❓Chaqaloqlar bir vaqtning o'zida ham nafas olib, ham yuta oladimi?

Ha, bu muhim hayotiy funksiya hisoblanadi. Yosh organizm uchun ona suti va nafas havosini navbat bilan qabul qilish qiyinchilik tug'diradi.

7 oylikkacha bo'lgan bolalarda hiqildog'i yuqoriroq joylashgani sababli, suyuqlik nafas yo'llariga emas, oshqozonga yo'naltiriladi, nafas yo'llari ochiq bo'lganligi sababli, shu paytni o'zida chaqaloq bemalol nafas ham olaveradi.

Bu xususiyat tufayli, chaqaloqlar hatto chalqancha yotganda ham bemalol yutinishi mumkin.

👉 @anvar_pediatr

✅Kindik va uning atrofida biron muammo borligi alomatlari:

📌Kindikning o'zi yoki atrofdagi terisi qizargan;
📌Kindik joyi ishib qolgan;
📌Kindikdan suyuqlik ajralmoqda;
📌Kindikdan yomon hid kelmoqda;
📌Bolaga kindik joyi og'riq berayotgandek tuyulmoqda.

Ushbu alomatlardan biri namoyon bo'lsa, darhol shifokorga murojaat etish lozim. Uy sharoitida chaqaloqni kindigi muammolarini davolash mumkin emas. Ba'zida kindikning yiringlashi chaqaloq hayotiga xavf soladi.

👉 @anvar_pediatr

💉Уколдан кейин қолган кўкариш ва шишларни уй шароитида йўқотиш.

✅ Магнезияли (магний сулфат)  компресс - бунинг учун пахтани магнезия билан намлаб кўкарган ёки шишган жойга қўйилади.

✅ Бананли компресс - бунинг учун банан пўстлоғини ички томонини кўкарган ёки шишган жойга қўйилади.

👉 @anvar_pediatr

✅Bolani so‘rg‘ichdan ajratishda e‘tibor berilishi zarur bo‘lgan 5 ta jihat

1⃣Birinchidan, shoshish mumkin emas. Bolani so'rg'ichdan chiqishiga yaxshilik, mehr va erkalash bilan erishish lozim.

2⃣Ikkinchidan, so'rg'ich bilan uxlash odati bo'lgan bolalarga uning o'rnini bosuvchi vosita topish kerak. Masalan, yumshoq ayiqcha, yoqimli musiqa, onaning qo'llari va hokazo.

3⃣Uchinchidan, bola gapga tushunadigan yoshda bo'lsa, unga so'rg'ich haqida ertak aytib bering. So'rg'ichni pari olib ketib o'rniga ajoyib sovg'a olib kelishini tushuntiring. So'rg'ichni bola bilan birga bir joyga bekitib qo'yib o'rniga bola uchun yoqimli sovg'a solib qo'ying. Bola so'rg'ichni izlab sovg'a topadi.

4⃣To'rtinchidan, bolani zeriktirib qo'ymang. Ko'pincha zerikkan bola so'rg'ich so'rishni qumsaydi.

5⃣Beshinchidan, bola so'rg'ichsiz yig'lab uxlolmay qattiq qiynalayotgan bo'lsa, so'rg'ichdan ajratish muddatini 1-2 haftaga suring.

👉 @anvar_pediatr

✅Emizikli bolalarda kalsiy yetishmovchiligining ilk belgilari quyidagilar bo‘lishi mumkin:

📌Juda ko‘p terlash, ayniqsa boshning tepa qismida
📌Boshning yostiq bilan ko‘p kontakda bo‘ladigan sohalarida soch to‘kilishi;
📌Tremor (tirishish) holati – yig‘laganda iyak sohasi;
📌Baland shovqinlar eshitganda bezovtalanish va yig‘lash.

