МАСЖИДДА ИККИНЧИ ЖАМОАТ БЎЛИШИ МУМКИНМИ?
#намоз

❓524-CАВОЛ: Жамоат намозига кеч қолган кишилар ўзаро келишиб иккинчи жамоат бўлиб ўқишлари мумкин эмасми? Кеча шундай ҳолат бўлган эди, масжид ходимлардан бири менга танбеҳ бериб, биринчи жамоатдан кеч қолган киши ёлғиз ўқийди, жамоат бўлиб ўқимайди, деди. Шунга аниқлик киритиб берсангиз.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Иккинчи жамоат жоиз ёки ножоизлиги масжидларнинг қуйидаги икки турга бўлинишига боғлиқ ҳисобланади:
1. Муайян имоми, муъаззини ҳамда қавми бўлган масжидлар;
Ушбу турдаги масжидларда қавм имом билан биргаликда жамоат намозини адо қилгач, бошқа бир жамоатнинг иккинчи жамоат бўлиб намозни адо қилишлари макруҳ ҳисобланади. Бу ҳақда Имом Сарахсийнинг “Мабсут” номли китобларида қуйидагича келтирилган:
و اذا دخل القوم مسجدا قد صلي فيه اهله كرهت لهم ان يصلوا جماعة باذان واقامة ولكنهم يصلون وحدانا بغير اذان ولا اقامة (1ج 135 ص)
яъни: “Бир қавм (имом билан) намоз ўқилган масжидга кирса, улар учун у ерда азон ва иқомат айтиб, жамоат бўлиб намоз ўқиш макруҳ бўлади. Шунинг учун улар азон ва иқоматсиз ёлғиз-ёлғиз намоз ўқишади”.
Бу ҳолатда аввалги жамоат – масжид имоми билан ўқилган намозга етиша олмаган киши намозни ёлғиз ҳолда ўзи ўқийди.
Имом Аҳмад ўз “Муснад”ларида Абдурроҳман ибн Абу Бакр разияллоҳу анҳудан ривоят қилиб келтирган ҳадисда мана бундай дейилган:
ان رسول الله صلي الله عليه و سلم كان خرج ليصلح بين قوم فعاد الي المسجد وقد صلي اهل المسجد فرجع الي منزله فجمع اهله وصلي
яъни: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам бир қавмнинг ўртасини ислоҳ қилиш учун уйларидан чиқдилар. Қайтиб келганларида масжидда намоз жамоат билан ўқиб бўлинган эди. Шунда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам аёлларидан бирининг уйига кириб, аҳлларини жамладилар ва улар билан жамоат бўлиб намоз ўқидилар”.
Агар масжидда қайта жамоат бўлиш мақбул бўлганида Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам уни асло тарк қилмас эдилар. Чунки у зотнинг масжиддаги жамоат бошқа ердаги жамоатдан кўра афзалроқдир.
“Дуррул Мухтор” китобида қуйидагича келтирилган:
لو دخل جماعة المسجد بعدما صلي فيه اهله يصلون وحدانا هو ظاهر الرواية
“Бир жамоат имом билан намоз ўқилган масжидга кирса, улар намозни ёлғиз-ёлғиз бўлиб ўқийдилар. Мана шу “Зоҳирур-ривоя”дир”дейилган. (2-жуз, 246-бет).
2. Муайян имоми, муъаззини ҳамда қавми бўлмаган масжидлар;
Имоми тайин қилинмаган, азон ва иқомат айтилиб, намозлар жамоат билан ўқилмайдиган мусофир-йўловчилар, ишчи-хизматчилар учун қурилган масжид ёки намозхоналарда шунингдек, меҳмонхона, ошхоналарда ва йўл бўйидаги масжидларда азон ва такбир билан иккинчи, учинчи жамоат бўлиб намоз ўқишлик жоиз. “Роддул Муҳтор” китобида шундай келган:
ويكره تكرار الجماعة باذان واقامة في مسجد محله لا في مسجد طريق او مسجد لا امام له ولا مؤذن (2ج 288 ص)
яъни: “Маҳалла масжидида азон ва иқомат билан иккинчи жамоат бўлиб намоз ўқиш макруҳ. Йўл бўйидаги масжидлар ҳамда муайян имоми ва муъаззини бўлмаган масжидларда макруҳ эмас” (2-жуз, 288-бет).
Хулоса: Юқоридаги маълумотлардан келиб чиқиб шуни айтиш мумкинки, савол эгаси агар масжид қавмларидан бўлиб, асосий жамоатга кеч қолган суратда “ўзаро келишиб иккинчи жамоат бўлиб ўқишлари” мумкин эмас. Бу ўринда масжид ходимининг берган танбеҳи ўринли. Агар масжид қавмларидан эмас, балки мусофир бўлсалар ўзаро жамоат бўлиб ўқишликларида зарар йўқ. Демак, ҳар бир мўмин киши имкон қадар намозларни масжидда биринчи (асосий) жамоат билан ўқишга ҳаракат қилиши лозим. Шунда у жамоат намозидан кўзланган ҳақиқий маъно – жамланишни топган ва унинг ажрини қўлга киритган ҳисобланади. Акс ҳолда бу ҳолат “биринчиси бўлмаса, кейингисига улгураман”, деган нотўғри тушунчага, жамоатга нисбатан бепарволикка олиб келади. Оқибатда масжидда кичик-кичик жамоатлар, яъни бўлиниш юзага келади. Бу эса Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг йўлларига мутлақо хилофдир. Зеро, жамоат қанчалик катта бўлса, унинг савоби ҳам шунча улуғ бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

