Astrogate
412 subscribers
289 photos
27 videos
4 files
122 links
تیم نجوم دانشجویان دانشگاه تهران

رهگذران گیتی | Astrogate

🚀کاوشی میان‌زمینی و کیهانی🛸

🔭 برای علاقه‌مندان، دانشجویان و پژوهشگران

ارتباط: @hozanpouya
Download Telegram
🌌 بازگشت کهکشان راه شیری در موجی از نور ستارگان

با فرا رسیدن شب‌های ماه مه، کهکشان راه شیری تابستانی در افق شرقی آسمان ظاهر می‌شود و منظره‌ای خیره‌کننده از میدان‌های پرستاره و سحابی‌های آن را به نمایش می‌گذارد. در عکسی اخیر با لنز چشم‌ماهی که در ۲۴ مه از شمال مینه‌سوتا گرفته شده، راه شیری شبیه به یک گوی برفی به نظر می‌رسد، با ابرهای عظیم غبار و گاز که به این منظره افزوده‌اند. این بازگشت فصلی، علاقه‌مندان به نجوم را دعوت می‌کند تا به دنبال آسمان‌های تاریک بگردند و در این پانورامای کیهانی غوطه‌ور شوند.

🔭 برای اطلاعات بیشتر، مقاله‌ی کامل را در Sky & Telescope بخوانید:
👉 بازگشت کهکشان راه شیری در موجی از نور ستارگان

📝 گردآوری و ترجمه توسط پویا باپیرآقایی، فارغ‌التحصیل کارشناسی زمین‌شناسی از دانشگاه تهران.

🖇️ Astrogate_ut
🤩7
🌌 نقطه‌ی صفرِ تولد یک سیاره

در مطالعه‌ای جدید در ژورنال Nature، پژوهشگران با بهره‌گیری از داده‌های تلسکوپ جیمز وب (JWST) و آرایه میلی‌متری بزرگ آتاکاما (ALMA)، موفق به ثبت نخستین مراحل شکل‌گیری یک منظومه سیاره‌ای شده‌اند؛ مرحله‌ای که در آن مواد اولیه ساخت سیارات در حال تراکم و تحول‌اند.

پیش‌ستاره‌ای جوان با نام HOPS-315 در فاصله حدود ۲.۲ واحد نجومی، دارای گاز داغ مونوکسید سیلیکون و بلورهای سیلیکات شناسایی شده است. این ترکیبات، مشابه موادی هستند که در تشکیل سیارات سنگی منظومه شمسی نیز نقش داشته‌اند.

مشاهدات نشان می‌دهند که این فرآیند، بازتابی از نقطه‌ی آغاز شکل‌گیری سیارات (t = 0) است؛ یعنی جایی که مواد جامد از گاز داغ میان‌ستاره‌ای متراکم می‌شوند. این نتایج، تأییدی است بر آنچه درباره چگالش و ساختار اولیه منظومه شمسی مطرح شده بود.

🔭برای اطلاعات بیشتر، مقاله کامل را در ژورنال Nature  بخوانید
👉 نقطه‌ی صفرِ تولد یک سیاره

✏️ گردآوری شده توسط پریا هیبتی دانشجوی کارشناسی زمین شناسی دانشگاه تهران

🖇️ Astrogate_ut
👏8👍2
🪐 برخوردهای تازه روی مریخ، ثبت‌شده در لرزه‌نگار InSight
در پژوهشی نو، دانشمندان با کمک هوش مصنوعی و تصاویر مدارگرد، ۱۲۳ دهانه‌ی برخوردی جدید در نزدیکی فرود InSight یافتند. برخی با زلزله‌های مریخی هم‌زمان‌اند؛ از جمله برخوردی با دهانه ۲۱.۵ متری در Cerberus Fossae که با رویدادی در ۱۶۴۰ کیلومتری مرتبط است.
این کشف نشان می‌دهد مریخ هنوز فعال است و شهاب‌سنگ‌ها در لرزه‌های سطحی نقش دارند. نرخ واقعی برخوردها ۲.۵ برابر بیشتر از برآوردهای پیشین است. این داده‌ها در شناخت فرآیندهای سطحی، ساختار درونی و مکان‌یابی زلزله‌ها کاربرد دارند.
📊 برای نخستین‌بار، با ترکیب داده‌های تصویری مدارگرد و لرزه‌ای سطحی، نقشه‌ای دقیق‌تر از برخوردها و فعالیت‌های لرزه‌ای مریخ ترسیم شد.
🔭 برای اطلاعات بیشتر، مقاله کامل را در نشریه Geophysical Research Letters بخوانید:

