استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی، روز جمعه ۲۷ خردادماه ۱۴۰۱ در فیلادلفیا درگذشت.
مجله بخارا مفتخر بود که از آغاز انتشار، مقالاتی را از ایشان منتشر کند. آنچه می‌شنوید، بخشی است از گفتگویی بلند با دکتر مهدوی دامغانی درباره استاد ایرج افشار، دکتر داریوش شایگان و استاد سید‌جلال‌الدین آشتیانی که در سوم مهرماه ۱۳۸۹ در فیلادلفیا ضبط شده بود.
یاد و خاطره استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی را گرامی می‌داریم و با هم صحبت‌های ایشان را درباره مجله بخارا می‌شنویم.

سالها پیش مقاله هایش را در روزنامه اطلاعات می خواندم و به دنیای ادب و معنویت و ایران شناسی مرا می کشاند و بر اشتیاقم برای مطالعه بیشتر فرهنگ ایران می افزود. از مطالعه و بررسی روزگار پربرکت آن استاد و اندیشمند فرزانه این گونه پیداست که چه در حوزه مشهد و دانشگاه تهران و چه در دانشگاه هاروارد امریکا در کسوت استادی دلش برای فرهنگ و ادب و دین می تپیده است. در جوانی شاگرد و همنشین و مورد تایید بزرگانی همچون بدیع الزمان فروزانفر و علامه محمد قزوینی بوده است. در روزهای پایان عمر همیشه اشکش برای خدا و اولیای او بویژه حضرت رضا علیه السلام همیشه جاری بود و بنا به اخبار که امروز منتشر شد ،آخرین تقاضای او دفن در حرم آن امام مهربانی ها بود. ای دریغا در زمانه ای هستیم که دانشمندان صاحب فضل و ایمان و وطن دوست تک تک از میان ما می روند و جای خالی آنها نیز بسادگی پر نمی شود.
✍️ عنایت اله خانمحمدیان

🛁حمام در گذشته🚿
‌دکتر فاضلی از ساختار حمام در گذشته برای ما در این کلیپ تعریف می کنند.

قدیمی ترین کولر ایران !

در زمان آل بویه یکی از وسایل دفاع از خود در برابر گرما، آویختن خیش بود. خیش پرده ای بود از کتان یا کرباس کلفت که مانند بادبان کشتی از اتاقی که به آن خیشخانه می گفتند می آویختند.

مردم پرده خیشخانه را مرطوب نگاه می داشتند و ریسمانی به آن می بستند. وقتی که ریسمان را می کشیدند و پرده به حرکت در می آمد، هوای اتاق خنک می شد. این کار هنوز در برخی از مناطق کویری ایران انجام می شود.

منبع: آل بویه، اصغر فقیهی، صفحه ۶۰۲

(تو این گرمای طاقت فرسا واقعا کولر یک‌ اختراع و نعمت خیلی بزرگ هست)

روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://t.me/RURALRESEARCHS

✳️ وبینار رایگان «وبینار روستای هوشمند و تاثیر آن در بهبود معیشت جوامع محلی»

🌹مدرس:
دکتر عادل سلیمانی

مدرس دانشگاه، پژوهشگر و مشاور توان افزایی جوامع محلی

🔰سرفصل ها:
⭕ تعریف روستای هوشمند
⭕ مولفه ها، اجرا و ویژگی های روستای هوشمند
⭕ کارکرد روستای هوشمند در توسعه روستایی
⭕ روستای هوشمند و بهبود معیشت جوامع محلی
⭕ روستای هوشمند و تقویت سرمایه های معیشتی

⏰ زمان: شنبه 4 تیرماه ساعت 15تا 17

🔗 لینک ورود به درگاه پژوهشکده آب دانشگاه خلیج فارس بوشهر دانشگاه خلیج فارس (https://meet.pgu.ac.ir/b/wat-tnd-49x)

🌐 لینک خبر: http://karafarini.pgu.ac.ir/news/196
لینک صفحه اینستاگرام مرکز:
https://www.instagram.com/pgu_karafarini/


📌انجمن علمی توسعه روستایی ایران

@RuralDevelopment

درباره زندگی روستازاده مناجات خوان زنده یاد استاد محمدعلی کریم خانی روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://t.me/RURALRESEARCHS

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کهگیلویه و بویراحمد : ۲۶۰ شهر، روستا و منطقه عشایری این استان با تنش آبی روبه‌رو است.

