به مناسبت ۱۱ اکتبر روز ادا لاولس
روز ادا لاولس، روز بزرگداشت زنان در دانش، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات

در سال ۱۸۴۲، آدا لاولس مقاله ای به زبان فرانسوی نوشته لوئیجی منابری را به زبان انگلیسی ترجمه کرد. این مقاله خلاصه سخنرانی چارلز بَبِج در مورد "ماشین تحلیلی" و اصول آن بود.
بَبِج با توجه به قدرت بالای ریاضیات ادا لاولس از او خواست که ترجمه را مفصل تر به چاپ برساند و نکات بیشتری را به آن اضافه کند.
Menabrea, Luigi Federico, and Ada Lovelace. "Sketch of the analytical engine invented by Charles Babbage." (1842).

از معروفترین قسمتهای این مقاله اولین الگوریتم و برنامه کامپیوتری در تاریخ است که برای محاسبه سری برنولی تنظیم شده است (تصویر).
مقاله لاولس از مهمترین مقالات علم کامپیوتر تلقی میشود. لاولس در این مقاله پیشبینی میکند که کامپیوترها در آینده از محاسبات عددی فراتر رفته و حتی بتوانند موسیقی بنوازند!

#نوابغ_علم
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/1991

اعراب/اسرائیل در ده دقیقه
۱۹۰۰:فلسطین در کنترل عثمانی‌
پایان جنگ جهانی اول: قیمومیت بریتانیا و شروع مهاجرت یهودیان تحت تاثیر صهیونیزم(یهودیت فقط دین نیست،ملیت است)
فاصله بین دو جنگ جهانی:شروع درگیری بین یهودیان و فلسطینیان
جنگ جهانی دوم:هولوکاست بهانه ای شد برای مهاجرت بیشتر یهودیان و حمایت جهانی
۱۹۴۷:طرح سازمان ملل برای تشکیل اسرائیل و کشور فلسطین
۱۹۴۸و۴۹:جنگ اول اعراب و اسرائیل با پیروزی اسرائیل و اشغال مناطق متعدد دیگر فقط کرانه باختری و غزه باقی ماند
۱۹۶۷:جنگ ۶ روزه و پیروزی اسرائیل، اشغال جولان و سینا علاوه بر فلسطین
۱۹۷۸:کمپ دیوید و خروج از سینا، شروع تبدیل منازعه اعراب/اسرائیل به فلسطین/اسرائیل و ترور سادات
شروع فعالیت سازمان آزادیبخش فلسطین
۱۹۸۲:تهاجم به جنوب لبنان
شروع شهرک.سازی در کرانه باختری و اخراج فلسطینیان
۱۹۸۷:شروع انتفاضه و تشکیل حماس با تمایلات تروریستی
۱۹۹۳:پیمان اسلو و ایجاد تشکیلات خودگردان ترور رابین
۲۰۰۰:شروع انتفاضه ۲
۲۰۰۳:خروج از غزه و قدرت‌گیری حماس محاصره غزه

هنوز شهرک سازی ادامه دارد

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/1992

به مناسبت روز جهانی تخم مرغ
آیا تخم مرغ قهوه ای با سفید فرق دارد؟

رنگ پوسته تخم مرغ وابسته به نژاد مرغ دارد و امروزه اکثر تخم مرغهای صنعتی به رنگ سفید هستند که به خاطر نژاد مرغهای پرورشی است.

رنگ تخم مرغ هیچ ربطی به ارزش غذایی و مزه آن ندارد. طعم و رنگ زرده تخم مرغ وابسته به رژیم غذایی مرغ است نه نژاد آن.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/1993

به مناسبت روز جهانی تخم مرغ

تخم دو‌زرده چگونه ایجاد می‌شود

تخم دو زرده در طبیعت نادر اتفاق می‌افتد (۱ در ۱۰۰۰) و در صورتی تشکیل می‌شود که دو سلول تخم در آن واحد تشکیل شده و در یک پوسته قرار بگیرند.

