راهنمای کتاب/ آسیب‌پذیری کودکان در دوران بحران و رکود
سعیده امین‌زاده
«درخت بید آبی»
نوشته: دوریس گیتس
ترجمه: مجید عمیق
ناشر: نیستان، چاپ اول 1399
167 صفحه، 20000 تومان
#رمان #نشرنیستان
02-1987) در شمار اولین نویسنده‌های آمریکایی در حوزه‌ی رئالیسم داستانی کودکان است. او با کتاب «درخت بید آبی» توانست تحولی در رئالیسم اجتماعی دوره‌ی خودش به‌وجود آورد. گسترش طیف مخاطبین او از کودک و نوجوان به بزرگسال، نشان‌دهنده‌ی اهمیت کاری است که او در این حیطه از ادبیات انجام داده است. رمان حاضر در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از انتشار، در رده‌ی محبوب‌ترین داستان‌های دهه‌ی 1930 و 1940 قرار گرفت و جایزه‌ی لوئیس کارول و مدال افتخار جان نیوبری را که از برجسته‌ترین جوایز دهه‌ی سی و چهل بود، از آن خود کرد. منتقدین در آن دوره، این رمان را نسخه‌ی کودکانه‌ی «خوشه‌های خشم» جان اشتاین‌بک می‌دانستند. زیرا دوریس گیتس همان نگاه انتقادی را به وضعیت اقتصادی جامعه‌ی آن روز آمریکا داشت که اشتاین‌بک هم دنبالش می‌کرد. فضای داستان‌های او بسیار به آثار اشتاین‌بک نزدیک بودند، اما مخاطب اصلی او را کودکان تشکیل می‌دادند. کودکانی که در خلال داستان باید از معضلات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جامعه‌شان آگاه می‌شدند.
در داستان «درخت بید آبی» دختری یازده ساله به نام جنی لارکین، نقش اصلی را ایفا می‌کند. جنی فرزند یک خانواده‌ی مهاجر است که در منطقه‌ی سن خواکین، در کالیفرنیا زندگی می‌کنند. زمان وقوع حوادث داستان دهه‌ی 1930 میلادی و مقارن با دوره‌ی رکود بزرگ اقتصادی آمریکاست که بسیار بر زندگی جامعه‌ی آمریکایی تأثیر گذاشته است. پدر جنی کارگر فصلی مزارع پنبه است و درآمد بسیار اندکی دارد. تنها دارایی ارزشمند خانواده‌شان، بشقابی است که روی آن یک رودخانه، سه آدم، یک پل و درخت بیدی آبی‌رنگ نقش بسته است. در کنار این‌ها کلبه‌ای نیز هست که به جنی حس گرمی و روشنی یک مسکن واقعی را می‌دهد. آرزوی جنی رسیدن به همچو خانه‌ای است که سرپناهی باثبات و حقیقی برای او و خانواده‌اش باشد. چیزی که در وضعیت کنونی اقتصادی به نظر محال می‌آید.
شرایط اقتصادی آنقدر سخت و فشارآور بوده که خانواده‌ی لارکین مدام مجبور به کوچ از جایی به جای دیگر برای کسب درآمدی ناچیز بوده‌اند. به همین علت است که جنی تصویر چندان واضحی از خانه‌ای که زمانی متعلق به خودشان بوده، ندارد. در واقع تصویر ذهنی او از خانه هم خیلی روشن و منسجم نیست، چون هرگز آن را تجربه نکرده و تنها قصه‌هایی درباره‌اش از پدر و مادرش شنیده است. او نمی‌تواند خصوصیات یک خانه‌ی کامل و تمام‌عیار را به ذهن بیاورد و بیان کند. خانه‌به‌دوشی و از شهری به شهر دیگر رفتن، مفهوم خانه‌ای را که در جایی ثابت باشد، خدشه‌دار کرده است. او تلاش می‌کند این مفهوم را بازبیابد تا به رؤیاهایش شفافیت و عینیت بیشتری ببخشد.
دوریس گیتس نگاهی تمثیلی به موضوعاتی همچون خانه و سرزمین دارد. این نگاه از همان تصاویر آغازین در داستانش شکل می‌گیرد و به تمامی وقایعی که شخصیت اصلی طی رمان از سرمی‌گذراند تسری پیدا می‌کند. خانه از نظر او مفهومی بسیار گسترده‌تر از محل زندگی و سرپناه دارد. خانه در جهان داستانی گیتس با مفاهیمی همچون خاک و سرزمین که هستی و هویت انسان را شکل می‌بخشد، درآمیخته است. از این رو شخصیت اصلی که کودکی در پی کشف هویت خویش است، در سایه‌ی خانه‌ای که بزرگ‌ترین آرزوی اوست، به دنبال یافتن معنی و موجودیت خود است. گیتس از بشقابی که انگار تمامی جهان کوچک جنی را در خود جای داده، به‌عنوان نمادی برای آرمانشهر بهره می‌گیرد. با این‌حال که نگرش او به مسأله‌ی خانه و سرزمین نمادین است، اما زبانی ساده و فضاسازی ملموس و قابل‌درکی برای مخاطبین کودک خود می‌سازد. به‌گونه‌ای که خواننده‌ی کودک را درگیر حوادث جذاب داستان می‌کند و با خود تا به انتها پیش می‌برد. مثال‌هایی که از اشیاء و آدم‌های اطراف جنی گرفته شده، آنقدر عینی و متناسب با درک ذهن یک کودک‌اند که به راحتی موجب برقراری ارتباط او با متن داستان می‌شوند. تصویرسازی و شخصیت‌پردازی گیتس هم در این میان به همراهی بیشتر مخاطب کمک می‌کند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000622129.html
سعیده امین‌زاده
«درخت بید آبی»
نوشته: دوریس گیتس
ترجمه: مجید عمیق
ناشر: نیستان، چاپ اول 1399
167 صفحه، 20000 تومان
#رمان #نشرنیستان
02-1987) در شمار اولین نویسنده‌های آمریکایی در حوزه‌ی رئالیسم داستانی کودکان است. او با کتاب «درخت بید آبی» توانست تحولی در رئالیسم اجتماعی دوره‌ی خودش به‌وجود آورد. گسترش طیف مخاطبین او از کودک و نوجوان به بزرگسال، نشان‌دهنده‌ی اهمیت کاری است که او در این حیطه از ادبیات انجام داده است. رمان حاضر در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از انتشار، در رده‌ی محبوب‌ترین داستان‌های دهه‌ی 1930 و 1940 قرار گرفت و جایزه‌ی لوئیس کارول و مدال افتخار جان نیوبری را که از برجسته‌ترین جوایز دهه‌ی سی و چهل بود، از آن خود کرد. منتقدین در آن دوره، این رمان را نسخه‌ی کودکانه‌ی «خوشه‌های خشم» جان اشتاین‌بک می‌دانستند. زیرا دوریس گیتس همان نگاه انتقادی را به وضعیت اقتصادی جامعه‌ی آن روز آمریکا داشت که اشتاین‌بک هم دنبالش می‌کرد. فضای داستان‌های او بسیار به آثار اشتاین‌بک نزدیک بودند، اما مخاطب اصلی او را کودکان تشکیل می‌دادند. کودکانی که در خلال داستان باید از معضلات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جامعه‌شان آگاه می‌شدند.
در داستان «درخت بید آبی» دختری یازده ساله به نام جنی لارکین، نقش اصلی را ایفا می‌کند. جنی فرزند یک خانواده‌ی مهاجر است که در منطقه‌ی سن خواکین، در کالیفرنیا زندگی می‌کنند. زمان وقوع حوادث داستان دهه‌ی 1930 میلادی و مقارن با دوره‌ی رکود بزرگ اقتصادی آمریکاست که بسیار بر زندگی جامعه‌ی آمریکایی تأثیر گذاشته است. پدر جنی کارگر فصلی مزارع پنبه است و درآمد بسیار اندکی دارد. تنها دارایی ارزشمند خانواده‌شان، بشقابی است که روی آن یک رودخانه، سه آدم، یک پل و درخت بیدی آبی‌رنگ نقش بسته است. در کنار این‌ها کلبه‌ای نیز هست که به جنی حس گرمی و روشنی یک مسکن واقعی را می‌دهد. آرزوی جنی رسیدن به همچو خانه‌ای است که سرپناهی باثبات و حقیقی برای او و خانواده‌اش باشد. چیزی که در وضعیت کنونی اقتصادی به نظر محال می‌آید.
شرایط اقتصادی آنقدر سخت و فشارآور بوده که خانواده‌ی لارکین مدام مجبور به کوچ از جایی به جای دیگر برای کسب درآمدی ناچیز بوده‌اند. به همین علت است که جنی تصویر چندان واضحی از خانه‌ای که زمانی متعلق به خودشان بوده، ندارد. در واقع تصویر ذهنی او از خانه هم خیلی روشن و منسجم نیست، چون هرگز آن را تجربه نکرده و تنها قصه‌هایی درباره‌اش از پدر و مادرش شنیده است. او نمی‌تواند خصوصیات یک خانه‌ی کامل و تمام‌عیار را به ذهن بیاورد و بیان کند. خانه‌به‌دوشی و از شهری به شهر دیگر رفتن، مفهوم خانه‌ای را که در جایی ثابت باشد، خدشه‌دار کرده است. او تلاش می‌کند این مفهوم را بازبیابد تا به رؤیاهایش شفافیت و عینیت بیشتری ببخشد.
دوریس گیتس نگاهی تمثیلی به موضوعاتی همچون خانه و سرزمین دارد. این نگاه از همان تصاویر آغازین در داستانش شکل می‌گیرد و به تمامی وقایعی که شخصیت اصلی طی رمان از سرمی‌گذراند تسری پیدا می‌کند. خانه از نظر او مفهومی بسیار گسترده‌تر از محل زندگی و سرپناه دارد. خانه در جهان داستانی گیتس با مفاهیمی همچون خاک و سرزمین که هستی و هویت انسان را شکل می‌بخشد، درآمیخته است. از این رو شخصیت اصلی که کودکی در پی کشف هویت خویش است، در سایه‌ی خانه‌ای که بزرگ‌ترین آرزوی اوست، به دنبال یافتن معنی و موجودیت خود است. گیتس از بشقابی که انگار تمامی جهان کوچک جنی را در خود جای داده، به‌عنوان نمادی برای آرمانشهر بهره می‌گیرد. با این‌حال که نگرش او به مسأله‌ی خانه و سرزمین نمادین است، اما زبانی ساده و فضاسازی ملموس و قابل‌درکی برای مخاطبین کودک خود می‌سازد. به‌گونه‌ای که خواننده‌ی کودک را درگیر حوادث جذاب داستان می‌کند و با خود تا به انتها پیش می‌برد. مثال‌هایی که از اشیاء و آدم‌های اطراف جنی گرفته شده، آنقدر عینی و متناسب با درک ذهن یک کودک‌اند که به راحتی موجب برقراری ارتباط او با متن داستان می‌شوند. تصویرسازی و شخصیت‌پردازی گیتس هم در این میان به همراهی بیشتر مخاطب کمک می‌کند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000622129.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«درخت بید آبی»؛ دوریس گیتس؛ ترجمه مجید عمیق؛ نشر نیستان آسیب‌پذیری کودکان در دوران بحران و رکود
«درخت بید آبی»
راهنمای کتاب/ ذکر خیری از صالحان
محمد جواد محمد حسینی
«از داستان‌ها باید آموخت؛ خاطرات و حکایات»
مؤلف: محمدباقر ادیبی لاریجانی
ناشر: واژه‌پرداز اندیشه قم، چاپ اول، تابستان 1400
گردآورنده: مؤسسۀ ایمان ماندگار
188 صفحه، 35000 تومان
#مذهب #واژه‌پرداز_اندیشه
کتاب «از داستان‌ها باید آموخت؛ خاطرات و حکایات» از جمله تازه‌ترین آثاری است که به همت مؤسسۀ ایمان ماندگار و توسط انتشارات واژه‌پرداز اندیشه به چاپ رسیده‌است.
مولف کتاب، حجت‌الاسلام محمدباقر ادیبی لاریجانی، از شاگردان مرحوم علامه عسکری و آیت‌الله محمدعلی جاودان است. ادیبی لاریجانی قبلاً کتاب «مرزدار مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام» را در مورد زندگی علامه عسکری تألیف کرده و کتاب «آخرین نماز پیامبر» را که مؤلف آن علامه عسکری است، ترجمه نموده‌است.
مؤلف در این کتاب به ذکر برخی خاطره‌هایی پرداخته که یا خود آنها را از زبان دیگران شنیده و در کتابی منتشر نشده‌است، یا این خاطرات در در کتابهای دیگر هم آمده، ولی مؤلف آنها را نیز با ذکر منبع در کتاب خویش گنجانده‌است.
هدف مؤلف از این کار، چنانکه خود در مقدمۀ کتاب گفته و چنانکه از نام کتاب هم پیداست، عبرت‌گیری از این خاطرات است؛ اما به هر حال مؤلف در این کتاب، خواسته یا ناخواسته، با ضبط دقیق خاطرات شفاهی‌ای که اغلب روی منبرها نقل می‌شود، قدمی مهم در بالا بردن دقت بازگویی مطالب توسط اهل منبر برداشته‌است؛ چرا که اگر مطلبی فقط شفاهی و سینه‌به‌سینه نقل شود و در جایی مکتوب نگردد، از خطر تحریف مصون نیست.
