Хотин-қизлар учун махсус грант асосида ўқишга кириш учун тавсиянома олиш ва танловда қатнашиш борасидаги янгиликлар.
Кеча Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 3 июндаги 338-сонли қарори қабул қилинди.
Қарорнинг номи бироз узунроқ:
➖“Вазирлар Маҳкамасининг «Олий таълим муассасаларига қўшимча давлат гранти асосидаги қабул кўрсаткичлари доирасида хотин-қизларга танловда иштирок этиш учун тавсиянома бериш ва уларни ўқишга қабул қилишни ташкил этиш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида» 2020 йил 23 июндаги 402-сон қарорига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида”.
Лекин, мазмуни билан танишсангиз жуда муҳим қарорлигини биласиз, албатта хотин-қизлар учун. Бу қарор билан ОТМларга қўшимча грант асосида хотин-қизларга танловда қатнашиш учун тавсиянома бериш ва ўқишга қабул қилиш тартиби бироз ўзгармоқда.
Масалан, эндиликда қўшимча давлат гранти асосида олий маълумот олмоқчи бўлган хотин-қизларга тавсияномалар улар эҳтиёжманд оилалардан бўлса бериладиган бўлмоқда. Ва бунда, тавсиянома беришда “Темир дафтар”, “Аёллар дафтари”га киритилган оилаларнинг қиз фарзандлари ҳамда “Ёшлар дафтари”га киритилган хотин-қизларга алоҳида эътибор берилади.
Янги қарорга асосан эҳтиёжманд оилалардан бўлган хотин-қизларга ўқишга кириш (танловда қатнашиш) учун алоҳида тавсияномалар қуйидаги мезонлардан бири бўлганда берилади:
➖кам таъминланган оилалардаги хотин-қизлар. Бунда кам таъминланган оила деганда, оиланинг ҳар бир аъзосига жами даромад аниқланадиган даврда белгиланган меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг 0,527 бараваридан кўп бўлмаган миқдорда тўғри келадиган бир ойлик ўртача жами даромадга эга бўлган оила тушунилади;
➖тўлиқсиз оилада тарбияланаётган, яъни отаси ёки онаси ёҳуд уларнинг иккаласи ҳам вафот этган ижтимоий ҳимояга муҳтож аёллар;
➖турмуш ўртоғи вафот этган, вояга етмаган фарзандини ёлғиз тарбиялаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож қизлар;
➖ногиронлиги бўлган фарзанди бор эҳтиёжманд оилалардаги ҳотин-қизлар;
➖икки ва ундан ортиқ фарзандни тарбиялаётган, бошқа қариндошларидан алоҳида (ижарада) яшаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож ёлғиз аёлларнинг қиз фарзандлари;
➖она-оналаридан бири ёки ҳар иккиси ҳам биринчи ёки иккинчи гуруҳ ногирони бўлган эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизлар.
Тавсиянома юқоридаги мезонларга мос келган эҳтиёжманд оилалардаги барча талабгор хотин-қизларга берилади.
Юқоридаги ана шундай мезонларга тушадиган хотин-қизларимиз, ҳаракатни бошланглар энди.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Кеча Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 3 июндаги 338-сонли қарори қабул қилинди.
Қарорнинг номи бироз узунроқ:
➖“Вазирлар Маҳкамасининг «Олий таълим муассасаларига қўшимча давлат гранти асосидаги қабул кўрсаткичлари доирасида хотин-қизларга танловда иштирок этиш учун тавсиянома бериш ва уларни ўқишга қабул қилишни ташкил этиш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида» 2020 йил 23 июндаги 402-сон қарорига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида”.
Лекин, мазмуни билан танишсангиз жуда муҳим қарорлигини биласиз, албатта хотин-қизлар учун. Бу қарор билан ОТМларга қўшимча грант асосида хотин-қизларга танловда қатнашиш учун тавсиянома бериш ва ўқишга қабул қилиш тартиби бироз ўзгармоқда.
Масалан, эндиликда қўшимча давлат гранти асосида олий маълумот олмоқчи бўлган хотин-қизларга тавсияномалар улар эҳтиёжманд оилалардан бўлса бериладиган бўлмоқда. Ва бунда, тавсиянома беришда “Темир дафтар”, “Аёллар дафтари”га киритилган оилаларнинг қиз фарзандлари ҳамда “Ёшлар дафтари”га киритилган хотин-қизларга алоҳида эътибор берилади.
Янги қарорга асосан эҳтиёжманд оилалардан бўлган хотин-қизларга ўқишга кириш (танловда қатнашиш) учун алоҳида тавсияномалар қуйидаги мезонлардан бири бўлганда берилади:
➖кам таъминланган оилалардаги хотин-қизлар. Бунда кам таъминланган оила деганда, оиланинг ҳар бир аъзосига жами даромад аниқланадиган даврда белгиланган меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг 0,527 бараваридан кўп бўлмаган миқдорда тўғри келадиган бир ойлик ўртача жами даромадга эга бўлган оила тушунилади;
➖тўлиқсиз оилада тарбияланаётган, яъни отаси ёки онаси ёҳуд уларнинг иккаласи ҳам вафот этган ижтимоий ҳимояга муҳтож аёллар;
➖турмуш ўртоғи вафот этган, вояга етмаган фарзандини ёлғиз тарбиялаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож қизлар;
➖ногиронлиги бўлган фарзанди бор эҳтиёжманд оилалардаги ҳотин-қизлар;
➖икки ва ундан ортиқ фарзандни тарбиялаётган, бошқа қариндошларидан алоҳида (ижарада) яшаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож ёлғиз аёлларнинг қиз фарзандлари;
➖она-оналаридан бири ёки ҳар иккиси ҳам биринчи ёки иккинчи гуруҳ ногирони бўлган эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизлар.
Тавсиянома юқоридаги мезонларга мос келган эҳтиёжманд оилалардаги барча талабгор хотин-қизларга берилади.
Юқоридаги ана шундай мезонларга тушадиган хотин-қизларимиз, ҳаракатни бошланглар энди.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
❗️Хотин-қизлар диққатига! 4%лик тавсиянома олиш учун ариза беришга шошилинг!
Ҳукуматнинг 2021 йил 3 июндаги 338-сонли қарори билан эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизларга қўшимча давлат гранти асосида ОТМларга қабул қилиш бўйича танловда иштирок этиш учун тавсиянома бериш тартибига ўзгартиришлар киритилди.
❗️Ҳужжатга киритилган асосий ўзгартиришлар қуйидагилардан иборат:
✅ талабгорлар тегишли маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш бўлимига электрон шаклда мурожаат қилади (илгари бир дунё қоғозбозлик талаб этиларди);
✅ танловда иштирок этиш учун тавсиянома 1 йил муддатга берилади (аввалги тартибга кўра 3 йилга бериларди).
❗️Тавсиянома олиш учун ҳужжатлар aziz-ayol.uz веб-сайти орқали жорий йилнинг 8 июнь кунига қадар қабул қилинади (илгари 10 майга қадар эди). Агар мабодо сайт орқали топшириш имконини қила олмасангиз, унда яхшиси яшаш жойидаги маҳалла фуқаролари йиғинига мурожаат қилганингиз маъқул.
🤷🏻♂️ 8 июнь дегани, бу ҳужжат топширишга атиги 3 кун қолди, дегани. 30 майдан ҳужжатлар қабул қилинади, дейилган Вазирлар Маҳкамаси қарори 3 июнда қабул қилинмоқда ва хотин-қизларга атиги 5 кун вақт бериляпти.
Бизни таълим тизимимизга теккан касал шу, одатда кечикиб ёки тақалганда қарорлар қабул қиламиз. Улгурсанг улгурдинг, улгурмасанг, ўзинг биласан, дегандек.
Юқоридаги қарорни ҳам анча вақтлироқ, масалан, йил бошида қабул қилиб, хотин-қизлар орасида яхшилаб тарғиб қилса бўлмасмиди? Ўтган йили, майли, биринчи йил, шошилинчда бўлди, карантин эди, дедик. Лекин бу йил-чи? Нега олдинроқ ҳаракат қилмаймиз? Эҳ...
✅ Эслатиб ўтамиз, жорий йил эҳтиёжманд оилалар фарзанди бўлган хотин-қизлар учун давлат грантлари сони ўтган йилгига қараганда 2 бараварга оширилиб, 2 мингтага етказилган. Бу эса хотин-қизларга имкониятлар янада кўпроқ бўлади, дегани. Давлат томонидан берилган бундай имкониятдан албатта фойдаланиш керак!
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Ҳукуматнинг 2021 йил 3 июндаги 338-сонли қарори билан эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизларга қўшимча давлат гранти асосида ОТМларга қабул қилиш бўйича танловда иштирок этиш учун тавсиянома бериш тартибига ўзгартиришлар киритилди.
❗️Ҳужжатга киритилган асосий ўзгартиришлар қуйидагилардан иборат:
✅ талабгорлар тегишли маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш бўлимига электрон шаклда мурожаат қилади (илгари бир дунё қоғозбозлик талаб этиларди);
✅ танловда иштирок этиш учун тавсиянома 1 йил муддатга берилади (аввалги тартибга кўра 3 йилга бериларди).
❗️Тавсиянома олиш учун ҳужжатлар aziz-ayol.uz веб-сайти орқали жорий йилнинг 8 июнь кунига қадар қабул қилинади (илгари 10 майга қадар эди). Агар мабодо сайт орқали топшириш имконини қила олмасангиз, унда яхшиси яшаш жойидаги маҳалла фуқаролари йиғинига мурожаат қилганингиз маъқул.
🤷🏻♂️ 8 июнь дегани, бу ҳужжат топширишга атиги 3 кун қолди, дегани. 30 майдан ҳужжатлар қабул қилинади, дейилган Вазирлар Маҳкамаси қарори 3 июнда қабул қилинмоқда ва хотин-қизларга атиги 5 кун вақт бериляпти.
Бизни таълим тизимимизга теккан касал шу, одатда кечикиб ёки тақалганда қарорлар қабул қиламиз. Улгурсанг улгурдинг, улгурмасанг, ўзинг биласан, дегандек.
Юқоридаги қарорни ҳам анча вақтлироқ, масалан, йил бошида қабул қилиб, хотин-қизлар орасида яхшилаб тарғиб қилса бўлмасмиди? Ўтган йили, майли, биринчи йил, шошилинчда бўлди, карантин эди, дедик. Лекин бу йил-чи? Нега олдинроқ ҳаракат қилмаймиз? Эҳ...
✅ Эслатиб ўтамиз, жорий йил эҳтиёжманд оилалар фарзанди бўлган хотин-қизлар учун давлат грантлари сони ўтган йилгига қараганда 2 бараварга оширилиб, 2 мингтага етказилган. Бу эса хотин-қизларга имкониятлар янада кўпроқ бўлади, дегани. Давлат томонидан берилган бундай имкониятдан албатта фойдаланиш керак!
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
❓Тавсиянома кимларга берилади?
Эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизларга қўшимча 4% лик давлат гранти асосида ОТМларга қабул қилиш бўйича танловда иштирок этиш учун тавсиянома қуйидаги мезонлар асосида берилади:
➖ кам таъминланган оилалардаги хотин-қизлар (бунда кам таъминланган оила деганда, оиланинг ҳар бир аъзосига жами даромад аниқланадиган даврда белгиланган меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорнинг 0,527 баравари (393 минг 827 сўм)дан кўп бўлмаган миқдорда тўғри келадиган бир ойлик ўртача жами даромадга эга бўлган оила тушунилади);
➖ тўлиқсиз оилада тарбияланаётган, яъни отаси ёки онаси ёхуд уларнинг иккаласи ҳам вафот этган ижтимоий ҳимояга муҳтож қизлар;
➖ турмуш ўртоғи вафот этган, вояга етмаган фарзандини ёлғиз тарбиялаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож аёллар;
➖ ногиронлиги бўлган фарзанди бор эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизлар;
➖ икки ёки ундан ортиқ фарзандларини тарбиялаётган, бошқа қариндошларидан алоҳида (ижарада) яшаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож ёлғиз аёлларнинг қиз фарзандлари;
➖ота-оналаридан бири ёки ҳар иккиси ҳам биринчи ёки иккинчи гуруҳ ногирони бўлган эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизлар.
Ушбу тоифаларга тўғри келадиган хотин-қизлар 8 июнга қадар aziz-ayol.uz сайти орқали электрон равишда ариза беришлари мумкин. Мабодо муаммо ёки тушунмовчилик бўлса, яхшиси яшаш жойидаги маҳалла фуқаролари йиғинларига мурожаат қилганлари маъқул.
Қуйидагиларни унутманг:
❌ Тавсиянома балл қўшиб бермайди;
❌ Тавсиянома олганларнинг ҳаммаси ўқишга 100% киради дегани ҳам эмас;
❌ Тавсиянома танланган бешта йўналишга ҳам ўтавермайди, фақат биринчи йўналиш бўйича ҳисобланади.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизларга қўшимча 4% лик давлат гранти асосида ОТМларга қабул қилиш бўйича танловда иштирок этиш учун тавсиянома қуйидаги мезонлар асосида берилади:
➖ кам таъминланган оилалардаги хотин-қизлар (бунда кам таъминланган оила деганда, оиланинг ҳар бир аъзосига жами даромад аниқланадиган даврда белгиланган меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорнинг 0,527 баравари (393 минг 827 сўм)дан кўп бўлмаган миқдорда тўғри келадиган бир ойлик ўртача жами даромадга эга бўлган оила тушунилади);
➖ тўлиқсиз оилада тарбияланаётган, яъни отаси ёки онаси ёхуд уларнинг иккаласи ҳам вафот этган ижтимоий ҳимояга муҳтож қизлар;
➖ турмуш ўртоғи вафот этган, вояга етмаган фарзандини ёлғиз тарбиялаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож аёллар;
➖ ногиронлиги бўлган фарзанди бор эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизлар;
➖ икки ёки ундан ортиқ фарзандларини тарбиялаётган, бошқа қариндошларидан алоҳида (ижарада) яшаётган ижтимоий ҳимояга муҳтож ёлғиз аёлларнинг қиз фарзандлари;
➖ота-оналаридан бири ёки ҳар иккиси ҳам биринчи ёки иккинчи гуруҳ ногирони бўлган эҳтиёжманд оилалардаги хотин-қизлар.
Ушбу тоифаларга тўғри келадиган хотин-қизлар 8 июнга қадар aziz-ayol.uz сайти орқали электрон равишда ариза беришлари мумкин. Мабодо муаммо ёки тушунмовчилик бўлса, яхшиси яшаш жойидаги маҳалла фуқаролари йиғинларига мурожаат қилганлари маъқул.
Қуйидагиларни унутманг:
❌ Тавсиянома балл қўшиб бермайди;
❌ Тавсиянома олганларнинг ҳаммаси ўқишга 100% киради дегани ҳам эмас;
❌ Тавсиянома танланган бешта йўналишга ҳам ўтавермайди, фақат биринчи йўналиш бўйича ҳисобланади.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Assalomu alaykum. Savolim tug‘riq ta‘tiliga chiqqan ayolga qancha muddatda buliten puli berilishi kerak. Men yanvarda ta‘tiliga chiqsamda hali pulimni ololganim yo‘q.
📌 ЖАВОБ:
✅ Меҳнат кодексининг 233-моддасига асосан:
▫️Аёлларга туққунга қадар етмиш календарь кун ва туққанидан кейин эллик олти календарь кун (туғиш қийин кечган ёки икки ва ундан ортиқ бола туғилган ҳолларда — етмиш календарь кун) муддати билан ҳомиладорлик ва туғиш таътиллари берилиб, давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақа тўланади. Ҳомиладорлик ва туғиш таътили жамланган ҳолда ҳисоблаб чиқилиб, туғишга қадар амалда бундай таътилнинг неча кунидан фойдаланилганидан қатъи назар аёлга тўлиқ берилади.
🔹 Этибор беринг! "Давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақалар тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисида низом"нинг 40-бандига асосан Ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақани тайинлаш ва тўлаш учун белгиланган тартибда берилган меҳнатга лаёқатсизлик варақаси асос бўлади.
❗️Эслатиб ўтамиз. Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик ёки ҳомиладорлик таътили бошланган ойдан олдинги 12 ой даврида олган ва суғурта бадаллари чегирилган барча мукофотларнинг 1/12 қисми нафақа ҳисоблаб чиқариладиган ойлик иш ҳақига қўшилиб, ўртача ойлик иш ҳақи миқдори аниқланади.
Юқорида келтирилган асосларга кўра, сизга тиббиёт муассасаси томонидан берилган меҳнатга лаёқатсизлик варақасини иш жойингизга берганингиздан сўнг сизга меҳнатга лаёқатсизлик нафақасини беришлари лозим. Агар берилмаган тақдирда яшаш жойингиздаги меҳнат ҳуқуқ инспекторига мурожаат қилишингиз керак.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
📌 ЖАВОБ:
✅ Меҳнат кодексининг 233-моддасига асосан:
▫️Аёлларга туққунга қадар етмиш календарь кун ва туққанидан кейин эллик олти календарь кун (туғиш қийин кечган ёки икки ва ундан ортиқ бола туғилган ҳолларда — етмиш календарь кун) муддати билан ҳомиладорлик ва туғиш таътиллари берилиб, давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақа тўланади. Ҳомиладорлик ва туғиш таътили жамланган ҳолда ҳисоблаб чиқилиб, туғишга қадар амалда бундай таътилнинг неча кунидан фойдаланилганидан қатъи назар аёлга тўлиқ берилади.
🔹 Этибор беринг! "Давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақалар тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисида низом"нинг 40-бандига асосан Ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақани тайинлаш ва тўлаш учун белгиланган тартибда берилган меҳнатга лаёқатсизлик варақаси асос бўлади.
❗️Эслатиб ўтамиз. Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик ёки ҳомиладорлик таътили бошланган ойдан олдинги 12 ой даврида олган ва суғурта бадаллари чегирилган барча мукофотларнинг 1/12 қисми нафақа ҳисоблаб чиқариладиган ойлик иш ҳақига қўшилиб, ўртача ойлик иш ҳақи миқдори аниқланади.
Юқорида келтирилган асосларга кўра, сизга тиббиёт муассасаси томонидан берилган меҳнатга лаёқатсизлик варақасини иш жойингизга берганингиздан сўнг сизга меҳнатга лаёқатсизлик нафақасини беришлари лозим. Агар берилмаган тақдирда яшаш жойингиздаги меҳнат ҳуқуқ инспекторига мурожаат қилишингиз керак.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Assalom alaykum hurmatli yuristlar. Kanalingiz faoliyatidan juda mamnunman. Mening savolim tazyiq va zo'ravonlikdan jabrlangan xotin qizlarga davlat himoyasini taqdim etuvchi HIMOYA ORDERI haqida batafsil tushuntirish berib o'tsangizlar. Murojaatim kanalga qo'yilsa ham mayli qarshiligim yo'q. Javob uchun rahmat.
📌 ЖАВОБ:
👉 Ҳимоя ордери — тазйиқ ва зўравонликдан жабрланувчига давлат ҳимоясини тақдим этувчи, хотин-қизларга тазйиқ ўтказаётган ёки уларга нисбатан зўравонлик содир этган шахсга ёхуд бир гуруҳ шахсларга нисбатан таъсир кўрсатиш чоралари қўлланилишига сабаб бўладиган ҳужжат.
👉 Ҳимоя ордери ички ишлар органларининг таянч пункти профилактика (катта) инспектори томонидан берилади.
✅ Қуйидагилар ҳимоя ордерини бериш учун acoc ҳисобланади:
• тазйиқ ва зўравонлик қурбонининг мурожаати;
• жисмоний ёки юридик шахсларнинг хабарлари, шу жумладан, оммавий ахборот воситалари ва (ёки) ижтимоий тармоқлар орқали тарқалган хабарлар;
• тазйиқ ёки зўравонлик содир этиши ёҳуд уларни содир этишга уриниш ҳолатларининг ваколатли органлар ва ташкилотлар ходимлари томонидан бевосита аниқланиши;
• давлат органларидан ва бошқа ташкилотлардан олинган материаллар.
🔹 Эътибор беринг! Тазйиқ ва зўравонлик тўғрисида хабар берган шaxcлap ва тазйиқ ва зўравонликдан жабрланган хотин-қизлар тўғрисидаги шахсга доир маълумотлар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда қўриқланади.
✅ Профилактика инспектори ички ишлар органлари навбатчилик қисмлари томонидан тақдим этилган мурожаатлар ва хабарларни 24 соат мобайнида ўрганиб чиқади ва ўрганиш мобайнида:
• жабрланувчи ва зўравонлик содир этган шахслар ҳамда бошқа шахслар билан ҳолат юзасидан суҳбат ўтказади;
• жабрланувчи ва зўравонлик содир этган шахснинг турмуш тарзи, тазйиқ ва зўравонлик содир этилишининг келиб чиқиш сабаблари ва шарт- шароитларини ўрганади;
• жабрланувчи ва зўравонлик содир этган шахсларни ижтимоий реабилитация қилиш ва ижтимоий мослаштириш чора-тадбирларини амалга оширади.
✅ Профилактика инспектори мурожаат ва хабарларни ўрганиш якуни бўйича:
• тазйиқ ва зўравонлик ҳолатлари аниқланган тақдирда – ҳимоя ордерини расмийлаштиради;
• зўравонлик содир этган шахсларга ҳимоя ордери берилганлиги тўғрисида жабрланувчининг розилиги билан фyқapoлapнинr ўзини ўзи бошқариш органларини ва бошқа ваколатли органларни хабардор қилади;
• тазйиқ ва зўравонлик аломатлари аниқланмаган тақдирда тегишли чораларни белгилайди ҳамда бу ҳақда фуқаролар йиғини раиси, котиби, хотин-қизлар билан ишлаш ва оилаларда маънавий-аҳлоқий қадриятларни мустаҳкамлаш бўйича мутахассис иштирокида далолатнома расмийлаштиради;
• Жиноят кодексида назарда тутилган жиноят белгилари аниқланган тақдирда ҳимоя ордерини бериш тўғрисидаги масалани кўриб чиқиш билан бир вақтда иш материалларини жиноий жавобгарлик масаласини ҳaл қилиш учун тегишли ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органга юборади.
👉 18 ёшга тўлмаган жабрланувчиларнинг ҳимоя ордерини бериш тўғрисидаги аризаси уларнинг қонуний вакили ёки васийлик ва ҳомийлик органининг вакили ҳозирлигида кўриб чиқилади.
✅ Ҳимоя ордери уч қисмдан иборат:
• биринчи қисми (асли) тўлдирилгандан сўнг жабрланувчиларга берилади;
• иккинчи қисми (нусхаси) зўравонлик содир этган шахсларга берилади;
• учинчи қисми профилактика инспекторида қолади.
