Insho
Navoiy g’azal mulkining sultoni.
Reja
1
2 Kirish.
Navoiy va bulbul
2
3 Asosiy qisim:
a) Navoiy g’azallari shaydosiman.
b) Navoiyning buyukligidagi oddiylik xulosa
Ogohiy, kim topgo’y erdi
so’zi nazmingdin navo,
Bahra gar yo’qdir
Navoiyning merosidan sango
…U bog;da dtirib, yoqimli, jarangdor ovozi bilan o’zi bitgan g’azalni o’qiy boshladi. Uning shunday go’zal ovozi bor edi-ki, bundan sarmast bo’lgan borlik ham unga quloq tutgandek edi, goyo… Chandorda onish qiloyotgan bulbul ham uning ovoziga maliyo bo’lib, onishdan toxtadi va sorti: “Ey yoqimli ovoz so ibi! Sening shunday go’zal ovozing bor ekan, aytiki sen o’zingga ta allus tanladingmi?”
“Yo’q”-deb lavob beribdi u. Unday bo’lsa sen o’zingga “navo” ta’allusini tanla,-debdi bulbul. U uzoq o’ylabdi va o’ziga Navoiy deb ta’allusini tanlabdi. Ha, bu ulug’zot- o’zbek adabiy lilining asoschisi, buyuk so’z san’atkori Mavlono Nizomiddin Mir Alisher Navoiy hazratlari edi.
Navoiy deganda eng avvalo ko’z ongimizda yorqin bir simo gavdalanadi. Biz uni o’z ko’zimiz bilan ko’rmagan bo’lsakda, u haqida juda ko’p o’qiymiz, izlanamiz
Xalqimizda Navoiynibilmagan, u haqida eshitmagan,
uning go’zallaridan yod olmagan kishining o’zi bo’lmasa kerak. Chunki Navoiyni bilmaslik, o’z lilini hurmat qilmaslik bilan boro-bardir. Tilimizda go’zal asarlar yaratgan buyuk adibimiz necha-nacha zamomlardan biri ulug’lanib kelingan. Uning Far odu shirinlari, layliyu Majnunlari bugun ham bar, hayotdirlardir.
Uning yaratgan asarlari, mumtoz g’azal, ruboiy, qit’a, tuyuqari har bir kshining ma’naviy oziqasini oshirishga xizmat qiladi. Chunki Navoiyning asarlararida g’ayriaddiylik, insonlarga xos mehr-oqibat, sevgi-muhabbat tuyg’ulari tarannum etilgan.
Men har gal Navoiy g’azallaridan yod olganimda ularning mag’zini chaqishga qilaman. Chunki har bir g’azalda o’zgacha bir dam yashiringan.
Qoshi yosinmu deyin, ko’zi qarosinmu deyin?
Ko’ngluma har biring dardu balosinmu deyin?
Ko’zi qahrinmu deyin, kep-rigi zahrinmu?
Bu qudurat oza ruxsori safosin deyin?..
Navoiy yoshligidan boshlab o’ta zrhnli, ziyrak, aqli bola bo’lgan. U yetti yoshida boshab g’zallar yoza boshlagan.
Orazin yopqoch ko’zimdir sochilur har lahza yosh,
Bo’ylakim, paydo bo’lur yulduz, ni-har bolg’och
quyosh…
O’zing on ikki ming she’rini shu birgina baytga almashmoqchi bo’lgan Lutfiy ham unga ko’ngil qoladi va uning buyuk kelajagiga ishonadi. Jomiy hazratlari ham Naoiyning asarlariga tan berib: “yahshiyamki Navoiyning asarlari turk tilida, agar ular fors tilida bo’lganda, bizning asarlarni hech kim o’qimagan bo’lar edi”,- deb aytib o’tgan rkanlar.
Buyuk zotlarning Navoiyga tan berishga ham uning asarlari qanchalik bebaho ekanligi yorqin isbotidir. Kecha oqshom o’tirib, Navoiydan yod oldim:
Kichkina ma’lum emas hali parishonim meni,
Osmonni pord qildi tiyri afg’onim meni
Men nechuk shod etmayin bu hosta ko’nglumni bukun,
Keldi holimni so’rab jona-jonim meni
G’azalni bot-bot o’qib ekanman, unda Navoiyning ichki his-tuyg’ulari, dardlari borligini payqadim.
Biz Alisher Navoiy nomini ulug’lab, ko’klarga ko’taramiz. Ular buyuk zot bo’lsa ham, aslida juda kamlarin, oqko’ngil, xalqparvar, oily-janob inson bo’lganlar. Hash, Navoiyning buyuklidagi anao’sha oddeylik nimada? Navoiy hamisha xalq orasida yashagan. Navoiyni mansab, shon-shuhrat emas, balki il-yurt uchun xizmat qilish qiziqtirar edi.
U umri davomida xilqning qilish dardi bilan yashad, Navoiy o’z tasavvurida oddiygina bir inson edi. Lekin uning qalb quashi hamisha parlab turar edi.
Navoiy ham fars ham tojik tillarida ijod etgan. uniong yaratgan boy merosi o’zbek xazinasining duru-javohirlanadir. Ha, biz bejiz! Lekin shoir og’r kasallik tufayli 1501-yilning 3-yanvarida vafot etdi.
Bu esa Navoiyning zamondoshlari uchun og’ir bu musubatga aylandi.
O’limidan har bir uyga tushdi matam.
Mamlakatning har burchidan chiqdi fiqon.
Temir yurak, tosh yurakli kishilar ham
Bu dahshati musibatdan yutdilar qon.
Navoiy g’azal mulkining sultoni.
Reja
1
2 Kirish.
Navoiy va bulbul
2
3 Asosiy qisim:
a) Navoiy g’azallari shaydosiman.
b) Navoiyning buyukligidagi oddiylik xulosa
Ogohiy, kim topgo’y erdi
so’zi nazmingdin navo,
Bahra gar yo’qdir
Navoiyning merosidan sango
…U bog;da dtirib, yoqimli, jarangdor ovozi bilan o’zi bitgan g’azalni o’qiy boshladi. Uning shunday go’zal ovozi bor edi-ki, bundan sarmast bo’lgan borlik ham unga quloq tutgandek edi, goyo… Chandorda onish qiloyotgan bulbul ham uning ovoziga maliyo bo’lib, onishdan toxtadi va sorti: “Ey yoqimli ovoz so ibi! Sening shunday go’zal ovozing bor ekan, aytiki sen o’zingga ta allus tanladingmi?”
“Yo’q”-deb lavob beribdi u. Unday bo’lsa sen o’zingga “navo” ta’allusini tanla,-debdi bulbul. U uzoq o’ylabdi va o’ziga Navoiy deb ta’allusini tanlabdi. Ha, bu ulug’zot- o’zbek adabiy lilining asoschisi, buyuk so’z san’atkori Mavlono Nizomiddin Mir Alisher Navoiy hazratlari edi.
Navoiy deganda eng avvalo ko’z ongimizda yorqin bir simo gavdalanadi. Biz uni o’z ko’zimiz bilan ko’rmagan bo’lsakda, u haqida juda ko’p o’qiymiz, izlanamiz
Xalqimizda Navoiynibilmagan, u haqida eshitmagan,
uning go’zallaridan yod olmagan kishining o’zi bo’lmasa kerak. Chunki Navoiyni bilmaslik, o’z lilini hurmat qilmaslik bilan boro-bardir. Tilimizda go’zal asarlar yaratgan buyuk adibimiz necha-nacha zamomlardan biri ulug’lanib kelingan. Uning Far odu shirinlari, layliyu Majnunlari bugun ham bar, hayotdirlardir.
Uning yaratgan asarlari, mumtoz g’azal, ruboiy, qit’a, tuyuqari har bir kshining ma’naviy oziqasini oshirishga xizmat qiladi. Chunki Navoiyning asarlararida g’ayriaddiylik, insonlarga xos mehr-oqibat, sevgi-muhabbat tuyg’ulari tarannum etilgan.
Men har gal Navoiy g’azallaridan yod olganimda ularning mag’zini chaqishga qilaman. Chunki har bir g’azalda o’zgacha bir dam yashiringan.
Qoshi yosinmu deyin, ko’zi qarosinmu deyin?
Ko’ngluma har biring dardu balosinmu deyin?
Ko’zi qahrinmu deyin, kep-rigi zahrinmu?
Bu qudurat oza ruxsori safosin deyin?..
Navoiy yoshligidan boshlab o’ta zrhnli, ziyrak, aqli bola bo’lgan. U yetti yoshida boshab g’zallar yoza boshlagan.
