*شیرزن تارمی و مغول دختر درآگاهی*

۵

مغول دختر که شیفته کار و تلاش بی یک کار مُندنی بو ا ایکه یه مرد جوون هم رکابش شی ابو تو خیالش مجسم اشکه که اگه ای مرد یه کَنگِ کارش اِگی ابو پایه ی یک عشق پایدار هم همرا با پایه ی جوِغ ساروجی اریزه ...

مغول دختر همی طو که جذب وَجَنات جوون آبشوری ابو ، با نیم چهره ای خندونه و بزرگمنش اگو : اسمت کین ؟

جوون سینه اده جلو : میر عبدُل ‌‌‌.‌‌...تو خونواده ی ما همه " میر او" بودن و اَ او نگهبونی شاکه
بی همی میر همیشه جلو اسممنن.

مغول دختر اِشگو : مو دمبال رو دادن ساز و کار بی نخشه بودم که حالا اگه بخت یاری ابو و تو هم اَ درونه ی غیب پیدا گشتی ( خنده ) و به قول ای بایی که ایجا نشتن شاید پیر غیب بی تو وادار اشکن اومدی دمبال مو ...مُبشا کار اکنیم نور علی نور ابو ..‌
اَ بابت پولش خیالی نی ..‌بی ایکه میراثی که اَ دی بام امگفتن بی جاودونگی روح و روانشون می ای کار اکنم .
حالا اگو بَی تهیه ی ساروج کجا بهترن آهک گیر بیوریم ‌‌ و چیزون دگه..

- آهک که تو همی نزیکیون که شگون : " کفه ی شَمویی" ماشا گیر بیوریم ...به تهیه ی گو‌گُو * هم بی درهم کردن با آهک بی سفتی ساروج ماشا بی خیلی از زنون که جم اکنن بی تش و دود، ازشون اخریم .

مغول دختر اگو په اشیم تا گاه روشنین تا جائونی که لازمن قدغن اکنیم بی یُوردن آهک و خاک رس و به قول تو " گوگَو" ...تو محلی که ساروج درست اکنن ...البته با شیرزن تارُمی هم هم شُور ابیم ‌‌‌ که کضیه اش اگوم بهت ‌...پهلو حموم خزینه کعله ی تارم محل خوبین سنگ ساروچ کوبی ولمی هستن و پُله ی حموم هم زیادن ...

میر عبدل اگو مو چند تا آدم با خرون کاری از آبادی " شاه ذکریا " سراغ اومن ، بی گوگُو جم کردن ماشا از دهاتون دور و بر بی زنون اسپاریم ..‌

***

دو تا سوار کار جوون زن و مرد اسپون اَ چُهار اَدِن و آبادیون سر راه بیو از اولین آبادی که سیودر ( سید جوذر) بو تا گنج بالا و بر افتو و بر غنی سفارش گوگو ادن ...
میر عبدل اگو تو ای کشان دورو بر خوب از اوُ بارون لا * اشبستن که ابو جم اُکنی با آهک بهم اِزنی ..‌‌

طبیعت خدا دادی همی چی تو دَسِ آدمون اِششتن ...مهم آدمونن که از ان خوب بهره اِوَرِن !

تو ای منتکه معدن گچ ، گِلک ، نمک و همی چی هن.‌

....ادامه اشه

---------------
* گو گُو Googow : فضولات خشک گاو که در گذشته برای آتش زنی هیزم و بهره وری بهینه برای سفت و با کیفیت کردن ساروج با ملات آهک و خاک رُس کوبیده و مخلوط می کردند.

🌴🚴‍♀ Y.B.Z

@mehreganzanin
@avaxt

*شیرزن تارُمی و مغول دختر دراگاهی*

۶

همی طو که داکا اسپ چاهار شادا نزیک بِرَسِ بوئینی مغول دختر اگو ویستا ..‌ میر عبدل اویسته ...اگو : ایجا مو دیروز یه دُختی اومدی که اشگو مو اسمم شیرزنن و قصد همی کار اشبو ..

میر عبدل اگو : بله آوازه ش اومه که بی گِفتن لَکَب شیر مرد شَی دس بی ایکار اِزن ..‌

مغول دختر اگو : په چطو دمبال او نرفتی که باهاش کار اُکنی ...؟

میر اگو : او اُنگاری طِری شهدادی رَن و از او جا همراهی طلب اِشکِن.

مغول دختر اگو از جد و آبادم همی طو مشنفتم که ای اُو ( آب) بَی ایکه روون و زاینده ن از کدیم تو اَوختون اسم اش با زن بودن و هر جا اوون رد پوی زن هستن ...و ما شاید در واکع یکی هستیم تو وجود هامو ملکه ی اُو که "آناهیتا" شگون ...از پیشتر و تا بعدن ابینن که هر جا چِشمه ای و جوغی هستن اسم زنی هم همراش هن..‌

کعله ی تارُم برابر ابو او جا دود کوره بلند بو ...اُنگاری بساط ساروچ پزی روون..‌.‌
مغول دختر اشو تو گود ساروچ کوبی ابین سنگ‌ ساروچ کوبی با صدایی که دل زمین ادروشونه * اَ دُم دو تا نرگویی نَرگَت * اَ سُرُن و مَلاتِ ساروج اورزونن

یه پُرَی تو بحر ای کار شگفت زده امونه ....

میر اگو : او برکه درازی که نظیرش پیدا نی بو هم ابینی با سنگ و ساروج شوساختن‌‌‌‌‌‌...که تا کِیوم ِ کِیومَت امونه ...

نگهبو بونن ۲۴ برج کعله بی همدگه رد و بدل اکنن که مغول دختر َم اومن ...

مغول دختر اشو در کعله و اگو مَی اِشُم پهلو حاکم ....