خاطرات نقل شده در این کتاب براساس دو منبع مهم گرد آوری و تالیف شده است. نخست آیت‌الله محمدعلی جاودان که روایت‌های ایشان بخش مهمی از کتاب حاضر را تشکیل می‌دهند. بخصوص که مؤلف (محمدباقر ادیبی لاریجانی) شانش برخورداری از مصاحبت فراوان و همچنین طولانی با ایشان داشته است. این مصاحبت‌ها فرصتی در اختیار او قرارداد تا خاطرات زیادی از ایشان شنیده و در کتاب مورد استفاده قرار دهد. دیگر منبع مورد استفاده محمدباقر ادیبی لاریجانی در اثر حاضر کتاب «گنجینۀ دانشمندان»، تألیف محمد شریف رازی است.
مخاطب این خاطرات علاوه بر اینکه می‌تواند از نکات مهم اخلاقی نقل شده در آن بهره ببرد؛ فرصت آن را هم دارد که به مطالعه‌ی بخش هایی که در آنها به کرامات از برخی علما اشاره شده، بپردازند. در نهایت جا دارد به بخشهایی اشاره کنیم که شرح تشرف برخی صالحان به محضر حضرت ولی‌عصر علیه‌السلام هستند و از خواندنی ترین بخش های این کتاب محسوب شده و نکات آموختنی فراوانی را برای خواننده این خاطرات و حکایت دارند.
https://www.alef.ir/news/4000624143.html
محمد جواد محمد حسینی
«از داستان‌ها باید آموخت؛ خاطرات و حکایات»
مؤلف: محمدباقر ادیبی لاریجانی
ناشر: واژه‌پرداز اندیشه قم، چاپ اول، تابستان 1400
گردآورنده: مؤسسۀ ایمان ماندگار
188 صفحه، 35000 تومان
#مذهب #واژه‌پرداز_اندیشه
کتاب «از داستان‌ها باید آموخت؛ خاطرات و حکایات» از جمله تازه‌ترین آثاری است که به همت مؤسسۀ ایمان ماندگار و توسط انتشارات واژه‌پرداز اندیشه به چاپ رسیده‌است.
مولف کتاب، حجت‌الاسلام محمدباقر ادیبی لاریجانی، از شاگردان مرحوم علامه عسکری و آیت‌الله محمدعلی جاودان است. ادیبی لاریجانی قبلاً کتاب «مرزدار مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام» را در مورد زندگی علامه عسکری تألیف کرده و کتاب «آخرین نماز پیامبر» را که مؤلف آن علامه عسکری است، ترجمه نموده‌است.
مؤلف در این کتاب به ذکر برخی خاطره‌هایی پرداخته که یا خود آنها را از زبان دیگران شنیده و در کتابی منتشر نشده‌است، یا این خاطرات در در کتابهای دیگر هم آمده، ولی مؤلف آنها را نیز با ذکر منبع در کتاب خویش گنجانده‌است.
هدف مؤلف از این کار، چنانکه خود در مقدمۀ کتاب گفته و چنانکه از نام کتاب هم پیداست، عبرت‌گیری از این خاطرات است؛ اما به هر حال مؤلف در این کتاب، خواسته یا ناخواسته، با ضبط دقیق خاطرات شفاهی‌ای که اغلب روی منبرها نقل می‌شود، قدمی مهم در بالا بردن دقت بازگویی مطالب توسط اهل منبر برداشته‌است؛ چرا که اگر مطلبی فقط شفاهی و سینه‌به‌سینه نقل شود و در جایی مکتوب نگردد، از خطر تحریف مصون نیست.
خاطرات نقل شده در این کتاب براساس دو منبع مهم گرد آوری و تالیف شده است. نخست آیت‌الله محمدعلی جاودان که روایت‌های ایشان بخش مهمی از کتاب حاضر را تشکیل می‌دهند. بخصوص که مؤلف (محمدباقر ادیبی لاریجانی) شانش برخورداری از مصاحبت فراوان و همچنین طولانی با ایشان داشته است. این مصاحبت‌ها فرصتی در اختیار او قرارداد تا خاطرات زیادی از ایشان شنیده و در کتاب مورد استفاده قرار دهد. دیگر منبع مورد استفاده محمدباقر ادیبی لاریجانی در اثر حاضر کتاب «گنجینۀ دانشمندان»، تألیف محمد شریف رازی است.
مخاطب این خاطرات علاوه بر اینکه می‌تواند از نکات مهم اخلاقی نقل شده در آن بهره ببرد؛ فرصت آن را هم دارد که به مطالعه‌ی بخش هایی که در آنها به کرامات از برخی علما اشاره شده، بپردازند. در نهایت جا دارد به بخشهایی اشاره کنیم که شرح تشرف برخی صالحان به محضر حضرت ولی‌عصر علیه‌السلام هستند و از خواندنی ترین بخش های این کتاب محسوب شده و نکات آموختنی فراوانی را برای خواننده این خاطرات و حکایت دارند.
https://www.alef.ir/news/4000624143.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«از داستان‌ها باید آموخت؛ خاطرات و حکایات»؛ محمدباقر ادیبی لاریجانی؛ نشر واژه‌پرداز اندیشه قم ذکر خیری از صالحان
«از داستان‌ها باید آموخت؛ خاطرات و حکایات»
راهنمای کتاب/ پشت صحنه جهان چه خبر است؟
دکترعلی غزالی‌فر
«برج و میدان»
(جدال سلسله‌مراتب و شبکه بر سر قدرت جهانی)
نویسنده: نیل فرگسن
مترجم: زهرا عالی
ناشر: نشر نو، چاپ دوم 1399
824 صفحه، 168000 تومان
#فلسفه #نشرنو
به چه چیزی علاقه دارید؟ اقتصاد، سیاست، فلسفه، جامعه‌شناسی، علم، رفتار سازمانی، تاریخ، فرماسونری، مدیریت، اینترنت، بحث‌های شیرین خاک‌برسری، دوران باستان، دوره معاصر، قرون وسطا، مدرنیته، ادبیات، شبکه‌های اجتماعی یا چه؟ به همۀ این‌ها علاقمندید؟ خب پس این کتاب را حتماً بخوانید. اگر به واقعیت علاقه دارید، این کتاب را بخوانید. اگر به تخیل هم علاقه دارید، باز هم این کتاب را بخوانید. البته عنوان و شکل و شمایلش چیزی را نشان نمی‌دهد، ولی بله؛ این کتاب دربارة همه چیز است.
معرفی یک کتاب 700 صفحه‌ای آسان نیست. نه به این دلیل که مفصل است – که این هم هست – اما چیزهای مهم‌تری هم در کار است. در دو صفحه، چه می‌توان گفت دربارة کتابی که هر صفحه‌اش مطلب تازه‌ای است؟ البته با روشی که نویسنده در پیش گرفته، معرفی کتاب کار خیلی سختی هم نیست. بفرمائید این هم خلاصه: این کتاب را می‌توان یک اثر تاریخی به شمار آورد که موضوعش جدال شبکه و سلسله‌مراتب برای تصاحب قدرت جهانی است. ترتیب فصول کتاب ترکیبی است از سیر تاریخی و موضوعی؛ یعنی به اقتضای تغییر دوره‌های تاریخی موضوعات فرعی نیز عوض می‌شوند. هدف اصلی هم آشنایی بیشتر، عمیق‌تر و جامع‌تر با گذشته، حال و، تاحدی، آینده است.
بنابراین ما با کتابی مواجهیم که خیلی مرتب و منظم است. ناسلامتی دربارة شبکه و سلسله‌مراتب است. به عبارت دیگر موضوعش نظم است؛ نظم جهان یا چگونگی ساختار عملکرد امور عالم. ولی این چکیده حق مطلب را ادا نمیکند؛ زیرا به اقتضای روش و رویکرد نویسنده همه چیز در کتاب پیدا می‌کنید. به همین دلیل باید دربارة محتوایش کمی روده‌درازی کنم.
اجازه دهید با یک سؤال شروع کنیم: چه کسی یا کسانی جهان را اداره می‌کنند؟ با ساده‌سازی موضوع، در این‌جا دو احتمال کلی وجود دارد: طبقه‌ای از انسان‌های خاص در رأس قرار دارد و از آن بالا دستوراتی دیکته می‌شوند. آن دستورات پله‌پله پایین می‌آیند تا در نهایت به دست شهروندان معمولی و توده‌های مردم اجرا شوند تا هدف ازپیش‌طراحی‌شده محقق شود؛ احتمال دوم این است که اصلاً چنین هرمی وجود ندارد و هر چه هست انسان‌های بسیار زیاد است که در عرض هم قرار گرفته‌اند و با ارتباطاتی بی‌شمار و پیچیده به طور طبیعی تغییراتی در جهان ایجاد می‌کنند که نتیجه‌اش هم پیشاپیش معلوم نیست. دیدگاه اول قائل به سلسله‌مراتب است و دیدگاه دوم شبکه را اصل کار می‌داند. اختلاف‌نظری جدی وجود دارد میان طرفداران این دو دیدگاه که قدرت جهان بالأخره به دست کدام یک از این دو است.
عموم مردم به دیدگاه اول معتقدند و همین دیدگاه قبلاً نزد مورخان پررنگ‌تر جلوه می‌کرد. ولی امروزه، به دلیل ظهور شبکه‌های اجتماعیِ بسیار گسترده، دیدگاه دوم برجسته شده است. از این رو، برخی افراد تصور می‌کنند که قبلاً خبری از شبکه نبود و احتمالاً جهان را کسانی همچون گروه‌های مخوف و مرموز رهبران حکومت‌ها اداره می‌کردند. فرگسن می‌گوید نخیر، اصلاً چنین نیست و جهان تا بوده، شبکه هم بوده؛ منتها کم و کیف اثرگذاری شبکه‌ها متغیر بوده و مثل دورۀ معاصر نبوده است. این کتاب می‌خواهد همین مطلب را اثبات کند. برای این منظور، نویسنده ابتدا مفهوم، معنا، مصداق، انواع شبکه و شبکه‌های طبیعی موجود در طبیعت را توضیح می‌دهد. نقطۀ شروع نوعی وضع طبیعی است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000627001.html
دکترعلی غزالی‌فر
«برج و میدان»
(جدال سلسله‌مراتب و شبکه بر سر قدرت جهانی)
نویسنده: نیل فرگسن
مترجم: زهرا عالی
ناشر: نشر نو، چاپ دوم 1399
824 صفحه، 168000 تومان
#فلسفه #نشرنو
به چه چیزی علاقه دارید؟ اقتصاد، سیاست، فلسفه، جامعه‌شناسی، علم، رفتار سازمانی، تاریخ، فرماسونری، مدیریت، اینترنت، بحث‌های شیرین خاک‌برسری، دوران باستان، دوره معاصر، قرون وسطا، مدرنیته، ادبیات، شبکه‌های اجتماعی یا چه؟ به همۀ این‌ها علاقمندید؟ خب پس این کتاب را حتماً بخوانید. اگر به واقعیت علاقه دارید، این کتاب را بخوانید. اگر به تخیل هم علاقه دارید، باز هم این کتاب را بخوانید. البته عنوان و شکل و شمایلش چیزی را نشان نمی‌دهد، ولی بله؛ این کتاب دربارة همه چیز است.
معرفی یک کتاب 700 صفحه‌ای آسان نیست. نه به این دلیل که مفصل است – که این هم هست – اما چیزهای مهم‌تری هم در کار است. در دو صفحه، چه می‌توان گفت دربارة کتابی که هر صفحه‌اش مطلب تازه‌ای است؟ البته با روشی که نویسنده در پیش گرفته، معرفی کتاب کار خیلی سختی هم نیست. بفرمائید این هم خلاصه: این کتاب را می‌توان یک اثر تاریخی به شمار آورد که موضوعش جدال شبکه و سلسله‌مراتب برای تصاحب قدرت جهانی است. ترتیب فصول کتاب ترکیبی است از سیر تاریخی و موضوعی؛ یعنی به اقتضای تغییر دوره‌های تاریخی موضوعات فرعی نیز عوض می‌شوند. هدف اصلی هم آشنایی بیشتر، عمیق‌تر و جامع‌تر با گذشته، حال و، تاحدی، آینده است.
بنابراین ما با کتابی مواجهیم که خیلی مرتب و منظم است. ناسلامتی دربارة شبکه و سلسله‌مراتب است. به عبارت دیگر موضوعش نظم است؛ نظم جهان یا چگونگی ساختار عملکرد امور عالم. ولی این چکیده حق مطلب را ادا نمیکند؛ زیرا به اقتضای روش و رویکرد نویسنده همه چیز در کتاب پیدا می‌کنید. به همین دلیل باید دربارة محتوایش کمی روده‌درازی کنم.
اجازه دهید با یک سؤال شروع کنیم: چه کسی یا کسانی جهان را اداره می‌کنند؟ با ساده‌سازی موضوع، در این‌جا دو احتمال کلی وجود دارد: طبقه‌ای از انسان‌های خاص در رأس قرار دارد و از آن بالا دستوراتی دیکته می‌شوند. آن دستورات پله‌پله پایین می‌آیند تا در نهایت به دست شهروندان معمولی و توده‌های مردم اجرا شوند تا هدف ازپیش‌طراحی‌شده محقق شود؛ احتمال دوم این است که اصلاً چنین هرمی وجود ندارد و هر چه هست انسان‌های بسیار زیاد است که در عرض هم قرار گرفته‌اند و با ارتباطاتی بی‌شمار و پیچیده به طور طبیعی تغییراتی در جهان ایجاد می‌کنند که نتیجه‌اش هم پیشاپیش معلوم نیست. دیدگاه اول قائل به سلسله‌مراتب است و دیدگاه دوم شبکه را اصل کار می‌داند. اختلاف‌نظری جدی وجود دارد میان طرفداران این دو دیدگاه که قدرت جهان بالأخره به دست کدام یک از این دو است.
