رنگ واژه

608 viewsعادله رفایی, 12:49

🔹دقایقی با هرمز علی‌پور🔹

به تکمیل چیزی فکر نمی‌کنم دیگر
از جمله آغازهایی،
به انتهایِ خود نزدیک.

🔹هرمز علی‌پور، چهارم اسفند ماه ۱۳۲۵ در شهر ایذه‌ی خوزستان؛ در روستایِ «قلعه سرخه» دیده به جهان گشود.
به گفته‌ی علی‌پور: «من در یک خانواده‌ی پرجمعیّت کارگری بزرگ شدم. پدرم بسیار زحمتکش، مغرور و شریف بود و مادرم زنی باسواد که در اصفهان تحصیلاتش را گذرانده بود. تصدیق کلاس ششم داشت؛ شعرهای زیادی را از بر بود و خطی بسیار خوش داشت. اگرچه هیچ‌گاه مگر در اواخر عمرش مشخص شد که شعر هم می‌توانست بگوید و بنویسد، آن هم دوبیتی‌هایی دلنشین. مادرم زنی لایق و شایسته بود که در ۹۴ سالگی جهان را وداع گفت.
چهار خواهر و چهار برادر بودیم که متاسفانه یکی از برادرانم در کودکی فوت شد و برادر بزرگم در سن ۲۷ سالگی جوانمرگ. یعنی موقعی که من ۲۵ سال سن داشتم. این اتفاق بر زندگی من تاثیر بسیار تلخی گذاشت.
در آن دوره علاوه بر شعر به طور جدی داستان هم می‌نوشتم که در مجلّه‌های معتبر آن سال‌ها چون مجلّه‌ی فردوسی و تماشا چاپ می‌شدند. امّا نهایتاً داستان را رها کردم و همه‌ی همّ و غمّ و انرژی‌ام را وقف شعر کردم؛ یعنی از ۲۰ سالگی تا همین لحظه.
امّا امری که در جوانی مرا به سمت مبارزه‌ و فعالیّت‌های سیاسی کشاند، لمس رنج و بی‌عدالتی و تبعیضِ طبقاتی بود نه کتاب یا تلقینات دیگران. سال ۵۲، ۵۳ با همسرم سارا عقد و سپس ازدواج کردم، ماحصلِ این ازدواج دو دختر و یک پسر به نام‌های نازنین (متولد ۵۴) نگارین (متولد ۵۸) و سینا (متولد ۶۵) است.
تا سن ۳۸ سالگی در حلقه‌ی شعر ناب قرار گرفته بودم که حاصلِ آن ایّام دو کتابِ «با کودک و کبوتر» و «نرگس فردا» است؛ و بعد از آن در واقع شعر و مسیر شاعرانه‌ی فردی خودم را ادامه دادم.»

علی‌پور از همان آغاز دوران حرفه‌ای نگاهی خاص و تامل‌برانگیز به جهانِ هستی داشت، زیرا چنان که خودش اشاره می‌کند از همان دوران کودکی تشنه‌ی مطالعه و آموختن و خلوت‌های شاعرانه بود. سیزده‌ ساله بود که کتاب "سلام بر غم" از "فرانسواز ساگان" را مطالعه کرد و این کتاب تاثیری عمیق بر او گذاشت. در ادامه شروع به خواندن کتاب‌های شعر و از جمله منظومه‌های نظامی چون "شیرین و فرهاد" کرد و گاهی اوقات نیز با نقاشی سرگرم بود. سال ۱۳۴۵ زمانی که ۲۰ ساله بود شعری از او در مجلّه‌ی فردوسی به چاپ رسید. بی‌تردید هرمز علی‌پور از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های شعر ناب است که در ادامه تجربه‌هایی دیگر را نیز به تجربه‌های این دوره‌اش افزود.
وی فارغ‌التحصیل کارشناسی ادبیّات فارسی‌ست و ۴۵ سال به حرفه‌ی آموزگاری مشغول بوده است. خودش می‌گوید: از بچّه‌ها بسیار درس گرفتم! بهترین احوالات و بهترین اوقاتی که در عمرم داشتم در کلاس‌های مدرسه و در دوران معلّمی بود و بعد از آن دوران بود که حس کردم دنیایی که رابطه‌ای با جهان کودکان نداشته باشد، ترسناک و دروغین است.