https://t.me/Mirzohid_Domla

#намоз

БИЛИБ ЎҚИГАН БИЛАН БИЛМАГАН

САВОЛ:

Ассалому алайкум! Маълумки барча суралар араб тилида. Буларни маъносини ҳамма ҳам билавермайди, намоз ўқиганда араб тилини билган одам ўқиётган сурани мазмун моҳиятини билиб нима айтаётганини тушуниб намоз ўқийди. Билмаган эса йўқ сураларни ёдлаган, мазмунини билмайди. Аллоҳ наздида маносини билиб ўқиган ва билмай ўқиган инсонлар мавқеи тенгми?

ЖАВОБ:

– Ва алайкум ассалом! Тенг эмас. Ихлоси билан фарқ қилади. Аллоҳ таоло "Зумар" сурасида марҳамат қилади:
أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاء اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَيَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ۝
9. Ёки у кечалари ибодат қилиб, сажда этган, бедор ҳолида охиратдан қўрқиб, Роббининг раҳматидан умидвор бўлган одамга тенгми?! Сен: «Биладиганлар билан билмайдиганлар тенг бўлармиди?!» – деб айт. Албатта, ақл эгаларигина эсларлар.Ўтган оятда зикри келган, шубҳасиз жаҳаннам эгалари бўладиган кофирлар охиратда шарманда бўлмайдиларми?«Ёки у кечалари ибодат қилиб, сажда этган, бедор ҳолида охиратдан қўрқиб, Роббининг раҳматидан умидвор бўлган одамга тенгми?!»Аллоҳга куфр келтирган, Унга ибодат қилмаган, Унга бўйин эгмаган, кечалари Унинг розилиги йўлида бедор бўлмаган, охиратдан қўрқмаган, Робби раҳматидан умид этмаган одам, албатта, кечалари Аллоҳга ибодат қилган, Аллоҳнинг Ўзигагина сиғинган, Аллоҳ таолонинг розилигини топиш учун бедор бўлган, охиратдан қўрққан ва Робби раҳматидан умидвор кимса билан тенг бўла олмайди.«Эй Пайғамбар!«Сен: «Биладиганлар билан билмайдиганлар тенг бўлармиди?!» – деб айт».Албатта, тенг бўлмайдилар. Биладиганлар иймон келтириб, ибодат қиладилар. Билмайдиганлар куфр келтириб, исён этадилар.«Албатта, ақл эгаларигина эсларлар».Ҳа, фақат ақли борларгина ҳар доим Аллоҳни эслайди. Унга иймон келтиришни, ибодат қилишни ўйлайди. ("Тафсири Ҳилол" китобидан). Валлоҳу аълам!

«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати

https://t.me/mirzohid_domla

#намоз

РАСМЛИ КИЙИМДА НАМОЗ ЎҚИШ

CАВОЛ:

Кийимда мултфилм қаҳрамонларининг расми бўлса намоз ўқиса бўладими?

