : " باید ای عشغ که اَ تو سرش افتان باید در اکنیم ..اشیم پهلو ملا خدادایی کسی دعای دلسردی اگیریم ...اَگُن دعای ملاعلی یَکِتاکن ...
***
بهرم و بهزاد پسینی اَشن خونه ملا علی بَی دعا گِفتن ..ملا اَگو : " حالا مو ای دعا امنوشت باید اندازین تو خونه او داخت ...چطوری یکی ای همه را اشو مارُم پُهنُمی اندازونه تو خُنه او داخت ؟
بَهرُم اگو " په ما فکر ایطوری دگه برش منکه ..حالا تو انویس تا اگه همی سوار پونون که ایان گندم ابرن یه چن منی گندم شادیم و دعا آدِمین بارشون اِبِرِن.
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- اِراسته : هِراسه ، واحد کشاورزی شامل یک بند گاو ( جفت گاو نر و لنگار و جُغ ، یک گاودار و قطعه ی زمین )
لِنگار : خیش
جُغ : یوغ
- عُورَت : ناموس ، برای دختر های دم بخت می گویند که باید به مانند عورت حفظشان کرد.
- چه خاکی ابیزیم: چه خاکی غربال کنیم ( چه خاکی بر سر کنیم ) ...مثل چاره اندیشی ..
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@avaxt
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۷
بهرُم و بهزاد همی تو که داکا جُوون چابُلسن خان تو هوت شاکه ، بهرُم اشگو : "کُُکا بهزاد خُت ادونی که دگه بیژن دگه اَ اوج مو درگن ، بَی خُش آواره ی گله گاه اشکه ..خبر ارسونن که همیشه به بوهنه گله سر اَ کوه و بیابُن اکن و یکرو نیگ ازن و کُردی اَگو..."
بهزاد همی طو که کله کش جو نیمه کاره اشرخت بو تو هوت ، کله کش اهله رو زمین اگو : " نیگ و کُردی ؟.ای که مال ای کارون نبو ...دروگر زبر و زرنگی بو ولی اهل نیگ و کردی نبو ..ای عشغی گن کاکا ...اترسم اَ دسمون در اِشو باید یه کار اکنیم ..حالا مو کاری امنی ...یه وَخ نگویی که حالا مو بی دُختم صنو یه حرفی ازنُم ...نه ولله ..شاید کِسمت نی کُکا ...آیه که نازِل نگن..."
بَهرُم : " نو اختبار دختت حالا دسِ خُتِن ، دختت حرفت گوش اکن ..ولی بی مو سنگینن کُکا ...که بیا سر از پَوی مو نگی ..چطو مَشا تو کبیله سر بلند اکنم ...تا حالا تو خُمون رسم نبون ایطو که بچه ای سر از پوی باش نگی..او که حالا ایطو کاری ور سر مو اشدان به ولللهه که ای بند گو و ِاراسته ی* زمین اَ نومش نی کُنم اگه شَی بَی کسی دگه اگی ...اَهلُم بُی بارون که اینشالله داکا گُت ابو ...دگه ل طمع از او امکندن ..
بهزاد :" کُکا درست اگوی اگه اشو غریبه اگی که صب نه فردا تو هم همی چی در اختیارش بِهلی که باعث آبرو ریزین . مردم گپمون ازنن . حالا خُ اوانانم خیال اکنی که دختشون بی ای راحتی بی بیژن ادن . به وخ فکر نکنی با اِشنی و دَیش همه کارَن ...کس و کار دگه اِشَن ...مشنفتن او هم نافش بی پس عاموش شُبُرین ...عاموش نیله بی داخت که ا سر خُش بیا دمبال بیژن ...او که دگه مِث بیژن نی که خُنش ول اکن افته بیا دمبال بیژن ...او دُختن ، عُورتن* ... همی طو کشکی که نی..بَی آبرو و حیثیتِ یه فامیل و محل لطمه اَخا ...
بُهرُم : " په تو اگویی که چه اکنیم ، چه خاکی ابیزیم* ؟ " ...
بهزاد : " باید ای عشغ که اَ تو سرش افتان باید در اکنیم ..اشیم پهلو ملا خدادایی کسی دعای دلسردی اگیریم ...اَگُن دعای ملاعلی یَکِتاکن ...
***
بهرم و بهزاد پسینی اَشن خونه ملا علی بَی دعا گِفتن ..ملا اَگو : " حالا مو ای دعا امنوشت باید اندازین تو خونه او داخت ...چطوری یکی ای همه را اشو مارُم پُهنُمی اندازونه تو خُنه او داخت ؟
بَهرُم اگو " په ما فکر ایطوری دگه برش منکه ..حالا تو انویس تا اگه همی سوار پونون که ایان گندم ابرن یه چن منی گندم شادیم و دعا آدِمین بارشون اِبِرِن.
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠واژان :
- اِراسته : هِراسه ، واحد کشاورزی شامل یک بند گاو ( جفت گاو نر و لنگار و جُغ ، یک گاودار و قطعه ی زمین )
لِنگار : خیش
جُغ : یوغ
- عُورَت : ناموس ، برای دختر های دم بخت می گویند که باید به مانند عورت حفظشان کرد.
- چه خاکی ابیزیم: چه خاکی غربال کنیم ( چه خاکی بر سر کنیم ) ...مثل چاره اندیشی ..
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۸
خطِ کَلُنتر فین اَرَسه کعله رفی آبا ، سوارپونو اده دَس میرزا غلامرضا کاتب تو کعله که جوابِش اَ والده ی خان اِگی که جوابِش اگو انویسه که دخالت تو ای کضیه به صلاح نی و اگه بین یه عاشغ و معشوغ ممانعتی اکنیم عاکُبت خُبی ایشنیستِن و کاتب اده دس سوارپونو که ارسونه دس کَلُنتر فین . ای جواب ا رو هوشیاری و منطکی بو .بی ایکه جلو دخت ابو اگیری ولی جلو پس نه .اونم نُخاسته ای مِثِ بیژن که تو فرز درو کردن و چالاکی بی خرمنکشی معروفن و شحته عوض همیشه دَس اَ رو گُردَش شزه ..گرچه هم حالا بی خُش تعبیدی گله گاه اشکن .
حالا والده ی خان خوش حالا درگیر زن و زنخوای پُس خان جَوُنشِن که تا یک مایی دگه اَ خُنه اِشو خانی که او هم تیر عِشغی اَ دیاری دور اَ دَس دگه اِشخواردن و اَ "صوغون: بایه زن اِگی .
تو کعله زن و مردن که هرکه بی خُش توو اَخا ...دار و دسته ی ساز و نغاره اومدن که تا یکماه همی تو هر رو خورده عیشی دِن ...مولدن هرکدومی تُمُن گشاد بی خُشُن شُدوختن همری ساز و نغاره تو کاور اوودوری بی خوشون مَشغ تم جکیدن اکنن .
فِضو کلفت معروف کعله اَ سالَی * بیت درست کِرده که بهدن ورد زبون ابو اَخُنه :
باد گرفت بارون گرفت و آب اومد دالون گرفت
مرحبای خان تارُم زنی از صوغون گرفت
نون چووی و تَپی* یَکرووُ پخته اَبو ...
جشن : تاوو" هن حالا هر رو جومه ی دراز ارو تُمُن گشاد بر اکن و با خالَکو* رو دماغش و مودون از فرک واز کرده مِثِ یه زن تموم عیار ایا تو کاور تَم اَجکه و دَس زنون اَ پشت ابنده ..
صدی تیر در کردن تُرکون دولخانی َم سر گرمی‌گن.
***
بهرُم که خبر شَبو سوار پونون اومدن اشو بی هامو سوار پونو اصلی اگو تا بیا گُّرو ...او جا اشو یه پنج منی گندم شده و هامو دعا َم که اَ ملا اشگه بو اده دسش اگو:: ای اگی جون حُت اگه گذارت بَی فین و مارُم اِشخا انداز تو خونه هامو داخت بَکُم دَس و دِل داخت سرد گه پاش اَ لَرد اِکشه .."
سوارپونو دُعا اواگی همی طو با دسش تو هوا تکون اَده و اگو: " مه ای دعا ابرم هروخ گذرم ایخا اندازونُم تو خُنه ...ولی اگه اثر اینکه چش و بد اَ مه نبینین ..مه افهمم که ای عشغ خیلی قایمن گمون نکنم از هم کنده ببوت ..."
***
خیال دل طمع کردن صنو اَ بیژن دگه روز بَی روز بیشتر ابو ...سیل و برانداز کِردن شون خود هوشنگ پُس همساده ، تکه پروندن هوشنگ اَ رو بُن بیشترگن داغ ماچ اتفاکی هوشنگ سر کُپ رو گپش موندن ...یه رو دم غروب که دو تیشون کِر بُن نِش بودن صنو همی طو که با بُش مخناش بازی شکه و ای طره او طره سیل شکه اگو: " اگی بَی مو تَی دی بات افرست یه نشونی یه چیزی ...تا حرفی گفتی در کش نگشتن ..."
هوشنگ خنده اکن اگو : " تا بیژن و حلیمو بی هم ارسن ...طاکت اتنی! "
صنو اگو :" اوو‌ه شاید اونان تا کیوم کیومت بهم نرسن! ..." .
هوشنگ با پیش خندی اگو : " پُس عاموت چه گنوکن ..ای دخت عاموی دم دس و رَن بی خُش کجا آواره اشکن !"
پیرزن ماراک از هامو جا رد ابو و کَرَم گوشَکای اگو: " همساده اَ همساده ارث ابه "
هوشنگ و صنو سرشون اندازن پوین با خنده اگون :" ای خدا نعلت توکن پیرزن ! ".
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠 واژان :
- اَسالَی : از حالا
تَپی : نان بالا تابه ای کمی کلفت تر از نان چووه ای
خالکو : پولکی که روی دماغ می زنند.
کَرَم گوشکای : دیده ندیده
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@avaxt
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۸
خطِ کَلُنتر فین اَرَسه کعله رفی آبا ، سوارپونو اده دَس میرزا غلامرضا کاتب تو کعله که جوابِش اَ والده ی خان اِگی که جوابِش اگو انویسه که دخالت تو ای کضیه به صلاح نی و اگه بین یه عاشغ و معشوغ ممانعتی اکنیم عاکُبت خُبی ایشنیستِن و کاتب اده دس سوارپونو که ارسونه دس کَلُنتر فین . ای جواب ا رو هوشیاری و منطکی بو .بی ایکه جلو دخت ابو اگیری ولی جلو پس نه .اونم نُخاسته ای مِثِ بیژن که تو فرز درو کردن و چالاکی بی خرمنکشی معروفن و شحته عوض همیشه دَس اَ رو گُردَش شزه ..گرچه هم حالا بی خُش تعبیدی گله گاه اشکن .
حالا والده ی خان خوش حالا درگیر زن و زنخوای پُس خان جَوُنشِن که تا یک مایی دگه اَ خُنه اِشو خانی که او هم تیر عِشغی اَ دیاری دور اَ دَس دگه اِشخواردن و اَ "صوغون: بایه زن اِگی .
تو کعله زن و مردن که هرکه بی خُش توو اَخا ...دار و دسته ی ساز و نغاره اومدن که تا یکماه همی تو هر رو خورده عیشی دِن ...مولدن هرکدومی تُمُن گشاد بی خُشُن شُدوختن همری ساز و نغاره تو کاور اوودوری بی خوشون مَشغ تم جکیدن اکنن .
فِضو کلفت معروف کعله اَ سالَی * بیت درست کِرده که بهدن ورد زبون ابو اَخُنه :
باد گرفت بارون گرفت و آب اومد دالون گرفت
مرحبای خان تارُم زنی از صوغون گرفت
نون چووی و تَپی* یَکرووُ پخته اَبو ...
جشن : تاوو" هن حالا هر رو جومه ی دراز ارو تُمُن گشاد بر اکن و با خالَکو* رو دماغش و مودون از فرک واز کرده مِثِ یه زن تموم عیار ایا تو کاور تَم اَجکه و دَس زنون اَ پشت ابنده ..
صدی تیر در کردن تُرکون دولخانی َم سر گرمی‌گن.
***
بهرُم که خبر شَبو سوار پونون اومدن اشو بی هامو سوار پونو اصلی اگو تا بیا گُّرو ...او جا اشو یه پنج منی گندم شده و هامو دعا َم که اَ ملا اشگه بو اده دسش اگو:: ای اگی جون حُت اگه گذارت بَی فین و مارُم اِشخا انداز تو خونه هامو داخت بَکُم دَس و دِل داخت سرد گه پاش اَ لَرد اِکشه .."
سوارپونو دُعا اواگی همی طو با دسش تو هوا تکون اَده و اگو: " مه ای دعا ابرم هروخ گذرم ایخا اندازونُم تو خُنه ...ولی اگه اثر اینکه چش و بد اَ مه نبینین ..مه افهمم که ای عشغ خیلی قایمن گمون نکنم از هم کنده ببوت ..."
***
خیال دل طمع کردن صنو اَ بیژن دگه روز بَی روز بیشتر ابو ...سیل و برانداز کِردن شون خود هوشنگ پُس همساده ، تکه پروندن هوشنگ اَ رو بُن بیشترگن داغ ماچ اتفاکی هوشنگ سر کُپ رو گپش موندن ...یه رو دم غروب که دو تیشون کِر بُن نِش بودن صنو همی طو که با بُش مخناش بازی شکه و ای طره او طره سیل شکه اگو: " اگی بَی مو تَی دی بات افرست یه نشونی یه چیزی ...تا حرفی گفتی در کش نگشتن ..."
هوشنگ خنده اکن اگو : " تا بیژن و حلیمو بی هم ارسن ...طاکت اتنی! "
صنو اگو :" اوو‌ه شاید اونان تا کیوم کیومت بهم نرسن! ..." .
هوشنگ با پیش خندی اگو : " پُس عاموت چه گنوکن ..ای دخت عاموی دم دس و رَن بی خُش کجا آواره اشکن !"
پیرزن ماراک از هامو جا رد ابو و کَرَم گوشَکای اگو: " همساده اَ همساده ارث ابه "
هوشنگ و صنو سرشون اندازن پوین با خنده اگون :" ای خدا نعلت توکن پیرزن ! ".
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠 واژان :
- اَسالَی : از حالا
تَپی : نان بالا تابه ای کمی کلفت تر از نان چووه ای
خالکو : پولکی که روی دماغ می زنند.