علی‌پور بیش از ۵۰ سال سابقه‌ی فعالیّتِ ادبی دارد، و با مجموعه‌های متفاوت و متعددی چون: "سب‌بابه"، "الواح شفاهی"، "گیاه کهکشان" و... یکی از کارنامه‌‌های اثرگذار شعر معاصر را رقم زده است.

کلمات

819 viewsعادله رفایی, 12:49

687 viewsعادله رفایی, 18:46

5:23

🔹️lost on you
🔹️LP

🔹️ال‌پی، خواننده و ترانه‌سرای امریکایی‌ست که در سال ۱۹۸۱ متولد شده و از حدود ۱۸ سالگی به شکل حرفه‌ای در سبک‌های راک و آلترناتیو راک مشغول فعالیت است.

کلمات

770 viewsعادله رفایی, 18:46

پرده اتاق
یخ بسته و
سر می خورم روی کاج حیاط
بر می خورم به کولاکی که
دانه های برف را تفتیش می کند
ارتفاع زیادی بود
از نوک تنهایی به عمق تنهایی افتادن!

اما تو به آبشار بگو
لحظه ای غفلت
روزگارش را قندیل می کند
به آدم برفی بگو
امشب
خودش را تا ذره ی آخر جارو کند
تا خورشید بداند
فردا شبیه فردا نیست
و این گوزن مدام شاخ می زند به روزها
شاخ می زند به حرف ها
افکارم شکاف برداشته و
قرمز آن قدر از سرم گذشته
که سالهاست از اوقاتم می چکی...

برشی از شعر تضاد
#عادله_رفایی
#نارنجی_تند

نقاشی:
ادوارد مونک، برف تازه، 1900-1901

@mtsra

1.21K viewsعادله رفایی, edited 21:44

4:23

🔹️فیلم کوتاه «دسر»
🔹️کارگردان: جف استارک
🔹️بازیگر: ایوان مک‌گرگور
🔹️محصول سال ۱۹۹۸
🔹️برنده‌‌ی جایزه‌‌‌ی خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین

کلمات

522 viewsعادله رفایی, 17:34

4:23

360 viewsعادله رفایی, 18:51

602 viewsعادله رفایی, 18:51

469 viewsعادله رفایی, 18:51

🔹فیلمخانه کلمات🔹

🔹لویاتان
🔹کارگردان: آندری زویا‌گینتسف
🔹محصول سال ۲۰۱۴

594 viewsعادله رفایی, 18:51

2:09

تیزر فیلم "لویاتان"

