#paskal
2 - dars

Paskal tilida ma'lumotlarning elementlari bo'lib o'zgaruvchilar, o'zgarmaslar, izohlar xizmat qiladi.

O'zgaruvchilar deb - hisoblash jarayonida qiymatini o'zgartiradigan kattaliklarga aytiladi.

O'zgarmaslar (const) deb - hisoblash jarayonida qiymatini o'zgartirmaydigan kattaliklarga aytiladi.

Izohlar - programmaning ma'lum qismini tavfsiflash uchun ishlatiladi va bu qatorda hech qanday amal bajarilmaydi, ya'ni programmaning biror qismini yaxshiroq tushuntirish uchun xizmat qiladi. Izoh { } simvollari orasida beriladi. { Bu yerga izoh yoziladi. }

👨‍💻 @informatika

Paskalda yig'indini hisoblovchi dastur kodi

👨‍💻 @informatika

Paskalda yig'indini hisoblovchi dastur kodi natijasi

👨‍💻 @informatika

#paskaldastur

Android qurilmangiz uchun Paskal N-IDE dasturi.
Formati: .apk
Hajmi: 6.4 Mb
Versiya: 2017

Barcha kodlarni qo'llab quvvatlaydi.

👨‍💻 @informatika

#paskal
3-dars

Operator - tilning yakunlangan jumlasi hisoblanadi va ma'lumotlar taxlilining tugallangan bosqichini ifodalaydi. Operatorlar nuqtali vergul ";" operatorning tugallanganini bildiradi. TP (Turbo Packal)da operatorlar programmada keltirilgan ketma-ketlikda bajariladi.

Programma sarlavhasi - Program xizmatchi so'zi bilan boshlanib undan so'ng programma nomi (identifikator) keltiriladi. Programma sarlavhasi programmaning boshqa satrlari kabi nuqtali vergul bilan tugatiladi. Programma sarlavhasini yozmasdan tashlab ketish ham mumkin.

👨‍💻 @informatika

#informatika
Informatika fanining bosh maqsadi.

O'quvchilarga qo‘yilgan masalani yechuvchi kompyuter programmasini tuzishga o‘rgatishdir. Bu maqsadda programmalash tillari haqida umumiy tushunchalar berish va bu tillardan foydalanishga o‘rgatish hamda ixtisoslik fanlarini o‘rganishga tayyorlashdan iborat.

👨‍💻 @informatika

#paskalmisol
1-misol

Program misol1;
Begin
Write('Salom dunyo!');
Readln;
End.
__________________

Natija: Salom dunyo!

👨‍💻 @informatika

#paskal

Pascal dasturlash tili haqida

Pascal dasturlash tili yuqori darajali obyektga yo'naltirilgan dasturlash tili. Pascal dasturlash tili 1970-yilning boshida Niklaus Wirth tomonidan yaratilgan. Pascal dasturlash tili, dasturlashni tizimli, strukturaviy va protseduraviy o'rgatish uchun ishlab chiqilgan. Lekin Pascal dasturlash tilidan foydalanib ham yuqori darajali mukammal dasturlarni tuzish mumkin.

Pascal dasturlash tilining asosi Algol tilidir. Pascal dasturlash tili juda ko'plab ma'lumotlar toifasiga ega til va dasturlarni strukturaviy dasturlashga juda qulay. Hozirgi Pascal kodlarini o'qisangiz xuddi ingliz tilida matn o'qiyotgandek bo'lasiz.

👨‍💻 @informatika

#Bilasizmi

Paskal dasturlash tili orqali quyidagi yirik dasturlar ishlab chiqilgan!

1⃣ Skype
2⃣ Total Commander
3⃣ TeX
4⃣ Macromedia Captivate
5⃣ Apple Lisa
6⃣ va boshqa 100 lab dasturlar va o'yinlar...

👨‍💻 @informatika

#paskal

Pascal dasturlash tili ko'plab mamlakatlarda hozirda ham qo'llanilayotganining sabablari :

*O'rganish juda oson;

*Strukturalashgan dasturlash tili;

*Mustahkam, ishonchli dasturlar tuzish imkoni mavjudligi;

*Juda ko'plab OTlarda kompilyatsiya qilishni imkoni borligi;

* va boshqalar...

👨‍💻 @informatika

#paskal

Pascal dasturlash tilining eng zo'r imkoniyatlari :

* Pascal kuchli tillardan biri;

* Xatoliklarni juda aniqlikda tekshirilishi;

* Juda ko'plab ma'lumotlar turlari borligi (massivlar, yozuvlar, fayllar va setlar);

* Turli xil yo'nalishlarda dasturlash imkoniyati borligi;

* Strukturaviy, funksiyaviy va protseduraviy dasturlash juda qulayligi;

* OYD (OOP) ni qo'llay olganligi.