Orazin yopqoch ko’zimdir sochilur har lahza yosh,
Bo’ylakim, paydo bo’lur yulduz, ni-har bolg’och
quyosh…
O’zing on ikki ming she’rini shu birgina baytga almashmoqchi bo’lgan Lutfiy ham unga ko’ngil qoladi va uning buyuk kelajagiga ishonadi. Jomiy hazratlari ham Naoiyning asarlariga tan berib: “yahshiyamki Navoiyning asarlari turk tilida, agar ular fors tilida bo’lganda, bizning asarlarni hech kim o’qimagan bo’lar edi”,- deb aytib o’tgan rkanlar.
Buyuk zotlarning Navoiyga tan berishga ham uning asarlari qanchalik bebaho ekanligi yorqin isbotidir. Kecha oqshom o’tirib, Navoiydan yod oldim:
Kichkina ma’lum emas hali parishonim meni,
Osmonni pord qildi tiyri afg’onim meni
Men nechuk shod etmayin bu hosta ko’nglumni bukun,
Keldi holimni so’rab jona-jonim meni
G’azalni bot-bot o’qib ekanman, unda Navoiyning ichki his-tuyg’ulari, dardlari borligini payqadim.
Biz Alisher Navoiy nomini ulug’lab, ko’klarga ko’taramiz. Ular buyuk zot bo’lsa ham, aslida juda kamlarin, oqko’ngil, xalqparvar, oily-janob inson bo’lganlar. Hash, Navoiyning buyuklidagi anao’sha oddeylik nimada? Navoiy hamisha xalq orasida yashagan. Navoiyni mansab, shon-shuhrat emas, balki il-yurt uchun xizmat qilish qiziqtirar edi.
U umri davomida xilqning qilish dardi bilan yashad, Navoiy o’z tasavvurida oddiygina bir inson edi. Lekin uning qalb quashi hamisha parlab turar edi.
Navoiy ham fars ham tojik tillarida ijod etgan. uniong yaratgan boy merosi o’zbek xazinasining duru-javohirlanadir. Ha, biz bejiz! Lekin shoir og’r kasallik tufayli 1501-yilning 3-yanvarida vafot etdi.
Bu esa Navoiyning zamondoshlari uchun og’ir bu musubatga aylandi.
O’limidan har bir uyga tushdi matam.
Mamlakatning har burchidan chiqdi fiqon.
Temir yurak, tosh yurakli kishilar ham
Bu dahshati musibatdan yutdilar qon.
Hayot bu shunday narsaki, unda yaxshi inson ham, yomon inson ham dunyoga keladiva ikkalasi ham bu dunyoni tark eadi. Faqat yaxshi insondanyaxshi qoladi.
O’tgan vaqtni origa qaytarib bo’lmaydi, demak har bir kunimiz tarixdir. Biz tarihda o’zimizda qanday nom qoldi rmoqdamiz?!
Navoiyning yaratgan asarlari har birimizni to’gri yilga chorlashda ibrat maltabi bo’lsa ajab emas. Navoiyning xotirasi esa har kuni, har daqiqa yuragimizda tarix bo’lib yoshaydi, yashayveradi.
Insho☝☝☝
@Iramond
O’tgan vaqtni origa qaytarib bo’lmaydi, demak har bir kunimiz tarixdir. Biz tarihda o’zimizda qanday nom qoldi rmoqdamiz?!
Navoiyning yaratgan asarlari har birimizni to’gri yilga chorlashda ibrat maltabi bo’lsa ajab emas. Navoiyning xotirasi esa har kuni, har daqiqa yuragimizda tarix bo’lib yoshaydi, yashayveradi.
Insho☝☝☝
@Iramond
BADIIY USLUBDA BAHORNING TAVSIFI
Bahor - bu yilning ajoyib vaqti! Tabiat uyg'onadi va energiya, hayot bilan to'ldiriladi. Yorqin quyosh kundan-kunga iliqlashadi, shu sababli qor eriydi va uylar va daraxtlarning tomlaridagi muzlarga aylanadi. Katta ko'lmaklar bolalar yurishni yaxshi ko'radigan ko'rinadi. Qushlar uzoqdan uchib kelmoqdalar, ularning hamma joylari burishib ketdi. Kun uzaymoqda! Qovoqlar qurishi bilanoq, erdan o't o'sadi, keyinchalik kurtaklari daraxtlar ustida barglarga aylanadi. Hech qachon yangi yildagi birinchi yomg'irni unutmang, shunchalik quvnoq, samimiy, iliq va do'stona ko'rinadi! Va xira shabada esar, o'sha yorug'lik, bahor ?! Bahor kelishi bilan butun dunyo ranglar, tovushlar, hidlar va ilhomlarga to'ladi!
BAHOR TAVSIFI
Bahorda tabiat - bu g'ayrioddiyligi bilan hayratga soladigan maxsus dunyo. Bahorning qisqa uch oyida tabiat ulkan metamorfozalardan omon qolishga muvaffaq bo'ldi. Hech qanday boshqa fasl bahorda ro'y beradigan bunday o'zgarishlar bilan maqtana olmaydi. Avvaliga u qishki uyqudan uyg'onadi va dastlab biroz uyqusiz va noaniq ko'rinadi. Biroq, har kuni u o'z huquqlarini egallashni boshlaydi va kuchga ega bo'ladi.
Quyosh nurlari kundan-kunga qizib bormoqda, qorlar qisqarib bormoqda, u hali ham bahorni aylanib chiqishga va o'rmonda, daraxtlar ostida yashirinishga harakat qilmoqda, ammo quyosh uni u erda topadi va unga hech qanday imkoniyat qoldirmaydi.
Bahor kelishi haqida faqat yilning shu vaqtiga xos bo'lgan tovushlar haqida xabar beriladi: jo'shqin shovqinlar, qushlarning xushchaqchaq ovozi. Birinchi qor piyozchalari yaqinda tushgan qor ostida paydo bo'ldi. Va endi ular qor kabi, o'rmon soyalarini nozik gilam bilan yopadilar.
Keyin kurtaklari daraxtlar ustida o'sa boshlaydi va mayda yashil barglar paydo bo'ladi, bog'lar gullarga ko'milib, mevalarning yaxshi hosilini keltiradi. Shunday qilib, bir kuni ertalab barcha daraxtlar qanday qilib to'satdan yashil rangga aylanganini bilib oldik. Ba'zi sabablarga ko'ra, bu har doim kutilmaganda sodir bo'ladi. Kecha daraxtlar va butalardagi barglar juda oz bo'lganga o'xshaydi va bugungi kunda daraxtlar yashil barglarga to'la - yorqin va yosh.
Bahorda suv omborlaridagi suv toza, yangilanadi. Unda siz jozibali osmonni va ochiq quyoshni ko'rishingiz mumkin. Osmonda o'z yurtiga qaytayotgan ko'chib yuruvchi qushlarning faryodlari eshitilmoqda. Bahor bilan birga, iliq kunlar keladi, yangi hayot keladi.
BAHOR INSHOLARINING TAVSIFI
Mendan qaysi mavsum menga ko'proq yoqishini so'rasangiz, men javob beraman - albatta bahorda.
Kuchli sovuqlar tugadi va hamma joyda bahor nafasi sezildi. Hamma narsa yangi hayotni uyg'otadi, tazelik va yoshlik ruhini uyg'otadi. Qor hali ham orolda, quyosh esa pishmoqda va birinchi bahor elchilari paydo bo'ldi - oqimlar. Bruklar yugurib, qo'shiqlarini kuylaydilar, barchani bahor kelishi haqida xursandchilik bilan xabardor qiladilar.
Kechasi ham sovuq bo'lsa-da, bahor o'ziga xos tarzda keladi. Ertalab uyg'onganim derazadan tashqarida qushlarning ovozi balandroq eshitiladi. Kurtaklar qishda dam olgan daraxtlarga botib ketishdi.
Men bahorda tabiatni tomosha qilishni, atrofdagi narsalar qanday yangilanayotganini tomosha qilishni yaxshi ko'raman. Men dam olish kunlarini bahor o'rmonida o'tkazishni yaxshi ko'raman. Siz o'rmonda yurasiz va ruh oson va quvonchli bo'lib ketishini his qilasiz. Mana, ko'chada raqs tushayotgan raqslar - ular o'rmonda yashaydigan barchaga uyg'onish vaqti kelganligini aytishni istashadi. Snoubordlar birinchi quyosh nurlaridan daraxtlar orasida paydo bo'ldi. Ular hali ham juda mayda, mo'rt, ammo bu nozik ranglarda qancha qat'iylik bor: u qat'iyat bilan o'tgan yilgi qorning gilamchasidan o'tib ketdi. Moviy barglari, xuddi tabassum bilan, quyoshga yaqinlashadi.