Agar kalsiy yetishmovchiligi bolaning o‘tirish va yurishni boshlagan davriga to‘g‘ri kelsa, unda umurtqalarda patologik qiyshiqliklar va egriliklar kelib chiqadi. Bolalikning keyingi davrlarida gipokalsiyemiyada suyaklar sinuvchanligi oshishi, tirnoqlarning ko‘chib tushishi, og‘iz burchagida yorilishlar, talvasalar, anemiyalar, bo‘g‘imlarning deformatsiyalari ko‘zga tashlanadi.

👉 @anvar_pediatr

❓Chaqaloqning burni qanday tozalanadi?

Chaqaloqlar burnini tozalash uchun bizga aspirator, pipetka, maxsus suyuqlik (NaCl yoki akvalor) va steril salfetkalar kerak bo‘ladi.

Avvalo chaqaloq burni ichida tiqilib qolgan moddalar yumshatiladi. Buning uchun chaqaloq burniga maxsus suyuqlikdan 1-2 tomchi tomiziladi. 5-10 daqiqa kutiladi va burnidagi tiqilmalar maxsus aspirator yordamida tortib olinadi.

❗️Eslatma. Muolaja o‘tqazilldigan paytda bola uyg‘oq bo‘lishi kerak. Aspirator va pipetka ishlatib bo‘lgandan keyin dezinfeksiya qilinishi lozim!

👉 @anvar_pediatr

✅Bolaga Pampers allergiya bersa ya'ni qizarsa eng samarali usul:

1. Bolani kir sovun bilan yaxshilab yuvintiring
2. Oddiy kraxmal terisini quritib qizarishlarini oladi shundan foydalaning
3. Qimmat Pampers oling shunda zarari kam bo'ladi va allergiya bermaydi
4. Xar safar pampersni almashtirganda bolani terisi dam olsin, 10 daqiqacha ochiq qoldiring

👉 @anvar_pediatr

✅Chaqaloqlarda jag'ning titrashi

Fiziologik va patologik tremorni farqlang. Birinchi holda, tashvishlanmang, vaqt o'tishi bilan u o'z-o'zidan izsiz o'tadi. Chaqaloqlarda tremorning patologik tabiati bilan ular tezkor davolanishni talab qiladigan jiddiy nevrologik kasalliklar haqida gapirishadi. Shunday qilib, yangi tug'ilgan chaqaloqdagi iyagining fiziologik, xavfsiz tremorining o'ziga xos xususiyatlari: qisqa muddatli (sekundlar), asabiy yoki jismoniy stressdan keyin paydo bo'lishi (cho'milish, uyqu paytida, kiyimni almashtirishda), kichik amplituda.

Erta tug'ilgan chaqaloqlarda iyagi titrashi odatiy holdir. Bunday bolalarning asab tizimi shakllanishiga vaqt topa olmadi. 3 oyga kelib, fiziologik tremor hodisalari kamayadi va yo'qoladi. Chaqaloqlarda patologik chin tremorining eng jiddiy namoyon bo'lishi uzoq vaqt davomida butun boshning harakatlanishi hisoblanadi. Bu og'ir nevrologik kasalliklarni ko'rsatadi. Bolalar nevrologi sizga yordam beradi ...

👉 @anvar_pediatr

❓Боладаги камқонликни қандай аниқлаш мумкин?
                             
🔻 Боладаги камқонлик белгилари қуйидагича намоён бўлади:

💠 терининг қуруқлашиши
💠 оғиз бурчагининг ва товоннинг ёрилиши
💠 сочнинг тез синиши ва тўкилиши
💠 тишларнинг мўрт бўлиб емирилиши
💠 тирноқларнинг юп­қалашиши, кўчиши ва синиши, тирноқ шаклининг ўзгариши
💠 ҳид сезишда (қуруқ ердан сув сепилганда чиқадиган ҳид, шунингдек, керосин, бензин, тамаки, машина моторидан чиқадиган ҳидларни ёқтириш)
💠 таъм билишда (кесак, чой шамаси, хом гўшт, макарон, гуруч ейишга мойиллик) каби ўзгаришлар кузатилади.

👉 @anvar_pediatr

✅Bolani cho'miltirish sog'lik garovidir.

