بنياد فرهنگی دكتر علی شريعتی
2.01K subscribers
1.13K photos
144 videos
52 files
688 links
Shariati (Dr Ali) Cultural Foundation
Download Telegram
Audio
🔷🔆 سخنرانی مجتبی‌ مهدوی

🔸استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه، دانشگاه آلبرتا، کانادا

📌عنوان: اخلاق علیه اخلاق: امکان و امتناع نقد اخلاقی‌ اسلامیسم در اندیشه شریعتی‌

🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆نوشریعتی، شریعتی

🖋تقی رحمانی

🔆آیا نوشریعتی صرفا یک عنوان برای هویت سازی جدید است؟
آیا صرف یک تقلید از مد اندیشه های اروپائی مانند نو هگلی ها است؟
آیا فقط یک عنوان سرگرم کننده برای برخی از دوستداران آن است؟
آیا راه فرارونده و کاوننده در اندیشه مردی تاثیر گذار در تاریخ معاصر ما است به خصوص در 50 سال اخیر.
بی گمان امروز سخن از شریعتی گفتن چندان برای برخی دلچسب نیست اما نه فقط از نه از سوی برخی از روحانیون .
هستند کسانی که نو یا مدرن هستند با شریعتی کشان می خواهند همه مصائب ایران را به گردن شریعتی بیندازند تا بسیاری از کارها کرده خود را هم به فراموشی بسپارند.در میان این افراد هستند صاحب مقامانی در حکومت که با توجه به مد زمانه امروز شریعتی را سپر بلا کرده اند. اگر چه غرق در مکنت و ناز و نعمت هستند از مواهب این انقلاب اند.
اینان چه بیرون از حکومت چه درون حکومت دوغ و دوشاب را با هم قاطی می کنند تا موضوع اصلی را که چرا بعد از مشروطه ما نتوانسته ایم به دموکراسی برسیم را به گردن یکی بیندازند. این جا از ازنقد دید ایشان عبور می کنیم.باید در جای دیگری به ان پرداخت.

🔆مشکل آن است که بحران اندیشه سازی موثر در ایران بر سر جای خود باقی است.
از التقاط جور و ناجور در باره روشنفکران ایرانی نوشته ام.
التقاط یک وضعیت است که باید به تعیین تکلیف برسد التقاط با تاثیر پذیری از یک اندیشه یا حوزه فکری دیگر فرق دارد.

🔆آنچه اندیشه غربی نامیده می شود و میراث یونانی دارد دو شاخه مهم دارد که انگلوساکسونی و قاره ای نامیده می شود. در میان همین دو شاخه باز شاخه ها فرعی تفکر وجود دارد که با هم مبادله فکری دارند البته این وضعیت التقاط نیست.

🔆اما اندیشه معاصر ما در تلفیق اندیشه ایرانی و غربی به تولید خلاق ناموفق بوده است. در نتیجه کج و موج شدن نتایح این التقاط به فاجعه ختم شده یا بحران ساز بوده است.

📎 برای ادامه مطالعه به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید

#نو_شریعتی
#یادداشت
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF


http://tinyurl.com/y8gktenz
🔷🔆برسد به دست پوران عزیزم ...(معرفی کتاب)

🖋به کوشش: سید خلیل حسینی


📌شریعتی ، سوسن ( به کوشش ) بیست و نه نامۀ منتشر نشدۀ دکتر علی شریعتی برای همسرش از پاریس ، چاپ اول : تهران ، انتشارات کتاب آبان ، ۱۳۹۴ ، ۱۴۷ ص ، وزیری . تصویر ، سند .

🔆علی شریعتی این سطور ، دانشجویی جوان است ؛ به تازگی با یکی از همکلاسی هایش در دانشکدۀ ادبیات مشهد ازدواج کرده و هنوز مستقر نشده برای ادامه تحصیل از پاریس سر درآورده است . این جدایی یک سال طول می کشد از سال ۱۳۳٨ تا ۱۳۳۹.
این کتاب محصول همین جدایی است .

🔆غرض از چاپ این نامه ها نشان دادن تداوم نبوده است . معرفی شریعتی جوان عاشق است . از خصوصی ترین لحظات زندگی اش ( از جمله تجربۀ پدر شدن ) و قبل از این که بدل شود به نماد یک پروژه و ای بسا کلیشه شود در نگاه مخاطبینش .