این تخم مرغها معمولا بزرگتر و کشیده تر از حالت عادی هستند و بیشتر در مرغهای جوان که در ابتدای چرخه تخم‌گذاری هستند تشکیل می‌شوند.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/1994

به مناسبت ۱۳ اکتبر زادروز رودولف ویرشوف

ویرشوف را تمام دانشجویان پزشکی میشناسند. نام او بر روی بسیاری از اکتشافات پزشکی ماندگار شده است مانند لنف نود ویرشوف و تریاد ویرشوف در مورد مکانیزم ترومبوز.
تعداد کشفیات ویرشوف غیر قابل شمارش است. معرفی لوکمی، کوردوما، ترومبوز، امبولی، زئونوز، لنف نود ویرشوف، ....... از کارهای اوست. او را پاپ علم پزشکی نامیده‌اند.
او بنیان‌گذار پزشکی اجتماعی، پاتولوژی سلولی و تئوری سلولی است.
او ثابت کرد سلول از سلول به وجود می‌آید
Omnis cellula e cellula

مجله Virchows Archiv که از سال ۱۸۴۷ تاکنون چاپ شده است از میراث ماندگار اوست.

فیلم خلاصه ای از زندگی اوست

http://www.youtube.com/watch?v=jrx7WcmQTx4

با وجود شخصیت بزرگ علمی، ویرشوف از مخالفین سرسخت نظریه تکامل و نظریه میکروبی بیماریها بود.
دانشمندان بزرگ لزوما همواره درست نمیگویند!

#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/1995

به مناسبت ۱۴ اکتبر روز استاندارد

چرا سیستم متریک مهم است؟
در طول تاریخ طولانی بشر، واحدهای مختلف اندازه گیری در نقاط مختلف با هم تفاوت داشتند که باعث مشکلات فراوان در تجارت و استاندارد سازی می‌شد
انقلاب فرانسه شروع انقلابی در واحدهای اندازه گیری بود. انقلابیون با الهام از تعلیمات روشنگری اروپایی موفق شدند سیستم استاندارد اندازه گیری یا همان SI را پی‌ریزی کنند (سیستم متریک)

با فتوحات ناپلئون سیستم متریک به سایر نقاط اروپا گسترش یافت. پس از شکست ناپلئون سیستم متریک در اروپا کنار گذاشته شد ولی به تدریج دوباره مورد پذیرش قرار گرفت. با گسترش سیستم متریک به رقیب دیرین فرانسه یعنی بریتانیا، تقریبا تمام دنیا این سیستم را پذیرفتند. تنها نقاطی که این سیستم رسمی نیست ایالات متحده، لیبریا و میانمار هستند!

عدم استفاده از سیستم متریک مشکلات عدیده‌ای دارد
موردی معروف در این زمینه سقوط مدارگرد اقلیمی مریخ ناسا در سال ۱۹۹۹ به علت عدم تبدیل سیستم آمریکایی به متریک است. ۲۰۰ میلیون دلار به سادگی نابود شد!

https://youtu.be/7bUVjJWA6Vw

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/1996

روزگار غریبی است،نازنین
آنکه بر در می کوبد شباهنگام
به کشتن چراغ آمده است.

#داریوش_مهرجویی
#وحیده_محمدی_فر

🖤 قتل در ویلای شخصی - فردیس کرج ؛ شنبه شب ۲۲ مهر ۱۴۰۲
و دیگر هیچ ....

@Mojeesepid

به مناسبت ۱۶ اکتبر روز جهانی ستون فقرات

ستون فقرات انسان یک فاجعه مهندسی تکاملی
انسان بر خلاف سایر پستانداران بر روی دو پا حرکت میکند. ستون فقرات پستانداران معمولا مستقیم و بدون امکان حرکت زیاد است. اما انسان برای روی دو پا ایستادن نیاز به ستون فقرات منعطف دارد و به همین دلیل خمیدگی عمیقی در ستون فقرات کمری ایجاد شده است. این خمیدگی به شدت به ستون فقرات نیرو وارد میکند به خصوص مهره ۸ پشتی و شکستگی های متعدد ستون فقرات و در نهایت موجب گوژپشتی و کوتاهی قد در سنین پیری می‌گردد.
مشکل دیگر حرکت بر روی دوپا، پخش استرس ناشی از این حرکت است که از پاشنه به اندام تحتانی و در نهایت ستون فقرات منتقل می‌شود. برای تحمل این استرس ستون فقرات نیاز به امکان پیچش دارد که باعث استهلاک دیسک بین مهره ای و در نهایت بیرون زدگی دیسک می‌شود.