📝 گردآوری و ترجمه: پویا باپیرآقایی، دانش‌آموخته زمین‌شناسی، دانشگاه تهران
🖇 Astrogate_ut
👏7
کشف شگفت‌انگیز تلسکوپ جیمز وب: خوشه‌ کهکشانی بالغ تنها ۶۵۰ میلیون سال پس از بیگ‌بنگ!

پژوهشگران با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، یک پیش‌خوشه کهکشانی به نام A2744-PC را در فاصله‌ای بسیار دور و در زمانی بسیار ابتدایی از عمر کیهان (قرمزگرایی z=7.88) شناسایی کرده‌اند. نکته عجیب اینه که این ساختار نه‌تنها در حال شکل‌گیری نیست، بلکه دارای هسته‌ای بالغ، متراکم و دارای کهکشان‌هایی با کاهش روند ستاره زایی است!

درحالی‌که تصور می‌شد کهکشان‌ها در این دوران اولیه، نابسامان و در حال شکل‌گیری‌اند، هسته A2744-PC نشانه‌هایی از کهکشان‌های پیر و پرگرد و غبار با شکستگی بالمر (balmer break)و نشان می‌دهد که این ها شاخص‌ هایی از تکامل هستند

این یافته‌ها مدل‌های فعلی کیهان‌شناسی را به چالش می‌کشد و نشان می‌دهد فرآیندهای تحول کهکشانی بسیار زودتر از آنچه فکر می‌کردیم آغاز شده‌اند

🔭برای اطلاعات بیشتر مقاله کامل را در science news today بخوانید:
👉کشف شگفت‌انگیز تلسکوپ جیمز وب: خوشه‌ کهکشانی بالغ تنها ۶۵۰ میلیون سال پس از بیگ‌بنگ

📝 گردآوری و ترجمه توسط صدرا کاظمیان
دانشجوی کارشناسی زمین شناسی دانشگاه تهران
🖇Astrogate_ut
👏10
🌌 آیا در ابرهای زهره حیات پنهان شده است؟

در ارتفاعات بالای زهره، فراتر از فشار خردکننده و گرمای مذاب‌کننده، دانشمندان به ردپای گازهایی رسیده‌اند که منشأ آن‌ها می‌تواند زیستی باشد: فسفین و آمونیاک. این گازها روی زمین عمدتاً توسط میکروب‌ها یا فعالیت‌های صنعتی تولید می‌شوند و در شرایط زهره، منشأ غیرزیستی شناخته‌شده‌ای ندارند.

مطالعات نشان می‌دهد فسفین با چرخه روز و شب ناپدید و دوباره ظاهر می‌شود؛ آمونیاک نیز احتمالاً قطرات اسیدی را خنثی کرده و شرایطی قابل‌تحمل‌تر برای میکروب‌ها فراهم می‌آورد.

مأموریتی به‌نام VERVE، همراه با پروژه EnVision آژانس فضایی اروپا، برای سال ۲۰۳۱ برنامه‌ریزی شده است. هدف: بررسی منشأ این گازها آیا حاصل فعالیت‌های سطحی‌اند، واکنش‌های ناشناخته‌اند یا نشانه‌هایی از حیات‌اند؟

در صورت تأیید وجود حیات، درک ما از منشأ و گسترش زندگی در کیهان دگرگون خواهد شد.