گُرگین میلاد لاری که داکا اَ کموتر خونه دیدن شکه ابین که دُختی با جلال و جبروت همرَی مردکه ی جوونی ایا ... چِشُنِش گِرد اَکُن و بابا دگه ای هامو داختن اومه ؟ ....مغول دختر اَ اسپ پوین اَیا و تعظیمی اَکن ...

گرگین میلاد اگو : ابین که یکی دِگن و اَگو: شما ای زنون نه که توی حکومت اَ بارِ ما واگیرِین !

مغول دختر ( باخنده) : خیالتون راحت اُبو ما دمبال جاه و مَکام نیستیم ...!

گرگین میلاد : حتمن تو هم تَی جوغ اِکشی و ساروج درست اکنی ؟ ... یکی دگه هم اومه بو و اشگو مو شیر زنم مَی شیر مرد ابوم ..

مغول دختر : او از پوین و مو از بالا او از پرآبدین و مو از خُشن آباد مُوی او ون که پخش و پُلا ابو و هدر اَشو سرازیر اکنیم تو منطکه ...مِثِ همی اُو گُلم سوز پوشون که داکا اَیا چار مدور ای کعله اگرده و اریزه تو برکه دراز ...

گرگین میلاد : خیلی کارِ خوبی اکنین ...از کدیم اَگُن : اوُ و آبادی ...حالا توهم تَی رو دَسِ مردِکان اِزنی و لَکَب شیر مرد اِگیری ؟ ..‌

مغول دختر : سَرِش اندازه بالا و با خنده اَگو : نه ! مو مغول دخترم ، مُی یَک مغولی خُب ابوم ...( حالتش عوض ابو و با یک احساس پشیمُنی اَ تاریخ ) آهی اَکشه و انگاری تو عمق تاریخ زیل ابو و اُگو : درست بر عکس ویرونگر ی که با اسم مغول صفت مردونگی بی خوش اشدونوست ، مو با آبادگری مَی دست کم صفت زنانگی که همیشه تو ذهن مردم معنی خفت و سر افکندگی اده ، سربلند اکنم ...اگه او شبرزن هم شَی لکب شیر مردی اِگی فلسفه ش نشون دادن یک صفتن نه جنسیت !!.

🚴‍♀🌴Y.B.Z

@mehrganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر دُراگاهی*🌴

۷
شیرزن با همراه خوش اَ درازی راهونی که اَ تو سینه ان کوه اُو راهه اِشَن اَ گذره اَ کوه موورون شِگی تا گردنه ی تنگ ِ زاغ تا بیا میونکوه ، ...دِلش شیستی بالای ای کوه گهکم که اَ او سرش تا کوه هماگ و چِنگَک* تَشکِرد بلندترین جِنگَک کوه منطکه تا ارسه به دریای بندرن اِشو و دَرَم دَشت تارُم زمین اَ طِرَی روز آ کوه رُو و منطکه ی جُلگه ای فارغونات اَ طِرَی رور اَ در اومده ابین که چه دنیایی اِشستن . شیر زن با همراش ای دِرازی راه با سنگ چین علامت اهله ...
پوزه ی نمکی که ارسن اویستِن تو دشتی که سر تا سرش سفید اَ نَمَکِن تا شَهماتیشون* واز اُکُنن انین سرفه* پهن اکنن و مهد ابریم نونون مهیه* روغنیش باز اکن اخورِن ...تموم شَهماتی هر دو تَیشون انگاه تو سَیلی که ا رو کُوَّت کَلبِن رفع اَبو ...دوتا نگایی که اُنگاری با مَثَلِ اُمروزی مِث ِ دو تا فاز مثبت و منفی بَرک ( برق) بهم شَخا تا روشتایی و انرژی آده .
شاید اَ ای نگاه ، مهد ابریم عشغی تو جونش اَفتا تا مِثِ فهراد ( فرهاد ) کوهکنی ابو که همه ی کَوَّت و زور و بازوش رو ای کار بهله و همری شیر زن کوه تا کوه جوغ اِکن ....ولی چیزی که بی او الان هستن دَس مُزین که بَی خانوادش مهمن و چیزی که بی شیرزن مهمن عطش سیری نا پذیری انجوم دادن شاهکار جوغ کنین و رسیدن بَی مَکام " شیر مرد" ن .

چاشت خوردنشون که تمون ابو مهد ابریم کلی* اوویی ایاره سر کَلی پوین اَگی او اریزه تو گُوگِ شیر زن اوُ اَخا و شیرزن سرش بالا اکن و جون گرفته اُنگا ، خنده ای اَ رو کَرامندی * مهد ابریم اکن و اگو امیدوارم ای کار اَ سامون اِگی و مو تلافی * اُکنم اَ زحمتونت ...

مهد ابریم با خنده اَگو : حالا تو لَکب شیر مرد اتگه تو دِگه چه لَکَبی بَی مو اَدی ؟

شیر زن اَگو : پَهلوون ! ...خوبن ؟

مهد ابریم اَگو: بَی مو همی که کنار همچون شیر دختر ی مِثِ تو که شُی دَس اَ کار ی گُتی اِزن که باعث آبادی منطکه ی خومون او بو خوش یه دنیا ارزش اِشستِن !

مهد ابریم گَپِش توُ اَده و اَگو افهمی خومون جا اَ رو پوی مارکوپلو مُهشتن که اَ همی طِران اومن ؟

شیرزن : په تو هم افهمی که مارکوپولو اَ راه رَد گن ؟

مهد ابریم : تو او جای ما بی کسی که درازی راه اَشو اَگون که : " پوهَک ! * ....اُنگاری مارکوپولون !

هر دو تا خنده ای از سر شوق و امیدواری اکنن‌..‌‌

دُمباله اِشن ....

