عاریف آجال‌اوغلو، جلال بیدیلی
سهمانلاییب ادبی‌لشدیرن: ویدا حشمتی


«چیلله‌نیز اوغورلو-خئییرلی کئچسین»



قیش قوجا بیر قاری ایدی‌. اونون اوچ اوغلو واریدی. بؤیوک چیلله، کیچیک چیلله، بوْز آی.
آیلارین بیرینجیسی، بؤیوک چیلله‌نی آداملارین آراسینا یوللاییر. بو گئدیب قاییدیر. آناسی سوروشور:
_ نه ائتدین؟
بؤیوک چیلله دئییر:
_ آداملاری اوجاغین قیراغینا دوزوب گلدیم.
سونرا کیچیک چیلله گئدیر. قاییداندا آناسی اوندان نه ائتدیگینی سوروشور. کیچیک چیلله جواب وئریر:
_آداملاری اوجاغین ایچینه دولدوردوم گلدیم.
آخیردا بوْز آی گئدیر. قاییدیب گلنده آناسی اوندان نه گؤردویونو سوروشور‌. بوْز آی دئییر:
_ من قارداشلاریمین ایشینی ترسینه ائتدیم. هامینی اوجاقدان چیخاریب قاییتدیم.

📚اساطیر، افسانه، اینانجلار کیتابیندان چیلله اوچون بیر روایت.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

مهناز. ص ( آیتای)

دادلی ، دوزلو صوحبتیمیز
قالدی قدیم ده چیلله میز
تانیش اولان غوربتیمیز
قالدی قدیم ده چیلله میز

ییغیشاردی قوهوم قارداش
آتا گیله یاواش یاواش
سوفرا دولاردی باشا باش
قالدی قدیم ده چیلله میز

تاپیلمیر سیرداشلیق داها
بیر چیمدیک یولداشلیق داها
ائل ده وطنداشلیق داها
قالدی قدیم ده چیلله میز

شام دان سونرا ، نخود_کیشمیش
قارپیز انار بیرده یئمیش
دوزمه لر کیمی دوزولمیش
قالدی قدیم ده چیلله میز

کورسو، اوستونده ایدی مویز
ایده ، خورما ، میلاخ جویز
ال آچیق لار اولوب چیلیز
قالدی قدیم ده چیلله میز

آغزیمدادیر هله دادی
اوشاقلیغین وار قانادی
گؤز قاباغیندادیر یادی
قالدی قدیم ده چیلله میز

ایندی ژله آناناس موز
پوللولارا اولوبدو پوز
کولتورونه اولماییر گؤز
قالدی قدیم ده چیلله میز

شادلیق یوخدو پولسیزلارا
یول آچیق دی یولسیزلارا
قول چکیریک کولسیزلارا
قالدی قدیم ده چیلله میز

سوفرالار داها بوشالیب
غم جیرماقلاری چوخالیب
قارغیشین سسی اوجالیب
قالدی قدیم ده چیلله میز.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

کریم گول اندام

بوچیلله

هرکیمه سالدیم نظر  آنلی قیریش-قیریشدیر
  ،توستو توتوب عالمی ، پاییزدی  یوخسا قیشدیر ؟!
پاییزدان اوچ آی کئچیر نه قار نه ده یاغیشدیر !
آی باهالیق سن ده  آز کله لری قیزیشدیر!
بوکله لر سن دئین کله لره بنزه میر!
چیلله  ده او ،گوُردویوم چیلله لره بنزه میر!

قیش دئینده دام ،دووار ،کوچه باجا قار ایدی
انسانلاردا دیل ،داماق ،ائوده زومهار وار ایدی
سوفره لرین بزه یی  حالوا ،قارپیز ،نار ایدی
اوشاق،قوهوم ،دوست ،تانیش بیزده قوناقلار ایدی
پیلله ده باشماق دولو پیلله لره بنزه میر !
چیلله ده او گوُر دویوم چیلله لره بنزه میر !

دوُرد دوواری قیزدیران بیزده قورو نفسدی
اوُلکه دئمه ، میللته  بیرداریسقال  قفسدی !
جینقیرینی چکرسن دوولت دئییر نه سسدی؟!
چیلله دئییب کوتلاماق چوخ باهالی هوسدی !
گولله یاغیر! قارتوپو گولله لره بنزه میر!
چیلله ده  او گوُردویوم چیلله لره بنزه میر!

