طراحی اقناعی (متقاعد‌کننده)، از انگیزش تا فریب

در عصر اقتصاد توجه، طراحان تجربه کاربری بیش از هر زمان دیگری به استفاده از تکنیک‌های روان‌شناختی برای تأثیرگذاری بر رفتار کاربران روی آورده‌اند. در ظاهر، این تکنیک‌ها – مانند نمایش محدود بودن موجودی کالا، شمارش معکوس زمان تخفیف، یا استفاده از نظرات دیگران – با هدف بهبود تجربه کاربری و ساده‌سازی تصمیم‌گیری طراحی می‌شوند. اما در واقعیت، بسیاری از این روش‌ها به شکل نظام‌مند در حال تبدیل شدن به ابزارهایی برای تحمیل رفتارهای مصرف‌گرایانه و تشویق به خرید غیرضروری هستند.
این مقاله به نقد و بررسی طراحی اقناعی و اثرات آن بر جوامع انسانی می‌پردازد.

لینک مقاله

طراحی در خدمت برابری: تحلیل فرآیند equityXdesign برای طراحان و سازمان‌ها

چرا طراحی باید به عدالت متعهد باشد؟
در دهه‌های اخیر، طراحی از نقش صرفاً زیبایی‌شناسانه و فنی فاصله گرفته و به ابزاری برای حل مسائل پیچیده اجتماعی، فرهنگی و سیاسی تبدیل شده است. یکی از جریان‌های مهم در این روند، حرکت به‌سوی طراحی عدالت‌محور یا equity-centered design است؛ رویکردی که به جای تمرکز صرف بر «کاربر»، بر تحلیل قدرت، هویت، حاشیه‌نشینی و ساختارهای تبعیض‌آمیز تأکید دارد.

مفهوم equityXdesign، پاسخی نوآورانه و مشارکتی به این چالش‌هاست. این رویکرد بر پایه‌ی این اصل استوار است که هیچ گروه محدودی از طراحان یا تصمیم‌گیران نمی‌توانند به‌تنهایی ابزارهای دگرگون‌ساز نظام‌های نابرابر را خلق کنند. بلکه، تغییر بنیادین تنها از طریق تقاطع طراحی، عدالت و همکاری جمعی امکان‌پذیر است.

لینک مقاله

انجمن علمی دانشجویی طراحی‌صنعتی دانشگاه تهران برگزار می‌کند:

🔵 طراحی،
🔴 اخلاق
🟡 و چیزهای دیگر!


به‌مناسبت روز جهانی طراحی صنعتی ۲۰۲۵
با محوریت اخلاق در طراحی

🟦
سه‌شنبه و چهارشنبه
۲۷ و ۲۸ خرداد
🟨
تالار آوینی
هنرهای‌زیبا
دانشگاه تهران
🟥
برنامه زمانی رویداد و راهنمای ثبت‌نام، فردا چهارشنبه ۲۱ خرداد منتشر می‌شود.

امن، سلامت و دلگرم بمانید.
🤍

۶ تیر ۱۴۰۴ (June 27) روز جهانی طراحی صنعتی است. امسال (۲۰۲۵) با شعار «بیایید اخلاقی طراحی کنیم» (Let’s Get Ethical) فرصتی کم‌نظیر برای بازاندیشی در مورد بنیادهای اخلاقی طراحی فراهم کرده است. این رویداد شش محور کلیدی را به عنوان مبانی گفت‌وگو درباره طراحی اخلاقی مطرح کرده است:
۱-معضلات اخلاقی در طراحی
۲-خلق آگاهانه نسبت به اقلیم
۳-رویکردهای فراگیر و دسترسی‌پذیری
۴-فناوری‌های نوظهور
۵-عدالت در طراحی
۶-دیدگاه نسل جوان

این شش محور، بازتابی از دغدغه‌های جهانی درباره نقش طراحی در آینده‌ای پایدار، عادلانه و انسانی هستند.
در این مقاله، می‌کوشم هر یک از این محورهای شش‌گانه را به اجمال بررسی کنم.

لینک مقاله 

نقش مشاور طراحی اخلاقی در موفقیت کسب و کارهای دیجیتال

در دهه گذشته، تعدادی از شکست‌های پرصدای استارتاپ‌ها ناشی از نادیده گرفتن الزامات اخلاقی در طراحی بوده‌اند. از رسوایی کمبریج آنالیتیکا گرفته تا چالش‌های پلتفرم‌هایی مانند Uber در زمینه عدالت شغلی، همگی نشان می‌دهند که نادیده‌گرفتن اصول طراحی اخلاق‌محور می‌تواند منجر به کاهش سرمایه‌گذاری، لطمه به برند و شکست بازار شود (Zuboff, 2019; O'Neill, 2016). به‌عبارت دیگر، طراحی بدون در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی و اخلاقی نه تنها از نظر انسانی ناپایدار است، بلکه از نظر اقتصادی نیز پرخطر است.
 
