“BEPUL ONLINE KONSULTATSIYA” GURUHI

GURUHGA QO‘SHILISH:
👇👇👇👇👇👇👇👇👇
https://t.me/joinchat/CqKXDkbS1bsTFXWMq9OC0w

#tibbiy_foto
Ixtioz-genetik kasallik bo'lib, terida muguzlanish jarayoni buziladi. Teri baliq tangalarini eslatadi.

✅Manba: @tibbiyot_olami
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

📝Ixtioz

– dermatozga oxshash nasliy kasallik. Genli mutatsiya, nasldan naslga otadi, oqsil buzilishi bilan ifodalanadi. Qonda aminokislotalar yig’iladi, yog almashinuvi buzilib xolesterin yig’iladi. Nasliylik autosom-dominant yol bilan otadi.

✏️SABABLARI

- Gen mutatsiya - Buqoq bezi, jinsiy bezlar va buyrak usti bezi aktivligining pasayishi - Giperkeratoz - Teri ko’chishi jarayonining buzilishi

✏️BELGILARI

Teri hujayralari orasida aminokislotalar yig’iladi, bir-biriga yopishtirib qo’yadi, teri normal holatda ogriqsiz kochsa, bu kasallikda ogriqli kochishi kuzatiladi. - Teri qurishi - Teri ustida kulrangsimon pilakchalar hosil boladi - Teri rasmi kuchaygan - Qol bukuvchi bogim ustida teri epidermis kochishi - Tirnoq, soch, tish mo’rtliligi - Surunkali retinit va konyuktivitlar - Korish pasayishi - Immunitet pasayishi - Yiringli infeksiyalar - Allergik reaksiyalar - Jigar zararlanishi - Yurak-qon tomir yetishmovchiligi

✏️DIAGNOSTIKA

- Malakali dermatolog ko`rigi - Epidermis gistologiyasi - Yondosh kasalliklar diagnostikasi

✏️DAVOLASH

- A, B, E, C guruh vitaminlari, yuqori dozada nikotin kislota qabul qilish - Lipotrop preparatlar - Plazma va qon quyish - Buqoq bezi va oshqozon osti bezi kasalliklarida insulin va tireoidin qabul qilish - Gormon terapiya - Kaliy permanganatli vanna qabul qilish - Teriga vitamin A tarkibli krem surish - Kraxmal vanna - Ultrafiolet nurlanish - Talassoterapiya - Gelioterapiya - Loy vannalari.

✏️ASORATLARI

Prognozi yomon. Hattoki yengil shakllari ham organizmda moddalar almashinuvi buzilishlarini keltirib chiqaradi.

✏️PROFILAKTIKA

Homiladorlikdan oldin genetik havfni aniqlash. Homiladorlik davrida esa, kasallik aniqlansa, abort tavsiya etiladi.
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

😊TABASSUM QILING😊

— Доктор, манави дорилар ростдан ҳам менга ёрдам берадими?
— Албатта. Бу дорини олган беморлар шу пайтгача олдимга қайтиб киришмаган.

@TIBBIYOT_OLAMI

#tibbiy_foto
Qo‘tir(чесотка) kasalligini keltirib chiqaruvchi kana - Sarcoptes scabei

✅Manba: @tibbiyot_olami
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

📜Qo’tir — kasalligi

Qo’tir (lot. scabies, rus. chesotka, чесотка) — yuqumli teri kasalligi, mikroskopik parazit — qo’tir kanasi, qo’tir qichitmasi (lot. Sarcoptes scabiei var. hominis) tomonidan chaqiriladigan akarodermatit guruhidagi akariaz. Qo’zg’atuvchining nomi qadimgi yunoncha σάρξ (go’sht) va κόπτειν (kemirish, g’ajish, kesish) va lotincha scabere (qashilash) so’zidan olingan. Kasallikning xarakterli belgilari qichish va papulovezikulyoz toshma bo’lib, ba’zan toshmalarni qashish natijasida infektsiya tushishi sabab ikkilamchi yiringli elementlar qo’shilishi mumkin. Insonlarda qo’tirning yuqori darajada yuqimliligi qo’tir kanasining qisqa muddatda inson terisiga kirishi bilan tushuntiriladi. Ushbu vaqt oralig’i 15-20 daqiqani tashkil qiladi.


Qo’tir kasalligining birinchi ta’riflari 2500 yildan ko’proq vaqt oldin qayd qilingan. Qadimgi Yunonistonda qo’tir «psora» atamasi bilan birlashtirilgan teri kasalliklari guruhiga kiritilardi. Qadimgi Rimda qo’tir «skabies» deyilgan, bu nom bugungi kungacha saqlanib qolgan. O’rta asr kitoblarida qo’tirning parazitar tabiati haqida fikrlar keltirilgan. Kasallikning rivojlanishida qo’tir kanalari rolining ishonchli dalillari faqat optik mikroskop yaratilgandan keyin paydo bo’ldi. 1687 yilda italyan shifokor Giovan Cosimo Bonomo va farmatsevt Diachinto Cestoni birinchi marta qo’tir kanalari va zararlanishdan so’ng rivojlanadigan tipik teri alomatlari orasidagi bog’liqlikni tasvirlab berdilar. Aynan ular kasallik mikroskopik organizm tomonidan chaqirilgan bo’lishi mumkinligini aytishdi.

Kasallik etiologiyasi va patogenezning to’liq va ishonchli tavsifi 1844 yilda nemis dermatologi Ferdinand Xebra tomonidan berilgan.