Bolani 6 oygacha har kuni, 6 oydan keyin kun ora cho'miltirish kerak. Chunki bolaning terisi nozik bo'lib, cho'miltirgan sari chiniqadi va bolaning immuniteti oshishiga sabab bo'ladi.

Bolaning kindik jarohati bitgandan so'ng moychechak, isiriq damlamalari bilan cho'miltirib borish kerak. Cho'miltirish vaqti doimo bir xil vaqtda, ayniqsa kechki payt bo'lgani ma'qul, lekin qo'zg'aluvchan bolalarni kunduzi tush paytida cho'miltirgan ma'qul.

Xona harorati 24-26C°, suvning harorati 36-37C° bo'lishi kerak. Tog'oraga suvni to'ldirib, bolani asta suvga solamiz, bunda bolaning boshi va ko'krak qafasi suv ustida bo'lgani ma'qul.

Bolaning sochlarini orqaga qaratib yuvib, yuzini alohida toza suvda yuvish kerak. Cho'milib bo'lgach, bolani avvaldan tayyorlangan iliq sochiqqa o'rab uni emizish kerak.

Badani bir oz qurigach, keyin kiyintiriladi. Cho'miltirish davomiyligi 5-7 minut, lekin sovun bilan haftada 2 marta cho'miltirish kifoya.

Cho'miltirish nafaqat bolaga, balki butun oila uchun bayramdek amalga oshirilsa,bola suvni yaxshi ko'radi va salomat bo'ladi.

👉 @anvar_pediatr

✅​​Suvchechak qanday kasallik?

Assalomu alaykum qadrli obunachilar.

Kuz kelib suvchechak - yuqumli  kasalligi - ko'p uchramoqda.
Suvchechakning chaqiruvchisi Gerpes virusi bo'lib, asosan, mayda pufakchali, o'ta qichishuvchi toshmalar toshishi bilan namoyon bo'ladi.

Isitma, burun oqishi va yo'tal bilan boshlanadi yoki simptomsiz faqat toshma toshadi.
Bu toshmalar bosh va quloq ortidan boshlanadi va butun tanaga yoyiladi.

So'ng butun tanaga, og'iz bo'shlig'i, jinsiy a'zolarga ham tarqaydi. Pufakchalar yorilib, yaralarni hosil qiladi.

Yuqish ehtimoli juda yuqori, shuning uchun bolani alohidalash kerak va idishlarini alohida yuvish kerak.

Bolaga tabiiy paxtali kiyim kiydiriladi, ortiqcha yorug'likdan,  kuchli shovqindan ehtiyot qilinadi. Ovqatlari suyuq va allergenlardan holi bo'lishi kerak. Bolani cho'miltirish kerak emas.

Davolash uchun virusga qarshi va antigistamin moddalar beriladi va ko'p suyuqlik ichiriladi.

Ba'zilar bu kasallikda bolani ko'chaga olib chiqishadi va sog'lom bolalarga xavf tug'diradilar. Bu holatda shifokorni uyga chaqirish kerak.

Suvchechakdan, ayniqsa, homiladorlar va chaqaloqlar ehtiyot bo'lishlari kerak.

Hammaga sog'lik-salomatlik tilab qolaman.

👉 @anvar_pediatr

✅Bolalarda sut tishlari chiqishi alomatlari

✔️Bolaning milki shishib qoladi;
✔️Bolaning milki oqsih rangga bo‘yaladi;
✔️Ko‘p so‘lak oqadi;
✔️Bola hamma narsani og‘ziga olib chaynashni istaydi;
✔️Tana harorati oshadi ( ko‘pi bilan 37-38 gradusgacha)
✔️Bola injiqroq bo‘lib qoladi;
✔️Bolaning uyqusi buziladi yoki uyqu rejimi o‘zgaradi;
✔️Bola ona ko‘kragini yoki qo‘lini tishlashni xohlaydi;
✔️Bolaning ishtahasi yo‘qoladi;
✔️Bolaning najasi suyuqlashadi, ichi ketadi.