🔆۱. چند روز پیش با خانم صاحبخانه مان رفتیم به چند فروشگاه . چون من به او گفته بودم می خواهم برای بچه ام چیزی بفرستم . ... چند جور لباس هم ورانداز کردیم ، بعد پرسید دختر است یا پسر . گفتم هنوز معلوم نیست . گفت یعنی چه ؟ گفتم هنوز سه ماه دیگر خواهد آمد . از خنده مرد ! گفت برای جنین که نمی شود چیزی فرستاد . صبر کن بیاد ببین چه کاره است . ( صص ۳۶- ۳۵)

🔆۲. به هر حال با یک لقمه نون و ساردینی که داشتم و چای شیرین خودم را سیر کردم . از پریروز که گفته ای پس انداز کن ! سیگارم را تبدیل به پیپ کرده ام رخت هام را خودم شستم .( ص ۳۶)

🔆۳. تو شاید بدانی که سال هاست چهار کلمۀ آزادی ، کتاب ، پدر و پوران چهار بعد روح و فکر من است . و اکنون که با همۀ عشق و و شوق از یکدیگر بسیار دور افتاده ایم این صفحه را که " دنیا و عشق ما" نام دارد برای تو می فرستم تا وقتی آن را می شنوی به من آن چنان بیندیشی که من آرزومندم . ( ص ۵۶ )

🔆۴. بالاخره احساس کردم که باید کاغذی بردارم و وقف نامه ای بنویسم که شش دانگ از مابقی ملک عمر من برای سعادت دو امید عزیزی که همین الان در گوشۀ اتاق بیمارستان شاهرضای مشهد روی تختی آرمیده اند ، وقف می شود . ( ص ۵۷ )

🔆۵. یک مرتبه احساس کردم سلامتم دارد با این وضع زندگی تحصیلی و غذا و ناراحتی فکری و غیره و این همه سیگار در خطر می افتد و من که هیچ وقت به فکر سلامت و بقاء خودم نبوده ام و همیشه این حرف ها را علامت ترسویی و حماقت می دانستم . آن لحظه از همه ترسوتر و احمق تر خودم را احساس کردم چون دیدم بار سنگینی را به دوش دارم و مثل گذشته سبکبار نیستم . زن هفتاد کیلویی و بچۀ دوازده کیلویی ، روی هم ٨۲ کیلو ، بار کمی نیست که باید بعد از این خدمتکار ای دو عزیزم باشم و شاید لیاقت آن را به دست آورم که در سعادت شان سهیم باشم ( ص ٨۰ )

🔆۶. هفتۀ پیش با یکی از دوستانم رفتیم به یک مغازۀ بزرگ و مقداری چیزهای کوچک خریدم و به آدرس تو فرستادم . انشاالله تا حالا رسیده باشد . یک دست لباس برای احسان و یک دستکش برای تو ویک جلیقه برای آقام و یک ژاکت برای مادرم و چون پول ندارم واین ماه خرج کتاب دانشکده ام زیاد شده است . از این که ناچیز است مرا خواهی بخشید . ( ص ۷۳ )


#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

https://gourl.page.link/W11V
🔷🔆باید در شریعتی ناقدانه و سنجش گرانه اندیشید

گفت‌وگو با دکتر مقصود فراستخواه

📌منبع: روزنامه ایران تاریخ: ۲۶ خرداد ۱۳۹۹

🔆باید در شریعتی «ناقدانه» و «سنجش‌گرانه» اندیشید؛ نه اینکه در او متوقف شد. ما روی شانه غول‌هایی همچون شریعتی، آل‌احمد، ساعدی و رحیمی ایستاده‌ایم. چشم‌های ما بهتر از آنها نمی‌بیند، اما چون روی شانه آنها نشسته‌ایم شاید باهم و به کمک هم بتوانیم بیشتر ببینیم. نسلی که در زمانه‌ای متفاوت از او زندگی می‌کند حق دارد دوباره در کار و بار خود مستقلانه بیندیشد و تصمیم بگیرد. نسلی که با مسأله‌هایی به غایت پیچیده و متفاوت درگیر است که امثال شریعتی اصلاً درگیر نبودند.

🔆۲۹ خرداد ماه 1399 که پیش‎رو داریم چهل و سومین سالروز درگذشت دکتر علی شریعتی می‎شود. با وجود گذشت حدود نیم قرن از درگذشت او، اما هنوز از او حرف می زنیم. ولی چرا؟ چه چیزی در اندیشه او، ما را ناگزیر از این رجعت می‏ کند؟ چرا با وجود این سطح از اثرگذاری، شریعتی دیگری در تاریخ تفکر ما تکرار نشد؟ واکاوی چرایی این امر، موضوع گفت‏ وگوی ما با دکتر مقصود فراستخواه، جامعه ‏شناس و استاد دانشگاه شد. او دلایل قابل تأملی را برای این «بی‎جانشین ماندن شریعتی» ذکر می‎کند.