کَرَم گوشکای : دیده ندیده
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@avaxt
*حلیمه و بیژن*
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۹ و ۴۰
بهزاد شوویی ایا پهلو بهرُم که تو هوای خنک تاریک بدون مهتاب آخِر گرما هموجا اَ میونه ی فضا اَ رو تَکِل ، تک وتهنا سُچک* اشزه بو نِش بو و تو فکر ره بو...بهزاد سلامی اکن و پهلوش انی ..
یه پُرَی* وخ ساکت امونن و خُرده کُهکه َی* اکنن ، بهرُم اَ صدا ایا و اگو: کُکا تا اِشیم رو بُن خنکترن ، مهتاب َم الآن ازَن دیدنش کَشنگن .
بهزاد اگو : اَ ای مهتابُن بُری مودیدن کُکا هه!
سَمنگلو دی بیژن یه دو تا پیاله ی چایی ایاره جلوشون ...سمنگلو اَ وختی بیژن هامو گله گاه مُندِن خیلی توبُرده* گن ، گپ و حرفی نی دُرُس .
بهزاد اگو: " چه خبر زن کُکا ؟ "
سَمَنگُلو : " خُبرُن همه پَهلو شمان ...شما دو تا مردکه ی نرگت تو نشووستی بی ای بچه سرش اَ صلاح بیارین که لا اَکل بیا اَ پیش دَسِمُن تو او گله گاه ، کفه ی بَّر و بیابُن ...گرچه َم او جا خُنه ی کُکامن ولی تا کی باید او جا اُمنه ...؟
بَهرُم : " تا وَختی هامو بووشورون* اَ زیر پاش سوزاُبو ...سه هف سال سیا ..امنیوا رو ایطرَی مو اُکن .بَچی که ایطو اَ اوج * مو در گن بگو اِشو که اِشو .."
سَمَنگُلو دگه دُمُ ای گَپ بار نی گی و اَشو که بَی کارون خُش اِرسه ...
دوباره بین بهرُم و بهزاد گپ و حرفی نی بو همی طو هرکدُم روبرو همدگه سُچَک شُزَن نشتِن که دوباره بهرُم اَ حرف اَیا و اَگو: " کُکا بهزاد امشو اَ رجوماتت* پیدان که ای اومدنت بَی یه کارین ، طوری گن اگو کُکا ؟ ...
بِهزاد طوری که اشنیوا ای حرف اُگو و بی کُکاش اِرنجُنه سرش یه پرکی اُکُن اگو: " کُکا از شما چه پهنُم، ای پُس همساده مُن ، هوشنگ مُدتین از وختی که بیژن دگه افتان دمبال او حلیمو ، دور و بر ای صنو ما اِشگِن و کاصد َم شُفرستان بی خواستگاری ...
بَهرُم : " حدس امزه که تَی هَمی اُگوی و همه جام دگه پر گن ای آوخت خومون ..بی چه ای ککا تو دگه پای ما و پُس ما اسوزی شاده تا اِشو!
***
پس اَ یک ماه بزن و بکوب عیش گُتی تاریخی تو کعله ی رفی آبا بی خان جَوُن روو اَگی* ، اَ همی طره اومدستن . مَهر دگه شنشتن بَی مُغون از بس شُکندن بی ترکه بازی . مولَدُن مِثِ یه لشکری داکا رَی* سربازی * تَم اَجکن..."کُندر"* بای هوشنگ همی طو که داکا لول ِ تریاک بَی مَردُم پخش اَکن بَی اُستا اکبر یه دوتا لول اده اگو : " با مید خدا عیش خان که تمون گه بدو گُرّو عیش هوشنگ ما اُکن ..
همیشه تا وختی ماه محرم نگن هرکه جُن دادشن که عیش پُس و دُختشون اُکُنن بی ایکه تا پس اَ دو ماه چه اُبو چه نبو یه وَخ مرگ و میری خدا ی نکرده همه تو فکر و ذهنشنن.
***
تو عیش هوشنگ و صِنو ،بَی بَهرُم و بهزاد بَی ایکه مَردم اِفهمن کدورتی ازی بابت بینشُن نی، لُه * شُدا تو عیش تا باهم تم اِجَکِن و پهلَوُنی* اگیرِن ...صِِدَی چنگِ زنون و شَوای مَردون تو آسَمن اَ تَم * گه.
عیش هوشنگ و صنو که گُه ، چند نفری دگه هم تیغاره دُمبال عیش شُکه.
***
اما تو مارُم تا وختی که مَلِک پُس عامو حلیمو شُیستی سربازیش تمون اُبو بیا ، و دگه هم ممکن بو یه زد و خُرد ی اُبو ..حتم دیش اکن که اشن بَی" کَهن " * که او جام کَوم و خویش شو هن و هم موسُم تخمکارن* ...اِِشِن بَی شلتُک کاری ..*
***
حلیمو او تو کَهن که نَیزِ گله بو ، پیجور اَبو از چوپونون در کَش اَکُن که بیژن کجان و حال روزش چطورن ...یه رو چَن دسته ی نُن مهیه روغنی تو سارِغ اکن اشو و اشو تا هموجا که وارَی* شُدان ...
گله ای ابین ، دلش گرم ابو... دلداده ش ابین که زیر کوُرک عاشغ نیگ ازن و کُردی اگو ...همی طو که سارُع نُن مهیه روعُنی رو سرشِ بو خرامون خرامون ایا طری بیژن ...
بیژن لووش ا رو نَیگ َاواگی و هاج و واج و چشش از کاسه در اومده اگو: " ای داکا خوو اَبینم یا تو بیداریُم ؟
حلیمو با خنده ان نرم و نارک : " هامو چیزی که تو خوو تدیده حالا تو بیدارین "
بیژن :" چطو زهره اتکن اومدی ایجا؟ "
حلیمو : " ایکده نخشه امکُشیده تا ای جا هُندم "
- دار و کتک َم که اتخواردن ؟
- عاشغی ای چیزونم اشن دگه !
- "خب حالا چه اکنیم مو و تو هر دو تا اَ خونه و مونه رُنده گشتیم ..."
- حالا بدو تا ای نُن و مهیاوه بخواریم ، سر انجُم خیلی از عاشغ و معشوغُنی که شُناوا وُصلت * زوری بِپَذیرِن ، پر ماجرا و غم انگیزِن ...نادونُم کار خُمُو وا کجا برسه؟ ..."
آسمون ابر سنگینی اشوردن ..کبله هی سیاهتر و سیاهتر ابو ...
نم نم بارُن شروگه ...آسمُن غرو تاکی اشدا
بارُن گرما دود اَ رو زمین اَ واگی ..
حلیمو :
- " بیژن ! ..بُخُن کُردیونت هرچه اتخُندن یکی یکی و نیگ بزن تا آرُم بِگِرُم ، بارُن َم نا فهمم هیشمون اکردن یا وا حالمون گریگ اکردن ؟
- هم عیشن و هم گریغ ...یا به کول شما مارمیون هم هیشن و هم گریگ .
بارُن تندتر گه از جِِمِر* کَورک َم اوو اَرِخت ..
بیژن تُکِل زیر پاش اواگی رو سرشون
💞💞💞💞
(حلیمه از مارُم و بیژن اَ تارُم )
پاره ۳۹ و ۴۰
بهزاد شوویی ایا پهلو بهرُم که تو هوای خنک تاریک بدون مهتاب آخِر گرما هموجا اَ میونه ی فضا اَ رو تَکِل ، تک وتهنا سُچک* اشزه بو نِش بو و تو فکر ره بو...بهزاد سلامی اکن و پهلوش انی ..
یه پُرَی* وخ ساکت امونن و خُرده کُهکه َی* اکنن ، بهرُم اَ صدا ایا و اگو: کُکا تا اِشیم رو بُن خنکترن ، مهتاب َم الآن ازَن دیدنش کَشنگن .
بهزاد اگو : اَ ای مهتابُن بُری مودیدن کُکا هه!
سَمنگلو دی بیژن یه دو تا پیاله ی چایی ایاره جلوشون ...سمنگلو اَ وختی بیژن هامو گله گاه مُندِن خیلی توبُرده* گن ، گپ و حرفی نی دُرُس .
بهزاد اگو: " چه خبر زن کُکا ؟ "
سَمَنگُلو : " خُبرُن همه پَهلو شمان ...شما دو تا مردکه ی نرگت تو نشووستی بی ای بچه سرش اَ صلاح بیارین که لا اَکل بیا اَ پیش دَسِمُن تو او گله گاه ، کفه ی بَّر و بیابُن ...گرچه َم او جا خُنه ی کُکامن ولی تا کی باید او جا اُمنه ...؟
بَهرُم : " تا وَختی هامو بووشورون* اَ زیر پاش سوزاُبو ...سه هف سال سیا ..امنیوا رو ایطرَی مو اُکن .بَچی که ایطو اَ اوج * مو در گن بگو اِشو که اِشو .."
سَمَنگُلو دگه دُمُ ای گَپ بار نی گی و اَشو که بَی کارون خُش اِرسه ...
دوباره بین بهرُم و بهزاد گپ و حرفی نی بو همی طو هرکدُم روبرو همدگه سُچَک شُزَن نشتِن که دوباره بهرُم اَ حرف اَیا و اَگو: " کُکا بهزاد امشو اَ رجوماتت* پیدان که ای اومدنت بَی یه کارین ، طوری گن اگو کُکا ؟ ...
بِهزاد طوری که اشنیوا ای حرف اُگو و بی کُکاش اِرنجُنه سرش یه پرکی اُکُن اگو: " کُکا از شما چه پهنُم، ای پُس همساده مُن ، هوشنگ مُدتین از وختی که بیژن دگه افتان دمبال او حلیمو ، دور و بر ای صنو ما اِشگِن و کاصد َم شُفرستان بی خواستگاری ...
بَهرُم : " حدس امزه که تَی هَمی اُگوی و همه جام دگه پر گن ای آوخت خومون ..بی چه ای ککا تو دگه پای ما و پُس ما اسوزی شاده تا اِشو!
***
پس اَ یک ماه بزن و بکوب عیش گُتی تاریخی تو کعله ی رفی آبا بی خان جَوُن روو اَگی* ، اَ همی طره اومدستن . مَهر دگه شنشتن بَی مُغون از بس شُکندن بی ترکه بازی . مولَدُن مِثِ یه لشکری داکا رَی* سربازی * تَم اَجکن..."کُندر"* بای هوشنگ همی طو که داکا لول ِ تریاک بَی مَردُم پخش اَکن بَی اُستا اکبر یه دوتا لول اده اگو : " با مید خدا عیش خان که تمون گه بدو گُرّو عیش هوشنگ ما اُکن ..
همیشه تا وختی ماه محرم نگن هرکه جُن دادشن که عیش پُس و دُختشون اُکُنن بی ایکه تا پس اَ دو ماه چه اُبو چه نبو یه وَخ مرگ و میری خدا ی نکرده همه تو فکر و ذهنشنن.
***
تو عیش هوشنگ و صِنو ،بَی بَهرُم و بهزاد بَی ایکه مَردم اِفهمن کدورتی ازی بابت بینشُن نی، لُه * شُدا تو عیش تا باهم تم اِجَکِن و پهلَوُنی* اگیرِن ...صِِدَی چنگِ زنون و شَوای مَردون تو آسَمن اَ تَم * گه.
عیش هوشنگ و صنو که گُه ، چند نفری دگه هم تیغاره دُمبال عیش شُکه.
***
اما تو مارُم تا وختی که مَلِک پُس عامو حلیمو شُیستی سربازیش تمون اُبو بیا ، و دگه هم ممکن بو یه زد و خُرد ی اُبو ..حتم دیش اکن که اشن بَی" کَهن " * که او جام کَوم و خویش شو هن و هم موسُم تخمکارن* ...اِِشِن بَی شلتُک کاری ..*
***
حلیمو او تو کَهن که نَیزِ گله بو ، پیجور اَبو از چوپونون در کَش اَکُن که بیژن کجان و حال روزش چطورن ...یه رو چَن دسته ی نُن مهیه روغنی تو سارِغ اکن اشو و اشو تا هموجا که وارَی* شُدان ...
گله ای ابین ، دلش گرم ابو... دلداده ش ابین که زیر کوُرک عاشغ نیگ ازن و کُردی اگو ...همی طو که سارُع نُن مهیه روعُنی رو سرشِ بو خرامون خرامون ایا طری بیژن ...
بیژن لووش ا رو نَیگ َاواگی و هاج و واج و چشش از کاسه در اومده اگو: " ای داکا خوو اَبینم یا تو بیداریُم ؟
حلیمو با خنده ان نرم و نارک : " هامو چیزی که تو خوو تدیده حالا تو بیدارین "
بیژن :" چطو زهره اتکن اومدی ایجا؟ "
حلیمو : " ایکده نخشه امکُشیده تا ای جا هُندم "
- دار و کتک َم که اتخواردن ؟
- عاشغی ای چیزونم اشن دگه !
- "خب حالا چه اکنیم مو و تو هر دو تا اَ خونه و مونه رُنده گشتیم ..."
- حالا بدو تا ای نُن و مهیاوه بخواریم ، سر انجُم خیلی از عاشغ و معشوغُنی که شُناوا وُصلت * زوری بِپَذیرِن ، پر ماجرا و غم انگیزِن ...نادونُم کار خُمُو وا کجا برسه؟ ..."
آسمون ابر سنگینی اشوردن ..کبله هی سیاهتر و سیاهتر ابو ...
نم نم بارُن شروگه ...آسمُن غرو تاکی اشدا
بارُن گرما دود اَ رو زمین اَ واگی ..
حلیمو :
- " بیژن ! ..بُخُن کُردیونت هرچه اتخُندن یکی یکی و نیگ بزن تا آرُم بِگِرُم ، بارُن َم نا فهمم هیشمون اکردن یا وا حالمون گریگ اکردن ؟
- هم عیشن و هم گریغ ...یا به کول شما مارمیون هم هیشن و هم گریگ .
بارُن تندتر گه از جِِمِر* کَورک َم اوو اَرِخت ..
بیژن تُکِل زیر پاش اواگی رو سرشون
اهله ...حلیمو سرش اهله رو پووی بیژن ..
حلیمو : کاشکه یه ملایی هسته همیجا خطبه ی عقدمون شخوند ...
بیژن : " به گمونم خدا ایجا داکا خطبه مون اخونت ..افهمی که ای کوورک ُم اسمش کَورک عاشغن ..اگُن مِث ایکه حکایت اشن بی عاشغن گیر ایاره .
- عجب په بی خومون َم یه کتاب انویسن ... بخون و بزن بیژن تا بارون ، خدا بکن کی ترک بُکُن...