عموم مردم به دیدگاه اول معتقدند و همین دیدگاه قبلاً نزد مورخان پررنگ‌تر جلوه می‌کرد. ولی امروزه، به دلیل ظهور شبکه‌های اجتماعیِ بسیار گسترده، دیدگاه دوم برجسته شده است. از این رو، برخی افراد تصور می‌کنند که قبلاً خبری از شبکه نبود و احتمالاً جهان را کسانی همچون گروه‌های مخوف و مرموز رهبران حکومت‌ها اداره می‌کردند. فرگسن می‌گوید نخیر، اصلاً چنین نیست و جهان تا بوده، شبکه هم بوده؛ منتها کم و کیف اثرگذاری شبکه‌ها متغیر بوده و مثل دورۀ معاصر نبوده است. این کتاب می‌خواهد همین مطلب را اثبات کند. برای این منظور، نویسنده ابتدا مفهوم، معنا، مصداق، انواع شبکه و شبکه‌های طبیعی موجود در طبیعت را توضیح می‌دهد. نقطۀ شروع نوعی وضع طبیعی است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000627001.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«برج و میدان»؛ نیل فرگسن؛ ترجمه زهرا عالی؛ نشر نو پشت صحنه جهان چه خبر است؟
«برج و میدان»
راهنمای کتاب / آیا مسلمانان سهمی از تمدن غرب دارند؟
حمیدرضا امیدی‌سرور
«عشق غریبه‌ها»
(سرگذشت شش محصل ایرانی در انگلستان جین آستین)
نویسنده: نایل گرین
ترجمه: امیر مهدی حقیقت
نشر: چشمه، چاپ اول 1400
490 صفحه، 155000 تومان
#ناداستان #نشرچشمه
وقتی عباس میرزا نایب السطنه، پس از سالها جنگ با قوای اشغالگر روس، به ناچار شکست را پذیرفت و تسلیم عهدنامه گلستان شد؛ به این یقین دست یافته بود که باید در این میانه رازی باشد که گذر زمان باعث شده غرب چنان پیش رود که دست بالا را از جنبه‌های گوناگون (در مناسبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی و...) داشته باشد و ایرانیان روز به روز در گرداب انحطاطی سیاسی و اقتصادی فرو می‌روند.
در این احوال عباس میرزا و وزیر کاردانش (میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی)، بر این باور بودند که تا با فرهنگ و تمدن غرب آشنا نشوند، نمی‌توانند از راز پیشرفت آن سرزمینها و عقب ماندگی در سرزمین مادری باخبر شوند. از این سبب اعتقاد داشتند بهترین راه برای اخذ و آشنایی با غرب و پیشرفت‌هایش، فرستادن محصلانی برای آموختن فنون و علوم گوناگون به غرب می‌دانستند.
عباس میرزا زمانی به فکر ایجاد اصلاحات در ساختارهای سیاسی و نظامی و ... در ایران افتاد که هنوز هیچ یک از کشورهای آسیایی و یا همرده ایران به این فکر نیفتاده بودند. نخستین بار در سال 1811 وقتی سرهارفورد جونز (سفیر بریتانیا در ایران) به انگلستان باز می‌گشت، عباس میرزا از او خواست تا دوتن از محصلان ایرانی را برای آموختن طب و نقاشی با خود به لندن ببرد.
اما چند سال بعد بود (1815) که عباس میزرا از فرصت بازگشت یک افسر توپخانه به نام جوزف دارسی به انگلستان استفاده کرد و از او خواست که چند جوان ایرانی را هنگام بازگشت به بریتانیا با خود به لندن برده و مسئولیت سرپرستی آنان را برعهده بگیرد تا به تحصیل در فنون مختلف بپردازند. دارسی اگرچه با اکراه اما پس از اعلام به وزارت خارجه بریتانیا، آنها را برای سفر به لندن با خود همراه کرد. در سال 1815 این پنج جوان که تازه به بیست سالگی قدم گذاشته بودند به همراه دارسی وارد انگلستان شدند و این برای نخستین بار بود که تعدادی از محصلان مسلمان از کشوری دیگر، برای آموختن علوم جدید و آشنایی با تمدن غرب وارد لندن می‌شدند. ماجرایی که سه سال بعد در مورد گروهی از طلاب مسلمان مصری نیز افتاد.
کتاب «عشق غریبه‌ها» نوشته‌ی نایل گرین که به تازگی با ترجمه امیر مهدی حقیقت توسط نشر چشمه منتشر شده سرگذشت زندگی این شش محصل ایرانی[1] در انگلستان آن روزگار یا به تاکید نویسنده انگلستان دوران جین آستین است. زندگی در جامعه ای با فرهنگ و مذهب متفاوت و به عبارتی آوردن آنها به میانه‌ی صحنه تاریخ انگلستان و روبه رو شدن با تندروهای مسیحی، تبشیری های متعصب، حلقه‌ی فراماسون ها پنهان کار، انجمن‌های کارگری رادیکال (که هیچیک در ایران نمونه‌ای نداشتند) در مکانهایی همانند دانشگاه، بیمارستان، کارخانه و اداراه فی نفسه بسیار جذاب است. از همین روست که در متن خاطرات این جوانان می توان میزان تعجب آنها از مشاهدات و دریافت های‌شان را دید. خصوصا اینکه آنها در روزهایی می زیستند که وسایل ارتباط جمعی غایب بودند و در واقع این مسافران جوان اطلاعات بسیار ناچیزی درباره سرزمینی که بدان پا گذاشته بودند، داشتند. از همین رو یکی از آنها نام کتاب خاطرات خود از این سفر را «حیرت نامه» نامیده بود.[2]
با اینکه چند سال آخر عمر جین آستین مصادف با زمان حضور محصلان ایرانی در لندن بوده و از قضا فاصله مکانی چندانی هم با یکدیگر نداشتند، اما دیدار یا ارتباطی میان آنها نبوده از این سبب جین آستین ، در این کتاب حضوری مشخص و فیزیکی ندارد؛ بلکه ارجاع به نام او تنها به سبب آن است که مخاطبان کتاب از این پیش زمینه ذهنی برخوردار شوند که محصلان ایرانی قدم در چه جامعه‌ای و با کدام مناسبات فرهنگی گذاشته‌اند. جامعه‌ای که تصویر دقیقی از آن در آثار جین آستین ترسیم شده است. جامعه‌ای که در عین ورود به مدرنیته، بسیار هم مذهبی و سنت‌گراست و در واقع فرهنگ انگلیسی به خوبی مدرنیته را در خود هضم کرده است.
جذابیت عمده ی این کتاب خواندنی به خصوص برای مخاطب فارسی زبان آن است که گوشه هایی مهم از تاریخ تجدد در ایران را به عنوان اثری تاریخی و پژوهشی با زبانی روایی و گاه داستانگونه بازگو می‌کند. علاوه بر آنکه از اوضاع و احوال ایرانی سخن می‌گوید که نایب السطنه‌اش ضرورت اصلاح و بازنگری بر اوضاع و احوال سیاسی اجتماعی و غیره را به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر در میابد و از سوی دیگر جوانانی جویای علم که با قدم گذاشتن در اروپای آن روزگار با واقعیت هایی ورای شنیده های خود روبرو می‌شوند و باورهای‌شان به چالش کشیده می‌شود.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000627002.html
حمیدرضا امیدی‌سرور
«عشق غریبه‌ها»
(سرگذشت شش محصل ایرانی در انگلستان جین آستین)
نویسنده: نایل گرین
ترجمه: امیر مهدی حقیقت
نشر: چشمه، چاپ اول 1400
490 صفحه، 155000 تومان
#ناداستان #نشرچشمه
وقتی عباس میرزا نایب السطنه، پس از سالها جنگ با قوای اشغالگر روس، به ناچار شکست را پذیرفت و تسلیم عهدنامه گلستان شد؛ به این یقین دست یافته بود که باید در این میانه رازی باشد که گذر زمان باعث شده غرب چنان پیش رود که دست بالا را از جنبه‌های گوناگون (در مناسبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی و...) داشته باشد و ایرانیان روز به روز در گرداب انحطاطی سیاسی و اقتصادی فرو می‌روند.
در این احوال عباس میرزا و وزیر کاردانش (میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی)، بر این باور بودند که تا با فرهنگ و تمدن غرب آشنا نشوند، نمی‌توانند از راز پیشرفت آن سرزمینها و عقب ماندگی در سرزمین مادری باخبر شوند. از این سبب اعتقاد داشتند بهترین راه برای اخذ و آشنایی با غرب و پیشرفت‌هایش، فرستادن محصلانی برای آموختن فنون و علوم گوناگون به غرب می‌دانستند.
عباس میرزا زمانی به فکر ایجاد اصلاحات در ساختارهای سیاسی و نظامی و ... در ایران افتاد که هنوز هیچ یک از کشورهای آسیایی و یا همرده ایران به این فکر نیفتاده بودند. نخستین بار در سال 1811 وقتی سرهارفورد جونز (سفیر بریتانیا در ایران) به انگلستان باز می‌گشت، عباس میرزا از او خواست تا دوتن از محصلان ایرانی را برای آموختن طب و نقاشی با خود به لندن ببرد.
اما چند سال بعد بود (1815) که عباس میزرا از فرصت بازگشت یک افسر توپخانه به نام جوزف دارسی به انگلستان استفاده کرد و از او خواست که چند جوان ایرانی را هنگام بازگشت به بریتانیا با خود به لندن برده و مسئولیت سرپرستی آنان را برعهده بگیرد تا به تحصیل در فنون مختلف بپردازند. دارسی اگرچه با اکراه اما پس از اعلام به وزارت خارجه بریتانیا، آنها را برای سفر به لندن با خود همراه کرد. در سال 1815 این پنج جوان که تازه به بیست سالگی قدم گذاشته بودند به همراه دارسی وارد انگلستان شدند و این برای نخستین بار بود که تعدادی از محصلان مسلمان از کشوری دیگر، برای آموختن علوم جدید و آشنایی با تمدن غرب وارد لندن می‌شدند. ماجرایی که سه سال بعد در مورد گروهی از طلاب مسلمان مصری نیز افتاد.
کتاب «عشق غریبه‌ها» نوشته‌ی نایل گرین که به تازگی با ترجمه امیر مهدی حقیقت توسط نشر چشمه منتشر شده سرگذشت زندگی این شش محصل ایرانی[1] در انگلستان آن روزگار یا به تاکید نویسنده انگلستان دوران جین آستین است. زندگی در جامعه ای با فرهنگ و مذهب متفاوت و به عبارتی آوردن آنها به میانه‌ی صحنه تاریخ انگلستان و روبه رو شدن با تندروهای مسیحی، تبشیری های متعصب، حلقه‌ی فراماسون ها پنهان کار، انجمن‌های کارگری رادیکال (که هیچیک در ایران نمونه‌ای نداشتند) در مکانهایی همانند دانشگاه، بیمارستان، کارخانه و اداراه فی نفسه بسیار جذاب است. از همین روست که در متن خاطرات این جوانان می توان میزان تعجب آنها از مشاهدات و دریافت های‌شان را دید. خصوصا اینکه آنها در روزهایی می زیستند که وسایل ارتباط جمعی غایب بودند و در واقع این مسافران جوان اطلاعات بسیار ناچیزی درباره سرزمینی که بدان پا گذاشته بودند، داشتند. از همین رو یکی از آنها نام کتاب خاطرات خود از این سفر را «حیرت نامه» نامیده بود.[2]
با اینکه چند سال آخر عمر جین آستین مصادف با زمان حضور محصلان ایرانی در لندن بوده و از قضا فاصله مکانی چندانی هم با یکدیگر نداشتند، اما دیدار یا ارتباطی میان آنها نبوده از این سبب جین آستین ، در این کتاب حضوری مشخص و فیزیکی ندارد؛ بلکه ارجاع به نام او تنها به سبب آن است که مخاطبان کتاب از این پیش زمینه ذهنی برخوردار شوند که محصلان ایرانی قدم در چه جامعه‌ای و با کدام مناسبات فرهنگی گذاشته‌اند. جامعه‌ای که تصویر دقیقی از آن در آثار جین آستین ترسیم شده است. جامعه‌ای که در عین ورود به مدرنیته، بسیار هم مذهبی و سنت‌گراست و در واقع فرهنگ انگلیسی به خوبی مدرنیته را در خود هضم کرده است.