👉 @anvar_pediatr

⚡ Ҳомиладорликни биринчи ярмидаги токсикоз
(ҳомиладорликда қайт қилиш)

🗣️ Шикоятлари: кўнгил айниш, қайт қилиш, ҳолсизлик.

📜 Анамнез: ҳомиладорликни эрта даври.

💉 Тактика:
1. Аёллар маслаҳатхонасига мурожаат қилишга кўрсатма бериш.
🚑 Кўп қайт қилишда гинекология бўлимига госпитализация қилиш.

📌 Таркибида доксиламин ва пиридоксин (витамин В6) сақловчи препаратлар токсикозда яхши фойда бериши амалда исботланган. Лекин, албатта шифокор билан маслаҳатлашиб кейин қабул қилинг!

👉 @anvar_pediatr

Боланинг тезроқ равон гапириши учун  - педиатр маслаҳатлари

✅ Бунинг учун: Бола билан ҳомиладорлигингиздан бошлаб суҳбатлашишни бошланг.

✅ Бола тилида суҳбатлашманг.
Бола 6 ойдан ўтгач у билан  оғизни чўччайтириб "ширингина" гапиришнинг фойдаси йўқ.

✅ Боланинг кўзларига қараб гапиринг. Ота-она гапираётганида бола унинг лаб қимирлашини кузатади, шу йўл билан унинг тили чиқиши осонлашади.

✅ Болага кўп савол беринг.
Бола жавоб бера олмаган тақдирда ҳам, унга савол беришга одатланинг.

✅ Болага кўп эртак ўқинг.
Китобдаги янги сўз ва иборалар болани тили чиқишида муҳим аҳамиятни касб этади

👉 @anvar_pediatr

✅Bolamning burni bitadi. Nima qilsam boʻladi?

Bolalarda burun bitishining sabablari koʻp. Ular quyidagilar:
• har qanday turdagi allergiyalar;
• sunʼiy oziqlantirish;
• tez-tez virusli infeksiyalar bilan kasallanish;
• burun yoʻllaridagi yot jismlar;
• havoning ifloslanishi - passiv chekuvchi, yaʼni chekuvchi atrofidagi tutundan nafas olish.

Bolalarda burun bitishining asosiy belgilari:
• burun orqali nafas olishdagi qiyinchiliklar;
• bolaning kechasi tez-tez uygʻonishi;
•  bola ishtahasining pasayishi;
• holsizlik va tez charchash

👉 @anvar_pediatr

✅CHAQALOQLARGA QACHON VA QANCHA MIQDORDA SUV BERISH MUMKIN

Butunjahon Sog‘liqni Saqlash Tashkiloti tavsiyalariga ko‘ra ko‘krak suti balan parvarishlanayotgan bolalar 6 oylik bo‘lgunlaricha ularga suv ichirmasa ham bo‘ladi. Chunki barcha kerakli suyuqlikni go‘dak ona sutidan oladi. Sun’iy aralashmalar berib boqilayotgan bolaga ovqatlanishlar oralig‘ida 20-30 millilitr (bir oshqoshiq) suv berish mumkin.

Ko‘pchilik onalar “Chaqaloqqa qancha suv ichirish kerak?” deb so‘rashadi. Aytish joizki, bunda go‘dak organizmining suvga ehtiyoji ham hisobga olinadi. Demak, sog‘lom go‘dakka suvni majburlab ichirish kerak emas. O‘zi qancha hohlasa shuncha ichsin, lekin me’yordan oshmasin. Ovqatlantirish o‘rniga suv berish ham noto‘g‘ri. Bola ochlik va chanqoq hissini adashtirmasligi lozim.