کمردرد و بیماری‌های ستون فقرات تقریبا منحصر به انسان و نه سایر پستانداران است! علت تطابق ستون فقرات برای راه رفتن بر روی دو پا است.

https://youtu.be/aPvx_yTWSIE
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/1998

به مناسبت ۱۶ اکتبر روز بیهوشی

الزهراوی و بیهوشی

أبو القاسم خلف بن عباس الزهراوی بزرگترین جراح قرون وسطی است. او مبدع بسیاری وسائل و روش‌های جراحی است.

کتاب مشهور او "التصریف لمن عجز عن التألیف" در زمینه پزشکی و به خصوص جراحی است.

تا قبل از زهراوی، برای کاهش درد بیمار هنگام جراحی از تریاک خوراکی استفاده می‌شد که خطر دوز بیش از حد و مسمومیت را داشت. زهراوی با ابداع "اسفنج بیهوشی" قدم بزرگی در ایمن کردن جراحی برداشت.
اسفنج را با حشیش، تریاک و عصاره گندم آغشته کرده و خشک می‌کردند. هنگام جراحی با مرطوب کردن اسفنج آن را بر روی دهان و بینی بیمار می‌گذاشتند (تصویر).

https://link.springer.com/article/10.1007/s00381-009-0912-9

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/1999

به مناسبت ۱۶ اکتبر روز جهانی غذا

چگونه یک علف تاریخ دنیا را تغییر داد: اهلی سازی گندم و انقلاب کشاورزی

حدود ۱۲ هزار سال قبل در ناحیه تپه گوبکلی در آسیای صغیر اولین اهلی سازی گندم اتفاق افتاد.
گندم وحشی دانه هایی دارد که بعد از رسیدن کامل به سستی به پایه گیاه متصل می‌شوند و به سرعت از پایه جدا می‌شوند.
گندم اهلی این خصوصیت را نداشت و امکان درو و ذخیره سازی گندم را فراهم کرد. به این ترتیب اولین بار در تاریخ بشر، نان ابداع شد.

انسانها پس از اهلی کردن گندم به تدریج از حالت شکارچی/جمع‌آوری کننده تبدیل به کشاورز شدند.

از این تاریخ به بعد یکجا نشینی و تمدن شروع شد. همه اینها رهاورد علفی به نظر ناچیز به نام گندم بود!

فیلم در مورد اهلی سازی گندم در آناتولی است!

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2000

بیش از هفت سال از تشکیل این کانال سپری شده و تعداد همراهان آن از ۵۶۰۰ نفر گذشته است.
به همین مناسبت و نیز مناسبت اشتراک گذاشتن دو هزارمین پست کانال، این پست دوباره به اشتراک گذاشته میشود.

حیات بسیار شکننده است!
حیات را پاس بداریم!

فیلم لحظات مردن یک تک سلولی از جنس بلفاریسما را نشان میدهد که طی چند دقیقه علی رغم تلاش زیاد تبدیل به توده ای بی جان میشود.

https://youtu.be/4bj6SqgT4SQ
#متفرقه

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2001

به مناسبت ۱۸ اکتبر روز جهانی یائسگی

چرا انسان یائسه میشود؟
انسان جزو معدود پستاندارانی است که دارای یائسگی است!
چند توجیه

Non adaptive theory
گونه انسان به دنبال افزایش طول عمر به یائسگی دچار شده است. قبل از آن بشر پیش از رسیدن به یائسگی فوت می‌کرده است

Mother hypothesis
مادری که در سن بالا بچه دار می‌شود احتمال مرگ و میر بالاتر دارد و نوزاد بدون مادر هم شانسی برای بقاء ندارد
Grandmother hypothesis
در موجودات اجتماعی مثل انسان و وال ها، مادربزرگ های باتجربه برای بقاء گروه بسیار با ارزش هستند و حفظ حیات آنها با حذف خطر بارداری (یائسگی) یک مزیت تکاملی است

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2002

به مناسبت ۱۹ اکتبر زادروز فیزیک‌دان بزرگ هندی سوبرامانیان چاندراسخار.

در دهه سی میلادی، چاندراسخار جوان بر روی نحوه تشکیل و مرگ ستارگان و چگونگی تغییرات آنها تحقیق می‌کرد.  طی چندین مقاله بسیار مهم، چاندراسخار موفق شد آنچه امروز به عنوان اصول علمی پذیرفته شده تشکیل و مرگ ستارگان است را پایه‌ریزی کند.

فیلم در مورد نحوه تشکیل ستارگان و سرنوشت آنها بر اساس جرم آنها بحث می‌کند. سرنوشت ستارگان یا "کوتوله سفید" است یا "ستاره نوترونی" و یا "سیاهچاله".
چاندراسخار در سال ۱۹۸۳ موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شد.