Epidemiologiya

Qo’tirning global epidemiologik tasviri haqida aniq ma’lumot yo’q. Edinburg (1815-2000 yillar) va Daniya (1900-1970) bo’yicha nisbatan ishonchli statistik hisobot mavjud. Ushbu ma’lumotlarga ko’ra, teri kasalliklari bilan og’rigan bemorlarning taxminan 5 foizi butun kuzatish davrida qo’tir bilan kasallanishgan. Kasallanishning keskin ortishi urush vaqtida kuzatilgan va qo’tir aholining 30 foizigacha qismini zararlagan.

Qo’tir bilan kasallanishning 7-30 yil davriyli to’lqinli xususiyati haqida nazariya mavjud. Biroq, bu nazariyalar jiddiy tanqidga olingan. Bir qator skabitsidlarga qarshi chidamliligining rivojlanishi tufayli qo’tir kanasi agressivligining siklik o’sishi haqida dalillar mavjud. Yashash sharoitlari, oziqlanish va gigienaning yomonlashuvi, odamlarning bir joyda to’planishiga olib keladigan urushlar, tabiiy ofatlar, ochlik va boshqa ijtimoiy hodisalarda kasallanish chaqnashlari qayd qilinadi.

Qo’tir bilan kasallanish mavsumiy xarakterga ega. Rossiya va boshqa yaqin MDH mamlakatlarida bu kuz-qish mavsumidir. Isroil armiyasidagi 20 yillik kuzatish natijalarida ham xuddi shunday ma’lumotlar olingan. Kasallikning mavsumiyligi, qisman, kanalarning biologik xususiyatlari bilan tushuntiriladi, ularning hosildorligi sentyabr-dekabr oylarida maksimal darajaga yetadi, shuningdek, sovuq sharoit qo’tir kanalari tashqi muhitda omon qolishiga yordam beradi. Bundan tashqari, sovuq odamlarni bir joyda to’planishiga undaydi va terlashini kamaytiradi (chunki ter bilan antimikrob peptidlar chiqariladi, ularga qo’tir kanalari ham qisman sezgir bo’ladi). G’arbiy Afrika mamlakatlarida ham sovuq va qurg’oq mavsumlarda eng yuqori kasallanish ko’rsatkichlar qayd etilgan. Iqlimning mavsumiyligi kuzatilmaydigan joylarda (Bangladesh, Gambiya, Braziliya) qo’tir bilan kasallanish holatlari yil davomida teng taqsimlanadi.
@TIBBIYOT_OLAMI

📜Qo‘tir kasalligini davolash

Qo’tir bilan kasallanganlarni davolash akaritsid preparatlar (skabitsidlar) yordamida qo’zg’atuvchini yo’q qilishga qaratilgan.

Tajriba qo’tirda retsidiv bo’lmasligini ko’rsatdi, kasallikni qayta tiklanishi sabablari davolanmagan kishilardan kanalarni qayta yuqtirib olish, davolash sxemalariga amal qilmaslik, teri qoplamiga qisman ishlov berish, davolash kursini qisqartirish va boshqalar natijasida sodir bo’ladi.

Qo’tirni davolash uchun quyidagilar muhim:

Davolash faqat shifokor rahbarligida amalga oshirilishi kerak.
Birgalikda yashayotgan barcha bemorlarni davolash bir vaqtning o’zida amalga oshirilishi kerak.
Preparat ko’rsatmalarida yoki shifokor tomonidan belgilangan davolanish sxemasiga qat’iy rioya qilish kerak.
Preparat yuz va bosh terisidan tashqari butun tanaga surtiladi, 3 yoshgacha bo’lgan bolalarda bu sohalarga ham surtish kerak.
Tirnoqlarni kalta qilish va ularning ostiga preparatni qalinroq qilib surtish kerak (qashilaganda tirnoq ostida kana tuxumlari to’planadi).
Har qanday preparatni qo’llar bilan surtish kerak, bu bilakda ko’p sonli qo’tir mavjiudligidan kelib chiqadi. Agar qov va oraliq tuklar bilan zich qoplangan bo’lsa, preparatni cho’tka yordamida qo’llash maqsadga muvofiq bo’ladi.
Davolashni kechqurun olib borish kerak, bu qo’zg’atuvchining tungi faolligi bilan bog’liq.
Bemorga davolash boshlanishdan oldin va tugashidan keyin yuvinish tavsiya etiladi, xohishga ko’ra har ertalab preparatlarni yuvib tashlash mumkin, lekin terida ekspozitisya kamida 12 soat turishi kerak, jumladan kechki paytda.
Choyshab va kiyimlarni almashtirish davolash kursi oxirida amalga oshiriladi.
Bolalar, maktab o’quvchilari, askarlar va boshqalar uchun 10 kunlik karantin tavsiya etiladi.
2 hafta o’tgach, shifokor bilan qayta uchrashish va ikkinchi davo kursi kerakligini hal qilish tavsiya etiladi.
Skabitsid preparatlarning qiyosiy samaradorligi bo’yicha klinik tadqiqotlar ma’lumotlari hozirgi kunda kam. Shuning uchun, turli mamlakatlarda, dori afzalliklari farq qiladi.

Shunday qilib, AQSh, Buyuk Britaniya va Avstraliyada ko’p hollarda 5% permetrinli krem qo’llaniladi. Rivojlanyotgan mamalakatlar va Rossiyada asosiy preparat qimmat bo’lmagan benzilbenzoatli sovun-suvli suspenziya yoki malham (10% yoki 25% li) hisoblanadi. Dunyoda kamroq darajada monosulfiram (25%), malation (5%), lindan (0.3-1%), krotamion (10%) dan foydalaniladi. So’nggi yillarda Rossiyada frantsuzcha preparat Spregal mashxur bo’lib bormoqda. Qashshoq mamlakatlarda haligacha oltingugurtli malham ishlatiladi. Ivermektin ektoparazitlarni davolash uchun yangi inqilobiy dori sanalmoqda (ayniqsa, norvegcha qo’tirni davolashda).

