#Fakt
Pegasus kiritilishi uchun WhatsApp orqali oddiy ovozli qo‘ng‘iroq qilishning o‘zi kifoya, hatto foydalanuvchi javob bermasa ham

© Nurmuhammad Nursaidov

O‘tgan yili bir universitetning kamerasiga 5 soniyada kirib, bu haqda universitet xodimlariga xabar bergan edik. Hozir bu xatolikni to‘g‘rilashgan. Yaqinda yana tekshirib ko‘rib, 7 soniyada kirishga erishdik))

@Informatika

Telegram orqali Pegasus yoki boshqa josus dasturlar qanday yuboriladi?

- Telegramda zararli .apk yoki .exe fayl yuboriladi. Foydalanuvchi uni ochsa - telefon yoki kompyuter kuzatuv ostiga olinadi.
- Havola (link) yuboriladi. Foydalanuvchi bosganda - soxta sayt ochiladi yoki zararli kod yuklanadi.
- PDF, video yoki hujjat fayli yuboriladi. Fayl ochilganda ichida yashiringan josus kod ishga tushadi.
- Telegram bot orqali komanda beriladi. Boshqaruv markazi sifatida ishlaydi - zararlangan telefon bu botga ma’lumot yuboradi.

! Telegramning o‘zi sizga virus o‘rnatmaydi. Faqat siz ochgan fayl yoki bosgan havola orqali josus dastur qurilmaga kiradi. Demak, mas'uliyat 100 foiz foydalanuvchining o‘ziga yuklanadi. WhatsApp esa telefoningizda o‘rnatilgan bo‘lsa, u 100 foiz o‘zi xohlagan ishni bajarish imkoniga ega bo‘ladi.

O‘zini qanday himoya qilish kerak?

-Noma’lum odamdan kelgan .apk, .exe, .pdf fayllarni ochmang.
-Telegramda avtomatik yuklab olishni o‘chirib qo‘ying.
-Noma’lum havolalarga bosmang.
-Hech qachon QR kodni skaner qilmang, agar kim yuborganini bilmangiz.
-Telefonni kompyuterga ulanganda ehtiyot bo‘ling.

© Nurmuhammad Nursaidov

Facebook asosiy ilovasini hoziroq o‘chirib tashlang!

Facebook’ning Android va iOS ilovasi sizni deyarli Pegasus darajasida yashirin kuzatadi. Ilova fon rejimida doimiy ishlaydi, joylashuvingizni (GPS va Wi-Fi orqali) aniqlaydi, mikrofon va kamerani eshitib turadi, kontaktlaringizga, boshqa ilovalardagi harakatlaringizga kiradi. U hatto siz boshqa saytga kirganingizda, nima izlaganingizni, nima ko‘rganingizni, qaysi tugmani bosganingizni ham yozib boradi. Battery, RAM, CPU kabi telefon resurslarini ham yeb boradi. Siz hech narsa qilmasangiz ham, u siz haqingizda hamma narsani bilib boradi: yozmagan postlaringiz, ochmagan ilovalaringiz va hatto sukutda qolgan harakatingizgacha.

Facebook ilovasidan foydalanish o‘rniga brauzer orqali kirish va ishonchli VPN ishlatish ancha xavfsiz, brauzerda bu ruxsatlar cheklangan. Agar siz brauzer orqali kirib, ishonchli VPNdan foydalansangiz, sizning haqiqiy joylashuvingiz, IP manzilingiz va kuzatuv cookie’laringiz yashirinadi. Shuning uchun Facebookga kirishda eng xavfsiz yo‘l - ilovani o‘chirish, faqat brauzer orqali kirish va VPN ishlatishdir. Bu orqali siz algoritmlarning sizni kuzatishini keskin kamaytirasiz va o‘zingizni nazorat ostiga qaytarasiz.

© Nurmuhammad Nursaidov

Google dasturchilari "Pi" sonini internetga sig‘dira olmagan

Google cloudda 31.4 trillion xona aniqlikdagi π sonini hisoblash uchun 121 kun kerak bo‘ldi. Agar buni PDF qilib saqlamoqchi bo‘lsangiz, 316 TB joy kerak bo‘ladi (butun internet hajmi ~1 zettabyte). Manba

© Nurmuhammad Nursaidov

Saodat 11 yoshda. Yosh dizayner

U Axborot texnologiyalarining Kompyuter grafikasi va dizayn yo'nalishi bo'yicha 100 dan ortiq loyihalar muallifi hisoblanadi.