لینک مقاله

بازاندیشی در طراحی انسانی‌محور: از همدلی تا عدالت سیستمی - بخش اول

این مقاله با هدف بررسی عمیق مفهوم طراحی انسان‌محور و تبیین نقش آن در ارتقاء تجربه کاربر تدوین شده است. در ابتدا، مبانی نظری طراحی انسان‌محور و ارتباط آن با تجربه کاربر مرور می‌شود. سپس فرآیندها و تکنیک‌های آن با تکیه بر مطالعات موردی بررسی می‌گردد. در ادامه، تأثیر این رویکرد بر بهبود تجربه کاربر از منظرهای کارکردی، احساسی و اخلاقی تحلیل می‌شود. بخش‌ دوم مقاله به چالش‌ها و محدودیت‌های موجود در اجرای طراحی انسان‌محور می‌پردازد و در نهایت، آینده این رویکرد در بستر تحولات فناورانه ترسیم خواهد شد.

هدف این نوشتار، دفاع از این گزاره است که طراحی انسان‌محور، ضرورت امروز طراحی است؛ ضرورتی که با آینده‌ای پیوند خورده است که در آن فناوری در خدمت انسان، نه بر ضد اوست.

لینک مقاله بخش اول
لینک مقاله بخش پایانی

🟦بیایید اخلاق‌مند شویم |
تلاقی طراحی، دموکراسی و اخلاق

🔹با زیرنویس فارسی
📎خلاصه متنی پیوست خواهد شد.

---------------
#Widdiran2025
#Ethics
به ما بپیوندید👈🆔@widd_iran

در این گفت‌وگو، به رابطه میان طراحی، دموکراسی و اخلاق پرداخته می‌شود، به‌ویژه در چارچوب پایتخت جهانی طراحی ۲۰۲۶ با شعار «طراحی برای دموکراسی».
نقش طراحی در دموکراسی و اخلاق
طراحی ابزاری برای مشارکت‌پذیری است؛ با وارد کردن دیدگاه‌های متنوع در فرآیند تصمیم‌گیری، طراحان می‌توانند به سیاستمداران در درک بهتر مسائل و افزایش مشارکت عمومی کمک کنند. این نقش، در هم‌تنیدگی میان اخلاق و دموکراسی را برجسته می‌کند.
چالش‌های اخلاقی طراحی
فرآیندهای پیچیده سیاسی، فشار برای دستیابی به نتایج سریع، و نبود اختیار قانونی برای طراحان از جمله موانع هستند. همچنین، طراحان باید تلاش کنند تا گروه‌های به‌حاشیه‌رانده‌شده، حتی غیرانسان‌ها، را نیز در طراحی بگنجانند.
راهکارهای اخلاق‌محور
بیان شفاف ارزش‌ها و مواضع – نه به‌عنوان یک سند ثابت، بلکه به‌عنوان روندی پویا – به تعیین مرز همکاری با نهادها یا گروه‌های غیردموکراتیک کمک می‌کند. مهم‌تر از گفتار، عمل به این اصول است.
جایگاه اخلاق در آموزش و حرفه طراحی
اخلاق باید به‌طور بنیادی در آموزش طراحی گنجانده شود. طراحان باید در تعامل با متخصصان اخلاق و در مواجهه با فناوری‌های نو، همچون هوش مصنوعی، از دستورالعمل‌هایی بهره ببرند که پیوسته به‌روزرسانی می‌شوند.
حفاظت از طراحان
آگاهی از مسئولیت اخلاقی، طراحان را نسبت به تأثیرات طراحی حساس‌تر می‌کند. از سوی دیگر، شنیدن روایت‌های کاربران می‌تواند فشار روانی زیادی بر طراحان وارد کند، بنابراین حمایت عاطفی از آن‌ها نیز ضروری است. اخلاق نه‌تنها مسیر را مشخص می‌کند، بلکه اجازه خطا و یادگیری را نیز می‌دهد.
طراحان و آینده دموکراسی
توانایی طراحان در تصور آینده‌های بدیل و ایجاد روایت‌های نو می‌تواند به بازتعریف دموکراسی، به‌ویژه در دوران بحران اعتماد، کمک کند. پیوند طراحی با حوزه‌هایی چون آینده‌پژوهی، تفکر سیستمی و علوم رفتاری، نقشی کلیدی در این مسیر ایفا می‌کند.
چشم‌انداز ۲۰۲۶
هدف رویداد فرانکفورت، جذب هزاران طراح به بخش عمومی در سطوح مختلف حکومتی است. این شامل نقش‌هایی همچون طراحان خدمات، تجربه کاربری، سیاست‌گذار، گرافیک و تعامل خواهد بود؛ با امید به اینکه رویکرد دموکراتیک طراحی وارد عرصه سیاست شود.
---------------
#Widdiran2025
#Ethics
به ما بپیوندید👈🆔@widd_iran

■https://www.instagram.com/widd_iran

■https://www.linkedin.com/in/widd-iran

لطفا "طراحی مهربانانه" را انتخاب کنید.