#نوابغ_علم
https://youtu.be/NucdlR9EGbA

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2003

به مناسبت ۱۹ اکتبر روزی که فیزیک کوانتوم متولد شد.

۱۹ اکتبر سال ۱۹۰۰،، ماکس پلاک برای توجیه پرتودهی اجسام سیاه، فرض کرد که پرتودهی اجسام فقط به صورت ضریبی از یک ثابت فرضی ممکن است. این ثابت بعدها به ثابت پلانک معروف شد. وجود ثابت پلانک در هر معادله فیزیک نشان دهنده ماهیت کوانتوم آن است.
در نهایت در سال ۱۹۰۵ آلبرت انیشتن با توضیح پدیده فوتوالکتریک و پیشبینی وجود فوتون موفق به توجیه دقیق ثابت پلانک و ماهیت آن شد.
پلانک و انیشتن شروع کننده فیزیک کوانتوم بودند که چهره علمی دنیا را تغییر داد.
هر دو دانشمند به خاطر همین کشفیات برنده جایزه نوبل شدند.

فیلم در مورد ثابت پلانک و اهمیت آن در مکانیک کوانتوم بحث میکند.

https://youtu.be/5jdHuxMLLQk

#نوابغ_علم

Planck, M(1901), "Ueber das Gesetz der Energieverteilung im Normalspectrum", Ann. Phys., 309 (3): 553–63

Einstein, A (1905). "Über einen die Erzeugung und Verwandlung des Lichtes betreffenden heuristischen Gesichtspunkt". Annalen der Physik. 17 (6): 132–148.
#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2004

به مناسبت ۲۰ اکتبر روز جهانی تنبل

خرسهای تنبل از پستانداران بسیار معروف هستند و زندگی بسیار عجیبی دارند

-تقریبا نابینا هستند

-حرکت بسیار بسیار کند دارند

-تقریبا تمام زندگی خود را به صورت معکوس بر روی شاخه های درخت هستند(حتی جفت‌گیری و زایمان)

-دریچه های وریدی مخصوص باعث می‌شود خون وارد ناحیه جمجمه آنها سرازیر نشود

-هفنه ای یک‌بار مدفوع می‌کنند و برای اینکار از درخت پایین می‌آیند. در هر بار مدفوع کردن حدود یک‌سوم وزن خود را مدفوع می‌کنند!
مدفوع کردن خطرناکترین لحظه زندگی آنهاست و اکثرا در همان موقع شکار می‌شوند

-بر روی بدن آنها جلبک رشد میکند که رنگ سبز آن در استتار کمک کننده است. سطح بدن آنها یک‌ اکوسیستم ویژه با حشرات منحصر به فرد است.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2005

به مناسبت ۲۰ اکتبر روز جهانی آمار

تست t استیودنت
تحولی بزرگ در آمار

مشکلی عمده در آمار بررسی امکان تعمیم مطالعات با نمونه کوچک به جامعه است
در انتهای قرن ۱۹، آبجوسازی گینس با مشکلی در کنترل کیفی آبجو روبرو شد.: برای کنترل کیفی نیاز به نمونه برداری بود ولی در مقیاس صنعتی تولید آبجو نمی‌توانستند از همه محصولات نمونه برداری کنند. چگونه اطلاعات نمونه برداری از حجم کمی از آبجو را به کل محصولات تعمیم دهند.
ویلیام گاست راه حل را یافت: توزیع t! اگر تفاوت بین دو نمونه از یک عدد خاص بیشتر می‌شد نشان دهنده احتمال بسیار بالا در تفاوت بین دو محصول در حجم صنعتی بود. او این مقایسه را تست t نامید.
تا قبل از ابداع گاست،‌ نمونه گیری با حجم نمونه کم در آمار جایگاهی نداشت. امروزه هنوز هم تست t به وفور در آمار استفاده میشود.

تست t را به student t هم میشناسند چرا که گیست اجازه چاپ مقاله با اسم خودش را نداشت و ظاهرا از نام تجاری دفترچه آزمایشگاهش برای چاپ مقاله اش استفاده کرد!