#گفتگو
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی


🆔 @Shariati_SCF

🔆این متن کامل گفتگو را در وبسایت بنیاد دکتر علی شریعتی مطالعه فرمایید.

http://drshariati.org/?p=25093
🔷🔆 دموکراسی: آزادسازیِ آزادی

📌بخشی از کتابچه نوشریعتی و ابداع خویشتن

🔆امروزه، دموکراسی روایتی جهان‌شمول و مشروع تلقی می‌شود. به گونه‌ای که هرگونه نقد حتی روایت لیبرالیستی از دموکراسی، منتقد را با برچسبِ دموکراسی‌ستیز و توتالیتر و فاشیست مواجه می‌سازد. اما واقع این است که گفتارِ دموکراسی‌لیبرال که بیش از دو دهه است در افقِ فرهنگی و سیاسی ما مشروعیت پیدا کرده، بیش از آن‌که به تحققِ عملی نظمِ دموکراتیک یاری کند، با روایتِ بنیادگرایانه سیاسی در هویت‌زدایی و جامعه‌یِ ذره‌ای‌شده هم‌داستانی کرده است. در چنین شرایطی، پیش‌بردِ هر الگویی از «ابداعِ خویشتن» باید نسبت خود را با دموکراسی معین کند.

🔆شریعتی در زمانه‌یِ خود و در نقدِ لیبرال‌دموکراسی از «دموکراسیِ متعهد» سخن گفت. طرح نامی تازه برای دموکراسی ناظر بر نقدهایی بود که او از حیثِ هستی‌شناختی و از جهت اجتماعی و سیاسی به لیبرال‌دموکراسی داشت. نقدهایی که به ضرورت بازاندیشی پیرامون دموکراسی، وصول به دموکراسی «رأی‌ها و نه رأس‌ها»، تولید و تربیت سوژه‌های مسئولیت‌پذیر و فراهم ساختن بسترهای پیوند میان دموکراسی و سوسیالیسم اشاره داشت. حیث دیگر، به اقتضائاتِ جوامع از استعمار رهاشده‌یِ جهان سوم مربوط می‌شد. شرایطِ پس از رهایی از استعمار و کاستی‌های یک جامعه‌یِ عقب‌مانده و قبیلگی برای پذیرشِ ترتیباتِ دموکراسی، شریعتی را به‌ ضرورتِ نقش‌آفرینیِ موقتِ نخبگانِ اصلاح‌گر به‌منزله‌یِ نیروهای پیشتاز رهنمون شد. اما نامِ «دموکراسیِ متعهد و مهتدی»، که در آن روزگار، یعنی از زمانِ کنفرانسِ باندونگ بدین‌سو، شیوع پیدا کرده بود برای امروز ما وافی به مقصود نیست و مستعدِ برداشت‌هایِ ناصواب است.

🔆رویکردِ «نوشریعتی» همچنان به نقدهایِ شریعتی از لیبرال‌دموکراسی تأکید دارد و هم‌آوا با منتقدان نظریه‌ی لیبرال‌دموکراسی بر ضرورتِ پیوندِ دموکراسی با مشارکتِ واقعیِ مردم، وصول به امکانِ دموکراسیِ رأی‌ها، کاستن از بارِ صرفاً پوپولیستی دموکراسیِ لیبرال و جستجویِ امکان‌هایِ پیوند میانِ دموکراسی و عدالت در حوزه‌هایِ گوناگون اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی باور دارد. روایتِ شریعتی از دموکراسی را می‌توان با تکیه بر مفهومِ «آزادسازیِ آزادی» یا «آزادی در راه» خودِ او بازسازی کرد. مطابقِ این معنا، منظرگاهِ بنیادیِ شریعتی، اصولاً متوجهِ تأسیساتِ نهادینه‌یِ قدرتِ متمرکز به ‌معنایِ صورت‌بندیِ «خشونتِ نهادینه» از سنخِ روایتِ ماکس‌وبر نیست. در شریعتی، بیشتر با چشم‌اندازی اقتدارستیزانه مواجهیم که به نفیِ مناسباتِ سیاسی مبتنی بر استیلا می‌اندیشد. به این معنا، دموکراسی و آزادی به‌ جایِ آن‌که امرِ تحصیل‌شدنی از طریقِ تأسیسِ ساختارهایِ نهادی برنامه‌ریزی‌شده باشد، مفهومی تدریجی و تاریخی است و نیرویِ پیش‌راننده‌یِ آن، مبارزاتِ اجتماعی و فرهنگی در قاعده‌یِ هرمِ اجتماعی است. به این معنا، دموکراسی و آزادی یک مفهومِ «از راه رسنده» است و از طریق به‌صدا آوردن آنان که صدایی ندارند، گروه‌های در حاشیه، به‌شمارآورده نشده و محروم اتفاق می‌افتد. محصورساختنِ دموکراسی در چارچوب‌های شناخته‌شده‌ و «متعارف»، مانندِ لیبرالیسم، دین، یا مارکسیسم، برساختنِ مانعی بر مسیرِ «آزادی در راه» خواهد بود.