ЖАВОБ:

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Устингиздаги кийимда жонли нарсанинг расми бўлса, намозингиз макруҳлик билан адо этилган бўлади. Агар кийимда ёзув бўлса, кимдир уни намозда туриб, тушуниш учун ўқиса, намози бузилади. Шунинг учун расмсиз, ёзувсиз кийим кийиш керак. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

https://t.me/Mirzohid_Domla

#намоз

НАМОЗ ВАҚТИДА ИЛМ ОЛИШ

САВОЛ:

Ассалому алайкум Устоз. Ўқитувчиларга қанча тушинтирсак ҳам бизни тушиниш ўрнига жуда оғир гапларни гапиришябди. Топиб олган гаплари бир соат дарс ўқисанг бир кунлик намоз ўқиган савобини оласан. Динга чуқур кириб кетманглар ва яна шунга ўхшаш ҳар хил гаплар. Шу ҳолатда нима қилайлик?

ЖАВОБ:

Ва алайкум ассалом ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳу.
Намоз фарзи айн, илм эса намоз вақтида фарз эмас. Намоз вақтларидан бошқа вақтларда фарз. Қалбга қулоқ тутинг. Валлоҳу аълам.

Устоз Муҳаммад Шокир домла

@Mirzohid_Domla

#намоз

🗯 НАМОЗНИ ЖАМОАТ БЎЛИБ АДО ЭТИШ ТАРТИБИ.

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

@Mirzohid_Domla

#намоз

🗯 РАҒОИБ НАМОЗИ

❓Ассалому алайкум! Рағоиб намози - у ражаб ойни, аввалги жумъада, шомдан кейин олтита салом билан ўн икки ракъат ўқиладигон намоздир. Ракатни хар бирига, Фотихадин кейин уч марта Қадр сураси ва ўн икки марта Ихлос сураси ўқилинади, намоздин фориғ бўлгандин сўнгра Набийимиз с.а.в.га етмиш марта саловат айтилинади ва Аллоҳдан хохлаган нарсани сўралинади. "Ражаб ойидаги одоб" китобидан Ижтимоий тармоқдан олинди. Шундай намоз борми? Ўқисак бўладими?

✅ Ва алайкум ассалом! Бундай намоз йўқ. Ражаб ойида аввалги ойларда қилинадиган хайрли амалларни бироз кўпайтириб қўйилади. Бошқа ҳеч қандай муаййан бир амал йўқ. Валлоҳу аълам!

© «Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

@Mirzohid_Domla

#намоз

🗯 ФАҚАТ БИР МАҲАЛ НАМОЗ ЎҚИШ

❓Ассалому алайкум! Мани ёшим 17да. Хозирги кунда абитуриентман. Ҳафтада 4 марта уйда бўлмайман эрталаб кетиб кечаси кетаман. Намоз ўқишни жуда ҳам бошлагим келяпти. Олдинлари уйда бўлган пайтим ўқир эдим. Ўқиш бошланган сабабли ўқий ололмаяпман. Айнан намоз ўқиладиган пайтлари мен дарсда бўлиб қоламан. Саволимнинг мазмуни шундан иборатки ҳар куни бомдод намозини ўқиб ҳафтадаги 4 кун бомдод намозидан ташқари бошқа намозларимни ўқимасдан, қолган 3 кундаги намозларимни тўлиқ адо этсам гуноҳ бўлмайдими?

✅ Ва алайкум ассалом! Бир вақт бўлса ҳам намозни ўқиш гуноҳ эмас, ўша бир вақтни ҳам ўқимаслик гуноҳ. Барибир бир кун намозларни ўқимаганингиз учун вайл азобига дучор бўласиз. Беш маҳал ўқимасангиз беш маҳалликка яраша, уч маҳал ўқимасангиз уч маҳалликка яраша азобланасиз. Қанча азобни хоҳласангиз танлайверинг, ихтиёр ўзингизда. Валлоҳу аълам!

© «Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати

♻️ Дўстларингизга ҳам эслатинг!!!