Qo’tirni davolashda ishlatiladigan dori-darmonlarning qisqacha tavsifi:

💊1) Benzilbenzoat — bugungi kunda u turli xil dorivor shakllarda chiqarilmqda. Tajribada benzilbenzoat bilan ishlov berilgandan keyin kananing barcha faol bosqichlari nobud bo’lishi isbotlangan, lekin tuxumlari omon qoladi. Shuning uchun kanalarni tuxumda rivojlanadigan muddatini hisobga olib (maksimum 58 soat), davolash sxemasi belgilanadi.

💊2) Piretrin va piretroidlar. Bularda faol komponent piritinlardir. Ko’pchilik rivojlangan mamlakatlarda piretroid permetrin uning kam zaharliligi va yuqori skabitsid ta’siri tufayli qo’tirni davolash uchun afzal bilinadigan dori hisoblanadi. AQSHda permetrin 1989 yildan buyon qo’tirni davolash uchun ishlatiladi. Bu preparat ham faol kanalarni, ham ularning tuxumlarini nobud qiladi (95% hollardan ko’prog’ida tuzalib ketish).

Rossiyada permetrin preparati «MediFox» (5% va 20%) nomi ostida ro’yxatdan o’tgan, ammo uning sifati xorijiy permetrindan (5%) ancha past.

Sintetik piretroid Spregalning tarkibiga kiradi. Spregal — frantsuzcha preparat. Boshlang’ich ta’sir qiluvchi modda esdepaletrin, bo’g’imoyoqlilar nerv membranasining kation almashuvini buzadigan neyrotoksik zahar. Ikkinchi komponent — piperonil butoksid — esdepaletrin ta’sirini kuchaytiradi.
@TIBBIYOT_OLAMI

📜Qo‘tir kasalligini davolash (davomi)

Preparat kechasi yuz va boshning sochli qismi terisi yuzasidan tashqari butun tanaga 20-30 sm uzoqlikdan sepiladi. Agar qo’tir kanalari yuzda aniqlansa, dori bilan paxtani namlab, yuz artiladi. 12 soat o’tgach sovun bilan yaxshilab yuvinish kerak.

💊3) Lindan Rossiya Federatsiyasida Yakutin sifatida ro’yxatga olingan bo’lib, sotuvda deyarli yo’q. Dunyoda keng qo’llaniladi, chunki preparat narxi arzon. Biroq, 1970 yillardan buyon uning neyrotoksik nojo’ya ta’siri haqida ko’p ma’lumotlar to’plangan (shuning uchun 2001 yildan beri Evropa Ittifoqida pestitsid sifatida foydalanish taqiqlangan), shuning uchun alternativ vositalar bo’lmagan holda lindanni ehtiyotkorlik bilan qo’llash kerak.

Lindandan xavfsiz foydalanish bo’yicha yo’riqnoma:

Hammom / dushdan keyin darhol qo’llanilmasin;
6 soatdan ortiq bo’lmagan vaqtga qoldirish mumkin;
Preparatni qisqa muddat oralig’ida qayta ishlatms;
Bolalar barmoqlarini so’ramasligiga e’tiborli bo’lish kerak;
Chaqaloqlar, homilador ayollar, kuchli qashish izlari va terining ekskoriativ o’zgarishlari bo’lganida o’ta ehtiyotkorlik bilan qo’llash kerak.
💊4) Krotamin (Yuraks) — randomli klinik tekshiruvlarga ko’ra, samaradorligi permetrin darajasidan ancha past. Qisqa muddatli eritrema va kon’yunktivit kabi nojo’ya ta’sirlari bo’lishi mumkin.

💊5) Oltingugurtli malham (серная мазь) (5-10%). Bugungi kunda rivojlangan mamlakatlarda ko’p qo’llanilmaydi, chunki uzoq o’tirib qoladigan noxush hidga, kiyimlarda dog’ qolishiga olib keladi, teri orqali so’rilib buyraklarga potentsial ta’sir qilishi, teri va shilliq qavatga qo’zg’atuvchi ta’sir ko’rsatadi. Biroq, Afrikada va Janubiy Amerikaning qashshoq mamlakatlarida oltingugurtli malham hali ham arzonligi tufayli keng ishlatiladi. Qo’llash sxemasi: kattalar 20% konsentratsiyali, bolalar — 10%, malham teri bo’ylab 5-7 kun davomida har kuni surtiladi. Oltinchi yoki sakkizinchi kuni bemor kiyimlari va choyshablarini almashtirib, yuvinadi.

💊6) Ivermektin — parazitlarga qarshi avermektinlar guruhidan nisbatan yangi bo’lgan faol moddalar kompleksi bo’lib, turli preparatlarda qo’tirga qarshi vosita sifatida ishlatiladi. Preparat malham, shuningdek in’yektsiya uchun 1%li eritma (teri ostiga) sifatida chiqariladi. Ko’p yillar davomida u gelmintozni davolashda muvaffaqiyatli ishlatilib kelmoqda. U ko’pginda tashqi parazitlarni ham o’ldiradir. Nojo’ya ta’siri kichik va kam kuzatiladi. Biroq preparat odamlarda qo’tirni davolash uchun faqatgina Frantsiya, Braziliya va yana bir nechta mamlakatlarda ruxsat etilgan.
@Tibbiyot_olami