اوُتدو فصیل بیر به بیر قیش عَلَمین میلله دی
وای اوکیچیک چیلله دن ،حالا بوُیوک چیلله دی!
ائوده نه یاغ که دویو جیبده سیچان زیلله دی !
اوزده یئری  قیرمیزی اولسا اگر سیلله دی !
سیلله ده  بوش ووردوغوم  سیلله لره بنزه میر !
چیلله ده او گوُدویوم چیلله لره بنزه میر !

اورمو -۱۴۰۴-چیلله گئجه سی
       https://t.me/Adabiyyatsevanlar

چیلله موبارک اولسون.


https://t.me/Adabiyyatsevanlar

رسول جوادی

چیلله گئجه سی موناسیبه تینه

فلک چکدی اوخون، چیلله اوزاندی
ظولمه تین باغرینی، یارا بیلمه دی
قارانلیق قالارغی،  گئجه اوزاندی
قالارغی دردلره، چارا بیلمه دی

گونش بیردایغادا؛ -گوزونو یومدو
چیچک لر نور پایین، بیرآز گئج اومدو
اولدوزون گوزونه توکولن قومدو
گئجه نی چکدیلر دارا، بیلمه دی

آراز آخدی لاپ اوزاتدی گئجه نی
کاروانچیلار چوخ یوباتدی گئجه نی
قارا باختیم راحات یاتدی گئجه نی
آرپا چایی جوشدو، سارا بیلمه دی

بولبول لر نغمه سین، گئج باشلادیلار
سون باهارین سونون آلقیشلادیلار
کولک لر اوشودو دای قیشلادیلار
شافاق تئز قارالدی ،قارا بیلمه دی

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

اومود یاشامین بینؤوره‌سی‌دیر.
یاشام قارا گون‌لردن ایشیقلی گون‌لره گئدیر. بونون قاباغینی کیمسه آلا بیلمز...

حاق سئل کیمی دریایه آخیب، یول تاپاجاقدیر.

داش آتماق ایله کیمسه اونو دؤنده‌ره بیلمز.

دونیادا قارانلیق‌لار اگر بیرلشه با هم،

بیر خیرداجا شمعین ایشیغین سؤندوره بیلمز.

بیز بیرلیکده قارانلیق‌لاردان کئچه‌جه‌ییک. آیدین گونشله قول-بویون اولاجاغیق.
گلین، بوگئجه آتا- بابالاریمیز سایاغی بیر یئره ییغیشیب، کوره‌ک-کوره‌یه، ال-اله قارانلیغی قوواق ...
ادبیات سئونلر چیلله گئجه‌نیز یونگول،
گلن گون‌لریز آیدین اولسون.

ادبیات سئونلر 1403/9/30

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

‌ادبیات‌سئونلرین چیلله پایی
بیرینجی بؤلوم

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

کیتاب تانیتیمی
گوزل یازیلار،مکتوبلار،
ذکیه خانیم ذولفقاری نین سون اویغونلاشدیرماسی ایشیق اوزو گوردو.
ادبیات سئونلر خانیم ذولفقاری نی تبریک ائدره ک ،اوخوجوسو بول اولسون دئییر
بو کیتابی ادبیات سئونلر عاییله سی 450,000مینه ادبیات سئونلردن آلا بیلرلر

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

ویدا حشمتی
کیتاب تانیتیمی

بو کتاب ادبیاتیمیزین اؤنملی قولو اولان، مکتوبلار شکلینده، اورتایا قویولان سس‌سیز سؤزلرین توپلوسودور.
عثمانلی‌دان جمهوریتە اوزانان تاریخی بیر خط‌ده، تورک ادبیاتی‌نین ۵۰دن چوخ سئچیلمیش سیماسی قلم‌لرینی مکتوبا چئویریب، دوشونجه‌لرینی، دویغولارینی و زامانلا گیزلی دیالوقلارینی کاغیذا امانت ائدیبلر.
«گؤزل یازیلار، مکتوبلار» بیر دؤورون فیکری ایقلیمی‌نی، ادبی ذوقونو و انسانی دینجسیزلیگینی مکتوبلارین سادە اما درین دیلین‌ده آچیر.
بو مکتوبلاردا ادیب‌لر سوسدوقلارینی آشکار ائدیرلر؛ سطیرلر آراسیندا قالمیش اومودلار، قایغی‌لار، وطن درد‌ی و اینسانین اؤزو ایله حسابلاشماسی اوخوجونو زامانلار آراسیندا گزدیریر.