🐎🌴Y.B.Z.
-----------------

*واژه نامه*

* چِنگَک : قله
* شَهمات : خسته و کوفته
* سُرفه ؛ سفره ( گویش قلب شده )
* کَلی : مشک کوچک
* کِرامندی : بزرگمنشی
* تِلافی : جُبران
* پو هَک : از اصوات تعجب از کار کسی که مایه ی غبطه یا حسادت کسی باشد.

@mehreganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر دُراگاهی*🌴

۸

شیر زن سر راه بُی یه بَیله ای اَ آدم تو سینه ی کوه برخورد اکن . مهد ابریم اگو اینان آدمونین که اَ ای راه او راه بَی ای طره بی خوشون از ترس باج و خراج ندادن ایجا پرکنده شکردن و دمبال اَو او آبادی اگردن .

روبرو که اَبِن با هَمده گَپ ازنن . آدمونی که اگون اَ طِری بَشکرد و رودبار اومدستیم و گپ زدنشون هم بُری فرک اشه با ایجا و ‌با سختی بُی هم افهمونن ، اَگُن : ما دمبال چِشمه ی اوُیم که جا منزل اکنیم .‌
شیرزن اگو : ما هم دمبال اییم که اوون سرگشته تو جوغ شُکنیم تا وِلو تِلو نبو .‌‌اگه شما دمبال جا منزل و آبادی اگردین ما ماشا جاهونی همی دور و بر هستن که نشونتون آدیم و بهدشن تاشا با ما کار اُکنین .
سر دسته شون اگو : حتما" ما که ما یه جای منزل اکنیم و زندگی اکونیم کار و باری هم اکونیم .

مهد ابریم که از بیخه ی گله گاه تا کَّل ای منطکه کوه و دشت تارُم و فارغونات گَشت بو و مث ِ کف دستش ششناخت جایی هامو نزیکون پر آبدین و سات آبا براشون در نظر اگی و شاگو الاونه شما همی جا ابین تا ما اشیم او پِل کوه ، طِرَی فارعونات بر اگردیم .

شیر دختر و مهد ابریم اَشِن تا اَ گردنه ی قطبی تا ابن و اَرَسِن دورودی جایی که باید مسیرشون توُ آدِن اِشِن طِرَی فارغونات .‌.تو ای مسیر که اَومَدِن هر جا اوُ رایی و چَک و چِشمه انی شادی چند تا سنگ رو همده کوپ شاکه و نُشونی شاهِشت . اوباد نمک ، اوُباد گُمپون ، کَنات گهکُم ، اوُباد گُدار . ای چِشمه و اَوُبادون هر کدومی انگاری یه معبد و زیارتگاهی بو بی شیر دختر و روبرو هرکدام دَسُنِش با حالت شکرگزاری رو هم شَهشت و وردونی بَی خوش شخوند .

وارد منطکه ی فارغونات که بودن ، سر راه آبادیونی ابینن که اُنگاری خیلی وخت نبون جا و مکان شُگِن ...شَمیل ، جائین ...دهنه ی میمند و دامنه ی کوه جایی ابین که لازمن جوغ ساروجی اِکشه.‌.
تو خود مرکز فارغون که اَرَسن رو ونه کعله ی حاکم اوجا اَبِن .... حاکم بی ایکه آوازه ی شیر دختر ششنُفت بو با پذیرایی گرمی که اشون اَکن با نارنگیون نافی که اَ تو باغ شُکند بو هم پذیرایی شاکن‌

شیر دختر اَ کاری که شَی اُکُن اگو .‌‌‌..

حاکم با شوخ طهبی ( شوخ طبعی) اگو : مو هم مِثِ حاکم تارُم هیچ کاری به کارِت اُمنی ....تو تَی لَکَب " شیر مرد" اِگیری و ر‌و دَسِ ما اِزَنی ....فکط ای تُگُم که جوغ که تَی اِکَشی اَوَُنِش اَگه اِی طِری باغون ما بیا و نارنگیون خوبی ابو ، یه باغی بَی خوت ادیم .

پس اَ دیدن منتکه ی فارغون اَ رایی که اومه بودِن بر اگردن ...تا اَرَسِن به هامو جایی که کبیله ای دمبال جا منزل بودِن ، مهد ابریم بَی رئیس کبیله شون اَگو رَد ما اگرین بیین تا ارسین بی نزیکی سات آبا .

رییس کبیله با چند نفروشون اَیان اوجا ...مهد ابریم جایی نُشُنشون اَده که سه تا چشمه اَ دِل سینه کوه بون که بعدن اسمش اهلن : سه هَک ( سَهک) .

مهد ابریم اگو خیلی خوب گه ای آدمون خیلی کاری و زرنگ هستن خوب شاشا کنگِ کارمون اِگیرِن و خوب جایی هم بی اینان مویُو ...

دُمباله اِشن ....

🐎🌴Y.B.Z.
-----------------

@mehreganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر دُراگاهی*🌴

۹

معول دختر با همراهی میر عبدل همی چی اَ کارگر ، آهک ، گوگُو معین اِشکن. خرون چابک سوار و کاری هم اَ طری شاه ذکریا و فورگ گیر شیوردن ، چنتا مرد کاری هم دوکه* ی پهن و نرگتی پیدا اَکنن و شرو اکنن بی گرد کردن ‌بَی ساروج کوبی . گود گِردی هم جلو کعله ی دختر اَکَنِن که توش ملات ساروج اکوبن ....زنون دور و بر دُرآگاه کوپه کوپه گو گُو با تاکو * ایارِن اریزن پوی کار ، خرون از کَفه ی شمویی آهک ، لِردی* لِردی اَیارِن
صِدی چَنگِ زَنون بَی نشونه ی سر گرفتن کار بلند ابو و افته تو کوه .
پُری خر هم گلِ لا اَ طِری لاور و گنج بالا بار ازنن ایارِن .