#دیدگاه
#بخش_پنجم
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
بنياد فرهنگی دكتر علی شريعتی
🔷🔆چهل و سومین یادمان دکتر علی شریعتی 🖥پخش زنده چهل و سومین سالیاد هجرت آموزگار (( آزادی، برابری، عرفان)) 🔆نوشریعتی و سیاست اخلاقی ؛ دولت ،مسئولیت اجتماعی ومسئله سلطه 🔷🔆گفتگو با : 🎙مجتبی مهدوی (استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه دانشگاه آلبرتا؛ کانادا)…
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔷🔆چهل و سومین یادمان دکتر علی شریعتی

🖥پخش زنده چهل و سومین سالیاد هجرت آموزگار (( آزادی، برابری، عرفان))

🔆نوشریعتی و سیاست اخلاقی ؛ دولت ،مسئولیت اجتماعی ومسئله سلطه


🔷🔆گفتگو با :

🎙مجتبی مهدوی (استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه دانشگاه آلبرتا؛ کانادا)

📌اخلاق علیه اخلاق ؛امکان و امتناع نقد اخلاقی اسلامیسم در اندیشه شریعتی

🎙حسین مصباحیان (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)

📌فراسوی دولت : نو شریعتی و نوید سیاست اخلاقی

🎙احسان شریعتی (فلسفه پژوه و فعال مدنی)

📌روشنفکر دین پیرا، با دولت یا بر دولت


📆زمان: پنج شنبه ۲۹ خرداد از ساعت ۶ عصر در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی


🖇لینک صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🔆https://www.instagram.com/shariati_foundation/

🖇نام قابل جستجو بنیاد دکتر علی شریعتی در اینستاگرام


🔆 @shariati_foundation

#گفتگو
#افق_پیشرو
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
بنياد فرهنگی دكتر علی شريعتی
🔷🔆چهل و سومین یادمان دکتر علی شریعتی 🖥پخش زنده چهل و سومین سالیاد هجرت آموزگار (( آزادی، برابری، عرفان)) 🔆نوشریعتی و سیاست اخلاقی ؛ دولت ،مسئولیت اجتماعی ومسئله سلطه 🔷🔆گفتگو با : 🎙مجتبی مهدوی (استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه دانشگاه آلبرتا؛ کانادا)…
🔷🔆 فایل صوتی سخنان مجتبی‌ مهدوی

🔸استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه، دانشگاه آلبرتا، کانادا

📌عنوان: اخلاق علیه اخلاق: امکان و امتناع نقد اخلاقی‌ اسلامیسم در اندیشه شریعتی‌

🔆می توانید این فایل را می توانیداز طریق لینک زیر بشنوید👇

https://soundcloud.com/user-137377716-866710962/rd82wb08tgao

🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
بنياد فرهنگی دكتر علی شريعتی
🔷🔆چهل و سومین یادمان دکتر علی شریعتی 🖥پخش زنده چهل و سومین سالیاد هجرت آموزگار (( آزادی، برابری، عرفان)) 🔆نوشریعتی و سیاست اخلاقی ؛ دولت ،مسئولیت اجتماعی ومسئله سلطه 🔷🔆گفتگو با : 🎙مجتبی مهدوی (استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه دانشگاه آلبرتا؛ کانادا)…
🔷🔆 فایل صوتی سخنان حسین مصباحیان

🔸عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

📌عنوان: فراسوی دولت : نو شریعتی و نوید سیاست اخلاقی


🔆می توانید این فایل را می توانیداز طریق لینک زیر بشنوید👇

https://soundcloud.com/user-137377716-866710962/ytxboa78wm1c

🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆شریعتی و ضد شریعتی‌ها و نو شریعتی‌ها!

🖋احمد زید آبادی

📌نقد ونظر

🔆در حالی که برخی جریان‌ها زنده‌یاد دکتر علی شریعتی را به عنوان مسبب تمام مصائب و مشکلات پس از انقلاب، آماج حملات و انتقادات تند و تیز خود قرار می‌دهند، حمعی دیگر در صدد بازگشت به اندیشه‌های او برآمده‌اند و با طرح ایده "نوشریعتی" در این زمینه تلاش می‌کنند.

🔆تکاپوی این جهت‌گیری متضاد در این شرایط، پیش از هر چیز نشانگر این است که سایۀ شریعتی بر فضای فکری ایران همچنان سنگین است و بنابراین، اندیشمندی چون او را نمی‌توان به راحتی نادیده گرفت.

