روشنفکران

4.2K views@Kamranmehrban, 17:09

@Roshanfkrane

*2×2 ساده‌ی سیاستگذاری آب در طرح‌های کلان انتقال آب!*

✍🏻 دکتر حجت میان آبادی پژوهشگر و هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

🔹 برخی سیاست‌ها و طرح‌های کلان آبی با هزینه‌های بسیار هنگفت بعضا بیش از یکصدهزار میلیارد تومان در کشور در حال طراحی و اجرا هستند که دو دوتا چهار تای ساده سیاستگذاری نگرانی‌هایی را در خصوص این سیاست‌ها مطرح می‌کند.

🔹میزان تولید محصولات کشاورزی در ایران ۱۳۰میلیون تن در سال است که بیش از ۳۰درصد آن معادل ۳۶میلیون تن به ضایعات تبدیل می‌شود.

🔹بر اساس اعلام رسمی معاون وزارت جهاد کشاورزی:این میزان ضایعات در بخش کشاورزی، به طور تقریبی می‌تواند نیاز غذائی بین 16 تا 18میلیون نفر را تأمین کند و میزان آبی که سالیانه صرف تولید این ضایعات شده و از دست می‌دهیم، 9.3میلیارد مترمکعب است. نکته مهم و قابل توجه آنست که این میزان آب مصرفی، تقریبا معادل کل مصرف بخش شرب، خانگی و صنعت در کل کشور است!

🔹براساس مطالعات صورت گرفته مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران: مقدار آب تلف شده ناشی از ضایعات گندم در سال92-93 معادل 1.93میلیارد مترمکعب است. مدیریت این ضایعات کشاورزی (که عمده آنها ازمرحله کاشت تا برداشت است و مصرف کننده هیچ نقشی در آنها ندارد) می‌تواند از واردات حدود 5میلیون تن محصولات کشاورزی به کشور جلوگیری کند.

🔹در استان خراسان رضوی سالانه حدود هشت میلیون تن انواع محصولات باغی و زراعی برداشت می‌شود که بر اساس آمار اعلامی از سوی فائو، 30درصد از این میزان تولید،یعنی*2/4میلیون تن* آن به *ضایعات* تبدیل می‌شود. ارزش اقتصادی این میزان ضایعات بر اساس آمار گمرکی سال 1395(تنها برای استان خراسان رضوی) حدود دو میلیارد دلار (ارزش افزوده) برآورد شده است!

🔹 نکته کلیدی و قابل تأمل در این خصوص؛ به گفته مهندس علایی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی: میزان آب مصرفی ضایعات کشاورزی در استان خراسان رضوی یک میلیارد متر مکعب برآورد می‌شود!

🔹مطالعات صورت گرفته توسط معاون وزیر جهاد کشاورزی با همکاری مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران: *مقدار آب تلف شده ناشی از ضایعات کشاورزی* به میزان 9.3 میلیارد مترمکعب معادل حدود 45 درصد حجم ذخیره شده کل سدهای کشور (سال92-93) است که ارزش اقتصادی آن بیش از 2.8میلیارد دلار معادل 364 هزار میلیارد ریال است.

🔹در این بین، طرح شیرین سازی آب دریای عمان و انتقال به مشهد با توجیه تأمین کسری آب استان در حالی به جد در حال پیگیری است که در این طرح قرار است 250میلیون مترمکعب آب با #هزینه_اولیه 4 میلیارد دلار معادل شصت هزار میلیارد تومان برای تأمین نیازهای شرب و صنعت و بعضا برخی مصارف خاص کشاورزی استان منتقل شود. برخی مطالعات صورت گرفته هزینه اجرای این طرح را تا حدود 120هزار میلیارد تومان هم تخمین و برآورد کرده‌اند. این در حالی است که در این استان و طبق آمار رسمی مدیران و مسولان استانی وکشوری تنها سالیانه بیش از یک میلیارد مترمکعب! آب صرف کشت محصولاتی می‌شود که بدلیل سومدیریت و سرمایه گذاری صحیح، در نهایت به ضایعات تبدیل می‌شود و سود حاصل از ارزش افزوده آن نیز معادل 2 میلیارد دلار است!

🔹سوال ساده اما کلیدی در این خصوص؛ چرا ما حاضریم بیش از 4میلیارد دلار هزینه کرده و 250میلیون مترمکعب آب را با کلی تبعات و نگرانی‌های #اقتصادی، #اجتماعی، #زیست_محیطی، #هیدروپلیتیکی و در نهایت #امنیتی به مشهد منتقل کنیم ولی حاضر نیستیم اندکی از این سرمایه گذاری را صرف پیشگیری از هدر رفت یک میلیارد مترمکعبی آب با سود معادل حداقل دو میلیارد دلار در استان کنیم؟ آیا نمی‌توان با سرمایه گذاری لازم، هم این میزان آب مصرفی را در استان احیا و هم از هدر رفت‌های چند میلیارد دلاری در منطقه و کشور پیشگیری کرد و هم با صرف آب کمتر، امنیت غذایی بیشتری را برای کشور تأمین کرد. بدون شک اینها ابتدائیات سیاستگذاری اقتصاد مقاومتی در حوزه کشاورزی با هدف کاهش مصرف آب، افزایش تولید کشاورزی و افزایش همزمان امنیت آب و غذا در کشور است.

🔹نکته پایانی آنکه بر اساس آمار رسمی اعلام شده توسط شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی، سالانه بیش از 5میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی در استان صرف مصارف کشاورزی می‌شود. به بیان ساده تنها با کاهش 5درصدی در مصارف آب کشاورزی در استان، می‌توان همان میزان آبی را که می‌خواهیم با هزینه 4 میلیارد دلاری از عمان به مشهد و با تبعات شدید اجتماعی، سیاسی، زیست محیطی، اقتصادی و هیدروپلیتیکی منتقل کنیم، در منطقه و مقصدبا ضریب اطمینان بالاتر در دسترس داشت.

‌🔸منبع : روند رسانه

#جالب #بی_مدیریتی #اجتماعی

#بحران_آب

@Roshanfkrane

4.3K views@Kamranmehrban, 17:23