Issiq kunlarda bolaga suvni faqat ovqatlantirishlar oralig‘ida, ya’ni kun davomida bir oylik chaqaloqlarga 60 millilitr (uch qoshiq)dan, 3 oylikkacha bo‘lganlariga 60-130 millilitr (3-6 oshqoshiq)dan, yarim yoshgacha 130-180 millilitr (6-12 oshqoshiq)dan, 6 oylikdan 1 yoshgacha 260 millilitr (1 stakan)dan ko‘p suv bermaslik kerak. Bolaga beriladigan suv toza, uzoq turib qolmagan, gazsiz bo‘lishi kerak.

Bola salomatligida ayrim muammolar bo‘lganida pediatr bilan maslahatlashgan holda unga giyohli choylar ichirish ham mumkin. Bunda bolaning yoshiga bog‘liq ko‘rsatmalarga amal qilish lozim.          

👉 @anvar_pediatr

ХОМИЛАДОРЛИК ВАКТИДА БОЛА УЧУН ЗАРАРЛИ БУЛГАН МАХСУЛОТЛАР🔎

🔷Ayollar homiladorlik davrida iste’mol qilayotgan ovqatlari bola rivojlanishi uchun poydevor bo‘lib xizmat qilishini unutmasliklari lozim. Shuning uchun faqat foydali ovqatlarni yeyish va ona-bola organizmiga yomon ta’sir qiluvchi oziq-ovqatlardan voz kechish juda muhimdir. Bugun biz sizga homilador ayollar uchun eng zararli hisoblanuvchi oziq-ovqatlar to‘g‘risida aytmoqchimiz.

БАЛИКЛАР....

🔷Nahang, qirolcha makrel, qilich baliq, shuningdek sushi. Bu baliqlar tarkibida homila sog‘lig‘i uchun xavf tug‘diruvchi simob moddasi juda ko‘p. Sushilarda esa hamma xom baliqlardagi kabi gijjalar, bakteriya va viruslar ko‘p uchraydi.

ФАСТ-ФУД.....

🔷Yog‘li va yaxshi pishmagan go‘sht: go‘sht qo‘shilgan xot-doglar va fast-fud mahsulotlari. Bu taomlardagi zararli bakteriyalar va parazitlar tug‘ma nuqsonlar paydo bo‘lishiga, shuningdek homila tushishiga yoki muddatidan oldingi tug‘ruqlarga sabab bo‘lishi mumkin.

🔷Zararsizlantirilmagan sut va yumshoq pishloqlar: ular tarkibida zararli bakteriyalar bo‘lishi mumkin.

АЛКОГОЛ....

🔷Spirtli ichimliklar va kofein (bir kunda 150 grammdan ko‘p bo‘lgan miqdori): homila rivojlanishini sekinlashtirishga, bolaning kichkina vaznli tug‘ilishiga yoki homila tushishiga olib kelishi mumkin.

🔷Turli xildagi so‘riladigan shirinliklar, chaynaydigan konfetlar va pastilkalar, shuningdek shokoladli batonchalar: ular tarkibida ko‘p miqdorda shakar va har xil kimyoviy qo‘shimchalar va bo‘yoqlar mavjud.

🔷Gazli shirin ichimliklar: me’da-ichak yo‘llariga yomon ta’sir qiladi, chunki ular xavfli kimyoviy birikmalar, gaz va shakardan tashkil topgan.

🔷Chipslar: sun’iy hid, rang va ta’m beruvchilar qo‘shilgan ko‘p miqdordagi uglevod va yog‘lar aralashmasidan tashkil topgan.

🔷Do‘kon ketchupi, mayonez va qaylalari: tarkibi sun’iy hid, rang va ta’m beruvchilardan iborat.

🔷Kolbasa mahsulotlari: ulardan ham ehtiyot bo‘lishni maslahat beramiz, chunki ularning tarkibida yashirin yog‘lar, ya’ni cho‘chqa terisi, salo va moylar, shuningdek sun’iy hid va ta’m beruvchi qo‘shimchalar mavjud.

🚫 Хомиладорлик вактида тавсия килинмаган махсулотларни исте'мол килиш болада хар хил нуксонларни ривожланишига олиб келади.