۲۰ شهر و ۲۱۳ روستا در مازندران با تنش آبی مواجه‌اند
ایسنا/مازندران مدیرعامل آب و فاضلاب مازندران با عنوان اینکه تنش شدید آبی در استان به ویژه شرق مازندران از نکا تا گلوگاه جدی و نگران کننده است خواستار تسریع در تکمیل شبکه‌های انتقال آب از سد گلورد به این مناطق شد گفت: ۲۰ شهر و ۲۱۳ روستا در مازندران اکنون با تنش آبی مواجه هستند.

۳۰ هزار روستا در چهار دهه گذشته در کشور کاهش یافته است. روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://t.me/RURALRESEARCHS

مستند کوتاه دهدشت اثری از مردم شناس شهیر زنده یاد دکتر نادر افشار نادری تحت نظارت موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران سال 1346 شمسی. در این فیلم عده ای از زنان ایل طاس احمدی در درون خرابه های شهر متروکه تاریخی دهدشت استان کهکیلویه و بویراحمد دیده می شوند که به امور زندگی روزمره مشغول هستند. در اواسط مستند هوره ای کردی شنیده می شود که دلیل انتخاب آن نامعلوم است. روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://t.me/RURALRESEARCHS

نادر افشار نادری اولین انسان شناسی است که رسما در این رشته تا بالاترین مدارج تحصیل کرده و فارغ التحصیل شده است و پژوهش ها و آثار و اقدامات وی نشان دهنده شروع رویکردی متفاوت در انسان شناسی ایران، متناسب با اقتضائات یک علم نظام مند و دانشگاهی است. از این رو، آن طور که در این کتاب خواهید دید، اقدامات و آثار وی، هم به طور نمادین و هم در عمل به عنوان نقطه عطفی در انسان شناسی ایران مورد بررسی قرار گرفته اند.

اگرچه از اوایل قرن گذشته، با تشکیل بنگاه مردم شناسی (۱۳۱۵)، مطالعاتی عمدتا در حوزه فولکلور در کشور شروع شدند، اما شکل گیری انسان شناسی، به عنوان یک رشته علمی و شاخه ای از علوم رفتاری و اجتماعی، تا تأسیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی (۱۳۳۷) و تآلی آن، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، به تعویق می افتد. هرچند تاکنون غالبا این دو دیدگا متفاوت مطالعاتی که با دغدغه های متفاوتی آغاز شده و محصولات کمابیش متباینی تولید می کنند، به خاطر تشابه مواد مطالعاتی، در یک مقوله قرار گرفته و حوزه یکسانی قلمداد می شده اند، اما به نظر می رسد که در عین اذعان به عدم وجود مرزهای صریح بين حوزه های متفاوت دانش، لازم است آنچه هر حوزه دانش به آن می پردازد، حتی المقدور منقح شود تا هم ظرایف تخصصی توسعه یابند و هم امکان ارتباط منطقی بین حوزه های دانش ایجاد شود. این که مثلا بگوییم فیزیک همان شیمی است، کمکی به توسعه آموزش و تحقیق در فیزیک یا شیمی نمی کند، با این که جاهایی وجود دارد که مرز بین این علوم مبهم و محو می شود. چنین نگاهی در واقع، دغدغه ای بوده که بر انتخاب موضوع این کتاب اثر داشته است.

مولف در «پیشگفتار» این کتاب آورده است: «اتفاقی که موجب شکل گیری این کتاب شد، پیشنهاد صدف بیگلری، دانشجوی سختکوش و علاقه مند کارشناسی انسان شناسی، برای انجام تحقیقی در مورد فیلم های افشارنادری تحت راهنمایی من بود. با پیشرفت کار، متوجه شدم که ابعاد حضور نادر افشارنادری به مراتب وسیع تر و مهم تر از تنها پیش قدمی او در فیلم سازی مردم نگارانه است؛ حداقل این که تاکنون تقریبا هیچ خوانش تحلیلی و انتقادی ای از آثار کسی که، به تعبير مری هگلاند (45 :2009)، می توان او را مؤسس انسان شناسی ایران نامید صورت نگرفته است. بدین ترتیب، به خصوص فصل مربوط به فیلم های افشارنادری، بر اساس نوشته های صدف بیگلری، با تغییرات و اضافاتی که من انجام داده ام، شکل گرفته است. وی همچنین با جست وجو و یافتن متون آرشیوی از آثار افشارنادری، سهم شایسته ای در شکل گیری این کتاب داشته است.»