515 viewsعادله رفایی, 18:51

🔹 دقایقی با کارگردان 🔹

آندری زویاگینتسف در ششم فوریه سال ۱۹۶۴ در نووسیبریسک (شهری در حومه‌ی سیبری روسیه) به دنیا آمد. او در سن ۲۰ سالگی، از مدرسه هنرهای نمایشی نووسیبریسک، در رشته بازیگری فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۹۸۶ به مسکو مهاجرت کرد و تحصیلات خود را در آکادمی هنرهای نمایشی روسیه تا سال ۱۹۹۰ ادامه داد. او از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۰ به عنوان بازیگر در فیلم‌ها و تئاترهای مختلفی به ایفای نقش پرداخت. وی در سال ۲۰۰۳، اولین فیلم خود را با نام «بازگشت» جلوی دوربین برد. این فیلم در اولین نمایش خود در جشنواره ونیز سال ۲۰۰۳، جایزه اصلی این جشنواره، یعنی شیر نقره‌ای را برای او به ارمغان آورد. فضای بی‌زمان و مکان این فیلم، وجه بسیار بصری قوی آن همراه با پی‌رنگی به شدت روانشناسانه و فلسفی، بسیاری از دوست‌داران سینمای متفاوت را بهت‌زده کرد. موج تحسین‌ها نسبت به اولین فیلم زویاگینتسف، در حدی بود که بسیاری او را تارکوفسکی جدید سینمای روسیه نامیدند. «تبعید» دومین فیلم او در سال ۲۰۰۷ جلوی دوربین میخائیل کریشمن فیلم‌بردار چیره‌دست و همکار همیشگی او رفت. فیلم در جشنواره کن در سال ۲۰۰۷، جایزه بهترین بازیگر مرد و نامزدی نخل طلا را برای سینمای روسیه به ارمغان آورد. بعد از این فیلم، بسیاری هم‌نظر بودند که پدیده جدیدی در سینمای روسیه ظهور کرده‌ است. ظهور فیلم‌سازی جوان با دغدغه‌های عمیق و پیچیده انسانی، روح تازه‌ای در کالبد سینمای این کشور سردسیر دمید. می‌توان گفت زویاگینتسف به همراه سوخوروف، میخالکوف و کونچالوفسکی، پرچم‌دار و میراث‌دار سینمای غنی شوروی و بزرگانی چون آیزنشتاین، پودوفکین، داوژنکو، کوزینتسف و تارکوفسکی‌ست. آندری زویاگینتسف همچنین به عنوان اینگمار برگمان روسی شناخته می‌شود و متعلق به نسل جدیدی از فیلم‌سازان است که به لطف آن‌ها سینمای روسیه مخاطبان جهانی پیدا کرده است.
او با الهام از آندری تارکوفسکی، روبر برسون و میکل‌آنجلو آنتونیونی توانست زبان فیلم خود را بسازد. او یک بازیگر آموزش‌ دیده است که هرگز علاقه‌ای به سرگرم کردن مردم با فیلم‌های عامه‌پسند نداشته، بلکه به دنبال شریک‌هایی در جنایت‌ است تا ترس‌ها و ضعف‌هایش را با او در میان بگذارد. فیلم‌های او در جذابیت‌های اگزیستانسیالیستی تقریباً جهانی هستند و به مضامین داستایوفسکی از بی‌عدالتی، رنج و خیانت با چرخشی مدرن می‌پردازند. فیلم‌های زویاگینتسف همیشه دارای ابهام معنایی‌اند و لایه‌هایی از مفاهیم را پنهان می‌کنند. او همچنین درام‌های سیاسی مهم می‌سازد که به‌ آرامی حرکت می‌کنند و محکم ضربه می‌زنند. موضوع او یک سیستم معیوب است؛ یک سرزمین بی‌قانون. فیلم‌های او به ما می‌گویند که جهنم وجود دارد و نام آن روسیه نوین است. قابل پیش‌بینی‌ست که در سرزمین او، مقامات از دستش دلخورند.آن‌ها که در گذشته به‌ شدت از زویاگینتسف حمایت می‌کردند، انگار پشیمانند و بلافاصله پس‌ از این که در سال ۲۰۱۴ فیلم «لویاتان» به کارگردانی او را به‌ عنوان نماینده روسیه در بخش فیلم خارجی‌زبان جوایز اسکار انتخاب کردند، خود را پس کشیدند.

550 viewsعادله رفایی, 18:51

🔹 دقایقی با فیلم لویاتان 🔹

آندری زویاگینتسف پس از موفقیت‌های جهانی سه فیلم اول خود، در فیلم «لویاتان» سراغ مضمون آشنای فرد علیه سیستم رفته و تلاش می‌کند ماجرای مجادله حقوقی یک شهروند روس با شهرداری نزدیک به دولت ولادیمیر پوتین را بر سر یک ملک، به داستانی در مورد هیولای قدرت، اسطوره شر و ناامیدی و رنج انسان‌ها تبدیل کند. عنوان فیلم به هیولای عظیم و قدرتمندی اشاره دارد که از دریا سرک می‌کشد و در عهد عتیق از آن به عنوان لویاتان یاد شده است. موجودی که متون مسیحی نیز آن را شاهزاده جهنم می‌خوانند. کسانی که در حوزه‌های جامعه‌شناسی سیاسی و اندیشه‌های سیاسی مطالعه دارند، حتماً با این واژه آشنا هستند؛ واژه‌ای عبری که در تورات از آن چند بار یاد شده است. در این متن، لویاتان هیولایی نهنگ‌گونه است که هیچ‌کس را یارای مقابله با او نیست و تنها در مقطع آخرالزمان‌ست که بشر بر او فائق می‌آید. مفهوم این موجود مهیب که مشابه‌ش علاوه بر متون آیینی، در افسانه‌های مختلف خاورمیانه‌ای ذکر شده است، دست‌مایه توماس هابز، اندیشمند و جامعه‌شناس انگلیسی، بوده است تا با تشبیه آن به مناسبات قدرت و حکومت، ایده‌ای جدید را به ادبیات سیاسی بیفزاید.

