اشاره به دیرینگی زبان لَکی در خرم آباد

Bulletin de L'Academie Imperiale des Science de Saint Petersbourg tome neuvieme

St Petersburg 1866

بنابر بولتن دانشکده سلطنتی سن پیترسبورگ روسیه تزاری جلد نهم چاپ ۱۸۶۶م در یک و نیم قرن پیش در خرم آباد مرکز استان لرستان آثار زبان لَکی وجود داشته و مولفان در ذکر اشعار فولکلور مناطق مختلف ایران به بیت زیر اشاره کرده است که زبان آن واضحا لَکی است:

آقام نمزانی نمزانی وای
کره ای نمزانی نمزانی وای

قبل از آن در بیان فولکلور و ضرب المثلهای لرستان به یک بیت لری اشاره دارد که از ضرب المثل خرم آبادی(لَکی) متمایز است!
در ادامه نیز به شعری فولکلور لَکی دیگر هم اشاره دارد:

کاش آقام سوار به‌بوی سوار اسب هار به‌بوی ، های های ، های های های، کُلاو دو خاصی دنك مکه ، ریزه الماسی جنك مکه!

🟩 @Lakestan_Power 🟥

اشاره به کشتار لک های لکستان سلماس به دست سواران کُردِ سیمکو در نسک سرزمین زردشت نوشته‌ی علی دهقان
رویه:۵۹۶

این سند نیز در ادامه‌ی دیگر اسناد بارگذاری می‌شود تا بر همگان روشن‌تر گردد که لک و کرد هرگز دارای سرگذشت تاریخیِ هم‌سو و مشترکی نبوده‌اند.کارنامه آنها[کردها] در بزنگاه‌های مختلف تاریخی در قبال قوم لک، کارنامه مثبتی نبوده و نیست. کردها هرگاه فرصتی یافته‌اند به پیکر مجروح لک‌ ضربه زده‌اند. این فاجعه لکستانِ سلماس نیز مشتی از نمونه خراوار از تقابل لک و کرد در ادوار مختلف تاریخی‌ست که با نقش‌آفرینی و حمایت امپراطوری عثمانی موجب نسل‌کشی و کشتاری در ابعاد وسیع از لک‌هایِ ایالت اذربایجانِ دوره‌ی قاجار شده است.

ــــــــ
جَستارهای در پیوند:
https://t.me/Lakestan_Power/738
https://t.me/Lakestan_Power/742?single
https://t.me/Lakestan_Power/1275?single
https://t.me/Lakestan_Power/1270
https://t.me/Lakestan_Power/1272?single
https://t.me/Lakestan_Power/1286?single
https://t.me/Lakestan_Power/1288?single
https://t.me/Lakestan_Power/1292?single
https://t.me/Lakestan_Power/1297?single
ــــــــــ
🟩 @Lakestan_Power 🟥

اشاره به تبار لکی خاندان زند و تعریف و تمجید فتحعلی شاه قاجار از لطفعلی خان زند در نسک :
A GENERAL SKETCH
OF THE
HISTORY OF PERSIA.
BY
CLEMENTS R. MARKHAM C.B. F.R.S.

فتحعلی شاه قاجار در وصف لطفعلی خان #زند می‌گوید:
"He was a true and noble lion"
«او[=لطفعلی خان زند] یک‌ شیر واقعی و نجیب بود.»

برگردان:
خسرو، پسر لطفعلی خان با وجود اینکه به طرز وحشیانه‌ای نفله(اخته) شده بود، این اجازه را یافت که بتواند در دربار قاتل پدرش زندگی کند. زمانیکه سرهارفورد جونز در سال ۱۸۱۰ در کمپ سلطنتی بود،فتحعلی،شاه‌ حاکم به او اجازه داد با آن جوان نگون‌بخت مصاحبه داشته باشد.آنها درباره اوقات خوشی که در شیراز داشتند صحبت کردند که اکنون برای همیشه به پایان رسیده است. شاهزاده جوان در زمان خداحافظی اعلام کرد که: «خدا را سپاسگزارم که در زندگی دو چیز را دیده ام. یکی اینکه دیدم حاج ابراهیم رذل بینایی را از دست داد و دیگری اینکه با شما گفتگو کردم.»همان موقع فتحعلی شاه گفت که اگر او به جای عمویش آقا محمد، لطف علی خان را اسیر میکرد، هرگز به این ظلم و خواری تن نمی داد و گفت:«لطف علی خان یک شیر واقعی و نجیب بود.»


🟩 @Lakestan_Power 🟥

اشاره به حضور لک‌ها در شهر قم در نَسْک راهنمای جغرافیای تاریخی قم نوشته حسین مدرسی طباطبائی - رویه ۹۱ و ۱۰۲

«..مدرسه مشهور به لک‌ها...
قریه حاجی آباد لک‌ها: از قنوات قدیم است، در این دولت دائر شده، از قنوات مرغوب می‌باشد ، همه نوع محصول خوب دارد مالیات آن تیول است. در یک فرسخی شهر واقع است، قلعه و سکنه دارد و رعیت آن طایفه لک‌سعدوند است.»

پ.ن: سعدوند یکی از طوایف قدیمی لک پیرامون هرسین بودند در منطقه‌ای به نام سعدوند (سای‌ون) و دسه‌نان. روی سنگ قبورشان مربوطه به دوره افشار در هرسین عبارت خوانین سعدوند حک شده است. بخشی از آن‌ها همراه با کریم‌خان عازم شیراز شدند و پس از انقراض زندیه به‌دستور آغامحمدخان به همراه طوایف دیگر لک به پیرامون قم کوچانده شدند و امروزه در پرآوه یا حاجی‌آباد لک‌ها (قنوات و نواران) زندگی می‌کنند.
در هرسین سعدوند یا سای‌ون به‌عنوان تیره‌ای از طایفه‌ مراد ایل کاکاوند قلمداد می‌شود. اما در اصل خود طایفه‌ای جدا بوده‌اند.(دکتر داود داودی)


🟩 @Lakestan_Power 🟥

درود بر خدابخشی و مردم فهیم الیگودرز 👌
و نفرین بر نمایندگان و مسئولان نالایق و
بی‌بخار لک
🟩 @Lakestan_Power 🟥

سروده ملک الشعرا بهار در وصف شهریار زند:

اندرین فترت برآمد رایت سالار زند
مملکت را کرد مستخلص پس از پیکار چند
بود سلطانی کریم و شهریاری هوشمند
دوحهٔ نیکی نشاند و ریشهٔ زشتی بکند
پایگاه ملک را بنهاد بر چرخ بلند
خسروان را شاید از رفتار او گیرند پند
بس کەبد راد و فروتن‌،شەنخواندی خویش را
خود وکیل زیردستان نام راندی خویش را
کشور اندر عهد او آسایش و آرام یافت
زیردستان را به نیکی کام داد و کام یافت
الغرض با زیردستان گشت چندان سازگار
کان نتاند مهربان مادر به طفل شیرخوار
شب شدی بر بام و افکندی نظر بر هر کنار
گر نشان عیش جستی شکر کردی بیشمار
ور نشان بانگ و رامش کم شنیدی شهریار
ناسزا گفتی بسی بر پاسبانان دیار

🟩 @Lakestan_Power 🟥