Tushda siz qor qopqog'ini topasiz va ko'zingizni yumolmaysiz: go'yo er va osmon bir xil rangda - och ko'k rangda. Gullar shunchalik yumshoqki, ularni olish achinarli va hatto uyat.
Ehtimol, onalik tabiatidan ko'ra oqilona narsa yo'q, chunki qanday qilib yilning bir vaqti boshqasiga almashtirilishini va eng ko'p kutilgan
@iRamond
Bahor - bu yilning ajoyib vaqti! Tabiat uyg'onadi va energiya, hayot bilan to'ldiriladi. Yorqin quyosh kundan-kunga iliqlashadi, shu sababli qor eriydi va uylar va daraxtlarning tomlaridagi muzlarga aylanadi. Katta ko'lmaklar bolalar yurishni yaxshi ko'radigan ko'rinadi. Qushlar uzoqdan uchib kelmoqdalar, ularning hamma joylari burishib ketdi. Kun uzaymoqda! Qovoqlar qurishi bilanoq, erdan o't o'sadi, keyinchalik kurtaklari daraxtlar ustida barglarga aylanadi. Hech qachon yangi yildagi birinchi yomg'irni unutmang, shunchalik quvnoq, samimiy, iliq va do'stona ko'rinadi! Va xira shabada esar, o'sha yorug'lik, bahor ?! Bahor kelishi bilan butun dunyo ranglar, tovushlar, hidlar va ilhomlarga to'ladi!
BAHOR TAVSIFI
Bahorda tabiat - bu g'ayrioddiyligi bilan hayratga soladigan maxsus dunyo. Bahorning qisqa uch oyida tabiat ulkan metamorfozalardan omon qolishga muvaffaq bo'ldi. Hech qanday boshqa fasl bahorda ro'y beradigan bunday o'zgarishlar bilan maqtana olmaydi. Avvaliga u qishki uyqudan uyg'onadi va dastlab biroz uyqusiz va noaniq ko'rinadi. Biroq, har kuni u o'z huquqlarini egallashni boshlaydi va kuchga ega bo'ladi.
Quyosh nurlari kundan-kunga qizib bormoqda, qorlar qisqarib bormoqda, u hali ham bahorni aylanib chiqishga va o'rmonda, daraxtlar ostida yashirinishga harakat qilmoqda, ammo quyosh uni u erda topadi va unga hech qanday imkoniyat qoldirmaydi.
Bahor kelishi haqida faqat yilning shu vaqtiga xos bo'lgan tovushlar haqida xabar beriladi: jo'shqin shovqinlar, qushlarning xushchaqchaq ovozi. Birinchi qor piyozchalari yaqinda tushgan qor ostida paydo bo'ldi. Va endi ular qor kabi, o'rmon soyalarini nozik gilam bilan yopadilar.
Keyin kurtaklari daraxtlar ustida o'sa boshlaydi va mayda yashil barglar paydo bo'ladi, bog'lar gullarga ko'milib, mevalarning yaxshi hosilini keltiradi. Shunday qilib, bir kuni ertalab barcha daraxtlar qanday qilib to'satdan yashil rangga aylanganini bilib oldik. Ba'zi sabablarga ko'ra, bu har doim kutilmaganda sodir bo'ladi. Kecha daraxtlar va butalardagi barglar juda oz bo'lganga o'xshaydi va bugungi kunda daraxtlar yashil barglarga to'la - yorqin va yosh.
Bahorda suv omborlaridagi suv toza, yangilanadi. Unda siz jozibali osmonni va ochiq quyoshni ko'rishingiz mumkin. Osmonda o'z yurtiga qaytayotgan ko'chib yuruvchi qushlarning faryodlari eshitilmoqda. Bahor bilan birga, iliq kunlar keladi, yangi hayot keladi.
BAHOR INSHOLARINING TAVSIFI
Mendan qaysi mavsum menga ko'proq yoqishini so'rasangiz, men javob beraman - albatta bahorda.
Kuchli sovuqlar tugadi va hamma joyda bahor nafasi sezildi. Hamma narsa yangi hayotni uyg'otadi, tazelik va yoshlik ruhini uyg'otadi. Qor hali ham orolda, quyosh esa pishmoqda va birinchi bahor elchilari paydo bo'ldi - oqimlar. Bruklar yugurib, qo'shiqlarini kuylaydilar, barchani bahor kelishi haqida xursandchilik bilan xabardor qiladilar.
Kechasi ham sovuq bo'lsa-da, bahor o'ziga xos tarzda keladi. Ertalab uyg'onganim derazadan tashqarida qushlarning ovozi balandroq eshitiladi. Kurtaklar qishda dam olgan daraxtlarga botib ketishdi.
Men bahorda tabiatni tomosha qilishni, atrofdagi narsalar qanday yangilanayotganini tomosha qilishni yaxshi ko'raman. Men dam olish kunlarini bahor o'rmonida o'tkazishni yaxshi ko'raman. Siz o'rmonda yurasiz va ruh oson va quvonchli bo'lib ketishini his qilasiz. Mana, ko'chada raqs tushayotgan raqslar - ular o'rmonda yashaydigan barchaga uyg'onish vaqti kelganligini aytishni istashadi. Snoubordlar birinchi quyosh nurlaridan daraxtlar orasida paydo bo'ldi. Ular hali ham juda mayda, mo'rt, ammo bu nozik ranglarda qancha qat'iylik bor: u qat'iyat bilan o'tgan yilgi qorning gilamchasidan o'tib ketdi. Moviy barglari, xuddi tabassum bilan, quyoshga yaqinlashadi.
Tushda siz qor qopqog'ini topasiz va ko'zingizni yumolmaysiz: go'yo er va osmon bir xil rangda - och ko'k rangda. Gullar shunchalik yumshoqki, ularni olish achinarli va hatto uyat.
Ehtimol, onalik tabiatidan ko'ra oqilona narsa yo'q, chunki qanday qilib yilning bir vaqti boshqasiga almashtirilishini va eng ko'p kutilgan
@iRamond
"Sa'bai sayyor"
Reja:
1-A.Navoi hayot yõli
2- Sa'bai sayyor
2-....Tavsif
dostoni (1484), ishqiysarguzasht harakterda. 38 bob (5000 baytdan oshiq). Sharkda keng tarqalgan "Bahrom Goʻr" afsonasi asosida. Afsona Eronning sosoniy hukmdori Chyaraxran V (420— 438 hukmronligi) nomi bilan bogʻliq (Varaxran — dariycha Bahrom). U goʻr— qulon oviga oʻchligi uchun Bahrom Goʻrnomi bilan mashhur. Afsonani yozma adabiyotga, dastlab Firdavsiy olib kirgan. Soʻng Nizomiy, Hisrav Dexlaviy va boshqa shu mavzuda asarlar yozganlar. Navoiy bu tajribalarni umumlashtirib, mukammal original doston yaratgan. Doston Sharqda "Bahrom va Gulandom", "Bahromnoma", "Haft manzari Bahrom" nomlari bilan shuhrat qozongan. "Sabʼai sayyor" anʼanaga koʻra, hamd, munojot va naʼt bilan boshlangan, soʻng voqealar bayon etilgan. Mundarijasi "Hamsa"dagi boshqa dostonlardan farq qiladi; hikoya ichida hikoya usulida yozilgan. Bahrom va Dilorom voqeasi asarda qoliplovchi hikoya boʻlib, uning ichida yana 7 hikoya keltirilgan. Ular asarning umumiy yoʻnalishi bilan chambarchas bogʻlanib, yaxlit bir badiiy asarning uzviy qismlarini tashkil etadi. Ayni vaqtda hikoyaning har biri mustaqil hisoblanadi va mavzular davrning , xalq turmushining muhim tomonlarini qamrab oladi; xalq hayoti, tinchlik va osoyishtalik, adolat va vatanparvarlik, sevgi va maʼrifat gʻoyalari ilgari suriladi, munofiklik va zolimlik qoralanadi.
Bahrom — 7 iqlim shohi. Ovda uni izlab kelayotgan Moniyni uchratadi. Moniyxitoylik goʻzal Dilorom haqida xabar beradi, oʻzi chizgan qizning suratini koʻrsatadi. Shoh suratni koʻrib telbalarcha oshiq boʻladi. Xitoyning 1 yillik xirojini toʻlab, qizni saroyga keltiradi. Shoh qizga butunlay mahliyo boʻlib, mamlakat ishlarini unutadi. Mastlik bilan sevgilisidan ham ajraladi, soʻng uzlatga beriladi. Undagi savdoyilikni daf etmoq uchun 7 iqlim shohi 7 rangdagi 7 qasr qurdiradi. Baxrom ularning har birida har kuni 1 musofirdan hikoya tinglaydi, tuzala boshlaydi. Nihoyat 7-kun oq qasrda Diloromning daragini eshitadi va uni topadi. Yana ovga, ayshishratga beriladi va navbatdagi ov paytida butun arkoni davlati bilan yer yutadi.