مغول دختر مِثِ مهتابی روشن اَ بالای کعله روبرو آدمونی که چار مدور دامنه ی کوه جم گه بودن با صِدَی بُلند شُرو اَکُن بُی گَپ زَدن :
" خداوند بارون رحمتَش اَ ما دریغ نی کُن اُگه ما اُ جون و دِل تَکّلا اُکنیم که ارزش چکه چکه او ادونیم ...اَگون اُو و آبادی ...مو تو حانواده ی گُت گشتم که همه نگهبون او بودن ...او روون روشنایی شادونست ، اُو زُلال نِشونه پاکی ، راستی و صاف و یکرنگی شادونست . تو رایی بودن که پشت اندر پشت سوگند شُخابون که بَی او و آباد کِردن خدمت اُکُنن ...مو ای بیرَک آبی که بالای کعله به نشونه ی حرمت اُو نگه داشتن بر افراشته امکن اَ بی بیم و دیم بَی یادگار رسین و اونان هم همی طو دَی بَی دَی ( مادر اندر مادر ) بَی دَی گَت ( زاینده ی بزرگ ) که اناهیتا اسمِشن و ایزد بانوی او شَگون اَرَسه .. ما زنون باید بَی خومون اُبالیم که ذاتمون زایش و آفرینندگین . ( چَنگِ زَنِکان دگه بلند ابو که انگاری کوه هون ادروشه ) ...
مو اومدِستُم تو ای منطکه بَی ایکه کوهونی هستن که کنارانوشون کَشه انِ گُت و کوجک درست گَن ...که مسیرشون تا جاهونی کور ابو و معلوم نی بو اوون اَ کجا اَشو و اَزِش اِسنقاده نی بو . ای نِشون دِهنده مَلَکه ی اوون که ما چِش بینا موبو تا طوری اوون نگهَبونی اُکنیم که ته زمین نَشو . همه جا که نی بو چاه اِزنی ...با یاری آناهیتای بزرگ و توکل بر خدا کارومون جلو اَبریم ....مو از منطکه ی درآگاه با شیرزن تارُمی دو رکیب ِ مبارکی هستیم که هرکدوم تلاش اکنیم ا دو تا سمت و سو او اُ بلندی بیوریم پَوین ...هیچ ادعای حاکم شدن مونی و ما میراث دارون ملکه ی اَو هستیم، مثِ دو تا روح تو دو بدن ...‌برکت باد آب و آبادی !
بَیله ی آدُمون سراپا گوش:

" *برکت باد آب و آبادی*" !!

دُمباله اِشن ..

🐎🌴Y.B.Z.
-----------------

*واژه نامه*

* دوکه : سنگ بزرگ
* تاکو: ظرفی حصیری
*لِردی : کیسه ای دو لنگه ای بهم پیوسته برای حمل بار که از وسط روی الاغ قرار می گیرد.

@mehreganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر درآگاهی 🌴

مغول دختر و میر عبدل تو دامنه ی کوهون دهستون اَ سر یه کَشه اول بسملا شرو اکونن بی جوغ کشی . یه پورَی* مردکان بیل و کِلنت* دار جوغ اکنن و یه پورَی مردکان کارگر سنگ اَیارِن و زنون کارگر َم تاکوون ملات ساروج پشت سر هم اَیارن ..مغول اونگاری خوش یه پا اُستان . جومَش جَم اَکن و با چادری محکم دور کمرش ابنده ، ماله دس اَگی ساروجونی که زنه کان پشت سر همده کوپ اکنن با ماله پهن اکن ...میر عبدل َم جاهونی که لازمن سنگ اهله .

جعفر دراگاهی وقتی افهمه که یه دختی دس و پا ور اِشمُشتِن داکا جوغ ساروجی اکشه اَ رَگ ِ مردونگیش وَر اَخا ، اَشو خَرِ سوز کِبرسیش ( قبرس) شال اَکُن ، لِردی روش اندازونه ، چارتا دول* اوُیی جَم اَکُن دوتا تو ای لنگه لِردی و دوتا تو او لِنگه لِردی اهله اشو پوی گود ساروج دُرسس کنی ...بَی بیل دارون اگو اَله اریزین توش تا ما هم یه کنگ* ِ کار اِگیریم زشتن زنه کان کار اُکونن و ما کمک ندیم !
شَگون : ای بابا مَکُن ای جعفر ای خر با ای بار ای سر اَ بالَی کوه کمرون و سنگلاخی نی کشه ...
جعفر اگو شما اریزین چه کار تُهن بَی خر مو دَس کَم تو گِن اونگا ؟

جعفر همی طو سر اَبالَی ابو و خُرده تِرکه ای اَ در کین خر ازن تا یه پُرَی راه خر سُست اَبو ..جعفر هی لُه دوپکی* شده تا خر پاش اَ پس یه دوکه سنگی اخا و غُر و داپی * اَفته و سُچَک ازن !
جعفر هرچه دُمب خر اَکشه بالا و با ترکه شَزَن پا نی بو ...دولونِ مَلاتی با زحمت یکی یکی پوین اَگی و دوباره هر کاری اکُن اِفاکه* ای نی بو . خر بُجِش* اِشکن بالا و کوتون دماغش فرت فرت باز و بسته اکن .
جعفر با خُش اگو: اِتدی چه دید و رسوایی ...حالا اگه زنه کان اِبینِن !
بَیله ی زنون که ملات شُرسوند بو اَ راه رسیدن تا شودی همه کهکاک *شوشکه ...یکی اشگو ای جعفر ای جا هم تَی پهلوونیت گل اکن ...گمون اِتکِن تو موغون دُر آگاهن که گُلتون * خرما بار اکنی و درازی روغونه اَ چُهار * ادی ؟
جعفر اگو: حالا ما موستی اَکمک شما بییم ...