🔭برای اطلاعات بیشتر ، میتوانید مقاله کامل را در وبسایت science news today بخوانید
👉 حیات احتمالی در ابرهای زهره

✏️ گردآوری شده توسط پریا هیبتی دانشجوی کارشناسی زمین شناسی دانشگاه تهران

🖇️ Astrogate_ut
👏9🤩2
🌌 همسایۀ گمشدهٔ زمین کشف شد!
در کشفی انقلابی (منتشرشده در Science News Today)، اخترشناسان نزدیک‌ترین ابر مولکولی به زمین را یافته‌اند "ائوس" در فاصلهٔ فقط ۳۰۰ سال‌نوری!
این ابر غول‌پیکر:
_ جرم: ۵,۵۰۰ × خورشید ☀️
_وسعت: ۱۰۰ سال نوری
_ترکیب: هیدروژن مولکولی سرد (H₂)
_ راز پنهان‌ماندن: بدون کربن مونوکسید (CO)!
_ شکل:کمان اسرارآمیز
🔍 کشف چگونه ممکن شد؟
• تحلیل داده‌های طیف‌نگار فرابنفش ماهوارهٔ کره‌ای STSAT-1
• شناسایی تابش فلوئورسانس هیدروژن (با کمک پرتوهای کیهانی)
• تأیید با داده‌های ماهواره ی گایا و سنجش کاهش نور غبار.
☄️ سرنوشت شگفت‌انگیز:
ائوس تا ۶ میلیون سال آینده توسط پرتوهای ایکس (شاخک قطبی شمالی )تجزیه می‌شود!
🚀 گام بعدی بشر:
• پیشنهاد مأموریت ناسا با نام Eos (تابستان ۲۰۲۵)
• هدف: رصد (تشکیل/تجزیهٔ) ابرهای CO-dark و کشف نمونه‌های مشابه!

🔭 برای جزئیات بیشتر، مقالهٔ کامل را در science news todayبخوانید:
👉ابر گازی غول پیکر در فاصله ۳۰۰ سال نوری از زمین

📝 گردآوری شده توسط آناهیتا علیزادصفت
دانشجوی کارشناسی زمین‌شناسی دانشگاه تهران
🖇️ Astrogate_ut
🤩6👏2
🌠 آیا می‌توان صدای سیاهچاله‌ها را به صورت آهنگ شنید؟🎼🎧

👩‍💻 ابتدا باید با مفهوم امواج گرانشی آشنا شویم. تصور کنید سنگی را در آب می‌اندازید و امواجی در سطح آب پدید می‌آید؛ در مقیاس کیهانی، هنگامی که دو سیاهچاله با یکدیگر برخورد می‌کنند، امواج گرانشی ایجاد می‌شوند که در فضامنتشر می‌شوند و ممکن است میلیون‌ها یا میلیاردها سال بعد به زمین برسند و ما قادر به رصد آنها باشیم!

⚡️ برای تشخیص این امواج، از رصدخانه‌ی LIGO استفاده می‌کنیم. این دستگاه فوق‌حساس که به شکل حرف L و با دو بازوی ۴ کیلومتری طراحی شده، با استفاده از پرتوهای لیزری قادر است امواج گرانشی با فرکانس‌های بسیار پایین را شناسایی کند و آنها را به صوت تبدیل نماید. در ویدیوی بالا می‌توانید صدای برخورد دو سیاهچاله را بشنوید. همچنین، نمودارهای ارائه‌شده ویژگی‌های فیزیکی این سیاهچاله‌ها را نمایش می‌دهند.

برای مطالعه‌ی بیشتر، مقاله‌ی کامل را در Science News Today بخوانید:
👈 چگونه دانشمندان با تقویت شنوایی کیهانی در حال کشف رازهای سیاهچاله‌ها هستند؟

📝 گردآوری و تنظیم: سارینا احمدی شیخانی
دانشجوی کارشناسی زمین‌شناسی، دانشگاه تهران

🖇️ Astrogate_ut
🤩6👏3
🗺️ کشف ماده گمشدهٔ کیهان!
دو تیم پژوهشی با روش‌های مکمل، معمای "باریون‌های پنهان" را حل کردند:

🔭 تصویربرداری از تار کیهانی (تیم میگاس/دانشگاه لیدن):
• رصد رشته‌ای عظیم به طول ۲۳ میلیون سال‌نوری با ترکیب داده‌های تلسکوپ‌های پرتو ایکس
• گاز داغ: دمای ۱۰ میلیون درجه (هم‌دمای هستهٔ خورشید!) • چگالی شوک‌آور: فقط ۵ ذره در مترمکعب
• تأیید بی‌سابقهٔ مدل‌های کیهان‌شناسی

