روشنفکران

چرا انتقال آب #دریای_خزر به کویر مرکزی ایران به نابودی زیست بوم این پهنه آبی میانجامد؟

دریای خزر با وسعت حدود ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع ( معادل #یک_چهارم_وسعت_ایران) دریاچه بسته ای است که #هشتاد_درصد از آب آن از #رودخانه_ولگا که طولانی ترین و بزرگترین رودخانه اروپاست تامین میشود. وسعت این دریاچه بسیار نزدیک به وسعت #دریای_شمال است که مساحت آن بیش از پانصد هزار کیلومتر مربع بوده که بین کشورهای #انگلستان، #نروژ، #دانمارک، #هلند، #آلمان، #بلژیک و #فرانسه قرار دارد! تنها راه اتصال دریای خزر به آبراه های بین المللی #کانال_مصنوعی #ولگا_دن است که بوسیله آن میتوان از راه رودخانه ولگا به رود دن و سپس به #دریای_سیاه رفت و آمد کرد. نکته حائز اهمیت اینست که #میزان_شوری_آب_دریای_سیاه_ده_برابر_آب_دریای_خزر_است. در ادوار مختلف تراز آب دریای خزر با فراز و نشیب های زیادی همراه بود که از مهمترین عوامل آن باز کردن کانال ولگا_دن و انتقال آب دریای سیاه به آن است که در برهه ای شوروی سابق و حتی روسیه دست بدین اقدام زد که پیامد آن پیشروی آب دریای مازندران و ورود آبزیان جدیدی مانند ماهی کفال که ماهی مهاجمیست و نیز از تخم های ماهیان خاویاری تغذیه میکند شد که موجبات نایاب شدن #ماهی_های_خاویاری را فراهم آورد. ماهی کفال همچنین همین تاثیر را بروی # ماهی_سفید دارد. دلیل اینکار روسیه احداث سدهای بزرگ بروی ولگا بوده که در نتیجه این اقدامات ورودی آب این رود به دریای خزر کاهش میافت و روسیه با باز کردن کانال مذکور سعی در جبران کاهش اب دریای خزر را مینموده است. راه دیگر آن بستن #خلیج_حسینقلی واقع در جنوب شرقی دریای مازندران و نقطه مرزی آبی بین ایران و ترکمنستان در بندر ترکمن ایران است. این خلیج در بیابانی گرم واقع است و اب راکد ورودی از خزر به آن به سرعت تبخیر میشود و این پدیده تاثیر زیادی بروی تراز دریای خزر میگذارد. و با بستن این خلیج از کاهش تراز اب خزر جلوگیری میشود. سومین عامل مهم تعیین کننده سطح اب خزر وجود چشمه هاییست که در زیر بستر دریای خزر وجود دارند و هرگاه این چشمه ها پرآب شوند تحت فشار آب دریا به بستر به جوش میایند و فوران میکنند و بصورت کوتاه مدت تراز اب خزر را افزایش میدهند اما این عامل مستمر و پایدار نیست و به محض کم اب شدن اب چشمه ها جوششی وجود نخواهد داشت. فرض کنیم که کشورهای همسایه خزر با انتقال آب توسط ایران به کویر مرکزی موافق باشند و پیامد سیاسی ای بابت این انتقال آب برای ایران بوجود نیاید! حال با دو حالت مواجه میشویم اول کنترل تراز اب خزر بوسیله بستن کانال حسینقلی یا باز کردن #کانال_ولگا_دن و ورود آب شور دریای سیاه به دریای مازندران و دوم اینکه اصلا هیچکدام ازین به اصطلاح تدابیر اعمال نگردد. اگر حالت دوم اعمال نگردد که سطح آب دریای مازندران به شدت افت میکند و در مسیر تدریجی نابودی قرار میگیرد و به #بحر_المیتی جدید مبدل میگردد و کل تالاب هایی که وابسته به این دریا هستند خشک شده و بسیاری از گونه های جانوری در خطر انقراض قرار میگیرد. حال فرض میکنیم کانال ولگا_دن باز شود، در این حالت آب دریای سیاه که ده برابر شورتر است باید بصورت مستمر باید وارد دریای خزر شود تا همواره سطح تراز دریای خزر را کنترل کند بلکه سطح دریاچه افت نکند! اما این کار سبب شوری آب خزر میشود که پیامدهای آن میتواند ورود ابزیان جدید به این دریاچه، نابودی بسیاری از آبزیان این دریاچه و شوری تالاب هایی شود که حیات آنها در گرو آب خزر است. بنابراین اعمال حالت اول بازهم سبب نابودی انقراض گونه های جانوری که در این تالاب ها زندگی میکنند و یا هرساله به این تالاب مهاجرت میکنند میشود و هم اب انتقال داده شده به کویر مرکزی ایران نیز به حدی شور میشود که برای مصارف کشاورزی و شرب قابل استفاده نخواهد بود و دولت مجبور است با هزینه های گزافی میزان بسیاری از دستگاه های آب شیرین کن را خریده تا فقط مشکل سمنانی ها را حل کند! بنابر بررسی های بسیار جزیی بالا به این نتیجه میرسیم که حتمی ترین و اولیه ترین پیامدهای این پروژه خودخواهانه جز نابودی بخش بزرگی از اقلیم ایران و حتی اختلافات قومی میشود و هم هزینه های گزافی را به همراه خواهد داشت که به صرفه نبوده و زیان ده میباشد و بار سنگین ضعف اقتصادی جدیدی را بروی دوش مردم تحمیل میکند.

#ارسالی از :
#علی_گنجوی

#طبیعت #اجتماعی

@Roshanfkrane

7.5K views@Kamranmehrban, 18:05