بیژن اشخُند و اشنواخت و بارُنم اشنواخت ...دگه اوو از تکل َم ژار ژار ارخت ...تر و تِلیستُک گشتن ..صدای نیگ بیژن کم گه ...او ره تو نیگِش ...نیگ اشِشت گوشه ...چِش تو چِش همدگه زیر بارِش بی امون ادروشیدن ..جومن نازک و تر وتلیستک حلیمو اَ جُنش چسپی ...بیژن اشگو پا اویم بهر نحوین بَی خُمُن اَ آبادی ارسونیم که ای بارُن ترک نیکن.. همی طو که پا گشتن ، تنگه ی غار غارو صداش بلند گه بو و اوو بالا اشدا بو و راه پس و پیش شُنبو ...هامو جا تو بغل هم سفت اچسپن که او بلند شاکُن و همی تو گَل* اخورن اَفتِن دُمِ روغنه شور ..
معلوم نگه تا خبر پیدا شُکه جنازه شون کجا پلمیز* اشکه بو و تا شاید َم اَ دریا رسی بودن !
***
بهدها ، کِصه شون سر زبُن افته و ملا خدادا بیت درست اکن :
حلیمو از مارُم اَتا
بیژن از تارُم اَیا
اَخی اُخی یارُم هندن
اَخی اُخی یارُم اومن
گل بی خارُم هُندِن
گل بی خارُم اومن
مزنین حرفون بیجا
یکی هندن یکی اومن
بیژن یار حلیمو
حلیمو یار بیژن
- پایُن -
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠 واژان :
- سُچَک : نشستن با جمع کردن دست و پا
- کُهکه: سرفه
- پُرَی : پاره ای ، چند لحظه ای
- توبُرده : کسی که توی خودش می رود ، افسرده
بووشور : نوعی علف که بیشتر خوراک شتر است.
اوج : محدوده ی دستورات ، از اوج یا هوج مو درگن : گوش به حرف من نمی دهد .از دایره ی دستوراتم خارج شده است ... شاید اوج یعنی بالا ترین خط باشد
رُجومات : پی بی بردن از چهره و حرکات کسی به افکار اندرونی او
روو : بر پا شدن ، جریان گرفتن
کُندِر : کُهندل
لُه: هُل
ترکه بازی : بازی رقص گونه شبیه چوب بازی که با شاخه ی نحل دونفر کت پوشیده به پشت هم می زنند.
رَی : روش ، ریتم
سربازی : نوعی رقص به صورت صف دایره ای با پس و پیش رفتن و دستمال انداختن که زنان با یک آهنگ بختیاری با ساز و نقاره انجام می دادند.
پهلوُنی : کشتی گرفتن همراه با رقص از بازی هایی که در عروسی با ساز و نقاره همراه است .
اَ تَم گه : بُلند شد ، به پا شد.
کَهن Kahn : آبادی ی در جنوب تارم زمین و نزدیک به گله گاه در حوزه لارستان ..کَهن به معنی قنات می باشد.
موسُم تُخم کار : مو سُمِ بذرپاشی ، کشت پاییزه
شَلتُک کاری : چلتُک کاری ، برنج کاری
وارَی : نشانی ، واری دادن : نشانی دادن ، آدرس دادن
تَکِل: حصیر
وَصلًت: زناشویی
جِمِر: جوف ، لای
گَل : پِل گَل خوردن : پِل خوردن
پَلمیز : پس رفت ، چیزهایی که در مسیر آب به گوشه کنار گیر می کند .
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@avaxt
حلیمو : کاشکه یه ملایی هسته همیجا خطبه ی عقدمون شخوند ...
بیژن : " به گمونم خدا ایجا داکا خطبه مون اخونت ..افهمی که ای کوورک ُم اسمش کَورک عاشغن ..اگُن مِث ایکه حکایت اشن بی عاشغن گیر ایاره .
- عجب په بی خومون َم یه کتاب انویسن ... بخون و بزن بیژن تا بارون ، خدا بکن کی ترک بُکُن...
بیژن اشخُند و اشنواخت و بارُنم اشنواخت ...دگه اوو از تکل َم ژار ژار ارخت ...تر و تِلیستُک گشتن ..صدای نیگ بیژن کم گه ...او ره تو نیگِش ...نیگ اشِشت گوشه ...چِش تو چِش همدگه زیر بارِش بی امون ادروشیدن ..جومن نازک و تر وتلیستک حلیمو اَ جُنش چسپی ...بیژن اشگو پا اویم بهر نحوین بَی خُمُن اَ آبادی ارسونیم که ای بارُن ترک نیکن.. همی طو که پا گشتن ، تنگه ی غار غارو صداش بلند گه بو و اوو بالا اشدا بو و راه پس و پیش شُنبو ...هامو جا تو بغل هم سفت اچسپن که او بلند شاکُن و همی تو گَل* اخورن اَفتِن دُمِ روغنه شور ..
معلوم نگه تا خبر پیدا شُکه جنازه شون کجا پلمیز* اشکه بو و تا شاید َم اَ دریا رسی بودن !
***
بهدها ، کِصه شون سر زبُن افته و ملا خدادا بیت درست اکن :
حلیمو از مارُم اَتا
بیژن از تارُم اَیا
اَخی اُخی یارُم هندن
اَخی اُخی یارُم اومن
گل بی خارُم هُندِن
گل بی خارُم اومن
مزنین حرفون بیجا
یکی هندن یکی اومن
بیژن یار حلیمو
حلیمو یار بیژن
- پایُن -
🚴♀🌴Y.B.Z.
💠 واژان :
- سُچَک : نشستن با جمع کردن دست و پا
- کُهکه: سرفه
- پُرَی : پاره ای ، چند لحظه ای
- توبُرده : کسی که توی خودش می رود ، افسرده
بووشور : نوعی علف که بیشتر خوراک شتر است.
اوج : محدوده ی دستورات ، از اوج یا هوج مو درگن : گوش به حرف من نمی دهد .از دایره ی دستوراتم خارج شده است ... شاید اوج یعنی بالا ترین خط باشد
رُجومات : پی بی بردن از چهره و حرکات کسی به افکار اندرونی او
روو : بر پا شدن ، جریان گرفتن
کُندِر : کُهندل
لُه: هُل
ترکه بازی : بازی رقص گونه شبیه چوب بازی که با شاخه ی نحل دونفر کت پوشیده به پشت هم می زنند.
رَی : روش ، ریتم
سربازی : نوعی رقص به صورت صف دایره ای با پس و پیش رفتن و دستمال انداختن که زنان با یک آهنگ بختیاری با ساز و نقاره انجام می دادند.
پهلوُنی : کشتی گرفتن همراه با رقص از بازی هایی که در عروسی با ساز و نقاره همراه است .
اَ تَم گه : بُلند شد ، به پا شد.
کَهن Kahn : آبادی ی در جنوب تارم زمین و نزدیک به گله گاه در حوزه لارستان ..کَهن به معنی قنات می باشد.
موسُم تُخم کار : مو سُمِ بذرپاشی ، کشت پاییزه
شَلتُک کاری : چلتُک کاری ، برنج کاری
وارَی : نشانی ، واری دادن : نشانی دادن ، آدرس دادن
تَکِل: حصیر
وَصلًت: زناشویی
جِمِر: جوف ، لای
گَل : پِل گَل خوردن : پِل خوردن
پَلمیز : پس رفت ، چیزهایی که در مسیر آب به گوشه کنار گیر می کند .
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@avaxt
*دسته هاي مورِ تلخ**
در ته باغ سنگلاخي پايين ده " مِشَي* محرم" روي چادر دگرد پهن شده خود دِل اَ بالكا در حاليكه دستانش را زير سرش قرار داده دراز كشيده و به آسمان چشم دوخته بود تا ماندگي را در كند و برود براي عروسي پسرش سر و سامان دهد، صداي چَنگ * زدن در آبادي كه شنيد گويي نيرويي به سراغ او آمد و از جا جكيد * و از ته دل فرياد كشيد:
- " هوي شواااا. .... "
بلند شد و مَلیكي* خود را سر پا انداخت و دسته مورتلخ خود كه از تپه هاي مجاور باغ چيده بود برداشت تا به طرف ده برود. براي يك لحظه از فكر دختر بزرگش كه خواستگاري براي او پيدا نشده بود به در رفت و عروسي پسرش او را ذوق زده كرد.
صداي شواي" * مشي محرم " ، " خالو درويش" را از بيخ نخلستان كند و بيل آبياري خود را بر پشته كرت دمرو افكند. از كوتاه ترين راه بدون حذر كردن از خار و خاشاك و گود و بُرز خود را به "مشي محرم" رساند و گفت:
- " ها .... مِشِدي*، مباركا باشه!"
"مشي محرم" دستي به پشت خالو درويش زد و گفت:
- " مرواش* سر صفدر شما باشه!"
و گفت:
- " خالو درويش مُغا تو* اُو دادي؟
"خالو درويش" در جواب گفت:
- " ها... اومدم همرات بيام سر عيش . اي همه كار كرديم به كجا رسيديم. چيزي به غروب هم نمانده، روز به اندازه يك بُنه مغ * بيشتر نيست."
"مشي محرم" با "خالو درويش" به راه افتادن و هر چقد كه به آبادي نزديكتر مي شدن، صداي دهل بيشتر مي شنيدن، تاپ تاپ دل مِشِدي هم بيشتر مي شد تا رسيدند به دم دالان . مشي محرم از جوف در، شادي و پايكوبي زنان را مشاهده كرد و گفت: " خالو درويش! بيو و ببين چه محشري بر پایه"
در كه به رويشان باز كردند، "مشي محرم" في البداهه دسته گياه مورِتلخ را به دو دسته كرد و مانند دستمال به دست گرفت و شروع كرد به رقصيدن.
"خالو درويش" هم شروع كرد به دست زدن و از پشت دندان هاي تا به تاي خود به طور ضربي صدا در مي داد: " هوي ... هوي!"
زنان هلهله خود را فراموش كردند و به "مشي محرم" كه با هيكل نحيف و گونه هاي فرو رفته پاهاي خود را بالا و پايين مي انداخت خندانه سر ور انداز كردند و چنگ زدند.
*****
آسمان روستا در نگاه "مشي محرم "سرشار از سرور و شادي بود. لوله هاي دود بخاري ها ی هیزمی که از دود کش خانه ها بالا می رفت ، از ديدش رقص كنان رو به بالا مي رفتند. امشب ستاره ها بيشتر به چشمش پِري پِري مي كردند.
*****
وانت بار مملو از ا هت و عيال" مشي محرم" با نمايشي از احساس براي بردن خرجي عروس به روستاي بغلي به راه افتاد. دست افشاني و لباس هاي رنگ و رنگ زنان و دختران بر دم جاده بود. "گُدار ديوان" از دور نمايان شد. داماد كه شور و سرمست و جوانانه سر بر لبه انتهاي وانت نشسته بود پا را از درون وانت بر داشت، برادر خود را پس زد و پا به سپر گذاشت، قد برافراشت، دلش مي خواست آن كوه را به آغوش بكشد، آن سوي كوه عروس است. قصه ديو و بردن دختري به پشت اين كوه از پدرش در زمان بچگي هايش شنيده بود. حالا مانند كسي كه مي خواهد مانند قهرمان قصه ، دختري را از چنگال ديو رها سازد، سينه به هوا ، كوه را با نگاه مسخر كرده بود.
*****
سرنشینان زن و مرد وانت غرق در چنگ و چره بودند و وانت هم با بوق های متوالی و ویراژ هم آوا شده بود، از يك پيچ راه وانت مي رفت كه كوه را پشت سر بگذارد، كاميوني در رسيد . وانت در يك رويارويي ناگهاني ويراژي داد تا از بغل كاميون رد شود و در يك تكان شديد داماد پرت شد و با ضربه شديد سرش به سنگ خورد و در دم جان سپرد!
*****
هنگامي كه مردم آبادي شادمانه غرق در عيش بودند كسي از راه رسيد و در گوش كوال چيزي گفت. صداي سرنا چون خروسي كه گلويش بريده شود خاموش شد. با خاموش سرنا، دهل زنان چوب هاي خود را شل كردندو آنگاه هماهنگ به هوا رفت و در يك لحظه با يك ضربه محكم به نشانه پايان عيش به نقاره ها فرود آمدند. قر در كمر رقاصان خشكيد و از حركت باز ايستادند، مات و مبهوت به پيام آور خيره ماندند.
*****
"مشي محرم" كه در پاي نقاره شادمانه عيش را تماشا مي كرد مانند باد صر صر از جا جهيد ، پا برهنه، برسر زنان، پا به دو زد و از ميان بيله * هاي مردم آبادي مي گذشت.
* ****
مردم آبادي به دسته هاي پراكنده از زير سايه درختان گز نظاره گر بالا و پايين رفتن كلنت* هاي گور كنان بر دل زمين بودند و شنيدن كوبش آن.
"مشي محرم" به آهنگي حزن انگيز ندا در داد:
- " بكوبيد! بكوبيد برنقاره زمين كه عروسي پسرمه. خوش آمدين، خوش آمدين اي مردم به عروسي پسرم.
پيكر داماد در حوضچه جويبار كه غسل داده مي شد به چرخش در آمده بود، "مشي محرم "مي خواند:
- " شز حموم أ درآرين / دست شه گرده مالين / خيليش مگذارين / رخت نو بيارين"
در ته باغ سنگلاخي پايين ده " مِشَي* محرم" روي چادر دگرد پهن شده خود دِل اَ بالكا در حاليكه دستانش را زير سرش قرار داده دراز كشيده و به آسمان چشم دوخته بود تا ماندگي را در كند و برود براي عروسي پسرش سر و سامان دهد، صداي چَنگ * زدن در آبادي كه شنيد گويي نيرويي به سراغ او آمد و از جا جكيد * و از ته دل فرياد كشيد:
- " هوي شواااا. .... "
بلند شد و مَلیكي* خود را سر پا انداخت و دسته مورتلخ خود كه از تپه هاي مجاور باغ چيده بود برداشت تا به طرف ده برود. براي يك لحظه از فكر دختر بزرگش كه خواستگاري براي او پيدا نشده بود به در رفت و عروسي پسرش او را ذوق زده كرد.
صداي شواي" * مشي محرم " ، " خالو درويش" را از بيخ نخلستان كند و بيل آبياري خود را بر پشته كرت دمرو افكند. از كوتاه ترين راه بدون حذر كردن از خار و خاشاك و گود و بُرز خود را به "مشي محرم" رساند و گفت:
- " ها .... مِشِدي*، مباركا باشه!"
"مشي محرم" دستي به پشت خالو درويش زد و گفت:
- " مرواش* سر صفدر شما باشه!"
