کتاب «آن تماشاگر» با مجموعهٔ ممتازی از نقدهای آموزگارم آقای ایرج کریمی توسط نشر پنجره منتشر شده است. اما نوشتههای ایرج آن قدر همهجانبه و فراگیر بود که هیچ مجموعهای نمیتواند تمام و کمال باشد. کتاب را بگیرید و بخوانید و بیاموزید و سرشار شوید؛ اما افزون بر آن، این هم معرفی ِ تنها ده مطلب درخشان دیگر از ایرج فقید و عزیز که هر کدامش میتوانست برای جایگاهی رشکانگیز در تاریخ نقدنویسی سینمایی - و حتی هنری- ما کافی باشد. چون این نوشتهها در کتاب «آن تماشاگر» گنجانده نشده، آنها را با نشانی دقیق و شماره مجله میآورم تا علاقهمندان احتمالی امکان پیگیری داشته باشند:
-مقالهٔ « #ژاک_تاتی و دنیای ماشینی»/ماهنامه فیلم/ شماره ۵۹/ نیمه دوم دی ۶۶/ روی جلد مجله: میکله پلاچیدو در «فونتامارا»
- مقالهٔ «برگمان و تارکوفسکی: روح یا روان؟»/ ماهنامه فیلم /شماره ۷۲/ دی ۶۷/ روی جلد مجله: کمند امیرسلیمانی در «ترنج»
- مقالهٔ «سینما هنر است یا وسیلهٔ ارتباطجمعی؟»/ ماهنامه فیلم /شماره ۷۸/ تیر ۶۸/ روی جلد مجله: عکسی از یک فیلمبردار در حال ثبت مراسم خاکسپاری خرداد آن سال
- یادداشت «صدای حزین یک روشنفکر» دربارهٔ دوبله و صدای کاووس دوستدار روی نقش «هملت» با بازی اینوکنتی اسموکتونفسکی در نسخهٔ روسی ساختهٔ گریگوری کوزینتسف/ ماهنامه فیلم/شماره ۸۶/ نیمه بهمن ۶۸/ روی جلد: طرح ویژهٔ هشتمین جشنواره فیلم فجر
- یادداشت «از خاطرات یک منتقد فیلم» با اشارهای به مامور ایست-بازرسی که جلوی او را گرفته و بعد از دانستن کارش، نظر او را دربارهٔ «عروسی خوبان» مخملباف پرسیده بود/مجلهٔ دنیای تصویر/شماره ۱/ بهمن ۷۲/ روی جلد مجله: فرامرز قریبیان در «رد پای گرگ»
- در بخش بازیگری ماهنامه فیلم که سالها ایرج کریمی نویسنده ثابت آن بود: مقالهٔ «بازیگری در سینمای کمدی»/ شماره ۱۶۱/ مرداد ۷۳/ روی جلد مجله: علی شاهحاتمی سرصحنهٔ «آخرین شناسایی»
- از مجموعه «از چشم سینما» که ایرج کریمی دربارهٔ داستانها و رمانها مینوشت (و در کتاب «ادبیات از چشم سینما» بازنشر شده)، دربارهٔ داستان «دشمنان» آنتوان چخوف/ ماهنامه فیلم/ همان شمارهٔ قبلی (این مقاله برای درک اشارههای ایرج کریمی به همین داستان چخوف در مقالهٔ «ده فرمان» کیشلوفسکی که در کتاب «آن تماشاگر» هم آمده، بسیار راهگشاست)
- نقد «پرندهباز آلکاتراز» ساختهٔ جان فرانکنهایمر/ ماهنامه فیلم/ شماره ۲۳۶/ خرداد ۷۸/ روی جلد مجله: استیو مککویین در «فرار بزرگ»
- مقالهٔ «بازیهای مؤلف» دربارهٔ عناصر تکرارشونده در چند بازی گریگوری پک و مارلون براندو/ ماهنامه فیلم /شماره ۳۳۴/ تیر ۸۴/ روی جلد مجله: گلی فراهانی در «ماهیها عاشق میشوند»
- نقد نمایش «ایوانف» امیررضا کوهستانی/ ماهنامه فیلم/ شماره ۴۳۵/ آذر سال ۹۰/ روی جلد مجله: برَد پیت در «درخت زندگی». این مطلبی است که وقتی #هوشنگ_گلمکانی پارهای از پاراگراف آخر آن در بازی کلامی/نوشتاری ایرج کریمی بین «ننواختن ِ یک نت موسیقی» و «نوارش نشدن زن» را در یکی از یادبودهای ایرج میخواند، از شدت زیبایی تشبیه ادبی ایرج دربارهٔ ساز و زن، به گریه افتاد. تیتر مطلب هم این بود: نتهای نانواخته
.