ذکیه ذوالفقاری‌نین دقّت‌له سئچیلمیش بو توپلومو، ادبیاتین تکجه متنی دگیل، اینسان حافیظه‌سینی بیر داها خاطیرلادیر.
بو کتاب، اوخوجونو مکتوبلارین ساکین اما تأثیرلی دونیاسینا دعوت ائدیر؛ اورادا سؤز، زامانی آشان بیر یادگاردیر.

«گؤزل یازیلار، مکتوبلار»
ذکیه ذوالفقاری
نشر بیتیکچی
صفحه ۲۷۲
قطع رقعی
قیمت ۵۵۰,۰۰۰مین

بوکیتابی ادبیات سئونلر عایله سی(ادبیات سئونلردن ) 450,000مینه آلا بیلرلر.
زکیه ذوالفقاری شرف آباد
اقتصاد نوین(کارت نمرسی)

۶۲۷۴
۱۲۱۱
۵۴۹۸
۳..۱

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

شب چیلله
دکتر محمدرضا کریمی

مردم باستان کوتاهی روز و شب، جهت، حرکت و موقعیت ستارگان را تنظیم می‌کردند. آنها مشاهده می‌کردند که در برخی از روزهای فصول، روزها بسیار بلند هستند و برخی نیز کوتاه و کوتاه‌تر می‌شوند. وقتی روزها بلندند می‌توانستند در آن روزها از نور و روشنایی خورشید بیشتر استفاده کنند. در نظر آنان  نور و روشنایی خوب و پسندیده و زمانی برای کشت و کار بشمار می‌آمد. مردمان باستان، کشف کردند که کوتاه‌ترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله پس از آن، روزها بلندتر و شب‌ها کوتاه‌تر می‌شوند. برخی ملل آن را شب آغاز سال قرار دادند. جشن کریسمس مسیحیان نیز از همین باور سرچشمه می‌گیرد. در فرهنگ کهن، سال با فصل سرد آغاز می‌شود.
چیلله اولین شب زمستان و آخرین شب پاییز، اولین جدی و آخرین قوس و طولانی‌ترین شب در تمام سال است و در آن شب یا نزدیک به آن شب، خورشید به برج جدی می‌رسد. مردم آتش می‌افروزند تا تاریکی را به روشنایی تبدیل کنند. مردم جمع می‌شوند و شب را می‌گذرانند، می‌خورند، می‌نوشند، شادی می‌کنند، می‌رقصند، آواز می‌خوانند، خوش یمن می دانستند که هر چه میوه‌ی تابستان را تا آن شب نگه دارند و همراه با میوه‌های خشک در آن شب بیاد ماندنی بر سر سفره‌ی شب چیلله بگذارند.
مردم آذربایجان از ابتدای فصل پاییز با تهیه‌ی برخی خوراکی‌ها و ذخیره‌ی انواع میوه‌های سردسیری به روش‌های سنتی، خود را برای شب چیلله آماده می‌کردند و شب چیلله را، متفاوت‌تر از تمام شب‌ها به شب‌نشینی، نقل داستان‌های کوراوغلی، قاچاق نبی، خواندن غزل‌های مولانا فضولی، و خواندن آثار فولکلوریک آذربایجان می‌گذراندند. از بوغدا قووورقاسی(گندم برشته) و از کرسی‌نشینی تا خوردن تنقلات و آجیل ساعات خوشی فراهم می‌شد؛ ریش‌سفیدان خانواده نیز تجربیات خود را بصورت داستان‌های سینه به سینه نقل شده‌ی فرهنگ بومی به نسل جوان بازگو می‌کردند و علاوه بر آن آیین‌هایی همچون بایاتی فالی و تاپماجا و مشاعره روی می‌آوردند و این اواخر اشعار شب چیلله‌ با خواندن منظومه‌ی حیدربابا، رنگارنگِ کریمی مراغه‌ای جلوه‌ی خاصی به این شب‌نشینی‌ها می‌بخشید.