یکی از زنون اگو : حالا راستش اوگو دلت تو مغول دختر رن یا پا کمکی ما اومدستی ؟
زنه کان : غش خنده .‌‌‌...
جعفر : خنده .‌‌حالا بیا! ...حا لا که شانس ما خرمون پا اشزه !

اگون : کار خوبیت اتکه ، حالا بیین تا بی خر بلند اکونیم .. ...
همه گِلکی * بَی خر بلند اکنن و هامو جا شَوَیستونن .سه دول ملات هرکدوم اَ زنون رو سر اهلن یه دول هم جعفر اهله رو دوشش سر اَ بالا ابِن ...

تا اَرِسن پوی کار دولون خالی اکنن و ماجرا تعریف اکنن ..

مغول دختر ماله ش بالا اَکن و اگو خیلی خوشال ابوم که شور و شوق همکاری بی ای کار تو منطکه ابینوم‌.

جعفر محو زیبایی و جسارت کار مغول دختر اَبو.


دُمباله اِشن ....

🐎🌴Y.B.Z.
-----------------

*واژه نامه*

* پورَی : پاره ای
* کِلِنت: کلنگ
*دول : دَلو- وسیله آب کشی ، شل و گل کشی
* کَنگ‌: کتف ، پهلو - کَنگ ِ کار گِفتن : گوشه ای از کار را گرفتن
* لُه دُپَک: هل دادن
* غُر و داپ : صدای افتادن چیزی
*افاکه : افاقه ، تاثیر
*بُچ : دهان بیرونی
*کَهکاک : قهقهه
*گُلَت : ظرف حصیری برای نگهداری خرما
*چُهار: دواندن چهارپایان
* همه گِلَکی : همگی ، همه جانبه






@mehreganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر درآگاهی* 🌴
۱۱

آوازه شیر زن تو تارم زمین طوری بالا رَن که گرگین میلاد حاکم کعله ی ۲۴ بُرجی تارُم نگرون گه که نکُن مردُم همه طِرَی شیرزن اِشِن. حالا سات آبا ( سعادت آباد ) و دور و بر مِث ِ یه مرکزی برابر کعله ی تارم کَد عَلَم اشکن و ملکه ی اوو و آبادی شاید رکیبی بَی حاکم اُبو ...با ایکه حاکم دلش شَیستی که او تو دشت تارم سرازیر اُبو و مخصوصا : صیفی جات او طری پلنگون و خرگوشی رو اِگی ...بِی ایکه خیار و هندونه ی او طرفون همیشه معروف بون و سر راه لار هستن برده ابو .. شیرزن علاوه بَی دُرُس کردن جوغ ساروجی کنات تو پلنگون هم راه شنداختن . آدمون گله گاه ، سَهک و سورمند ، سرچاهان دور بر شیر زن جمع گشتن و هرکدوم یه کنگِ کاری شُگِن . آدمی اَ طری فارغون هم کاصد گَن اومدن که تهر و نخشه او جا اریزن تا جوغ درس اوکنن . بینِ فارغونات و دشت تارم میونکوه کرار اِشگِن که اَ دو طره باید اوو ریزونش تو جوغ اِفته . زنون از مردون ببشتر اَ جنب و جوش اُفتادِن ..‌کله کش کله کش * گوگوو ایارن پوی گود ساروجی ، خاک رُس هم اَ گل و لاوونی که اُ اوون کشه اَ لای کُره گزون اِشبستن لِردی لِردی اَ بار خر اکنون ایارِن . گُراگُر * ساروج درس ابو ..
شیرزن ا بالای پر آبدین دُس به کار گَن و با کمک مهد ابریم سر جوِغ شرو اِشکن ...مهد ابریم هر کاری که روو اَگی کیف اکن که یه تیر هوایی وِل آده .
شیرزن اگو چه خبرن ای مهد ابریم ای همه تیر ول ادی گلوله خرج اکنی مردم یه وخ گمون اکونن مای جنگ اکنیم ..
مهدابریم خنده ای تیزی اکون و اگو بهل تا بفهمن شیر زنی مثِ تو مال و منالت اِتِشتِن رو ای کار و حاکم ماکمون ته سرش صدا وینی ...البته تعریف خومون نا کنم ما کبیله ی مهد مرادیون بی دلیری و جنگجویی معروفیم ..‌اگه مودی کسی سیل چپ بی تو اوکونن سرشون فواره اکنیم .‌
شیرزن اگو : دخیل مهد ابریم .‌‌.همه ادونن که ما داکا کار خیر اکونیم ...دنبال شر نیستیم ...
مهد ابریم : افهمیدنوم آغا .ای طو امگو که خیالت راحت اوبو که پشت گرمی اته ..
یکی اَ ساروج بندون اگو : جوِغ اَ ای گردونه هم رد موکه خالو مهد ابریم تیر هوایی ول نی کنی ؟ ...همه غش خنده ...‌
مهد ابریم اگو : نه خالو موهم تلاش اکونم سر کلنت ازنم تو زمین ...تفنگ ابینین که رو پشتمن ...دور اَ شوخی هر وخت شما تو گو مه ارَنُم .

دُمباله اِشن ....

🐎🌴Y.B.Z.
-----------------

*واژه نامه*

* کَله کَش: سبدی حصیری بزرگتر از تاکو که معمولا " برای توزین گندم استفاده می کردند.
* گُراگُر ؛ پشت سر هم

@mehreganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر دُرآگاهی* 🌴
۱۲

گرگین میلاد لاری حاکم کعله ی تارُم بی دو تا اَ غُلدِرون ابه تو مصدر خونه ش و اَگو بَی شُما مامور اکنم که اِشین طِری سات آبا ...به طوری بَی شیر دختر با درخواست خراج دولتی افهمونین که سر نه واگی و زنون هم ور ما سر اِبِن خیال نکنن دوره ترکان خاتونن.