در «مقدمه» این کتاب می خوانیم: «شاید تاکنون بیش از هر انسان شناس دیگری در ایران، در مورد نادر افشارنادری نوشته شده است. اقدام گرایی، سواد علمی، بنیانگذاری، زبان دانی، همت و توانایی انجام تحقیق میدانی، هنرمندی، خصایص لقی و فیزیکی جذاب، و، شاید از همه مهم تر، مرگ غم انگیز و زودهنگام وی، از عللی هستند که وی را به شخصیتی ممتاز و جالب توجه بدل کرده اند، که همچنان به نظر می رسد ناگفته هایی در مورد وی و نقشش در انسان شناسی ایران باقی مانده است.

فیلم های مردم نگارانه ای که از او به یادگار مانده اند، به خصوص «بلوط» و «مشک»، به عنوان اولین نمونه های ژانر فیلم مستند مردم نگارانه در ایران شناخته می شوند؛ فیلم هایی که باعث شده اند نام او، هم در حوزه علمی و هم در حوزه هنری، مرتبا به همین بهانه تکرار شود؛ اگرچه، همان طور که خواهیم دید، ورود او به عرصه فیلم سازی موضوعی اتفاقی بود، که از توانایی های شخصی و نیز فرصت شناسی و اقدام گرایی وی نشئت گرفت و منجر به بنیان گذاری حوزه دیگری در انسان شناسی شد که همچون دیگر اقدامات بنیادین وی پس از مرگش، که مصادف با اولین ماه های پس از انقلاب اسلامی بوده است، آنچنان که می توانست در میان انسان شناسان آینده بالنده نشدند.

از نادر افشارنادری، بیش از هر چیز دیگر، به خاطر فیلم های مردم نگارانه اش یاد می شود و به نوعی بنیان گذار فیلم مردم نگارانه با رویکرد علمی قلمداد می شود. مهم ترین و معروف ترین فیلم های او به ثبت و توصیف فنون سنتی ای می پردازند که در جوامع عشایری، و نیز در باغات قمصر، برای تهیه گلاب به کار گرفته می شوند. این فیلم ها به ویژه مورد توجه فیلمسازان مستند و مورخین تاریخ سینما قرار گرفته اند. به هر حال، اگر بخواهیم این فیلم ها را به عنوان سرسلسله فیلم های مردم نگارانه ساخته شده توسط یک انسان شناس قلمداد کنیم، لازم است که آنها را در زمینه نقشه فکری و رویکرد نظري افشارنادری، و نیز، به طور کلی تر، در زمینه بینش انسان شناختی مورد بازخوانی قرار دهیم. در این صورت، خواهیم دید که این گونه از فیلم مردم نگارانه، که قطعا تنها شكل فيلم مردم نگارانه نیست، سوای ارزش تأسیسی شان، مبتنی بر نگاه و تعریف خاص افشارنادری از فیلم و نقش آن در کار انسان شناختی است.»

کتاب «سرّ سکون» با عنوان فرعی نادر افشارنادری و انسان شناسی ایران نوشته مهرداد عربستانی و صدف بیگلری در 170 صفحه با قیمت 36000 تومان از سوی نشر موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی روانه بازار شده است.

مدیرعامل بنیاد برکت بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام از اعلام آمادگی برای بیمه حوادث خانه‌های روستایی سراسر کشور خبر داد.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد ترکمانه در مراسم امضای تفاهم‌نامه بیمه حوادث منازل مسکونی روستاییان استان هرمزگان ضمن اعلام این خبر افزود: بنیاد برکت با هدف ایجاد و گسترش چتر حمایتی برای ساکنان روستاهای کشور و توسعه فرهنگ بیمه در این مناطق آمادگی‌های لازم را برای بیمه خانه‌های روستایی در استان‌های سراسر کشور دارد.

مدیرعامل بنیاد برکت با اشاره به بیمه حوادث ۲ میلیون و ۵۴ هزار خانه روستایی تا به امروز ادامه داد: بیمه برکت وابسته به بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام این ۲ میلیون و ۵۴ هزار خانه روستایی را تحت پوشش بیمه حوادث شامل آتش‌سوزی، زلزله، انفجار، صاعقه، سیل، طغیان آب رودخانه‌ها، آتشفشان، توفان، تندباد، گردباد و ضایعات ناشی از آب برف و باران قرار داده است.

مدیرعامل بنیاد برکت خاطرنشان کرد: تا به امروز خانه‌های روستایی استان‌های مختلف کشور از جمله لرستان، خوزستان، خراسان شمالی، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان کرمان، گیلان، یزد و هرمزگان از حمایت‌های بیمه‌ای بنیاد برکت برخوردار شده‌اند.