📜Gonoreya kasalligidan saqlaning!
So‘zak – o‘tkir yoki surunkali tarzda kechadigan tanosil kasalligi bo‘lib, siydik chiqaruv va jinsiy a’zo yo‘llaridan yiringli ajralma oqishi bilan namoyon bo‘ladi. Kasallik yuqqanidan o‘rtacha 3-5 kundan keyin belgilari ko‘rinadi: siydik chiqishdan oldin va chiqayotgan paytda achishish, qichishish va og‘riq belgilari boshlanadi. Kun sayin ajralmalarning miqdori orta borib, og‘riq kuchli bo‘lganidan bemor siyishdan o‘zini tiyib yurish darajasigacha boradi. Bunday holatda bemorlarda kuchli qo‘rquv paydo bo‘ladi va buni hammadan yashirib, bilib-bilmay har xil dori-darmonlar qabul qilishadi. Antibiotiklar yiringli ajralmalarning to‘xtashiga olib keladi, lekin kasallik chaqiruvchisi hisoblangan gonokokk infeksiyasi saqlanib qoladi va boshqa kasalliklar kelib chiqishiga sabab bo‘ladi.

So‘zak (gonoreya) yuqish yo‘llari
So‘zak jinsiy yo‘l bilan yuquvchi kasalliklarning ko‘p uchraydigan turi hisoblanadi. Kamdan-kam hollarda maishiy yo‘llar, ya’ni mochalka, sochiq, ichki kiyim orqali yuqadi. Kasallikni qo‘zg‘atuvchi gonokokklar nam muhitda yashovchanligini yo‘qotmaydi, shuning uchun yaxshi qurimagan gigiyena buyumlaridan foydalangan begona kishilar infeksiyani yuqtirib olishlari mumkin. Shuningdek, so‘zak bilan og‘rigan onadan tug‘ruq paytida chaqaloqqa ham kasallik o‘tadi.

So‘zak (gonoreya) asoratlari
So‘zak asorati sifatida ayrim kasalliklar kelib chiqishi va birga kechishi mumkin.

Ikki stakanli sinama (Tompson sinamasi) o‘tkazilganda, siydikning birinchi porsiyasi loyqa, ikkinchi porsiyasi esa tiniq bo‘ladi. Bu belgilar o‘tkir oldi uretrit (siydik chiqarish yo‘lining yallig‘lanishi) ko‘rinishidir.

Agar Tompson sinamasi o‘tkazilganda, har ikki siydik porsiyasida ham loyqalanish kuzatilsa, o‘tkir uretrit hisoblanadi. Uretrit asosan so‘zak yuqqandan ikki-uch hafta o‘tgach kuzatiladi. Siydik chiqarish kanali tashqi teshigi yaqinida to‘q-qizil nuqtalar, shishgan halqalar bilan o‘ralgan bo‘lib, barmoq bilan siqqanda yiringli tomchi ajraladi.

Gonoreya davolanmasa qizarish, shish, yallig‘lanish, ajralmalar vaqt o‘tgan sayin kamayadi va ajralma quyuqlashadi. Bu o‘tkir osti uretritdir. Taxminan ikki oy o‘tgach, yallig‘lanish surunkali turga o‘tadi. Bunda bemorning shikoyatlari kamayadi, faqat siygandan keyin uzoq tanaffus vaqtida siydik chiqarish kanali teshiklari bir-biriga yopishgan, ayrim hollarda qaloq bilan qoplangan bo‘lib, loyqa, suyuq tomchi kuzatilishi mumkin. https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

📜SIFILIS

– surunkali retsidiv kechuvchi venerik kasallik, hamma azo va sistemalarni zararlaydi. Turlari: Inkubatsion period Birlamchi sifilis Ikkilamchi sifilis Uchlamchi sifilis (yaxshi davolanmagan hollarda yuzaga keladi, kam uchraydi). Kasallik quyidagilarni shikastlaydi: Shilliq qavatlar Teri yuzasi Asab tizimi Yurak-qon tomir sistemasi Suyak mushak sistemasi Oshqozon-ichak trakti azolari.

♻️SABABLARI:

“oq treponema” bilan zararlanish, bemor bilan togri kontaktda yuqadi, asosan jinsiy yol va qon orqali, bolalarda sifilis homila ichi zararlanishi yoki platsenta tomirlari orqali yuzaga keladi.

✅BELGILARI:

Birlamchi sifilis – infeksiya kirgan joyda shankr hosil boladi, yaqin limfa tugunlar kattalashadi, harorat kotariladi. Ikkilamchi sifilis – ichki azolar, toqima, organizm sistemalarni zararlaydi. Teri va shilliq qavatlarda toshmalar, soch tokilishi, teri pigmentatsiyasi buzilishi, holsizlik kuzatiladi. Uchlamchi sifilis – teri va shilliq qavatlarda infiltratlar hosil boladi, organ va sistemalarda qaytmas ozgarishlar, markaziy asab sistema zararlanishi kuzatiladi.

🔬DIAGNOSTIKA

: Seroz ajralmalar mikroskopiyasi Serologik reaksiyalar (RIF,RPR).

💊DAVOLASH:

Penitsillin guruhidagi antibiotiklar Immunomodulyatorlar Kasallik darajasiga qarab bir necha oydan bir necha yilgacha chozilishi mumkin.

✏️ASORATLARi:

Meningit Nevrit Falaj Balanopostit Balanit Buyrak yetishmochiligi Jigar zararlanishi Aorta anevrizmasi Yurak-qon tomir yetishmovchiligi Nafas yetishmovchiligi Gangrena Olim holatlari.