جذابیت عمده ی این کتاب خواندنی به خصوص برای مخاطب فارسی زبان آن است که گوشه هایی مهم از تاریخ تجدد در ایران را به عنوان اثری تاریخی و پژوهشی با زبانی روایی و گاه داستانگونه بازگو می‌کند. علاوه بر آنکه از اوضاع و احوال ایرانی سخن می‌گوید که نایب السطنه‌اش ضرورت اصلاح و بازنگری بر اوضاع و احوال سیاسی اجتماعی و غیره را به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر در میابد و از سوی دیگر جوانانی جویای علم که با قدم گذاشتن در اروپای آن روزگار با واقعیت هایی ورای شنیده های خود روبرو می‌شوند و باورهای‌شان به چالش کشیده می‌شود.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000627002.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«عشق غریبه‌ها»؛ نایل گرین؛ ترجمه امیر مهدی حقیقت؛ نشر چشمه آیا مسلمانان سهمی از تمدن غرب دارند؟
«عشق غریبه‌ها»
راهنمای کتاب/ ما در هشت سال دفاع مقدس چه کردیم؟
دکتر علی سرزعیم
«آغاز تا پایان»
(بررسی وقایع سیاسی-نظامی جنگ از زمینه سازی تهاجم عراق تا آتش بس)
نوشته: محمد درودیان و بهاءالدین شیخ‌الاسلامی
ناشر: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، چاپ اول 1376 (چاپ هفدهم، 1391)
224 صفحه، 29000 تومان
هر سال پایان شهریور ماه که می شود آدمی ناخودآگاه به یاد جنگ هشت ساله ایران و عراق می‌افتد. بخش عمده ای از دوران کودکی دهه پنجاهی ها و دهه شصتیها و بخش مهمی از جوانی و نوجوانی دهه چهلی ها در دوران جنگ سپری شد و افراد به شکلهای مختلف از این پدیده تاثیر پذیرفتند. هرچقدر که از پایان جنگ هم که گذشته باشد پرسشها در مورد چرایی جنگ، چگونگی پیشرفت تحولات، بده بستانهای جهانی در این پدیده، گزینه‌های موجود و شیوه اتخاذ تصمیمات ذهن نسلهای متاثر از این واقعه را رها نمیکند و گمان می کنم تا اطلاع ثانوی موضوع جنگ ایران و عراق کماکان موضوعی جدی و زنده در افکار عمومی ایرانیان باشد.
شاید برای کسانی که بخواهند با صرف وقت کم شناخت نسبتا خوبی از تحولات جنگ داشته باشند کتابهای مفصل و چند جلدی به کار نیاید. اگرچه وجود کتابهای تفصیلی در مورد جنگ امری ضروری است و برای تاریخ نگاران، پژوهشگران جنگی و نظامیان امری آموزنده است اما برای توده مردم چندان به کار نمی آید. خوشبختانه کتاب آغاز تا پایان برای برآوردن چنین نیازی بسیار مناسب است. این کتاب در حدود 200 صفحه آنهم در قطع نسبتا کوچک روایتی منسجم، خلاصه و کوتاه از تحولات جنگ به تفکیک هر سال را گزارش کرده است. لذا برای کسانی که بخواهند یک نگاه کلی به جنگ و مراحل مختلف آن در هر سال داشته باشند شاید بهترین مدخل باشد. هر کتاب ضمن آنکه فضای حاکم بر عرصه نظامی در دو سمت میدان را شرح می دهد عملیاتهای مهم را گزارش می کند و با نقشه‌هایی که در هر فصل ضمیمه شده تصور حرکت نظامی انجام شده را تسهیل می کند.
یک امتیاز مهم کتاب، آن است که بسیار مستند نوشته شده، یعنی تک تک فرازهای آن به منابع مختلفی ارجاع شده است. اگرچه چند کتاب خاص و چند جزوه خاص بیشتر مورد ارجاع قرار گرفته اما ارجاعات متعدد به دیگر منابع امری ارزنده و شایسته تقدیر است. لحن کتاب ساده و بدور از اصطلاحات پیچیده نظامی است و همین امر خواندن آن را برای یک خواننده عادی آسان می کند. در عین حال باید گفت که این کتاب نگاه سپاه از جنگ را روایت می کند که شاید با نگاه یک سیاستمدار یا یک ارتشی یا یک ناظر خارجی و یا یک سردار عراقی متفاوت باشد. این امر هم نقطه قوت کتاب و هم نقطه ضعف کتاب است. نقطه قوت است زیرا سپاه یک رکن اصلی و کلیدی در جنگ بوده و دیدن اوضاع از زاویه نگاه آنها و درک آن زاویه نگاه بسیار اهمیت دارد. نقطه ضعف است زیرا نگاههای دیگر را در بر ندارد.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000628055.html
دکتر علی سرزعیم
«آغاز تا پایان»
(بررسی وقایع سیاسی-نظامی جنگ از زمینه سازی تهاجم عراق تا آتش بس)
نوشته: محمد درودیان و بهاءالدین شیخ‌الاسلامی
ناشر: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، چاپ اول 1376 (چاپ هفدهم، 1391)
224 صفحه، 29000 تومان
هر سال پایان شهریور ماه که می شود آدمی ناخودآگاه به یاد جنگ هشت ساله ایران و عراق می‌افتد. بخش عمده ای از دوران کودکی دهه پنجاهی ها و دهه شصتیها و بخش مهمی از جوانی و نوجوانی دهه چهلی ها در دوران جنگ سپری شد و افراد به شکلهای مختلف از این پدیده تاثیر پذیرفتند. هرچقدر که از پایان جنگ هم که گذشته باشد پرسشها در مورد چرایی جنگ، چگونگی پیشرفت تحولات، بده بستانهای جهانی در این پدیده، گزینه‌های موجود و شیوه اتخاذ تصمیمات ذهن نسلهای متاثر از این واقعه را رها نمیکند و گمان می کنم تا اطلاع ثانوی موضوع جنگ ایران و عراق کماکان موضوعی جدی و زنده در افکار عمومی ایرانیان باشد.
شاید برای کسانی که بخواهند با صرف وقت کم شناخت نسبتا خوبی از تحولات جنگ داشته باشند کتابهای مفصل و چند جلدی به کار نیاید. اگرچه وجود کتابهای تفصیلی در مورد جنگ امری ضروری است و برای تاریخ نگاران، پژوهشگران جنگی و نظامیان امری آموزنده است اما برای توده مردم چندان به کار نمی آید. خوشبختانه کتاب آغاز تا پایان برای برآوردن چنین نیازی بسیار مناسب است. این کتاب در حدود 200 صفحه آنهم در قطع نسبتا کوچک روایتی منسجم، خلاصه و کوتاه از تحولات جنگ به تفکیک هر سال را گزارش کرده است. لذا برای کسانی که بخواهند یک نگاه کلی به جنگ و مراحل مختلف آن در هر سال داشته باشند شاید بهترین مدخل باشد. هر کتاب ضمن آنکه فضای حاکم بر عرصه نظامی در دو سمت میدان را شرح می دهد عملیاتهای مهم را گزارش می کند و با نقشه‌هایی که در هر فصل ضمیمه شده تصور حرکت نظامی انجام شده را تسهیل می کند.
یک امتیاز مهم کتاب، آن است که بسیار مستند نوشته شده، یعنی تک تک فرازهای آن به منابع مختلفی ارجاع شده است. اگرچه چند کتاب خاص و چند جزوه خاص بیشتر مورد ارجاع قرار گرفته اما ارجاعات متعدد به دیگر منابع امری ارزنده و شایسته تقدیر است. لحن کتاب ساده و بدور از اصطلاحات پیچیده نظامی است و همین امر خواندن آن را برای یک خواننده عادی آسان می کند. در عین حال باید گفت که این کتاب نگاه سپاه از جنگ را روایت می کند که شاید با نگاه یک سیاستمدار یا یک ارتشی یا یک ناظر خارجی و یا یک سردار عراقی متفاوت باشد. این امر هم نقطه قوت کتاب و هم نقطه ضعف کتاب است. نقطه قوت است زیرا سپاه یک رکن اصلی و کلیدی در جنگ بوده و دیدن اوضاع از زاویه نگاه آنها و درک آن زاویه نگاه بسیار اهمیت دارد. نقطه ضعف است زیرا نگاههای دیگر را در بر ندارد.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000628055.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«آغاز تا پایان»؛ محمد درودیان و بهاءالدین شیخ‌الاسلامی، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ ما در هشت سال دفاع مقدس چه کردیم؟
«آغاز تا پایان»
به روایت نویسنده/ بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟
عماد افروغ
«عاشورا و رهایی»
نویسنده: عماد افروغ
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول، 1400
74صفحه، 20000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
درباره واقعه عاشورا بیش از آنکه نیاز به داده تاریخی و مقتل، با توجه به کثرت مقاتل موجود، داشته باشیم، نیاز به زاویه دید و تحلیل و پرسش تازه داریم. اکثر مقاتل به طور عمده شرح ماوقع است و تحلیل یا کمرنگ است یا تکراری. در تحلیل این حادثه عظیم باید همدلانه دریچه عشق و زیبایی و تحلیل به روز را باز گذاشت. ابعاد سیاسی و وجه قیامی ماجرا، به رغم برخی گرایشات عافیت طلبانه و تعصبات کور و برداشت های غلط از دین و مؤلفه رهایی بخشی آن، به حد کافی روشن است. اما به نظرم این واقعه رمزهای عاشقانه و زیبایی شناسانه زیادی دارد که هنوز ناگشوده مانده است. شهادت این حادثه با این ترکیب و آرایش و اسارت آن با حوادث غمبار مرتبط با آن و آثار و تبعات و عبرت هایش را باید کماکان رمزگشایی کرد.
راز و رمز های گفته های امام حسین را باید به لحاظ عرفانی بیشتر گشود. نامه کوتاه ایشان در کربلا به بنی هاشم مرا سخت شگفت زده و حیران کرده است. نامه این است: «پنداری دنیا از اول نبوده و آخرت همواره جاودانه بوده است.» یک ذرّه شبهه علاقه و تمایل به دنیا در آن دیده نمی شود. از لا به لای حیات دنیایی با همه فریفتگی ها و درهم آمیختگی های حق و باطل و زیبایی های ظاهری اش، خوانشی اخروی دارد. خوانشی که با یک غم بزرگ و حماسی همراه است. و آیا این خود بیانگر یک زیبایی و عشق ورزی ناب نیست؟
آیا آن گاه که حضرت زینب درباره فاجعه عاشورا می گوید که من جز زیبایی نمی بینم، به این معنا است که فقط من زیبا می بینم؟ یا این واقعه در حقیقت زیباست. او شهادت و ایثار و فداکاری و تقرب و یگانگی با خدا را زیبا می بیند، چون فی نفسه زیباست. زیبایی هر چیز در تحلیل نهایی به اتصالش به خدا بر می گردد. خدا به منزله مبدأ و منشأ هستی.
بدون تردید، فهم دقیق عاشورا و ویژگی‌های آن و زمینه‌های بروز و شکل‌گیری آن یکی از ضرورت‌های همیشگی زمانه ماست. مقایسه زمینه و زمانه ما با عاشورا نه صرفاً از باب ضرورت عاشورایی دیدن همه ایام و کربلایی دیدن همه سرزمین هاست که کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا. این مقایسه آن گاه ضرورت مضاعف می‌یابد که در این زادبوم نیز به تأسی از انقلاب بزرگ صدر اسلام، انقلاب اسلامی دیگری و با هدف تحقق ارزش‌ها و اهداف همان انقلاب شکل گرفته است. بدون تردید اتفاقات صدر اسلام و رویدادهای حاصله می‌تواند عبرتگاهی برای مواضع و سیاست‌های ما باشد. نباید از یک سوراخ تاریخی دوبار گزیده شد. درست است که تاریخ به لحاظ جزیی قابل تکرار نیست، اما قواعد و ضرورت‌های حاکم بر تاریخ، دیروز و امروز نمی‌شناسد. باید بر اساس این ضرورت‌ها حرکت خود را سامان داد و به سوی تحقق اهداف متعالی خود حرکت کرد.
سؤال اصلی این است که بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟ روزی که پیامبر (ص) مبعوث شد کسی تصور می‌کرد که مسلمانان سر از حکومت یزید درآورند؟ اما آیا مشکل فقط انحراف در حکومت، منفک از بدنه جامعه و به اصطلاح قدرت مدنی بود؟ و مسئله امام حسین فقط باز پس‌گیری این حکومت و کسب قدرت بود؟ آیا امامت فقط با گره خوردنش با خلافت متعین می‌شود؟ آیا شاخص امامتْ خلافت است؟ هر چند حقانیتِ امامت، دلالتِ حکومت و خلافت دارد. اما خلافتی که بار بر امامت باشد به یک چیز دیگر نیز نیاز دارد و آن پذیرش مردم است. پیوند امامت با خلافت نشانگر عدم فهم صحیح از مقوله مشروعیت است. به زور نمی‌شود امامت را به خلافت تسری داد. سیره امام علی (ع) و سیره امام حسین (ع) هردو بر همین منوال بوده است. اگر هم بحثی از جائر بودن حکومت وقت است نه از باب این است که امام حسین دغدغه حکمرانی دارد بلکه از باب تأثیرات و پیامدهای این حکومت است. از باب توجه به تبعیت عینی مردم از حاکمان وقت است. الناس علی دین ملوکهم، مردم بر دین حاکمان خود هستند. این نه یک امر مطلوب که یک واقعیت است. قرار نیست همه بر دین ملوک خود باشند، انسان‌هایی باید باشند که همواره عطف به زبان دلیل و باید و نباید خود عمل کنند و خلاق و عامل باشند و وظیفه و رسالت خود را درک کنند و در صورت لزوم با حاکمان جائر مقابله کنند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000628111.html
عماد افروغ
«عاشورا و رهایی»
نویسنده: عماد افروغ
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول، 1400
74صفحه، 20000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
درباره واقعه عاشورا بیش از آنکه نیاز به داده تاریخی و مقتل، با توجه به کثرت مقاتل موجود، داشته باشیم، نیاز به زاویه دید و تحلیل و پرسش تازه داریم. اکثر مقاتل به طور عمده شرح ماوقع است و تحلیل یا کمرنگ است یا تکراری. در تحلیل این حادثه عظیم باید همدلانه دریچه عشق و زیبایی و تحلیل به روز را باز گذاشت. ابعاد سیاسی و وجه قیامی ماجرا، به رغم برخی گرایشات عافیت طلبانه و تعصبات کور و برداشت های غلط از دین و مؤلفه رهایی بخشی آن، به حد کافی روشن است. اما به نظرم این واقعه رمزهای عاشقانه و زیبایی شناسانه زیادی دارد که هنوز ناگشوده مانده است. شهادت این حادثه با این ترکیب و آرایش و اسارت آن با حوادث غمبار مرتبط با آن و آثار و تبعات و عبرت هایش را باید کماکان رمزگشایی کرد.