و گفت:
- " خالو درويش مُغا تو* اُو دادي؟
"خالو درويش" در جواب گفت:
- " ها... اومدم همرات بيام سر عيش . اي همه كار كرديم به كجا رسيديم. چيزي به غروب هم نمانده، روز به اندازه يك بُنه مغ * بيشتر نيست."
"مشي محرم" با "خالو درويش" به راه افتادن و هر چقد كه به آبادي نزديكتر مي شدن، صداي دهل بيشتر مي شنيدن، تاپ تاپ دل مِشِدي هم بيشتر مي شد تا رسيدند به دم دالان . مشي محرم از جوف در، شادي و پايكوبي زنان را مشاهده كرد و گفت: " خالو درويش! بيو و ببين چه محشري بر پایه"
در كه به رويشان باز كردند، "مشي محرم" في البداهه دسته گياه مورِتلخ را به دو دسته كرد و مانند دستمال به دست گرفت و شروع كرد به رقصيدن.
"خالو درويش" هم شروع كرد به دست زدن و از پشت دندان هاي تا به تاي خود به طور ضربي صدا در مي داد: " هوي ... هوي!"
زنان هلهله خود را فراموش كردند و به "مشي محرم" كه با هيكل نحيف و گونه هاي فرو رفته پاهاي خود را بالا و پايين مي انداخت خندانه سر ور انداز كردند و چنگ زدند.
*****
آسمان روستا در نگاه "مشي محرم "سرشار از سرور و شادي بود. لوله هاي دود بخاري ها ی هیزمی که از دود کش خانه ها بالا می رفت ، از ديدش رقص كنان رو به بالا مي رفتند. امشب ستاره ها بيشتر به چشمش پِري پِري مي كردند.
*****
وانت بار مملو از ا هت و عيال" مشي محرم" با نمايشي از احساس براي بردن خرجي عروس به روستاي بغلي به راه افتاد. دست افشاني و لباس هاي رنگ و رنگ زنان و دختران بر دم جاده بود. "گُدار ديوان" از دور نمايان شد. داماد كه شور و سرمست و جوانانه سر بر لبه انتهاي وانت نشسته بود پا را از درون وانت بر داشت، برادر خود را پس زد و پا به سپر گذاشت، قد برافراشت، دلش مي خواست آن كوه را به آغوش بكشد، آن سوي كوه عروس است. قصه ديو و بردن دختري به پشت اين كوه از پدرش در زمان بچگي هايش شنيده بود. حالا مانند كسي كه مي خواهد مانند قهرمان قصه ، دختري را از چنگال ديو رها سازد، سينه به هوا ، كوه را با نگاه مسخر كرده بود.
*****
سرنشینان زن و مرد وانت غرق در چنگ و چره بودند و وانت هم با بوق های متوالی و ویراژ هم آوا شده بود، از يك پيچ راه وانت مي رفت كه كوه را پشت سر بگذارد، كاميوني در رسيد . وانت در يك رويارويي ناگهاني ويراژي داد تا از بغل كاميون رد شود و در يك تكان شديد داماد پرت شد و با ضربه شديد سرش به سنگ خورد و در دم جان سپرد!
*****
هنگامي كه مردم آبادي شادمانه غرق در عيش بودند كسي از راه رسيد و در گوش كوال چيزي گفت. صداي سرنا چون خروسي كه گلويش بريده شود خاموش شد. با خاموش سرنا، دهل زنان چوب هاي خود را شل كردندو آنگاه هماهنگ به هوا رفت و در يك لحظه با يك ضربه محكم به نشانه پايان عيش به نقاره ها فرود آمدند. قر در كمر رقاصان خشكيد و از حركت باز ايستادند، مات و مبهوت به پيام آور خيره ماندند.
*****
"مشي محرم" كه در پاي نقاره شادمانه عيش را تماشا مي كرد مانند باد صر صر از جا جهيد ، پا برهنه، برسر زنان، پا به دو زد و از ميان بيله * هاي مردم آبادي مي گذشت.
* ****
مردم آبادي به دسته هاي پراكنده از زير سايه درختان گز نظاره گر بالا و پايين رفتن كلنت* هاي گور كنان بر دل زمين بودند و شنيدن كوبش آن.
"مشي محرم" به آهنگي حزن انگيز ندا در داد:
- " بكوبيد! بكوبيد برنقاره زمين كه عروسي پسرمه. خوش آمدين، خوش آمدين اي مردم به عروسي پسرم.
پيكر داماد در حوضچه جويبار كه غسل داده مي شد به چرخش در آمده بود، "مشي محرم "مي خواند:
- " شز حموم أ درآرين / دست شه گرده مالين / خيليش مگذارين / رخت نو بيارين"
حنا آوردند و دست و پای داماد را حنا بستند. "مِشي محرم "مي خواند:
- " اي حنا حنا مي بندن
شا دوماد حنا مي بندن"
... و زن هاي پر احساس همنوا شدند و صداي دسته جمعي آنها با چنگ زدن آنها در فضاي گورستان پيچيد. نقل و نبات هاي تهيه شده عروسي از دست سر دسته زنان آوازه خوان بر هوا پراكنده شد.
داماد که به طرف قبرش بردند. مي خواندند:
- " اي دوماد به نازون مي برند شاه دوماد به نازون مي برند"
خاك هاي نرم كه با حرارت آفتاب به زبري گراييده بود، با بيل "خالو درويش" به سمت چاله گود بر مي گشتند. روز به اندازه يك بنه مغ مانده بود. كار دفن تمام شده بود، خالو درويش بيلش را بر پشته گود انداخت و به طرف مشي محرم رفت. كم مانده بود كه دستان "خالو درويش" بر دور گردن "مشي محرم "حلقه شود، مشي محرم تن يله داد و سرش راست كرد و گفت:
- " او را به حجله رساندي خالو درويش؟"
"خالو درويش" با دستي برپيشاني ، عارفانه جواب داد:
- " هابله!" مشي محرم". به حجله عروسي مي شود كه كسي نرود، ولي به حجله مرگ همه مي روند، مقصدي است كه قافله ی جلو دنبال دارد."
این چه تصادف و چه ماشین سوار شدنی شد ، این چه بلایی شد که دست از جان پیر و جوان بر نمی دارد ..
شانه هاي "مشي محرم" و "خالو درويش" در هواي گرگ و ميش روستا به رقص در آمده بود.
خورشيد به پشت "گدار ديوان" فرو رفته بود و نگاه" مشي محرم" به نقطه اي دور دست دوخته شده بود.
يعقوب باوقار زعيمي
معدنوئيه - تابستان ۱۳۶۸
🚴♀🌴Y.B.Z.
🔷 *واژه ها و زبانزد ها :*
*مُورِ تلخ : گیاهی دارویی وتلخ مزه که همان مور ( Mow) هم به نظر می آید از" مَّر" عربی به چم " تلخ " آمده باشد که در این منطقه پسوند تلخی مضاعف دارد. جوشانده ی آن را برای رفع دل درد می نوشند . این گیاه در دامنه کوه های منطقه منطقه می روید .
نوعی مرغوب وکمیاب تر که به آن مور خوش می گویند در بلندی های کوه می روید ...
این نوع مرغوب یک دوشیزه خانم نروژی به نام " مجدا ژومر" در نتیجه ی سفر پژوهشی خود به ایران در سال ۱۳۴۶ در کوه های تنگ زاغ شمال هرمزگان کشف و به نام گیاه " ژومریا " کشف کرد.
* مِشی، مِشَدی : کوتاه شده ی مشهدی ( پیشوند نام کسانی است که به زیارت مشهد مقدس رفته باشند .)
* چَنگ : کِل ...چنگ زدن : کل زدن زنان
جکید : جهید
مَلیکی : نوعی گیوه
شَوا : هورا کشیدن مردان با هو کشیدن و کلمه ی شوا گفتن ..
* مُروا : شِگون خوب
* مُغ : نخل
بَیله : گروه
کِلِنت : کلنگ
@avaxt
- " اي حنا حنا مي بندن
شا دوماد حنا مي بندن"
... و زن هاي پر احساس همنوا شدند و صداي دسته جمعي آنها با چنگ زدن آنها در فضاي گورستان پيچيد. نقل و نبات هاي تهيه شده عروسي از دست سر دسته زنان آوازه خوان بر هوا پراكنده شد.
داماد که به طرف قبرش بردند. مي خواندند:
- " اي دوماد به نازون مي برند شاه دوماد به نازون مي برند"
خاك هاي نرم كه با حرارت آفتاب به زبري گراييده بود، با بيل "خالو درويش" به سمت چاله گود بر مي گشتند. روز به اندازه يك بنه مغ مانده بود. كار دفن تمام شده بود، خالو درويش بيلش را بر پشته گود انداخت و به طرف مشي محرم رفت. كم مانده بود كه دستان "خالو درويش" بر دور گردن "مشي محرم "حلقه شود، مشي محرم تن يله داد و سرش راست كرد و گفت:
- " او را به حجله رساندي خالو درويش؟"
"خالو درويش" با دستي برپيشاني ، عارفانه جواب داد:
- " هابله!" مشي محرم". به حجله عروسي مي شود كه كسي نرود، ولي به حجله مرگ همه مي روند، مقصدي است كه قافله ی جلو دنبال دارد."
این چه تصادف و چه ماشین سوار شدنی شد ، این چه بلایی شد که دست از جان پیر و جوان بر نمی دارد ..
شانه هاي "مشي محرم" و "خالو درويش" در هواي گرگ و ميش روستا به رقص در آمده بود.
خورشيد به پشت "گدار ديوان" فرو رفته بود و نگاه" مشي محرم" به نقطه اي دور دست دوخته شده بود.
يعقوب باوقار زعيمي
معدنوئيه - تابستان ۱۳۶۸
🚴♀🌴Y.B.Z.
🔷 *واژه ها و زبانزد ها :*
*مُورِ تلخ : گیاهی دارویی وتلخ مزه که همان مور ( Mow) هم به نظر می آید از" مَّر" عربی به چم " تلخ " آمده باشد که در این منطقه پسوند تلخی مضاعف دارد. جوشانده ی آن را برای رفع دل درد می نوشند . این گیاه در دامنه کوه های منطقه منطقه می روید .
نوعی مرغوب وکمیاب تر که به آن مور خوش می گویند در بلندی های کوه می روید ...
این نوع مرغوب یک دوشیزه خانم نروژی به نام " مجدا ژومر" در نتیجه ی سفر پژوهشی خود به ایران در سال ۱۳۴۶ در کوه های تنگ زاغ شمال هرمزگان کشف و به نام گیاه " ژومریا " کشف کرد.
* مِشی، مِشَدی : کوتاه شده ی مشهدی ( پیشوند نام کسانی است که به زیارت مشهد مقدس رفته باشند .)
* چَنگ : کِل ...چنگ زدن : کل زدن زنان
جکید : جهید
مَلیکی : نوعی گیوه
شَوا : هورا کشیدن مردان با هو کشیدن و کلمه ی شوا گفتن ..
* مُروا : شِگون خوب
* مُغ : نخل
بَیله : گروه
کِلِنت : کلنگ
@avaxt
*غم نان*
چهره اش تابلويي بود از گذر حوادث. چشماني بي رمق، دندانهايي با رگه هايي از زرد و قهوه اي كه چند تايي از رديف بالا و پايين برجا مانده بود. دندان هايي هم كه افتاده بودند، مدت ها بود جايشان خالي بود. چهره آفتاب سوخته اش روزگاري زير شلاق باد دريا در مصاف با سرعت قايق هايي كه به هواي اجناس آنور آب در تلاش به جزيره رسيدن بودند مقاومت كرده بود. سال هاي سن براو رحم نكرده بود و هركدام چين هايي برگونه و غبغبش انداخته بود.
روسري قهوه اي رنگش را از زير چادر سياه گرد گرفته و رنگ و رو رفته كه گره اش در حال باز شدن بود، از سر بي حوصلگي گرهي نه چندان محكم زد و با دستي، چادرش را كه بر حاشيه پايين آن دايره اي از خاك گرفته بود جمع و جور مي كرد و با دست ديگر هراسان ، جلوي ماشين ها تكان مي داد تا بايستد. زن هاي خبره كار كه كارتن هاي سيگار را در پشت تپه هاي اطراف جاده قايم كرده بودند و رنگ و رويي داشتند با دست هايي پر از النگوي هاي طلا، راننده ها را مسحور خود مي كردند و با تكان دادن دست آنها را در جا ميخكوب مي كردند و بار خود را مي بردند. او كه حالا در پاي آنها يك خرده پيله ور بود و روزگار براو تاخته بود بايد آفتاب داغ را بيشتر تحمل مي كرد. براي او پريوشاني که از دور و بر پشت تپه ها خود را به جاده مي رساندند، اتفاق هاي ناگواري بود كه مي افتاد.
يكي جلويش ترمز زد ، رفت و خودش را محكم به ماشين چسپاند و با دو گوي چشم، زل زنان تلاش داشت راننده را از ترمز كردن پشيمان نسازد. سرش را پايين گرفت و گفت: " تا.. تا.. گلوگاه بعدي مرا ببر، كرايه ات هم هر چقدر ميشه روي چشم." ناي ماندن نداشت، راننده با لحني منت آلود گفت: " اگر گرفتند، سيگاراي تو حالا هيچ، من بدبخت مي شم ها! فهميدي! ماشينم را مي خوابانند و بعد هم روزگارآدم سياه مي كنن.". زن بي التفات به حرف راننده ، گيفر هايي كه بكس هاي سيگار را به صف و شمارش در آن چيده بود، سه تاش در جعبه عقب انداخت، يكيش هم هل داد زير صندلي جلوي پاش. به سختي صدايش را از گلو در آورد:
- " خدا خيرت بده آقاي راننده ، چقدر وقته كه اينجا اسيرم.آب خوردن داري؟".
راننده فلاكس آب كوچك مسافرتي خود را از بالاي شانه اش به طرف زن رد كرد. با هر جرعه آبي كه مي نوشيد، صبر مي كرد تا نفسي تازه كنه، فلاكس را به راننده برگرداند. و گفت:
- "الهي خير ببيني مادر". قيافه اش هم مادرانه در آينه جلوي ماشين نقش بست.