✏️HAVF GURUHI

Inyeksion narkotik istemolchlari OITS bilan kasallanganlar Jinsiy partnerlarni tez o`zgartirib turuvchilar

✏️PROFILAKTIKA

Barer turdagi kontratseptivlar Shaxsiy gigiyenaga rioya qilish Regulyar venerologi

@TIBBIYOT_OLAMI

📜OITS(Orttirilgan Immun-Tanqisligi Sindromi)

(Orttirilgan Immun-Tanqisligi Sindromi) – OITS infeksiyasining terminal bosqichi.

🔰SABABLARI

Qozgatuvchi Odam immunodefitsit virusi – OIV, qonda leykotsitlarni kamaytiradi, natijada virusli va onkologik kasalliklarga bolgan immunitet pasayadi. Onadan bolaga (ona qornida, tug’ruq mahali, emizganda) Himoyalanmagan jinsiy aloqa Zararlangan qon quyish Bemor ishaltga tibbiy asboblardan foydalanish Inyeksion narkotik ignasidan Nostril bolgan asboblar (tatu salon). Maishiy kontakt yol bilan OIV yuqmaydi.

☘BELGILARI:

Virusli kasalliklar (gripp, pnevmoniya, angina) - kattalashgan limfa tugunlar, suvsizlanish – kasallik erta bosqichi. Terida, shilliq qavatlarda to’q–qizil rangdagi osmalar, doimiy respirator kasalliklar, tana harorati kotarilishi, kechasi terlash, limfa tugunlar kattalashishi, ishtaxa yo’qligi, vazn yo’qotish, diareya – kasallik kech belgisi.

🔬DIAGNOSTIKA

Qon umumiy, bioximik tahlili Qon immunoferment analizi Immunobloting Polimeraz zanjir reaksiya

💊DAVOLASH

ohirigacha OITSni davolash choralari yo’q, zamonaviy dorilar bemor umrini 10 yilgacha uzaytiradi. Immunitetni kuchaytirish uchun Antiretrovirus preparatlar Ikkilamchi infeksiyalarni davolash (antibakterial, zamburugga qarshi, virusga qarshi) Vitaminlar Biologik aktiv qoshimcha Fizioterapiya

✏️ASORATLARi

Odam papilloma virusi Kandidoz Meningit Gerpes Pnevmoniya Organizm tashqi infeksiya bilan kurasha olmasligi o`lim holatlariga olib keladi.

✏️HAVF GURUHI

Inyeksion narkotik qabul qiluvchilar Himoyalanmagan jinsiy aloqa Jinsiy partnerlarni tez almashib turadiganlar Tibbiy muassasa xodimlari Venerik kasallanganlar

✏️PROFILAKTIKA

Baryer turdagi kontratseptivlar Venerik kasalliklarni vaqtida davolash Bir marta ishlatilgan shpritslardan qayta foydalanmaslik Tibbiy jixozlarni sterillash.

https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

​Gerpesning turlari, tashxislash va davolash usullari

Gerpes (uchuq) infeksiyasi – bu Herpesviridae viruslar oilasi tomonidan chaqiriladagan keng tarqalgan infeksiyon kasalliklar guruhidir. U surunkali retsidiv kechishi bilan xarakterlanadi va qo‘zg‘atuvchisi inson organizmida umrbod joylashgan bo‘ladi. Gerpes infeksiyasi o‘zini yuqori darajada yuqumliligi, jumladan, qorin ichida homilani zararlashi xususiyati borligi bilan ham ajralib turadi.

Yer sharining taxminan 90% aholisi virus tashuvchi sanaladi, ularni ko‘p qismi o‘zlarida gerpes virusi borligini umuman bilmasliklari mumkin. Agar immunitet mustahkam bo‘lsa virus o‘zini mavjudligini umuman namoyon qilmasligi yoki sust kechish formasida namoyon qilishi, bemor esa bunga e’tibor ham qilmasligi mumkin.

Organizmga virus kirish yo‘llari

Shikastlangan teri va shilliq parda orqali bemor bilan bevosita kontakt orqali yoki virus tashuvchi bilan jinsiy yo‘l bilan;

infeksion material bilan bilvosita kontakt qilganida havo tomchi yo‘li bilan;

qorin ichida homilani zararlanishi;

Kasallikni boshlang‘ich davri 2 -14 kun davom etadi.

Inson organizmiga gerpes virusi kirib olgandan so‘ng unda butun hayot davomida berkilgan infeksiya ko‘rinishida saqlanadi va organizmni kuchsizlantiruvchi faktorlar (gripp va boshqa kasallar, immunodepressantlar) OITS va hokazo ta’sirida klinik ko‘rinishdagi formalarga o‘tishi mumkin.

Gerpesning klinik ko‘rinishlari

Birlamchi infeksiya odatda sezilmaydigan holatda o‘tadi, faqat ko‘p bo‘lmagan bemorlarda turli yaqqol ko‘rinishlar paydo bo‘ladi.

Terini gerpesdan shikastlanishi

Terini gerpesdan shikastlanishi (lokal va tarqalgan) terini gerpesdan lokal shikastlanishi ko‘proq uchraydigan formasi sanaladi.

Ular odatda qandaydir boshqa kasalliklar bilan birga kechadi (O‘RVI, malyariya, meningokokkli infeksiya va hokazo). Umumiy alomatlar bo‘lmaydi yoki asosiy kasallikni ko‘rinishini bilan niqoblanadi. Pufakchalar og‘iz atrofida, lablarda, burun chekkalarida joylashadi. Ayrim hollarda tarqalgan gerpes toshmalari, og‘iz bo‘shlig‘ini gerpes shikastlanishi, genitaliyalar gerpesi paydo bo‘ladi.