Ҳимоя ордери амал қилиш муддати – 30 кунгача (қўшимча 30 кунга узайтирилиши мумкин).
✅ Ҳимоя ордери билан қуйидаги чекловлар ўрнатилади:
• тазйиқ ўтказишни ва зўравонлик содир этишни тақиқлаш;
• тарафлар ўртасида алоқани тақиқлаш (иш ва таълим муассасаларида билвосита алоқага йўл қўйилади);
• тарафларнинг бир хонада бирга бўлишини тақиқлаш;
• зўравон шахс зиммасига мажбуриятлар юклаш (жабрланувчини даволаш, моддий ва маънавий зарарни қоплаш);
• зўравон шахснинг қуролни сақлаш ва олиб юриш ҳуқуқини чеклаш ёки тақиқлаш (хизмат қуролидан ташқари).
✅ Асос: «Хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги Қонун. 2019 йил 2 сентябрь,
ЎРҚ-561-сон. @Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
📌 ЖАВОБ:
👉 Ҳимоя ордери — тазйиқ ва зўравонликдан жабрланувчига давлат ҳимоясини тақдим этувчи, хотин-қизларга тазйиқ ўтказаётган ёки уларга нисбатан зўравонлик содир этган шахсга ёхуд бир гуруҳ шахсларга нисбатан таъсир кўрсатиш чоралари қўлланилишига сабаб бўладиган ҳужжат.
👉 Ҳимоя ордери ички ишлар органларининг таянч пункти профилактика (катта) инспектори томонидан берилади.
✅ Қуйидагилар ҳимоя ордерини бериш учун acoc ҳисобланади:
• тазйиқ ва зўравонлик қурбонининг мурожаати;
• жисмоний ёки юридик шахсларнинг хабарлари, шу жумладан, оммавий ахборот воситалари ва (ёки) ижтимоий тармоқлар орқали тарқалган хабарлар;
• тазйиқ ёки зўравонлик содир этиши ёҳуд уларни содир этишга уриниш ҳолатларининг ваколатли органлар ва ташкилотлар ходимлари томонидан бевосита аниқланиши;
• давлат органларидан ва бошқа ташкилотлардан олинган материаллар.
🔹 Эътибор беринг! Тазйиқ ва зўравонлик тўғрисида хабар берган шaxcлap ва тазйиқ ва зўравонликдан жабрланган хотин-қизлар тўғрисидаги шахсга доир маълумотлар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда қўриқланади.
✅ Профилактика инспектори ички ишлар органлари навбатчилик қисмлари томонидан тақдим этилган мурожаатлар ва хабарларни 24 соат мобайнида ўрганиб чиқади ва ўрганиш мобайнида:
• жабрланувчи ва зўравонлик содир этган шахслар ҳамда бошқа шахслар билан ҳолат юзасидан суҳбат ўтказади;
• жабрланувчи ва зўравонлик содир этган шахснинг турмуш тарзи, тазйиқ ва зўравонлик содир этилишининг келиб чиқиш сабаблари ва шарт- шароитларини ўрганади;
• жабрланувчи ва зўравонлик содир этган шахсларни ижтимоий реабилитация қилиш ва ижтимоий мослаштириш чора-тадбирларини амалга оширади.
✅ Профилактика инспектори мурожаат ва хабарларни ўрганиш якуни бўйича:
• тазйиқ ва зўравонлик ҳолатлари аниқланган тақдирда – ҳимоя ордерини расмийлаштиради;
• зўравонлик содир этган шахсларга ҳимоя ордери берилганлиги тўғрисида жабрланувчининг розилиги билан фyқapoлapнинr ўзини ўзи бошқариш органларини ва бошқа ваколатли органларни хабардор қилади;
• тазйиқ ва зўравонлик аломатлари аниқланмаган тақдирда тегишли чораларни белгилайди ҳамда бу ҳақда фуқаролар йиғини раиси, котиби, хотин-қизлар билан ишлаш ва оилаларда маънавий-аҳлоқий қадриятларни мустаҳкамлаш бўйича мутахассис иштирокида далолатнома расмийлаштиради;
• Жиноят кодексида назарда тутилган жиноят белгилари аниқланган тақдирда ҳимоя ордерини бериш тўғрисидаги масалани кўриб чиқиш билан бир вақтда иш материалларини жиноий жавобгарлик масаласини ҳaл қилиш учун тегишли ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органга юборади.
👉 18 ёшга тўлмаган жабрланувчиларнинг ҳимоя ордерини бериш тўғрисидаги аризаси уларнинг қонуний вакили ёки васийлик ва ҳомийлик органининг вакили ҳозирлигида кўриб чиқилади.
✅ Ҳимоя ордери уч қисмдан иборат:
• биринчи қисми (асли) тўлдирилгандан сўнг жабрланувчиларга берилади;
• иккинчи қисми (нусхаси) зўравонлик содир этган шахсларга берилади;
• учинчи қисми профилактика инспекторида қолади.
Ҳимоя ордери амал қилиш муддати – 30 кунгача (қўшимча 30 кунга узайтирилиши мумкин).
✅ Ҳимоя ордери билан қуйидаги чекловлар ўрнатилади:
• тазйиқ ўтказишни ва зўравонлик содир этишни тақиқлаш;
• тарафлар ўртасида алоқани тақиқлаш (иш ва таълим муассасаларида билвосита алоқага йўл қўйилади);
• тарафларнинг бир хонада бирга бўлишини тақиқлаш;
• зўравон шахс зиммасига мажбуриятлар юклаш (жабрланувчини даволаш, моддий ва маънавий зарарни қоплаш);
• зўравон шахснинг қуролни сақлаш ва олиб юриш ҳуқуқини чеклаш ёки тақиқлаш (хизмат қуролидан ташқари).
✅ Асос: «Хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги Қонун. 2019 йил 2 сентябрь,
ЎРҚ-561-сон. @Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
⚡️ Болаларни 1-синфга қабул қилиш тартиби маълум қилинди
Тошкент шаҳри, Қорақалпоғистон ва вилоятларнинг марказидаги умумтаълим мактабларида 1-синфга қабул жараёнлари тажриба-синов тариқасида электрон шаклда амалга оширилади.
✅ Қабул жараёнлари 2 босқичда бўлади:
1️⃣-босқичда ота-оналар 2021 йилнинг 15 июнидан 5 июлига қадар my.maktab.uz электрон плафтормаси орқали рўйхатдан ўтиб, фарзандлари 1-синфга чиқадиган мактабларни танлайдилар. Бунда 3 та мактабни танлаш имконияти берилади.
Биринчи мактаб - ота-она доимий истиқомат қилаётган микроҳудуддаги мактаб;
Иккинчи ва учинчи мактаблар - ота-оналарнинг ихтиёрий танлови асосида фарзандларини қатнаши учун қулай бўлган мактаблар.
2️⃣-босқичда 2021 йилнинг 6 июлидан 31 июлга қадар ота-оналар электрон плафторма орқали танлаган биринчи мактабга, яъни бириктирилган микроҳудуддаги мактабга ҳужжатларини топширадилар, бунда ҳужжатларни топшириш тўлиқ электрон шаклда амалга оширилади.
✅ Агар ота-оналар микроҳуддуддаги мактабни эмас, бошқа мактабларни танлаган бўлса, яъни электрон рўйхатдан ўтиш вақтида танлаган иккинчи ёки учинчи мактабларнинг бирида бўш ўринлар бўлган тақдирда 1-15 август кунлари ҳужжатларини топширишлари мумкин бўлади.
✅ Қолган ҳудудларда 1-синфга қабул анъанавий шаклда, яъни бевосита мактабда амалга оширилади.
Бунда ота-оналар 15 июндан -15 июлга қадар доимий яшаш манзили бўйича бириктирилган микроҳудуддаги мактабга фарзандларини 1-синфга жойлаштриш учун ҳужжатларини бевосита топширишлари мумкин.
Шунингдек, 16 июлдан 15 августга қадар ота-оналарга ихтиёрий танлов асосида бошқа мактабларга, яъни микроҳудудига кирмаса ҳам бўш ўринлар бўлса, фарзандларини 1-синфга қабул қилиш учун бошқа мактабга ҳужжатларини топшириш имконияти берилади.
❗️Эслатиб ўтамиз, “Таълим тўғрисида”ги янги таҳрирдаги қонунга асосан болалар 1-синфга етти ёшга тўладиган йилда (2014 йил 1 январидан 31 декабригача туғилган болалар) қабул қилинади.
Мазкур қонун талаблари мулкчилик шаклидан қатъи назар барча таълим муассасалари учун мажбурийдир.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Тошкент шаҳри, Қорақалпоғистон ва вилоятларнинг марказидаги умумтаълим мактабларида 1-синфга қабул жараёнлари тажриба-синов тариқасида электрон шаклда амалга оширилади.
✅ Қабул жараёнлари 2 босқичда бўлади:
1️⃣-босқичда ота-оналар 2021 йилнинг 15 июнидан 5 июлига қадар my.maktab.uz электрон плафтормаси орқали рўйхатдан ўтиб, фарзандлари 1-синфга чиқадиган мактабларни танлайдилар. Бунда 3 та мактабни танлаш имконияти берилади.
Биринчи мактаб - ота-она доимий истиқомат қилаётган микроҳудуддаги мактаб;
Иккинчи ва учинчи мактаблар - ота-оналарнинг ихтиёрий танлови асосида фарзандларини қатнаши учун қулай бўлган мактаблар.
2️⃣-босқичда 2021 йилнинг 6 июлидан 31 июлга қадар ота-оналар электрон плафторма орқали танлаган биринчи мактабга, яъни бириктирилган микроҳудуддаги мактабга ҳужжатларини топширадилар, бунда ҳужжатларни топшириш тўлиқ электрон шаклда амалга оширилади.
✅ Агар ота-оналар микроҳуддуддаги мактабни эмас, бошқа мактабларни танлаган бўлса, яъни электрон рўйхатдан ўтиш вақтида танлаган иккинчи ёки учинчи мактабларнинг бирида бўш ўринлар бўлган тақдирда 1-15 август кунлари ҳужжатларини топширишлари мумкин бўлади.
✅ Қолган ҳудудларда 1-синфга қабул анъанавий шаклда, яъни бевосита мактабда амалга оширилади.
Бунда ота-оналар 15 июндан -15 июлга қадар доимий яшаш манзили бўйича бириктирилган микроҳудуддаги мактабга фарзандларини 1-синфга жойлаштриш учун ҳужжатларини бевосита топширишлари мумкин.
Шунингдек, 16 июлдан 15 августга қадар ота-оналарга ихтиёрий танлов асосида бошқа мактабларга, яъни микроҳудудига кирмаса ҳам бўш ўринлар бўлса, фарзандларини 1-синфга қабул қилиш учун бошқа мактабга ҳужжатларини топшириш имконияти берилади.
❗️Эслатиб ўтамиз, “Таълим тўғрисида”ги янги таҳрирдаги қонунга асосан болалар 1-синфга етти ёшга тўладиган йилда (2014 йил 1 январидан 31 декабригача туғилган болалар) қабул қилинади.
Мазкур қонун талаблари мулкчилик шаклидан қатъи назар барча таълим муассасалари учун мажбурийдир.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
#Сўраган_эдингиз
ЎҚИТУВЧИЛАРГА МУКОФОТ ПУЛИ БЕРИШ ТАРТИБИ ТЎҒРИСИДА ЭНГ КЎП БЕРИЛГАН САВОЛЛАРГА ЖАВОБЛАР
❗️Савол: Директор жамғармасидан бериладиган бир йилда бир марталик мукофот пули кимларга ва қандай ютуқлари бор ўқитувчиларга берилади?