فایل پیدیاف این آخری را دارم. اگر اهل خواندنش باشید و فیلم ِ نمایش «ایوانف» را ببینید، متنش را در همین کانال تلگرامی تقدیم میکنم. روراست، امکانش را مدیون همسرم هستید چون وقتی دانشجوی ادبیات نمایشی بود و میخواست آن را بخواند، مجلات صحافیشده را بردم و مقاله را اسکن و تبدیل به پیدیاف کردم. کاری که دیگر نه وقتش وجود دارد، نه امکانش، نه حوصلهاش و نه اعتمادی به پیگیری و مطالعهٔ حتی چند علاقهمند انگشتشمار
@amiropouria
-مقالهٔ « #ژاک_تاتی و دنیای ماشینی»/ماهنامه فیلم/ شماره ۵۹/ نیمه دوم دی ۶۶/ روی جلد مجله: میکله پلاچیدو در «فونتامارا»
- مقالهٔ «برگمان و تارکوفسکی: روح یا روان؟»/ ماهنامه فیلم /شماره ۷۲/ دی ۶۷/ روی جلد مجله: کمند امیرسلیمانی در «ترنج»
- مقالهٔ «سینما هنر است یا وسیلهٔ ارتباطجمعی؟»/ ماهنامه فیلم /شماره ۷۸/ تیر ۶۸/ روی جلد مجله: عکسی از یک فیلمبردار در حال ثبت مراسم خاکسپاری خرداد آن سال
- یادداشت «صدای حزین یک روشنفکر» دربارهٔ دوبله و صدای کاووس دوستدار روی نقش «هملت» با بازی اینوکنتی اسموکتونفسکی در نسخهٔ روسی ساختهٔ گریگوری کوزینتسف/ ماهنامه فیلم/شماره ۸۶/ نیمه بهمن ۶۸/ روی جلد: طرح ویژهٔ هشتمین جشنواره فیلم فجر
- یادداشت «از خاطرات یک منتقد فیلم» با اشارهای به مامور ایست-بازرسی که جلوی او را گرفته و بعد از دانستن کارش، نظر او را دربارهٔ «عروسی خوبان» مخملباف پرسیده بود/مجلهٔ دنیای تصویر/شماره ۱/ بهمن ۷۲/ روی جلد مجله: فرامرز قریبیان در «رد پای گرگ»
- در بخش بازیگری ماهنامه فیلم که سالها ایرج کریمی نویسنده ثابت آن بود: مقالهٔ «بازیگری در سینمای کمدی»/ شماره ۱۶۱/ مرداد ۷۳/ روی جلد مجله: علی شاهحاتمی سرصحنهٔ «آخرین شناسایی»
- از مجموعه «از چشم سینما» که ایرج کریمی دربارهٔ داستانها و رمانها مینوشت (و در کتاب «ادبیات از چشم سینما» بازنشر شده)، دربارهٔ داستان «دشمنان» آنتوان چخوف/ ماهنامه فیلم/ همان شمارهٔ قبلی (این مقاله برای درک اشارههای ایرج کریمی به همین داستان چخوف در مقالهٔ «ده فرمان» کیشلوفسکی که در کتاب «آن تماشاگر» هم آمده، بسیار راهگشاست)
- نقد «پرندهباز آلکاتراز» ساختهٔ جان فرانکنهایمر/ ماهنامه فیلم/ شماره ۲۳۶/ خرداد ۷۸/ روی جلد مجله: استیو مککویین در «فرار بزرگ»
- مقالهٔ «بازیهای مؤلف» دربارهٔ عناصر تکرارشونده در چند بازی گریگوری پک و مارلون براندو/ ماهنامه فیلم /شماره ۳۳۴/ تیر ۸۴/ روی جلد مجله: گلی فراهانی در «ماهیها عاشق میشوند»
- نقد نمایش «ایوانف» امیررضا کوهستانی/ ماهنامه فیلم/ شماره ۴۳۵/ آذر سال ۹۰/ روی جلد مجله: برَد پیت در «درخت زندگی». این مطلبی است که وقتی #هوشنگ_گلمکانی پارهای از پاراگراف آخر آن در بازی کلامی/نوشتاری ایرج کریمی بین «ننواختن ِ یک نت موسیقی» و «نوارش نشدن زن» را در یکی از یادبودهای ایرج میخواند، از شدت زیبایی تشبیه ادبی ایرج دربارهٔ ساز و زن، به گریه افتاد. تیتر مطلب هم این بود: نتهای نانواخته
.