Navoiy Bahrom obraziga juda katta maʼno-mazmun yuklagan. Uning timsolida oshiqlik va shohlikning bir tanga sigʻmasligini koʻrsatgan. Navoiy asar voqealarini XurosonuMovarounnaxr hayoti bilan bogʻlashga harakat qilib, qissaga turkona ruh bergan. "Sabʼai sayyor" voqealari, qahramonlarining xatti-harakatlari yuksak badiiy mahorat bilan tasvirlangan. Navoiydan soʻng ogʻzaki va yozma adabiyotda "Sabʼai sayyor"ning bir necha variantlari yaratildi [ Sayqaliy "Bahrom va Gulandom", N. Sitsishvili "Bahromguriani" dostonlari; K.Yashin "Mehr va Suhayl" musiqali dramasi, K. Yashin, M.Muhamedov "Dilorom" operasi librettosi, Gʻaribiy (19-asr) "Shoh Bahrom va Dilorom", Umar Boqiy "Qissai haft manzari Bahrom", Fozil Yoʻldosh oʻgʻli "Bahrom va Gulandom" va boshqa].
Reja:
1-A.Navoi hayot yõli
2- Sa'bai sayyor
2-....Tavsif
dostoni (1484), ishqiysarguzasht harakterda. 38 bob (5000 baytdan oshiq). Sharkda keng tarqalgan "Bahrom Goʻr" afsonasi asosida. Afsona Eronning sosoniy hukmdori Chyaraxran V (420— 438 hukmronligi) nomi bilan bogʻliq (Varaxran — dariycha Bahrom). U goʻr— qulon oviga oʻchligi uchun Bahrom Goʻrnomi bilan mashhur. Afsonani yozma adabiyotga, dastlab Firdavsiy olib kirgan. Soʻng Nizomiy, Hisrav Dexlaviy va boshqa shu mavzuda asarlar yozganlar. Navoiy bu tajribalarni umumlashtirib, mukammal original doston yaratgan. Doston Sharqda "Bahrom va Gulandom", "Bahromnoma", "Haft manzari Bahrom" nomlari bilan shuhrat qozongan. "Sabʼai sayyor" anʼanaga koʻra, hamd, munojot va naʼt bilan boshlangan, soʻng voqealar bayon etilgan. Mundarijasi "Hamsa"dagi boshqa dostonlardan farq qiladi; hikoya ichida hikoya usulida yozilgan. Bahrom va Dilorom voqeasi asarda qoliplovchi hikoya boʻlib, uning ichida yana 7 hikoya keltirilgan. Ular asarning umumiy yoʻnalishi bilan chambarchas bogʻlanib, yaxlit bir badiiy asarning uzviy qismlarini tashkil etadi. Ayni vaqtda hikoyaning har biri mustaqil hisoblanadi va mavzular davrning , xalq turmushining muhim tomonlarini qamrab oladi; xalq hayoti, tinchlik va osoyishtalik, adolat va vatanparvarlik, sevgi va maʼrifat gʻoyalari ilgari suriladi, munofiklik va zolimlik qoralanadi.
Bahrom — 7 iqlim shohi. Ovda uni izlab kelayotgan Moniyni uchratadi. Moniyxitoylik goʻzal Dilorom haqida xabar beradi, oʻzi chizgan qizning suratini koʻrsatadi. Shoh suratni koʻrib telbalarcha oshiq boʻladi. Xitoyning 1 yillik xirojini toʻlab, qizni saroyga keltiradi. Shoh qizga butunlay mahliyo boʻlib, mamlakat ishlarini unutadi. Mastlik bilan sevgilisidan ham ajraladi, soʻng uzlatga beriladi. Undagi savdoyilikni daf etmoq uchun 7 iqlim shohi 7 rangdagi 7 qasr qurdiradi. Baxrom ularning har birida har kuni 1 musofirdan hikoya tinglaydi, tuzala boshlaydi. Nihoyat 7-kun oq qasrda Diloromning daragini eshitadi va uni topadi. Yana ovga, ayshishratga beriladi va navbatdagi ov paytida butun arkoni davlati bilan yer yutadi.
Navoiy Bahrom obraziga juda katta maʼno-mazmun yuklagan. Uning timsolida oshiqlik va shohlikning bir tanga sigʻmasligini koʻrsatgan. Navoiy asar voqealarini XurosonuMovarounnaxr hayoti bilan bogʻlashga harakat qilib, qissaga turkona ruh bergan. "Sabʼai sayyor" voqealari, qahramonlarining xatti-harakatlari yuksak badiiy mahorat bilan tasvirlangan. Navoiydan soʻng ogʻzaki va yozma adabiyotda "Sabʼai sayyor"ning bir necha variantlari yaratildi [ Sayqaliy "Bahrom va Gulandom", N. Sitsishvili "Bahromguriani" dostonlari; K.Yashin "Mehr va Suhayl" musiqali dramasi, K. Yashin, M.Muhamedov "Dilorom" operasi librettosi, Gʻaribiy (19-asr) "Shoh Bahrom va Dilorom", Umar Boqiy "Qissai haft manzari Bahrom", Fozil Yoʻldosh oʻgʻli "Bahrom va Gulandom" va boshqa].
Kanal Yana ishga tushishini hohlaganlar bormi
Like larimiz 150 taga yitsa yana kanalimiz ishga tushadi
Assalomu Alaykum hurmatli kanalimiz a'zolari kanalimiz yana ish faoliyatini boshladi
Insholar kerak bolsa adminga murojat qiling faqat insholar pulli
1 ta insho 2000 sum
1 ta insho 2000 sum
Kanalimizni qaytadan yuritaylikmi nima deysiz
Anonymous Poll
76%
Ha juda zo'r bo'lardi
13%
Menga farqi yo'q
11%
Yo kerakmas
""Harbiylik""
I-Krish:
O'zbekiston Respublikasi Qurolli kuchlari.
II-Asosiy qism:
a)ÕZ.Res.Mudofa vazirligi
b)ÕZ.Res. Qurolli kuchlar tatixi
III-Xulosa:Huquqiy asoz
Oʻzbekiston respublikasi qurolli kuchlari — Oʻzbekiston Respublikasi milliy manfaatlarini, suvereniteti, hududiy yaxlitligini hamda aholining tinch hayotini himoya qilish, urushlar va qurolli mojarolarni qaytarish va oldini olish uchun davlat tomonidan tashkil etilgan va saqlab turilgan harbiy birlashmalar, qoʻshilmalar va qismlarni oʻz ichiga oladi.
Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari
Oʻzbekiston Qurolli Kuchlari bayrogʻiAsos solingan1991QismlariQuruqlik qoʻshinlari
Harbiy-havo kuchlariQoʻmondonlarOʻzbekiston PrezidentiShavkat MirziyoyevMudofaa vaziriAbdusalom AzizovHarbiy kuchlarChaqiruv yoshi18 yoshXizmat muddati12 oyXizmatdan ozod qilinganlar7 887 292[1] kishiXizmatga layoqatlilar6 566 118[1] kishiChaqiruv yoshiga yetganlar306 404[1] kishiHarbiy kasb bilan mashgʻul boʻlganlar65 000 [2]Moliyaviy holatiByudjeti$ 1,703 mlrd[3]YaMMdagi hissasi3,5% (2010)[1]SanoatiIlova
kmt
Oʻzbekiston Respublikasida Mudofaa vazirligi tizimidagi qism va boʻlinmalar, ppIchki ishlar vazirligining ichki va qorovul qoʻshinlari, Favqulodda vaziyatlar vazirligi, Milliy xavfsizlik xizmatining harbiylashtirilgan qismlari,Chegara qoʻshinlaridan tashkil topgan.
Oʻzbekiston armiyasi
2015-yilga kelib Oʻzbekiston armiyasi jahonning 106 mamlakati qurolli kuchlari oʻrin olgan jahon armiyalari reytingida 48-oʻrinni egallaydi.[4] Bu haqda yangilangan Global Firepower reytingida axborot berilgan.[5]
Global Fire Power (GFP) maʼlumotlariga koʻra (ular 2014 yil martiga doir), Oʻzbekiston ixtiyorida hozirgi vaqtda 420ta tank, 715ta BTR (zirhli transport vositasi), 109ta raketa tizimlari, 69ta qiruvchi samolyot, 65ta vertolyot, xususan, 25ta hujumkor vertolyot va boshqa koʻplab qurol-aslahaga ega, qurol koʻtarib, armiyada xizmat qilishi mumkin boʻlgan aholisi soni esa 15,7 milliondan oshadi.[6]
GFP Oʻzbekiston haqidagi maʼlumotlarni Markaziy razvedka boshqarmasi sayti, MRBning World Factbook toʻplami maʼlumotlari, „Vikipediya“ va ochiq manbalardagi boshqa maʼlumotlarga asoslanib tuzib chiqqan.