❕Жавоб: Умумтаълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини умумтаълим муассасасини ривожлантиришга қўшган шахсий ҳиссаси ва ўз фаолиятида юқори кўрсаткичларга эришганлиги учун ҳамда республикамизда нишонланадиган байрам саналари муносабати билан уларга календарь йили давомида жами икки лавозим маошигача миқдорда мукофот пули тўлаш йўли билан моддий рағбатлантирилади.
Бунда ўқитувчи таълим-тарбия бераётган ўқувчиларининг билими, малакаси ва кўникмаларининг муайян синф ва ўқув фани бўйича умумий ўрта таълимнинг давлат таълим стандартлари талабларига мувофиқлигини синф журналидаги қайдлар орқали таҳлил қилиш орқали мукофотланадиган ва моддий ёрдам кўрсатиладиган ходимларни, шунингдек рағбатлантириш миқдори аниқланади.
Зарур ҳолларда, ишчи гуруҳ раисининг ташаббуси ёки ишчи гуруҳ аъзоларидан камида икки нафарининг таклифига кўра ходимларни мукофотлаш ҳамда ходимнинг мурожаати ёки бошланғич касаба уюшмасининг ташаббуси билан моддий ёрдам бериш ҳақидаги масалада ишчи гуруҳнинг навбатдан ташқари мажлиси чақирилиши мумкин.
❗️Савол: Хайфсан олган ходимга мукофот пули бериш мумкинми?
❕Жавоб: Мукофотлар – меҳнат соҳасида миқдор ва сифат жиҳатидан юқори натижага эришилганда ходимларни қўшимча тарзда рағбатлантириш шакли ҳисобланади. Мукофотларни даврий ва бир йўла бериладиган мукофотларга бўлишимиз мумкин. Даврий мукофотларнинг кўпчилиги меҳнатга ҳақ тўлаш тизимига киритилиб қўйилади ва улар иш ҳақи таркибига киради.
Меҳнат ҳақи (иш ҳақи) тизимига ходимнинг лавозим маоши, кўп йиллик ҳизмати учун қўшимча тўловлар, чораклик мукофотлар, байрам (ишланмайдиган) кунлар муносабати билан тўланадиган мукофотлар ва бошқа тўловлар киритилиши мумкин. Яъни, иш ҳақи, мукофотлар, қўшимча тўловлар, устамалар ва меҳнат ҳақи тизимида назарда тутилган бошқа тўловлар рағбатлантириш турларига кирмайди. Демак, хайфсан олган ходимга мукофот берилиши мумкин. Чунки мукофот пули муассасада ўрнатилган меҳнат ҳақи тизими бўйича тўланади.
❗️Савол: Мактаб директори, ЎТИБДЎ, ММИБДЎ ларга бериладиган мукофот пули мактаб директорининг буйруғи асосида бериладими ёки халқ таълими бўлимининг тавсияномаси орқали амалга ошириладими?
❕Жавоб: Ушбу масалада бироз ноаниқликлар борлиги сабабли, ушбу жумла қайта таҳрир қилинди.
❗️Савол: Бир ўқитувчи йил давомида бир неча бор директор фондидан мукофот олиши мумкинми ?
❕Жавоб: Педагог ходимларига мукофотлар бериш Вазирлар маҳкамасининг 2019 йил 30 сентябрдаги “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини моддий рағбатлантириш тартибини такомиллаштириш тўғрисида”ги 823-сонли қарори билан тасдиқланган “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини рағбатлантиришнинг директор жамғармасини ташкил этиш ва унинг маблағларидан фойдаланиш тартиби тўғрисида”ги низомга асосан тартибга солинади.
Ўқитувчилар умумтаълим муассасасини ривожлантиришга қўшган шахсий ҳиссаси ва ўз фаолиятида юқори кўрсаткичларга эришганлиги учун ҳамда республикамизда нишонланадиган байрам саналари муносабати билан календарь йили давомида жами икки лавозим маошигача миқдорда мукофот пули тўлаш йўли билан моддий рағбатлантирилиши мумкин. Ушбу тўловлар Жамғарма маблағлари доирасидан келиб чиққан ҳолда, йилига бир неча маротаба амалга оширилиши мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
ЎҚИТУВЧИЛАРГА МУКОФОТ ПУЛИ БЕРИШ ТАРТИБИ ТЎҒРИСИДА ЭНГ КЎП БЕРИЛГАН САВОЛЛАРГА ЖАВОБЛАР
❗️Савол: Директор жамғармасидан бериладиган бир йилда бир марталик мукофот пули кимларга ва қандай ютуқлари бор ўқитувчиларга берилади?
❕Жавоб: Умумтаълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини умумтаълим муассасасини ривожлантиришга қўшган шахсий ҳиссаси ва ўз фаолиятида юқори кўрсаткичларга эришганлиги учун ҳамда республикамизда нишонланадиган байрам саналари муносабати билан уларга календарь йили давомида жами икки лавозим маошигача миқдорда мукофот пули тўлаш йўли билан моддий рағбатлантирилади.
Бунда ўқитувчи таълим-тарбия бераётган ўқувчиларининг билими, малакаси ва кўникмаларининг муайян синф ва ўқув фани бўйича умумий ўрта таълимнинг давлат таълим стандартлари талабларига мувофиқлигини синф журналидаги қайдлар орқали таҳлил қилиш орқали мукофотланадиган ва моддий ёрдам кўрсатиладиган ходимларни, шунингдек рағбатлантириш миқдори аниқланади.
Зарур ҳолларда, ишчи гуруҳ раисининг ташаббуси ёки ишчи гуруҳ аъзоларидан камида икки нафарининг таклифига кўра ходимларни мукофотлаш ҳамда ходимнинг мурожаати ёки бошланғич касаба уюшмасининг ташаббуси билан моддий ёрдам бериш ҳақидаги масалада ишчи гуруҳнинг навбатдан ташқари мажлиси чақирилиши мумкин.
❗️Савол: Хайфсан олган ходимга мукофот пули бериш мумкинми?
❕Жавоб: Мукофотлар – меҳнат соҳасида миқдор ва сифат жиҳатидан юқори натижага эришилганда ходимларни қўшимча тарзда рағбатлантириш шакли ҳисобланади. Мукофотларни даврий ва бир йўла бериладиган мукофотларга бўлишимиз мумкин. Даврий мукофотларнинг кўпчилиги меҳнатга ҳақ тўлаш тизимига киритилиб қўйилади ва улар иш ҳақи таркибига киради.
Меҳнат ҳақи (иш ҳақи) тизимига ходимнинг лавозим маоши, кўп йиллик ҳизмати учун қўшимча тўловлар, чораклик мукофотлар, байрам (ишланмайдиган) кунлар муносабати билан тўланадиган мукофотлар ва бошқа тўловлар киритилиши мумкин. Яъни, иш ҳақи, мукофотлар, қўшимча тўловлар, устамалар ва меҳнат ҳақи тизимида назарда тутилган бошқа тўловлар рағбатлантириш турларига кирмайди. Демак, хайфсан олган ходимга мукофот берилиши мумкин. Чунки мукофот пули муассасада ўрнатилган меҳнат ҳақи тизими бўйича тўланади.
❗️Савол: Мактаб директори, ЎТИБДЎ, ММИБДЎ ларга бериладиган мукофот пули мактаб директорининг буйруғи асосида бериладими ёки халқ таълими бўлимининг тавсияномаси орқали амалга ошириладими?
❕Жавоб: Ушбу масалада бироз ноаниқликлар борлиги сабабли, ушбу жумла қайта таҳрир қилинди.
❗️Савол: Бир ўқитувчи йил давомида бир неча бор директор фондидан мукофот олиши мумкинми ?
❕Жавоб: Педагог ходимларига мукофотлар бериш Вазирлар маҳкамасининг 2019 йил 30 сентябрдаги “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини моддий рағбатлантириш тартибини такомиллаштириш тўғрисида”ги 823-сонли қарори билан тасдиқланган “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини рағбатлантиришнинг директор жамғармасини ташкил этиш ва унинг маблағларидан фойдаланиш тартиби тўғрисида”ги низомга асосан тартибга солинади.
Ўқитувчилар умумтаълим муассасасини ривожлантиришга қўшган шахсий ҳиссаси ва ўз фаолиятида юқори кўрсаткичларга эришганлиги учун ҳамда республикамизда нишонланадиган байрам саналари муносабати билан календарь йили давомида жами икки лавозим маошигача миқдорда мукофот пули тўлаш йўли билан моддий рағбатлантирилиши мумкин. Ушбу тўловлар Жамғарма маблағлари доирасидан келиб чиққан ҳолда, йилига бир неча маротаба амалга оширилиши мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Ассалому алайкум хурматли хукукшунослар! Турмуш уртогим Туман тиббиёт бирлашмасининг Болалар поликлиникасида асосий хамшира лавозимида ишлар эди. Тугрук таьтилига чикди фарзандимиз 3 ёшга тулди ишга борса сизнинг штатинггиз юкумли касалликлар булимига утган деяпди у ерга борса булим мудири буш иш урни йук деб кайтараяпди нима килсам булади Иши Асосий булса хам тугрук татилидан кейинги ишга олинмайдими кимга мурожат килсам булади?
📌 ЖАВОБ:
✅Меҳнат кодексининг 234-моддасига асосан:
▫️ Ҳомиладорлик ва туғиш таътили тугаганидан кейин аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи икки ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун таътил берилиб, бу даврда қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда нафақа тўланади.
✅ Этибор беринг! Аёлга, унинг хоҳишига кўра, боласи уч ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун иш ҳақи сақланмайдиган қўшимча таътил ҳам берилади.Болани парваришлаш таътиллари даврида аёлнинг иш жойи (лавозими) сақланади. Бу таътиллар меҳнат стажига лекин ҳаммасини жамлаганда кўпи билан уч йил, шу жумладан мутахассислиги бўйича иш стажига ҳам қўшилади.
▫️ Мазкур кодекснинг 237-моддасига асосан Ҳомиладор аёллар ва уч ёшга тўлмаган боласи бор аёллар билан тузилган меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббуси билан бекор қилишга йўл қўйилмайди,
❗️Эслатиб ўтамиз. Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 49-моддасига асосаан Мансабдор шахс томонидан меҳнат ва меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузиш, —
Базавий хисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
Юқорида келтирилган асосларга кўра, Иш берувчининг хатти харакатлари ноқонуний.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
📌 ЖАВОБ:
✅Меҳнат кодексининг 234-моддасига асосан:
▫️ Ҳомиладорлик ва туғиш таътили тугаганидан кейин аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи икки ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун таътил берилиб, бу даврда қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда нафақа тўланади.
✅ Этибор беринг! Аёлга, унинг хоҳишига кўра, боласи уч ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун иш ҳақи сақланмайдиган қўшимча таътил ҳам берилади.Болани парваришлаш таътиллари даврида аёлнинг иш жойи (лавозими) сақланади. Бу таътиллар меҳнат стажига лекин ҳаммасини жамлаганда кўпи билан уч йил, шу жумладан мутахассислиги бўйича иш стажига ҳам қўшилади.