نزديك گلوگاه بعدي از ماشين پياده شد. كمي از روز مانده بود كه بتواند سيگارهايش را در آبادي با رد و بدل كردن آب كند. اما خستگيش آنقدر رفع نشده بود كه بتواند پاره اي راه تا آبادي با چهار تا گيفر پر از سيگار پياده رود. سرش را بر گرداند به آن طرف جاده ، گندمزار طلايي رنگ سراسر دشت را پوشانده بود و آماده درو بودن. فكر كرد مامني گير آورده تا هم استراحتي بكنه و هم سر و گوشي آب دهد و گيفر هاي سيگار را يكي يكي در فاصله هاي مختلف در پناه ساقه هاي زرين گندم پنهان كرد و خود كفي از آب رواني كه در جويي، آرام آرام از كنار مزرعه مي گذشت برگرفت و به صورتش زد. با كمي احساس طراوت، زردي گندم ها در چشمانش پر رنگ تر شد. انتظارش آنقدر به درازا كشيد تا كسي اين دور و بر پيدا شود و اوضاع و احوال را بپرسد . پير مردي ديد كه از دور با بيلي بر دوش به طرفش مي آمد. پس از يك احوالپرسي، پير مرد سر بيلش را به دل زمين فرو كرد با دو دست چانه اش را به چوب بيل تكيه داد و گفت:
- " سيگار داري؟".
زن از زير گوشه چادر كه روي دهانش گرفته بود گفت:
- " بله! ... همين بلا گرفته دارم كه حالا شده راه نان در آوردن مردم".
پيرمرد گفت:
- " اوضاع خراب شده ، گشتي ها آمدند تمام آبادي را زير و رو كردند، هرچه سيگار انبار كرده بودند بردند".
در همين حين گفتگوي آنها، صداي تيري شنيده شد و يك وانت تويوتاي ۸۵ كه شوتي مي رفت ، خطي از گرد و خاك به دنبالش لوله مي شد. زن خودش را هم مثل سيگارهايش در پشت ساقه هاي گندم پنهان كرد و در حاليكه با خوشه اي از گندم بازي مي كرد ، به انتهاي دستان پير مرد نگاه مي كرد كه همانطور بيل فرو رفته در خاك را محكم گرفته بود.
سرچاهان
۲۵ آبان ۱۳۸۰
🚴🌴Y.B.Z
@avaxt
چهره اش تابلويي بود از گذر حوادث. چشماني بي رمق، دندانهايي با رگه هايي از زرد و قهوه اي كه چند تايي از رديف بالا و پايين برجا مانده بود. دندان هايي هم كه افتاده بودند، مدت ها بود جايشان خالي بود. چهره آفتاب سوخته اش روزگاري زير شلاق باد دريا در مصاف با سرعت قايق هايي كه به هواي اجناس آنور آب در تلاش به جزيره رسيدن بودند مقاومت كرده بود. سال هاي سن براو رحم نكرده بود و هركدام چين هايي برگونه و غبغبش انداخته بود.
روسري قهوه اي رنگش را از زير چادر سياه گرد گرفته و رنگ و رو رفته كه گره اش در حال باز شدن بود، از سر بي حوصلگي گرهي نه چندان محكم زد و با دستي، چادرش را كه بر حاشيه پايين آن دايره اي از خاك گرفته بود جمع و جور مي كرد و با دست ديگر هراسان ، جلوي ماشين ها تكان مي داد تا بايستد. زن هاي خبره كار كه كارتن هاي سيگار را در پشت تپه هاي اطراف جاده قايم كرده بودند و رنگ و رويي داشتند با دست هايي پر از النگوي هاي طلا، راننده ها را مسحور خود مي كردند و با تكان دادن دست آنها را در جا ميخكوب مي كردند و بار خود را مي بردند. او كه حالا در پاي آنها يك خرده پيله ور بود و روزگار براو تاخته بود بايد آفتاب داغ را بيشتر تحمل مي كرد. براي او پريوشاني که از دور و بر پشت تپه ها خود را به جاده مي رساندند، اتفاق هاي ناگواري بود كه مي افتاد.
يكي جلويش ترمز زد ، رفت و خودش را محكم به ماشين چسپاند و با دو گوي چشم، زل زنان تلاش داشت راننده را از ترمز كردن پشيمان نسازد. سرش را پايين گرفت و گفت: " تا.. تا.. گلوگاه بعدي مرا ببر، كرايه ات هم هر چقدر ميشه روي چشم." ناي ماندن نداشت، راننده با لحني منت آلود گفت: " اگر گرفتند، سيگاراي تو حالا هيچ، من بدبخت مي شم ها! فهميدي! ماشينم را مي خوابانند و بعد هم روزگارآدم سياه مي كنن.". زن بي التفات به حرف راننده ، گيفر هايي كه بكس هاي سيگار را به صف و شمارش در آن چيده بود، سه تاش در جعبه عقب انداخت، يكيش هم هل داد زير صندلي جلوي پاش. به سختي صدايش را از گلو در آورد:
- " خدا خيرت بده آقاي راننده ، چقدر وقته كه اينجا اسيرم.آب خوردن داري؟".
راننده فلاكس آب كوچك مسافرتي خود را از بالاي شانه اش به طرف زن رد كرد. با هر جرعه آبي كه مي نوشيد، صبر مي كرد تا نفسي تازه كنه، فلاكس را به راننده برگرداند. و گفت:
- "الهي خير ببيني مادر". قيافه اش هم مادرانه در آينه جلوي ماشين نقش بست.
نزديك گلوگاه بعدي از ماشين پياده شد. كمي از روز مانده بود كه بتواند سيگارهايش را در آبادي با رد و بدل كردن آب كند. اما خستگيش آنقدر رفع نشده بود كه بتواند پاره اي راه تا آبادي با چهار تا گيفر پر از سيگار پياده رود. سرش را بر گرداند به آن طرف جاده ، گندمزار طلايي رنگ سراسر دشت را پوشانده بود و آماده درو بودن. فكر كرد مامني گير آورده تا هم استراحتي بكنه و هم سر و گوشي آب دهد و گيفر هاي سيگار را يكي يكي در فاصله هاي مختلف در پناه ساقه هاي زرين گندم پنهان كرد و خود كفي از آب رواني كه در جويي، آرام آرام از كنار مزرعه مي گذشت برگرفت و به صورتش زد. با كمي احساس طراوت، زردي گندم ها در چشمانش پر رنگ تر شد. انتظارش آنقدر به درازا كشيد تا كسي اين دور و بر پيدا شود و اوضاع و احوال را بپرسد . پير مردي ديد كه از دور با بيلي بر دوش به طرفش مي آمد. پس از يك احوالپرسي، پير مرد سر بيلش را به دل زمين فرو كرد با دو دست چانه اش را به چوب بيل تكيه داد و گفت:
- " سيگار داري؟".
زن از زير گوشه چادر كه روي دهانش گرفته بود گفت:
- " بله! ... همين بلا گرفته دارم كه حالا شده راه نان در آوردن مردم".
پيرمرد گفت:
- " اوضاع خراب شده ، گشتي ها آمدند تمام آبادي را زير و رو كردند، هرچه سيگار انبار كرده بودند بردند".
در همين حين گفتگوي آنها، صداي تيري شنيده شد و يك وانت تويوتاي ۸۵ كه شوتي مي رفت ، خطي از گرد و خاك به دنبالش لوله مي شد. زن خودش را هم مثل سيگارهايش در پشت ساقه هاي گندم پنهان كرد و در حاليكه با خوشه اي از گندم بازي مي كرد ، به انتهاي دستان پير مرد نگاه مي كرد كه همانطور بيل فرو رفته در خاك را محكم گرفته بود.
سرچاهان
۲۵ آبان ۱۳۸۰
🚴🌴Y.B.Z
@avaxt
🌙⭐
*قاب قلب*
دم صبح كه از خواب بيدار شد برآن شد تا سر گپ را با زنش باز كنه. ديگه سرد و خاموش بودن خانه برايش تاب نمي آورد. بزاق تلخي از گلويش پايين رفت، سينه اش سوخت، نمازی بر حسب عادت خواند . رفت سروقت زنش. دلش مي خواست بيدار نبود تا به بهانه نماز بيدارش كنه ولي بيدار و مشغول نماز بود. نگاهش در گل هاي آبي در زمينه چادر نماز براي لحظاتي فرو ماند.
گوشه اي نشست تا زن نمازش را تمام كرد.
زن جا نمازش را لوله كرد و توي طاقچه گذاشت و نيم نگاه از برابر مرد گذشت.
مرد با دلهره سينه صاف كرد و گفت:" قبول باشه!"
زن با جوابي از سر اجبار گفت:" قبول حق باشه"
مرد بلند شد پنجره را باز كرد و نگاهي به آسمان انداخت. هوا ابري بود. دلش مي خواست ابرها پراكنده شوند و يا اينكه باراني بباره.
صداي زن از ته آشپز خانه آمد:" سميه! بياين صبحانه بخورين" .
دحتر از رختخوابش جا به جا شد و صدايش از اتاق در آمد: " خيلي خوب مامان!"
سميه با جست و خيز به طرف پدرش مي رود و مي گويد:" بابا ... مامان ميگه بياين صبحانه بخورين" .
اين دختر بچه كه تازه امسال قدم به مدرسه گذاشته بود و هم اينكه چند روزي پي به اين ارتباط برده بود حس مي كرد كه وجود او چه اندازه اهميت پيدا كرده. اگر چه اين وسط گاهي كلافه هم مي شد. او در حاليكه از پاس كاري سر خود را به نشانه سر سام گرفتن در دست مي گرفت به اين حسي كه پيدا كرده بود روي صورتش لبخندي آشكار مي شد و ديگر اين عادت او شده بود كه مهمل حرف هايي اينچنيني باشد:
" سميه ناهار. سميه گوشت نداريم. سميه فلاني زنگ زد. سميه ديگه چي بخرم."
اين ها جملاتي بودند كه مانند مشق كلاس بايد در گوشش فرو مي برد.
* * *
گذشت زمان دوره كوتاهي از آزردگي آن دو و مهمل بودن دخترشان مي رفت تا رنگي ديگر بگيره. يه چيزي بود كه كانون توجه خانه بود و آن قاب قلبي بود كه روي آن حك شده بود : " همسر خيلي خوبم دوستت دارم" و در گوشه اي از اتاق نصب شده بود. دوسال پيش در سالروز ازدواجشان بالاتفاق خريده بودند. اين بار مرد به طرف آن رفت تا به آن تكاني بدهد وبه بهانه زدودن گرد و غبار خاته تکانی آخر سال توجه زنش را جلب كنه. ولي قاب را سر جايش نديد. قلبش فرو ريخت. يعني چه؟
اينقدر سنگدل شده ؟!
... ديگر براي انگيزه آشتي نا اميد شد. مانند حبابي سر گردان در خانه ولو شده بود. به جاهايي از خانه كه فكر مي كرد شايد جا بجا شده سر زد و نديد. مأيوسانه در حاليكه قلب درونش داشت مي شكست به سراغ سطل زباله رفت. نكنه آن را خرد و ريز كرده و در آن ريخته . اما نديد. هم به خود نويد مي داد كه حتما" جايي پنهان كرده تا ميزان علاقه مندي او را احساس كنه و هم بيم از آن داشت كه تكه پاره هاي ان هم از خانه بيرون ريخته .
***
زن بر خلاف معمول شب هاي پيش زود به بستر رفت. مرد هم متزلزل به بستر خود رفت. همانند شب هاي پيش جدا از هم . اما سميه گويا امشب قصد خفتن نداشت. پدر گفت:
" سميه نمي خواي بخوابي؟"
دختر با لحن ابتكارانه اي گفت:
" نه باباجون! نقاشي مي خوام بكشم."
انديشه اي هر دو را به تلاطم انداخته بود. همديگه را حس مي كردند كه به يك بحران روحي رسيدند و هريك در تلاش بودند تا از اين بحران و مخمصه خود را برهانند. پس از اين پهلو به پهلو شدن ها، لحظه اي رو در رو از آن فاصله در زير يك نور كم رنگ، نگاه هاي دزدانه و پرسشگر مرد در نگاه زن، فراز و فرود كرد. زن رويش را به آن طرف گرداند و موهاي پريشانش روي بالش ولو شد. مرد در يك آن خواست زنش را از پشت در آغوش بگيرد و اندوهناكي را خاتمه دهد، اما باز نگاهش به ديوار رفت و جاي خالي قاب قلب.
زن ناگهان يك بار ديگر رويش را به طرف مردش گرداند و با بغضي در گلو گفت: " اون قابه هم هم برداشتي انداختي بيرون؟!"
مرد تمام آنچه را كه بر وي رفته بود مانند حبابي از جان و تنش به در رفت و پس از يك احساس سبك گونه و نشاط انگيز گفت: " من!... تازه من اينو مي خواستم از تو بپرسم؟!"
... سميه در كنار قاب قلب كه از روي آن نقاشي كرده و در حال رنگ آميزي بود به خواب رفته بود.!!
يعقوب باو قار زعیمی
🚴♀📚Y.B.Z.
*قاب قلب*
دم صبح كه از خواب بيدار شد برآن شد تا سر گپ را با زنش باز كنه. ديگه سرد و خاموش بودن خانه برايش تاب نمي آورد. بزاق تلخي از گلويش پايين رفت، سينه اش سوخت، نمازی بر حسب عادت خواند . رفت سروقت زنش. دلش مي خواست بيدار نبود تا به بهانه نماز بيدارش كنه ولي بيدار و مشغول نماز بود. نگاهش در گل هاي آبي در زمينه چادر نماز براي لحظاتي فرو ماند.
گوشه اي نشست تا زن نمازش را تمام كرد.
زن جا نمازش را لوله كرد و توي طاقچه گذاشت و نيم نگاه از برابر مرد گذشت.
مرد با دلهره سينه صاف كرد و گفت:" قبول باشه!"
زن با جوابي از سر اجبار گفت:" قبول حق باشه"
مرد بلند شد پنجره را باز كرد و نگاهي به آسمان انداخت. هوا ابري بود. دلش مي خواست ابرها پراكنده شوند و يا اينكه باراني بباره.
صداي زن از ته آشپز خانه آمد:" سميه! بياين صبحانه بخورين" .
دحتر از رختخوابش جا به جا شد و صدايش از اتاق در آمد: " خيلي خوب مامان!"
سميه با جست و خيز به طرف پدرش مي رود و مي گويد:" بابا ... مامان ميگه بياين صبحانه بخورين" .
اين دختر بچه كه تازه امسال قدم به مدرسه گذاشته بود و هم اينكه چند روزي پي به اين ارتباط برده بود حس مي كرد كه وجود او چه اندازه اهميت پيدا كرده. اگر چه اين وسط گاهي كلافه هم مي شد. او در حاليكه از پاس كاري سر خود را به نشانه سر سام گرفتن در دست مي گرفت به اين حسي كه پيدا كرده بود روي صورتش لبخندي آشكار مي شد و ديگر اين عادت او شده بود كه مهمل حرف هايي اينچنيني باشد:
" سميه ناهار. سميه گوشت نداريم. سميه فلاني زنگ زد. سميه ديگه چي بخرم."