Genital gerpes

Jinsiy yo‘l bilan o‘tadigan genital gerpes ko‘proq nekrotik, servitsit, qinni va tashqi jinsiy a’zolarni gerpesdan shikastlanishi ko‘rinishida kechadi.

Bu forma bachadon bo‘yini saratoni paydo bo‘lishiga imkoniyatini tug‘diradi, homiladorlarda homila uchun xavf tug‘diradi (chaqaloq og‘ir generallashgan gerpesi paydo bo‘lishi mumkin).
Manba: Avitsenna.uz
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

😊TABASSUM QILING😊

Стоматолог беморни кўрикдан ўтказа туриб:
— Тишингизда катта ковак бор, катта ковак бор, катта ковак бор...
Бемор ҳайратланиб:
— Докор, нега бу сўзни уч мартта такрорладингиз?
— Мен бир мартта айтдим. Қолганлари ковакдан чиқаётган акс-садо бўлса керак.

@TIBBIYOT_OLAMI

#tibbiy_foto
Shohparda transplantatsiyasi

✅Manba: @tibbiyot_olami
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

📜Tuberkulez

– organizmning turli sistemalarini zararlovchi surunkali infeksion kasallik. Kopincha opka tuberkulezi, suyak, koz, limfa tuguni, siydik ajralish, bosh va orqa miya turi ham uchraydi.

♻️SABABLARI

Mycobakterium tuberculosis yuqishi.

✅BELGILARI

Ertalab va kechasi zorayuvchi quruq yotal, qon tuflash (opka tuberkulezi). Bosh ogriq, uyqu buzilishi, meningit belgilari (bosh miya TB) Qorinda ogriq, qabziyat yoki ich ketish, najasda qon aralashmasi (xazm qilish sistemasi TBsi). Suyak – bogimlarda ogriq va suyak sinishlari (suyak sistemasi TBzi). Belda ogriq, siydikdan qon ajralishi, nefrit belgilari (siydik ajratish sistemasi TBzi) Teri ostida qattiq tugunchalar hosil boladi, tvorogsimon ajralmalar (teri TBzi). Bolalarda tuberkulez Holsizlik Taxikardiya Gipertermiya Ishtaxa yo’qolishi Vazn kamayishi Kop terlash Kop hollarda simptomsiz otadi.

🔬DIAGNOSTIKA

Kokrak qafasi azolari flyuorografiyasi Opka rentgenografiyasi Opka, bosh miya, bogim va umurtqa kompyuter tomografiyasi Opka va limfatik tugunlar biopsiyasi Bosh miya MRTsi Qorin boshligi azolari, siydik qopi va buyrak UTTsi Dermatologik tekshiruvlar.

💊DAVOLASH

Medikamentoz davo Fizioterapiya Xirurgik davo Davolovchi fizkultura

✏️ASORATLAR

Opkadan qon ketish Tuberkulezli plevrit Bepushtlik Pnevmotoraks Opka yurak Nafas yetishmovchiligi Yurak yetishmovchiligi Svishlar hosil bolishi Buyrak yetishmovchiligi

✏️HAVF GURUHI

Qandli diabet 12 barmoq ichak yara kasalligi OITS Kortikosteroidlarni uzoq muddat qabul qiluvchilar Vazni kam bemorlarda

✏️PROFILAKTIKA

Yillik flyuorografiya Har yil vaksinatsiya qabul qilish Immunitetni kotarish

@TIBBIYOT_OLAMI

📜Avitaminoz

– bu kishi tanasida vitamin yetishmovchiligidir. Ba’zi holatlarda poliavitaminoz kuzatiladi, bunda inson tanasida birdan ortiq vitaminlarning yetishmovchiligi kuzatiladi. Bolalarda avitaminoz shamollash va allergik kasalliklardan so’ng kuzatiladi.

♻️SABABLARI

Kasallik uzoq muddat nosog’lom ovqatlanish tufayli yuzaga chiqishi mumkin. - qish faslida vitaminlar tanqisligi; - noto’g’ri va to’liq bo’lmagan ovqatlanish ratsioni; - Ba’zi dori vositalarini uzoq muddat qabul qilish (ovqat hazm qilishni pasaytiruvchi preparatlar); - ovqat hazm qilish sistemasidagi buzilishlar; - Moddalar almashinuvining bolalar va kattalarda buzilishi.

✅BELGILARI

Avitaminoz belgilari quyidagicha namoyon bo’lishi mumkin: - teri qoplamlarining oqarishi; - teri quruqligi va sezuvchanligi; - sochlar qurishi; - sochlar mo’rtligi va sinuvchan bo’lishi; - lablar yorilishi; - tishlarni yuvganda qonashi; - tez shamollash va undan tuzalish vaqti uzayishi; - uyqu buzilishi; - oshqozon-ichak tizimidagi buzilishlar; - holsizlik, asabiylik; - surunkali kasalliklarni huruj qilishi (gerpes, zamburug’lar);

🔬DIAGNOSTIKASI

Avitaminozni aniqlashda shifokor immunolog quyidagi tekshirishlarni o’tkazishi lozim: - bemor klinik ko’rigi; - umumiy va bioximik qon analizi; - Siydik tahlili.

💊DAVOLASH

Quyidagilarni o’z ichiga oladi: - Vitaminlar bilan davolash (vena va mushaklar orasiga yuborish orqali); - To’laqonli ovqatlanishga rioya qilish; - Oshqozon-ichak kasalliklarini davolash.