🔆چه بخواهیم و چه نخواهیم، دکتر شریعتی به بخشی از میراث فکری و وجدان تاریخی و ناخودآگاه جمعی جامعۀ ما در آمده است و از این رو، ارتقاء و پالایش این میراث برخوردی ظریف‌تر از هر دو جریان مخالف و موافق او را می‌طلبد.

🔆از نگاه من، مخالفان سرسخت شریعتی در نسبت دادن مشکلات پس از انقلاب به او، در حق‌اش اجحاف و بی‌انصافی می‌کنند و موافقان پرشور او نیز متعصبانه از مواردی از اندیشه‌اش دفاع می ‌کنند که تجربۀ نیم قرن گذشته ضعف و سستی آن را ثابت کرده است.
در بی‌انصافی مخالفان شریعتی همین بس که اقتصاد و سیاستِ دولت‌های پس از انقلاب را به اندیشه‌های او نسبت می‌دهند، حال آنکه دوران پاسداشت و تجلیل و ارجاع به شریعتی چند ماه هم به طول نیانجامید و او به سرعت در دایرۀ متفکران مغضوبی قرار گرفت که حتی اسم بردن از او نیز در سطح جامعه و حتی کلاس‌های درس مدرسه و دانشگاه، سبب طرد و برخورد می‌شد.
این مخالفان در عین حال با یکسونگری آزار دهنده‌ای، تمام دستگاه ناهمگون فکری شریعتی را در رویکرد چپگرایانۀ اقتصادی او خلاصه می‌کنند و به عناصری چون عقل‌گرایی، شیوۀ انتقادی، اصالت اومانیسم، آزادی‌خواهی و دشمنی سازش‌ناپذیر او با نظام‌های توتالیتر بخصوص نظام استالینیستی کمترین التفاتی نشان نمی‌دهند.

🔆در واقع همین عناصر فکری در اندیشۀ شریعتی، بسیاری از مخاطبانِ معرفت‌جوی او را از افتادن در دامن ایدئولوژی‌های منجمد و بسته و مدافعان خشونت و تقلید کورکورانه از رهبران گروه‌ها و احزاب در امان نگه داشت و اگر این نمی‌بود، تحولات انقلاب و رویدادهای پس از آن، در چنان سطح و اندازه‌ای خشونت‌آمیز و خسارت‌بار و خونین می‌شد که با آنچه اتفاق افتاد، قابل مقایسه نبود!

🔆در عین حال، شریعتی متفکری بسیار تیز هوش و پویا و پرتلاش و حقیقت‌جو بود و خود را هرگز در حصار برداشت‌ها و نظرات‌اش زندانی نمی‌کرد. او در نقد اندیشه‌های گذشتۀ خود چنان بی پروا و در بحث و گفتگوی انتقادی با دیگران چنان باز و بی‌تعصب و مداراجو بود که هیچ وقت در یک نقطه نمی‌ایستاد و مرتب اندیشه‌های خود را تنقیح و تصحیح می‌کرد.

🔆با این حساب، اگر به یاد داشته باشیم که مثلاً در دهۀ 50 چهره‌ای مانند دکتر عباس میلانی تمام همّ و غم‌اش ترجمۀ چهار مقالۀ مائو تسه تونگ بوده و یا اقتصاددانی چون دکتر محمد طبیبیان دل در گرو جنبش‌های چریکی چپگرا داشته است، آیا عجیب می‌نماید که اگر شریعتی هم جوان‌مرگ نمی‌شد، نگاه اقتصادی و سیاسی خود را عمیقاً تعدیل می‌کرد؟

🔆این در حالی است که حامیان بازگشت به شریعتی یا نوشریعتی‌ها نیز بعضاً بر احیای بخشی از اندیشه‌های او اصرار می‌ورزند که گذر روزگار اتوپیایی یا رؤیایی بودن آن را آشکار کرده است.
بنای جامعه‌ای بر سه پایۀ عرفان، برابری، آزادی گر چه آرمانی وسوسه‌انگیز است، اما در مقام عمل، بیش از سرابی نیست! در واقع این هم از جهتی چیزی است مشابه اتوپیای ذهنی بلشویسم که فاصلۀ پرناشدنی آن با واقعیات عینی نهایتاً به فاجعه منجر شد.