واژه چیلله برگرفته از مفهوم چیلله‌مک "نهایت کشیدگی شب" می‌باشد. در ترکی یای یعنی کمان، چیلله نیز یعنی زه کمان و نیز محل زه برای گذاشتن تیر در موقع انداختن تیر، اوخ یعنی تیر (تیرِ کمان). در ترکی به تابستان نیز "یای" گفته می‌شود. از این رو وقتی گفته می‌شود "یایین چیلله‌سی" (چلّه تابستان)، (تداعی کننده ی کشیدگی نهایی کمان به هنگام انداختن تیر) یعنی اوجِ تابستان است. شب چیلله نیز برای طولانی‌ترین شب سال – اوج کشیدگی زه کمان زمستان است. این شب معمولاً سردترین شب سال نیز است.
اصل علمی این شب بر این اساس مبتنی است که در نیمکره‌ی شمالی کره‌ی زمین، طولانی‌ترین شب سال ۳۶۵ روزه است. این شب، اولین شب ماه دی، آخرین شب ماه آذر است. دکتر آتش احمدلی پژوهشگر ارشد بخش فولکلور آیینی مؤسسه فولکلور  ANAS خاطرنشان می‌کند که «شب چیلله ( ۲۱ تا ۲۲ دسامبر) طولانی‌ترین شب از ۳۶۵ روز سال در نیمکره شمالی زمین است و آن روز ۱۴ ساعت و ۵۱ دقیقه شب و ۹ ساعت و ۹ دقیقه روز وجود دارد. از ۲۱ دسامبر، خورشید با زاویه ۲۶.۵ درجه بر فراز آذربایجان غروب می‌کند».
   پس از شب چیله، خورشید که در مناطق شمالی زمین قابل مشاهده است، پس از رسیدن به پایین‌ترین موقعیت خود، به مدت سه روز در افق بی‌حرکت می‌ماند و در روز چهارم طلوع می‌کند. این رویداد در ۲۵ دسامبر، یعنی چهار روز پس از شب چیله، رخ می‌دهد. آن روز، ۲۵ دسامبر، تولد بسیاری از خدایان خورشید است و همچنین به عنوان آغاز تقویم روم باستان جشن گرفته می‌شود. 
برخی از روزها چنان در میان مردم جهان عمومیت یافته است که تعیین نسبت دادن آن روزها به یک ملت خاص را با مشکل مواجه می‌کند. با گسترش ارتباطات قرن بیستم نزدیکی فرهنگ ملل جهان به یکدیگر رشد و سرعت گرفته است و بسیاری از جشن‌هایی که قبلاً محدود به سرزمین‌های کمی می‌شد امروزه جهانی می‌شوند. تا دهه‌های اخیر در آذربایجان خبری از جشنهایی چون Ahanksgiving, Christmas, Halloveen,  و... نبود اما امروزه در بازار ایران هم سخن از Black Friday بیشتر از اروپا و آمریکا شناخته می‌شود. پیش از انقلاب ۱۳۵۷ تنها کریسمس بود که در ایران توسط مسیحیان و برخی خانواده‌هایی که دستشان به دهنشان می‌رسید جشن گرفته می‌شد؛ اما امروزه به بهانه‌های مختلف فاصله بین اروپائیان و مسلمانان در این مورد کمتر شده است. در مورد جشنهای دیگر هم چنین رخدادی قابل مشاهده است از جمله همین شب چیله یا شب یلدا؛ که برخی شباهت‌های چنین روزی را با اختلاف چند روزه در بیشتر ملل جهان مشاهده می‌کنیم. مشابه این جشن را علاوه بر ترکان در میان اقوام دیگر ایرانی مانند پارسیان، کردها، لرها و دیگران می‌بینیم.