فایل پیدیاف این آخری را دارم. اگر اهل خواندنش باشید و فیلم ِ نمایش «ایوانف» را ببینید، متنش را در همین کانال تلگرامی تقدیم میکنم. روراست، امکانش را مدیون همسرم هستید چون وقتی دانشجوی ادبیات نمایشی بود و میخواست آن را بخواند، مجلات صحافیشده را بردم و مقاله را اسکن و تبدیل به پیدیاف کردم. کاری که دیگر نه وقتش وجود دارد، نه امکانش، نه حوصلهاش و نه اعتمادی به پیگیری و مطالعهٔ حتی چند علاقهمند انگشتشمار
@amiropouria
سه ویدئوی کوتاه به بهانهی زادروز امیر نادری که در آن خود او از زادگاهش آبادان و همشهریاش ناصر تقوایی هم میگوید. هر سه ویدئو نشانههایی از شور همیشگی و پایانناپذیر نادری در خلق دقیق تصویرهایی که در ذهن داشته، به همراه دارند.
به این حرفها فقط این را اضافه کنم که آقایان فیروز ملکزاده مدیر فیلمبرداری "دونده..." و بیژن عرفانیان دستیار ماهر او هر دو سالهاست به استرالیا مهاجرت کردهاند و فعالیت سینمایی ندارند. آقای عرفانیان متأسفانه سالها پیش بر اثر حادثهای، توان حرکتی خود را از دست دادهاند. این که از تبحر تکنیکی هر دوی آنها یاد شود، در برابر اهمیت و اعتبار کارشان، بسیار ناچیز است.
فیروز ملکزاده، مدیر فیلمبرداری "باشو، غریبهی کوچک"، "مادیان" و "گلهای داوودی" هم بوده و بیژن عرفانیان از "غریبه و مه" و "هزاردستان" تا "چریکهی تارا" و "کمالالملک" و همین "دونده..."، ردپای سنگینی از کار خود به جا گذاشته است.
#امیر_نادری #دونده #مانی_پتگر
#ناصر_تقوایی #فیروز_ملک_زاده #بیژن_عرفانیان #هوشنگ_گلمکانی #ماهنامه_فیلم #ماهنامه_فیلم_امروز #زادروز #آبادان
@amiropouria
به این حرفها فقط این را اضافه کنم که آقایان فیروز ملکزاده مدیر فیلمبرداری "دونده..." و بیژن عرفانیان دستیار ماهر او هر دو سالهاست به استرالیا مهاجرت کردهاند و فعالیت سینمایی ندارند. آقای عرفانیان متأسفانه سالها پیش بر اثر حادثهای، توان حرکتی خود را از دست دادهاند. این که از تبحر تکنیکی هر دوی آنها یاد شود، در برابر اهمیت و اعتبار کارشان، بسیار ناچیز است.
فیروز ملکزاده، مدیر فیلمبرداری "باشو، غریبهی کوچک"، "مادیان" و "گلهای داوودی" هم بوده و بیژن عرفانیان از "غریبه و مه" و "هزاردستان" تا "چریکهی تارا" و "کمالالملک" و همین "دونده..."، ردپای سنگینی از کار خود به جا گذاشته است.
#امیر_نادری #دونده #مانی_پتگر
#ناصر_تقوایی #فیروز_ملک_زاده #بیژن_عرفانیان #هوشنگ_گلمکانی #ماهنامه_فیلم #ماهنامه_فیلم_امروز #زادروز #آبادان
@amiropouria