👉 @anvar_pediatr

✅БОЛАНГИЗДА СУЛАК АЖРАЛИШИ МЕЁРИДАН ОРТИК БУЛСА....

⭕️Olti oygacha bo‘lgan bolalarda so‘lakning ko‘p ajralishi tabiiy holat. Lekin, bu davrdan o‘tgan bolalarda ko‘p so‘lak ajralishiga alohida e’tibor bering.

⭕️Bolaga  tish chiqishi ham so‘lakning ko‘p ajralishining sababi bo‘lishi mumkin. Tish chiqishi qiyin va og‘riqli kechganida, uni osonlashtirish uchun go‘dakingizga maxsus silikon o‘yinchoq bering.

⭕️So‘lakni yuta olmaslik ham bu holatni keltirib chiqarishi mumkin. Bunday patologiya 1-2 yoshdagi, allergiyaga moyil bo‘lgan bolalarda kuzatiladi. Kichkintoyni darrov LOR shifokoriga ko‘rsating, shuningdek, logoped va allergolog maslahatlarini olish ham tavsiya etiladi. Bu muammoga iloji boricha tezroq yechim toping, aks holda bolada nutq bilan bog‘liq muammolar paydo bo‘ladi.

🚫Stomatit va gingivit og‘iz bo‘shlig‘idagi kasalliklarning eng ko‘p tarqalgan turlaridandir. Bu dardga yo‘liqqanda ham yuqoridagi belgi namoyon bo‘ladi. Har qanday og‘iz bo‘shlig‘i kasalliklarida bola pediatr va stomatolog ko‘rigidan o‘tkazilishi shart.

🚫Zaharlanish. Bolakay kimyoviy ta’sirga ega moddalarni yutib yuborganida unda haddan ziyod ko‘p so‘lak ajralishi kuzatiladi. Bunday paytda tez yordamni chaqirishga shoshiling.

🚫Oshqozon-ichak kasalliklari – oshqozon yarasi, pankreatit, gijjalar, ovqatdan zaharlanish va infeksion kasalliklarida ham bolangiz meyordan ortiq so‘lak ajrata boshlaydi. Bu holatda pediatr ko‘rigiga olib borib, tahlilga qon topshiring va qorinchasini nima bezovta qilayotganini aniqlang.

🚫Asab xastaliklari. Agar yuqoridagilarning hech biri bolada kuzatilmasa, biroq, so‘lak ajralishi meyordan ortiq bo‘lsa, farzandingizda asab tizimida o‘zgarishlar mavjud bo‘lishi mumkin. Bolakayni nevropatolog ko‘rigiga olib boring.

❗️Bolangizdagi kasallikni qancha tez aniqlasangiz, shuncha tez  oldini olgan bo‘lasiz.

👉 @anvar_pediatr

🌸Chaqaloqni qanchalik tez-tez cho’miltirish kerak:

Agar taglik bilan qoplangan joylar muntazam tozalanib, bolaning qo’llari va yuzlari kuniga bir necha marta yuvib turilsa, yangi tug’ilgan chaqaloqlar uchun haftasiga ikki yoki uch marta cho’milish kifoya qiladi. Bola qayt qilish yoki boshqa sababga ko’ra ustini ifloslantirib qo’yish holatlari bundan mustasno.
Katta yoshdagi bolalarni har kuni yuvintirish mumkin, bu ular uchun uxlashdan oldingi odatga
aylanadi — bu bolaning dam olishiga va uxlab qolishiga yordam beradi.

👉 @anvar_pediatr

✅Chaqaloq juda ko'p uxlashi zarar emasmi?

• Agar bola jismonan va ruxan yaxshi rivojlanayotgan bo'lsa,
• Unda biron noodatiy holatlar namoyon bo'lmayotgan bo'lsa,
• Chaqaloq vaqtida va kerakligicha emayotgan bo'lsa, 
• Uning tagliklari muntazam ravishda xo'l bo'lib, ichi muntazam ravishda kelayotgan bo'lsa,
uning ko'p uxlashi muammo emas.

👉 @anvar_pediatr