ترکمانه با اشاره به انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با استانداری هرمزگان برای بیمه حوادث خانه‌های روستایی این استان اظهار داشت: بر اساس این تفاهم‌نامه ۹۰ هزار و ۲۲۷ واحد مسکونی مستقر در روستاهای استان هرمزگان تحت پوشش بیمه حوادث و آتش‌سوزی بیمه برکت قرار می‌گیرند.

وی یادآور شد: در صورت بروز حادثه ناشی از آتش‌سوزی، انفجار، صاعقه و خطرات اضافی شامل سیل و طغیان آب رودخانه‌ها، زلزله، آتشفشان، توفان، تندباد و گردباد به هر یک از واحدهای مسکونی تحت پوشش تا سقف یک میلیارد ریال خسارت پرداخت خواهد شد.

ترکمانه خاطرنشان کرد: با توجه به همکاری و تعامل خیلی خوب دوجانبه میان بنیاد برکت و استانداری هرمزگان، تاکنون بیمه‌نامه ۲۵ هزار منزل مسکونی روستایی از میزان تعهد شده در تفاهم‌نامه، صادر شده است.

مدیرعامل بنیاد برکت با اشاره به عملکرد این بنیاد در بیمه حوادث خانه‌های روستایی گفت: از آغاز سال مالی ۱۴۰۱ تا به امروز نزدیک به ۴۶۳ هزار واحد مسکونی روستایی در شش استان خوزستان، هرمزگان، کردستان، کرمان، گیلان و یزد تحت پوشش بیمه حوادث برکت قرار گرفته‌اند.

وی تصریح کرد: همچنین بیمه خانه‌های روستایی سایر استان‌های کشور نیز در دستور کار بنیاد برکت قرار دارد.
ترکمانه تاکید کرد: بنیاد برکت با توجه به رسالت و مأموریت‌های خود و جهت تسهیل در اجرایی شدن بیمه حوادث خانه‌های روستایی، در پرداخت حق بیمه بیمه‌نامه‌های صادره با استانداری‌ها مشارکت می‌نماید.

مهر گزارش می دهد؛
مزارع مازندران آب می رود/ کاخ سازی در روستاهای ییلاقی و جلگه ای

پرونده‌های تغییرغیرمجاز کاربری اراضی را که ورق می زنید، رد وپای ساخت وسازهای غیرمجاز را در همه جای استان مازندران می‌توان مشاهده کرد و سهم مناطق خوش آب و هوا، بکر کوهستانی و جلگه‌ای از دیگر مناطق بیشتر است.

روش‌های تغییر کاربری، زمین خواری و دشت خواری هر سال نو و جدید می‌شود، ابتدایی زمین کشاورزی ومزرعه توسط کارچاق کن‌ها و یا واسطه‌ها خریداری می‌شود، بعد چندسالی بایر می‌ماند و سپس فنس کشی، دست آخر مثلاً نهال کاری و کپه کاری و سرانجام ویلاسازی می‌شود.

بنرهای فروش زمین و ویلا هم فراوان به چشم می‌خورد از زمین شالیزاری با بوته‌های شالی گرفته تا گندمزاری که هنوز خوشه‌های طلایی آن برداشت نشده است.

سیر تغییرکاربری از حوزه‌های غربی مازندران به سمت مرکز و شرق کشیده شده است و روشنکوه، روستایی است که همواره خبرساز می‌شود و هر ساله احکامی توسط منابع طبیعی در این منطقه اجرا می‌شود و شمار زیادی به دلیل کمبود اعتبار و یا نبود تجهیزات همچنان در زونکن‌های منابع طبیعی و جهاد کشاورزی خاک می‌خورد.

یکی از اهالی روستای روشنکوه ساری در گفتگو با خبرنگار مهر با اظهار اینکه بارها برای متخلفان در این روستا پرونده تشکیل شده است، ضعف نظارت دهیاری و شورا و دستگاه‌های مسئول را در این زمینه دخیل دانست و افزود: بسیاری از ویلاهایی که در خارج از بافت و مزارع احداث شدند دارای پروانه‌های آب وبرق هستند.

وی که خواست نامش ذکر نشود، با عنوان اینکه کوتاهی دستگاه‌های مسئول در زمینه تغییر کاربری مشهود است، افزود: آن وقت یک روستایی برای ساخت مسکن فرزندانش باید از دستگاه‌های مختلفی استعلام بگیرد و معلوم نیست چه دست‌های پنهانی وجود دارد که در حال قلع و قمع مزارع کشاورزی است.