در میان ملل جهان نیز برای این روز تاریخ را بررسی می‌کنند و برای آن تاریخی چند هزار ساله تعیین می‌کنند. درستی قضیه در اینجاست که همه‌ی ملل از تغییرات خورشید و ستارگان از هزاره‌های پیشتر اطلاع داشته‌اند و امروز با شناخت از فرهنگ ملل و کشورها به یک نقطه‌ی مشترک می‌رسند. 
ملت‌های ترک از جمله مردم آذربایجان، برای ایام سال بویژه پائیز و آغاز زمستان مراسم خاصی دارند مانند «سونای» در اولین شب بدر ماه در پائیز، «قوچ آتما» – هدیه‌ به چوپانان در اول ماه آذر و کَلوَز در ۱۷ روز مانده به شب چیلله. هر یک از این مراسم، فلسفه و ایده‌ی خاصی را می‌رسانند. شب چیلله نیز یکی از شب‌های بیاد ماندنی سال در میان ترکان آذربایجان است.
شب چیله در میان پارسیان شب یلدا نامیده می‌شود و تاریخ و فلسفه‌ای برایش تعریف می‌گردد. در تاریخ ملل دیگر این تقویم را در ۲۵ دسامبر می‌بینیم که تنها چهار روز با شب چیلله تفاوت دارد. پژوهشگران این تاریخ (۲۵ دسامبر) را به تقویم رومیان در ۷۵۳ سال پیش از میلاد می‌برند و اظهار می‌دارند که رموس و رومولس آنرا شناخته و ژولیوس سزار آن را بصورت تقویم معرفی کرده است. طبق این نظر هر ۱۲۸ سال این تقویم یک روز عقب می‌افتاده است که در سال ۱۵۸۲ میلادی، روز اعتدالین، آغاز بهار نجومی در نیمکره‌ی شمالی، در ۱۱ مارس افتاد. سرانجام، در ۴ اکتبر ۱۵۸۲، به دستور پاپ گرگوری سیزدهم، با ۱۱ روز جلو کشیدن، اصلاح شد. این تقویم در اتحاد جماهیر شوروی مسئله‌ساز شده بود و سالها دو تقویم مورد استفاده قرار می‌گرفت.
امروز طرفداران فرهنگ، برای جهانی شدن روزهای خاصی مانند شب چیلله و منسوب کردن آن به خود در تلاشند؛ بطوری که گاه تاریخ را می‌کاوند و آن را در یونان به ۵۰۰ سال پیش از میلاد (دیونیسوس)، در هند به ۹۰۰ سال پیش از میلاد (کریشنا)، در آذربایجان و آناتولی به ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد (اوغوزخان و آتیس)، در سرزمین‌های هند و اروپایی به ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد(میترا)، در مصر به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد (هوروس) و در امپراتوری روم نیز به روز میلاد مسیح در روز ۲۵ دسامبر سال اول میلادی مربوط می‌سازند. اینک هر کدام را در نظر بگیریم یک اتفاق جهانی رقم خورده است به استثنای نیمکره‌ی جنوبی (استرالیا) که همزمان با چیلله‌‌ی نیمکره‌ی شمالی، تابستان آن سرزمین آغاز می‌شود و جالب آن که در آنجا نیز این روز را جشن می‌گیرند. 
  این ایده که شب چیلله و یا هر نامی داشته باشد پیروزی نمادین نور بر ظلمت است و در میان مردم با جشن‌هایی برگزار می‌شود. این جشن‌ها از هزاران سال پیشتر بین مردم جاری بوده است اما گسترش ارتباطات بویژه اینترنت سبب شده است این روز آشکار گردد و اختلاف چند روزه نیز کنار گذاشته شود. 
شب چیلله یک رخداد تقویمی است و با آغاز شکستِ طولانی‌تر شدن مدت زمان شب (تاریکی) جشن گرفته می‌شود. ما به عنوان ترکان آذربایجان این جشن را یادگاری از اجداد خردمند خود به ارث برده‌ایم و همواره با رسوم و آداب زیبایی اجرا کرده و امروز ما حافظان این رخداد در کره‌ی خاکی هستیم و خوشحالیم که نه تنها در خاورمیانه، بلکه از شرق تا غرب کره‌ی خاکی جشن گرفته می‌شود. 
مراسم شب چیلله با چمع شدن افراد فامیل معمولاً در خانه‌ی بزرگتر فامیل برگزار می‌شود و فضایی گرم و شاد، همراه با خواندن ترانه و شعر و بایاتی‌های مخصوص شب چیلله فراهم آورده و شادی خود را بیشتر می‌کنند تا این تاریکترین شبِ سال با خوشی و شادی تمام شود و از فردا شاهد کوتاهتر شده شب‌ها و آمدن روشنایی باشیم. بارش برف نیز در این شب، شادی زیادی به همراه می‌آورد. 
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این شب، هندوانه است. بنابراین، هر خانواده‌ای قطعاً برای این شب هندوانه می‌خرد. اگر تازه عروس و دامادی باشند، والدینشان به آنها خونچه هدیه می‌فرستند. انواع حلوا، باقلوا، تخمه آفتابگردان، میوه و شیرینی باید امشب سر سفره آورده و میهمانان را پذیرایی کنند. اینجا جا دارد نمونه‌هایی از ترانه‌ها و بایاتی‌های شب چیلله آورده شود:
قارپیز ائله، قارپیزی، 
قالیب ائیله قارپیزی 
بؤیوک چیلله آدییلا 
دوشوب دیله قارپیزی. 
*** 
قوووب قیشی آیازی
کسدیک چیلله قارپیزی
آللاه یئتیرسین روزی 
ائل قالماسین تامارزی
***
عزیزیم، چیلله قارپیز
دوشوبدو دیله قارپیز
ییغیلیب خورجون‌لارا
گئدیر یازگیله قارپیز. 
***
چیله چیخار بایراما بیر آی قالار 
پینتی آرواد قوورمانی قـــورتارار 
گئدر باخار گودولده یارماسینا 
باخ فلكین گردش و غوغاسینا.
***
آي چيلله، چيلله قارداش 
آتين قامچيلا قارداش 
بير گلئیدين دانيشاق
قلبيم آچيلا قارداش. 