Asosiysi ro'mol ta'sir qilmagan.

IMEI raqamini 100 foiz holatda yashira oladigan, telefoningizni UZIMEI’da ro‘yxatdan o‘tkazish ham shart bo'lmaydigan tizimning konsepsiyasi, asosiy algoritmlari, kutubxonalari va sun'iy intellekt ssenariylarini barcha sun'iy ong tizimlariga berganimda, nafaqat “tomi ketdi”, balki bu daraja koinotdan chiqib ketganini tasdiqladi...

@Nursaidovuz

Билимсиз ва қобилиятсиз одам мансаб курсисига қаттиқроқ ёпишар экан. У бу йўлда ҳар қандай разолатга қўл уради. Сабаби, курсиси бўлмаса, у ҳечким эмаслигини яхши англайди. Сиёсатдонлар бундайлардан кўп фойдаланишади. Чунки мансаб илинжида улар ўта садоқатли бўлишади.

Ўқимишли ва фаросатли одам кўп имтиёзлардан осонгина воз кечади. Чунки у бошқа ерда йўлини осонгина топа олади. Бундайлар билан ишлаш раҳбарият учун шу сабабли қийин ва хатарлидир.

Хуллас, амалдорларнинг савиясизлиги ва маддоҳ-лаганбардорларнинг кўплигидан ажабланманг!

Мубашшир АҲМАД

2030-yilgacha qishloq xo‘jaligida eng dolzarb kasblar:

1. AgroTexnolog (AgriTech Specialist)
Yangi texnika va texnologiyalar orqali hosildorlikni oshiradi (dronlar, sensorlar, IoT bilan ishlaydi).

2. Agrodata tahlilchisi (Agricultural Data Analyst)
Ekinlar, suv, iqlim va yer ma’lumotlarini tahlil qilib, qarorlar qabul qilishda yordam beradi.

3. Vertikal dehqon (Vertical Farm Manager)
Shaharlarda yopiq binolarda sun’iy yoritish orqali ekin yetishtiradi (AI + gidroponika).

4. Agrobototexnika muhandisi (Agricultural Robotics Engineer)
Yer haydash, urug‘ sepish va o‘rim-yig‘imni avtomatlashtiruvchi robotlar bilan ishlaydi.

5. Smart Fermer (Smart Farmer / Precision Agriculture Expert)
GPS, dron, va sun’iy intellekt yordamida dalani boshqaradi va resurslarni tejaydi.

Qishloq xo‘jaligi endi faqat belkurak emas. 2030-yilda bu soha eng zamonaviy texnologiyalar bilan bog‘liq bo‘ladi. Kim dron uchirsa, yer haroratini tahlil qilsa, suvni nazorat qilsa, u eng kerakli mutaxassisga aylanadi. Bu - yangi avlod fermerlari davri.

© Nurmuhammad Nursaidov

2030-yilgacha o'sib boruvchi IT sohasidagi eng muhim 10 ta kasb

1. Sun’iy intellekt muhandisi (AI/ML Engineer)
AI modellarni ishlab chiqadi, o‘qitadi, tahlil qiladi (ChatGPT, TensorFlow, PyTorch bilan ishlaydi).

2. Kiberxavfsizlik mutaxassisi (Cybersecurity Specialist)
Tizimlar, tarmoqlar, serverlar va foydalanuvchilarni xakerlardan himoya qiladi (SIEM, EDR, Firewall, Red/Blue Team).

3. Ma’lumotlar muhandisi (Data Engineer)
Katta ma’lumotlarni (Big Data) to‘playdi, saqlaydi, tozalaydi va boshqa tizimlarga tayyorlaydi (SQL, Spark, Hadoop, ETL).

4. Dasturiy ta’minot ishlab chiquvchi (Software Developer)
Mobil, web yoki desktop ilovalarni yaratadi (Python, JavaScript, Java, C#, Flutter, React).

5. Cloud tizimlar injeneri (Cloud Engineer)
AWS, Azure, Google Cloud kabi bulutli tizimlarda server, xavfsizlik va xizmatlarni boshqaradi.