راز و رمز های گفته های امام حسین را باید به لحاظ عرفانی بیشتر گشود. نامه کوتاه ایشان در کربلا به بنی هاشم مرا سخت شگفت زده و حیران کرده است. نامه این است: «پنداری دنیا از اول نبوده و آخرت همواره جاودانه بوده است.» یک ذرّه شبهه علاقه و تمایل به دنیا در آن دیده نمی شود. از لا به لای حیات دنیایی با همه فریفتگی ها و درهم آمیختگی های حق و باطل و زیبایی های ظاهری اش، خوانشی اخروی دارد. خوانشی که با یک غم بزرگ و حماسی همراه است. و آیا این خود بیانگر یک زیبایی و عشق ورزی ناب نیست؟
آیا آن گاه که حضرت زینب درباره فاجعه عاشورا می گوید که من جز زیبایی نمی بینم، به این معنا است که فقط من زیبا می بینم؟ یا این واقعه در حقیقت زیباست. او شهادت و ایثار و فداکاری و تقرب و یگانگی با خدا را زیبا می بیند، چون فی نفسه زیباست. زیبایی هر چیز در تحلیل نهایی به اتصالش به خدا بر می گردد. خدا به منزله مبدأ و منشأ هستی.
بدون تردید، فهم دقیق عاشورا و ویژگی‌های آن و زمینه‌های بروز و شکل‌گیری آن یکی از ضرورت‌های همیشگی زمانه ماست. مقایسه زمینه و زمانه ما با عاشورا نه صرفاً از باب ضرورت عاشورایی دیدن همه ایام و کربلایی دیدن همه سرزمین هاست که کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا. این مقایسه آن گاه ضرورت مضاعف می‌یابد که در این زادبوم نیز به تأسی از انقلاب بزرگ صدر اسلام، انقلاب اسلامی دیگری و با هدف تحقق ارزش‌ها و اهداف همان انقلاب شکل گرفته است. بدون تردید اتفاقات صدر اسلام و رویدادهای حاصله می‌تواند عبرتگاهی برای مواضع و سیاست‌های ما باشد. نباید از یک سوراخ تاریخی دوبار گزیده شد. درست است که تاریخ به لحاظ جزیی قابل تکرار نیست، اما قواعد و ضرورت‌های حاکم بر تاریخ، دیروز و امروز نمی‌شناسد. باید بر اساس این ضرورت‌ها حرکت خود را سامان داد و به سوی تحقق اهداف متعالی خود حرکت کرد.
سؤال اصلی این است که بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟ روزی که پیامبر (ص) مبعوث شد کسی تصور می‌کرد که مسلمانان سر از حکومت یزید درآورند؟ اما آیا مشکل فقط انحراف در حکومت، منفک از بدنه جامعه و به اصطلاح قدرت مدنی بود؟ و مسئله امام حسین فقط باز پس‌گیری این حکومت و کسب قدرت بود؟ آیا امامت فقط با گره خوردنش با خلافت متعین می‌شود؟ آیا شاخص امامتْ خلافت است؟ هر چند حقانیتِ امامت، دلالتِ حکومت و خلافت دارد. اما خلافتی که بار بر امامت باشد به یک چیز دیگر نیز نیاز دارد و آن پذیرش مردم است. پیوند امامت با خلافت نشانگر عدم فهم صحیح از مقوله مشروعیت است. به زور نمی‌شود امامت را به خلافت تسری داد. سیره امام علی (ع) و سیره امام حسین (ع) هردو بر همین منوال بوده است. اگر هم بحثی از جائر بودن حکومت وقت است نه از باب این است که امام حسین دغدغه حکمرانی دارد بلکه از باب تأثیرات و پیامدهای این حکومت است. از باب توجه به تبعیت عینی مردم از حاکمان وقت است. الناس علی دین ملوکهم، مردم بر دین حاکمان خود هستند. این نه یک امر مطلوب که یک واقعیت است. قرار نیست همه بر دین ملوک خود باشند، انسان‌هایی باید باشند که همواره عطف به زبان دلیل و باید و نباید خود عمل کنند و خلاق و عامل باشند و وظیفه و رسالت خود را درک کنند و در صورت لزوم با حاکمان جائر مقابله کنند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000628111.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«عاشورا و رهایی»، عماد افروغ؛ کتاب نیستان بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟
«عاشورا و رهایی»
راهنمای کتاب/ از فاجعه برگشته‌ای سزاوار مرگ
سعیده امین زاده
«اشک‌های اویدیپوس»
نوشته: وجدی معوض
ترجمه: پرهام آل‌داود
ناشر: قطره؛ چاپ اول 1400
64 صفحه، 17000 تومان
#تئاتر #نشرقطره
متون کهن دراماتیک همواره در طول تاریخ منبع الهام و اقتباس نمایشنامه‌نویسان بوده‌اند و در هر بار خوانش دریچه‌ای تازه به شناخت جهان پیرامون گشوده‌اند. گاه ابعاد فلسفی آنها مورد توجه واقع شده و زمانی سویه‌های اجتماعی‌شان به شکلی بارز مد نظر قرار گرفته و موقعی نیز مباحثی روانشناختی از آنها مطرح شده است. این متون همیشه چارچوب و معیاری برای درام‌نویسان برای تبیین نظریه‌های‌شان بوده‌اند. امروزه با تنوع فرم، گسترش موضوعات و ابداع روش‌های نوین در اجرای نمایش، استفاده از این متون نیز توسعه‌ی بیشتری یافته است. مجموعه تئاتر معاصر فرانسه با چنین رویکردی به متون نمایشی اساطیری پرداخته و سلسله نمایشنامه‌هایی را منتشر نموده که محوریت آنها بر اسطوره‌های دراماتیک یونان باستان استوار است. وجدی معوض، نمایشنامه‌نویس لبنانی‌تبار کانادایی در این راستا متن دو نمایش خود، «اشک‌های اویدیپوس» و «اشتعال فعل زیستن» را در این مجموعه گنجانده است. نمایشنامه «اشک‌های اویدیپوس» از آن جهت که رویکردی انتقادی به تعاملات سیاسی امروزی دارد، از همان آغازین نوبت اجرا در مرکز توجه منتقدین قرار گرفته است.
وجدی معوض در متن «اشک‌های اویدیپوس» دو خط روایی متفاوت را در پیش می‌گیرد که یکی به زمان اویدیپوس بازمی‌گردد و دیگری به زمان حال تعلق دارد. حلقه‌ی اتصال این دو زمان شخصیتی به نام «کریفه» است که به داستان هر دو جهان کنونی و باستان اشراف کامل دارد. او می‌کوشد برای اویدیپوس و دخترش آنتیگونه، از حوادثی بگوید که در حال حاضر در یونان اتفاق می‌افتد. اویدیپوس و دخترش در دل تاریکی هیچ شناختی از زمان و مکانی که بر آنها می‌گذرد، ندارند. آنها در میان وقایع و فضاهای غریب پیش می‌روند و به دنبال پاسخ‌هایی برای پرسش‌های بی‌شمار خویش‌اند تا به کریفه برمی‌خورند. او آنها را از زمانه‌ای آگاه می‌کند که در آن قرار گرفته‌اند.
اویدیپوس از فاجعه‌ای برگشته که خود را به خاطر آن سزاوار مرگ می‌بیند و در این راه چشمان‌اش را کور کرده و به همراه آنتیگونه سر به جاده‌ی سرنوشت سپرده است. آنها وقتی با کریفه مواجه می‌شوند، آنتیگونه عطش گفتن از قصه‌ی پدر پیدا می‌کند و کریفه هم به موازات این روایت از جوان‌هایی می‌گوید که در خیابان‌های آتن قربانی اعتراضات حق‌خواهانه‌ی خود می‌شوند. آتن در آتش بحران اقتصادی می‌سوزد و به همین سبب است که مردم آرام و قرار ندارند و به دل خیابان می‌زنند و رو در روی پلیس می‌ایستند و از بحران شکایت می‌کنند؛ پاسخ آنها البته گاز اشک‌آور و باتوم است. کریفه همانند سرودخوانان تئاتر یونان باستان، ترانه‌ها و مرثیه‌ها از مرگ جوانان سر می‌دهد و به پدر و دختر که از قلب اساطیر بیرون آمده‌اند از رنج انسان امروزی می‌گوید.
اویدیپوس در سرتاسر قصه‌ی کریفه با جوانان همذات‌‌پنداری می‌کند. آنها از نظر او همان کودکی شیرین و رؤیایی‌ای را در دامان مادر و زیر سایه‌ی پدر گذرانده‌اند و همان‌طور در کودکی سرگشته شده‌اند و راه گم کرده‌اند که او تجربه‌اش را از سر گذرانده است. آنها به همان بیراهه‌هایی ره سپرده‌اند که او در نوجوانی پیموده است. سودای تبدیل شدن به قهرمانی برای یونان و نجات وطن از غاصبان همواره در سر اویدیپوس بوده است و شاید همین سودا او را رهنمون به راهی شده که نهایتاً خاموشی چشمان‌اش و تباهی روان‌اش را رقم زده است. از نگاه اویدیپوس، او و جوانانی که اکنون سرکوب می‌شوند همگی رؤیاها و آرمان‌های مشترکی در سر داشته‌اند؛ آنها می‌کوشیده‌اند در کنار بهره‌مندی همیشگی از مهر مادر و حمایت پدر، از مام میهن و تمامیت سرزمین خویش دفاع کنند و دست اهریمنان را از آن دور دارند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000629124.html
سعیده امین زاده
«اشک‌های اویدیپوس»
نوشته: وجدی معوض
ترجمه: پرهام آل‌داود
ناشر: قطره؛ چاپ اول 1400
64 صفحه، 17000 تومان
#تئاتر #نشرقطره
متون کهن دراماتیک همواره در طول تاریخ منبع الهام و اقتباس نمایشنامه‌نویسان بوده‌اند و در هر بار خوانش دریچه‌ای تازه به شناخت جهان پیرامون گشوده‌اند. گاه ابعاد فلسفی آنها مورد توجه واقع شده و زمانی سویه‌های اجتماعی‌شان به شکلی بارز مد نظر قرار گرفته و موقعی نیز مباحثی روانشناختی از آنها مطرح شده است. این متون همیشه چارچوب و معیاری برای درام‌نویسان برای تبیین نظریه‌های‌شان بوده‌اند. امروزه با تنوع فرم، گسترش موضوعات و ابداع روش‌های نوین در اجرای نمایش، استفاده از این متون نیز توسعه‌ی بیشتری یافته است. مجموعه تئاتر معاصر فرانسه با چنین رویکردی به متون نمایشی اساطیری پرداخته و سلسله نمایشنامه‌هایی را منتشر نموده که محوریت آنها بر اسطوره‌های دراماتیک یونان باستان استوار است. وجدی معوض، نمایشنامه‌نویس لبنانی‌تبار کانادایی در این راستا متن دو نمایش خود، «اشک‌های اویدیپوس» و «اشتعال فعل زیستن» را در این مجموعه گنجانده است. نمایشنامه «اشک‌های اویدیپوس» از آن جهت که رویکردی انتقادی به تعاملات سیاسی امروزی دارد، از همان آغازین نوبت اجرا در مرکز توجه منتقدین قرار گرفته است.
وجدی معوض در متن «اشک‌های اویدیپوس» دو خط روایی متفاوت را در پیش می‌گیرد که یکی به زمان اویدیپوس بازمی‌گردد و دیگری به زمان حال تعلق دارد. حلقه‌ی اتصال این دو زمان شخصیتی به نام «کریفه» است که به داستان هر دو جهان کنونی و باستان اشراف کامل دارد. او می‌کوشد برای اویدیپوس و دخترش آنتیگونه، از حوادثی بگوید که در حال حاضر در یونان اتفاق می‌افتد. اویدیپوس و دخترش در دل تاریکی هیچ شناختی از زمان و مکانی که بر آنها می‌گذرد، ندارند. آنها در میان وقایع و فضاهای غریب پیش می‌روند و به دنبال پاسخ‌هایی برای پرسش‌های بی‌شمار خویش‌اند تا به کریفه برمی‌خورند. او آنها را از زمانه‌ای آگاه می‌کند که در آن قرار گرفته‌اند.