@Mirzohid_Domla

#намоз

🗯 ҚИРОАТНИ ЎЗИ ЭШИТАДИГАН БЎЛИШИГА ДАЛИЛ

❓Ассалому алайкум! Саволим куйидагича: 6210-саволга берган жавобингизда "ўзи эшитадиган даражада қироат қилмагунча намози адо бўлмайди, қайта ўқиш керак" деган эдингиз. Қуйидаги оятни шархлаб берсангиз: "Раббингизга зорланиб ва хуфёна (овозсиз) дуо килингиз! Зеро, У (дуода ва бошқада) хаддан ошувчиларни ёқтирмагай". Аъроф, 55. Намозни ён атрофдагиларга халақит қилмаслик учун ичида ўқиса бўладими ёки сиз айтгандек ўзи эшитадиган қилиб ўқиш керакми?

✅ Ва алайкум ассалом! Хуфёна дегани “ўзгаларга эшиттирмай”дир. Бундан ўзи ҳам эшитмасин дейилган жойи йўқ. Қолаверса намоздаги қироат билан дуонинг фарқи бор.
“Кифоя” китобида қуйидагича келади:
Фарзнинг икки ракъатининг ҳар бирида ҳамда витр ва нафлнинг ҳар бир ракъатида бир оят қироат қилиш.
Овоз чиқариб қироат қилишнинг энг пасти ўзидан бошқага эшиттиришдир.
Ўзидан бошқа эшитмайдиган даражадаги қироатни «овоз чиқариб қироат қилиш» деб бўлмайди. Демак, овоз чиқариш лозим бўлган қироатда ақалли ўзига энг яқин турган киши эшитадиган даражада овоз чиқиши лозим экан.
Овоз чиқармай қироат қилишнинг энг пасти ўзи эшитадиган бўлишидир. Мана шу тўғридир.
Ўзи эшитадиган даражада бўлмаган нарса қироат бўлмайди. Ўзидан бошқа эшитадиган бўлса, ошкора қироат бўлиб қолади. Оғзини юмиб, хаёлида қироат қилиш умуман қироат эмас. Валлоҳу аълам!

© «Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати

https://t.me/Mirzohid_Domla

#намоз

🗯 НАМОЗДА КИТОБГА ҚАРАБ ЎҚИШ

❓Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳу. Устоз Витрдаги Қунут дуосини китобга қараб ўқиса бўладими?

🎙 УСТОЗ МУҲАММАД ШОКИР ДОМЛА

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

Имом Аъзам Абу Ҳанифа
диний-маърифий канал
@imomiazamhanafiiy
https://t.me/imomiazamxanafiy

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

#намоз

🗯 ҚУНУТ ДУОСИНИ БИЛМАСА

❓Ассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳу. Устоз витр намозидаги қунут дуосини билмаса китобга қараб ўқиса бўладими?

🎙 УСТОЗ МУҲАММАД ШОКИР ДОМЛА

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

Имом Аъзам Абу Ҳанифа
диний-маърифий канал
@imomiazamhanafiiy
https://t.me/imomiazamxanafiy

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

#долзарб
#намоз

🗯 АҲЛИНИ НАМОЗГА БУЮРИШ

❓Aссалому алайкум Устоз. Яқинда бир маъруза эшитдим. Унда айтилишича, ота ёки она қабрда бўлсаю фарзандларининг ҳар бир ўқимаган ёки қазо қилган намози учун азобланар эканлар. Шу тўғрисида саҳиҳ ҳадис мавжудми?

🎙 УСТОЗ МУҲАММАД ШОКИР ДОМЛА

📲Каналимизга аъзо бўлинг ва дўстларингизга улашинг
⬇️⬆️⬇️⬆️⬇️⬆️⬇️⬆️⬇️⬆️⬇️

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

Имом Аъзам Абу Ҳанифа
диний-маърифий канал
@imomiazamhanafiiy
https://t.me/imomiazamxanafiy

•┈• ❀ 🍃🕋🍃 ❀ •┈•

#намоз

🗯 ТАРОВИҲДА ҚАНДАЙ ТАСБИҲЛАРНИ АЙТИЛАДИ?

❓Таровиҳ намозида қандай тасбиҳ айтилади? Илтимос шуни ёзиб берсангиз.

✅ Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Таровиҳ намозида ҳар тўрт ракат ўқилгач, бир оз истироҳат учун ўтириш мустаҳабдир. Саҳобаи киромлар ҳам худди шундай қилишган. Таровиҳ (истироҳат) намози, деб номланишининг ҳам асл сабаби шудир. Чунки таровиҳ роҳатланиш маъносидадир. Намозхон шу ўтиришда зикру тасбиҳга машғул бўлади ёки сукут сақлайди.