6. Blokcheyn mutaxassisi (Blockchain Developer)
Kriptovalyuta, smart-kontraktlar va Web3 texnologiyalarini ishlab chiqadi (Solidity, Rust, Ethereum, Hyperledger).

7. UI/UX dizayneri (User Interface / User Experience Designer)
Foydalanuvchi uchun qulay va chiroyli interfeys yaratadi (Figma, Adobe XD, UX testing).

8. IT loyiha menejeri (IT Project Manager)
Texnik jamoani boshqaradi, vazifalarni taqsimlaydi va natijalarni nazorat qiladi (Agile, Scrum, Jira).

9. Tarmoq muhandisi (Network Engineer)
Internet va ichki tarmoqlar ishlashini ta’minlaydi (CCNA, Mikrotik, Cisco, VLAN, Routing, VPN).

10. Sun’iy intellekt etikasi bo‘yicha mutaxassis (AI Ethics & Policy Specialist)
AI tizimlarini inson huquqlari, adolat, xavfsizlik asosida nazorat qiladi. Bu yangi va juda muhim yo‘nalish.

IT endi faqat "kod yozish" emas. 2030-yilgacha AI bilan ishlaydigan, xavfsizlikni biladigan, bilimini kengaytiradigan, katta ma’lumotni boshqaradigan, inson uchun interfeys yarata oladigan yoshlar doimo kerak bo‘ladi.

© Nurmuhammad Nursaidov

"Lavozim emas, e’tiqod muhim" dedi va ishdan ketdi...

@NursaidovAI

O‘tgan yili .... universitetiga ishga kirish jarayonida dekan bilan bo‘lgan suhbatdan parcha

@NursaidovAI

Juda murakkab texnik amaliyotlardan so'ng, Googlening Gemini AI tizimi ham Ustoz dedi, yengilganini tan oldi va sabablarini to'liq ko'rsatib berdi.

@Nursaidovuz

2030-yilgacha o'sib boradigan Muhandislik sohasidagi eng muhim 10 ta kasb

1. Robototexnika muhandisi (Robotics Engineer)
Zavod, tibbiyot, qishloq xo‘jaligi va harbiy sohalar uchun robotlar yaratadi.

2. Mechatronika muhandisi (Mechatronics Engineer)
Mexanik, elektron va dasturlashni birlashtirib avtomatlashtirilgan tizimlar yasaydi (masalan, dron, CNC).

3. Elektroenergetika injiniri (Electrical Power Engineer)
Elektr stansiyalar, tarmoqlar, quyosh paneli va akkumulyator tizimlarini loyihalaydi va nazorat qiladi.

4. AI bilan ishlovchi sanoat muhandisi (Smart Manufacturing Engineer)
AI va IoT yordamida zavodlarni avtomatlashtiradi, xarajatni kamaytiradi.

5. Energiya tizimlari muhandisi (Renewable Energy Engineer)
Quyosh, shamol, biogaz kabi qayta tiklanuvchi energiya manbalarini ishlab chiqadi.

6. Biotibbiyot muhandisi (Biomedical Engineer)
Sun’iy a’zolar, tibbiy qurilmalar, datchiklar ishlab chiqadi (protez, yurak monitori va h.k).

7. Aero-kosmik muhandisi (Aerospace Engineer)
Dron, raketa, sun’iy yo‘ldosh, samolyot texnologiyalarini loyihalaydi.

8. Avtomobil texnologiyalari injiniri (Automotive Engineer)
Elektromobil, avtonom mashinalar, gibrid tizimlarni ishlab chiqadi (Tesla, BYD kabi texnologiyalar).

9. Qurilish va inshootlar muhandisi (Civil/Structural Engineer)
Ko‘prik, yo‘l, bino, metro kabi infratuzilmani zamonaviy texnologiyalar asosida loyihalaydi.

10. Materiallar fanlari muhandisi (Materials Engineer)
Yangi materiallar: nano, yengil, issiqlikka chidamli va ekologik toza materiallar ustida ishlaydi.

Muhandislikda kim robot yasasa, quyosh energiyasidan tok olishni bilsa, elektromobil tuzishni bilsa, AI bilan ishlasa - o‘sha inson ishsiz qolmaydi. Muhandislik endi matritsa chizish emas, kod, sensor, energiya, xavfsizlik, avtomat demakdir.

© Nurmuhammad Nursaidov