اویدیپوس از فاجعه‌ای برگشته که خود را به خاطر آن سزاوار مرگ می‌بیند و در این راه چشمان‌اش را کور کرده و به همراه آنتیگونه سر به جاده‌ی سرنوشت سپرده است. آنها وقتی با کریفه مواجه می‌شوند، آنتیگونه عطش گفتن از قصه‌ی پدر پیدا می‌کند و کریفه هم به موازات این روایت از جوان‌هایی می‌گوید که در خیابان‌های آتن قربانی اعتراضات حق‌خواهانه‌ی خود می‌شوند. آتن در آتش بحران اقتصادی می‌سوزد و به همین سبب است که مردم آرام و قرار ندارند و به دل خیابان می‌زنند و رو در روی پلیس می‌ایستند و از بحران شکایت می‌کنند؛ پاسخ آنها البته گاز اشک‌آور و باتوم است. کریفه همانند سرودخوانان تئاتر یونان باستان، ترانه‌ها و مرثیه‌ها از مرگ جوانان سر می‌دهد و به پدر و دختر که از قلب اساطیر بیرون آمده‌اند از رنج انسان امروزی می‌گوید.
اویدیپوس در سرتاسر قصه‌ی کریفه با جوانان همذات‌‌پنداری می‌کند. آنها از نظر او همان کودکی شیرین و رؤیایی‌ای را در دامان مادر و زیر سایه‌ی پدر گذرانده‌اند و همان‌طور در کودکی سرگشته شده‌اند و راه گم کرده‌اند که او تجربه‌اش را از سر گذرانده است. آنها به همان بیراهه‌هایی ره سپرده‌اند که او در نوجوانی پیموده است. سودای تبدیل شدن به قهرمانی برای یونان و نجات وطن از غاصبان همواره در سر اویدیپوس بوده است و شاید همین سودا او را رهنمون به راهی شده که نهایتاً خاموشی چشمان‌اش و تباهی روان‌اش را رقم زده است. از نگاه اویدیپوس، او و جوانانی که اکنون سرکوب می‌شوند همگی رؤیاها و آرمان‌های مشترکی در سر داشته‌اند؛ آنها می‌کوشیده‌اند در کنار بهره‌مندی همیشگی از مهر مادر و حمایت پدر، از مام میهن و تمامیت سرزمین خویش دفاع کنند و دست اهریمنان را از آن دور دارند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000629124.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«اشک‌های اویدیپوس»؛ وجدی معوض؛ ترجمه پرهام آل‌داود؛ نشر قطره از فاجعه برگشته‌ای سزاوار مرگ
«اشک‌های اویدیپوس»
راهنمای کتاب/ اصالت آزادیها چه می گویند؟
دکتر علی سرزعیم
«اقتصاد اتریشی: آشنایی با مکتب بازار»
نوشته: استیون هورویتز
ترجمه: امیرحسین خالقی
180 صفحه، 50000 تومان
#اقتصاد #نشر_اماره
مکاتب اقتصادی بر حسب میزان مداخله مقبول و مطلوب دولت در اقتصاد متفاوت هستند. در یک سمت طیف کمونیستها هستند که معتقدند همه چیز باید دولتی باشد و مالکیت خصوصی نباید وجود داشته باشد و در سمت دیگر کسانی هستند که اصل را بر آزادی می گذارند و دخالت دولت را تنها در حالتهای خاص و استثنائی آنهم به شکل بسیار محدود قبول می کنند. امروزه در زمانه ای زندگی می کنیم که بطلان آن دسته اول کاملا آشکار شده اما جامعه ما کماکان ذهنیت دولت گرایی دارد. فضای رسانه ای کشور پر شده از سخنان کسانی که اقتصاد بازار، سرمایه داری، خصوصی سازی و اموری از این دست را عامل اصلی مشکلات می پندارند. به همین دلیل وجود یک مکتب اقتصادی که از اساس با دخالت دولت مشکل داشته باشد، امر غریبی به نظر می‌رسد. اما واقعیت آنست که این مکتب غریب که گاه با نام اصالت آزادی (libertarianism) و گاه با نام اقتصاد اتریشی خوانده می شود، از همان ابتدای ظهور و رشد کمونیسم، زوال آن را به درستی پیش بینی کرد و بعدها که دولت گرایی تحت عنوان دولت رفاه در اروپا فراگیر شد پیامدهای آن را به درستی گوشزد کرد.
خوشبختانه کتابهای چندی از بزرگان این مکتب به فارسی ترجمه شده ولی جای یک کتاب خلاصه و کوچک خالی بود که بتواند به زبان ساده و همه فهم مفاهیم اصلی این دیدگاه را تشریح کند و تفسیر آن از مفاهیم رایج اقتصادی مثل بازار ، پول، بازدهی سرمایه و اموری از این دست معرفی کند. مهمترین امتیاز این کتاب زبان ساده آنست که با ترجمه خوب و موفق آقای خالقی همین سادگی و روانی حفظ شده است. اینجانب اگرچه با دیدگاه های این مکتب از قبل آشنا بودم اما از خواندن این کتاب هم چیزهایی آموختم و هم از چگونگی طرح موضوع لذت بردم و مطمئن هستم دیگر خوانندگان نیز چنین تجربه ای خواهند داشت. کتاب طراحی بسیار خوبی دارد و به اصطلاح خوش دست است و در قطع مناسبی چاپ شده است. کیفیت چاپ، نوع فونتها و اندازه حروف مطلوب است. البته معدود اشکالاتی در ویراستاری کتاب می‌توان دید؛ اما آنقدر نیست پرنگ بوده و به کلیت متن آسیب بزند یا خواندن آن را دچار مشکل کند.
علاوه بر متن اصلی کتاب، دو مقدمه قابل ذکر نیز در این کتاب به چاپ رسیده است. نخست نوشته ای از نویسنده کتاب ( استیون هورویتز) که برای مخاطبان ایرانی و به مناسبت انتشار کتاب آن به زبان فارسی آمده است و دیگری به قلم دکتر موسی غنی‌نژاد. سخن آخر اینکه خواندن این کتاب را به همه علاقه مندان جریانهای فکری خصوصا در عرصه اقتصاد (و سیاست) پیشنهاد می کنم.
https://www.alef.ir/news/4000630132.html
دکتر علی سرزعیم
«اقتصاد اتریشی: آشنایی با مکتب بازار»
نوشته: استیون هورویتز
ترجمه: امیرحسین خالقی
180 صفحه، 50000 تومان
#اقتصاد #نشر_اماره
مکاتب اقتصادی بر حسب میزان مداخله مقبول و مطلوب دولت در اقتصاد متفاوت هستند. در یک سمت طیف کمونیستها هستند که معتقدند همه چیز باید دولتی باشد و مالکیت خصوصی نباید وجود داشته باشد و در سمت دیگر کسانی هستند که اصل را بر آزادی می گذارند و دخالت دولت را تنها در حالتهای خاص و استثنائی آنهم به شکل بسیار محدود قبول می کنند. امروزه در زمانه ای زندگی می کنیم که بطلان آن دسته اول کاملا آشکار شده اما جامعه ما کماکان ذهنیت دولت گرایی دارد. فضای رسانه ای کشور پر شده از سخنان کسانی که اقتصاد بازار، سرمایه داری، خصوصی سازی و اموری از این دست را عامل اصلی مشکلات می پندارند. به همین دلیل وجود یک مکتب اقتصادی که از اساس با دخالت دولت مشکل داشته باشد، امر غریبی به نظر می‌رسد. اما واقعیت آنست که این مکتب غریب که گاه با نام اصالت آزادی (libertarianism) و گاه با نام اقتصاد اتریشی خوانده می شود، از همان ابتدای ظهور و رشد کمونیسم، زوال آن را به درستی پیش بینی کرد و بعدها که دولت گرایی تحت عنوان دولت رفاه در اروپا فراگیر شد پیامدهای آن را به درستی گوشزد کرد.
خوشبختانه کتابهای چندی از بزرگان این مکتب به فارسی ترجمه شده ولی جای یک کتاب خلاصه و کوچک خالی بود که بتواند به زبان ساده و همه فهم مفاهیم اصلی این دیدگاه را تشریح کند و تفسیر آن از مفاهیم رایج اقتصادی مثل بازار ، پول، بازدهی سرمایه و اموری از این دست معرفی کند. مهمترین امتیاز این کتاب زبان ساده آنست که با ترجمه خوب و موفق آقای خالقی همین سادگی و روانی حفظ شده است. اینجانب اگرچه با دیدگاه های این مکتب از قبل آشنا بودم اما از خواندن این کتاب هم چیزهایی آموختم و هم از چگونگی طرح موضوع لذت بردم و مطمئن هستم دیگر خوانندگان نیز چنین تجربه ای خواهند داشت. کتاب طراحی بسیار خوبی دارد و به اصطلاح خوش دست است و در قطع مناسبی چاپ شده است. کیفیت چاپ، نوع فونتها و اندازه حروف مطلوب است. البته معدود اشکالاتی در ویراستاری کتاب می‌توان دید؛ اما آنقدر نیست پرنگ بوده و به کلیت متن آسیب بزند یا خواندن آن را دچار مشکل کند.
علاوه بر متن اصلی کتاب، دو مقدمه قابل ذکر نیز در این کتاب به چاپ رسیده است. نخست نوشته ای از نویسنده کتاب ( استیون هورویتز) که برای مخاطبان ایرانی و به مناسبت انتشار کتاب آن به زبان فارسی آمده است و دیگری به قلم دکتر موسی غنی‌نژاد. سخن آخر اینکه خواندن این کتاب را به همه علاقه مندان جریانهای فکری خصوصا در عرصه اقتصاد (و سیاست) پیشنهاد می کنم.
https://www.alef.ir/news/4000630132.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«اقتصاد اتریشی: آشنایی با مکتب بازار»؛ استیون هورویتز ؛امیرحسین خالقی؛ نشر آماره اصالت آزادیها چه می گویند؟
راهنمای کتاب/ روایت اندوهِ فقدان انسان‌ها
زهره مسکنی
«برش جنگل»
نویسنده: کارلو کاسولا
مترجم: م. طاهر نوکنده
ناشر: فرهنگ نشر نو؛ چاپ اول: 1400
142 صفحه؛ 42000 تومان
#رمان #نشرنو
کارلو کاسولا رمان‌نویس و مقاله‌نویس ضد فاشیسم اهل ایتالیا و از مهمترین نویسندگان ایتالیای بعد از جنگ جهانی دوم بود که سال۱۹۶۰ برنده جایزه استرگا شد. این جایزه یکی از معروف‌ترین جوایز ادبی ایتالیا است که از سال ۱۹۴۷ هر سال به کتاب داستانی منثور داده می‌شود. کاسولا سال ۱۹۱۷ در خانواده‌ای مرفه در رُم متولد شد و پیش از آنکه به مدرسه برود خواندن و نوشتن را یاد گرفت. او در کودکی به جانورشناسی و مطالعه در این باب علاقه داشت؛ آنقدر که پدرش پیش‌بینی می‌کرد وی طبیعی‌دان بشود. در دوران مدرسه نیز به تاریخ علاقه‌مند شد و بعدها به ورزش. جغرافی و سینما هم از دیگر علائق او بود. اما سرانجام نویسنده شد.
کاسولا برای اینکه ناچار نباشد زیاد درس بخواند و بتواند بیشتر وقت خود را صرف ادبیات کند، در دانشکده حقوق ثبت‌نام کرد. او از همان روزها شروع به نوشتن شعر و قصۀ کوتاه کرد تا جنگ جهانی دوم که در کار نویسندگی‌اش وقفه افتاد. وی در دوران جنگ هسته‌ای پارتیزانی تشکیل داد و حضور در نهضت مقاومت در این دوره منبعی برای بعضی قصه‌هایی شد که بعدها نوشت. نطفۀ اولیۀ رمان «برش جنگل» نیز در همان دوران شکل گرفت و همچنین آشنایی او با هیزم‌شکنان در آن زمان و به ویژه آشنایی‌اش با هیزم‌شکنی که مدتی ناپدید و بعدها مشخص شد که به دست آلمانی‌ها تیرباران شده، در این رمان بسیار اثرگذار بوده است.
کاسولا در آثارش از دشواری‌های زندگی مردم توسکانای ایتالیا و سرخوردگی روشنفکران ایتالیایی که در دوران سلطۀ فاشیسم در ایتالیا می‌زیستند، می‌نویسد. رمان‌های «فائوستو» و «آنّا» و «همخواهِ بوبه» از دیگر آثار مشهور کاسولا هستند. او را یکی از نخستین نویسندگان شیوه‌ای از قصه‌نویسی دانسته‌اند که در فرانسه رمان نو نامیده شد.
کتاب «برش جنگل» اثر این نویسنده که به تازگی توسط فرهنگ نشر نو چاپ شده روایت زندگی پنج مرد در جنگل توسکاناست که کارشان بریدن درخت‌ها و فروختن چوب و آماده‌سازی زمین برای دور بعدی کشت است. به عبارت دیگر این رمان حکایت رنج و سختی کار و چگونگی گذران زندگی و روایتی واقع‌گرایانه و همراه با نگاهی شاعرانه به زندگی ناگزیر کارگران است.
«برش جنگل» روایت اندوه ناشی از فقدان ابدی انسان‌ها نیز هست. «گولی یلمو»، شخصیت اصلی داستان، که همسرش را از دست داده، خود را غرق کار تا این اندوه را از یاد ببرد و بدین طریق غم خود را تسکین دهد. بسیاری بر این اعتقادند که این ماجرا شرح حال خود کارلو کاسولاست که هنگام نوشتن این کتاب همسرش را از دست داده و این اتفاق باعث تغییر نگاه او به ادبیات و شیوۀ داستان‌نویسی شده است.