Бизнинг диёрларда ушбу ўринда қуйидаги каби тасбиҳлар ўқиш одат бўлган:

سُبْحانَ ذِي الْمُلْكِ وَالْمَلَكوُتِ، سُبْحانَ ذِي الْعْزَّةِ وَالعَظَمَةِ وَالْقُدْرَةِ وَالْكِبْرِياءِ وَالْجَبَرُوتِ، سُبْحانَ الْمَلِكِ الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ، سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَّبُّنا وَرَبُّ الْمَلَائِكَةِ وَالرُّوحِ، لَا إلَهَ إِلَّا اللهُ نَسْتَغْفِرُ اللهَ، نَسْئَلُكَ الْجَنَّةَ وَنَعُوذُ بِكَ مِنَ النَّارِ.

🔹Ўқилиши: "Субҳаана зил мулки вал малакуути, субҳаана зил ъиззати ва ъазомати вал қудроти вал кибрийааи вал жабаруути, субҳаанал маликил ҳаййил лазий лаа ямууту, суббууҳун қуддуусур Роббунаа ва Роббул малаикати вар рууҳи, лаа илааҳа иллалоҳу настағфируллоҳ, нас-алукал жанната ва наъуузу бика минан наар".

🔸Маъноси: "Мулк ва малакут эгаси бўлган, иззат ва шараф, қурат ва куч қувват соҳиби бўлган, барча айб ва нуқсонлардан пок бўлган, барча нарсадан ғолиб келувчи, ўлмайдиган, доимо тирик Зот,Суббуҳ ва Қуддус бўлган, бизнинг, фаришталар ва Жибрилнинг робби бўлмиш Аллоҳни поклаб ёд этаман. Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқдир. Унга истиғфор айтамиз. Жанатни сўраб, дўзаҳдан паноҳ тилаймиз".

Яна бир бошқа тасбиҳ:

سُبْحٰانَ الْحَنّٰانِ الْمَنّٰانِ * سُبْحٰانَ الْمَلِكِ الدَّيّٰانِ *الْمَعْرُوفِ بِاْلاِحْسٰانِ اَلْمَوْصُوفِ بِالْغُفْرٰانِ * مَرْحَبا، مَرْحَبا ،يَا شَهْرَ رَمَضٰانَ * مَرْحَبا، مَرْحَبا ، يٰا شَهْرَ التَّرٰاوِيحِ وَ التَّسابِيحِ وَ خَتْمِ الْقُرْآنِ*هَذا شَهْرٌ أَوّلُهُ رَحْمَةٌ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَاخِرُهُ عِتْقٌ مِنْ النِّيْرانِ* لٰا إِلٰهَ إلاَّ اللّٰهُ نَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ. نَسْأَلُكَ الْجَنَّةَ وَ نَعُوذُ بِكَ مِنَ النّٰارِ

🔹Ўқилиши: "Субҳаанал Ҳаннаанил Маннаан, субҳаанал маликид даййян, ал маъруфи бил иҳсаан, вал мавсуфи бил ғуфроон. Марҳабаа, марҳабаа, я шаҳро Рамазон. Марҳабаа, марҳабаа, я шаҳрот таровийҳи ват тасаабийҳи ва хотмил Қуръаан. Ҳааза шаҳрун аввалуҳу роҳмаҳ, ва авсатуҳу мағфироҳ, ва аахируҳу ъитқум-минан нийроон. Лаа илааҳа иллаллоҳу настағфируллооҳ, нас-алукал жанната ва наъуузу бика минан наар".

🔸Маъноси: "Ҳаннон ва Маннон бўлган, Қиёмат куни подшоҳи, яхшилик билан танилган, мағфират билан сифатланган Зотни поклаб ёд этаман. Хуш келдинг, хуш келдинг эй Рамазон. Марҳабо, марҳабо эй таровеҳ, тасбеҳ ва Қуръон хатми бўладиган ой! Бу ойнинг аввали раҳмат, ўртаси мағфират, ниҳояси эса дўзаҳдан паноҳдир. Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқдир. Унга истиғфор айтамиз. Жанатни сўраб, дўзаҳдан паноҳ тилаймиз". Валлоҳу аълам.

© Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати

https://t.me/Mirzohid_Domla