🔆جامعه را می‌توان و باید به سمت کم کردن فاصلۀ طبقاتی، تضمین آزادی‌های مشروع فردی و اجتماعی و توسعۀ روابط اخلاقی فرا خواند و هدایت کرد، اما جمع سه اقنوم عرفان، برابری، آزادی در یک جامعه به صورت ایده‌آلی که شریعتی وصف کرده است، در مقام عمل، تناقضاتی حل ناشدنی می‌آفریند و اصرار بر آن، استفاده از زور را به تدریج موجه می‌سازد و به ناکجاآباد ختم می‌کند.
در عین حال، به نظرم برخی نوشریعتی‌ها با تکرار لفظی این آرمان، گامی از خودِ شریعتی در این باره فراتر نمی‌روند. وظیفۀ آنها به واقع تبیین روشن و ترسیم سازوکاری از روابط اجتماعی و سیاسی و اقتصادی است که استقرار عرفان و برابری و آزادی را در سطح یکسان در جامعه امکانپذیر نشان دهد، اما از آنها در این باره کمتر اثری دیده می‌شود و در عوض حملۀ روزانه به دشمنی فرضی به عنوان "نئولیبرالیسم" که روشن نیست چه نسبتی با وضع سیاسی و اقتصادی امروز کشور ما دارد، جای چنان تلاشی را گرفته است!

#نقد_نظر
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆چه چیز به کلام شریعتی «استعداد تولید قدرت» می‌‏داد؟

🔆سرمایه کلامی شریعتی

🖋محمدجواد غلامرضاکاشی

📌منبع: روزنامه ایران تاریخ: ۲۶ خرداد ۱۳۹۹

 

🔆1 )کلام دکتر علی شریعتی طی نیم‌ قرن گذشته، عالی‎ترین مصداق «کلام مولد قدرت» است. نباید از این سخن، الزاماً «کلام انقلابی» فهم شود. پیوند سرمایه کلامی شریعتی با انقلاب، یک حادثه بود. حادثه‌ای که سویه‌های خیر و شر فراوان داشت. اما مقصود ما از «کلام مولد قدرت» کلامی است که پشتوانه جامعه سیاسی است. کلامی که حیات سیاسی را زنده و شاداب می‌کند. کلامی که اقتدار تولید می‌کند و همزمان پشتیبان آزادی است. برای فهم این کلام می‌توان به ادبیات هانا آرنت رجوع کرد؛ کلام به‌ منزله عالی‌ترین مصداق عمل در عرصه سیاست. کلام اگر بتواند در زندگی جمعی، خلاق و گشاینده افق‌های تازه باشد، آزادی بزاید، اراده جمعی را ممکن کند و زایشگر عرصه عمومی باشد یک کلام قدرتمند است. اگر گاهی با لحظه پیشامدی یک انقلاب همراه است، گاهی هم می‌تواند تثبیت‏ کننده و تداوم ‏بخشنده یک نظم دموکراتیک و یک جامعه قدرتمند نیز باشد. نقش یک کلام قدرتمند، به موقعیت‌های پیش‎بینی نشده تاریخی وابسته است. اما هر چه هست، عرصه سیاست نیازمند تولید کلام مولد قدرت است.

🔆2) کلمه‌ها اغلب عصای دست سلطه‌اند. فریب می‌دهند، توجیه می‌کنند، امور را طبیعی جلوه می‌دهند و میاندار هر شرارتی هستند که از آدمی ساختنی است. اما کلمه‌ها گاهی مولد قدرت‌اند؛ زایشگرند؛ دنیای تازه می‌سازند؛ بی‎اعتبار می‌کنند؛ اعتبار‎بخشی می‌کنند؛ آدمیان لخت و تسلیم را به سوژه‌های مطالبه‌گر، پرسش‌‎کننده و خلاق تبدیل می‌کنند. با دکتر شریعتی موافق باشیم یا مخالف، نمی‌توانیم منکر توانایی منحصر به فرد کلام او در «تولید قدرت» باشیم. آنچه به کلام دکتر شریعتی استعداد تولید قدرت می‌داد، لزوماً آنچه می‌گفت نبود، بلکه موقعیتی بود که کلام از آن برمی‌آمد. هر آن کس که بتواند همانجا بایستد که دکتر شریعتی ایستاد، کم و بیش می‌تواند مولد «کلام مولد قدرت» باشد. دکتر شریعتی در میان سه نظم کلامی برآمده از سه رأس یک مثلث ایستاده بود: «سلطه»، «سنت» و «فضای هدونیستی و نیهیلیستی جامعه». شریعتی در میان این سه ضلع ایستاده بود و می‌توانست صدای منحصر به فردی از بیان رنج‌هایی باشد که هر سه، غفلت از آنها را سبب می‌شوند. این سه ضلع همچنان برقرارند اما ابرمردی نیست تا از میان این سه گانه «کلام قدرتمند» بزاید.