🥗PARHEZ

Tanada yetishmayotgan vitamin saqlovchi mahsulotlar iste'moli. - Dukkakli, sitrusli, na’matak, qora smarodina, ko’katlar, oblepixa, olma, qulupnay, shavel, kartoshka, karam; - Katta bargli ko’katlar, tuxum, o’simlik yog’i, na’matak damlamasi (vitamin E); - Guruch, grechka, dukkaklilar, yong’oqlar, tuxum, non maxsulotlari, go’sht (vitamin B1); - Sabzavotlar, hamirturish, tuxum, yog’, sut, baliq (vitamin B2); - Sut maxsulotlari, baliq, tuxum (vitamin D).

✏️ASORATI

Avitaminoz o'z vaqtida aniqlanmasa, quyidagi jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin: - Sinka kasalligi (vitamin C yetishmovchiligi); - Raxit (vitamin D tanqisligi); - Pellagra (vitamin PP/Niatsin tanqisligi); - Beri-beri (vitamin B1 tanqisligi).

✏️PROFILAKTIKA

Oldini olish uchun quyidagilar tavsiya qilinadi: - vitaminlarga boy oziq moddalarini qabul qilish; - Bahor va kuz faslida vitamin qo’shimchalarni qabul qilish; - To’laqonli ovqatlanish ratsioniga amal qilish; - Ovqatlarni to’g’ri usulda tayyorlash va saqlash.
@TIBBIYOT_OLAMI

💊Vitamin C

- allergik holatlarni kuchini kamaytiradi, qon tomirlarini baquvvatlashtiradi, organizmning qarshilik kuchini oshiradi, birlashtiruvchi to'qimalarning holatini yaxshilaydi. Askorbin kislota (C vitamin) — moddalar almashinuvida, biriktiruvchi toʻqimalarning oʻzlashtirilishida, bu toʻqimalarning normal holatda tutib turilishi va tiklanishida muhim ahamiyatga ega. Shu bilan birga terining silliqligini ta'minlagan holda, uning tez qarishidan asraydi. Undan tashqari askorbin kislotasi qonning quyulishida ishtirok etadi va ayrim gormonlarning ishlab chiqarilishida ham ishtirok etadi. C vitamini virus va bakterial infeksiyalardan himoya qilish xususiyatiga egadir. C vitamini terida pigmentning to'g'ri taqsimlanishida ko'maklashadi.
Uning yetishmovchiligi terini rangsiz qilib, inson tez charchaydigan bo'lib qoladi. Organizmda C vitamin yetishmasa, togʻay va suyak toʻqimalari tuzilishi buziladi, lavsha (singa) kasalligi roʻy beradi. Organizmda askorbin kislota hosil boʻlmaydi va toʻplanmaydi.
Vitamin C: Organizmni kasallikka qarshi kurashish qobiliyatini ko‘taradi. Qon tomiri tizimi va terida dog‘ paydo bo‘lmasligi uchun zarur. Bu vitamin barcha sitrus mevalarda, qulupnay, malina, karam, petrushka, ukrop, qizil qalampir va baqlajonda ko‘p bo‘ladi. C vitamini barcha mevalarda va yam-yashil ko'katlarda mavjuddir. Shipovnik, qora smorodina, oblepixa, shirin bulg'or qalampiri, ukrop, petrushka, gulkaram va karamda, apelsin, qulupnay, ryabina, olmalar, gilos, shavel, shpinat, kartoshka va boshqa mahsulotlarda mavjuddir. Uning miqdori ayniqsa, petrushka, shipovnik, oblepixa, qora smorodinalarda ko'pdir.
Ushbu vitamindagi insonning kunlik ehtiyoji 60-100 mg.ni tashkil qiladi.
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

💊Vitamin-A

V i t a m i n A «Retinol», 1909 yilda ochilgan va 1933 yilda sintezlangan. Ikki xil formada bo‘ladi: 1⃣retinol 2⃣karotin.
🔺Vitamin A (retinol) - ushbu vitamin o'sish‘ jarayoni hamda ko'zlarga o'z ijobiy ta'sirini o'tkazadi. Retinol (A vitamin) tabiatda keng tarqalgan. Oʻsimlik toʻqimalarida A provitamin (organizmda retinolga aylanadigan karotinoid pigmentlar) holida uchraydi. Koʻrish pigmentlari hosil boʻlishida qatnashib, organizmning normal oʻsishini, koʻzning turli darajadagi yorugʻlikka moslashishini taʼminlaydi.
Shuni ham aytib o'tish joizki, A vitamini uzoq vaqt davomidagi yorug'lik nuri, kislorod yoki yuqori harorat ostida nobud bo'ladi. Sifatsiz yog'lar ham vitamin A ni nobud qiladilar.
✅Qaysi mahsulotlarda mavjud:
Uning ozuqaviy manbalari bu - baliq va jonivorlarning jigari, sariyog', qaymoq, pishloq, tuxum sarig'i, baliq yog'idir. O'simlik mahsulotlarida uning provitamin ko'rinishi, ya'ni karotin ko'rinishida mavjuddir. A provitamini (beta-karotin) mavjud mahsulotlar odatda sabzi rang bo'lib, qizil yoki sariq ham bo'lishi mumkin. Demak bular, sabzi, pomidor, qovoq, o'rik, ryabina, oblepixa, shipovniklardir. Bu mahsulotlar organizmning A vitaminiga bo‘lgan talabining uchdan bir qismini qondiradi. Karotin esa o‘simlik yog‘lar tarkibida bo‘ladi. Bundan tashqari sabzi, pomidor, ko‘kat va sariq rangli sabzavotlar, mevalar va reza mevalarda ham mavjud. Karotin yog‘da yaxshi eriydi, shuning uchun bu mahsulotlarni yog‘, qaymoq yoki smetana bilan iste’mol qilgan ma’qul.