دو نفر اَ راه افتن ارسن تو جنگلون تَلِ بری ...بین راه ابینن یه دختی کَشَنگی دنبال گله ن . توکَله شون افته که همی جا کار ای دختو اسازِن ...اشن طری دختو .‌ دختو چش سفید اکون اگو : چه کار مو توهستن ؟
اگون : حرف مزن یا اُخواب یا تخو ابونیم !
‌دختو چاره ی نی بین اخوابه ..یکیشون که اشو بَهش تجاوز اوکن دختو چشش رو هم اهله و نه جیع و نه دادی ..پاهونش محکم بهم اُچسپونه ...هرچه یه نفر شون اکون اشنیشا پاهونش از هم باز اوکون !. بَی رفیکش اگو : ول شوکنیم بیا تا اشیم ....پورَی راه ساکت و پشیمون از کرده ی خوشون . او رفیکو اگو : خیلی دلم درد اومه ...ای صحنه تو عمروم یادم نی شو و بی عبرت بی بچانم هم اگه زنده بودوم گپ ازنوم .. به گمونوم ای یه پیشا مدی بو که ضعیفه دانستن زن اَ سر خومون در اوکنیم و فکر مون ای نه بو که زنون به زور زیر سلطه ی شهوت طلبونه خومون در بیاریم ...بیا تا ماموریتمون طوری دگه اوبو و اشیم بی شیرزن خدمت اکونیم تا شاید جبران مافات اوبو .
***
دو نفر از صبح تا پسین دوشادوش آدمون شیرزن کار اکنن ....شو رو سِرگی اخوابن .. چر و پت کار گرون تمون ابو .ابرون تند تند اَ رو مهتاب رد ابن ...دو تا از راه رسیده صحنه امرو پیش چششونن و خوو شونیبه و خرسند هم از ایکه امرو رایی درستی انتخاب شوکه ولی شو سنگبنی شو گذروند که خوو اَ چِشون نوو مه .
* * *
گرگین میلاد اَ ایکه ای دونفر هم نوومدن و اِ شفهمی داکا کار اَکونن با جَذبه ی که شیر زن شه راه اِنداختِن اُ تلاطم نِشت .
نامه ی بِی سرکرده ی گله گا یون ِاشنِوشت که تو حساب اوبو زن و زن سروری نبو .

پیک اسب سوار نامه اَووگی اَشو گله گاه اده دَسِ بزرگ‌ طایفه مد مرادی .‌
جواب اَده ما منیشا جلو ای کار اگیریم بی ایکه کار خیرین و باعث ابادی منطکه ابو ...مهد ابریم هم یه کنگِ ای کار اِشگِن و نگرونی اَ ای بابت نی . اگه شیرزن حال و هوای سردمداری تو سرش بو نِیومه بی حاکم اوگو که مو مَی یه لَکَب شیر مردی اَ تو اِگیرُم !
* * *
گرگین میلاد دوری تو کعله اَزن و سِبیلِش توو اَده ، اَشو طِرَی کموتر خونه همی طو که سر گرم کمو ترون ابو و پر شُدا ‌‌فکر شیرزن کلافه اِشکه بو. ...

دُمباله اِشن ....

🐎🌴Y.B.Z.
-----------------

@mehreganzamin
@avaxt

🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر دُرآگاهی*

اَ او طره آوازه ی مغول دختر با کار و تلاشی که تو دل و سینه ی کوه اشکه بو و جوغ شه در یور بو با زیباییش ، جمال و کمال یک جا ، دل جوونون منطکه ی دُراگاه اِشبُر بو و چند نفر پا پیش شُهِشت بو بَی خواستگاری که همه جواب نه شَشنُفت بو .
یکی که خیلی جونداد اِشکه جعفر بو که با هامو روحیه ی لوطی منشونه ش و مزاح مانندش اِشگو : " ای همه مو با خر سوزُم زحمت اُمکشی، خرُم پا اِشزه و مِث ایکه هیچ !.

دور و برون که خنده شوگه‌ بو ...مغول دختر هم خنده شَگی اَگو: " زحمت تو و خَرِت هیچ وخت یادُم نیشو و مِزِ * کَلون * شما و همه مخصوصا " زنون دلاور که همه بَی مو کُمک شوکه تا ای کار به سر انجوم اِرَسه بی نصیب نی مونه ، گرچه خوش آبی و ترسالی موهبتی بالاتر اَ همه ن که ایزد بانوی آب بُی همه مون بخشش اَکُن ...ولی گَپ زن و شویی که پیش اَیا بالاخره باید یکی انتخاب اُکنی ...مو اَ همه ی جوونون ِ نو خواسته * بابت جوونمردی و دل پاکشون یکی یکی سپاسگزاری اَکونوم، ولی مجبورُم همی جا اعلام اوکونوم که پیوند زناشویی مو با یکی انگاری که اَ جلوتر کائنات روو اِشدا بون و او کسین که اَ هامو اول پا به پای مو اومن و مِثِ فرهادِ کوهکن همرای مو با درست کردن جوغ کوه شَکند و ای غیر اَ نیرو عِشق چیزی دگه نی که بَی آدم وادار اَکون .شما همه افهمین که کین ؟

همه : عبدول خان!

با ای اعلام بی پرده ی مغول دختر صِدَی چنگ و شوا دور و بر کعله ی مغول دختر بلند گه .

همه شو گو په کی جشن عاروسی اگیرین ؟

مغول دختر اِشگو : " هر وخت بارونی حسابی اومه و اوو اَ سر و بالای کوهون تو جوغون روو اُفتا جشن عاروسی مو اگیروم . حالا اعلام اکونوم که جشن تموم شدن کارِمون اگیریم تا اووخت تو کعله ساز و نغاره بیارین ، ازنین و تَم اِجکین و همه تون رو اَ آسمون اوکونین تا او تِفاک اِفته تا جشن عاروسی ما هامو طو که مو اومگو بر پا اوبو‌ .