🔆جامعه ایرانی در دوران مدرن، به اشکال و صور گوناگون سه گانه فوق را ساخته است. ضلع نخست، کلامی است که از ناحیه نظام مستقر‌ زاده می‌شود. کلامی که مشروعیت‎بخشنده به ساختار مسلط است و جست‌و‌جوگر سو‌ژه تسلیم و رام. این کلام محکوم است که برای تلبیس و دروغ و فریب تولید شود. حاصل شکافی است که میان بیانگری‌های آرمانگرایانه دولت مدرن از یک‎سو و محدودیت‌ها و نقصان‌های عملی آن وجود دارد. اساساً به بیان می‌آید تا شکاف همیشه گشوده و رسوا‌کننده واقعیت و مدعاها را پر کند. سنت مثل درخت کهنسال و ریشه‎داری است که چندان بر و باری ندارد. کلامی که از آن ناحیه تولید می‌شود، کهنه است؛ بی‎ربط است و قادر به توضیح آلام و دردهای روزگار نیست؛ طرحی نمی‌افکند؛ آرمانی نمی‌زاید؛ افق‌های پیش‌رو را می‌بندد تا همه به پشت سر نگاه کنند. مخاطبان خود را دعوت به عقب نشستن از جهان می‌کند؛ اگر هم اعتنایی به جهان واقعاً موجود بکند، از سر عداوت است. از سنخ زندگی نیست؛ فرد را به حذف از صحنه فراخوان می‌کند گاه با کلام زهد آفرین خود و گاه با تبدیل کردن مرگ به تنها گزینه رستگاری. کلام سوم از میدان آشوبناک جست‎وجوی لذت و چسبیدن به‌لحظه و انکار حقیقت برمی‌آید. رویاروی سنت زاییده می‌شود اما با سازمان کلامی سلطه رفتاری پیچیده دارد. گاهی تقویت‏ کننده آن است و گاه تضعیف‏ کننده آن. از مشروعیت و قدسیت کلام سلطه‌گر می‌کاهد اما افقی هم برای برون ایستادن نمی‌سازد. بی‏ ریشه زیستن را ترویج می‌کند. تسکین ‏دهنده هست، اما از رنج‌های واقعی نمی‌کاهد. شیرین هست اما برای طبقات و گروه‌های برخوردار.

📌ادامه یادداشت فوق در وبسایت بنیاد دکتر علی شریعتی مطالعه فرمایید

http://drshariati.org/?p=25096

#یادداشت
#نقد_نظر
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی


🆔 @Shariati_SCF
بنياد فرهنگی دكتر علی شريعتی
🔷🔆چهل و سومین یادمان دکتر علی شریعتی 🖥پخش زنده چهل و سومین سالیاد هجرت آموزگار (( آزادی، برابری، عرفان)) 🔆نوشریعتی و سیاست اخلاقی ؛ دولت ،مسئولیت اجتماعی ومسئله سلطه 🔷🔆گفتگو با : 🎙مجتبی مهدوی (استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه دانشگاه آلبرتا؛ کانادا)…
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔷🎥 بخش کوتاهی از سخنان مجتبی مهدوی

🔸استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه، دانشگاه آلبرتا، کانادا