▫️ Мазкур кодекснинг 237-моддасига асосан Ҳомиладор аёллар ва уч ёшга тўлмаган боласи бор аёллар билан тузилган меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббуси билан бекор қилишга йўл қўйилмайди,
❗️Эслатиб ўтамиз. Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 49-моддасига асосаан Мансабдор шахс томонидан меҳнат ва меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузиш, —
Базавий хисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
Юқорида келтирилган асосларга кўра, Иш берувчининг хатти харакатлари ноқонуний.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
❓Qaysi hollarda ota-ona (ulardan biri) ota-onalik huquqidan mahrum bo‘lishi mumkin?
✅ Oila kodeksining 79-moddasiga ko‘ra ota-onadan biri:
◀️ ota-onalik majburiyatlarini bajarishdan bosh tortsa, shu jumladan aliment to‘lashdan bo‘yin tovlasa;
◀️ uzrsiz sabablarga ko‘ra o‘z bolasini tug‘ruqxona yoki boshqa davolash muassasasidan, tarbiya, aholini ijtimoiy himoyalash muassasasi va shunga o‘xshash boshqa muassasalardan olishdan bosh tortsa;
◀️ ota-onalik huquqini suiiste’mol qilsa, bolalarga nisbatan shafqatsiz muomalada bo‘lsa, jumladan jismoniy kuch ishlatsa yoki ruhiy ta’sir ko‘rsatsa;
◀️ muttasil ichkilikbozlik yoki giyovandlikka mubtalo bo‘lgan bo‘lsa;
◀️ o‘z bolalarining hayoti yoki sog‘lig‘iga yoxud eri (xotini)ning hayoti yoki sog‘lig‘iga qarshi qasddan jinoyat sodir qilgan bo‘lsa, ota-onalik huquqidan mahrum qilinishi mumkin.
❗️Ota-onalik huquqidan mahrum qilish sud tartibida amalga oshiriladi.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
✅ Oila kodeksining 79-moddasiga ko‘ra ota-onadan biri:
◀️ ota-onalik majburiyatlarini bajarishdan bosh tortsa, shu jumladan aliment to‘lashdan bo‘yin tovlasa;
◀️ uzrsiz sabablarga ko‘ra o‘z bolasini tug‘ruqxona yoki boshqa davolash muassasasidan, tarbiya, aholini ijtimoiy himoyalash muassasasi va shunga o‘xshash boshqa muassasalardan olishdan bosh tortsa;
◀️ ota-onalik huquqini suiiste’mol qilsa, bolalarga nisbatan shafqatsiz muomalada bo‘lsa, jumladan jismoniy kuch ishlatsa yoki ruhiy ta’sir ko‘rsatsa;
◀️ muttasil ichkilikbozlik yoki giyovandlikka mubtalo bo‘lgan bo‘lsa;
◀️ o‘z bolalarining hayoti yoki sog‘lig‘iga yoxud eri (xotini)ning hayoti yoki sog‘lig‘iga qarshi qasddan jinoyat sodir qilgan bo‘lsa, ota-onalik huquqidan mahrum qilinishi mumkin.
❗️Ota-onalik huquqidan mahrum qilish sud tartibida amalga oshiriladi.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
#Қонунчиликдаги_янгиликлар
Эндиликда Ўзбекистонда туғилган фуқаролиги бўлмаганларга фуқаролик олиш учун узлуксиз 5 йил яшаш талаб этилмайди
“Ўзбекистон Республикасининг фуқаролиги тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида”ги Қонун (ЎРҚ-696, 14.06.2021 й.) Президент томонидан имзоланди.
ℹ️ Қонунга “идентификацияловчи ID-картаси” тушунчаси киритилди.
🇺🇿 Ўзгартиришга кўра, 2005 йил 1 январга қадар Ўзбекистонда доимий яшаш жойи бўйича рўйхатга олинган ҳамда муқаддам чет давлат фуқаролигида бўлмаган шахс хоҳиш билдирган тақдирда, Ўзбекистон фуқароси деб тан олинади.
☑️ Шунингдек, ота-онасидан бири (ёлғиз отаси ёки онаси) Ўзбекистон фуқароси деб тан олинган, чет давлат фуқаролигини қабул қилмаган ва Ўзбекистонда яшаб келаётган бола хоҳиш билдирган тақдирда, Ўзбекистон фуқароси деб тан олинади.
➡️ Қонунга кўра, эндиликда Ўзбекистон фуқароси деб тан олиш учун фактларни тасдиқловчи ҳужжатлар мавжуд бўлмаган тақдирда, ариза берувчи ушбу фактларни суд тартибида аниқлаши мумкин.
❗️Бундан ташқари, Ўзбекистон ҳудудида туғилган ва яшаб келаётган фуқаролиги бўлмаган шахслар Ўзбекистон фуқаролигини олиш мақсадида илтимоснома билан мурожаат қилган кунга қадар 5 йил давомида (фуқаролиги бўлмаган шахсга яшаш гувоҳномаси олинган кундан эътиборан) узлуксиз яшаш шарти бекор қилиниши белгиланди.
▫️Ушбу Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга киради.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Эндиликда Ўзбекистонда туғилган фуқаролиги бўлмаганларга фуқаролик олиш учун узлуксиз 5 йил яшаш талаб этилмайди
“Ўзбекистон Республикасининг фуқаролиги тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида”ги Қонун (ЎРҚ-696, 14.06.2021 й.) Президент томонидан имзоланди.
ℹ️ Қонунга “идентификацияловчи ID-картаси” тушунчаси киритилди.
🇺🇿 Ўзгартиришга кўра, 2005 йил 1 январга қадар Ўзбекистонда доимий яшаш жойи бўйича рўйхатга олинган ҳамда муқаддам чет давлат фуқаролигида бўлмаган шахс хоҳиш билдирган тақдирда, Ўзбекистон фуқароси деб тан олинади.
☑️ Шунингдек, ота-онасидан бири (ёлғиз отаси ёки онаси) Ўзбекистон фуқароси деб тан олинган, чет давлат фуқаролигини қабул қилмаган ва Ўзбекистонда яшаб келаётган бола хоҳиш билдирган тақдирда, Ўзбекистон фуқароси деб тан олинади.
➡️ Қонунга кўра, эндиликда Ўзбекистон фуқароси деб тан олиш учун фактларни тасдиқловчи ҳужжатлар мавжуд бўлмаган тақдирда, ариза берувчи ушбу фактларни суд тартибида аниқлаши мумкин.
❗️Бундан ташқари, Ўзбекистон ҳудудида туғилган ва яшаб келаётган фуқаролиги бўлмаган шахслар Ўзбекистон фуқаролигини олиш мақсадида илтимоснома билан мурожаат қилган кунга қадар 5 йил давомида (фуқаролиги бўлмаган шахсга яшаш гувоҳномаси олинган кундан эътиборан) узлуксиз яшаш шарти бекор қилиниши белгиланди.
▫️Ушбу Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга киради.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
ОРТИҚЧА ТЎЛАНГАН СОЛИҚЛАРНИ ҚАЙТАРИШ ТАРТИБИДАН ХАБАРДОРМИСИЗ?
☝️Ортиқча тўланган солиқ суммаси (пеня, жарима) – солиқнинг (пенянинг, жариманинг) тўланган суммаси билан ҳақиқатда тўланиши лозим бўлган суммаси ўртасидаги ижобий фарқ.
✅ Ортиқча ундирилган солиқ суммаси – солиқ органларининг ғайриқонуний ҳатти-ҳаракатлари натижасида ортиқча тўланган солиқ суммаси.
❗️Солиқ тўловчи томонидан ортиқча тўланган ёки ундан ортиқча ундирилган солиқ суммаси солиқ тўловчининг қарзи бўлмаган тақдирда шу солиқ тўловчига қайтарилиши ёхуд ушбу солиқ бўйича келгуси тўловлар ҳисобига ҳисобга олиниши лозим.
✅ Солиқ тўловчида солиқ қарзи мавжуд бўлган тақдирда, ортиқча тўланган ёки ортиқча ундирилган солиқ суммаси ушбу қарзни узиш ҳисобига қуйидаги кетма-кетликда ҳисобга олиниши лозим:
👉 мазкур солиқ турининг пеняси бўйича қарз ҳисобига;
👉 бошқа солиқлар ва уларнинг пенялари бўйича қарзни узиш ҳисобига;
👉 солиққа оид ҳуқуқбузарликлар учун жарималарни тўлаш ҳисобига.
▫️Ортиқча тўланган солиқ суммаси солиқ тўловчининг аризасига кўра унга тўлиқ ёки қисман қайтарилиши мумкин.
▫️Ортиқча тўланган солиқ суммаси солиқ тўловчига унинг ёзма аризасига биноан солиқ органи томонидан бундай ариза олинган кундан эътиборан 15 кун ичида қайтарилиши лозим.
✅ Ортиқча тўланган солиқ суммасини ҳисобга олиш ёки қайтариш тўғрисидаги ариза, қонун ҳужжатларида бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, кўрсатилган сумма тўланган кундан эътиборан беш йил ичида берилиши мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
☝️Ортиқча тўланган солиқ суммаси (пеня, жарима) – солиқнинг (пенянинг, жариманинг) тўланган суммаси билан ҳақиқатда тўланиши лозим бўлган суммаси ўртасидаги ижобий фарқ.
✅ Ортиқча ундирилган солиқ суммаси – солиқ органларининг ғайриқонуний ҳатти-ҳаракатлари натижасида ортиқча тўланган солиқ суммаси.
❗️Солиқ тўловчи томонидан ортиқча тўланган ёки ундан ортиқча ундирилган солиқ суммаси солиқ тўловчининг қарзи бўлмаган тақдирда шу солиқ тўловчига қайтарилиши ёхуд ушбу солиқ бўйича келгуси тўловлар ҳисобига ҳисобга олиниши лозим.
✅ Солиқ тўловчида солиқ қарзи мавжуд бўлган тақдирда, ортиқча тўланган ёки ортиқча ундирилган солиқ суммаси ушбу қарзни узиш ҳисобига қуйидаги кетма-кетликда ҳисобга олиниши лозим:
👉 мазкур солиқ турининг пеняси бўйича қарз ҳисобига;
👉 бошқа солиқлар ва уларнинг пенялари бўйича қарзни узиш ҳисобига;
👉 солиққа оид ҳуқуқбузарликлар учун жарималарни тўлаш ҳисобига.
▫️Ортиқча тўланган солиқ суммаси солиқ тўловчининг аризасига кўра унга тўлиқ ёки қисман қайтарилиши мумкин.
▫️Ортиқча тўланган солиқ суммаси солиқ тўловчига унинг ёзма аризасига биноан солиқ органи томонидан бундай ариза олинган кундан эътиборан 15 кун ичида қайтарилиши лозим.
✅ Ортиқча тўланган солиқ суммасини ҳисобга олиш ёки қайтариш тўғрисидаги ариза, қонун ҳужжатларида бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, кўрсатилган сумма тўланган кундан эътиборан беш йил ичида берилиши мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
❗️Қабул жараёнлари 5 кун муддатда бошланади
Бу ҳақда Президент раҳбарлигидаги видеоселекторда маълум қилинди.
Бу йил олийгоҳларга қабул сони ўтган йилга нисбатан 13 фоизга оширилиб, 181 минг нафарга етказилди.
Қабул жараёнларида 1,5 миллиондан зиёд ёшлар олийгоҳларга кириш учун ҳужжат топшириши кутилмоқда.
Беш кун муддатда аҳолидан ҳужжатларни онлайн қабул қилиш бошланади.
Шавкат Мирзиёев Бош вазирга икки ҳафта муддатда қўшимча давлат гранти асосидаги (имтиёзли) қабул параметрларини тасдиқлаш бўйича кўрсатма берди.