اين ها جملاتي بودند كه مانند مشق كلاس بايد در گوشش فرو مي برد.
* * *
گذشت زمان دوره كوتاهي از آزردگي آن دو و مهمل بودن دخترشان مي رفت تا رنگي ديگر بگيره. يه چيزي بود كه كانون توجه خانه بود و آن قاب قلبي بود كه روي آن حك شده بود : " همسر خيلي خوبم دوستت دارم" و در گوشه اي از اتاق نصب شده بود. دوسال پيش در سالروز ازدواجشان بالاتفاق خريده بودند. اين بار مرد به طرف آن رفت تا به آن تكاني بدهد وبه بهانه زدودن گرد و غبار خاته تکانی آخر سال توجه زنش را جلب كنه. ولي قاب را سر جايش نديد. قلبش فرو ريخت. يعني چه؟
اينقدر سنگدل شده ؟!
... ديگر براي انگيزه آشتي نا اميد شد. مانند حبابي سر گردان در خانه ولو شده بود. به جاهايي از خانه كه فكر مي كرد شايد جا بجا شده سر زد و نديد. مأيوسانه در حاليكه قلب درونش داشت مي شكست به سراغ سطل زباله رفت. نكنه آن را خرد و ريز كرده و در آن ريخته . اما نديد. هم به خود نويد مي داد كه حتما" جايي پنهان كرده تا ميزان علاقه مندي او را احساس كنه و هم بيم از آن داشت كه تكه پاره هاي ان هم از خانه بيرون ريخته .
***
زن بر خلاف معمول شب هاي پيش زود به بستر رفت. مرد هم متزلزل به بستر خود رفت. همانند شب هاي پيش جدا از هم . اما سميه گويا امشب قصد خفتن نداشت. پدر گفت:
" سميه نمي خواي بخوابي؟"
دختر با لحن ابتكارانه اي گفت:
" نه باباجون! نقاشي مي خوام بكشم."
انديشه اي هر دو را به تلاطم انداخته بود. همديگه را حس مي كردند كه به يك بحران روحي رسيدند و هريك در تلاش بودند تا از اين بحران و مخمصه خود را برهانند. پس از اين پهلو به پهلو شدن ها، لحظه اي رو در رو از آن فاصله در زير يك نور كم رنگ، نگاه هاي دزدانه و پرسشگر مرد در نگاه زن، فراز و فرود كرد. زن رويش را به آن طرف گرداند و موهاي پريشانش روي بالش ولو شد. مرد در يك آن خواست زنش را از پشت در آغوش بگيرد و اندوهناكي را خاتمه دهد، اما باز نگاهش به ديوار رفت و جاي خالي قاب قلب.
زن ناگهان يك بار ديگر رويش را به طرف مردش گرداند و با بغضي در گلو گفت: " اون قابه هم هم برداشتي انداختي بيرون؟!"
مرد تمام آنچه را كه بر وي رفته بود مانند حبابي از جان و تنش به در رفت و پس از يك احساس سبك گونه و نشاط انگيز گفت: " من!... تازه من اينو مي خواستم از تو بپرسم؟!"
... سميه در كنار قاب قلب كه از روي آن نقاشي كرده و در حال رنگ آميزي بود به خواب رفته بود.!!
يعقوب باو قار زعیمی
🚴♀📚Y.B.Z.
🌴حکایتون غُلومشاه گنوک*🌴
۲- *غلامشاه گنوک تو راه بندَر*
بَلگِس یه کیسه ی گندم اده اَ دَس ِ کُُکاش عُلو مشاه که با خر اِشو بندَر دوسه تاوی ماویی گوشتی* اِگی بیا...
پاشنه ی مَلیکیش اِشکِشی و اِشزه بی راه ، بَلگِس یه کاسه ی اُو پُشت سرش اِشرِخت ..
ورد بُری لویکوم ، بُری لویکوم * اَ دنبال خر اِشخوند و اَ پوزه ی تَل ِ بر* تا گه.
اَ گُدار تَنگِ زاغ رَد اِشکه تا رسی بِی پَر آبِدین *...شُم وشَُروکی اِشخا و شو یک کِرونی اشدا تو کاور * خاوبی.
صب گاه نون و مهیه ای* اشخا و اشزه ا راه ...پوزه ی دوزون* رسی سیل دور و بر خوش اِشکه یه وخ دوزون نیان خر و بار گندمیش واگیرِن..
اومه تا رسی بِی سرزه ، یه فاولیزی* اِشدی دلش هوس کرکو* اِشکه ...
دورادور یه چار پاویی اِِشدی ...جار اشزه : " اُهای فاولیز پون! ...اجازه هن یه کرکویی مو اُخُورُم ؟...
فاولیزپون اشگو بِره مَردوکای گدای تارُمی ! ..ای وَختِ شو‌چه تَوا هُندی ایجا؟..
غلومشاه اگو اِبخش ....غلط اومکه . .مو مِی اِشم بِی بندر ..کرکو اُمنیوا...گذشت اومکه.
ای اَگو و اَشو یه جاوی کام ابو ....بهد اَ یه ساتی ....اَ هامو پناوی اَگو: آهُووو.....آهوُووووو ....!
فاولیزپون بی زنش اگو پابه زنکه که گرگ هُندن الانه تِک و پَرکِ مُنَکُن ..بِرِیم تو آبادی!.
خُب که اینان اَشن....غلومشاه با خیال راحت دلی اَ عزا در ایاره تا شَشا کرکو اَخا ...
اُرِسه بِی بندر ، مایی اَ تَنخاوی* گندم اَگی اهله جلو خرش اشو تو بازار ابین غُلی دُز مُشتی هُمِی چی داکا* افروشه! چشش بِی چندتا اَشرفی و ماره خوردو* اَفته اَگو اِی غلی ای که مال دو دای مو اتدوزین ! .
غلی یه پنج کرونی اُهله کف دَس ِ غلومشاه اگو اییَم بَشِ تو بُرو چیری مگو .....او هم که دگه ابین ایجا اشنیشا کاری اُکن ....راوضی ابو ...اشو مشتی سوغاتی هم اخره بر اگرده تارُم ...
ماییو ن گوشتی با کمک دوداش اَ تیر خونه دولُن * اکُن سوغاوتیون هم اده دس دوداش ...
بلگس اَگو په تو اینان دگه با چه اِتگِن ...؟ ...
ماجرا تعریف اَکُن ...
دوداش اَگو: ایش ! ! * په تو اِتدی که ای چیزون دودات غُلی اشدوزین .بی چه اَ بارش اِتنواگه ؟!
اِشگو: اَله!!...* او جا تو ای شهر غریب با ای غلی زبون باز چطو مشاوستی ا بارش واگیرم !... اَ همی ماییونُمَم واز اَگَشتوم !....حالا مِزِ *بدکاریمِن که غُلی اَ تَرسِش یه پنج کرونی اشدا بِی مو ...مشتی سوغاتی َم بی خار زادانوم اومگِن ! ...توکه جون بی عزرائیل اتنیدا که یه دو کِرونی رد اکنی اگوی ای ککا ایَم بی تو ، تی یه چیری اگی بی خوت .. ..حالا که مو چیزیَم بی خوم اُمنخرین ...سو غاتی بی خارزادانُم اُمخرین.....!
بلگس اَگو : " آخرش که مو زور زبونت نی کنم ...بُرو که هامو غلوشاه گنوکی! تا غُلی دُز اِرَسه و خوم دونُم و او!
۴ اردیبهشت ۱۳۹۶
🚴♀🌴Y.B.Z.
-----------------------------------------
گَنوک: دیوانه
ماویی گوشتی : ماهی بزرگ خار گرفته و نمک زده
بُری لویکُم : ورد الاغ رانی
تَل ِ بر: رشته کوهی کوتاه در جنوب تارم زمین.
کاوَر : کپر
مَهیه : مهیاوه، ماهی آبه..
پوزه دوزون : دماغه دزدان ، جایی بین تنگ زاغ و قطب آباد که دزدان راهزن کمین می کردند ...و تا همین سالها هم مامن دزدها برای کمین کردن چتر باز ها بود
فاولیز: پالیز ، جالیز
کَرکو: خربزه ی کال که طعم مطبوعی دارد
تَنخا : برابر
داکا: حرف تعریف کار و فعل در حال انجام.
ماره خوردو: مهره های ریز شیشه ای زینتی سوراخ دار با رنگهای گوناگون که برای دستبند و گلو بند رشته می کردند.
دولُن، دولَکُن : آویزان
ایش: از کلمات اصواتی برای تشر زدن ، خاک بر سر
اَله : از کلمات اصواتی برای شگفتی
مِز: مزد.
-------------------------------
نوشتار با کمی تغییر و استفاده ی کمتر از آوا نگاری( اُ) و ( اِ) جایگزینی " و" و " ه" مختومه برای مخاطب سنجی.
@avaxt
۲- *غلامشاه گنوک تو راه بندَر*
بَلگِس یه کیسه ی گندم اده اَ دَس ِ کُُکاش عُلو مشاه که با خر اِشو بندَر دوسه تاوی ماویی گوشتی* اِگی بیا...
پاشنه ی مَلیکیش اِشکِشی و اِشزه بی راه ، بَلگِس یه کاسه ی اُو پُشت سرش اِشرِخت ..
ورد بُری لویکوم ، بُری لویکوم * اَ دنبال خر اِشخوند و اَ پوزه ی تَل ِ بر* تا گه.
اَ گُدار تَنگِ زاغ رَد اِشکه تا رسی بِی پَر آبِدین *...شُم وشَُروکی اِشخا و شو یک کِرونی اشدا تو کاور * خاوبی.
صب گاه نون و مهیه ای* اشخا و اشزه ا راه ...پوزه ی دوزون* رسی سیل دور و بر خوش اِشکه یه وخ دوزون نیان خر و بار گندمیش واگیرِن..
اومه تا رسی بِی سرزه ، یه فاولیزی* اِشدی دلش هوس کرکو* اِشکه ...
دورادور یه چار پاویی اِِشدی ...جار اشزه : " اُهای فاولیز پون! ...اجازه هن یه کرکویی مو اُخُورُم ؟...
فاولیزپون اشگو بِره مَردوکای گدای تارُمی ! ..ای وَختِ شو‌چه تَوا هُندی ایجا؟..
غلومشاه اگو اِبخش ....غلط اومکه . .مو مِی اِشم بِی بندر ..کرکو اُمنیوا...گذشت اومکه.
ای اَگو و اَشو یه جاوی کام ابو ....بهد اَ یه ساتی ....اَ هامو پناوی اَگو: آهُووو.....آهوُووووو ....!
فاولیزپون بی زنش اگو پابه زنکه که گرگ هُندن الانه تِک و پَرکِ مُنَکُن ..بِرِیم تو آبادی!.
خُب که اینان اَشن....غلومشاه با خیال راحت دلی اَ عزا در ایاره تا شَشا کرکو اَخا ...
اُرِسه بِی بندر ، مایی اَ تَنخاوی* گندم اَگی اهله جلو خرش اشو تو بازار ابین غُلی دُز مُشتی هُمِی چی داکا* افروشه! چشش بِی چندتا اَشرفی و ماره خوردو* اَفته اَگو اِی غلی ای که مال دو دای مو اتدوزین ! .
غلی یه پنج کرونی اُهله کف دَس ِ غلومشاه اگو اییَم بَشِ تو بُرو چیری مگو .....او هم که دگه ابین ایجا اشنیشا کاری اُکن ....راوضی ابو ...اشو مشتی سوغاتی هم اخره بر اگرده تارُم ...
ماییو ن گوشتی با کمک دوداش اَ تیر خونه دولُن * اکُن سوغاوتیون هم اده دس دوداش ...
بلگس اَگو په تو اینان دگه با چه اِتگِن ...؟ ...
ماجرا تعریف اَکُن ...
دوداش اَگو: ایش ! ! * په تو اِتدی که ای چیزون دودات غُلی اشدوزین .بی چه اَ بارش اِتنواگه ؟!
اِشگو: اَله!!...* او جا تو ای شهر غریب با ای غلی زبون باز چطو مشاوستی ا بارش واگیرم !... اَ همی ماییونُمَم واز اَگَشتوم !....حالا مِزِ *بدکاریمِن که غُلی اَ تَرسِش یه پنج کرونی اشدا بِی مو ...مشتی سوغاتی َم بی خار زادانوم اومگِن ! ...توکه جون بی عزرائیل اتنیدا که یه دو کِرونی رد اکنی اگوی ای ککا ایَم بی تو ، تی یه چیری اگی بی خوت .. ..حالا که مو چیزیَم بی خوم اُمنخرین ...سو غاتی بی خارزادانُم اُمخرین.....!
بلگس اَگو : " آخرش که مو زور زبونت نی کنم ...بُرو که هامو غلوشاه گنوکی! تا غُلی دُز اِرَسه و خوم دونُم و او!
۴ اردیبهشت ۱۳۹۶
🚴♀🌴Y.B.Z.
-----------------------------------------
گَنوک: دیوانه
ماویی گوشتی : ماهی بزرگ خار گرفته و نمک زده
بُری لویکُم : ورد الاغ رانی
تَل ِ بر: رشته کوهی کوتاه در جنوب تارم زمین.
کاوَر : کپر
مَهیه : مهیاوه، ماهی آبه..
پوزه دوزون : دماغه دزدان ، جایی بین تنگ زاغ و قطب آباد که دزدان راهزن کمین می کردند ...و تا همین سالها هم مامن دزدها برای کمین کردن چتر باز ها بود
فاولیز: پالیز ، جالیز
کَرکو: خربزه ی کال که طعم مطبوعی دارد
تَنخا : برابر
داکا: حرف تعریف کار و فعل در حال انجام.
ماره خوردو: مهره های ریز شیشه ای زینتی سوراخ دار با رنگهای گوناگون که برای دستبند و گلو بند رشته می کردند.
دولُن، دولَکُن : آویزان
ایش: از کلمات اصواتی برای تشر زدن ، خاک بر سر
اَله : از کلمات اصواتی برای شگفتی
مِز: مزد.
-------------------------------
نوشتار با کمی تغییر و استفاده ی کمتر از آوا نگاری( اُ) و ( اِ) جایگزینی " و" و " ه" مختومه برای مخاطب سنجی.
