MTVLinks

#ادامه

منظور از درک راکد و ایستا از ولی‌فقیه چیست؟ ولی فقیه، رهبرِ «انقلاب» است. انقلاب اسلامی چیست؟ حسب تفسیری که امام خمینی و دیگر متفکرین انقلاب داشته‌اند؛ انقلاب اسلامی عبارت است از معنویت‌خواهی، عدالت خواهی و آزادی خواهی توأمان[4]. یا عبارت دیگر عدالت‌خواهی(به معنای عام و شامل آزادی) از خاستگاه و توأمان با معنویت. آیا ما ولی فقیه و دیگر مباحث مرتبط با آن را در این نسبت و راستا می‌فهمیم؟ آیا ما مشروعیت ولی فقیه را در این راستا می‌فهمیم یا به «حرف‌های زیادی» در این زمینه بسنده و عادت کرده‌ایم: «الان درباره‌ی مشروعیت حرفهای زیادی زده می‌شود، بنده هم از این حرفها بلدم؛ اما حقیقت قضیه این است که اگر ما دنبال عدالت نباشیم، حقیقتاً من که این‌جا نشسته‌ام، وجودم نامشروع خواهد بود؛ یعنی هرچه اختیار دارم و هرچه تصرّف کنم، تصرّف نامشروع خواهد بود؛ دیگران هم همین‌طور. ما برای عدالت و رفع تبعیض آمده‌ایم.»[5]

فهم ما و فهم نسل ما از ولی فقیه، در سطحی گسترده، فاقد سویه های ضد تحجر بوده و با توضیح پیش‌گفته، درکی راکد و شاهنشاهی است. منظومه‌ی درک ما از ولایت فقیه، به مانند اغلب دیگر موضوعات، در اثر تبلیغات قبیله‌ های سیاسی و حزبی شکل گرفته است. در این فضای راکد، تصویری که از نقش ولی فقیه ارائه می‌شود، تصویر یک رهبر یک انقلاب عدالت‌خواهانه و تجسم آرمان‌های انقلاب نیست. بلکه به سان یک رئیس قبیله است. در واقع در نظر احزاب و قبائل سیاسی، نقش ولی‌فقیه همان شیخوخیت حاکم بر قبائل سیاسی است اما در سطح بالاتر و تمام‌کننده‌تر.[6]

درست در این فضاست که د‌ه‌ها ایده و استدلال صریح رهبری رها می‌شود؛ و کُد‌ها موضوعیت می‌یابند. اگر رهبری بارها از عدالت‌خواهی و تبعیض و اشرافیت بگویند، در عمل و نظر قبائل تفاوت و مابه‌ازاء عینی‌ای ایجاد نمی‌شود. چون این حرف‌ها از موضع رهبری «انقلاب» بیان شده است. کُد اما از آن‌جا که دقیقا مطابق تصویری است که ما از نقش رهبری ساخته‌ایم؛ نه فقط همواره مورد استقبال است؛ بلکه تولید هم می‌شود. چه بسیار تحلیل‌گرانی که درباره‌ی مطالبات صریح و اندیشه‌های رهبری چیزی نمی‌گویند و حتی نمی‌دانند اما یک تنه، خطِ تولید کُد‌هایی از خصوصی‌ترین جلسات رهبر انقلاب هستند! ما با کُدگرایانی مواجهیم که اطلاعات بولتنی‌شان را بگیریم؛ دو کلمه حرف حساب ندارند اما همواره بازارشان پر رونق است. امت در نسبت با امام شکل می‌گیرد. امام، شاهِ خوب نیست؛ بلکه انقلابی‌ترین انسان است. تا امام را درست نفهمیم، امت نمی‌شویم و تا امت نشویم، بازار کُدبازها و مسئله‌فرعی ‌فروشان و دیگران خواهیم بود.

[1] در این باره ن. ک به طرح کلیاندیشه اسلامی در قرآن، ص 529.

[2] گزارش ابعاد ضد تحجری کتاب ولایت‌فقیه امام خمینی خود موضوع بررسی مستقلی است اما به عنوان نمونه ن.ک به این کتاب صص 9، 10، 11، 12، 13، 14، 128، 129، 130، 132، 133، 137، 142، 143، 144، 145، 149، 153.

[3] صحیفه امام، ج 21، ص 613

[4] به عنوان نمونه ن.ک به کتاب «آینده انقلاب اسلامی» از شهید مطهری.

[5] بیانات رهبر انقلاب 5/6/1382

[6] به احتمال زیاد اختصار این مطلب مانع بیان همه‌ی ابعاد مسئله شده است. برای مطالعه بیشتر ن. ک به کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قران. بخش ولایت. آیا ترسیمی که آن کتاب از معنای ولایت دارد مبنای درک ما از ولایت فقیه است یا از قضا درکی از ولایت که مورد نقد و نقض این سخنرانی‌هاست، مبادی نگاه مما درباره‌ی ولایت فقیه را فراهم اورده است.

1.2K views10:10