Бу йил илк маротаба 9 та нодавлат олийгоҳларда 22 та йўналишда талабаларни ўқитиш учун 500 та давлат гранти ажратилади.
@Huquqshunos_yordami
Бу ҳақда Президент раҳбарлигидаги видеоселекторда маълум қилинди.
Бу йил олийгоҳларга қабул сони ўтган йилга нисбатан 13 фоизга оширилиб, 181 минг нафарга етказилди.
Қабул жараёнларида 1,5 миллиондан зиёд ёшлар олийгоҳларга кириш учун ҳужжат топшириши кутилмоқда.
Беш кун муддатда аҳолидан ҳужжатларни онлайн қабул қилиш бошланади.
Шавкат Мирзиёев Бош вазирга икки ҳафта муддатда қўшимча давлат гранти асосидаги (имтиёзли) қабул параметрларини тасдиқлаш бўйича кўрсатма берди.
Бу йил илк маротаба 9 та нодавлат олийгоҳларда 22 та йўналишда талабаларни ўқитиш учун 500 та давлат гранти ажратилади.
@Huquqshunos_yordami
Талабаларга арзон ётоқхона қуриш учун ер аукцион орқали ажратилади
Ҳозирда талабаларда қўшимча 149 мингта турар жойга эҳтиёж мавжуд. Ушбу муаммоли масалани, фақатгина тадбиркорлар билан хусусий шериклик орқали қисқа фурсатларда ҳал қилиш мумкинлиги айтилди.
Бўш майдони бўлган ОТМлар ўз ҳудудида, бўш майдони бўлмаганлари 1,5 километргача масофада тадбиркорларга ётоқхоналар ташкил этиш учун ер аукцион орқали ажратилади.
Олийгоҳ ректори, вилоят ҳокимлари тадбиркорлар билан камида 20 йил муддатга шартнома имзолайди, бинонинг 1-2 қаватини бизнес учун (кўнгилочар хизматдан ташқари) тадбиркорга бериш, юқори қаватларини арзон турар жой (хостел) ташкил этиш шартлари белгиланади.
Талабаларнинг турар-жойи харажатларининг 50 фоизи бюджетдан қоплаб берилади.
Бу тадбиркор учун – кафолатли мижоз, биринчи ва иккинчи қаватидаги бизнеси учун катта бозор, талаба учун – қулай ва арзон шароит, олийгоҳга эса – маблағни тежаш ва уларни таълим сифатини ошириш учун йўналтиришга катта имконият деди Шавкат Мирзиёев.
Президент вилоят ҳокимларига бир ҳафта муддатда талабаларга қулай ҳудудларда ётоқхоналар қуриш бўйича ер майдонларини белгилаб, аукционга чиқариш бўйича кўрсатма берди.
@Huquqshunos_yordami
Ҳозирда талабаларда қўшимча 149 мингта турар жойга эҳтиёж мавжуд. Ушбу муаммоли масалани, фақатгина тадбиркорлар билан хусусий шериклик орқали қисқа фурсатларда ҳал қилиш мумкинлиги айтилди.
Бўш майдони бўлган ОТМлар ўз ҳудудида, бўш майдони бўлмаганлари 1,5 километргача масофада тадбиркорларга ётоқхоналар ташкил этиш учун ер аукцион орқали ажратилади.
Олийгоҳ ректори, вилоят ҳокимлари тадбиркорлар билан камида 20 йил муддатга шартнома имзолайди, бинонинг 1-2 қаватини бизнес учун (кўнгилочар хизматдан ташқари) тадбиркорга бериш, юқори қаватларини арзон турар жой (хостел) ташкил этиш шартлари белгиланади.
Талабаларнинг турар-жойи харажатларининг 50 фоизи бюджетдан қоплаб берилади.
Бу тадбиркор учун – кафолатли мижоз, биринчи ва иккинчи қаватидаги бизнеси учун катта бозор, талаба учун – қулай ва арзон шароит, олийгоҳга эса – маблағни тежаш ва уларни таълим сифатини ошириш учун йўналтиришга катта имконият деди Шавкат Мирзиёев.
Президент вилоят ҳокимларига бир ҳафта муддатда талабаларга қулай ҳудудларда ётоқхоналар қуриш бўйича ер майдонларини белгилаб, аукционга чиқариш бўйича кўрсатма берди.
@Huquqshunos_yordami
– Таълимнинг кундузги шаклида ўқиётган талаба қандай шартлар асосида ишлай олади?
– Меҳнат қилиш, эркин касб танлаш, адолатли меҳнат шароитларида ишлаш – ҳар бир шахснинг конституцион ҳуқуқидир.
Меҳнат кодексининг 77-моддасига кўра, 16 ёшга тўлган ҳар бир шахс меҳнат қилиш ҳуқуқига эга. 15 ёшдан эса ёшларни соғлиғига зиён етказмайдиган, таълим олиш жараёнини бузмайдиган енгил ишни ўқишдан бўш вақтида бажариши учун ота-онасидан бирининг ёки ота-онасининг ўрнини босувчи шахслардан бирининг ёзма розилиги билан ишга қабул қилишга йўл қўйилади.
Олий ва ўрта-махсус таълим вазирининг 9-сонли буйруғи билан тасдиқланган Олий таълим тўғрисидаги низомнинг 50-бандига мувофиқ, кундузги таълим шаклида таҳсил олаётган талабалар ўқишдан бўш вақтларида куннинг иккинчи ярмида олий ўқув юрти ва бошқа ташкилотларда меҳнат шартномаси тузган ҳолда ишлашлари мумкин. Куннинг иккинчи ярмида ўқийдиган талабалар ишлай олмайди, деган қоида келиб чиқмаслиги керак. Бу тоифа талабалар ҳам ўқишдан бўш вақтларида ишлашлари мумкин.
Бундан келиб чиқадики, талабалар бемалол ишлашлари мумкин. Лекин меҳнат қонунчилигига кўра, талаба фақат таълимдан бўш вақтида ишлаш ҳуқуқига эга.
– Талаба бир кунда неча соат ишлай олиши мумкин ва бу қайси норматив ҳужжатлар билан тартибга солинади?
– Талаба фақат ўқишдан бўш вақтида ишлаши мумкин. Меҳнат кодексининг 115-моддасига мувофиқ, ходимнинг иш вақти ҳафтасига 40 соатдан ошмаслиги керак. Яъни 6 кунлик иш ҳафтаси жорий этилган ташкилотларда кунлик 7 соат, 5 кунлик иш ҳафтаси жорий этилганларда эса иш вақти кунлик 8 соатдан ортиқ бўлмаслиги шарт. Шунингдек, ишнинг тугаши билан кейинги куни (сменада) иш бошланиши ўртасидаги кундалик дам олиш вақтининг муддати 12 соатдан кам бўлиши мумкин эмас (МК 128-моддаси). Агар юқоридаги қонун талабларига риоя этилса, талабанинг тўлиқ ставка ишлашига ҳеч қандай тақиқ мавжуд эмас.
Агар талаба 15–16 ёш бўлса, ҳафтасига 24 соат, 18 ёшга тўлмаган бўлса ёки И ва ИИ гуруҳ ногирони бўлса, меҳнатга ҳақ тўлаш камайтирилмаган ҳолда иш вақтининг ҳафтасига 36 соатдан ошмайдиган қисқартирилган иш ҳафтаси белгиланади.
3 ёшга тўлмаган болалари бор, буджет ҳисобидан молиявий жиҳатдан таъминланадиган муассасалар ва ташкилотларда ишлаётган талаба қизларга иш вақтининг ҳафтасига 35 соатдан ошмайдиган қисқартирилган муддати белгиланади, уларнинг меҳнат ҳақи камайтирилишига йўл қўйилмайди.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
– Меҳнат қилиш, эркин касб танлаш, адолатли меҳнат шароитларида ишлаш – ҳар бир шахснинг конституцион ҳуқуқидир.
Меҳнат кодексининг 77-моддасига кўра, 16 ёшга тўлган ҳар бир шахс меҳнат қилиш ҳуқуқига эга. 15 ёшдан эса ёшларни соғлиғига зиён етказмайдиган, таълим олиш жараёнини бузмайдиган енгил ишни ўқишдан бўш вақтида бажариши учун ота-онасидан бирининг ёки ота-онасининг ўрнини босувчи шахслардан бирининг ёзма розилиги билан ишга қабул қилишга йўл қўйилади.
Олий ва ўрта-махсус таълим вазирининг 9-сонли буйруғи билан тасдиқланган Олий таълим тўғрисидаги низомнинг 50-бандига мувофиқ, кундузги таълим шаклида таҳсил олаётган талабалар ўқишдан бўш вақтларида куннинг иккинчи ярмида олий ўқув юрти ва бошқа ташкилотларда меҳнат шартномаси тузган ҳолда ишлашлари мумкин. Куннинг иккинчи ярмида ўқийдиган талабалар ишлай олмайди, деган қоида келиб чиқмаслиги керак. Бу тоифа талабалар ҳам ўқишдан бўш вақтларида ишлашлари мумкин.
Бундан келиб чиқадики, талабалар бемалол ишлашлари мумкин. Лекин меҳнат қонунчилигига кўра, талаба фақат таълимдан бўш вақтида ишлаш ҳуқуқига эга.
– Талаба бир кунда неча соат ишлай олиши мумкин ва бу қайси норматив ҳужжатлар билан тартибга солинади?
– Талаба фақат ўқишдан бўш вақтида ишлаши мумкин. Меҳнат кодексининг 115-моддасига мувофиқ, ходимнинг иш вақти ҳафтасига 40 соатдан ошмаслиги керак. Яъни 6 кунлик иш ҳафтаси жорий этилган ташкилотларда кунлик 7 соат, 5 кунлик иш ҳафтаси жорий этилганларда эса иш вақти кунлик 8 соатдан ортиқ бўлмаслиги шарт. Шунингдек, ишнинг тугаши билан кейинги куни (сменада) иш бошланиши ўртасидаги кундалик дам олиш вақтининг муддати 12 соатдан кам бўлиши мумкин эмас (МК 128-моддаси). Агар юқоридаги қонун талабларига риоя этилса, талабанинг тўлиқ ставка ишлашига ҳеч қандай тақиқ мавжуд эмас.
Агар талаба 15–16 ёш бўлса, ҳафтасига 24 соат, 18 ёшга тўлмаган бўлса ёки И ва ИИ гуруҳ ногирони бўлса, меҳнатга ҳақ тўлаш камайтирилмаган ҳолда иш вақтининг ҳафтасига 36 соатдан ошмайдиган қисқартирилган иш ҳафтаси белгиланади.
3 ёшга тўлмаган болалари бор, буджет ҳисобидан молиявий жиҳатдан таъминланадиган муассасалар ва ташкилотларда ишлаётган талаба қизларга иш вақтининг ҳафтасига 35 соатдан ошмайдиган қисқартирилган муддати белгиланади, уларнинг меҳнат ҳақи камайтирилишига йўл қўйилмайди.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
– Талаба фақат ўриндошлик асосида ишлайдими ёки тўлиқ 1 ставка ишласа ҳам бўладими? Талаба назарий жиҳатдан бир нечта жойда ишласа ҳам бўладими?
– Ҳақиқатан ҳам, айрим иш берувчилар талабаларни фақат ўриндошлик асосида ишга олиш керак, чунки талабанинг ўқиш жойи унинг асосий иш жойи, деб ҳисоблашади. Бу мутлақо хато. Буни қуйидагича асослаймиз.
Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 18 октябрдаги 297-сонли қарори билан тасдиқланган Ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касбда ва лавозимда ишлаш тартиби тўғрисидаги низомга кўра, ўриндошлик асосида ишлаш – ходимнинг ўзининг асосий ишини бажаришидан ташқари асосий ишидан бўш вақтида меҳнат шартномаси асосида бошқа ҳақ тўланадиган ишни бажариши. Талабанинг таълим олиш жараёни эса меҳнат фаолияти ҳисобланмайди.
Демак, талаба меҳнат шартномаси асосида ишлаётган ва меҳнат дафтарчаси юритилаётган жой – унинг асосий иш жойи ҳисобланади.
Қонунда талабанинг тўлиқ ставка ишлашига ҳеч қандай тақиқ мавжуд эмас. Бунда бир шартга риоя этилиши керак: иш ўқишдан бўш вақтда бажарилиши шарт. Ушбу талабни меҳнат шартномасида мустаҳкамлаш лозим.
Юқорида таъкидлаб ўтилган меҳнат қонунчилигидаги талабларга риоя қилган ҳолда талаба ўқишдан бўш вақти асосий иш жойидан ташқари, бошқа ташкилотда ўриндошлик асосида ҳам ишлаши мумкин. Бунинг учун эса ўриндошлик асосида ишга кираётган жойга асосий иш жойидан маълумотнома тақдим қилинади.
Агар талаба 18 ёшга тўлмаган шахс бўлса ўриндошлик асосида ишлаши тақиқланади.
– Талабалик даври меҳнат стажига кирадими?
– «Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида»ги қонуннинг 37-моддасида иш стажига қўшиб ҳисобланадиган меҳнат фаолияти турлари санаб ўтилган. Мазкур модданинг «е» бандига кўра, олий таълим муассасаларида, аспирантурада, стажёр-тадқиқотчи-изланувчилар институтида, катта илмий ходим-изланувчилар институтида, таянч докторантурада, докторантурада ва клиник ординатурада кундузги ўқиш, шу жумладан чет элда ўқиш умумий иш стажи камида 7 йил бўлган тақдирда иш стажига қўшиб ҳисобланади.
Яъни, ёшга доир пенсия олиш ҳуқуқига (эркаклар учун – 60, аёллар учун 55 ёш) қадар камида 7 йил иш стажига эга бўлсангиз, шундагина олий таълим муассасаларида ўқиган даврингиз иш стажига қўшиб ҳисобланади ва 4 йиллик ўқиш даври 7 йиллик иш стажига қўшилиб, 11 йиллик иш стажи мавжуд деб ҳисобланади.
Ногирон бўлиб қолган шахслар стажига эса кўрсатиб ўтилган стаж муддатидан қатъи назар қўшилади. Яъни, бунда таълим давридан ташқари камида 7 йиллик иш стажига эга бўлиш талаб этилмайди.
Яна шуни ҳам айтиш керакки, иш стажига эга бўлиш учун фақат давлат ишида ёки бирор ташкилотда ишлаш шарт эмас. Бирор шахс ўзини ўзи банд қилган ҳолда ҳам иш стажига эга бўлиб бориши мумкин. Масалан, томорқасида экин экиб ёки камида 50 бош парранда боқиб, БҲМнинг бир баравари – 245 минг сўмни Буджетдан ташқари пенсия жамғармасига ўтказиб, бир йиллик иш стажига эга бўлиб олишлари мумкин. Мана шу йўл билан ҳам 7 йиллик стажга эга бўлиш мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
– Ҳақиқатан ҳам, айрим иш берувчилар талабаларни фақат ўриндошлик асосида ишга олиш керак, чунки талабанинг ўқиш жойи унинг асосий иш жойи, деб ҳисоблашади. Бу мутлақо хато. Буни қуйидагича асослаймиз.
Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 18 октябрдаги 297-сонли қарори билан тасдиқланган Ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касбда ва лавозимда ишлаш тартиби тўғрисидаги низомга кўра, ўриндошлик асосида ишлаш – ходимнинг ўзининг асосий ишини бажаришидан ташқари асосий ишидан бўш вақтида меҳнат шартномаси асосида бошқа ҳақ тўланадиган ишни бажариши. Талабанинг таълим олиш жараёни эса меҳнат фаолияти ҳисобланмайди.
Демак, талаба меҳнат шартномаси асосида ишлаётган ва меҳнат дафтарчаси юритилаётган жой – унинг асосий иш жойи ҳисобланади.
Қонунда талабанинг тўлиқ ставка ишлашига ҳеч қандай тақиқ мавжуд эмас. Бунда бир шартга риоя этилиши керак: иш ўқишдан бўш вақтда бажарилиши шарт. Ушбу талабни меҳнат шартномасида мустаҳкамлаш лозим.
Юқорида таъкидлаб ўтилган меҳнат қонунчилигидаги талабларга риоя қилган ҳолда талаба ўқишдан бўш вақти асосий иш жойидан ташқари, бошқа ташкилотда ўриндошлик асосида ҳам ишлаши мумкин. Бунинг учун эса ўриндошлик асосида ишга кираётган жойга асосий иш жойидан маълумотнома тақдим қилинади.
Агар талаба 18 ёшга тўлмаган шахс бўлса ўриндошлик асосида ишлаши тақиқланади.
– Талабалик даври меҳнат стажига кирадими?
– «Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида»ги қонуннинг 37-моддасида иш стажига қўшиб ҳисобланадиган меҳнат фаолияти турлари санаб ўтилган. Мазкур модданинг «е» бандига кўра, олий таълим муассасаларида, аспирантурада, стажёр-тадқиқотчи-изланувчилар институтида, катта илмий ходим-изланувчилар институтида, таянч докторантурада, докторантурада ва клиник ординатурада кундузги ўқиш, шу жумладан чет элда ўқиш умумий иш стажи камида 7 йил бўлган тақдирда иш стажига қўшиб ҳисобланади.
Яъни, ёшга доир пенсия олиш ҳуқуқига (эркаклар учун – 60, аёллар учун 55 ёш) қадар камида 7 йил иш стажига эга бўлсангиз, шундагина олий таълим муассасаларида ўқиган даврингиз иш стажига қўшиб ҳисобланади ва 4 йиллик ўқиш даври 7 йиллик иш стажига қўшилиб, 11 йиллик иш стажи мавжуд деб ҳисобланади.
Ногирон бўлиб қолган шахслар стажига эса кўрсатиб ўтилган стаж муддатидан қатъи назар қўшилади. Яъни, бунда таълим давридан ташқари камида 7 йиллик иш стажига эга бўлиш талаб этилмайди.
Яна шуни ҳам айтиш керакки, иш стажига эга бўлиш учун фақат давлат ишида ёки бирор ташкилотда ишлаш шарт эмас. Бирор шахс ўзини ўзи банд қилган ҳолда ҳам иш стажига эга бўлиб бориши мумкин. Масалан, томорқасида экин экиб ёки камида 50 бош парранда боқиб, БҲМнинг бир баравари – 245 минг сўмни Буджетдан ташқари пенсия жамғармасига ўтказиб, бир йиллик иш стажига эга бўлиб олишлари мумкин. Мана шу йўл билан ҳам 7 йиллик стажга эга бўлиш мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Қуйидаги жисмоний шахсларнинг мулкида бўлган мол-мулк солиқ солишдан озод этилади:
🔹 “Ўзбекистон Қаҳрамони”, Совет Иттифоқи Қаҳрамони, Меҳнат Қаҳрамони унвонларига сазовор бўлган, учала даражадаги Шуҳрат ордени билан тақдирланган фуқаролар;
🔹 уруш ногиронлари ва қатнашчилари, шунингдек доираси қонун ҳужжатлари билан белгиланадиган уларга тенглаштирилган шахслар;
🔹 собиқ СССРни, Ўзбекистон Республикасининг конституциявий тузумини ҳимоя қилиш ёки ҳарбий хизматнинг ёхуд ички ишлар органларидаги хизматнинг бошқа мажбуриятларини бажариш чоғида яраланганлиги, контузия бўлганлиги ёки майиб бўлганлиги оқибатида ёхуд фронтда бўлиш билан боғлиқ касаллик туфайли ҳалок бўлган ҳарбий хизматчиларнинг ҳамда ички ишлар органлари ходимларининг ота-оналари ва бева хотинлари (бева эрлари);
🔹 энергия ресурсларининг амалдаги тармоқларидан тўлиқ узиб қўйилган турар жойларда қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланувчи шахслар қайта тикланадиган энергия манбалари ўрнатилган ойдан эътиборан 3 йил муддатга.
✅ Шунингдек, қуйидаги жисмоний шахсларнинг мулкида бўлган мол-мулк 60 квадрат метр доирасида солиқ солишдан озод қилинади:
▫️ 10 нафар ва ундан ортиқ болалари бор ота-оналаридан бирининг;
▫️ пенсионерларнинг;
▫️ I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсларнинг.
✅ Солиқ имтиёзларига эга бўлган шахслар солиқ имтиёзини олишга бўлган ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатларни солиқ органларига мустақил равишда тақдим этади.
👉 Ушбу солиқ имтиёзлари мулкдорнинг танловига кўра фақат битта яшаш учун мўлжалланган кўчмас мулк объектига татбиқ этилади (энергия ресурсларининг амалдаги тармоқларидан тўлиқ узиб қўйилган турар жойларда қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланувчи шахслар бундан мустасно).
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
🔹 “Ўзбекистон Қаҳрамони”, Совет Иттифоқи Қаҳрамони, Меҳнат Қаҳрамони унвонларига сазовор бўлган, учала даражадаги Шуҳрат ордени билан тақдирланган фуқаролар;
🔹 уруш ногиронлари ва қатнашчилари, шунингдек доираси қонун ҳужжатлари билан белгиланадиган уларга тенглаштирилган шахслар;
🔹 собиқ СССРни, Ўзбекистон Республикасининг конституциявий тузумини ҳимоя қилиш ёки ҳарбий хизматнинг ёхуд ички ишлар органларидаги хизматнинг бошқа мажбуриятларини бажариш чоғида яраланганлиги, контузия бўлганлиги ёки майиб бўлганлиги оқибатида ёхуд фронтда бўлиш билан боғлиқ касаллик туфайли ҳалок бўлган ҳарбий хизматчиларнинг ҳамда ички ишлар органлари ходимларининг ота-оналари ва бева хотинлари (бева эрлари);
🔹 энергия ресурсларининг амалдаги тармоқларидан тўлиқ узиб қўйилган турар жойларда қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланувчи шахслар қайта тикланадиган энергия манбалари ўрнатилган ойдан эътиборан 3 йил муддатга.
✅ Шунингдек, қуйидаги жисмоний шахсларнинг мулкида бўлган мол-мулк 60 квадрат метр доирасида солиқ солишдан озод қилинади:
▫️ 10 нафар ва ундан ортиқ болалари бор ота-оналаридан бирининг;
▫️ пенсионерларнинг;
▫️ I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсларнинг.
✅ Солиқ имтиёзларига эга бўлган шахслар солиқ имтиёзини олишга бўлган ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатларни солиқ органларига мустақил равишда тақдим этади.
👉 Ушбу солиқ имтиёзлари мулкдорнинг танловига кўра фақат битта яшаш учун мўлжалланган кўчмас мулк объектига татбиқ этилади (энергия ресурсларининг амалдаги тармоқларидан тўлиқ узиб қўйилган турар жойларда қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланувчи шахслар бундан мустасно).
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
⚡️ Барча абитуриентлар диққатига: бугундан қабул бошланди!