* * *

دمادم زمستون هف شو هف رو با رون او مه وتو ای ای مدت صدای ساز و نغاره هم بلند بو ... اوو اَ درازی کوهون ژار ژار اُفتا تو جوغون ساروجی و ای لحظه ی خیلی خوشی تو زندگی مغول دختر گه که جشن عاروسیش و زندگی نووِش هَمرُی ژار ژار جوغون او گِفته اوبو.

ای موسُم مبارک و شادمونی بی مردم منطکه ی دراگاه هم گه اَ اومدن بارون خدادادی و سر ووزیر شدن اوو تو باغ و مغون سال پر برکتی گه .

دُمباله اِشن ....

🐎🌴Y.B.Z.
*واژه*

مِز: مزد
کَلون : زحمت
نو خواسته : جوان آماده به کار و زندگی


-----------------

@mehreganzamin
@avaxt

‌🌴 *شیرزن تارُمی و مغول دختر دراگاهی*

۱۵

گرگین میلاد وختی خبرِش گه که دونفر فرستاد انِش که بنا بو یه ترس و تکونی بی شیرزن آدن تا یه وخ سر و سرداری نکن برعکس اَ خذمت او در اومدن احساس خطر اَکون و نامه ای بَی حاکم گپ لارستان انویسه که چه برخوردی با شیرزن اوکن . از اوجا دستور اَیا که ای شیرزن بَی ایکه لَکَبِ شیرمردی اِگی دَس اَ بلند پروازی اِشزن و ای لَکب هم ما باید آدیم و حتمن هم باید مهر ما پای کاغذِ لُکَب نومه اوخا که او شَی ای سند اِشبو که تو زمونه و تاریخ اومونه که ثابت اوکون یه کار ِ مردونه اِشکِن . بی ای کار نفری اِفِرِست بی او و مهد ابریم یه رو دعوت شو هوکون .‌ خوب اَزش پذیرایی اُکون و بعد لَکُبِ شیرزن شاده و اوگو توشیر زن اِسمِتِن و شیرزن هم باید اومونی .

* * *

شیرزن ‌‌ ای وخت کار جوغ دُرُس کُنی پرآبدین تا رو دشتِ پلنگون و سرچاهاهون تَمون اِشکه بو و ره بو طری فار غون و داکا جوغ از رو نوو نارمند بَی پنج دشت آشکارا شَکشی که فرستیده ی حاکم کعله ی تارم ارسه پهلوش اگو حاکم از کارتون خیلی راضی گشتن شَی پیش اَ ایکه کارتون تمون اکونین حکم " شیرمردی " تاده .

شیرزن همراه مهد ابریم راه اَفتِن اَشِن کعله ی تارم . جلوشون نمایش اسپ سواری در اَیارِن . چند تا اسپ سوار کُتراپ کُتراپ دور تا دور کعله اسپ چهار اَدِن و اَ رو خُندک جَک اَگیرِن .

بعد از پذیرایی و جَم گشتن مردم حاکم رو تُنبی ره و اِشگو بَی ای کار و تلاشی که شیر زن اِشکِن مو لَکَب شیر زن اَگوم که رو پوست گُو انویسن که واکعا " شیرزنی خوش نِشون اِشدا !

شیر زن ورآشفته بو اشگو: مو ای همه کار اومکه که لَکَب " شیر مرد " اِگیرُم ...بَی مو اَگوی شیرزن ؟ ...شیرزن که اسممن ؟ ...از صُب دگه کار وِل اَکونم و اوگو شیر مردی پیدا اوبو دُمباله ی کار اِگی!

مردم که جَم بودن مات و حیرون گشتن و با همدگه اَ پِچ پِچ اوفتادِن . بَی همده شاگو اگه : لَکَب" شیر مرد" اِشدا بو آبر ومون اَره ...

* * *

حاکم اگه چه پیش رو برخورد شیر زن جسارتی بَی خوش ادونه ولی ته دِلِش اَ ای که اَ کارِش دلسرد اوبو احساس امنیت خاطری شکه. بِی ایکه اگه با زبون خَش شیر مرد شگو و لَکَب شدا وجهه ی خُش و مردون پایین اومه .

* * *

شیرزن غیظ آلوده با مهد ابریم و همراهونِش اَ تو کعله اَشِن تا سات آبا اَرِسِن دستور اَده همه ی کارگرون اَ صُب دگه دَس اَ کار اِکَشِن و دَس مِزِشون آده تا کار و حکایت دگه اَ سر اِگیرِن.

- تَمون-

🐎🌴Y.B.Z.

-----------------

@mehrganzamin
@avaxt

ی برد و در راه کیسه که پاره می شود می بیند که پر از بَزَرَک * است ، آن را رها می کند .‌.‌‌ همسر چوبینه بر بالاخانه ی قلعه نشسته بود و غارت کردن اموال را زیر نظر داشت که به کدام سمت و سو و خانه می رود ! ...پس از گوشمالی و رها شدن چوبینه که از طریق اربابان زردشتی در دستگاه های دولتی ارتباط داشته است ، به داد و شکایت می پردازد ، خان دستگیر می شود و او را به زندان کرمان می برند . مقامات قضایی همه ی کدخدا های روستا های تارم زمین زیر نظر کد خدا خدایار کریمی کدخدای روسنای تزرک موظف می کنند که آرامش و امنیت را در تارم زمین باز گردانند و تمام اجناس و آذوقه های به غنیمت برده در تمام خانه ها جستجو شده به جایش بر گردانند همسر چوبینه آدرس غنیمت بران را یکی یکی بازگو می کند. .