کاخ سازی در روستای محروم مصیب محله گلوگاه

مصیب محله گلوگاه هم از جمله روستاهایی است که به نام محرومان و به کام بسازبفروش‌ها و پول دارها در آن کاخ‌های مجلل در دل جنگل ساخته شد و سفر شهرستانی استاندار و مدیران استان به گلوگاه، پرده از تخلفات ۱۴ ساله در این روستا برداشت.

استاندار مازندارن در گفتگو با خبرنگار مهر با انتقاد از ساخت کاخ در درون جنگل، اظهار داشت: پس از مشاهده ساخت وساز غیرمجازدر روستای مصیب محله، نسبت به تخریب فوری دو ساختمان غیرمجاز در این روستا دستور صادر شد.

سید محمود حسینی پور با بیان اینکه معلوم نیست برچه اساسی و با چه مجوزی، نسبت به ویلای لوکس در روستا اقدام شده است، از تشکیل کارگروه و ستاد مقابله با زمینخواری و جنگل خواری در استان خبر داد و گفت: شناسایی ویلاهای غیرمجاز در دل جنگل و اراضی کشاورزی در حال اقدام است و نسبت به تخریب انان اقدام می‌شود.

علاوه بر روستای مصیب محله، دو ویلای غیرمجاز حاشیه روستای نیالا گلوگاه نیز تخریب شد وساخت ودر اولین گام، بخشدار مرکزی گلوگاه از سمتش برکنار شد تا درس عبرتی با متخلفان باشد.

عمارت پرماجرای باغ سیمرغ

عمارت و کاخ مجلل کیلاکلای سیمرغ پس از یکسال دوباره روی میز دستگاه قضا قرار گرفت و به گفته رئیس سازمان بازرس کشور، چهار پرونده برای ساخت وساز غیرمجاز عمارت جنجالی باز و پای برخی مدیران سابق استان مازندران نیز به این پرونده باز شده است.

حجت الاسلام صادق اکبری رئیس کل دادگستری مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این که سال قبل در پی دستور رئیس قوه قضائیه، بدون فوت موضوع ساخت عمارت باغ در سیمرغ در دستور کار قرار گرفت، افزود: مجوزهای بنا مربوط سال قبل و قبل از آن بوده است و دستور لازم برای برخورد با متخلفان صادر شده است.

طبق گزارش ارسالی به سازمان بازرسی مبنی بر ساخت وساز در حریم روستایی از توابع شهرستان سیمرغ و بازدیدهای صورت گرفته، است تخلفات در ساخت این ویلای جنجالی محرز شد، مالک زمین که ۳۰ هزار مترمربع زمین در این روستا داشت از بنیاد مسکن برای ساخت استعلام می‌گیرد و با توجه به این که روستا فاقد طرح هادی بود و آن زمین در داخل بافت متمرکز نبود، بنیاد مسکن اعلام می‌کند که زمین داخل بافت قرار دارد.

همچنین از جهاد کشاورزی مجوز تغییر کاربری ۵۰۰ مترمربع زمین گرفته و جهاد با آن موافقت می‌کند، هرچند صورتجلسه کمیسیون به متولیان امر و بازرسی ارائه نشده است، در حال حاضر گزارش کیفری برای دهیار، مسئول بنیاد مسکن وقت قائمشهر و مسئول فنی صادر و از دیوان عدالت اداری تقاضای ابطال پروانه کاخ ویلا شده است.

تغییر کاربری ۳۵۱ هکتار از مزارع مازندران

حجت اله هادیان معاون امور اراضی جهاد کشاورزی مازندران از شناسایی بیش از چهار هزار و ۶۰۰ مورد معادل ۳۵۱ هکتار تغییر کاربری طی سال قبل در اراضی و مزارع استان خبر داد و گفت: همچنین سه هزار و ۶۷۰ مورد دستور آرای قضائی قلع و قمع اجرا شد و ۳۱۷ هکتار به چرخه تولید بازگشت.

این آمار نشان می‌دهد که تهدید ویلاسازی و خوش نشینی در مزارع و جنگل‌های مازندران هر روز بیشتر و بر قطر قطور پرونده‌های این بخش افزوده می‌شود. در سال‌های اخیر مسائل اجتماعی و اقتصادی و اقلیمی سبب شده تا حضور افراد غیربومی و یا خارجی به مناطق استان‌های شمالی از جمله مازندران رواج پیدا کرده است و با توجه به ارزش افزوده ایجاد شده در بخش مسکن و املاک، ساخت و سازهای غیرمجاز در قالب تفکیک، قطعه بندی، دیوارکشی و غیره بیشتر شده است.