@avaxt
*تصويرذهنی ازروستای رفيع آباد (مرکز خان تارم زمین) درتابستان ۱۳۴۷*
- نور کمرنگ غروب خورشيد از پس شاخه هاي نخللستان عبور مي كند..باد ملايمي مي وزد همه بر بالاي پشت بام ها در گفتگو و بگو و بخند ..بوي مهيابه* مي آيد.. كسي دارد كشك مي سايد!...ترانه هاي آغاسي از راديو ها در سرتاسر ده پخش است و طنين آوا در انتهاي باغ ها و نخلستان پژواك مي اندازد... گويي همه در يك.كنسرتي با شكوه شركت كرده اند...دختر و پسري در پايين ده سنگ بردرخت كناربرای میوه آن مي زنند..مردي دارد گاو نري از پايين مي آورد .گله اي گوسفند از داخل كشه گرد و خاك كنان به سوي ده مي آيد. . زني مشكي آب بر سر دارد و دارد از پهنابه و در حاشيه باغ بالايي مي آيد.. چراغ طوري* قلعه خان بر بالاي عمارت در حال تلمبه زدن است تا چراغ شبتاب بالاي ده گردد..دو پسر جوان در بالاي پشت بام آماده اند تا مشغول شمارش و پيگرد ستاره ها باشند و در عين حال مشغول آمار گر فتن دختران بالغ دم بخت! .. .در يك دالاني بزرگ عده اي دختركان و پسركان بي پيرايه سرگرم بازي دم چِشكا* هستند..ولوله و خوش و بشي با صداي خنده هاي بلنددر ده حكم فرماست كه گويي يك خانواده صدو پنجاه و چند نفري دور همند.!!.
شب بوی خمینه * و صدای آب می آید ..
فردا یش آب رود خانه جعفرآباد در نتیجه باران موسمی تابستان در بالا طغیان کرده و در کوچه ها را افتاده است . قلعه پایینی ها بیشتر دچار آبگرفتی خانه ها شده اند... خانه ی دُدَکو و فرهاد میرزا خیلی آب گرفته است..
این سیل آمدگی بایسته یک جابحایی در سال ۱۳۵۰ روستا به کنار گلروئیه شد .
۱۰ مهر ۱۳۹۶ - روز مهرگان - روز درگذشت واپسین خان تارم زمین در بالای ۹۰ سالگی.
🚴♀🌴Y.B.Z
........................................................
مهیابه: ماهی آبه – نوعی خوراک بومی که ازپودر ماهی ریز و خشک ( ماهی متوتا) با آب و ادویه درست می کنند.*
چراغ طوری : چراغ زنیوری قدیم.*
: دم چشگا Damcheshaka *
بازی کودکانه قایم موشک .... عده ای در کوچه پس کوچه های تاریک پنهان می شدند و یکی هم به دنبال آنها برای یافتن و دستگیری و زد و گریز..
* خَمینه : بوی باران تابستان
- نور کمرنگ غروب خورشيد از پس شاخه هاي نخللستان عبور مي كند..باد ملايمي مي وزد همه بر بالاي پشت بام ها در گفتگو و بگو و بخند ..بوي مهيابه* مي آيد.. كسي دارد كشك مي سايد!...ترانه هاي آغاسي از راديو ها در سرتاسر ده پخش است و طنين آوا در انتهاي باغ ها و نخلستان پژواك مي اندازد... گويي همه در يك.كنسرتي با شكوه شركت كرده اند...دختر و پسري در پايين ده سنگ بردرخت كناربرای میوه آن مي زنند..مردي دارد گاو نري از پايين مي آورد .گله اي گوسفند از داخل كشه گرد و خاك كنان به سوي ده مي آيد. . زني مشكي آب بر سر دارد و دارد از پهنابه و در حاشيه باغ بالايي مي آيد.. چراغ طوري* قلعه خان بر بالاي عمارت در حال تلمبه زدن است تا چراغ شبتاب بالاي ده گردد..دو پسر جوان در بالاي پشت بام آماده اند تا مشغول شمارش و پيگرد ستاره ها باشند و در عين حال مشغول آمار گر فتن دختران بالغ دم بخت! .. .در يك دالاني بزرگ عده اي دختركان و پسركان بي پيرايه سرگرم بازي دم چِشكا* هستند..ولوله و خوش و بشي با صداي خنده هاي بلنددر ده حكم فرماست كه گويي يك خانواده صدو پنجاه و چند نفري دور همند.!!.
شب بوی خمینه * و صدای آب می آید ..
فردا یش آب رود خانه جعفرآباد در نتیجه باران موسمی تابستان در بالا طغیان کرده و در کوچه ها را افتاده است . قلعه پایینی ها بیشتر دچار آبگرفتی خانه ها شده اند... خانه ی دُدَکو و فرهاد میرزا خیلی آب گرفته است..
این سیل آمدگی بایسته یک جابحایی در سال ۱۳۵۰ روستا به کنار گلروئیه شد .
۱۰ مهر ۱۳۹۶ - روز مهرگان - روز درگذشت واپسین خان تارم زمین در بالای ۹۰ سالگی.
🚴♀🌴Y.B.Z
........................................................
مهیابه: ماهی آبه – نوعی خوراک بومی که ازپودر ماهی ریز و خشک ( ماهی متوتا) با آب و ادویه درست می کنند.*
چراغ طوری : چراغ زنیوری قدیم.*
: دم چشگا Damcheshaka *
بازی کودکانه قایم موشک .... عده ای در کوچه پس کوچه های تاریک پنهان می شدند و یکی هم به دنبال آنها برای یافتن و دستگیری و زد و گریز..
* خَمینه : بوی باران تابستان
*مرثيه اي براي زادگاهم*
آه! روستاي زادگاهم، "رفيع آباد" آنگاه كه ويران شدي آنچه را تو در ياد من جاي داري، بسان افسانه اي شده است. يك بار خاطرات مرا بر آن داشت تا خرابه ات را ببينم. آمدم، كوچه هايت سرد و ساكت بود. رخسار مردان و زنانت، كودكانت، رمه هاي گاو و گوسفندانت همگام با نغمه هاي ديرين در خاطرم زنده شد.
در خانه هايت به جاي آدميان، بوته هاي سمسيل روئيده بود، در خانه اي كه خودم به دنيا آمدم وارد شدم، آن نقطه را كه احساس كردم من به دنيا آمدم و روزي گهواره من قرار داشت، بوته سمسيلي بود و مدتي به آن خيره شدم.
بعدها شنيدم كه مالك آنجا خانه هاي ويران ولي خاطره انگيز تو را زير و رو كرده و بوته هاي سمسيل كه هركدام نماينده فردي از مردمان گذشته بود از دم تيغ شخم گذرانده و تبديل به كشاورزي كرده است. آه! پس ديگر همان نخل هاي پير سر به فلك كشيده شاهاني و درختان كنار يادگار خاطره هاي ديرين ما مي باشد، يا باغ گلي است كه روزگاري فقط بوي دل انگيز گل هاي محمدي اش از آن ما بود و دور نمايت كه از نخل هاي بهم چپيده به كناري پير ختم شده و آن سوتر يك جفت نخل دو قلو ي استوار.
آه روستاي چهارفصل من! همينكه فصل زمستان مي شد شب ها در كوچه هايت بازي" ملا برس "و "بازي سُمسال گَو" راه مي انداختيم. زمستان اگر در حال تمام شدن بود و از باران خبري نبود مراسم چهارشبه "هره ميشكو "انجام مي داديم تا باران بيايد و گرنه مادرانمان مجبور بودند بيشتر به ما "نان كلنگري " بدهند.
شب عيد ميوه كنار براي "دي عيد" مي چيديم و در گوشه اي از اتاق مي گذاشتيم كه او دستي به آن بزند و مايه خير و بركت شود. صبح عيد گرداگرد درهاي خانه هايت نشانه هاي سرخ نفطه مانند با آب گلگ زده مي شد. پي آمد بهار مزرعه طلايي گندم بود كه به قول شاعر بوي آن از آن ما بود. فصل بهار با پراكندگي بوي گل محمدي از باغ گلي بوي خوش "طغول" و "هوار" بر كوچه هايت نويد مي داد. گرما كه مي شد شب ها بازي هاي "كنگ سرخ" و "تك پُرباد" مي كرديم ...
در تابستان شب هاي مهتابي بازي پر جنب و جوش " رو" مي كرديم، بوي خاك و نور مهتاب حالت دلگيري داشت، بازي كه به سر مي رسيد، به "پهنابه "مي رفتيم تا گرد و خاك نشسته بر بدن را بشوييم.
يادي از پهنا به ات به ميان آمد. روز هاي گرم تا بستان در آن تن مي شستيم و بر نوبت زنانه و مردانه آن جر مي شدكه در نهايت تهديد به انداختن لباس ها در آب بود كه اين بيشتر شگرد زن ها بود و گاهي اين تهديد انجام مي شد كه آنهم نه از روي عصانيت بلكه به نوعي سرگرمي طنز آلود و خنده دار بدل مي شد وقتی که مردان با تن لخت از زنها التماس می کردند. كودكان بيشتر درگير اين آماج چه از سوي زنان و چه از سوي مردان مي شدند. بازي آبي "سنگل اجا" ، " غزغزكو" و "ماركوري" از سرگرمي ها هنگام با تن شويي بود.
پاييز، جلوه هاي خاصي از ليمو چيني و پنبه چيني نمودار مي شد. زمين هاي باير آماده پذيرفتن دوباره نطفه هاي غلات، بقولات، و حبوبات مي شدند. بازي هاي" چوب كلي" ، "مايه"، "چهار قاب" ، هم از سرگرمي هاي روز بود.
آه! روستاي كودكي من! اين اواخر مي ديديم كه نسيمي از پيشرفت در تو آشكار شده بود.آموزگاران مكتب كار خود را به آموزگاران مدرسه واگذشتند، بازي " توپا" ( توپ پا) هم در روستا باب شد كه نمي دانيم چگونه اين واژه ناب فارسي به واژه فرنگي " فوتبال" دگرگون شد!
آه! اي زادگاه كهن من! اكنون بگذار تا از تاريخ جدايي خزنده با تو يگويم: ده سال بود كه از برنامه اصلاحات ارضي و الغاي رژيم ارباب رعيتي زير عنوان انقلاب سفيد شاه و مردم گذشته بود. زمانه نوع زندگي كردن در تو را جوري ديگر رقم زد. آبهاي نيلگون درياي جنوب ، فرزندانت را به سوي خود كشاند. آري دريا! چرا كه بر دل آن جزيره بود و بر كنار آن بندر. جزيره و بندر دست به دست هم دادند تا عامل كاري با پول بيشتر براي فرزندانت فراهم كنند. گرچه تورا دوست داشتند ولي با چشماني نمناك از پشت سر به تو مي نگريسته و با چشماني اميد وار از جلو به بندر و جزيره مي انداختند چراكه عليرغم خاطرات خوشت نان مي خواستند! و در اينجا به زعم من اين انقلاب نخستي بود در تاريخ معاصر روستا براي نان ! ( .. انقلاب دوم و سوم نان را پس از اين خواهم گفت) و از اين روي دل به دريا م زدند!
مردانت دست به دامان شركت ها شدند. يادم هست در آن برهه از زمان كودكي به دنيا آمد و تا آنجا كه رسم بود نامگذاري توسط سردمداران ده انجام مي شد. ولي تب داغ كارگري در شهر، والدين را واداشت تا سنت شكني كنند و نام كودك خود را به نام شركت محل كار پدر و جمعي از مردم ده " جهان بين" بگذارند! . جهان بين شركتي بود در جزيره اي دور دست در خليج فارس به نام " لاوان"كه براي كار ساختماني براي پروزه
تاسيسات
آه! روستاي زادگاهم، "رفيع آباد" آنگاه كه ويران شدي آنچه را تو در ياد من جاي داري، بسان افسانه اي شده است. يك بار خاطرات مرا بر آن داشت تا خرابه ات را ببينم. آمدم، كوچه هايت سرد و ساكت بود. رخسار مردان و زنانت، كودكانت، رمه هاي گاو و گوسفندانت همگام با نغمه هاي ديرين در خاطرم زنده شد.
در خانه هايت به جاي آدميان، بوته هاي سمسيل روئيده بود، در خانه اي كه خودم به دنيا آمدم وارد شدم، آن نقطه را كه احساس كردم من به دنيا آمدم و روزي گهواره من قرار داشت، بوته سمسيلي بود و مدتي به آن خيره شدم.
بعدها شنيدم كه مالك آنجا خانه هاي ويران ولي خاطره انگيز تو را زير و رو كرده و بوته هاي سمسيل كه هركدام نماينده فردي از مردمان گذشته بود از دم تيغ شخم گذرانده و تبديل به كشاورزي كرده است. آه! پس ديگر همان نخل هاي پير سر به فلك كشيده شاهاني و درختان كنار يادگار خاطره هاي ديرين ما مي باشد، يا باغ گلي است كه روزگاري فقط بوي دل انگيز گل هاي محمدي اش از آن ما بود و دور نمايت كه از نخل هاي بهم چپيده به كناري پير ختم شده و آن سوتر يك جفت نخل دو قلو ي استوار.
آه روستاي چهارفصل من! همينكه فصل زمستان مي شد شب ها در كوچه هايت بازي" ملا برس "و "بازي سُمسال گَو" راه مي انداختيم. زمستان اگر در حال تمام شدن بود و از باران خبري نبود مراسم چهارشبه "هره ميشكو "انجام مي داديم تا باران بيايد و گرنه مادرانمان مجبور بودند بيشتر به ما "نان كلنگري " بدهند.
شب عيد ميوه كنار براي "دي عيد" مي چيديم و در گوشه اي از اتاق مي گذاشتيم كه او دستي به آن بزند و مايه خير و بركت شود. صبح عيد گرداگرد درهاي خانه هايت نشانه هاي سرخ نفطه مانند با آب گلگ زده مي شد. پي آمد بهار مزرعه طلايي گندم بود كه به قول شاعر بوي آن از آن ما بود. فصل بهار با پراكندگي بوي گل محمدي از باغ گلي بوي خوش "طغول" و "هوار" بر كوچه هايت نويد مي داد. گرما كه مي شد شب ها بازي هاي "كنگ سرخ" و "تك پُرباد" مي كرديم ...
در تابستان شب هاي مهتابي بازي پر جنب و جوش " رو" مي كرديم، بوي خاك و نور مهتاب حالت دلگيري داشت، بازي كه به سر مي رسيد، به "پهنابه "مي رفتيم تا گرد و خاك نشسته بر بدن را بشوييم.