Markaziy Osiyo mamlakatlari orasida Oʻzbekistondan tashqari Qozogʻistonham reytingdan oʻrin olgan boʻlib, GFP uni 80-oʻringa joylashtirgan. Oʻzbekistonga hududiy jihatdan yaqin mamlakatlar orasida Afgʻoniston 76-oʻrinni egallagan, Tojikiston, Qirgʻizistonva Turkmaniston reytingga kiritilmagan.
MDH, Boltiqboʻyi mamlakatlari va Gruziya orasida Oʻzbekiston Rossiya (2-oʻrin) va Ukraina (21-oʻrin)dan keyingi 3-oʻrinni band etgan. Ozarbayjon (50-oʻrin),Belarus (52), Gruziya (64), Qozogʻiston(80), Estoniya (96), Litva (103) oʻrin olgan. Armaniston, Moldova, Latviya kabi mamlakatlar reytingga kiritilmagan.
Reytingga koʻra, AQSh armiyasi eng qudratli deb topilgan boʻlsa, Rossiya vaXitoy armiyasi kuchli uchlikdan oʻrin olgan. Hindiston, Buyuk Britaniya, Fransiya, Germaniya, Turkiya, Janubiy Koreya va Yaponiya armiyasi esa kuchli oʻnlikka kirgan.
Qayd etish joiz, GFP’ning 2014 yilgi reytingida ham Oʻzbekiston 48-oʻrinda borayotgan edi.[7]
Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1991-yil 31-avgustdagi „Oʻzbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi toʻgʻrisida“gi Bayonotida „Davlat mustaqilligini, hududiy yaxlitligini, fuqarolarning Konstitutsiyaviy huquqi va erkinligini himoya qilish maqsadida Oʻzbekiston RespublikasidaMudofaa ishlari vazirligi va Milliy gvardiya tuziladi. Respublika hududida joylashgan sobiq SSSR Ichki ishlar vazirligi, SSSR Davlat xavfsizlik komiteti hamda Ichki qoʻshinlari OʻzR yurisdiksiyasiga olinadi“, deb koʻrsatilgan edi. Bu 1991 yil 31 avgustda qabul qilingan „Oʻzbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining asoslari toʻgʻrisida“gi qonunda „Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa ishlari vazirligini tuzish, Milliy gvardiya va muqobil xizmatni tashkil etish huquqiga ega“ deb huquqiy jihatdan mustahkamlandi.
Ⓜ️anba⤵️
@Iramond
I-Krish:
O'zbekiston Respublikasi Qurolli kuchlari.
II-Asosiy qism:
a)ÕZ.Res.Mudofa vazirligi
b)ÕZ.Res. Qurolli kuchlar tatixi
III-Xulosa:Huquqiy asoz
Oʻzbekiston respublikasi qurolli kuchlari — Oʻzbekiston Respublikasi milliy manfaatlarini, suvereniteti, hududiy yaxlitligini hamda aholining tinch hayotini himoya qilish, urushlar va qurolli mojarolarni qaytarish va oldini olish uchun davlat tomonidan tashkil etilgan va saqlab turilgan harbiy birlashmalar, qoʻshilmalar va qismlarni oʻz ichiga oladi.
Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari
Oʻzbekiston Qurolli Kuchlari bayrogʻiAsos solingan1991QismlariQuruqlik qoʻshinlari
Harbiy-havo kuchlariQoʻmondonlarOʻzbekiston PrezidentiShavkat MirziyoyevMudofaa vaziriAbdusalom AzizovHarbiy kuchlarChaqiruv yoshi18 yoshXizmat muddati12 oyXizmatdan ozod qilinganlar7 887 292[1] kishiXizmatga layoqatlilar6 566 118[1] kishiChaqiruv yoshiga yetganlar306 404[1] kishiHarbiy kasb bilan mashgʻul boʻlganlar65 000 [2]Moliyaviy holatiByudjeti$ 1,703 mlrd[3]YaMMdagi hissasi3,5% (2010)[1]SanoatiIlova
kmt
Oʻzbekiston Respublikasida Mudofaa vazirligi tizimidagi qism va boʻlinmalar, ppIchki ishlar vazirligining ichki va qorovul qoʻshinlari, Favqulodda vaziyatlar vazirligi, Milliy xavfsizlik xizmatining harbiylashtirilgan qismlari,Chegara qoʻshinlaridan tashkil topgan.
Oʻzbekiston armiyasi
2015-yilga kelib Oʻzbekiston armiyasi jahonning 106 mamlakati qurolli kuchlari oʻrin olgan jahon armiyalari reytingida 48-oʻrinni egallaydi.[4] Bu haqda yangilangan Global Firepower reytingida axborot berilgan.[5]
Global Fire Power (GFP) maʼlumotlariga koʻra (ular 2014 yil martiga doir), Oʻzbekiston ixtiyorida hozirgi vaqtda 420ta tank, 715ta BTR (zirhli transport vositasi), 109ta raketa tizimlari, 69ta qiruvchi samolyot, 65ta vertolyot, xususan, 25ta hujumkor vertolyot va boshqa koʻplab qurol-aslahaga ega, qurol koʻtarib, armiyada xizmat qilishi mumkin boʻlgan aholisi soni esa 15,7 milliondan oshadi.[6]
GFP Oʻzbekiston haqidagi maʼlumotlarni Markaziy razvedka boshqarmasi sayti, MRBning World Factbook toʻplami maʼlumotlari, „Vikipediya“ va ochiq manbalardagi boshqa maʼlumotlarga asoslanib tuzib chiqqan.
Markaziy Osiyo mamlakatlari orasida Oʻzbekistondan tashqari Qozogʻistonham reytingdan oʻrin olgan boʻlib, GFP uni 80-oʻringa joylashtirgan. Oʻzbekistonga hududiy jihatdan yaqin mamlakatlar orasida Afgʻoniston 76-oʻrinni egallagan, Tojikiston, Qirgʻizistonva Turkmaniston reytingga kiritilmagan.
MDH, Boltiqboʻyi mamlakatlari va Gruziya orasida Oʻzbekiston Rossiya (2-oʻrin) va Ukraina (21-oʻrin)dan keyingi 3-oʻrinni band etgan. Ozarbayjon (50-oʻrin),Belarus (52), Gruziya (64), Qozogʻiston(80), Estoniya (96), Litva (103) oʻrin olgan. Armaniston, Moldova, Latviya kabi mamlakatlar reytingga kiritilmagan.
Reytingga koʻra, AQSh armiyasi eng qudratli deb topilgan boʻlsa, Rossiya vaXitoy armiyasi kuchli uchlikdan oʻrin olgan. Hindiston, Buyuk Britaniya, Fransiya, Germaniya, Turkiya, Janubiy Koreya va Yaponiya armiyasi esa kuchli oʻnlikka kirgan.
Qayd etish joiz, GFP’ning 2014 yilgi reytingida ham Oʻzbekiston 48-oʻrinda borayotgan edi.[7]
Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1991-yil 31-avgustdagi „Oʻzbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi toʻgʻrisida“gi Bayonotida „Davlat mustaqilligini, hududiy yaxlitligini, fuqarolarning Konstitutsiyaviy huquqi va erkinligini himoya qilish maqsadida Oʻzbekiston RespublikasidaMudofaa ishlari vazirligi va Milliy gvardiya tuziladi. Respublika hududida joylashgan sobiq SSSR Ichki ishlar vazirligi, SSSR Davlat xavfsizlik komiteti hamda Ichki qoʻshinlari OʻzR yurisdiksiyasiga olinadi“, deb koʻrsatilgan edi. Bu 1991 yil 31 avgustda qabul qilingan „Oʻzbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining asoslari toʻgʻrisida“gi qonunda „Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa ishlari vazirligini tuzish, Milliy gvardiya va muqobil xizmatni tashkil etish huquqiga ega“ deb huquqiy jihatdan mustahkamlandi.