تهمتن‌خان پس از مدتی در زندان کرمان با دادن رشوه ای سنگین از زندان به ترفندی فراری می شود و بهمراه الله مراد بهرامی کدخدای سعادت آباد با کامیونی که چرم گوسفند بار زده است تا محلی به نام‌ پوزه ی نمکی وارد می شود و از انجا در میان ساز دهل و پایکوبی وارد قلعه ی رفیع آباد می گردد ، سپس به سمت غرب تارم زمین در کنار راهدار بیگ دولخانی مدتی اقامت می کند تا انگاه که همه چیز رو به آرامی می رود به مقر خود برمی گردد .

( به نقل از : مش رستم باوقار )

🚴🌴Y.B.Z.

پی نوشت :

* بَزَرَک: دانه ی شبیه کنجد ، کشیده تر ، چرب و لیز که با کوبیدن آن در خوراک گاو که جوشیده ی خرما به نام " لَم" بود می دادند.‌

* داستان منظوم‌ رویارویی خان تارم با چوبینه نماینده ارباب سروشیان :

بیا بشنوید این حکایت ز من
تهمتن یکی بود مرد کهن
ز جد و پدر تا به خود همچنین
بودی مالک کل تارُم زمین
قضا نام چوبینه چون بشنوید
که تارم زمین را ز دولت خرید
روان کرد مردان جنگی چو شیر
گرفتند چوبینه و شد اسیر
در قلعه بگشوده شد زان میان
غنیمت گرفتند اموال آن
به مردم چو بش کردند اموال را
رها شد اسیر ، برگرفت بال را !
شکایت نوشت خان به زندان فکند
غنائم ز مردم چو برگشت ،جَو تا به قند
تهمتن به رشوه ز زندان گریخت
زمان، آب پاکی براین جنگ ریخت
که خانی همان خان و ارباب نیز
همه رعیتان گوش به فرمان ، تیز !

🚴‍♀🌴Y.B.Z.

*جنگ تهمتن خان صولت پور و ارباب ایرانپور*

( با زبان چکامه )

عجایب سنتی دیدم خدایا
که زردشتی به تارم کرد مأوا

که بود یک قلعه کهنه ای به تارم
کشیدند دور آن دیوار قایم

خبر دادند به آقای صولت پور
امان از دست اقای ایرانپور

چو بشنید این سخن آقای صولت
پور
روان کرد نامه ای سوی ایرانپور

که این قلعه است از اجدادی من
گذاشتی کله ات بر کله من

بشو یک مرد خوبی در زمونه
مکن این کارهای خود سرانه

جوابش داد ایرانپور از آنجا
مزن تو اینقدر حرفای بی جا

که این قلعه ازآن اسفندیار است
تهمتن خان صولت پور چه کاره است

به ترکان گفت زود کاری نمایید
در و دیوار قلعه خوب بسازید

هماندم شحنه حاجی بود آنجا
نصیحت می نمودش هردم اورا

بیا ارباب دس از این کار بردار
که اخر می خوری تو چوب بسیار

به شحناجی بگفتا ای بد اختر
سرت بردار رو از پیش من در

که تو کاری به کار ما نداری
خدا همرات بود هر جا که داری

سپس نامه ی نوشت بر سوی پاسگاه
فرستادند ماموری به همراه

که آن مامور گفت: آقای ایرانپور
مکن خوفی تو از آقای صولت پور

شدند ترکان به کار حویش مشغول
به هم گفتند ارباب می زند گول

دمی که امدند بیلها بریزیم
ز هر سوراخ هر یک می گریزیم

چنانکه گفتگو ترکان تمام شد
که گردی از رفیع آباد عیان شد

بودی خانجان و بعد پور مرادی
حسین بود با غلام باوقاری

دگر ابریم و یاور با امیری
سپس خرد و درشت و هر دلیری

همی چند تا جوان از راه کینه
گرفتند گرد گبه رد قلعه کهنه

به ترکان گفت غلام با زیرکانه
چکار دارید به کار قلعه کهنه

بیا ترکان شوید از قلعه بیرون
رها سازید خود از گبر ملعون

به فرمان غلام ترکان تمامی
پراکنده شدند رفتند جایی

صدا زد بر غلام را آندم ارباب
بیا بشنو ز من حرفی از این باب

ندادش چون غلام بر او امان
را
به فحاشی گشود اندم زبان را

بیا ای گبر ملعون زبان باز
بیارم بر سرت کاری تمام ساز

گریبانش گرفت دعوا شد آغاز
بزد سیلی بسیار و لگد باز

حسین بن غلام عباس بی تاب
دو دستش را دراز کرد سوی ارباب

بلندش کرد او را از سر پا
بکوبید بد زمین مانند تو پا

گرفت ارباب و گفتش این زبانزد :
" سر از محیا که سنگ از هرکس آید

زدند بسیار بر او تازیانه
که ناگه یاور آمد در میانه

دل یاور بسوزید از برایش
ز چنگال دلیران کرد رهایش

چو منصور آمد از ره باز دوباره
زدی تی پا که کَوتش گشته پاره

بشد ارباب و شحناجی به همراه
شکایت برد آندم پیش پاسگاه

به فریادم برس گفت با گروهبان
ز بس چوب خورده ام از آدمای خان

شکایت را نوشت سرکار رحمان
چو گوید چون کند با قدرت خان

سپس گفتا که ای ارباب بد بخت
برو در باغ خود کن استراحت

بر فت ارباب و کند کوت پاره
ببر بنمود کوت نو دوباره

دو مامور داشت از پاسگاه تارم
روان گشتند آنها سوی گهکم

به ماشین شد سوار آن دل پر از کین
به حاج آباد وارد شد چو غمگین

نمی دانم خدا کرد یا قضا کرد
تمام کارها آخوند ما کرد

رستم باوقار

🚴‍♀🌴Y.B.Z.