متن اولیۀ رمان «برش جنگل» با عنوان اصلی عنوان اصلی Il taglio del bosco نخستین بار در سال ۱۹۵۰ به زبان ایتالیایی منتشر شد. بر اساس این رمان فیلمی هم به بازیگری جیان ماریا ولونته ساخته شده است. نویسنده در این رمان، از زاویۀ دید راوی سوم‌شخص، شخصیت اصلی رمان را تعقیب می‌کند و حین ثبت رفتارها و حرکات او و بیان افکار و دغدغه‌هایش، اندوه او را به تصویر کشیده و به خوبی به خواننده منتقل می‌کند.
کاسولا در آثارش که بیشتر دربارۀ زندگى مردم عادى توسکاناى ایتالیاست، از تصویرهای دقیق و گیرا وبهره‌گیرى از مضامین زندگی سخت مردم این منطقه که به هسته اصلى فرهنگ ایتالیایى بعد از جنگ تبدیل شد، کمک گرفته است. او واقعیت را، همان گونه که هست، می‌بیند و بازنمایی می‌کند، بى‌‌آنکه در دام آرایه‌ها و صنایع بیانی سبکى بیافتد. آثار او نه تنها درد و رنج شهروندان عادى، بلکه سرخوردگى روشنفکران ایتالیایى را برجسته می‌کند که در دوره فاشیسم مجال چندانى براى آزادی بیان نداشتند. کاسولا در یادداشت آغازین کتاب، علاوه بر اشاره‌ای به زمان وقوع حکایت «برش جنگل» و چگونگی نگارش آن، از خود و گذشته‌اش و شرحی از نویسندگی‌اش نوشته است. کتاب در 10 فصل و 130 صفحه به پایان می‌رسد و سپس چند صفحه‌ای دربارۀ خود نویسنده برای مخاطب شرح داده شده است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «اگر به تو بگویند "یک سینه پهلو بوده است، یک سرطان بدخیم"دلیل نمی‌شود که تن بدهی؛ اما همواره از هیچی بهتر است. در دهکده می‌گفتند که طفلکی همسرش سحر و جادو شده است، این هم خود نقطه نظری بود؛ اما گولی یلمو قبولش نداشت؛ با اینکه مخالف باورهای جادو جنبلی نبود. دون ماریو دست روی شانه‌هایش گذاشته بو و به او گفته بود که دل آرام بدارد؛ چرا که این خواست خدا بوده است...»
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000631113.html
زهره مسکنی
«برش جنگل»
نویسنده: کارلو کاسولا
مترجم: م. طاهر نوکنده
ناشر: فرهنگ نشر نو؛ چاپ اول: 1400
142 صفحه؛ 42000 تومان
#رمان #نشرنو
کارلو کاسولا رمان‌نویس و مقاله‌نویس ضد فاشیسم اهل ایتالیا و از مهمترین نویسندگان ایتالیای بعد از جنگ جهانی دوم بود که سال۱۹۶۰ برنده جایزه استرگا شد. این جایزه یکی از معروف‌ترین جوایز ادبی ایتالیا است که از سال ۱۹۴۷ هر سال به کتاب داستانی منثور داده می‌شود. کاسولا سال ۱۹۱۷ در خانواده‌ای مرفه در رُم متولد شد و پیش از آنکه به مدرسه برود خواندن و نوشتن را یاد گرفت. او در کودکی به جانورشناسی و مطالعه در این باب علاقه داشت؛ آنقدر که پدرش پیش‌بینی می‌کرد وی طبیعی‌دان بشود. در دوران مدرسه نیز به تاریخ علاقه‌مند شد و بعدها به ورزش. جغرافی و سینما هم از دیگر علائق او بود. اما سرانجام نویسنده شد.
کاسولا برای اینکه ناچار نباشد زیاد درس بخواند و بتواند بیشتر وقت خود را صرف ادبیات کند، در دانشکده حقوق ثبت‌نام کرد. او از همان روزها شروع به نوشتن شعر و قصۀ کوتاه کرد تا جنگ جهانی دوم که در کار نویسندگی‌اش وقفه افتاد. وی در دوران جنگ هسته‌ای پارتیزانی تشکیل داد و حضور در نهضت مقاومت در این دوره منبعی برای بعضی قصه‌هایی شد که بعدها نوشت. نطفۀ اولیۀ رمان «برش جنگل» نیز در همان دوران شکل گرفت و همچنین آشنایی او با هیزم‌شکنان در آن زمان و به ویژه آشنایی‌اش با هیزم‌شکنی که مدتی ناپدید و بعدها مشخص شد که به دست آلمانی‌ها تیرباران شده، در این رمان بسیار اثرگذار بوده است.
کاسولا در آثارش از دشواری‌های زندگی مردم توسکانای ایتالیا و سرخوردگی روشنفکران ایتالیایی که در دوران سلطۀ فاشیسم در ایتالیا می‌زیستند، می‌نویسد. رمان‌های «فائوستو» و «آنّا» و «همخواهِ بوبه» از دیگر آثار مشهور کاسولا هستند. او را یکی از نخستین نویسندگان شیوه‌ای از قصه‌نویسی دانسته‌اند که در فرانسه رمان نو نامیده شد.
کتاب «برش جنگل» اثر این نویسنده که به تازگی توسط فرهنگ نشر نو چاپ شده روایت زندگی پنج مرد در جنگل توسکاناست که کارشان بریدن درخت‌ها و فروختن چوب و آماده‌سازی زمین برای دور بعدی کشت است. به عبارت دیگر این رمان حکایت رنج و سختی کار و چگونگی گذران زندگی و روایتی واقع‌گرایانه و همراه با نگاهی شاعرانه به زندگی ناگزیر کارگران است.
«برش جنگل» روایت اندوه ناشی از فقدان ابدی انسان‌ها نیز هست. «گولی یلمو»، شخصیت اصلی داستان، که همسرش را از دست داده، خود را غرق کار تا این اندوه را از یاد ببرد و بدین طریق غم خود را تسکین دهد. بسیاری بر این اعتقادند که این ماجرا شرح حال خود کارلو کاسولاست که هنگام نوشتن این کتاب همسرش را از دست داده و این اتفاق باعث تغییر نگاه او به ادبیات و شیوۀ داستان‌نویسی شده است.
متن اولیۀ رمان «برش جنگل» با عنوان اصلی عنوان اصلی Il taglio del bosco نخستین بار در سال ۱۹۵۰ به زبان ایتالیایی منتشر شد. بر اساس این رمان فیلمی هم به بازیگری جیان ماریا ولونته ساخته شده است. نویسنده در این رمان، از زاویۀ دید راوی سوم‌شخص، شخصیت اصلی رمان را تعقیب می‌کند و حین ثبت رفتارها و حرکات او و بیان افکار و دغدغه‌هایش، اندوه او را به تصویر کشیده و به خوبی به خواننده منتقل می‌کند.
کاسولا در آثارش که بیشتر دربارۀ زندگى مردم عادى توسکاناى ایتالیاست، از تصویرهای دقیق و گیرا وبهره‌گیرى از مضامین زندگی سخت مردم این منطقه که به هسته اصلى فرهنگ ایتالیایى بعد از جنگ تبدیل شد، کمک گرفته است. او واقعیت را، همان گونه که هست، می‌بیند و بازنمایی می‌کند، بى‌‌آنکه در دام آرایه‌ها و صنایع بیانی سبکى بیافتد. آثار او نه تنها درد و رنج شهروندان عادى، بلکه سرخوردگى روشنفکران ایتالیایى را برجسته می‌کند که در دوره فاشیسم مجال چندانى براى آزادی بیان نداشتند. کاسولا در یادداشت آغازین کتاب، علاوه بر اشاره‌ای به زمان وقوع حکایت «برش جنگل» و چگونگی نگارش آن، از خود و گذشته‌اش و شرحی از نویسندگی‌اش نوشته است. کتاب در 10 فصل و 130 صفحه به پایان می‌رسد و سپس چند صفحه‌ای دربارۀ خود نویسنده برای مخاطب شرح داده شده است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «اگر به تو بگویند "یک سینه پهلو بوده است، یک سرطان بدخیم"دلیل نمی‌شود که تن بدهی؛ اما همواره از هیچی بهتر است. در دهکده می‌گفتند که طفلکی همسرش سحر و جادو شده است، این هم خود نقطه نظری بود؛ اما گولی یلمو قبولش نداشت؛ با اینکه مخالف باورهای جادو جنبلی نبود. دون ماریو دست روی شانه‌هایش گذاشته بو و به او گفته بود که دل آرام بدارد؛ چرا که این خواست خدا بوده است...»
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000631113.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«برش جنگل»؛ کارلو کاسولا ترجمه م. طاهر نوکنده، نشر نو روایت اندوهِ فقدان انسان‌ها
«برش جنگل»
راهنمای کتاب/ تاریخی که برای همه نوشته شده است
حمیدرضا امیدی‌سرور
«ايران زمين: روزگار باستان»
نوشته: عسگر بهرامي
ناشر: فرهنگ معاصر، چاپ اول 1400
646 صفحه، 290000 تومان
#تاریخ_ایران #نشرفرهنگ_معاصر
صحبت از تاریخ ایران که به میان می‌آید، اغلب آن را به دو بخش تقسیم می‌کنند: از آغاز تا ورود اسلام (دوران باستان) و دیگری از حمله اعراب تا زمان حال. بخش دوم تاریخ ایران، زمینه ساز هویت دینی امروز ماست که حاصل درآمیختن آن با فرهنگ و مذهب ایرانیان روزگار باستان بوده است. به راستی ایرانیان در روزگار باستان چگونه می زیستند که مردم این دیار همچنان بدان فخر می‌فروشند؟ درحالی که اگر از اغلب همانها در این باره سوال کنیم؛ اطلاع چندان درستی در باره آن روزگار ندارند؛ جز کلی‌گویی‌ها و اطلاعات مخدوش و نادرستی که درباره تاریخ باستان ایران و شکوه و عظمت آن در فضای مجازی (بدون ذکر منبع درست)، دست به دست می‌شود.
باید اذعان کرد یکی از معضلات مهم در راستای شناخت توده مردم ایران درباره روزگار باستان، نبود آثاری است که برای مخاطب عام نوشته شده باشند. چنین منابعی در قالب کتاب یا آنقدر مفصل هستند که تنها به کار اهل پژوهش و نهایتا دانشجویان می آمدند یا آنقدر خلاصه بودند که تنها به ذکر نام سلسله‌ها و شاهان پرداخته و شناختی به مخاطبان‌شان ارائه نمی کردند. اما خوشبختانه کتاب «ايران زمين: روزگار باستان» اثر عسگر بهرامي که به همت نشر فرهنگ معاصر منتشر شده، گامی جدی است برای جبران خلائی که در همه این سالها احساس شده است.
این کتاب تاکیدی است بر این نکته که می‌توان اثری جامع و کامل نوشت، بدون افتادن در دام تفضیل و یا دشوار نویسی. البته این مهم منوط به داشتن اشراف درباره موضوع و همچنین آشنایی با شیوههای نوین تاریخ نویسی است. چیزی که با توجه به کارنامه عسگر بهرامی و البته کیفیت کتاب حاضر، می‌توان نسبت به آن اطمینان داشت.
«ايران زمين: روزگار باستان» کتابی است که کلیت و کیفیت آنها حاصل، نیتی است که پشت نوشته شدن و انتشار آن وجود داشته است. از این منظر جامعه هدف مخاطبانش نیز نقشی تعیین کننده در کلیت آن داشته‌است. این مهم حاصل روحیه و همت ناشری است کار تولید و انتشار چنین اثری را برعهده داشته است. آن هم در زمانه‌ای که ناشران اغلب روی آثار ترجمه‌ای و یا باز چاپ نمونه‌های قدیمی که امتحان خود را پس داده‌اند سرمایه گذاری می‌کنند، نه اثری همانند «ايران زمين: روزگار باستان» که غیر از متن آن، کار کتاب پردازی، عکسها و... همگی نشان از وسواس و دقت نظر در ارائه اثری ارزنده دارند.
کتاب حاضر چنان که گفتیم و از نامش نیز پیداست، به دورانی از تاریخ ایران می‌پردازد که به زعم اغلب ما روزگار شکوه امپراتوری های بزرگ جهان بوده‌اند. این دوران همیشه با وسعت سرزمینهایش جلال و عظمت کاخ هایش شناخته شده است. اما کمتر از زندگی توده مردم در این دوران گفته شده است این عظمت و شکوه چه دستاوردی برای مردمانی که زیر سایه‌ی آنها می‌زیستند داشته اند؟ این یکی از مهمترین ویژگی‌هایی است که در حاصل کار عسگر بهرامی به عنوان مورخی آشنا با تاریخ واقعی آن روزگار که آن را با استفاده از منابعی معتبر روایت می کند می‌توان دید. به بیان دیگر این کتاب تنها تاریخ آمدن و رفتن شاهان نیست. بلکه درعمل در کنار پرداختن به چگونگی این حکومت‌ها، از چند و چون زندگی توده مردم و یا آداب و رسوم آنها در این دوره ها نیز سخن گفته شود. به این ترتیب مخاطب کتاب با اثری روبه رو ست که ایران دوران پیش از ورود اسلام را از جنبه‌های گوناگون و به صورتی چند سویه معرفی می کند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000703056.html
حمیدرضا امیدی‌سرور
«ايران زمين: روزگار باستان»
نوشته: عسگر بهرامي
ناشر: فرهنگ معاصر، چاپ اول 1400
646 صفحه، 290000 تومان
#تاریخ_ایران #نشرفرهنگ_معاصر
صحبت از تاریخ ایران که به میان می‌آید، اغلب آن را به دو بخش تقسیم می‌کنند: از آغاز تا ورود اسلام (دوران باستان) و دیگری از حمله اعراب تا زمان حال. بخش دوم تاریخ ایران، زمینه ساز هویت دینی امروز ماست که حاصل درآمیختن آن با فرهنگ و مذهب ایرانیان روزگار باستان بوده است. به راستی ایرانیان در روزگار باستان چگونه می زیستند که مردم این دیار همچنان بدان فخر می‌فروشند؟ درحالی که اگر از اغلب همانها در این باره سوال کنیم؛ اطلاع چندان درستی در باره آن روزگار ندارند؛ جز کلی‌گویی‌ها و اطلاعات مخدوش و نادرستی که درباره تاریخ باستان ایران و شکوه و عظمت آن در فضای مجازی (بدون ذکر منبع درست)، دست به دست می‌شود.