مقاله «تجربه‌های افراد نورودایورجنت به ما می‌گویند: لطفاً طراحی مهربانانه را انتخاب کنید» نوشته‌ی کاترین سوترلین، به بررسی چالش‌ها و نیازهای کاربران نورودایورجنت در تعامل با طراحی‌های دیجیتال می‌پردازد.

لینک مقاله

چه چیزی اخلاق نیست؟ (اشتباهات رایج درباره‌ی تعریف اخلاق)

رشته‌ی اخلاق دارای شاخه‌های متعدد و اختلافات ظریف است. اما این تنوع و چند لایه بودن رشته‌ی اخلاق تضمینی برای ایجاد یقین در موضوعات مختلف نیست. بدیهی است که هیچ روش اخلاقی‌ای نمی‌تواند در خصوص همه‌ی موضوعات اخلاقی، تمام فرهنگ‌ها را همسو کند. بنابراین ایجاد یک فهرست جهانی از بایدها و نبایدها در اخلاق و طراحی به بیراهه رفتن است.

یکی از رویکردهای رایج در طراحی اخلاقی، رویکرد سوال محور است، اما منظور از سوالات، تصورات از پیش تعیین‌شده‌ی درست و غلط نیست. یک طراح باید بداند چه سوالاتی را بپرسد و چگونه پاسخ‌ها را دسته‌بندی کند، در غیر این صورت وسوسه خواهد شد که از اخلاق برای تایید اعتقادات قبلی خود و دستکاری ادراکاتش به نفع تصمیمات طراحی‌ استفاده کند.

لینک مقاله

اخلاق در طراحی! اخلاق چیست؟!

من معتقدم طراحان، اخلاق‌گرایان کاربردی (Applied Ethicists) هستند (خواه بدانند یا ندانند) که در موقعیت منحصر‌به‌فردی برای تاثیرگذاری بر افراد، جامعه و کره‌‌ی زمین قرار دارند. ما می‌توانیم انتخاب کنیم که کدام آینده به واقعیت تبدیل شود، یا کدام محصولات به درستی از BETA به LIVE بروند. این کار مسئولیت زیادی به همراه دارد و البته که مسئولیت با ما طراحان و توسعه‌دهندگان کسب‌و‌کارهاست.

لینک مقاله

چرا اخلاق باید در هسته‌ی داستان‌سرایی طراحی باشد؟

شما نمی‌توانید معضلات پیچیده‌ی اخلاقی را با روش حل یک معادله ریاضی حل کنید. هنگام تصمیم‌گیری در مورد چالش‌های خاص طراحی، طراحان UX همیشه باید ارزش‌ها و اهداف رقیب را در نظر بگیرند. ممکن است یک نتیجه‌ی کامل وجود نداشته باشد که همه را به یک اندازه راضی کند. با این حال، هنگامی که به تصمیم‌گیری اخلاقی نزدیک می‌شوید، می‌توانید مطمئن باشید که مسیر روایت شما با آنچه که شما و سهامداران آن بیشتر برای آن ارزش قائل هستید، همسو است.

لینک مقاله

چارچوبی برای تغییر سیستم‌های پیچیده در جهت فناوری انسانی

غرض از این مقدمه چیست؟ ما در جستجوی یک پاسخ طبیعی انسانی و یک راه‌حل عملی برای یک چالش هستیم. این پاسخ حالت ایده‌آل کاری‌ست که اکنون می‌توانیم انجام دهیم اما مشکلات پیچیده نیاز به راه‌حل‌هایی در سطح سیستمی دارند. بنابراین لازم است که بحث را فراتر از آسیب‌ها به یک دیدگاه سیستمی ارتقا دهیم. ما برای مداخله در یک سیستم از 12 نقطه‌ی اهرم (Donella Meadows) الهام گرفته‌ایم و یک چارچوب ساده از نقاط اهرم را به منظور چگونگی مداخله در اکوسیستم فناوری استخراج (extractive tech ecosystem) نموده‌ایم.

لینک مقاله