***
متخصصان فرهنگ شفاهی مردم آذربایجان شب چله را طولانی ترین شب سال و رویدادی مربوط به حرکت کره ی زمین و رابطه با خورشید به عنوان منبع روشنایی نیمکره ی شمالی می دانند. برای آن شب ترانه ها ساخته اند و آداب و رسومی از هزاران سال پیش برگزار کرده و امروز به ما رسیده است. 
دکتر آتش احمدلی کلمه ی چیلله را به دو نوع تعبیر و تفسیر می‌کنند. ایشان می گویند: عده ای ریشه ی واژه ی چیلله را از کلمه‌ی چیل در زبان تورکی قابل قبول می‌دانند که چون با آمدن دوره ی سخت زمین از نظر کشت و رویش گیاهان و درختان آمده است علامت منفی – ایجاد کک و مک در طبیعت می‌دانند. عده ای که اکثریت را شامل می شود طولانی شدن شب را به کمان تشبیه می‌کنند که کمان تا آخرین حد خود کشیده شده است تا تیر را بر قلب تاریکی بیندازد. 
دکتر آتش احمدلی، مراسم مربوط به شب چیلله در آذربایجان را بزیبایی تشریح می‌کنند و می‌نویسند: "ریش سفید خانواده، وقتی هندوانه برش داده می‌شود بر اساس دانه‌ها و نشانه‌های داخل هندوانه، نحوه گذر زمستان را تعیین می‌کند». این امر نوعی تفریح و فال‌گرفتن قلمداد می شود. علاوه بر این فال بایاتی نیز از مراسم زیبای مردم آذربایجان است؛ بدین ترتیب که بزرگ خانواده تبیحی را بدست گرفته و دانه های آنرا بی آنکه کسی ببیند مشخص می کنند و افراد گرد آمده در مجلس هر یک از حافظه ی خود استفاده کرده و بایاتی می‌خوانند. آنقدر بایاتی خوانده می‌شود تا  آخرین بایاتی به دانه‌ی تسبیح مورد نظر می‌رسد. آن بایاتی را تعبیر و تفسیر می‌کنند و سال آینده را بر اساس مضمون آن بایاتی پیش‌بینی می‌کنند. این هم نوعی تفریح دسته‌جمعی است.
باید خاطرنشان کرد که این جشن بیشتر به خاستگاه، اسطوره‌شناسی و جهان‌بینی ترکی آن مربوط می‌شود و محصول تفکر و اسطوره‌شناسی باستانی ترکان است. و چه زیباست که این رسومات مورد تحقیق بیشتر قرار گیرد. چیلله گئجه‌نیز موبارک اولسون!
 
https://t.me/Adabiyyatsevanlar