📌عنوان: اخلاق علیه اخلاق: امکان و امتناع نقد اخلاقی‌ اسلامیسم در اندیشه شریعتی‌


🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

لینک کامل فایل 👈 سخنرانی مجتبی مهدوی


#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆 شریعتی و روشنفکران ایران

🖋علی آزاد

📌نقد ونظر

🔆‌بی تردید گفتمان دینی علی شریعتی متفکر انقلابی شیعه سهم بسازی در پیداش انقلاب ایران داشته است. شریعتی ایدوئولک انقلاب، معلم انقلاب بود. موقیت او را در روند پدیده انقلاب نمی توان انکار کرد. و به بخشی از طیقه متوسط و نسل جوان از خود بیگانه یک عقیده اسلام امروزی بخشید.
شریعتی در نقش یک مجاهد راه تشیع و سخنگوی مستضعفان روی زمین که توسط امپرالیسم به استضعاف کشیده شده اند..علیه رژیم شاه و امپرالیسم جریان سازی کرد. گفتمان سازی شریعتی با تبین اندیشه سیاسی اسلام در هیچ‌ متفکری دیگری به اندازه او برابر و جایگاهی ندارد. علی شریعتی با روش انتخاب راس خکومت توسط نخبگان برگزیده مردم، مشروعیت رژیم پادشاهی را زیر سوال برد و مشروع نمی دانست. احیاگری دینی شریعتی به مراتب عمیقتر از سید جمال و اقبال است. نوشته های او بر انگیزنده و نشان می دهد مرعوب غرب نیست. شریعتی هرگز تحت تاثیر احمد فردید نبوده او با بافت ذهنی خود تجربه کشف و به تدوین عقیده تبدیل اسلام به ایدولوژی دست یافت. دغدغه هایش فقط فلسفی و ذهنی نیست.‌شریعتی بدون نگاه هایدگر و فردید دست به اجتهاد می زند و فهم خود را از جهان متن و پدیده ها دارد. هایدگری که شریعتی معرفی می کند با هایدگری که شاگردانش در آلمان معرفی می کند تفاوت دارد.( هایدگر آنقدر که در ایران می خواننده دارد در کشور های دیگر نمی خوانند) در نوشته های شریعتی به صورت آکادمیک هایدگر و فردید مطرح نشده است. علی شریعتی از معدود متفکرانی است که تولید اندیشه می کرد و طرح پرسشگری و نقد از باورهای رسمی و عمومی مردم، حتی قرائت او را از هستی شناسی از احمد فردید دقیقتر می دانم. نوع اندیشه و لوازم اندیشیدن شریعتی و فردید از یک جنس و همسو نیست. احمد فردید اشکالاتی به عبدالکریم سروش وارد می داند. که در تفکر شریعتی نمی بیند شورش‌احمد فردید بر غرب زدگی و پایان سیطره غرب با ظهور "مهدی موعود" ، نشانه هایی از این اندیشه در آرای نقد شریعتی بر غرب زدگی و پرداخت به" مهدی موعود" یافت می شود. که اشتراک خاستگاه هر دو آرا (فردید، شریعتی) یکی نیست. اصلا شریعتی فهم فردیدی نداشت کسانی چنین الًقا می کند که شریعتی از فردید تاثیر گرفته اساسا فهم درستی از فلسفه و متون فردید ندارند.
🔆روشترین جریان سازی انقلابی گری علی شریعتی که از مکتب پیامبر عرفان، برابری ، آزادی "حسین" گرفته بود و در بین توده مردم عامل انقلابی گری شد. یعنی "عشق، اگاهی ،نیاز، مبارزه" و ایمان یک مومن به تشیع صفویه (تشیع عزا) را به تشیع علوی، تشیع شهادت هدایت و جان داد، که حتی هیچ روشنفکری و متفکری به محبوبیتی او نائل نشده اند. البته قرائت و فهم شریعتی از اسلام برداشت موافق صد در صد فقه سنتی و تفسیر و کتاب کافی نیست. اما از جامعه شناسی قرآن و دیگر منابع اسلامی ناشی می شود.که با رویکرد جامعه شناسی به تعالیم رها بخش اسلام پرداخت. اختلاف دو جهان بینی" توحید و شرک" را یک نبرد تاریخی بین دو جهان بینی،. نبرد مذهب علیه مذهب می داند. در دید گاه شریعتی "قرآن" کتابی است که با نام خدا آغاز می شود و با نام مردم پایان می پذیرد و افتخارش به تعلیم انسان با قلم است آنهم در جامعه بدوی شترچران که مهمترین تجارت آنان غارت و راهزنی بود. که تربیت و قلم مطرح نبوده است. شریعتی از مکاتب مارکس، نیچه، فانون و اشخاص دیگر می گفت.
او در اقامت پنج ساله در فرانسه با متفکرانی معروف و برجسته ای چون لوئی ماسنیون، ژان پل سارتر، ژان برگ، فرانس فانون، جرج گورویچ، آشنا می شود. مارکسیم را جهان بینی می داند که فعالیت انسانی در جهان بینی خود دارد اما موافق مارکسیسم نیست زیرا معتقد است که انسان را تک بعدی بار می آورد
🔆شریعتی چه روشفکران با او موافق باشند.چه او را قبول نداشته باشند. از زیر شنل گفتمان او بیرون آمده اند حتی روشنفکران ضد شریعتی نظیر احسان نراقی و سید حسن نصر که ادبیات شریعتی را کش رفتند، شریعتی توانسته است به سه بعد متفاوت و دارای ریشه های مجازا ( ایرانیت، اسلامیت، مدرنیته) روشنگری کند. توانست به عنوان یک مسلمان تحت عقلانیت مدرن انسان مذهبی باقی بماند. هم وفادار به تصدیق قلبی به خدا، کتب آسمانی، پیامبران به تعبیری امورغیب بماند. به همین جهت سایه سنگین آرا ی شریعتی پنج دهه بر سر آرا و اندیشه آنها سنگین است.‌مکتب شریعتی این ظرفیت را دارد که اگر به وحی هم معتقد نباشند
گرما بخش روح و روان باشد و این توانایی را دارد همه ی افراد را با عقاید مختلف در آن جمع کرد و یک حزب واحد تشکیل داد که درون آن سازش است.



#یادداشت
#نقد_نظر
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
📽 خاطرات احسان شریعتی از مراسم تشییع پیکر دکتر شریعتی

#تاریخ_شفاهی
🆔 @imammoussasadr