▶️A vitaminining foydalari:
Ko‘rish organlari bilan bog‘liq ko‘pgina kasalliklarni davolashda yordam beradi.
Uning boshqa nomi – Immunitet vitamini. Chunki u tananing infeksiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini orttiradi.
Teri va sochni go‘zal, sog‘lom holatda saqlaydi.
Bola bo‘yining o‘sishida yordam beradi, suyaklarni mustahkamlaydi, tish va tish milklarini sog‘lomlashtiradi.
Qalqonsimon bezlar faoliyatini yaxshilaydi.

➡️A vitamini yetishmasligi oqibatida kelib chiqishi mumkin bo‘lgan holatlar:
Immunitet tushib ketishi oqibatida tana o‘zining kurashish qobiliyatini yo‘qotib, kasalliklarga ochiq bo‘ladi. Organizmda retinol yetishmasa, teri qurishib oqaradi, qipiqlanadi, muguzlanadi, unda mayda toshmalar paydo boʻladi, terining yiringli kasalliklari avj oladi, soch quruq, xira boʻlib, toʻkila boshlaydi, tirnoq moʻrtlashib qoladi. Yorug'ga qaray olmaslik, shabkoʻrlik, konyunktivit, blefaritta asosan A vitamin yetishmasligi sabab boʻladi. Retinol yetishmasligi oqibatida ko‘zlarning qizarib ketishi va achishishi kuzatiladi. Mabodo shifokor A vitamini ichishni tavsiya qilsa, qancha miqdorda ichishni ham yozib olishni unutmang, chunki me’yoridan ortiq ichib yuborish ham xavfli. Agar yuqorida sanab o‘tilgan mahsulotlarni doimiy ravishda iste’mol qilib tursangiz, qo‘shimcha A vitamini ichishga hojat qolmaydi.
➡️ Avitaminoz A ning belgilari: ko’rish o’tkirligini pasayishi, qorong’ida ko’rmaslik, ya’ni «shabko’rlik kasalligi» vujudga keladi, qoplovchi to’qimalar quriydi, ayniqsa, ko’zning shilimshiq pardasi kurib, ko’z shox pardasining ko’rishi-kseroftalmiya «grekcha xeros - quriq, ophtalmos - ko’z atamalaridan olingan» kasalligi kelib chiqadi, o’sishni to’xtashi, og’irlikni pasayishi va organizmni oriqlab ketishi kuzatiladi. Teri quruqligi kasalligi oqibatida dermatit, bronxit, katar kabi nafas yo’llarining hastaliklari kelib chiqadi.
👆A vitaminidagi kunlik ehtiyoj - 1600-5000 ME ni tashkil etadi.
https://telegram.me/joinchat/CqKXDkEMgIu4JjznATHSfQ

🌝🌝🌝V i t a m i n D (Kalsiferollar yoki raxitga qarshi faol moddalar) bo’lib, kimyoviy tabiati jihatidan sterinlar(xolesterin)ninghosilasidir, 1916 yilda o’rganilgan va 1931 yilda sun’iy hosil qilingan. Kalsiferollar ichida eng muhimlari xolekalsiferol (Vitamin D3), ergokalsiferol (Vitamin D2) hamda digidroergokalsiferol (Vitamin D4) lardir
Vitamin D (kal'siferol) - organizmdagi kalsiy va fosforni muvozanatga keltirib turadi. Kalsiferol (D vitamin) moddalarning mineral almashinuviga, suyak hosil boʻlishiga taʼsir koʻrsatadi. U yosh bolalar skeletining jadal oʻsishi va suyaklanishi davrida ayniqsa zarur.
Qaysi mahsulotlarda mavjud:
Manba’lari bo’lib baliq va baliq mahsulotlari, sariyog’, tuxum sarig’i hisoblanadi. U baliq yog'ida, ikrasida, tovuq tuxumlarida, kam miqdorda qaymoq va smetanada mavjuddir. Tunes, treska va b. baliqlar moyi kalsiferol manbai hisoblanadi. Lekin, organizmlarda ularning provitaminlari - xolesterol, ergosterollar uchraydi, ular quyosh nuri ta’sirida tegishli vitaminlar shakliga aylanishadi.
Quyosh nuri yog‘li moddalar bilan birgalikda bu vitaminning paydo bo‘lishi va teri orqali ichkariga so‘rilishiga yordam beradi.


D vitaminning foydalari:
Suyak va tishlarni mustahkamlovchi kalsiy va fosfor moddalarining organizmga so‘rilishiga yordam beradi.
A va S vitaminlari bilan birgalikla qabul qilinsa, shamollash kasalliklarida ham foydali.
A vitaminining o‘zlashtirilishini ta’minlaydi.
Ko‘z jildi, shilliq pardasining yallig‘lanishini davolashda yordam beradi.

D vitamini yetishmasligi oqibatlari:
Organizmda D vitamin yetishmasa raxit kasalligi paydo boʻladi. Tishlar yemirilishi va suyaklarni yumshoqlashishi oqibatida bola suyaklarining nomutanosib rivojlanishi.

Raxitning oldini olishning eng yaxshi yo‘li – kunduzi sayr qilish va tent ostida quyosh vannasi qabul qilish.
Ushbu vitamindagi bolaning kunlik ehtiyoji - 400- 500 mg ni tashkil qiladi.
@TIBBIYOT_OLAMI

PEDIATRIYA (BOLALAR SALOMATLIGI) KANALI

✅ @Pediatric_uz

https://t.me/joinchat/AAAAAE6w5fcyTL4jJVvDKQ