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2006

به مناسبت ۲۱ اکتبر زادروز آلفرد نوبل

-آلفرد نوبل دانشمند سوئدی عواید ناشی از اختراع دینامیت را بعد از مرگش به جوایز نوبل اختصاص داد
-جوایز شیمی، فیزیک، پزشکی/فیزیولوژی،ادبیات و صلح را خود نوبل پیش‌بینی کرد و جایزه اقتصاد توسط بانک مرکزی بعدا اضافه شد
-در هر مورد حداکثر سه نفر مجاز به دریافت جایزه در هر سال هستند
-فرایند انتخاب با معرفی افراد واجد شرایط شروع‌ می‌شود. اعضاء آکادمی علوم سوئد یا موسسه کارولینسکا (برای نوبل پزشکی) و اعضاء کمینه نوبل نروژ (برای نوبل صلح) مسئول انتخاب نهایی برندگان هستند
-برندگان قبلی جایزه نوبل، اعضاء آکادمی علوم سوئد، اساتید دانشگاه‌های کشورهای اسکاندیناوی (سوئد، نروژ، فنلاند،‌ایسلند و دانمارک) و معادل آنها از سایر کشورها یا سایر کسانی که مناسب تشخیص داده شوند مجاز به معرفی افراد برای جایزه نوبل هستند.
-آرشیو معرف ها و معرفی شدگان برای ۵۰ سال محرمانه است! بعضی رکورد معرفی را شکسته اند ولی نوبل نگرفته اند مانند آرنولد سومرفلد که ۸۴ بار کاندید دریافت جایزه فیزیک نوبل شد
-جایزه نوبل به افرادی که در هنگام معرفی فوت کرده باشند تعلق نمی‌گیرد

آدرس کانال
http://t.me/pubethicsmums/2007

به مناسبت اول آبان روز ملی نثر پارسی و روز بزرگداشت ابوالفضل بیهقی


ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی را به حق پدر نثر پارسی دانسته اند. او سالها در دربار غزنویان مشغول دبیری بود و در سال‌های پایانی عمر تاریخ دوران غزنویان را به نگارش درآورد.
از کتاب او فقط قسمتهای مربوط به سلطنت مسعود غزنوی باقی است.

فیلم درباره زندگینامه اوست.
زندگی او پر از فراز و نشیب بود و در جنگ قدرت دربار غزنوی درگیر بود. یک مورد جالب در زندگی او، حبس او به خاطر عدم پرداخت مهریه همسرش است.

http://www.youtube.com/watch?v=_k1JZ4FMwGY

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2008

#ابوالفضل_بیهقی
(زاده ۳۷۰ ه. ش. در روستای حارث‌آباد بیهق در نزدیکی سبزوار، درگذشته ۴۵۶ ه. ش در غزنین)
مورخ و نویسنده معروف ایرانی در دربار غزنوی .

@Mojeesepid

از : #تاریخ_بیهقی
#ابوالفضل_بیهقی
#تصحیح_علی_اکبر_فیاض


(( دیگر روز بدرگاه آمدی و با خلعت نبود، که برعادتِ روزگار گذشته قبایی ساخته کرد و دستاری نشابوری یا قاینی، که این مهتر را رضی‌الله عنه با این جامه‌ها دیدندی به‌روزگار. و از ثقاتِ او شنیدم، چو بوابراهیم قاینی کدخدایش و دیگران، که بیست و سی قبا بود او را یک‌رنگ که یک سال می‌پوشیدی و مردمان جنان دانستندی که یک قباست و گفتندی: سبحان الله! این قبا از حال بنگردد؟ اینت منکَر و بجِد مردی! و مردی‌ها و جِدهای او را اندازه نبود، و بیارم پس از این به‌جای خویش و چون سال سپری شد بیست و سی قبای دیگر راست کرده به جامه‌خانه دادندی.

این روز چون به‌خدمت آمد و بار بگسست سلطان مسعود رضی‌الله عنه خلوت کرد با وزیر و آن خلوت تا نماز پیشین بکشید، وگروهی از بیم خشک می‌شدند، و طبلی بود که زیر گلیم می‌زدند و آواز پس از آن برآمد و منکر برآمد، نه آن که من یا جز من بران واقف گشتندی بدانچه رفت در آن مجلس، اما چون آثار ظاهر می‌شد از آنچه گروهی ز شغل‌ها فرمودند و خلعت‌ها دادند و گروهی را برکندند و قفا بدریدند و کارها پدید آمد خردمندان دانستند که آن همه نتیجهٔ آن یک خلوت است. ))


@Mojeesepid