Бугун, 20 июнь куни 2021-2022-ўқув йили учун ОТМларнинг бакалавриат таълим йўналишларига абитуриентларни онлайн рўйхатга олиш бошланади. Бу ҳақда ДТМ хабар бермоқда.
✅ Бунда абитуриентлар телефон рақамини авторизациядан ўтказиб, паспорт маълумотлари, доимий яшаш манзили ва тугатган таълим муассасаси бўйича маълумотларни киритишлари, шунингдек, имтиёзлари мавжуд бўлса, уларни текширишлари ҳамда чет тилидан миллий ёки халқаро сертификатга эга бўлса, сертификат маълумотларини киритишлари мумкин.
❗️ Таълим йўналишларини эса 2021-2022-ўқув йили учун ОТМларга квоталар белгиланиб, тиллар кесимида тасдиқланганидан сўнг танлаш мумкин бўлади.
📲 Aбитуриентларни рўйхатга олиш ДТМнинг my.dtm.uz сайти ва Ягона портал (my.gov.uz) орқали онлайн амалга оширилади.
Рўйхатга олиш 20 июлга қадар (20 июль куни ҳам) давом этади ва абитуриентлар 20 июлга қадар ўз маълумотларини ўзгартиришлари ҳамда чет тилидан миллий ёки халқаро сертификатга эга бўладиган бўлса, сертификат маълумотларини киритишлари мумкин бўлади.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Бугун, 20 июнь куни 2021-2022-ўқув йили учун ОТМларнинг бакалавриат таълим йўналишларига абитуриентларни онлайн рўйхатга олиш бошланади. Бу ҳақда ДТМ хабар бермоқда.
✅ Бунда абитуриентлар телефон рақамини авторизациядан ўтказиб, паспорт маълумотлари, доимий яшаш манзили ва тугатган таълим муассасаси бўйича маълумотларни киритишлари, шунингдек, имтиёзлари мавжуд бўлса, уларни текширишлари ҳамда чет тилидан миллий ёки халқаро сертификатга эга бўлса, сертификат маълумотларини киритишлари мумкин.
❗️ Таълим йўналишларини эса 2021-2022-ўқув йили учун ОТМларга квоталар белгиланиб, тиллар кесимида тасдиқланганидан сўнг танлаш мумкин бўлади.
📲 Aбитуриентларни рўйхатга олиш ДТМнинг my.dtm.uz сайти ва Ягона портал (my.gov.uz) орқали онлайн амалга оширилади.
Рўйхатга олиш 20 июлга қадар (20 июль куни ҳам) давом этади ва абитуриентлар 20 июлга қадар ўз маълумотларини ўзгартиришлари ҳамда чет тилидан миллий ёки халқаро сертификатга эга бўладиган бўлса, сертификат маълумотларини киритишлари мумкин бўлади.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
БИЛИБ ҚЎЙГАН ЯХШИ ❗️
Аёл болани парваришлаш таътили даврида ишлаши мумкинми?
✅ Меҳнат кодексига биноан аёлларга туққунга қадар 70 календарь кун ва туққанидан кейин 56 календарь кун муддати билан ҳомиладорлик ва туғиш таътиллари берилиб, давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақа тўланади.
👉 Шунингдек, аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи 2 ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун таътил берилади. Бу даврда иш жойи сақланади.
❗️ Аёл ўз хоҳишига кўра, болани парваришлаш таътили даврида тўлиқ бўлмаган иш вақти режимида ёки иш берувчи билан келишиб, уйда ишлаши мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Аёл болани парваришлаш таътили даврида ишлаши мумкинми?
✅ Меҳнат кодексига биноан аёлларга туққунга қадар 70 календарь кун ва туққанидан кейин 56 календарь кун муддати билан ҳомиладорлик ва туғиш таътиллари берилиб, давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақа тўланади.
👉 Шунингдек, аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи 2 ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун таътил берилади. Бу даврда иш жойи сақланади.
❗️ Аёл ўз хоҳишига кўра, болани парваришлаш таътили даврида тўлиқ бўлмаган иш вақти режимида ёки иш берувчи билан келишиб, уйда ишлаши мумкин.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
Шахсий томорқамда етиштирган маҳсулотни — ўзимнинг эҳтиёжимдан ортганини маҳалламиздаги растада сотсам, менга солиқ имтиёзлари бериладими?
📌 ЖАВОБ:
✅ Солиқ кодексининг 378-моддасига асосан, уй хўжалигида деҳқончилик маҳсулотларини табиий ва қайта ишланган ҳолда сотишдан олинадиган даромадлар бўйича имтиёз берилган бўлиб, бунда мазкур даромадларидан жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи ундирилмайди.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
📌 ЖАВОБ:
✅ Солиқ кодексининг 378-моддасига асосан, уй хўжалигида деҳқончилик маҳсулотларини табиий ва қайта ишланган ҳолда сотишдан олинадиган даромадлар бўйича имтиёз берилган бўлиб, бунда мазкур даромадларидан жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи ундирилмайди.
@Huquqshunos_yordami Савол юбориш учун👉@Online_maslaxatchi
#Қонунчиликдаги_янгиликлар
⚡️ Ёшлар ва хотин-қизларга 33 миллион сўмгача микрокредитлар ажратилади
“Ёшлар ва хотин-қизларни касб-ҳунар ва тадбиркорликка ўқитиш дастурларини самарали амалга ошириш ҳамда уларнинг тадбиркорлик фаолияти учун микрокредитлар ажратиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Ҳукумат қарори (388-сон, 22.06.2021 й.) қабул қилинди.
📋 Қарор билан Тадбиркорлик ташаббусига эга жисмоний шахслар, шу жумладан, ёшлар ва хотин-қизларга микрокредитлар ажратиш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди.
📝 Низомга кўра, тадбиркорлик ташаббусига эга жисмоний шахслар, шу жумладан, ёшлар ва хотин-қизлар, шунингдек, микрофирма ва кичик корхона таъсис этган шахслар (қарз олувчилар) кредит олиш учун “Микрокредитбанк” акциядорлик-тижорат банки ёки акциядорлик-тижорат Халқ банкига электрон ариза билан мурожаат қилади.
➡️ Банк ариза келиб тушган куннинг кейинги кунидан кечикмасдан кредит олиш бўйича энг қулай филиали ёки банк хизматлари марказига мурожаат қилиш юзасидан қарз олувчига таклиф жўнатади.
🔰 Шунга кўра, банк томонидан сертификат олган:
▪️ тадбиркорлик ташаббусига эга жисмоний шахслар, хусусан, ёшлар ва хотин-қизларга ўз бизнесини ташкил қилиш учун 33 млн сўмгача бўлган миқдорда;
▪️ микрофирма ва кичик корхона ташкил этган шахсларга 225 млн сўмгача миқдорда микрокредитлар ажратилади.
❕Кредит бир қарз олувчига бир маротаба ажратилади.
✅ Микрокредитлар:
👉 илгари олинган кредитларни ёки ҳар қандай бошқа қарзларни қайтариш;
👉 алкоголь ва тамаки маҳсулотлари ишлаб чиқариш;
👉 савдо-воситачиликни амалга ошириш;
👉 ишлаб чиқариш мақсадлари учун ишлатилмайдиган шахсий мулкни сотиб олиш учун ажратилмайди.
🏦 Микрокредитлар 3 йил муддатгача 6 ойгача имтиёзли давр билан, ёшларнинг бизнес лойиҳаларига эса 7 йилгача муддатга, 3 йилгача имтиёзли давр билан Марказий банкнинг асосий ставкасида ажратилади.
💸 Қарз олувчи – ёшлар ва хотин-қизларга микрокредитлар уларнинг талабига биноан жами кредит суммасининг 50 фоизидан ошмаган миқдорда нақд пулда ажратилади.
⏳ Ҳар ойнинг 5 санасига қадар қарз олувчилар, уларнинг қарздан фойдаланиш йўналишлари ва натижадорлиги тўғрисидаги таҳлилий маълумотлар Тадбиркорликни ривожлантириш агентлигига тақдим этиб борилади.
📂 Шунингдек, қарор билан тасдиқланган низомга кўра нодавлат таълим ташкилотлари томонидан ёшлар ва аёлларни касб-ҳунарга ҳамда тадбиркорликка ўқитиш бўйича касблар рўйхати (54 та) белгиланди.
@Huquqshunos_yordami
⚡️ Ёшлар ва хотин-қизларга 33 миллион сўмгача микрокредитлар ажратилади
“Ёшлар ва хотин-қизларни касб-ҳунар ва тадбиркорликка ўқитиш дастурларини самарали амалга ошириш ҳамда уларнинг тадбиркорлик фаолияти учун микрокредитлар ажратиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Ҳукумат қарори (388-сон, 22.06.2021 й.) қабул қилинди.
📋 Қарор билан Тадбиркорлик ташаббусига эга жисмоний шахслар, шу жумладан, ёшлар ва хотин-қизларга микрокредитлар ажратиш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди.
📝 Низомга кўра, тадбиркорлик ташаббусига эга жисмоний шахслар, шу жумладан, ёшлар ва хотин-қизлар, шунингдек, микрофирма ва кичик корхона таъсис этган шахслар (қарз олувчилар) кредит олиш учун “Микрокредитбанк” акциядорлик-тижорат банки ёки акциядорлик-тижорат Халқ банкига электрон ариза билан мурожаат қилади.
➡️ Банк ариза келиб тушган куннинг кейинги кунидан кечикмасдан кредит олиш бўйича энг қулай филиали ёки банк хизматлари марказига мурожаат қилиш юзасидан қарз олувчига таклиф жўнатади.
🔰 Шунга кўра, банк томонидан сертификат олган:
▪️ тадбиркорлик ташаббусига эга жисмоний шахслар, хусусан, ёшлар ва хотин-қизларга ўз бизнесини ташкил қилиш учун 33 млн сўмгача бўлган миқдорда;
▪️ микрофирма ва кичик корхона ташкил этган шахсларга 225 млн сўмгача миқдорда микрокредитлар ажратилади.
❕Кредит бир қарз олувчига бир маротаба ажратилади.
✅ Микрокредитлар:
👉 илгари олинган кредитларни ёки ҳар қандай бошқа қарзларни қайтариш;
👉 алкоголь ва тамаки маҳсулотлари ишлаб чиқариш;
👉 савдо-воситачиликни амалга ошириш;
👉 ишлаб чиқариш мақсадлари учун ишлатилмайдиган шахсий мулкни сотиб олиш учун ажратилмайди.
🏦 Микрокредитлар 3 йил муддатгача 6 ойгача имтиёзли давр билан, ёшларнинг бизнес лойиҳаларига эса 7 йилгача муддатга, 3 йилгача имтиёзли давр билан Марказий банкнинг асосий ставкасида ажратилади.
💸 Қарз олувчи – ёшлар ва хотин-қизларга микрокредитлар уларнинг талабига биноан жами кредит суммасининг 50 фоизидан ошмаган миқдорда нақд пулда ажратилади.
⏳ Ҳар ойнинг 5 санасига қадар қарз олувчилар, уларнинг қарздан фойдаланиш йўналишлари ва натижадорлиги тўғрисидаги таҳлилий маълумотлар Тадбиркорликни ривожлантириш агентлигига тақдим этиб борилади.
📂 Шунингдек, қарор билан тасдиқланган низомга кўра нодавлат таълим ташкилотлари томонидан ёшлар ва аёлларни касб-ҳунарга ҳамда тадбиркорликка ўқитиш бўйича касблар рўйхати (54 та) белгиланди.
@Huquqshunos_yordami