يادي از پهنا به ات به ميان آمد. روز هاي گرم تا بستان در آن تن مي شستيم و بر نوبت زنانه و مردانه آن جر مي شدكه در نهايت تهديد به انداختن لباس ها در آب بود كه اين بيشتر شگرد زن ها بود و گاهي اين تهديد انجام مي شد كه آنهم نه از روي عصانيت بلكه به نوعي سرگرمي طنز آلود و خنده دار بدل مي شد وقتی که مردان با تن لخت از زنها التماس می کردند. كودكان بيشتر درگير اين آماج چه از سوي زنان و چه از سوي مردان مي شدند. بازي آبي "سنگل اجا" ، " غزغزكو" و "ماركوري" از سرگرمي ها هنگام با تن شويي بود.
پاييز، جلوه هاي خاصي از ليمو چيني و پنبه چيني نمودار مي شد. زمين هاي باير آماده پذيرفتن دوباره نطفه هاي غلات، بقولات، و حبوبات مي شدند. بازي هاي" چوب كلي" ، "مايه"، "چهار قاب" ، هم از سرگرمي هاي روز بود.
آه! روستاي كودكي من! اين اواخر مي ديديم كه نسيمي از پيشرفت در تو آشكار شده بود.آموزگاران مكتب كار خود را به آموزگاران مدرسه واگذشتند، بازي " توپا" ( توپ پا) هم در روستا باب شد كه نمي دانيم چگونه اين واژه ناب فارسي به واژه فرنگي " فوتبال" دگرگون شد!
آه! اي زادگاه كهن من! اكنون بگذار تا از تاريخ جدايي خزنده با تو يگويم: ده سال بود كه از برنامه اصلاحات ارضي و الغاي رژيم ارباب رعيتي زير عنوان انقلاب سفيد شاه و مردم گذشته بود. زمانه نوع زندگي كردن در تو را جوري ديگر رقم زد. آبهاي نيلگون درياي جنوب ، فرزندانت را به سوي خود كشاند. آري دريا! چرا كه بر دل آن جزيره بود و بر كنار آن بندر. جزيره و بندر دست به دست هم دادند تا عامل كاري با پول بيشتر براي فرزندانت فراهم كنند. گرچه تورا دوست داشتند ولي با چشماني نمناك از پشت سر به تو مي نگريسته و با چشماني اميد وار از جلو به بندر و جزيره مي انداختند چراكه عليرغم خاطرات خوشت نان مي خواستند! و در اينجا به زعم من اين انقلاب نخستي بود در تاريخ معاصر روستا براي نان ! ( .. انقلاب دوم و سوم نان را پس از اين خواهم گفت) و از اين روي دل به دريا م زدند!
مردانت دست به دامان شركت ها شدند. يادم هست در آن برهه از زمان كودكي به دنيا آمد و تا آنجا كه رسم بود نامگذاري توسط سردمداران ده انجام مي شد. ولي تب داغ كارگري در شهر، والدين را واداشت تا سنت شكني كنند و نام كودك خود را به نام شركت محل كار پدر و جمعي از مردم ده " جهان بين" بگذارند! . جهان بين شركتي بود در جزيره اي دور دست در خليج فارس به نام " لاوان"كه براي كار ساختماني براي پروزه
تاسيسات
نفتي كارگر مي پذيرفت. آن جزيره با آب و هوايي كه در اثر گرما " گربه" هم به سختي زندگي مي كرد، مردم آبادي را به سوي خود كشاند و بيشتر مران تو، زنان، كودكان و مادران خود را در پناه و سايه نخلانت رها كردند و به آنجا رفتند. مردان سرگرم كار در فرسنگ ها راه دور و زنان منتظر دست آورد آنها و نامه هاي تسلي دهنده آنان. پسرك نامه نويس و نامه خوان مقيم تو هم آخر سر، پايش به جزيره كشيده شد! و در آنجا شاهد بود كه مردم برهنه، گويي در برابر خورشيد ذوب مي شدند! پسرك دلش برايت پر مي زد و اوقاتي از كار گريزي مي زد و برلب درياي نيلگون رو به سمت و سوي تو، به ياد تو و نخل هايت و دختركان معصومت در حسرت فرو مي رفت.
آه! زادگاه فراق انگيز من! زماني از يك پايان فصل كاري، مردانت به سوي تو مي آمدند با موها و ابروي هاي بور سوخته شده از گرما و آثار گرمازدگي بر بدن! و از طرفي گويا مرهم شهر زدگي بر اين زخمها پاشيده مي شد و آثارش بر سرو روي فرزندانت آشكار شد. خش خش شلوارهاي برزنتي به نام " بنز" كه مد روز شده بود در كوچه هايت مي پيچيد.
آه! زادگاه بيچاره من! عجب! گويي طبيعت هم مثل اينكه از تو به تنگ آمده بود تا رودخانه مجاورت در يك تابستان طغيان نمايد و سيل در كوچه هايت به راه افتد! مردم، خانه هاي تو را به فاصله چند كيلو متري انتقال دادند كه شايد تورا نگه دارند و اين بار هم تو سفر كردي در چند قدمي تا نه تو و نه ما همديگر را از دست ندهيم! اما سفري از سر ناچاري بود و گويي اين جسم تو بود تا جا بجا شود. روحت با روح جمعي مردمانت در آنجا افسانه وار ماند. گرچه خانه هاي گلي رها شده قديمي ات از زمزمه آدميان تهي و از زوزه شغالان پر شده بود! اما آنجا كه مي رفتي سكوتي سرشار از فرياد ي بود كه جمجمه سر را مي تركاند!
آه روستاي رميده من! تو از جبر روزگار و سيل بي رحم ،موهبت هاي طبيعي نوازش باد بر شاخسار درختان نخل، كنار و سپستان، افشاندن بوي گل محمدي و بهار نارنج بر دامانت از دست دادي و اينجا در برهوت شوره زار كه جز درختان گز تورا ياري نمي كردند گرفتار قهر طبيعت ديگر شدي و تن به طوفان هاي متوالي دادي ! اين بار زمينه ساز انقلاب دوم نان در تو شد تا تا نه اينكه براي كار فصلي بلكه موقعيتي شد تا براي هميشه مردم با زن وبچه دل به دريا بزنند!!
اين بار دريا بندري را كنار خود پرورانده بود به نام " بندر عباس" كه مي رفت تا موقعيت سوق الجيشي خود رابيابد پروژه هاي مختلف يكي پس از ديگري پديد آمد . فرزندان تو هركدام به نحوي گوشه اي چسپيدند و اغلب آنها خانه هاي كوچك نيمه ساخت دولتي را به خانه هاي گلي و گل و گشاد تورا ترجيح دادند و ساكن شدند. پدري كه توسط پسرش به شهر و اين خانه ها كشانده بود، به پسر نهيب زد كه آنجا دشت و بيايان در اختيارم بود اينجا مر آوردي كه داخل قوط كبريت زندگي كنم!.
شغل ها و وسيله ها با آمدن در شهر تغيير كردند. مثلا" لشكري كه با الاغ از رفيع آباد به جعفرآباد مي رفت با اتوبوس ۳۰۲ از بندر به شيراز مي رفت، علي حسين غلامشاه كه با گاوش درسياهي شب از كنار قبرستاني عبور كرده بود و زهره ترك شده بود، حالا مي ديدي كه در سياهي شب با وانت بارش به قولي دول و دنيا ( سرتاسر شهر و بيرون از شهر ) را براي كرايه كشي در مي نوردد .
با آنكه وقتي با تو بودند وضعيت اقتصادي آنها كه معمولا" بر حسب سواد و سر و زبان يا تملق با ارباب و استعداد كاري سنجيده مي شود آنقدر شكاف ايجاد نكرده بود كه به اينجا برسد تا از هم فرار كنند. ديدارها و ملاقاتها كمتر شد و يك نوع بيگانگي ناخواسته بين فرزندانت ايجاد شد. در اين شتاب شهري تعارفات كليشه اي و بي روح نظير" بفرما در خدمت باشيم" ،
" خوب. مزاحم نمي شويم" ، " پس با اجازت" ، " امري، فرمايشي نيست" و ... براي فرار از مهلكه رواج يافت.
آه !زاد گاه بي رمق من! از الغاي رژيم ارباب رعيتي گفتيم. اكنون رژيم شاهنشاهي هم با قدمت ۲۵۰۰ ساله اش با انقلاب اسلامي برچيده شد. جنگ۸ ساله تحميلي روي داد. اينجا در اين بندر و موقعيتش يك دگر گوني در وضع كاري و اقتصاد مردم پيثش آمد، كار تجارت در اينجا حرف اول مي زد و از صنعت جلو افتاد. دريا براي سرازير شدن انواع و اقسام اجناس خارجي باز شده بود. بيشتر فرزندانت مانند دگر جایایان ترجيح دادند كه كار آزاد و تجاري را دست و پا كنند و اينجا خارج از تو انقلاب سوم نان براي فرزندانت به راه افتاد و اين بار ديگر واقعا" دل به دريا زدند!!!
مسير دريا شده بود براي قايق داراني كه جنس از آن ور آب مي آوردند. ديگر نه زور بازو ملاك بود نه تحصيلات. چه بسا كساني كه مي گفتند مدرسه رفتن به چه درد مي خورد؟ ؟ هركس با سرمايه اش كه مي توانست از خم وچم راه ها بگذر نانش توي روغن بود. كساني از پول باد آورده به جايي رسيدند كه خودشان از مستي ثروت
آه! زادگاه فراق انگيز من! زماني از يك پايان فصل كاري، مردانت به سوي تو مي آمدند با موها و ابروي هاي بور سوخته شده از گرما و آثار گرمازدگي بر بدن! و از طرفي گويا مرهم شهر زدگي بر اين زخمها پاشيده مي شد و آثارش بر سرو روي فرزندانت آشكار شد. خش خش شلوارهاي برزنتي به نام " بنز" كه مد روز شده بود در كوچه هايت مي پيچيد.
آه! زادگاه بيچاره من! عجب! گويي طبيعت هم مثل اينكه از تو به تنگ آمده بود تا رودخانه مجاورت در يك تابستان طغيان نمايد و سيل در كوچه هايت به راه افتد! مردم، خانه هاي تو را به فاصله چند كيلو متري انتقال دادند كه شايد تورا نگه دارند و اين بار هم تو سفر كردي در چند قدمي تا نه تو و نه ما همديگر را از دست ندهيم! اما سفري از سر ناچاري بود و گويي اين جسم تو بود تا جا بجا شود. روحت با روح جمعي مردمانت در آنجا افسانه وار ماند. گرچه خانه هاي گلي رها شده قديمي ات از زمزمه آدميان تهي و از زوزه شغالان پر شده بود! اما آنجا كه مي رفتي سكوتي سرشار از فرياد ي بود كه جمجمه سر را مي تركاند!
آه روستاي رميده من! تو از جبر روزگار و سيل بي رحم ،موهبت هاي طبيعي نوازش باد بر شاخسار درختان نخل، كنار و سپستان، افشاندن بوي گل محمدي و بهار نارنج بر دامانت از دست دادي و اينجا در برهوت شوره زار كه جز درختان گز تورا ياري نمي كردند گرفتار قهر طبيعت ديگر شدي و تن به طوفان هاي متوالي دادي ! اين بار زمينه ساز انقلاب دوم نان در تو شد تا تا نه اينكه براي كار فصلي بلكه موقعيتي شد تا براي هميشه مردم با زن وبچه دل به دريا بزنند!!
اين بار دريا بندري را كنار خود پرورانده بود به نام " بندر عباس" كه مي رفت تا موقعيت سوق الجيشي خود رابيابد پروژه هاي مختلف يكي پس از ديگري پديد آمد . فرزندان تو هركدام به نحوي گوشه اي چسپيدند و اغلب آنها خانه هاي كوچك نيمه ساخت دولتي را به خانه هاي گلي و گل و گشاد تورا ترجيح دادند و ساكن شدند. پدري كه توسط پسرش به شهر و اين خانه ها كشانده بود، به پسر نهيب زد كه آنجا دشت و بيايان در اختيارم بود اينجا مر آوردي كه داخل قوط كبريت زندگي كنم!.
شغل ها و وسيله ها با آمدن در شهر تغيير كردند. مثلا" لشكري كه با الاغ از رفيع آباد به جعفرآباد مي رفت با اتوبوس ۳۰۲ از بندر به شيراز مي رفت، علي حسين غلامشاه كه با گاوش درسياهي شب از كنار قبرستاني عبور كرده بود و زهره ترك شده بود، حالا مي ديدي كه در سياهي شب با وانت بارش به قولي دول و دنيا ( سرتاسر شهر و بيرون از شهر ) را براي كرايه كشي در مي نوردد .
با آنكه وقتي با تو بودند وضعيت اقتصادي آنها كه معمولا" بر حسب سواد و سر و زبان يا تملق با ارباب و استعداد كاري سنجيده مي شود آنقدر شكاف ايجاد نكرده بود كه به اينجا برسد تا از هم فرار كنند. ديدارها و ملاقاتها كمتر شد و يك نوع بيگانگي ناخواسته بين فرزندانت ايجاد شد. در اين شتاب شهري تعارفات كليشه اي و بي روح نظير" بفرما در خدمت باشيم" ،
" خوب. مزاحم نمي شويم" ، " پس با اجازت" ، " امري، فرمايشي نيست" و ... براي فرار از مهلكه رواج يافت.
آه !زاد گاه بي رمق من! از الغاي رژيم ارباب رعيتي گفتيم. اكنون رژيم شاهنشاهي هم با قدمت ۲۵۰۰ ساله اش با انقلاب اسلامي برچيده شد. جنگ۸ ساله تحميلي روي داد. اينجا در اين بندر و موقعيتش يك دگر گوني در وضع كاري و اقتصاد مردم پيثش آمد، كار تجارت در اينجا حرف اول مي زد و از صنعت جلو افتاد. دريا براي سرازير شدن انواع و اقسام اجناس خارجي باز شده بود. بيشتر فرزندانت مانند دگر جایایان ترجيح دادند كه كار آزاد و تجاري را دست و پا كنند و اينجا خارج از تو انقلاب سوم نان براي فرزندانت به راه افتاد و اين بار ديگر واقعا" دل به دريا زدند!!!
مسير دريا شده بود براي قايق داراني كه جنس از آن ور آب مي آوردند. ديگر نه زور بازو ملاك بود نه تحصيلات. چه بسا كساني كه مي گفتند مدرسه رفتن به چه درد مي خورد؟ ؟ هركس با سرمايه اش كه مي توانست از خم وچم راه ها بگذر نانش توي روغن بود. كساني از پول باد آورده به جايي رسيدند كه خودشان از مستي ثروت