👨‍💻 @informatika

#paskal
4 - dars

Identifikator - programist tomonidan programma elementlari (protsedura, funksiya, o'zgaruvchilar, o'zgarmaslar....) uchun ixtiyoriy tanlangan nom. Identifikator tanlanganda quyidgilarga ahamiyat berish kerak:

- Identifikator lotin harflaridan yoki "_" belgisidan boshlanishi shart;

- ikkinchi simvoldan boshlab belgi, raqamlardan foydalanish mumkin;

- Turbo Paskalda katta kichik harflar farqlanilmaydi; (KATTA=katta, KaTTa=kAttA);

- Identifikatorda probeldan foydalanib bo'lmaydi.

- Xizmatchi so'zlardan (PROGRAM, BEGIN, END, FOR, AND kabi) identifikator sifatida foydalanib bo'lmaydi;

- Identifikator uzunligi 63 simvoldan oshmasligi kerak.

👨‍💻 @informatika

#paskal
5 - dars

Programma tanasi - begin xizmatchi so'zi bilan boshlanib end xizmatchi so'zi bilan yakunlanadi.

Programma tugaganligini bildirish uchun nuqta qo'yiladi.

Paskal dasturining umumiy strukturasi quyidagicha:

Program <programma sarlavhasi>;

Uses - <modullar>;

Label - <metkalar ro'yhati>

Const - <o'zgarmaslar va ularning qiymatlari>

Type - <ma'lumotlarning yangi nostandart toifalarini aniqlash>

Var - <o'zgaruvchilarni, protsedura va funksiyalarni e'lon qilish>

Begin
<Dastur tanasi>;
End.

👨‍💻 @informatika

#paskal
6 - dars

O'zgaruvchilarni e'lon qilish bo'limida - programmada ishlatilgan barcha o'zgaruvchilar nomlariga mos ravishda qaysi toifaga tegishli ekanligini e'lon qilish kerak. Ma'lumotlarni e'lon qilish VAR xizmatchi so'zi bilan boshlanadi.

Var
<identifikator 1>:<toifasi>
<identifikator 1>:<toifasi>

Haqiqiy sonlar REAL xizmatchi so'zi bilan e'lon qilinadi. Butun sonlar Integer xizmatchi so'zi bilan e'lon qilinadi.

Misol:
Var A: integer;
B: real;
Bu misolda ikkita o'zgaruvchi e'lon qilinadi. "A" o'zgaruvchisi butun qiymat qabul qiladi. "B" o'zgaruvchisi haqiqiy qiymat qabul qiladi. Butun qiymat qabul qiluvchi o'zgaruvchini e'lon qilish orqali mashina xotirasida ixtiyoriy butun sonni saqlovchi yacheyka ajratiladi. Bu yacheykaga muojaat qilish, e'lon qilish bo'limida keltirilgan nom orqali bo'ladi.

👨‍💻 @informatika

#paskal
7-dars

O'zlashtirish operatori

O'zgaruvchilarga biror qiymatni berish uchun o'zlashtirish (":=") operatoridan foydalaniladi.

Misol: A:=2018;

Bu operator bajarilishi natijasida "A" o'zgaruvchisi 2018 qiymatini qabul qiladi. Ya'ni 2018 soni "A" o'zgaruvchisi uchun ajratilgan xotira yacheykasiga yoziladi.

👨‍💻 @informatika

#paskalmisol

Algebrik ifodalarni Paskal tilida yozilishi.

a) ax+b

Javob: a*x+b

b) xyz–23

Javob: x*y*z–23

d) ax2+bx+c

Javob: a*x*x+b*x+c yoki a*sqr(x) +b*x+c

e) 8(a+b2c)

Javob:

8*(a+b*b*c)

yoki

8*(a+sqr(b)*c)

ab darajani exp(b*Ln(a))  ko'rinishda yozishda ehtiyot bo’lish lozim. Chunki, har doim ham a>0 shart bajarilmasligi mumkin. Bu esa Paskal dasturlash tilida xatolikka olib keladi.

👨‍💻 @informatika

PASKAL TILIDA
PROGRAMMALASH BO'YICHA
MASALALAR TO'PL AMI
.pdf formatda

👨‍💻 @informatika

Paskal dasturlash tilini to'liq o'rgatuvchi o'zbek tilidagi Kompyuter dasturi.

👨‍💻 @informatika

Yana bir sovg'a!
Ingliz tilidan Test dasturi - dasturni ishga tushirganda 30 ta savol beriladi. Testni ishlab bo'lib dasturni qayta ishga tushirsangiz testlar yangilanadi.

👉 @dasturimuz

Android tizimlarida JAVA dasturlash tilini o’rgatuvchi dastur…
http://dasturim.uz/ozbekcha-android-dasturlari/tez-kunda-android-tizimlari-java-dasturlash-tilini-orgatuvchi-dastur/

👨‍💻 @informatika

Java dasturlash tilini o'rgatuvchi dasturni AndroidBozor dan bepul yuklab oling. Dasturimizni baholashni unutmang!
http://www.androidbozor.uz/ru/app/detail/com.goyal.dasturrrrrrrr

👨‍💻 @informatika