لویاتان در حقیقت نمادی‌ست از حکومت مقتدر و مستبدی که هابز از آن دفاع می‌کرد و تئوریزه‌اش کرده بود. از نظر هابز، در وضع طبیعی هیچ‌کس امنیت ندارد زیرا که هر کس پیوسته در معرض خطر تجاوز دیگری‌ست و برای نگهداری از جان و مال خویش می‌بایست، تنها به نیروی خویش متکی باشد. در چنین وضعی پیشرفت تمدن بشر متوقف می‌‏شود. بنابراین لازم است اکثریت افراد جامعه با یکدیگر توافق کنند که همه حقوق خود را به صورتی برگشت‌ناپذیر، به مرجعیت و قدرتی واگذار نمایند که از عهده برقراری نظم‌ و امنیت برآید.
حاکمیت ظهوریافته با در دست داشتن قدرتی بی‏‌قید‌وشرط، مطلق و نامحدود، مرجع نهایی زندگی سیاسی‌ست و به کار قانون‌گذاری، اجرا و داوری می‌پردازد. این ساحت مطلقه‌ی قدرت،‌‌ همان لویاتان‌ است، قدرتی که به قیمت سرکوب غرایز و آزادی انسان تمام می‌شود. زویاگینتسف که دو فیلم شاخص پیشین‌اش، «بازگشت» و «تبعید» نیز مملو از عناصر و مولفه‌های کتاب مقدس و کنایه‌ها و اشارات مذهبی‌ست، در این‌جاهم از استعاره در جهت گسترش سطوح مضمون درام چند لایه‌اش استفاده می‌کند. در «لویاتان» دولتِ تمامیت‌خواه و ضد مالکیت شخصی روسیه، به هیولایی تشبیه شده که منافع فردی را می‌بلعد. شهردار این فیلم، یک فرد نزدیک به دولت‌ است که از روابط و رانت خود در جهت اهداف اقتصادی‌اش استفاده می‌کند و در این بین نه تنها سرنوشت شهروندهای عادی اهمیت چندانی برای او ندارد، بلکه برای ترساندن و از میدان به در کردن آن‌ها دست به اسلحه نیز می‌برد.
البته «لویاتان» در حد به تصویر کشیدن جسورانه ساختار قدرت در روسیه و ارائه تصویری ملموس از زندگی سرد مردمان این کشور باقی نمی‌ماند و موفق می‌شود جنبه‌های مضمونی دیگری را نیز برای مخاطب‌اش به نمایش بگذارد. همانطور که اشاره شد عنوان فیلم، علاوه بر اسطوره‌های مذهبی به کتاب معروف توماس هابز نیز اشاره دارد. در این‌جا میل شخصیت‌ها به خشونت به اشکال مختلف به تصویر در می‌آید؛ به عنوان مثال تیراندازی با کلاشنیکف در طبیعت به عنوان یک تفریح خانوادگی و جدال بر سر منافع و عدم اعتماد آدم‌ها به یکدیگر از مهم‌ترین مسائل مطرح شده در فیلم‌ست. اما خبری از حاکمیتی که از مردم در برابر این وضع دفاع کند نیست و دولت نیز مانند همان وکیل قانون‌مداری که قصد کمک به شخصیت اصلی را در دعوای حقوقی داشت، به حریم خانواده تجاوز کرده و امنیت آن را از بین می‌برد. یکی از نکات برجسته‌ی فیلم «لویاتان» شیوه‌ی نمایش خشونت حاکم بر جامعه است، ما در این فیلم هیچ‌گاه شاهد صحنه‌های خشونت‌بار نیستیم اما خشونت و سردی در سرتاسر فیلم جریان دارد، زویاگینتسف با استفاده از عناصر طبیعی و دست‌ساخته‌های رو به‌ زوال بشر خشونت را در روح فیلم خود به جریان می‌اندازد، نمایش صخره‌های سنگی، چشم‌اندازهای خشک، ماشین‌آلات پوسیده و زنگ‌زده، اسلحه و اسکلت نهنگ توانسته است به‌خوبی خشونت موردنظر کارگردان را به نمایش بگذارد که روح این خشونت در رفتار افراد نسبت به یکدیگر پدیدار می‌شود. این فیلم در حقیقت مرثیه‌ای‌ست هنرمندانه برای جامعه‌ای که سیطره‌ی کالوینیسم بر آن حاصل تقدیرگرایی مردمانش و عدم باور به تغییر و قدرت توده‌هاست که نتیجه‌ این نگاه همه‌گیر شدن فساد و انفعال در جامعه است. این انفعال همان هیولای قدرتمندی‌ست که «لویاتان» نام دارد.
از سویی دیگر، این فیلم با وجود انتقادات صریح‌اش از مناسبات سیاسی و اجتماعی روسیه، هرگز اعتبار خود را از مخالف‌خوانی‌های ضد سیستم‌اش نمی‌گیرد.

614 viewsعادله رفایی, 18:51