Ⓜ️anba⤵️
@Iramond
Men sevgan adabiy qahramon
Reja:
1-Men sevgan adabiy Otkir Hoshimov
2-Õtkir Hoshimov Õzbekistom Xalq yozuvchisi
3-Mening qahramonim mening Faxrim
O‘zbekiston xalq yozuvchisi va jamiyat arbobi O‘tkir Hoshimovdir (1941 - 2013). U qariyb qirq yildan buyon o‘zining ajoyib publitsistik maqolalari, xikoya, qissa va romanlari bilan adabiyotimiz taraqqiyotiga munosib ulush qo‘shib keldi. O‘tkir Hoshimovga samarali ijodiy mehnati uchun 1991 yili «O‘zbekiston xalq yozuvchisi» faxriy unvoni berilgan.Tarjimai holNoyob iste’dod sohibi O‘tkir Hoshimov adabiyotga Abdulla Oripov, Omon Muhtorov, Shukur Holmirzaev singari bir qator tengdoshlari bilan birga kirib keldi. O‘sha paytda adabiyotimizning Oybek, G‘afur G‘ulom, Abdulla Kahhor, Maksud Shayhzoda singari ulkan yozuvchilari hayot bo‘lib, ularning nazariga tushish hammaga ham nasib qilavermasdi. O‘tkir Hoshimov esa Abdulla Kahhordek mashhur san’atkor e’tiborini jalb qilgan yoshlardan edi.O‘tkir Hoshimov 1941 yilning 5 avgustida Toshkent viloyatining Zangiota tumani Do‘mbirobod mavzeida tavallud topdi. Bolaligi urush qiyinchiliklari, muhtojliklari davrida kechgan.1958 yilda o‘rta maktabni bitirib, Toshkent Davlat universiteti jurnalistika bo‘limining avval sirtqi, so‘ngra kunduzgi bo‘limida o‘qib, 1964 yilda tugatadi. 1959-1960 yillarda «Temir yo‘lchi», 1960 yilda hozirgi «O‘zbekiston ovozi», 1960-1982 yillarda «Toshkent haqiqati», «Toshkent oqshomi», 1982-1983 yillarda G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyotida, 1985-1995 yillarda «Sharq yulduzi» jurnaliga bosh muharrir va 1995 yildan 2004 yilgacha O‘zbe...
"Ikki eshik orasi" romani adibning eng salmoqli asarlaridan biri hisoblanadi. Romanda ozbek xalqining fazilatlari - jumardligi, har qanday vaziyatda ham imonini yoqotmasligi, mehridaryoligi, teran tuygular, yorqin boyoqlarda tasvirlangan.
Asarda adib qariyb qirq yillik davrni oz ichiga olgan bir qancha murakkab taqdirlar misolida ozbek xalqining urush davridagi hayoti, umr yolidagi chigalliklarni mahorat bilan qalamga olgan. Asarda zamonning tuganmas azob toshlariga uchragan, insoniy qadr-qimmatini yoqotmagan insonlar, oz taqdirini Vatan taqdiri bilan boglagan xalq qismati tasvirlangan. Asarni oqigan kitobxon ijodkorning osha davr ruhini asarda toliq mujassam ettira olganligiga guvoh boladi.
Õtkir Hoshimov Adabiyotimizning namayonda yozuvchilaridan bridir.
Õz asar va romanlari bilan adabiyotimizga uz hisasini qusha olgam shaxsdir.Menga yoqan romani"Ikki eshik orasi" bu roman har bir õquvchi kunglidan munosib õrin egallay olgan, ayniqsa urush davrida Vatn taqdiri odmalar qismati mukkanmal ravishda tasvirlanga har bir uquvchini kunglidan munosib õrin egallay olgan.
Ⓜ️anba⤵️
@IRamond
Reja:
1-Men sevgan adabiy Otkir Hoshimov
2-Õtkir Hoshimov Õzbekistom Xalq yozuvchisi
3-Mening qahramonim mening Faxrim
O‘zbekiston xalq yozuvchisi va jamiyat arbobi O‘tkir Hoshimovdir (1941 - 2013). U qariyb qirq yildan buyon o‘zining ajoyib publitsistik maqolalari, xikoya, qissa va romanlari bilan adabiyotimiz taraqqiyotiga munosib ulush qo‘shib keldi. O‘tkir Hoshimovga samarali ijodiy mehnati uchun 1991 yili «O‘zbekiston xalq yozuvchisi» faxriy unvoni berilgan.Tarjimai holNoyob iste’dod sohibi O‘tkir Hoshimov adabiyotga Abdulla Oripov, Omon Muhtorov, Shukur Holmirzaev singari bir qator tengdoshlari bilan birga kirib keldi. O‘sha paytda adabiyotimizning Oybek, G‘afur G‘ulom, Abdulla Kahhor, Maksud Shayhzoda singari ulkan yozuvchilari hayot bo‘lib, ularning nazariga tushish hammaga ham nasib qilavermasdi. O‘tkir Hoshimov esa Abdulla Kahhordek mashhur san’atkor e’tiborini jalb qilgan yoshlardan edi.O‘tkir Hoshimov 1941 yilning 5 avgustida Toshkent viloyatining Zangiota tumani Do‘mbirobod mavzeida tavallud topdi. Bolaligi urush qiyinchiliklari, muhtojliklari davrida kechgan.1958 yilda o‘rta maktabni bitirib, Toshkent Davlat universiteti jurnalistika bo‘limining avval sirtqi, so‘ngra kunduzgi bo‘limida o‘qib, 1964 yilda tugatadi. 1959-1960 yillarda «Temir yo‘lchi», 1960 yilda hozirgi «O‘zbekiston ovozi», 1960-1982 yillarda «Toshkent haqiqati», «Toshkent oqshomi», 1982-1983 yillarda G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyotida, 1985-1995 yillarda «Sharq yulduzi» jurnaliga bosh muharrir va 1995 yildan 2004 yilgacha O‘zbe...
"Ikki eshik orasi" romani adibning eng salmoqli asarlaridan biri hisoblanadi. Romanda ozbek xalqining fazilatlari - jumardligi, har qanday vaziyatda ham imonini yoqotmasligi, mehridaryoligi, teran tuygular, yorqin boyoqlarda tasvirlangan.
Asarda adib qariyb qirq yillik davrni oz ichiga olgan bir qancha murakkab taqdirlar misolida ozbek xalqining urush davridagi hayoti, umr yolidagi chigalliklarni mahorat bilan qalamga olgan. Asarda zamonning tuganmas azob toshlariga uchragan, insoniy qadr-qimmatini yoqotmagan insonlar, oz taqdirini Vatan taqdiri bilan boglagan xalq qismati tasvirlangan. Asarni oqigan kitobxon ijodkorning osha davr ruhini asarda toliq mujassam ettira olganligiga guvoh boladi.
Õtkir Hoshimov Adabiyotimizning namayonda yozuvchilaridan bridir.
Õz asar va romanlari bilan adabiyotimizga uz hisasini qusha olgam shaxsdir.Menga yoqan romani"Ikki eshik orasi" bu roman har bir õquvchi kunglidan munosib õrin egallay olgan, ayniqsa urush davrida Vatn taqdiri odmalar qismati mukkanmal ravishda tasvirlanga har bir uquvchini kunglidan munosib õrin egallay olgan.
Ⓜ️anba⤵️
@IRamond
Insholar va bayonlar
Kanalimizga Rasmiy guruh ochaylikmi-?
500 ta ha bo'lsa guruhimizni ochamiz insholar vaqtida yuklanadi boshqalarga uxshab pulga emas bepul zakaz olamiz
Insholar va bayonlar
Kanalimizga Rasmiy guruh ochaylikmi-?
Qani faol bo'lamiz oz qoldi...😊
#1
Mavzu:"Men g'azal shaydosiman"
Reja:
Kirish. Mumtoz adabiyotning lirik namoyondasi
Asosiy qism:
1)Tabiat go'zalligiga oshufta lirik qahramon g'azaliga tavsif
2)G'azal jozibasiga oshufta ko'ngil
Xulosa. Furqat g'azallari nafis hayotimizning bir qismi
Mumtoz adabiyotimizning lirik namoyondasi hisoblangan Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat o'zining ijodi bilan butun adabiyotni boyitgan. Hamma adabiyot vakillari qalbiga kirib borgan "Mantiq ut-tayr"ni bolalik chog'ida yod olgan. Furqat juda ham izlanuvchan va tirishqoq xarakter egasi hisoblanadi. Shoir keng ko'lamli ijod namoyondasidir. Furqat o'z ijodi davomida tesha tegmagan gaplardan foydalangan holda bir qancha g'azallar yozadi. Shular jumlasiga "Fasli nablvbahor o'ldi, ketibon zimistonlar" g'azalini kiritsak bo'ladi. Bu g'azalda Furqat jonli tabiatni yanada jonli va shukhbaxsh qilib yozadi. Bu g'azalni o'qigan inson har bir baytdan keyin hayolan tabiat qo'yniga yo'l oladi va yuzigavbiroz tabassum hadya etadi.