📡 تحلیل انفجارهای سریع رادیویی (تیم کانر/هاروارد-اسمیتسونین):
• بررسی ۳۹ FRB با اندازه‌گیری پاشندگی سیگنال‌ها:
• ۷۵٪ مادهٔ عادی جهان در رشته‌های داغ بین‌کهکشانی پنهان است!
• سهم کهکشان‌ها و ستاره‌ها: کمتر از ۱۵٪

⚖️ ترکیب شگفت‌انگیز کیهان:
• انرژی تاریک: ۷۰٪ │ ماده تاریک: ۲۵٪ │ ماده عادی: تنها ۵٪
• از این ۵٪: ۴۰٪ در رشته‌های کیهانی • ۵٪ هاله‌ها • ۴٪ خوشه‌ها • ۷٪ ستاره‌ها

🔮 پیامد علمی کلیدی:
• خروج گاز از کهکشان‌ها توسط "بازخورد سیاهچاله‌های ابرپرجرم"
• حل معمای ۳ دهه‌ای با همکاری روش‌های پرتو ایکس + امواج رادیویی

🌐 مقالهٔ کامل در Sky & Telescope:
👉 [نقشه‌برداری از شبکه کیهانی]

📝 گردآوری و ترجمه توسط نازنین غلامی
🤩4👏2🤯2
🔭 تاریخساز شد! کشف مستقیم فراسیاره توسط جیمز وب 
برای نخستین بار، تلسکوپ فضایی جیمز وب مستقیماً از یک سیاره فراخورشیدی عکس گرفت! این دنیای تازه - هم‌اندازه زحل - در دل حلقه‌های غبار ستاره جوان TWA 7 کشف شد.

🌌 رصدی چالش‌برانگیز: 
نور خیره‌کننده ستاره‌ها معمولاً سیارات را محو می‌کند، اما وب با فناوری تاج‌نگار این مانع را شکست. سیاره در فاصله ۱۱۱ سال نوری و در شکافی میان حلقه‌های غبار شناسایی شد.

اهمیت کشف: 
این موفقیت، توانایی بی‌نظیر وب را در رصد مستقیمِ دنیاهای ناشناخته اثبات می‌کند. راهی نوین برای شناسایی فراسیاره‌های پنهان در قرص‌های غباری!

🪐 جزئیات کلیدی: 
▫️ جرم: ≈ یک‌سوم مشتری 
▫️ فاصله از ستاره: ۵۲ برابر فاصله زمین تا خورشید 
▫️ سن ستاره مادر: ۶.۴ میلیون سال 

🌐 مقالهٔ کامل در Science News:
👉 [افق‌های نو: سیارات از نگاه جیمز وب]

📝 گردآوری و ترجمه توسط نازنین غلامی دانشجوی کارشناسی زمین شناسی، دانشگاه تهران
🖇️ Astrogate_ut
👏8
🪐هرج و مرج درزیر یخ‌های اروپا قمر مشتری!

🌐سطح یخی قمر مشتری بسیار پویاتر از آن چیزی است که قبلاً تصور می‌شد.
داده‌های JWST نشان می‌دهد که سطح آن متخلخل و در برخی مناطق به اندازه کافی گرم است تا یخ به سرعت بازکریستالی شود.

❄️آزمایش‌ها همچنین نشان دادند که محیط تابشی شدید اروپا باعث تشکیل یخ به صورت آمورف می‌شود (برخلاف ساختار بلوری شش‌ضلعی یخ در زمین).

🌊این یافته‌ها، همراه با داده‌های JWST، شواهد وجود یک اقیانوس مایع وسیع و پنهان در زیر پوسته یخی اروپا را تقویت می‌کند که حاوی موادی مانند کلرید سدیم، دی‌اکسید کربن و پراکسید هیدروژن است. 

🚀این کشفیات به ویژه از آن جهت اهمیت دارد که ماموریت کلیپر اروپا ناسا در حال حاضر به سمت این قمر در حرکت است و انتظار می‌رود در آوریل ۲۰۳۰ به آن برسد تا داده‌های بیشتری در مورد اقیانوس پنهان آن جمع‌آوری کند.

🔍برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید به مقاله اصلی در وب‌سایت Space . com مراجعه کنید:
هرج و مرج در زیر یخ های اروپا 👉

📝گردآوری و ترجمه توسط
زهراسادات موسوی
دانشجوی کارشناسی زمین‌شناسی از دانشگاه تهران
🖇️ Astrogate_ut
🤩7👏1