باید اذعان کرد یکی از معضلات مهم در راستای شناخت توده مردم ایران درباره روزگار باستان، نبود آثاری است که برای مخاطب عام نوشته شده باشند. چنین منابعی در قالب کتاب یا آنقدر مفصل هستند که تنها به کار اهل پژوهش و نهایتا دانشجویان می آمدند یا آنقدر خلاصه بودند که تنها به ذکر نام سلسله‌ها و شاهان پرداخته و شناختی به مخاطبان‌شان ارائه نمی کردند. اما خوشبختانه کتاب «ايران زمين: روزگار باستان» اثر عسگر بهرامي که به همت نشر فرهنگ معاصر منتشر شده، گامی جدی است برای جبران خلائی که در همه این سالها احساس شده است.
این کتاب تاکیدی است بر این نکته که می‌توان اثری جامع و کامل نوشت، بدون افتادن در دام تفضیل و یا دشوار نویسی. البته این مهم منوط به داشتن اشراف درباره موضوع و همچنین آشنایی با شیوههای نوین تاریخ نویسی است. چیزی که با توجه به کارنامه عسگر بهرامی و البته کیفیت کتاب حاضر، می‌توان نسبت به آن اطمینان داشت.
«ايران زمين: روزگار باستان» کتابی است که کلیت و کیفیت آنها حاصل، نیتی است که پشت نوشته شدن و انتشار آن وجود داشته است. از این منظر جامعه هدف مخاطبانش نیز نقشی تعیین کننده در کلیت آن داشته‌است. این مهم حاصل روحیه و همت ناشری است کار تولید و انتشار چنین اثری را برعهده داشته است. آن هم در زمانه‌ای که ناشران اغلب روی آثار ترجمه‌ای و یا باز چاپ نمونه‌های قدیمی که امتحان خود را پس داده‌اند سرمایه گذاری می‌کنند، نه اثری همانند «ايران زمين: روزگار باستان» که غیر از متن آن، کار کتاب پردازی، عکسها و... همگی نشان از وسواس و دقت نظر در ارائه اثری ارزنده دارند.
کتاب حاضر چنان که گفتیم و از نامش نیز پیداست، به دورانی از تاریخ ایران می‌پردازد که به زعم اغلب ما روزگار شکوه امپراتوری های بزرگ جهان بوده‌اند. این دوران همیشه با وسعت سرزمینهایش جلال و عظمت کاخ هایش شناخته شده است. اما کمتر از زندگی توده مردم در این دوران گفته شده است این عظمت و شکوه چه دستاوردی برای مردمانی که زیر سایه‌ی آنها می‌زیستند داشته اند؟ این یکی از مهمترین ویژگی‌هایی است که در حاصل کار عسگر بهرامی به عنوان مورخی آشنا با تاریخ واقعی آن روزگار که آن را با استفاده از منابعی معتبر روایت می کند می‌توان دید. به بیان دیگر این کتاب تنها تاریخ آمدن و رفتن شاهان نیست. بلکه درعمل در کنار پرداختن به چگونگی این حکومت‌ها، از چند و چون زندگی توده مردم و یا آداب و رسوم آنها در این دوره ها نیز سخن گفته شود. به این ترتیب مخاطب کتاب با اثری روبه رو ست که ایران دوران پیش از ورود اسلام را از جنبه‌های گوناگون و به صورتی چند سویه معرفی می کند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000703056.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«ايران زمين: روزگار باستان»؛ عسگر بهرامي؛ نشر فرهنگ معاصر تاریخی که برای همه نوشته شده است
«ايران زمين: روزگار باستان»
به روایت نویسنده/ مروانیان و شکل جهاد حضرت سجاد (ع)
نرگس مقصودی
«بکه»
نویسنده: نرگس مقصودی
ناشر: نیستان، چاپ اول 1400
162 صفحه، 40000 تومان
#رمان #نشرنیستان
روایت علی بن الحسین(ع) در کلمه و داستان نیاز به رویت ایشان داشت رویت چشم و رویت دل. اما وقتی به دل کتابهای تاریخی رفتم کمتر دیدم و کمتر خواندم. بیشتر راویان و کاتبان از سال 61 و محرم خونین آن گفته بودند اما علی بن الحسین(ع) در آن روایت ها هم نیست مگر ذکر بیماری اش... بیماریی که در کلام برخی مورخین بیماری نبوده و زخم بعد از جنگیدن در رکاب پدر بوده است که خود بحثی مجزاست.
شناخت مردم آن زمان عراق اولین قدم من در نوشتن رمان بود. مردم بعد از امام حسین(ع) و زمانه بعد از عاشورا 61 با قبل از این تاریخ متفاوت شدند. هنوز 50 سال از رحلت پیامبر(ص) و چند سالی از شهادت حسین(ع) نگذشته بود که مدینه جایگاه آوازه خوانان و رقاصان شد. روح اسلام از دل مردمان به دور بود و رخوت و سستی گریبان گیر عالمان نیز شده بود. سرزنش کردن خود بعلت شهادت حسین در قلب های بسیاری از مردمان آن زمان بود و همزمان ترس فراوان از حاکمان وقت و عمالشان؛ کسی که خون فرزند پیغمبر را ریخت از خون ما چه باک دارد... فتنه و آشوب، دسیسه و نیرنگ و فراموش کردن شریعت مصطفی (ص) نه در مدینه که در کل عراق جریان داشت و جنگ های بعد از عاشورا به قصد خونخواهی حسین (ع) نیز هیچ چیز را حل نکرد.
نوشتن از علی بن الحسین(ع) و تعامل ایشان با مردمان آن روزگار و اتفاقات بعد از عاشورا کاری مشکل بود. عملکردی هوشمندانه، پنهان و متفاوت با جنگ علنی و شمشیر... بکه بعد از دریافت درونی من از علی بن الحسین(ع) و مردمان آن زمان شکل گرفت. مردمانی که در کلام علی بن الحسین(ع) دوستدار او نبودند، حتی به تعداد انگشتان یک دست.
روایت کلی از 70سال بعد از عاشورا آغاز می‌شود وقتی که کودکان عاشورای 61 به مردانی سپیدموی بدل شده اند و در آن دهه ها شاهد و ناظر وقایع بوده اند. روایت از علی بن الحسین(ع) اما با کودکی ایشان در صحراهای بین مدینه و مکه و حج ایشان آغاز می‌شود. کودکی به تنهایی عازم حج و عبادت پروردگارش است و حضرت خضر که هر روز به دیدارش می‌شتابد.
شاید برای هر نویسنده ای پیش آمده باشد که در هنگام نوشتن بخشی از کتابش دچار تاثر و اندوه شود و برای من همه فصل های بکه اینچنین بود بخصوص فصلی که امام پدرش حسین(ع)، عمویش عباس(ع) و شهدای کربلا را به خاک می‌سپارد.
راویان هر فصل بنا به اتفاقات مهم آن روزگار انتخاب شده اند و چه بسا اگر اطلاعات تاریخی بیشتری بود تعداد راویان بیشتر می‌شد اما افسوس که منابع محدود تاریخی دست روایت را کوتاه می‌کنند.
سال های ابتدایی بعد از عاشورا پر التهاب ترین روایت های بکه هستند. اسارات اهل بیت، چادرنشینی علی بن الحسین(ع) و دوری کردن از مردم، واقعه حره، مرگ یزید، آتش کشیدن کعبه، ابن زبیر، در خطر بودن جان امام سجاد، عزاداری پنج ساله بنی هاشم برای شهدای کربلا و...
هرچه از عاشورا و وقایع آن فاصله می‌گیریم همزمان با حکمرانی مروانیان شکل جدیدی از جهاد امام سجاد را درک می‌کنیم. ترس حاکمیت از ایشان بواسطه تربیت بردگان در مدرسه دینی، آزاد کردنشان و داشتن سپاهی از آنها. ابزار قدرتمند دعا و استفاده از آن در شرایطی که نام و ذکر اسم پیامبر کمرنگ بود و سنت های جاهلی احیا می‌شد.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000703098.html
نرگس مقصودی
«بکه»
نویسنده: نرگس مقصودی
ناشر: نیستان، چاپ اول 1400
162 صفحه، 40000 تومان
#رمان #نشرنیستان
روایت علی بن الحسین(ع) در کلمه و داستان نیاز به رویت ایشان داشت رویت چشم و رویت دل. اما وقتی به دل کتابهای تاریخی رفتم کمتر دیدم و کمتر خواندم. بیشتر راویان و کاتبان از سال 61 و محرم خونین آن گفته بودند اما علی بن الحسین(ع) در آن روایت ها هم نیست مگر ذکر بیماری اش... بیماریی که در کلام برخی مورخین بیماری نبوده و زخم بعد از جنگیدن در رکاب پدر بوده است که خود بحثی مجزاست.
شناخت مردم آن زمان عراق اولین قدم من در نوشتن رمان بود. مردم بعد از امام حسین(ع) و زمانه بعد از عاشورا 61 با قبل از این تاریخ متفاوت شدند. هنوز 50 سال از رحلت پیامبر(ص) و چند سالی از شهادت حسین(ع) نگذشته بود که مدینه جایگاه آوازه خوانان و رقاصان شد. روح اسلام از دل مردمان به دور بود و رخوت و سستی گریبان گیر عالمان نیز شده بود. سرزنش کردن خود بعلت شهادت حسین در قلب های بسیاری از مردمان آن زمان بود و همزمان ترس فراوان از حاکمان وقت و عمالشان؛ کسی که خون فرزند پیغمبر را ریخت از خون ما چه باک دارد... فتنه و آشوب، دسیسه و نیرنگ و فراموش کردن شریعت مصطفی (ص) نه در مدینه که در کل عراق جریان داشت و جنگ های بعد از عاشورا به قصد خونخواهی حسین (ع) نیز هیچ چیز را حل نکرد.
نوشتن از علی بن الحسین(ع) و تعامل ایشان با مردمان آن روزگار و اتفاقات بعد از عاشورا کاری مشکل بود. عملکردی هوشمندانه، پنهان و متفاوت با جنگ علنی و شمشیر... بکه بعد از دریافت درونی من از علی بن الحسین(ع) و مردمان آن زمان شکل گرفت. مردمانی که در کلام علی بن الحسین(ع) دوستدار او نبودند، حتی به تعداد انگشتان یک دست.
روایت کلی از 70سال بعد از عاشورا آغاز می‌شود وقتی که کودکان عاشورای 61 به مردانی سپیدموی بدل شده اند و در آن دهه ها شاهد و ناظر وقایع بوده اند. روایت از علی بن الحسین(ع) اما با کودکی ایشان در صحراهای بین مدینه و مکه و حج ایشان آغاز می‌شود. کودکی به تنهایی عازم حج و عبادت پروردگارش است و حضرت خضر که هر روز به دیدارش می‌شتابد.
شاید برای هر نویسنده ای پیش آمده باشد که در هنگام نوشتن بخشی از کتابش دچار تاثر و اندوه شود و برای من همه فصل های بکه اینچنین بود بخصوص فصلی که امام پدرش حسین(ع)، عمویش عباس(ع) و شهدای کربلا را به خاک می‌سپارد.
راویان هر فصل بنا به اتفاقات مهم آن روزگار انتخاب شده اند و چه بسا اگر اطلاعات تاریخی بیشتری بود تعداد راویان بیشتر می‌شد اما افسوس که منابع محدود تاریخی دست روایت را کوتاه می‌کنند.
سال های ابتدایی بعد از عاشورا پر التهاب ترین روایت های بکه هستند. اسارات اهل بیت، چادرنشینی علی بن الحسین(ع) و دوری کردن از مردم، واقعه حره، مرگ یزید، آتش کشیدن کعبه، ابن زبیر، در خطر بودن جان امام سجاد، عزاداری پنج ساله بنی هاشم برای شهدای کربلا و...
هرچه از عاشورا و وقایع آن فاصله می‌گیریم همزمان با حکمرانی مروانیان شکل جدیدی از جهاد امام سجاد را درک می‌کنیم. ترس حاکمیت از ایشان بواسطه تربیت بردگان در مدرسه دینی، آزاد کردنشان و داشتن سپاهی از آنها. ابزار قدرتمند دعا و استفاده از آن در شرایطی که نام و ذکر اسم پیامبر کمرنگ بود و سنت های جاهلی احیا می‌شد.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000703098.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«بکه»؛ نرگس مقصودی؛ نشر نیستان مروانیان و شکل جهاد حضرت سجاد (ع)
«بکه»