G'azalga nazar tashlaydigan bo'lsak, shoir g'azalning birinchi baytida umr oqar daryo ertaga bormizmi yo'qmizmi yolg'iz Allohga ayon. Bu dunyo Allohdan Allohgacha bo'lgan sayohatvekanligini e'tirof etmoqda va hozirgi tiriklik chog'imizda do'stlar bilan birgalikda vaqtimizni o'tkazishimiz kerakligini aytilmoqda. Keyingi misralarda tabiatimizning ertalabki tongini jonlantirgan. Shoir aytadiki bir kun saharlab uyg'ondim va dunyoga nur taratuvchini osmonga ko'tarilishini zavq ila kuzatdim. Qushlarning sayrashi-yu maysalarning sokin holda oh tortishi qaysidir ma'noda inson qalbidagi muzlarni eritishga qodir. Har bir davrda bo'lgani kabi o'sha davrlarda ham yaxshilarning azoblanishi yomonlarning esa shodon bo'lib yashashini shoir g'azalning so'nggi misralarida tasvirlagan.
Men bu g'azalni o'qish bilan birgalikda uqib ham oldim. Bu g'azalning har bir misrasini o'qiganimda hayolimda daryo suvining shovqini-yu qushlarning chug'ir-chug'iri gavdalana boshlaydi. Hayotimizning qaysi boahi qaysi qismi esa oxiri ekanini anglolmaydigan zamonimizda umrimizni yaqinlarimiz bilan o'tkazishimiz maqsadga muvofiqdir. G'azalda tabiatimizning so'lim go'shalari naqadar g'ayritabiiy ekanligi yaqqol o'z aksini topgan.
Furqatning g'azallari biz o'quvchilarga balki jamiiyki insoniyat qalbida iz qoldirgan. Furqatning g'azallarida vaqtimizni behuda sarflamasdan unumatli qilib o'tkazishimiz ta'kidlangan. Umrimiz tezda o'tib ketadi biz bu hayotdan ketamix bu hayotda shunchaki mehmonmiz. Shunchaki yashamasdan hayotda yaxshi bir iz qoldirib ketishimizni nafaqat Furqat balki barcha ajdodlarimiz buni shiorga aylantirishimiz kerakligini o'z asarlarida bayon etgan.
Manba ⤵️
@Insholarim
Mavzu:"Men g'azal shaydosiman"
Reja:
Kirish. Mumtoz adabiyotning lirik namoyondasi
Asosiy qism:
1)Tabiat go'zalligiga oshufta lirik qahramon g'azaliga tavsif
2)G'azal jozibasiga oshufta ko'ngil
Xulosa. Furqat g'azallari nafis hayotimizning bir qismi
Mumtoz adabiyotimizning lirik namoyondasi hisoblangan Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat o'zining ijodi bilan butun adabiyotni boyitgan. Hamma adabiyot vakillari qalbiga kirib borgan "Mantiq ut-tayr"ni bolalik chog'ida yod olgan. Furqat juda ham izlanuvchan va tirishqoq xarakter egasi hisoblanadi. Shoir keng ko'lamli ijod namoyondasidir. Furqat o'z ijodi davomida tesha tegmagan gaplardan foydalangan holda bir qancha g'azallar yozadi. Shular jumlasiga "Fasli nablvbahor o'ldi, ketibon zimistonlar" g'azalini kiritsak bo'ladi. Bu g'azalda Furqat jonli tabiatni yanada jonli va shukhbaxsh qilib yozadi. Bu g'azalni o'qigan inson har bir baytdan keyin hayolan tabiat qo'yniga yo'l oladi va yuzigavbiroz tabassum hadya etadi.
G'azalga nazar tashlaydigan bo'lsak, shoir g'azalning birinchi baytida umr oqar daryo ertaga bormizmi yo'qmizmi yolg'iz Allohga ayon. Bu dunyo Allohdan Allohgacha bo'lgan sayohatvekanligini e'tirof etmoqda va hozirgi tiriklik chog'imizda do'stlar bilan birgalikda vaqtimizni o'tkazishimiz kerakligini aytilmoqda. Keyingi misralarda tabiatimizning ertalabki tongini jonlantirgan. Shoir aytadiki bir kun saharlab uyg'ondim va dunyoga nur taratuvchini osmonga ko'tarilishini zavq ila kuzatdim. Qushlarning sayrashi-yu maysalarning sokin holda oh tortishi qaysidir ma'noda inson qalbidagi muzlarni eritishga qodir. Har bir davrda bo'lgani kabi o'sha davrlarda ham yaxshilarning azoblanishi yomonlarning esa shodon bo'lib yashashini shoir g'azalning so'nggi misralarida tasvirlagan.
Men bu g'azalni o'qish bilan birgalikda uqib ham oldim. Bu g'azalning har bir misrasini o'qiganimda hayolimda daryo suvining shovqini-yu qushlarning chug'ir-chug'iri gavdalana boshlaydi. Hayotimizning qaysi boahi qaysi qismi esa oxiri ekanini anglolmaydigan zamonimizda umrimizni yaqinlarimiz bilan o'tkazishimiz maqsadga muvofiqdir. G'azalda tabiatimizning so'lim go'shalari naqadar g'ayritabiiy ekanligi yaqqol o'z aksini topgan.
Furqatning g'azallari biz o'quvchilarga balki jamiiyki insoniyat qalbida iz qoldirgan. Furqatning g'azallarida vaqtimizni behuda sarflamasdan unumatli qilib o'tkazishimiz ta'kidlangan. Umrimiz tezda o'tib ketadi biz bu hayotdan ketamix bu hayotda shunchaki mehmonmiz. Shunchaki yashamasdan hayotda yaxshi bir iz qoldirib ketishimizni nafaqat Furqat balki barcha ajdodlarimiz buni shiorga aylantirishimiz kerakligini o'z asarlarida bayon etgan.
Manba ⤵️
@Insholarim
Kanalimizga Ishlamoqchi bo'lgan admin(ka) ga taklif qilaman kim
insho
bayon
Yozolsa @Bexruz_Kuchimov ga yozsin admin bo'lmoqchilar !
insho
bayon
Yozolsa @Bexruz_Kuchimov ga yozsin admin bo'lmoqchilar !
Insholar va bayonlar pinned «Kanalimizga Ishlamoqchi bo'lgan admin(ka) ga taklif qilaman kim insho bayon Yozolsa @Bexruz_Kuchimov ga yozsin admin bo'lmoqchilar !»
Mehr bu insonning eng yuksak tuyg‘ularidan biridir
Sharq falsafasida rahm – shafqat, muruvvat, odamiylik kabi fazilatlar doimo ulug‘lanib, madh etilib kelingan. Odamiylik – bu kishining boshqa odamlarga, urug‘ – aymog‘iga mehr-shafqat ko‘rsatishi, yaxshilik qilishini, insonparvarlik munosabatlarida bo‘lishini taqozo etadigan fazilatdir. Mehr va muruvvat – insoniylikning ajralmas belgilaridir. Mehr tushunchasiga muhabbat, sadoqat, oqibat kabi tushunchalar hamohang bo‘lib, bularning har birida xalq donishmandligi va milliy qadriyatlar o‘z ifodasini topgan. Muruvvat esa saxovat va rahmdil, o‘zgalarga shafqatli bo‘lishni, qo‘li ochiqlik va bag‘rikenglikni ham anglatadi.
Hadisi sharifda Rasululloh (s.a.v) marhamat qiladilarki:“Ey Uqba, senga dunyo va oxirat ahllari axloqlarining afzallaridan xabar beraymi? Kim sen bilan silai rahmni uzgan bo‘lsa, sen uni bog‘laysan, kim seni bir narsadan mahrum qilgan bo‘lsa, unga o‘shani berasan va kim senga zulm qilgan bo‘lsa, afv qilasan”.
Abu Nasr Farobiyning “Fozil odamlar shahri” asaridagi mehrli bo‘lish, insonparvar bo‘lish borasidagi g‘oyalarini yoshlar ongiga singdirish insoniy fazilatdir. Chunki, Forobiy fozil shaharni orzu qilib, bu shaharda hamma kishilar mehr-muruvvatli, boshqa kishilarni izzat qiladigan insonparvar odamlar ekanligini ko‘rsatib o‘tadi. Alisher Navoiy o‘zining “Vaqfiya” asarida inson ulkan izzat va hurmat to‘g‘risida so‘z yuritadi. Asarda ko‘rsatilishicha boshqalarga mehr ko‘rsatish insonning eng oliy fazilatlaridan biridir. Navoiy mehrsiz, muruvvatsiz kishini hayvonga tenglashtiradi. Navoiy fikricha inson butun koinotning duru-gavhari, markaziy siymosi, butun mavjudotning toji, hayotning gulidir. Dunyodagi barcha yaxshi narsalar, jamiyki ne’matlar inson uchun, uning baxt-saodati uchun yaratilgan, bularning bari insonga xizmat qilmog‘i kerak. Navoiy fikricha olamda insondan qudratli, undan muhimroq salohiyat yo‘q va bo‘lishi ham mumkin emas. Shunday ekan, har bir inson o‘zini hurmat qilish bilan birga, boshqa insonlarni ham olamning duru-gavharlari deb bilishi, ularga mehr va izzat ko‘rsatishi lozim bo‘ladi deya ta’kidlaydi.
Hayotni kuzatsak, yaxshi muomala va samimiy munosabat qalblarga sevinch bag‘ishlasa, qo‘rslik va manmanlik, kibr kishilarga aziyat yetkazishini anglaymiz. Sevinchga to‘la qalblar yaxshilik, ezgulik istaydi. Hamsuhbat kishiga quvonch ulashish gunohlarning kechirilishiga ham sabab bo‘larkan. Shirinso‘zlik va muloyimlik bilan muomala qilgan inson nafaqat o‘zini, balki suhbatdoshining qalbini ham charog‘on etadi. Ko‘rishganda salomlashish, chaqirganda “labbay” deyish, xayrlashganda omonlik tilash xalqimizga xos ezgu fazilatlardandir. Zero, insonlar o‘rtasidagi mehr-oqibat, ahil-inoqlikning ziyoda bo‘lishi, birinchi navbatda, odamlar bilan muloqotda xushmuomalalikka bog‘liq.
Yonimizdagi insonga baho berganda, eng avvalo, uning muomalasiga, odamlar bilan munosabatiga e’tibor qaratamiz. Muomala odobi esa “Assalomu alaykum, vaalaykum assalom” dan boshlanadi. Chiroyli xulq va yaxshi muomala — odamiylik ziynatidir. Xalqimiz kechayu kunduz qimirlab mehnat qilar ekan, to‘ylar qilsam, odamlarga ehsonlar qilsam deb hamisha xayolidan o‘tkazib turadi. Bir-birlarining haqlariga duo qilganda ham “topganing to‘ylarga buyursin” deyishlik odat bo‘lib qolgan. Chunki ularga ochiq qo‘l bo‘lishlik ajdodlaridan meros bo‘lib qolgan. Xalqimiz biladiki, uning farog‘ati dunyoda ham baraka keltiradi, oxiratda ham ulkan ajrlarga sabab bo‘ladi. Oisha raziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: Payg‘ambar sallallohu alayhi va sallam: "Saxiylik bir daraxtdir, uning tomirlari jannatda, shoxlari esa dunyoga tushgandir. Kim uning bir shoxiga osilsa, uni jannatga olib boradi. Baxillik ham bir daraxtdur, uning tomirlari do‘zaxda va shoxlari dunyoga tushgan. Kim uning bir shoxiga osilsa, uni do‘zaxga olib boradi" dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam aytdilar:
"O‘zlaringiz va o‘liklaringiz uchun bir qultum suv bilan bo‘lsa ham sadaqa qilinglar! Agar bunga qodir bo‘lmasangiz, Allohning Kitobidan bo‘lgan bir oyat bilan, ya’ni, uni o‘qinglar, unga amal qilinglar,
Sharq falsafasida rahm – shafqat, muruvvat, odamiylik kabi fazilatlar doimo ulug‘lanib, madh etilib kelingan. Odamiylik – bu kishining boshqa odamlarga, urug‘ – aymog‘iga mehr-shafqat ko‘rsatishi, yaxshilik qilishini, insonparvarlik munosabatlarida bo‘lishini taqozo etadigan fazilatdir. Mehr va muruvvat – insoniylikning ajralmas belgilaridir. Mehr tushunchasiga muhabbat, sadoqat, oqibat kabi tushunchalar hamohang bo‘lib, bularning har birida xalq donishmandligi va milliy qadriyatlar o‘z ifodasini topgan. Muruvvat esa saxovat va rahmdil, o‘zgalarga shafqatli bo‘lishni, qo‘li ochiqlik va bag‘rikenglikni ham anglatadi.
Hadisi sharifda Rasululloh (s.a.v) marhamat qiladilarki:“Ey Uqba, senga dunyo va oxirat ahllari axloqlarining afzallaridan xabar beraymi? Kim sen bilan silai rahmni uzgan bo‘lsa, sen uni bog‘laysan, kim seni bir narsadan mahrum qilgan bo‘lsa, unga o‘shani berasan va kim senga zulm qilgan bo‘lsa, afv qilasan”.
Abu Nasr Farobiyning “Fozil odamlar shahri” asaridagi mehrli bo‘lish, insonparvar bo‘lish borasidagi g‘oyalarini yoshlar ongiga singdirish insoniy fazilatdir. Chunki, Forobiy fozil shaharni orzu qilib, bu shaharda hamma kishilar mehr-muruvvatli, boshqa kishilarni izzat qiladigan insonparvar odamlar ekanligini ko‘rsatib o‘tadi. Alisher Navoiy o‘zining “Vaqfiya” asarida inson ulkan izzat va hurmat to‘g‘risida so‘z yuritadi. Asarda ko‘rsatilishicha boshqalarga mehr ko‘rsatish insonning eng oliy fazilatlaridan biridir. Navoiy mehrsiz, muruvvatsiz kishini hayvonga tenglashtiradi. Navoiy fikricha inson butun koinotning duru-gavhari, markaziy siymosi, butun mavjudotning toji, hayotning gulidir. Dunyodagi barcha yaxshi narsalar, jamiyki ne’matlar inson uchun, uning baxt-saodati uchun yaratilgan, bularning bari insonga xizmat qilmog‘i kerak. Navoiy fikricha olamda insondan qudratli, undan muhimroq salohiyat yo‘q va bo‘lishi ham mumkin emas. Shunday ekan, har bir inson o‘zini hurmat qilish bilan birga, boshqa insonlarni ham olamning duru-gavharlari deb bilishi, ularga mehr va izzat ko‘rsatishi lozim bo‘ladi deya ta’kidlaydi.
Hayotni kuzatsak, yaxshi muomala va samimiy munosabat qalblarga sevinch bag‘ishlasa, qo‘rslik va manmanlik, kibr kishilarga aziyat yetkazishini anglaymiz. Sevinchga to‘la qalblar yaxshilik, ezgulik istaydi. Hamsuhbat kishiga quvonch ulashish gunohlarning kechirilishiga ham sabab bo‘larkan. Shirinso‘zlik va muloyimlik bilan muomala qilgan inson nafaqat o‘zini, balki suhbatdoshining qalbini ham charog‘on etadi. Ko‘rishganda salomlashish, chaqirganda “labbay” deyish, xayrlashganda omonlik tilash xalqimizga xos ezgu fazilatlardandir. Zero, insonlar o‘rtasidagi mehr-oqibat, ahil-inoqlikning ziyoda bo‘lishi, birinchi navbatda, odamlar bilan muloqotda xushmuomalalikka bog‘liq.
Yonimizdagi insonga baho berganda, eng avvalo, uning muomalasiga, odamlar bilan munosabatiga e’tibor qaratamiz. Muomala odobi esa “Assalomu alaykum, vaalaykum assalom” dan boshlanadi. Chiroyli xulq va yaxshi muomala — odamiylik ziynatidir. Xalqimiz kechayu kunduz qimirlab mehnat qilar ekan, to‘ylar qilsam, odamlarga ehsonlar qilsam deb hamisha xayolidan o‘tkazib turadi. Bir-birlarining haqlariga duo qilganda ham “topganing to‘ylarga buyursin” deyishlik odat bo‘lib qolgan. Chunki ularga ochiq qo‘l bo‘lishlik ajdodlaridan meros bo‘lib qolgan. Xalqimiz biladiki, uning farog‘ati dunyoda ham baraka keltiradi, oxiratda ham ulkan ajrlarga sabab bo‘ladi. Oisha raziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: Payg‘ambar sallallohu alayhi va sallam: "Saxiylik bir daraxtdir, uning tomirlari jannatda, shoxlari esa dunyoga tushgandir. Kim uning bir shoxiga osilsa, uni jannatga olib boradi. Baxillik ham bir daraxtdur, uning tomirlari do‘zaxda va shoxlari dunyoga tushgan. Kim uning bir shoxiga osilsa, uni do‘zaxga olib boradi" dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam aytdilar:
"O‘zlaringiz va o‘liklaringiz uchun bir qultum suv bilan bo‘lsa ham sadaqa qilinglar! Agar bunga qodir bo‘lmasangiz, Allohning Kitobidan bo‘lgan bir oyat bilan, ya’ni, uni o‘qinglar, unga amal qilinglar,